အံက်သာ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
  1. ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်နကဵုလိခ်ပတ်ဂကူ
  2. ကၞေဟ်👉အံက်သာ(တံၚ်ပရၚ်)

ပ္ဍဲလိုက်ဏံ လၟိဟ်ဍုၚ်ၜိုန်ရိုဟ်လၟိဟ်ဒးကီုလေဝ် လၟိဟ်ဂကူဂှ် ရိုဟ်လၟိဟ်ဟွံမာန် ရိုဟ်လေဝ်ဟွံဒးရ ပ္ဍဲဂကူမၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် ဂကူမၞုံကဵုလိခ်ပတ် ဂကူဟၟဲကဵုလိခ်ပတ် နွံတဴအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲၜါဂကူဂှ် ဂကူမၞုံကဵုလိခ်ပတ်ဂှ် လျးတၟးပြာကတ်နူကဵုဂကူ ဟၟဲကဵုလိခ်ပတ်ရ ဂကူမန်ပိုဲဂှ် နွံကဵုလိခ်ပတ် ဆ္ဂးဟၟဲကဵုဍုၚ်ရ ဇၟာပ်ဂကူမန်နွံပၟိက်မံၚ်ကဵုဍုၚ်ဖအိုတ်ရ ၜိုန်နွံပၟိက်ကဵုဍုၚ်ဖအိုတ်ကီုလေဝ် ဍုၚ်မန်ညံၚ်သ္ဂောံမံက်ဂတဝ် ပြာကတ်တိုန်ဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ဒးကၠောန်သ္ပဗီုလဵုဂှ် ချပ်ပါ်ပါဲသ္ၚဳဂၠိပ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်မ္ဂး သွဟ်တိတ်မာန်ဏောၚ် စှ်ေစိုတ်ရ။ နကဵုအဲညးချူလိခ်ဏံ ညာတ်ကေတ်ဍုၚ်မန်ဂွံမံက်ဂတဝ်ဂှ် ၁။ ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်ပၞာန် ဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် ၂။ ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်မာဲ ဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် ၃။ စန်ဒက်ကောန်ဂကူမန် နကဵုဇြဟတ်လိခ်ပတ်/အရေဝ်တုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်ပိနဲ(ပိတၚ်)ရ။ တၚ်(၁)ဂှ် ဂကူမန်ပိုဲကၠောန်ကၠုၚ်မံၚ်အဆက်က် နွံဂၠိုၚ်ကဵုက္ဍိုပ် စဵုကဵုလၟုဟ်ရ ဇၞော်မောဝ်ပြာကတ်အိုတ် ဂွံထံက်ဂလာန်နူဂကူမန် ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ အာယုက်ဗော်ဍုၚ်မန်ဂှ် ပေၚ်အာအာယုက်မၞိဟ်မွဲဘဝ ညောန်ကြပ်(၇၅)သၞာံရ ပေါဲအံၚ်ဇၞးဟီုဂှ် ကၠာတဲတေံ ညံၚ်ကဵုကြပ် ညံၚ်ကဵုကြပ် အခိၚ်လၟုဟ် ညံၚ်ကဵုသ္ၚောဲအာဣိပၠန် ဒှ်မံၚ်သာ်ဏံရ။ နဲကဲဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်တၚ်(၁) #ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်ပၞာန် ဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်ဏံဂှ် ဒှ်တၚ်အဓိကဟၟဲဟွံတုဲ ပေါဲအံၚ်ဇၞးကြပ်ကဵုဒှ် သ္ၚောဲကဵုဒှ်ဒးနွံဟေၚ်ရောၚ် ပေါဲအံၚ်ဇၞးတၚ်တၞဟ်ဟ်ဂွံက္လိဂွံမာန်ဂှ် တၚ်ဏံ ဒှ်တၚ်အထံက်အရီုဇၞော်ဇၞော်မွဲရ။ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ ဇြဟတ်ပၞာန်ဟီုဂှ် ပ္ကောံပ္ကေဝ်ဟွံလောဲသွာရ မုဟိုတ်ရောယဝ်သၟာန်မ္ဂး ဟိုတ်ဍေံနာနာသာ်လဴဟွံအိုတ်ရ တၚ်အဓိက ယဝ်ဒးရုဲထ္ၜးမွဲၜါသာ်မ္ဂး သြန်ဂိတုဗွဲမရုမ်ဂပ်ဂှ်လ္ပဟီုဏီ ပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန်အိန်ထံၚ်ကောန်သ္ဂံၚ်တံ သွက်ဂွံစသုၚ်မံၚ်စံၚ်ဂှ် ဖန်ဖက်ပြေၚ်ရေၚ်လဝ် နွံၜိုတ်လဵုဂှ် ဒှ်တၚ်ဆိုအ်ဗဇၞော်ဇၞော်ရ မွဲတၚ်ပၠန် လုပ်ပၞာန်ဏံဂှ် ဒှ်အရာပွမကော်ဆောကဵုလမျီုဏောၚ် ဇၟာပ်မၞိဟ်ဂှ် ဆာန်အိုတ်ဂှ် လမျီုဇကုရ ဖေက်မံၚ်ချိုတ်ဖအိုတ်ရ စိုတ်ဓာတ်ညိညိရတှ်ေ လုပ်ပၞာန်ဒုၚ်ပံၚ်လမျီုမာန်ဟွံသေၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးမယိုက်ဂၠေၚ်မံၚ်ပၞာန် နကဵုစိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူတံဂှ် ထေက်ကဵုသ္ဒးထိုၚ်သး ထေက်ကဵုသ္ဒးကေတ်စရာဲ ဗွဲမလောန်ရ ဒပ်ပၞာန်ရခေၚ်တံ ဇြဟတ်ဍေံတံ ဂွံဇၞော်တိုန်မံၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဖေက်ဒးဒုၚ်ပျဲပျာံ ဖေက်ချိုတ် ပ္ဍဲသၟဝ်တဲမဟာဝါဒဳဂကူဗၟာတံရ ဂကူမန်ပိုဲဂှ် ဟိုတ်နူဟွံကြေပ်ဂြတ်သွက်လမျီု ညံၚ်ကဵုဂကူရခေၚ်တံဗီုလၟုဟ်တုဲ ဂွံဒဴလုပ်ပၞာန်ညံၚ်ရဴရခေၚ်ကီုဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ဏီရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာ အခိၚ်အခါကာလတ္ၚဲဏံမ္ဂး မန်ပိုဲသ္ဂောံဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် နကဵုဇြဟတ်ပၞာန်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ဟွံမာန်ဏီရ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဇြဟတ်ပၞာန်ညိဟၟဲ ဒပ်ပၞာန်မန်ဟၟဲမ္ဂး အကာဲအရာပရေံနူအခိၚ်အခါလၟုဟ်ဏံ မန်တံဒးဆဵုဂဗဍာံဍာံရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒပ်ပၞာန်ဂကူဂှ် နွံဂှ်သ္ဒးနွံတုဲ တဲဍိုန်အိုတ် ဂွံထိၚ်ဒဝ်မၚ်မွဲအာ သတ်ပၟဝ်ဇဝ်ပ္ကဴမက္လိလဝ်ဂွံတုဲတုဲ မသၟေဟ်သှ်ေမံၚ်တံဂှ်ရောၚ်။

၂။ ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်မာဲ ဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်

တၚ်ဏံဂှ် အာနကဵုသၞောဝ်တ်ဒဳမဵုကရေဇြဳရ ဂကူမန်ပိုဲ ဇၟာပ်ဂွံအခေါၚ်လုပ်ကၠုၚ်မံၚ်ပေါဲဗတိုက်ကီုရ ဆ္ဂးပေါဲအံၚ်ဇၞးဟီုဂှ် ကျောဝ်လေဝ်ဟွံညာတ်ဏီရ မုဟိုတ်ရော ဣဏံလေဝ်ဟိုတ်ဟွံအောန်လးလးရ ဂၠံၚ်တရဴပေဲါဗတိုက်ဏံဂှ် စက္ဍဟ်တုဲ ဒးသုၚ်စောဲပညာနကဵုဉာဏ်သမ္တီ ဗွဲမဍိုဟ်ကေက်ရ မၞိဟ်ဉာဏ်သမ္တီဟွံစဳကၠးမ္ဂး ဟွံဒှ်ဂုဏ်ဖဵုသတ်ပၟဝ်ဇဝ်ပ္ကဴရ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဟိုတ်နူဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လၟိဟ်မၞိဟ်တုဲ လၟိဟ်မၞိဟ်ဇကုလေဝ် နွံဟွံဂၠိုၚ် အောန်လ္တူအောန်ဂှ် မန်လေပ်ပညာလ္ၚဵုဂှ် ဒုၚ်ယၟုမန်ဖိုဟ် ရံၚ်ကဵုဂုဏ်ဖဵုပူဂဵုတုဲ လုပ်သ္ပတဝ်မုဲ အကြာဗော်ဂကူညးတၞဟ် သီုဂြဲဗ္ၜောဝ်ဏာမန်ဇကုဏီရ နဲကဲဏံဂှ် ဒးကေတ်နဲကဲဟလာမုဿလေန်မှ ခိုဟ်ဒးရးရောၚ် မုဟိုတ်ရောမ္ဂး မၞိဟ်တြုံဟလာမုဿလေန်ဟီုမ္ဂး ဗြဴၜိုတ်ဒးစိုတ်ကေတ်မာန်တုဲ ၜံၚ်ပတိတ်ကောန်ၚာ်ဂၠိုၚ်ရ လၟိဟ်မၞိဟ်ဂၠိုၚ်မှ ဂွံမာဲဂၠိုၚ်ရ အကာဲအရာတွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲလၟုဟ်ဂှ် နွံစှ်ပွိုၚ်ဍုၚ် အမာတ်တွဵုရးဂှ် မွဲပွိုၚ်ဍုၚ်တှ်ေဂွံဒှ်အမာတ်ၜါတၠ နွံစှ်ပွိုၚ်ဍုၚ် ပံၚ်(၂၀)တၠ အမာတ်ဂကူဗၟာ(၁)တၠ အမာတ်ဂကူကရေၚ်(၁)တၠ အမာတ်ဂကူပအိုအ်(၁)တၠ ဗွဲတၟေၚ်အမာတ်ဥုံသွးစှ်ေကၠုၚ်နူသွဝ် အမာတ်ပၞာန်(၂၅%)ဂှ်(၈)တၠပၠန် ပံၚ်ဖအိုတ်(၃၁)တၠ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပေဲါဗတိုက်ဏံ အောန်အိုတ်အမာတ်မန်ဇကု ကဝက်ပြၚ်(၁၆)တၠပေၚ်မှ ဒှ်ကမၠောန်ရောၚ် အကာဲအရာတ္ၚဲဏံ တော်တၟော်စမ်ရံၚ် ဟီုလ္ပာ်သာမ္ဂး ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ခၟိုၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ် (၆)ပွိုၚ်ဍုၚ်ဏံ မန်အံၚ်ဇၞးဖအိုတ် က္လိဂွံအမာတ်မန်(၁၂)တၠ ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီု(၁)တၠ ပံၚ်အမာတ်မန်အံၚ်ဇၞး(၁၃)တၠရဒှ်မာန် သှ်ေမံၚ်ပွိုၚ်ဍုၚ်သဓီု ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜဳက္လေၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်တံဂှ် ဗီုလဵုသ္ပလေဝ် မာန်မာဲဟွံသေၚ်ရ ဗီုအဲတော်တၟော်ဏံ ဒါတ်တိဗၠေတ်တှ်ေဗၠေတ်ကီုရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂၠံၚ်ပေဲါဗတိုက်ကေတ်ဇၞး နကဵုမာဲတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်ဂှ် နွံဒၟံၚ်တၟာသ္ၚောဲဏီ မိက်ဂွံသ္ဂးရ။ ပေဲါအံၚ်ဇၞးလေဝ်ဟွံက္လိဂွံ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်လေဝ်ဟွံမာန်ရတှ်ေ ဂၠံၚ်တရဴဏံလ္ပဆက်ကွာ်မ္ဂး ဟွံခိုဟ်ဟာ ယဝ်သၟာန်မ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴဏံလေဝ်ဒးဆက်ကွာ်ရ ဟီုအရေဝ်သာမည(အရေဝ်ပ္ဍဲဝါ)မ္ဂး ခေတ်ဍေံဏောၚ် အာဂှ်ဒးအာဏောၚ် နဲကဲတၞဟ်ပိုဲဆက်ဝေၚ်အာဂွံမံၚ်ဏီ ဗော်ဗၟာတံလေဝ် ထ္ကးပြးမံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဗော်ရ ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ကရေၚ် ပအိုအ် လေဝ်နွံမံၚ်ဏီ ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာအခိၚ်တ္ၚဲဏံမ္ဂး ဗော်မြာ်ကီု ဗော်ဇာဒိသိုၚ်ကီု ဗော်တၞဟ်ဟ်ကီု ဂွံထပိုတ်ဏာမာဲလၟိဟ်အမာတ်(၁၆)တၠဂှ် ဒှ်ဟွံလောဲထေၚ်ကေတ်ရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပၞော်ဏံယဝ်မံက်ကၠုၚ်မ္ဂး ဖဵုသွက်ဂကူဇကုနွံရ ဒှ်ဂုဏ်ဖဵုသွက်ဂကူမ္ဂး ဒးပံၚ်ကဵုညးဂှ်ဒှ်ဒှ် မ္ဒးပံၚ်ဖက်အာ နကဵုသတိဇၞော်ဇၞော်ကၠာရ။ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဂၠံၚ်တရဴဏံ အမာတ်အံၚ်ဇၞးကဝက်ပြၚ်(၁၆)တၠလေဝ် သၞောဝ်(၂၀၀၈)ဏံ ဟွံပလေဝ်မွဲသာ် အာအတိုၚ်ဏံရမ္ဂး ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်နွံကဵုအဝဵုသွက်ဂကူမန်ဟွံမာန်လးလးရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂၠံၚ်တရဴတၚ်(၂)ဏံ ဂွံစိုပ်တိုၚ်ပ္ကဴမာန်ဂှ် အဓိက သ္ဒးသ္ပပဓာန်ကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိမၞုံကဵုလွဟ်ပ္ဍဲတဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန်ရ လွဟ်မန်ဟၟဲပ္ဍဲတဲမန်မ္ဂး (NCA)လေဝ်အံၚ်ဇၞးဟွံမာန်ရ။ မုဟိုတ်ရောမ္ဂး အခိၚ်လၟုဟ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိထပက်လဝ် လိခ်ကသုက်(NCA) လုပ်မံၚ်ပေါဲဗတိုက် သွက်ဂွံပြံၚ်လှာဲသၞောဝ်တ် ဖေတ်ဒရာရ နူသၞောဝ်(၂၀၀၈)ပြံၚ်လှာဲအာ သၞောဝ်ဖေတ်ဒရာမ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴတၚ်(၂)ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်မာဲ ဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်ဏံ ယဝ်အံၚ်ဇၞးမာဲကဝက်ပြၚ်မ္ဂး ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်မၞုံကဵုအဝဵုသွက်ဂကူမန်ပေၚ်ၚ်မာန်ရောၚ်။

၃။ စန်ဒက်ကောန်ဂကူမန် နကဵုဇြဟတ်လိခ်ပတ်/အရေဝ်တုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်

နဲကဲတၚ်(၃)ဏံဂှ် ဒှ်နဲကဲၜတ်တ် ဒှ်နဲကဲဒက်ပတန် နကဵုစိုတ်ဓာတ်တိတ်ကၠုၚ်နူကဵုၜဝ်ဇုတ် ဟီုစဂွံရ နဲကဲဏံ ယဝ်စိုတ်ဓာတ်ဇြိုဟ်နက်လ္တူဂကူမန် ဍာံဍာံဇေတ်တ် ဟွံရံၚ်ကဵုဂုဏ်ဖဵုပူဂဵုမ္ဂး ဇၟာပ်မၞိဟ်ကၠောန်မာန် ဟွံဒးပတိတ်တမ်ရိုဟ်ဂၠိုၚ်ၚ် ဟွံဒးပံၚ်နကဵုလမျီု ကၠောန်လေဝ်လောဲလောဲသွာသွာရ ဂၠံၚ်တရဴဏံ လောဲသွာမံၚ်ရဟီုမ္ဂး မုဟိုတ်ဟွံကၠောန်အိုတ်ရော ညးဟီုဂးဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဟၟဲဟာ? ညးပၠတရဴအာဂတဟၟဲဟာ? ယဝ်ရသၟာန်မ္ဂးတှ်ေလေဝ် သွဟ်စကျာတ်မံၚ်ညိရောၚ် ညးချူလိခ်ဏံညာတ်ရ နကဵုတၚ်သၟာန် #ညးဟီုဂးဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဟၟဲဟာ? #ညးပၠတရဴအာဂတဟၟဲဟာ?ဏံ ယဝ်ဒးသွဟ်မ္ဂး ဇၟာပ်မန် ဟီုဂးဆဝ်ဗ္ၚုဟ်မံၚ်ရ ဆ္ဂး ဟီုဂးဆဝ်ဗ္ၚုဟ်မံၚ်ဗွဲမသာသ္ပံရောၚ်ဂၠိုၚ် မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်တံ ကာလဟီုစဂလာန်သြဝါဒမ္ဂး "ယွံဂကူမန်တံ ဆာန်ဂကူဍာံမ္ဂး ဟီုအရေဝ်မန်ညိ ချူလိခ်မန်ညိ" ဟီုဂးတဴကြပ်ဇၟာပ်မၞိဟ်ရ ဆ္ဂး ဟီုဏာဆၜိုတ်က္လၚ်စခိုဟ်ဓဝ်ရ ဟီုဏာဆၜိုတ်လက်ာဂွံလျတ်ဓဝ်ရ ဟီုဏာတုဲတှ်ေတုဲ ဒှ်မံၚ်သာ်ဏံအိုတ်ရ တၠဳပိုန်သၚ်တံဂှ် ဟီုဏာတုဲတှ်ေ နကဵုဇကုတၠဳပိုန်သၚ်တံဂှ် ချူလိခ်မန်ဟီုအရေဝ်မန်ဂှ်ဂၠိုၚ်မံၚ်ရ တၠဳပိုန်လ္ၚဵုဗွဲမအောန်တံဂှ် အရေဝ်မန်ဂှ်ဟီုရ ဆ္ဂးကာလချူလိခ် ယၟုဒကာဒါန်ပ္ဍဲဘာဂှ် ဂွိၚ်ဖေက်ညးဂမၠိုၚ်ဗှ်ဟွံဒး ထ္ၜးဟိုတ်တုဲချူတဴလိခ်ဗၟာရ ဣဏံဂှ်ဂွိၚ်ကဵု ဂုဏ်ဖဵုပူဂဵုရောၚ်ညာတ်ရ တၠဳပိုန်သၚ်မန် ဆာန်ဂကူဇြိုဟ်ဟ်နက်က် ဒက်ပတန်မံၚ်ဍုၚ်မန် နကဵုလိခ်ပတ်ဂကူဇကုဇေတ်တ်ဂှ် မပ္တံကဵုဗီုကျာ်ဇၞော်အစွောံတံ ကျာ်ဇၞော်ပါလိတတံ တၠုၚ်လအာဗီုညးတံကီု သၚ်မန်တံယၟုဟွံပြာကတ်နွံတဴရ ပ္ဍဲကွာန်ဖအံက်ကျာ်ဇၞော်နွံမွဲဇကု (ဟွံဟီုရယၟုညးယၟုဘာ ဟီုတှ်ေဒှ်ပတိုန်စ) ပ္ဍဲအရှာံဘာညး နူညးစတန်တဴကောပ်ကာဲပ္ဍဲဘာဂှ် လိခ်ဗၟာချူလဝ်တြေံတြေံတံဂှ်ပလှ် က္လေၚ်ချူဆာဲကၠေံနကဵုဘာသာမန်ရ သ္ဘၚ်ဓရ်လၟေၚ်သၞာံ ကၠောန်မံၚ်ပ္ဍဲဖဠာတ်ကျာ်ရောဂေါဂှ် ဟိုတ်နူကၠောန်လဝ်စၚ်သ္ဘၚ်ကၞာ နကဵုဘာသာလိခ်ဗၟာတုဲ လုကဴကာလဟွံပြံၚ်လှာဲ နကဵုလိခ်ဘာသာမန်မ္ဂး ဟွံဒုၚ်နိမန်တွံဓရ် ဆာန်တဴလိခ်ပတ်မန်ရ တၠဳပိုန်သၚ်မန်တံကီု ခရှ်ဂကူမန်တံကီု ယဝ်စိုတ်ဓာတ်နွံသာ်ဏံဖအိုတ်မ္ဂး ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်လောဲလောဲရ ပ္ဍဲဌာန်ဒတန်မွဲ နွံကဵုလိခ်ပတ်မန် နွံကဵုအရေဝ်မန်မ္ဂး ဌာန်ဒတန်ဂှ် ဒှ်ဌာန်ဒတန်မန်ရ ကွာန်မွဲ နွံကဵုလိခ်ပတ်မန် နွံကဵုအရေဝ်မန်မ္ဂး ကွာန်ဂှ် ဒှ်ကွာန်မန်ရ ဍုၚ်မွဲ နွံကဵုလိခ်ပတ်မန် နွံကဵုအရေဝ်မန်မ္ဂး ဍုၚ်ဂှ် ဒှ်ဍုၚ်မန်ရ တၠုၚ်လအာသာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲပူဂဵုကောန်ဂကူမန်တံ ဇၟာပ်ပူဂဵုသုၚ်စောဲလိခ်မန် ဇၟာပ်ပူဂဵုဟီုအရေဝ်မန်မ္ဂး ပ္ဍဲကောန်ဂကူမန်တံ ဒက်ပတန်လဝ်ဍုၚ်မန်တုဲတုဲ ဟီုစဂွံရ ဇၟာပ်ပူဂဵုဂကူမန်တံ နွံကဵုလိခ်ပတ်မန် နွံကဵုအရေဝ်မန်တုဲ သုၚ်စောဲလိခ်မန်အရေဝ်မန်ရောၚ်မ္ဂး အလဵုအသဳဗၟာတံ ဗီုလဵုဍေံပ ဍေံပၠောပ်ထံၚ်သ္ၚိစာတ်ဟာ ဍေံဂစိုတ်ဟာ ၜိုတ်က္ဆံၚ်လိခ်ပတ်မန် အရေဝ်မန်ဏံ ဗွဲမညဳသာပိုဲဒက်ပတန်မာန်ကၠုၚ်မ္ဂး အဝဵုခၞံသၞောဝ်နကဵုဘာသာမန် အဝဵုအုပ်ဓုပ်ဟီုဂးနကဵုဝေါဟာမန် အဝဵုစဳရေၚ်ဂဗုတ်နကဵုအရေဝ်မန် ဒှ်ကၠုၚ်လောဲလောဲရ ဟိုတ်ဂှ်ရ နဲကဲဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် နကဵုလိခ်ဂကူဏံ ဒှ်နဲကဲကၠောန်မာန်ဇၟာပ်မၞိဟ် ဟွံဒးပတိတ်တမ်ရိုဟ် နကဵုစိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူနွံဍာံမ္ဂး ဒက်ပတန်လောဲလောဲသွာသွာရ အခိၚ်လၟုဟ် ဟိုတ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဆာန်ဂကူတံ ဟွံစွံၚုဟ်မးကဵုလိခ်ပတ်မန်အရေဝ်မန် ဗွဲမဍာံပြတုဲ ပါၚ်ဂှ်ၜိုန်ရဟီုတွံမံၚ် ဆာန်ဂကူညိ ဆာန်လိခ်ပတ်ညိ ဟီုအရေဝ်မန်ညိကီုလေဝ် ကောန်ဇာတ်ညးတံဂှ် ဟွံလေပ်လိခ်မန် ဟွံဟီုအရေဝ်မန်တုဲ ဂွံဂံၚ်လးဂၠံၚ်တရဴဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် နကဵုလိခ်ပတ်ဂကူဂှ် ဒှ်ပရေၚ်ဆိုအ်ဗမွဲဇၞော်ဇၞော်ရောၚ်။ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ စနူက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်တံ ဒှ်မံၚ်သာ်ဏံတုဲ ပ္ဍဲဂကူမန်ဓမ္မတာမွဲဟီုမ္ဂး သ္ၚောဲနူသ္ၚောဲဏီရ နကဵုပညာလိခ်ပတ်ဂကူမန်ဇကု နကဵုအရေဝ်ဂကူမန်ဇကု ညံၚ်ကဵုလွဳလမျီုဟွံဂျိုၚ် ညံၚ်ကဵုလုပ်အကြာမၞိဟ်ဟွံကၠိုဟ် ဟိုတ်နူလစွံစိုတ်သာ်ဏံတုဲ ဂၠံၚ်တရဴတၚ်(၃)စန်ဒက်ကောန်ဂကူမန် နကဵုဇြဟတ်လိခ်ပတ်/အရေဝ်တုဲ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်ဏံ မၞိဟ်ဂွံပၠောပ်လမျီုဆဝ်ဗ္ၚုဟ် နကဵုတိုၚ်ပ္ကဴခိုၚ်ၚ် ဟွံမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ်ရောၚ် နကဵုပူဂဵုညးချူလိခ်ဏံညာတ်ကေတ်ရောၚ်။

  1. သရုပ်

ပၞောဝ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴ ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်(၃)ဗီုဏံ ဗီုလဵုလေဝ်ပဲါဟွံဗၠး ဂကူမန်ပိုဲတံ ဒးကၠောန်ဖအိုတ်ရ ဂၠံၚ်တရဴ လုပ်ပေဲါဗတိုက်နကဵုလွဟ်တုဲဒက်ပတန်ဍုၚ်ဟီုဂှ် ရံၚ်ကဵုခေတ်ကာလကီု ရံၚ်ကဵုဇြဟတ်ဇကုကီု ထံက်ရံၚ်ကဵုအာယုက်လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်ကီုတုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ မ္ဒးပြံၚ်လှာဲကၠုၚ်မံၚ်ဗီုပြၚ် ပေဲါဗတိုက် နူကဵုပေဲါဗတိုက်ဂၠံၚ်တရဴ ဒက်ပတန်ဍုၚ်ဗၠးၜး ဍုၚ်မန်တၞဟ်ခြာဂှ် ပြံၚ်လှာဲကၠုၚ်ဂၠံၚ်တရဴ ဍုၚ်ပံၚ်ကောံနကဵုသၞောဝ်တ် ဖေတ်ဒရာဒဳမဵုကရေဇြဳရ ဟီုမွဲနဲပၠန်မ္ဂး နူကဵုဂၠံၚ်တရဴ ပန်ဂစိုတ်ကေတ်ညးသ္ကံဂှ် ပြံၚ်လှာဲကၠုၚ်နကဵုဂၠံၚ်တရဴ ဒေံါပန်ပှော်တက်ကျာလ္တူခုၚ်ရ ခေတ်ကာလလေဝ်ဟီုကၠုၚ်အရေဝ်ရ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကွာ်ဂၠံၚ်တရဴဏံမ္ဂး ပြဟ်ဟ်ဏံ ပဲါကၠေံနူဂၠံၚ်တရဴ(NCA)တုဲ ဂၠံၚ်တက်ကျာဟၟဲဏီရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ထ္ပက်လိခ်ကသုက်(NCA)ဂှ် ဂကူမန်တံ လ္ပညာတ်ဒုဟ်ညိ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပတဝ်လဝ်ကဵုပရေၚ်တက်ကျာသၟးတုဲ ဇြဟတ်ပၞာန်ဟၟဲ ဇြဟတ်ပၞာန်ဟွံခိုၚ်မ္ဂး ရမျာၚ်တက်ကျာဇကုဂှ် ဟွံဒှ်သတ်ပ္ကဴတုဲ ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်ဏံ ဟၟဲဟွံတုဲရောၚ်။

ဂၠံၚ်တရဴဗီုပြၚ်ဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် နကဵုမာဲဟီုဂှ် ရံၚ်ကဵုခေတ်ကာလဏံမ္ဂး အလုံလိုက်မွဲ အာမံၚ်နကဵုဂၠံၚ်တရဴဏံရ ဍုၚ်ပိုဲဏံလေဝ် ပဲါဟွံဗၠး အလဵုအသဳပၞာန်အုပ်ဓုပ်လဝ်ဍုၚ် ဗွဲမလအ်လတံ ဒးပံက်ကဵုဂၠံၚ်တရဴ ပေဲါရုဲမာဲဏံရ ဆ္ဂး ပေဲါရုဲမာဲဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ပေဲါရုဲမာဲဟွံဗဗွဲဓဝ် ပေဲါရုဲမာဲယုတ်တ်ပပ်ပ်ပဳပဳ ကေတ်လဝ်ဒၞဲါ(ခုၚ်)ဒတုဲ(၂၅%)ရ ဂၠံၚ်တရဴဏံဂှ် အဓိကဍေံ ဒးကေတ်ဇြဟတ်ကောန်ဂကူဇကုရ ဣဏံလေဝ် ညးမလုပ်ဒုၚ်ရုဲမာဲကီု ညးတၠဆန္ဒစုတ်မာဲကီု တန်တဴကဵုစိုတ်ဓာတ်တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ် ဒှ်အမာတ်ဂွံဒၞဲါတုဲ စိုတ်ဓာတ်စေတနာဟွံဍာံပြ လ္တူဂကူမ္ဂး ဆောံလေၚ်အလုံဂကူရ ညးတၠဆန္ဒစုတ်မာဲတံလေဝ် စိုတ်ဓာတ်စေတနာဟၟဲ လ္တူဂကူမ္ဂး မုလေဝ်ဟွံဒှ်သတ်ပ္ကဴရ ဂၠံၚ်တရဴဏံလေဝ် ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာနာနာသာ်တုဲ ပဲါဟွံဗၠး မ္ဒးဆက်ကွာ်အာရောၚ်။

ဂၠံၚ်တရဴဒက်ပတန်ဍုၚ်မန် နကဵုလိခ်ပတ်ဂကူဏံဂှ် အတိုၚ်ချူကၠုၚ်လဝ်ဗွဲလ္တူ(သ္ကုတ် ၃)တေံဂှ်ရ ယဝ်စိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူနွံ စိုတ်ဓာတ်မိက်ဂွံဒက်ပတန်ဍုၚ်မန်နွံဍာံဍာံမ္ဂး ဇၟာပ်မၞိဟ်ကၠောန်မာန်ရ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဂၠံၚ်တရဴဇၟာပ်မၞိဟ်ကၠောန်မာန်ဖအိုတ်ဏံ မန်ပိုဲထေက်ကဵုသ္ဒးချပ်ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ရောၚ် မိက်ဂွံက္သေအ်ကၟဝ်ဗတိုက်ဖ္အောဝ်ရ။

လိခ်ပရေၚ်ဏံ နကဵုလညာတ်ပူဂဵု ညးချူလိခ်ဏံဟေၚ်ချူလဝ်တုဲ ကာလလညာတ်ဟွံတုပ်ကဵုညးသ္အာၚ်လေဝ်ဒှ်မာန်ရ မုမိက်ဂွံဟီုအာတ်မိက် လ္တူညးဗှ်လိခ်တံရောမ္ဂး ဇၟာပ်လိခ်ပိုဲမဗှ်ဂှ် ကြက်ရှ်သာဍေံ ခိုဟ်/ပရေံ နွံသီုၜါသာ်ရ ခိုဟ်မ္ဂးထေက်ကဵုသ္ဒးထံက်ဂလာန်တုဲ ထေက်ကဵုသ္ဒးချပ် ပရေၚ်ဂွံထမံက်ရုပ်ရဴရ ပရေံမ္ဂးထေက်ကဵုသ္ဒးထံက်ထ္ၜး နကဵုစေတနာ ဗွဲဗမကေဝ်ဇြုၚ် ညးချူလိခ်ဏံ မၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်မံၚ်လၟိုန်ရ ကာလဂှ်မှခိုဟ်ဂှ်ခိုဟ်မံၚ်ပ္ဍဲလိခ်အုပ်သၟး ပရေံဂှ်ပရေံမံၚ်ပ္ဍဲလိခ်အုပ်သၟး ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ် မိက်ဂွံဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဂကူမန်တံရ။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ၁။ ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်ပၞာန် ဂွံပေဲါအံင်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုင်မန်ဂှ် ဟၟဲဟွံတုဲဒးကၠောန်ဟေၚ် ဆ္ဂး ဇၟာပ်မၞိဟ်ကၠောန်ဟွံမာန်တုဲ ပေဲါအံၚ်ဇၞးဂွံက္လိဂွံဂှ်ဇြိုၚ်တဴရ။ ၂။ ဗတိုက်ကေတ်နကဵုဇြဟတ်မဲာ ဂွံပေဲါအံင်ဇၞးတုဲ ဒက်ပတန်ဍုင်မန်ဂှ်လေဝ် ဒးဆက်ကၠောန် ပေဲါအံၚ်ဇၞးလေဝ် သ္ၚောဲတဴမံၚ်ဏီရ။ ၃။ စန်ဒက်ကောန်ဂကူမန် နကဵုဇြဟတ်လိခ်ပတ်/အရေဝ်တုဲ ဒက်ပတန်ဍုင်မန်ဏံဂှ် ကၠောန်မာန်ဇၟာပ်မၞိဟ်တုဲ ကၠောန်ဍာံမ္ဂးဒးဂွံပေဲါအံၚ်ဇၞးဟေၚ်ဂှ်ရ ညးမၞုံပၟိက်ကဵုဍုၚ်မန်တံ ပံၚ်ကောံညဳသာညးသ္ကံတုဲ ချပ်ဂၞန်အာထေက်ရောၚ်။

  1. အံက်သာ(တံၚ်ပရၚ်)

13.1.2020 (7:25 - AM)

ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/w/index.php?title=အံက်သာ&oldid=31666"