ဓမ္မသဳရိ၊ ကျာ်ဇၞော်ဘာတၟိ ကွာန်တာ

ဘဒ္ဒန္တဓမ္မသဳရိ(ကွာန်တာ-ဘာတၟိ)

လိက်ပရေၚ်ဝွံ ဒှ်လိက်ပရေၚ် ထေရုပ္ပတ္တိ မဟာထေရ် ဘဒ္ဒန္တသဳရိဓမ္မ နွံပိုည်အာစာ ဘာကွာန်တာတၟိမဒှ်ရ။ လိက်ပရေၚ်ဝွံ ဒှ်လိက်ပိုဒ်မကၠုၚ်နူလိက်အုပ် ပြကိုဟ်တြာဲပါဠိပါရာဇိကဏ် မကလေၚ်တက်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၂ မဒှ်ရ။ ညးတက်တြးလိက်အုပ်ဝွံဂှ် "ရန်တၟံကဵုဆာပ်ဂုဏ်အ္စာအနန္တဂုဏ်တုဲ ဘဒ္ဒန္တမၚ်္ဂလာဘိဝံသ နွံပိုန် ဘာအသောကရာမတိုက်ပရိယတ္တိမန်၊ ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် က္လေၚ်ဇန်တပ်တက်ပဠေဝ်ပလေတ်ကဵု ဗွဲမဒးရးတုဲ ဘဒ္ဒန္တကုသလမဟာထေရ် ကျာ်ဇၞော်နွံပိုန်ကွာန်တာ ဘာတၟိ တက်တြးပ္တိတ် ဓမ္မဒါန် သွက်သောတုဇန်ကောဂကူမန်ဂမၠိုၚ်ရ" သာ်ဝွံ ညးတက်တြးဂှ် ချူထမံက်ပတိုန်လဝ် ပ္ဍဲလိက်ဂှ်ရ။

ဌာန်သၠးပဋိသန္ဓိ

နွံပိုည်အာစာ ဘာကွာန်တာတၟိ ဘဒ္ဒန္တဓမ္မသဳရိမဟာထေရ်ဝွံ လောန်ကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ဍုၚ် ၁၂၇၂ သၞာံ၊ ဂိတုပသာ် ၁ စွေက်၊ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ်ဂှ် ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲကွာန်တၟိ (မုဟ်ရိုတ်ဍောတ်) ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜါသွာၚ် တကအ်ခၟိုၚ်ရ။ မိမညးၜါဂှ် ဒှ်နာဲဖဝ်မျ-ဣနာဲမေန်ဒူ (ဦးဖိုးမြ-ဒေါ်မၚ်းသူ) တုဲ ပၞောဝ်ကောန်ဇာတ်ဂမၠိုၚ် ညးတြဴ စဴဒှ်ကောန်မရနုက်ကဵုပန်ရ။ ယၟုညးတုန် ဗွဲဝေါဟာခရှ် ကော်ခဴစ နာဲဗကျဝ် (ဦးဘကျော်)ရ။ ကောန်ညးမရနုက်ကဵုၜါဂှ် ဒှ်လေအ်ကျာ်ဇၞော် နွံပိုည်အာစာ ဘာသၟဝ်ကွာန်ကအ်ခဍာ်ရ။

ဘဝကွးဘာ ဘဝသာမဏဳ

သၟတ်ကောန်ၚာ်မာံဗကျဝ် ပ္ဍဲကာလမံၚ်ဘာဂှ် မိမၜါ အာပအပ်စွံလဝ် ပ္ဍဲဘာကွာန်တၟိရ။ မံၚ်ဂွံဘာပန်သၞာံတုဲ ပ္ဍဲကာလဂွံအာယုက် ၁၃ သၞာံဂှ် သ္ပသာမဏဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်နွံပိုည်အာစာ မဟာထေရ် နာဠာဂိရိ ပ္ဍဲဘာတြေံ (ဘာရတနဝိမာန်) ကွာန်မုဟ်ရိုတ်ဍောတ်ဂှ်တုဲ ဗွဲကြဴပြံၚ်အာကတ်လိခ် ပ္ဍဲဇရေၚ်အာစာ မဟာထေရ် ဘဒ္ဒန္တပညာဓမ္မ (အာစာမျ ဘာမဟာယျေန် ကွာန်မဟေဲ)ရ။

ဘဝခမဳကောန်ကတ်လိခ်

ပ္ဍဲကာလပေၚ်အာယုက် ၂၀ သၞာံ၊ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၂၉၁ သၞာံ၊ ဂိတုဝသ်ပန်စွေက်ဂှ် သ္ပဥပ္ပဇ္ဇျာယ်ကဵု အာစာတၠဂိုဏ် ဓမ္မယုတ္တိကနိကာယ ဘဒ္ဒန္တမောဂ္ဂလိပုတ္တထေရ် (အာစာတၠကွာန်တာ)တုဲ အာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် မသၠုၚ်ပြဲ ပ္ဍဲခဏ္ဍသိမ် ဘာတြေံ ကွာန်မုဟ်ရိုတ်ဍောတ်ဂှ် ရ။ ဒှ်ခမဳတုဲ အာကတ်လိခ် ပ္ဍဲဇရေၚ်အာစာ ပညာဓမ္မ ကွာန်မဟေဲ ၜါဝသ်၊ နူဂှ်မွဲကဆံၚ် ပြံၚ်တိုန်အာကတ်လိခ် ပ္ဍဲဍုၚ်အၚ်ဝ (မန္တလေး) ပ္ဍဲတိုက်လိခ်ဇၞော် ကော်ခဴဂး ဘာတိုက် (ညောၚ်ကန်တိုက်) ဗၞတ်ပန်ဝသ်ပြၚ်ၚ်ရ။

ဒှ်နွံပိုဉ် ပ္ဍဲဘာကွာန်တာတၟိ

ကတ်လိခ်ဗၟာ ပ္ဍဲဍုၚ်အၚ်ဝ ဗၞတ်ပန်ဝသ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်မန် ဌာန်ဒေသဇကု ပဒတဴဖျေံလိခ် ပ္ဍဲဘာကအ်ခဍာ ဗၞတ်ၜါဝသ်ရ။ ဃောဂှ် နူကွာန်တာတၟိတေံ ဒါယကာတအ် ကၠုၚ်က္ညနိမန်တုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၀၁ သၞာံ၊ ဂိတုကထိုန် ၈ စွေက်ဂှ် က္ညကၠုၚ်ပဒတဴ ပ္တန်သာသနာ ပ္ဍဲဘာကွာန်တာတၟိဝွံရ။

နွံပိုည်အာစာ မဟာထေရ်ဓမ္မသဳရိ စိုပ်ကၠုၚ်ဘာကွာန်တာတၟိဝွံတုဲ ဂၠံၚ်လ္ပာ်ပရိယတ်မ္ဂး ပိဋကတ် မဒှ်ဂလာန်ကျာ်တြဲ ပါဠိမွဲဟာန် ကေုာံ အဋ္ဌကထာ ဆေၚ်လ္ပာ်သုတ်ကဵုဝိနဲဂှ် သ္ပဂရုတုဲ ဖျေံပ္တိုန်ပ္ကတ်ကဵု ကောန်ကွးတအ်ရ။ လ္ပာ်သဒ္ဒါလေဝ် လုကဴသၞာံဗွဲမလအ် ဖျေံပ္တိုန်ကၠုၚ်ဟွံက ညံၚ်ဂွံဒှ်တြဲမန်လေဝ် ချူဇန်တပ်လဝ်ရ။ သ္အာၚ်အာနူဂှ် တြာဲအဋ္ဌကထာ ဓမ္မပဒ ပိကၞပ်ကီု၊ ဝိနယသၚ်္ခေပ နယ်ကဲဝေတ်ဇကု ကထာလ္ၚောဝ်ကျာ် တၞဟ်ဟ်သာ်တအ်ဂှ်ကီု၊ ချူခၞံလဝ် သွက်ကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတတအ်ဂွံဗှ်ရ။ လ္ပာ်ပဋိပတ္တိသာသနာတုန် ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ် မဒှ်လမျီုခမဳဂှ် သၟဟ်ညံၚ်လမျီုကီု သ္ပဂရုတုဲ ဒုဟ်မွဲ ၜိုန်ရဍောတ်သွတ် အာပတ်သၟတ်မွဲကီုလေဝ် ညံၚ်ဒဵုသိန္နရာဇ်ကီု လဝ်စိုတ်တုဲ ညံၚ်ဂစေံကိကဳမဂိုဟ်ခၟာဲ၊ ညံၚ်ဒြာဲစာမရဳ မဂိုဟ်သော်ဗ္တ ညံၚ်ညးနွံကောန်ဂၠုမွဲ ညံၚ်နယ်ညးနွံမတ်မွဲဒိုဟ်ကီု ဂိုဟ်ဆာန် သဳလလောန်တုဲ မၚ်မွဲထိၚ်ဒက်ကၠုၚ် ဟွံကဵုလီုလာ် ဒှ်ကောန်ကျာ်မွဲ ပြဲလောန်အိုတ် ကၞောတ်အထောဋ်ရ။

နိဂီု

ရဴသာ်ဝွံ နွံပိုည်အာစာ မဟာထေရ်ဘဒ္ဒန္တဓမ္မသဳရိဂှ် ပ္တမ်နူစိုပ်ကၠုၚ်ကွာန်တာတၟိတုဲ လုကဴ ၄၈ သၞာံပြၚ် ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဒြဟတ်ပရိယတ် ပဋိပတ် ၜါပြကာတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၄၉ သၞာံ၊ ဂိတုဇှ်ေ ၁၀ မံက်၊ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် အခိၚ်နူဂယး နာဍဳစက် တက် ၅ နာဍဳကဵု ၃၀ မိနေစ် ဂွံအာယုက် ၇၇ သၞာံ ဂွံဝသ် ၅၈ ဝသ်ဂှ် က္ညစဴအာသွဝ် ပဝ်အာပ္ဍဲဘာကွာန်တာတၟိဝွံရောၚ်။

နိဿဲ

ပြကိုဟ် တြာဲပါဠိပါရာဇိကဏ်(၂၀၁၂) ကွာန်တာ ဘာတၟိ။