ဝၚ်ကျာ်ကေလာသ ဝၚ်တၟိ

ကျာ်ကေလာသ
ကျာ်လၟိုၚ်
ကိရိယာ	မဒက်လဝ် နကဵုဍိုတ်
ဗၜတ်	၀၀
သမၠုင်	၀၀
သင်္ကေတဂမၠိုင်	စေတဳ
မခၞံဗဒှ်လဝ်	သက္ကရာဇ် ၁၀၃
ဒၞာဲ	ဍုၚ်လၟိုၚ်

လိက်ပရေၚ်ဝွံ ဒှ်လိက်ပရူဝၚ်ကျာ်ကေလာသ ဝၚ်တၟိတုဲ ကံက်နုက်တက်ပတိုန်လဝ် နူကဵုလိက်အုပ် " ဝၚ်ဓာတ်ကျာ်ကေလာသ၊ဍုၚ်လၟိုၚ်" မတက်တြးပတိတ်နူ ဂကောံဂေါပက ကျာ်ကေလာသဍုၚ်လၟိုၚ်မဒှ်ရ။ လိက်ပိုဒ်ဝွံ နကဵုက္ဍိုပ်လိက် "ဝၚ်ကျာ်ကေလာသ ဝၚ်တၟိ" လိက်ဝၚ်စၟတ်သမ္တီ နူသက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ သၞာံ မဒှ်ရ။

သွက်ဂွံသ္ပပူဇဴ က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်မပြဲ ညးဂှ်မွဲ ထ္ၜးကဵုဂၠံၚ်တရဴရော-

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုခ္ဍဲသဳ (၂) စွေက်၊ ဒါယကာနာဲချူတာန် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ် အရာပ်ဗဟာန်၊ ဂၠံၚ်သံၚ်လောန်၊ မုက်ဂၞက်သ္ၚိ (၉၉) (F) ဇာတိကွာန်ကံဍောတ် ပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ် မဒှ်ရ။

သွက်ဂွံသ္ပဒါယကာခမဳသာမဏဳ လ္ၚီ (၁၀၀၀) ဇကုတုဲ၊ စှေ်ကၠုၚ်ကောံဓရီု ပ္ဍဲဌာန်ဍုၚ်လၟိုၚ်ရ။ ကမၠောန်ကောံဓရီု စပ်ကဵုကိစ္စသ္ပဒါယကာခမဳသာမဏဳ လ္ၚီ(၁၀၀၀) ဇကု အာစိုပ်ဒတုဲတုဲ၊ သ္ပဟိုတ်နူဒါယကာဗျဉ်မၞုံယၟု မိယှုၚ် ဇာတိဍုၚ်လၟိုၚ် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်တေံ ကဵုကသပ် သွက်ဂွံပ္တိုန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိတုဲ နာဲချူတာန် ညးမဒှ်ဒါယကာ ခမဳသာမဏဳ လ္ၚီ (၁၀၀၀) ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ (ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ကျာ်စေတဳ ကေလာသ) တုဲ ဂရၚ်ပ္တီတိုန်ရ။ ဂွံမိၚ်ကေတ်ဂလာန် ဒါယကာဂရၚ်ပ္တီတုဲ ယဝ်ရဒါယကာ တမ်မွဲမွဲတၠ သၠးကဵုဒါန်သြန်ဗၞတ် (၅၀) မသုန်စှော်ကိုဋ် မၞုံတဴမ္ဂး ကိစ္စသွက်ဂွံပ္တိုန်က္ဍိုက်ကျာ်ထဝ်တၟိဂှ် ဒှ်မာန်ရောၚ်။ ဂလာန်သာ်ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ သွဟ်ကဵုဒါယကာဂှ်တုဲ ကာလဂှ် နာဲချူတာန် ဂွံမိၚ်ကေတ်ဂလာန် ကျာ်ဇၞော်အ္စာတုဲ ဟိုတ်နူသဒ္ဓါစေတနာ က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံကဵုဒါန် ကဵုကတိကဝတ် ကုကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏရ။

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုဘတ် (၁၄) မံက်၊ ဂကောံဂေါပကဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုစိုတ်တုပ်သၟဟ်ဒှ်မွဲတုဲ ပ္ဍဲဇြပ်သ္ဘၚ်ဓရ် ကျာ်ကေလာသ၊ တ္ၚဲသဘၚ်စရိုဟ်ဍာ် ဓရ်လ္ၚီဂါထာဂှ် သွက်ဂွံပ္တိုန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ဗီုနာဲချူတာန် ကဵုဒါန် (၅၀) ကိုဋ်၊ က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ဗီုဒးကေတ်ထဝ် လျိုၚ်ပိပသာကီု၊ လဴထ္ၜးလလောၚ်တြး ဆဝ်မ္ၚုဟ်ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် ညးတၠသဒ္ဒါဂမၠိုၚ်ရ။

သ္ပပ္တံနူအခိၚ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကျာ်ကေလာသ စွံလဝ်ဌာနဒုၚ်ဒါန်၊ လ္ပာ်ဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ်တုဲ ပံက်လဝ်ဂကောံဒုၚ်ဒါန် သွက်ဂွံပ္တိုန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိရ။

ဗီုက္ညအာဍုၚ်လ္ဂုၚ်တုဲ စဳရေၚ်ပြုပြောၚ် က္ဍိုၚ်ကျာ်

ပ္ဍဲအရှာံကျာ်ဂွံဒုၚ်ဒါန် ဗၞတ်လ္ပာ်ဂိတုတုဲ ကလိဂွံထဝ်ပန်ပသာ ဝတ္ထုသြန်မသုန်စှေ်ကိုဋ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိ သ္ပသ္ကိုပ်သ္ကကဵု ကျာ်ဇၞော်အ္စာဘဒ္ဒန္တသောဘဏ မွဲဟာန်ကေုာံ ဂကောံဂေါပကကျာ် နာဲရဲအောၚ်၊ နာဲမြိုၚ်၊ နာဲယဳ၊ နာဲထောန်ယှေန်၊ နာဲသိၚ်တာန်တအ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုဘတ် (၁၂) စွေက် (၂၂-၉-၂၀၀၃) အခိၚ်နူဂယးပြဟ်ဂှ် တိုန်စိုပ်အာဍုၚ်လ္ဂုၚ် ဘာပြာသာဒ် အရာပ်မသုန်တိုၚ် (ပုဇွန်တောၚ်) တေံရ။

အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ဗၞတ်ၜိုတ် (၆) နာဍဳဂှ် ဂကောံကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တနန္ဒောဘာသ ဘာပြာဿဒ် ကေုာံ ဒါယကာကျာ် နာဲချူတာန်၊ ဂကောံဂေါပကျာ် ဍုၚ်လၟိုၚ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာသ္ၚိ နာဲသာန်လှ ဂကောံညးပ္တိုန်က္ဍိုၚ်ကျာ်တအ်မဒှ်ရ။ စပ်ကဵုပ္တိုန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိ ကိစ္စအလုံအိုတ်သီုလေဝ် ကောံဓရီုတက်ကျာ အာတ်ကေတ်အရီုဗၚ်ရ။

ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂတ ဘတ် (၁၃) စွေက်၊ (၂၃-၉၂၀၁၃) အခိၚ်နူဂယး (၉) နာဍဳဂှ် အ္စာဓမောတ်ထဝ် နာဲနေဝေန် ကေုာံ အ္စာပုတ်ပ္ကဴက္ဍိုၚ်ကျာ်လ္ဂုၚ် နာဲဒါန်ချောၚ်တံဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်ဘာပြာသာဒ်တုဲ ကောံဓရီုတက်ကျာ ချပ်ဂၞန်ရေၚ်သ္ကံ စပ်ကဵုကၠောန်ဗဒှ် က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိ ကျာ်ကေလာသပၠန်ရ။

ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် ဒါယကာဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂမၠိုၚ် သဒ္ဓါက္တဵုဒှ်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိ ကောံဓရီုတက်ကျာ ချပ်ဂၞန်ရေၚ်သ္ကံတုဲ သၠးပွးကဵုဒါန် ကုကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ (ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ကျာ်ကေလာသ) သြန်ထဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။

ပ္ဍဲဂိတုဘတ် (၁၄) စွေက် (၂၅-၉-၂၀၀၃) အခိၚ်နူဂယး ဂကောံကျာ်ဇၞော်အ္စာ ကေုာံ ဂကောံဒါယကာ ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံကၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ပြာပ်အာဌာန်ရုၚ်ကမၠောန် နာဲဒါန်ချောၚ်တအ်ရ၊ အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲပၠန် ဂကောံဓမာတ်ထဝ် နာဲနေဝေန်၊ နာဲသာန်ဂျဳ ပြာပ်ကၠုၚ်စိုပ် ဘာပြာသာဒ် ချပ်ဂၞန်တက်ကျာ စပ်ကဵုကမၠောန် ကၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ် ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ညံၚ်ဂွံခိုဟ်တိုန်မာန် ညံၚ်ဂွံပြဲတိုန် ထပ်သဳကၠဳမွဲဝါပၠန်ရ။

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုဘတ် အိုတ် (၂၅-၉-၂၀၀၃) အခိၚ်နူဂယး သွက်ဂွံထမံက်ထ္ၜးရုပ်ရဴ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ပ္တိတ်ဇြဟတ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရ။

ဒါယကာနူဍုၚ်လၟိုၚ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်တေံကီု ဂကောံကျာ်ဇၞော်အ္စာကီု ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဂွံအပ်ပြာပ်ကမၠောန် ကၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တၟိ ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ်တၟိ ဆက်ပ္တိတ်ဇြဟတ်တုဲ သွက်ဂွံကောံဓရီု လက္ကရဴအိုတ်ဂှ် ဘိက်နၚ်ဂကောံညးကၠောန်က္ဍိုၚ်ထဝ် အ္စာပုတ်ပ္ကဴ တၠပညာနာဲဒါန်ချောၚ်၊ ညးကၠောန်ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် တၠပညာဓမာတ်ထဝ် နာဲသာန်ဂျဳ သီုကဵုစိုတ်မတုပ်သၟဟ် ရုဲစှ်သ္ဂုတ်သွာတ်ညးတၠကမၠောန် ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ်ရ။

ကြဴနူဂှ် ဂကောံဒါယကာ ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂမၠိုၚ် အပ်ပြာပ်ဇိုန်ဏှၚ် ကဵုဒါန်ရတ်တၞဟ်ဟ်သာ်စၞးကျာ်စေတဳဍုၚ်လၟိုၚ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ ဒုၚ်ဗ္ဂိုန်ကေတ်ရ။ ကိစ္စစပ်ကဵု ကၠောန်ကမၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ် ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ကျာ်ကေလာသဂှ် သွက်ဂွံမၚ်မွဲကောပ်ကာဲ ဂကောံဂေါပကဍုၚ်လ္ဂုၚ် မွဲဂကောံ ဒက်ပ္တိုန်တိုန်ပၠန်ရ။

ဂကောံဂေါပကကျာ်ကေလာသ ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂမၠိုၚ်

လၟေၚ်	ယၟု	တာလျိုၚ်
၁	နာဲချူတာန်	နာယက
၂	နာဲခေန်ဇြဝ်	နာယက
၃	နာဲခေန်	နာယက
၄	နာဲဘဨ	ဥက္ကဋ္ဌ
၅	နာဲလှိုၚ်ဝေန်	ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ
၆	နာဲတောၚ်ညိၚ်	သ္ကိုပ်ကေၚ်ကာပ္ဍဲ
၇	နာဲမေန်အံၚ်	လုပ်ဂကောံ
၈	နာဲတိုၚ်ထောန်	လုပ်ဂကောံ
၉	နာဲလှဟာန်	ဂကောံ
၁၀	နာဲထောန်တိၚ်	ဂကောံ
၁၁	နာဲမျေတ်သိဲုတာန်	ဂကောံ
၁၂	နာဲတာန်မံၚ်	ဂကောံ
၁၃	နာဲထောန်အုၚ်	ဂကောံ
၁၄	နာဲနေဝေန်	ဂကောံ
၁၅	နာဲထောတ်အံၚ်	ဂကောံ
၁၆	နာဲဂျဳလှိုၚ်	ဂကောံ
၁၇	နာဲဟုတ်ယှုၚ်	ဂကောံ

ရတ်တၞဟ်ဟ်သာ် ဒုၚ်လဝ်ဒါန် နူကဵုဂကောံဂေါပကကျာ်လၟိုၚ်ဂှ် သွက်ဂွံအပ်ပြာပ်ဏာ ကုဂေါပက ဍုၚ်လ္ဂုၚ် ပ္ဍဲဂတမတ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ၊ ဘဒ္ဒန္တနန္ဒောဘာသ မဒှ်ရ။ သဝ်တ္ၚဲဂှ် ဂကောံဂေါပက ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ကဵု ညးကမၠောန်ကၠောန်ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် နာဲသာန်ဂျဳ ချုက်လိက် အပ်ြပာပ်ကမၠောန်အိုတ်ရ။

အပ်ကမၠောန် လောန်အာၜါဂိတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုကထိုန်အိုတ် (၂၃-၁၁-၂၀၀၃) နူဂကောံဂေါပကကျာ်ဍုၚ်လၟိုၚ် ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ တၠဂုဏ်အ္စာ သြဘာသ ဘာရုၚ်ဒါန် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောဘဏ ဘာမ္ၚဵုအံၚ်ဇၞး ညးမလုပ်ဂကောံ တၠဂုဏ်အ္စာတေဇော ဘာကျာ် သီုကဵုဒါယကာ နာဲမြိုၚ် နာဲယဳ နာဲထောန်ယှေန် နာဲရဲအောၚ် နာဲသာန်မိုၚ် နာဲဘဝေန် နာဲယှိုဲလှ တအ် ပြာပ်တိုန်အာဍုၚ်လ္ဂုၚ် အလန်ဒုတိယရ။

ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂတ သီုဂကောံဂေါပက ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂမၠိုၚ် ကောံကၠုၚ်တုဲ သွက်ဂွံစၟဳစၟတ် စပ်ကဵုကမၠောန် က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်ဂှ် ပြာပ်အာဌာန်ကမၠောန် ကၠောန်က္ဍိုၚ်ကျာ်ထဝ်တေံရ။ ဗီုကဆံၚ်ကၠောန်လဝ်ကဵု ကပေါတ်ရပ်စပ်သုၚ်စောဲလဝ်ကဵု၊ အဝဲဗၞတ်ဗ္ၜတ်ကၠောန်လဝ်တအ်ကီု၊ ဍာံဟွံဍာံ ဗက်စၟဳစၟတ်စမ်ၜတ်အိုတ်ရ။ နူဂှ် ပြာပ်အာဌာန်ဒၞဲါ ကမၠောန်ကၠောန်ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် တၠပညာဓမာတ်ထဝ် နာဲသာန်ဂျီ အရာပ်မသုန်တိုၚ် (ပုဇွန်တောၚ်) ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ဗ္တကဗၠိက်ထဝ် ကၠောန်လဝ်အပြောံတုဲ ပြာပ်အာလ္ၚတ်စမ်ၜတ်ရ။

ဗီုအပ်ပြာပ်ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ဗ္တကဗၠိက်ထဝ် ကၠောန်လဝ်ဗွဲအပြောံ

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံ၊ ဂိတုမြေက္ကသဵု (၆) မံက်၊ (၂၈-၁၁-၂၀၀၃) သွက်ဂွံအပ်ြပာပ် ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ဗ္တကဗၠိက်ထဝ် ဗွဲအပြောံ ဂကောံဂေါပက ဍုၚ်လ္ဂုၚ် အာဂတုဲ နူကဵုညးကမၠောန်ဓမာတ်ထဝ် နာဲသာန်ဂျဳဂှ် အပ်ပြာပ်ကဵု ဂေါပကဍုၚ်လ္ဂုၚ် ပ္ဍဲလ္တူဘာပြာသာဂှ်ရ။

လၟေၚ်အပ်ပြာပ်-

1. ဒ္ဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဍောၚ်ဓရ်သဳလမသုန်
2. ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သြဝါဒ နူကျာ်ဇၞော်အ္စာ
3. ခၟောမ်ဗိုတ်ထဝ် ဗ္တကဗၠိက်ထဝ် နူတဲနာဲသာန်ဂျဳဂှ် အပ်ပြာပ်ကုဂေါပက ဍုၚ်လ္ဂုၚ်။
4. ကုညးတၠသဒ္ဓါ ဍုၚ်လ္ဂုၚ် အပ်ပြာပ်တၞးလိက် ပ္တိုန်ဂုဏ်စရာဲ ဇိုန်ပိုန်ပါ်ပရအ် ပိုန်ကုသိုလ် ကုသတ္တံအိုဿီုရ။

ခၟောံဗိုတ်ထဝ် ဗ္တကဗၠိက်ထဝ် ကၠောန်လဝ်ဗွဲအပြောံ ညံၚ်ဂွံသပ္ပါယ်ဒးရး ဂွံကျေဝ်ဂေါဝ်တိုန်မာန် မပ္တံကဵုမတ်မၞိက် ရတ်တၞဟ်ဟ်သာ် ကျိုၚ်ကျဝ်စုတ်ပၠန်ရ။ ကမၠောန်သွက်ဂွံကျိုၚ်ကျဝ် ဂေါပကဍုၚ်လ္ဂုၚ် အာဂတတုဲ နူဂကောံဍုၚ်လၟိုၚ် နာဲသာန်မိုၚ် နာဲဘဝေန် ဓမာတ်ထဝ် နာဲယှိုဲလှ နာဲညာဏ်ထောန် နာဲတာၚာတအ် ဘိုၚ်ရီုဗၚ် ပ္တိတ်ဇြဟတ် နကဵုသဒ္ဓါပြဲပြဲရ။

• ဗီုရုပ်စေတဳကျာ်ကေလာသ ဍုၚ်လၟိုၚ်
• 
• 
• 
• 
• 
• 

နိဿဲ

လိက်အုပ် - ဝၚ်ကျာ်ကေလာသ၊ ဍုၚ်လၟိုၚ်