စန္ဒသဳရိ၊ ကျာ်ဇၞော်ဘာဗၠိုင်လၟု ဍုင်ကၟာဝက်ရးဇြာ
| ကျာ်ဇၞော်အ္စာ စန္ဒသဳရိ | |
|---|---|
 | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
မာံတေန်ထောန် ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၊ ၁၉၄၀ ကွာန်ကၟာဝက် |
| စုတိ |
ဒဳဇြေမ်ဗါ ၁၊ ၂၀၁၈ (အာယုက် ၇၈) ဍုင်ကၟာဝက် |
| ဂကူ | ဂကူမန် |
| မဒယှ်တဴ | အစာလိက် |
| အံက် | နာဲချေတ်၊ မိဖဲသိင် |
| ဂယိုင်လမျီု | နွံပိုန်ဘာ |
ကျာ်ဇၞော်အစာစန္ဒသဳရိ (ၜံင် ၂၀ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၉၄၀၊ စုတိ ၁ ဒဳဇြေန်ပါ ၂၀၁၈)ဝွံ ဒှ်ကျာ်ဇၞော် နွံပိုန် ဘာဗၠိုင်လၟု (ဘာလျးသာသနာ) ဍုင်ကၟာဝက်၊၊ ကေင်ဖျေဟ်လဝ် လိက်ပရိယတ္တိ ပ္ဍဲဘာကျာ်ဇြာတြေံတုဲ ကမၠောန်ဒတုဲဖဵုဍုင်ကွာန် ဒတုဲဖဵု သာသနာဂှ် ကၠောန်ကၠုင် ဗွဲမဂၠိုင်ရ၊၊
ပထမအဝဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ကျာ်ဇၞော်အ္စာ စန္ဒသဳရိဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဇရေင်မိမၜါ နာဲချေတ် (ချစ်) မိဖဲသိင် (ဖွားစိန်) ပ္ဍဲအရာပ်ဝါယာပ် (ကျာ်ကောံ) ကွာန်ကၟာဝက် ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၀၁ ဂိတုမာ် ၁၃ မံက် (ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၊ ၁၉၄၀)တ္ၚဲအၚာ ညးခုတ်ကဵုလဝ်ယၟု မာံသာန်အံင် (စံအောင်)ရ။ ပၞောဝ်ကောဒေအ် သီုဖအိုတ် (၁၁) တၠမ္ဂး ဟိုတ်နူဒှ်မွဲအပါ ၜါယာဲတုဲ ကောန်ကၠာ (၇) ထပှ်မတွံဂး
- နာဲခေဝ်
- နာဲထောန်
- နာဲထုက်(နာဲထုပ်)
- မိညုင်
- မိလိမ်
- နာဲခိုင်
- နာဲအံင်နိုအ်
ကောန်လကြဴ (၄) မတွံဂး
- နာဲအံင်ထုင်
- နာဲသာန်အံင်
- နာဲသာန်ချုင်
- မိၚိုဲယျ တအ်မ္ဂး
ပၞောဝ်ကောန်ဇာတ်ဂမၠိုင် (၁၁) တၠဂှ် လၟောဝ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ မဒှ်ကောန်ကြဴ မရနုက်ကဵုၜါ - ခုတ်ကဵုယၟု (မာံသာန်အံင်) မဒှ်ရောင်။
မာံသာန်အံင် ကလိဂွံအာယုက် ၁၂ သၞာံဂှ် မိမၜါ ပအပ်စွံဘာ လကျာ် ဘာတၟိ၊ ကွာန်အခေါန် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အစာ သိရိန္ဒထေရ်၊ စိုပ်သၞာံ ၁၃၁၃ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၃ မံက် တ္ၚဲဗြဴဗ္တိဂှ် မိမၜါ ဒုင်ဒါယကာပစ္စယ်တုဲ ပ္ဍဲဘာကျာ်ဇြာတြေံတုဲ ပြာပ်အာ ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာတၟိ ကွာန်အခေါန် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အစာ သိရိန္ဒထေရ်ရ၊၊ မာံသာန်အံင် ဂွံဒှ်ထပိုယ်တုဲ ခြာဟွံလအ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်ရာံတိတ် နူဘဝခမဳရ၊၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဝံသပါလထေရ် ဇာတိကွာန်ကျာ်ကဴ ကၠုင်ဂ္ဇအ်ဘာတၟိ ကွာန်အခေါန်ဂှ်ရ၊၊ စိုပ်သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၁၈ အခိင်ဥတုမုဟ်ကျာ ဂိတုမြေက္ကသဵုဂှ် ကောန်ထပိုယ်စန္ဒသိရဳ မွဲစွံကဵု တၠဂုန်စန္ဒလင်္ကာ၊ တၠဂုန်ပါလ အာကတ်လိက် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ကွာန်ဖအံက် ဇရေင်အစာလိက်ဒယှ် ဘဒ္ဒန္တကေသာရ ရ၊၊ မံင် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန်ဂှ် ပွိုင်ၜါသၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၀ ဂှ် ပြံင်အာမံင် ဘာဇၞော် ကွာန်တံင်ပြင် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်ပါလိတ၊ အစာလိက် တၠဂုန်အစာစန္ဒိမာထေရ် ရ၊၊ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၁ ဂှ် ဂွံအံင်ကေတ် တန်ဍောတ် ပ္ဍဲအလဵုအသဳ၊၊
ဘဝခမဳ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၂ ဂိတုမာ် ၈ မံက် တ္ၚဲဗြဴဗ္တိ ကလေင်စဴကၠုင် ကွာန်ကၟာဝက် ဘာကျာ်ဇြာတြေံတုဲ သ္ပခမဳပယျင် ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ကေသရ ဘာဝေဠုဝန် ကွာန်ဖအံက် ဒှ်အစာဥပ္ပဇ္ဇျာဲ၊ ကျာ်ဇၞော်အစာ ဘာလွဳမာန်ထဝ် နန္ဒသာရ ဇာတိကွာန်ဘာခတဵု၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာဇောတိပါလ ဇာတိကွာန်လၟိုင် နွံပိုန်ဘာကျာ်ဇြာတြေံ နဒဒှ်အစာကမ်ၜါဇကု ပ္ဍဲခဏ္ဍသိမ် မဒှ်သိမ်တၠအရှန် ကျာ်ဇြာရ၊၊ ဒှ်ခမဳတုဲ ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာကျာ်ဇြာတြေံ လုကဴပိသၞာံ စိုပ်သၞာံ ၁၃၂၅ ဂှ် အာပဒတဴ ပ္ဍဲဘာမဟာဝိဟာရ ကွာန်ကအ်ဗိန် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အစာလိက် ပညာဒဳပ၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ နန္ဒိယ ဗၞတ်မွဲဝှ်တုဲ ကလေင်ပြံင်စဴကၠုင် ဇရေင်ဘာဇကုပၠန်ရ၊၊ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၆ ဂှ် အာပဒတဴ ပ္ဍဲဘာရုင်ဒါန် ကွာန်လၟိုင် ဇရေင်အစာလိက် ဘဒ္ဒန္တလောကသိရိ မဒှ်ညးဇာတိ ကွာန်တၟအ်ကၞေင် ကွာန်တၟိ၊ လုပ်သှ် တန်ဒေါဝ် ပ္ဍဲအလဵုအသဳ ၜါ သၞာံ ဟွံဂွံအံင်ရ၊၊ ဆက်သှ်ဒၟံင်တုဲ စိုပ်သၞာံ ၁၃၂၉ ဂှ် ဂွံအံင်ကေတ် တန်ဒေါဝ် ပ္ဍဲအလဵုအသဳရ၊၊ ဆက်တိုန်ကတ်အာလိက် သၞာံ ၁၃၃၂-၁၃၃၄ ဂှ် ပဒတဴလဝ် ပ္ဍဲဘာဇၞော် ကွာန်ရုတ္တံင် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်နန္ဒဝံသရ၊၊ ဟိုတ်နူခန္ဓကာယ ဟွံထတ်ယုက်ကီု ဟိုတ်နူပရေင်ဍုင်ကွာန် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ ကလေင်စဴကၠုင် ဘာဇကု ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက်ပၠန်ရ၊၊ စိုပ်သက္ကရာဇ် ၁၃၃၅ ဂှ် ပြံင်အာမံင် ဘာတိုက် ကွာန်ခဒုင်သှ်ေ ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်သဳလာစာရ (ကျာ်ဇၞော်ဘၚိုဲ) ညးမဒှ်ဇာတိကွာန်တံင်မောံ၊၊ ဂွံမွဲသၞာံ မိအနန္တဂုဏ် ကတဵုဒှ်ယဲတုဲ ဒးကလေင်စဴကၠုင် ဍုင်ကွာန်ဇကု သွက်ဂွံဗိုင်ဖန်ဇန် လွဳပရာမိရ၊၊
ဘဝကျာ်ဇၞော် ကေုာံ ကၞောတ်ဘဝ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
နူသက္ကရာဇ် ၁၃၃၆ ပွိုင်မသုန်သၞာံပြင်င် ဒးဂ္ဇအ်ဘာ ပကျာ်ဇၞော် ဘာကျာ်ဇြာတြေံရ၊၊ ပ္ဍဲဘာကျာ်ဇြာဂှ် ပံက်ဗ္တောန် တိုက်ပရိယတ္တိရ၊၊ သွက်ဂွံဖျေဟ်လိက် ကရောံဇကုတုဲ အာနိမန်နင် ခမဳနာဲတိဿပါလ ရ၊၊
စိုပ်သၞာံ ၁၃၄၄ ကျာ်ဇၞော်ဘာဗၠိုင်လၟ မၞုံပ္ဍဲဝါယာပ် ကွာန်တၟိဂှ် ရာံတိတ်အာတုဲ သွက်ဂွံပကျာ်ဇၞော် ဘာဗၠိုင်လၟုဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဒဂိုန် (၁) စွေက် အခိင်သဝ်တ္ၚဲ ပိ-ပန်နာဍဳ ဒါယကာဘာ (၄) တၠ နာဲဖဵုမေန် ဇာတိကွာန်ကအ်ဍောတ်၊ နာဲကောန်ပါ၊ နာဲပါမျာင်၊ နာဲညောအ် ကၠုင်နိမန် သွက်ဂွံပကျာ်ဇၞော် ပ္ဍဲဘာဗၠိုင်လၟု (လၟုဟ် မကော်ခဴစ ရာမညနိကာယ ဘာလျးသာသနာ) ရ၊၊ လုကဴ ၃၆ သၞာံ ပ္တန်ကၠုင်သာသနာ ပ္ဍဲဘာဗၠိုင်လၟုဂှ်တုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၈၀ ဂိတုကထိုန် (၉) စွေက် အခိင် ၁၂း၁၅ (ဒဳဇြေန်ပါ ၁၊ ၂၀၁၈) ဂှ် စုတိကလိလောန်စဴအာသွဝ် ပ္ဍဲဘာဗၠိုင်လၟု ဂှ်ရ၊၊ ဥတုဇ ကလာပ်ရုပ် မသၟေဟ်ဒၟံင်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမြေက္ကသဵု ၁၀ မံက် အခိင် လဒေါဝ်တ္ၚဲ မွဲနာဍဳကလေင်ဂှ် စံင်ဇွဂြးဇုတ် ပ္ဍဲသုသာန် ဝါဂြင်ၜိုင် ဍုင်ကၟာဝက် မဒှ်ရ။
ဗီုရုပ် နူတ္ၚဲမဝေင်သဘင်ဇွသင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လိက်သကေမ်တဲ - ထေရုပ္ပတ္တိ (ဍန်န်)၊ တက်တြးပ္တိတ် ၁၃၈၀ သၞာံ ဂိတုမြေက္ကသိုလ် (၂) မံက်၊ တ္ၚဲအဒိုတ် ဂကောံကောန်ကွးဂမၠိုင် ချူစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ။