ဓမ္မသ (ကွာန်) မဒးဒုင်စံင် ကုပၞာန်ဗၟာ သၞာံ ၂၀၂၄

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ

ကွာန်ဓမ္မသ မဒးဒုင်စံင် ကုပၞာန်ဗၟာ သၞာံ ၂၀၂၄ ဂှ် က္တဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲ သၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုမာတ် ၂၇ ဟိုတ်နူ ပၞာန်ဍာ် ကေုာံ ပၞာန်ကျာဗၟာ မပန် ကုလွဟ်ဇၞော်ရ။ ဟိုတ်နူ ဘဲပၞာန်ဗၟာဂှ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် သ္ၚိတူအာ ၜိုတ် ၃၀၀ မ။ ဟိုတ်မဂွံဒှ်ဂှ် ဂိတုမာတ် ၂၅ ဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးဂမၠိုင် ပံင်ကောံတုဲ လုပ်ဗတိုက် သီကေတ် ဗဒိုပ်ဗၠာဲသၟိင်ဗၟာ မနွံ ပ္ဍဲ ကွာန်ကအ်ဗိန်ရ။ ဟိုတ်နူ ဒပ်ဗၠာဲသၟိင်ဗၟာ စှ်ေအာတုဲ နကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဗွဲမဂၠိုင် ဇက်အာ ဒေသဂှ်ရ။ တုဲပၠန် ပၞာန်ကျာကီု သီုကဵု ပၞာန်ဍာ်ဗၟာဂှ် ပန်ဖျေဟ် ကွာန်ဓမ္မသတုဲ ကွာန်ဂှ် တူအာပၟတ်ရ။

ဒဒှ်ကြဴ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုမာတ် ၂၄ အခိင် ဂယး ၇ နာဍဳဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးပံင်ကောံ မနွံတမ် ဒပ်ပၞာန် ဗၠးၜးဍုင်မည် (MLA)ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵု) (NMSP - AD)၊ ဒပ်ကရေင် Lion Battalion မဒှ် ဒပ်သၟဝ် ဗော်ကေအေန်ယူဒပ်ဗၟာပဳဒဳအေပ်ၜါ မကဵုလဝ်ယၟု ဒပ်ကၠဗတာင် (ကျားဖြူစစ်ကြောင်း) ကု ဒပ်သပဝ် (ဂဠုန်စစ်ကြောင်း)တအ် ပံင်တောဲတုဲ လုပ်ဗတိုက် ဗဒိုပ်ဗၠာဲသၟိင် ကအ်ဗိန်။ ညံင်ပၞာန်အရီု ဟွံဂွံကၠုင်စိုပ်မာန်တုဲ ဂၠံင်မကၠုင် နူမတ်မလီု သီုဖအိုတ်ဂှ် ကဵုစဵုဒုင်လဝ်ရ။ နကဵု ပၞာန်ဍာ်ဗၟာ ပန်ဖဍိုန်နင် နကဵုလွဟ်ဇၞော် နွံကီုရ။[၁] နကဵု ရဲပၠန်ဂတးတအ် ဗိုင်လဝ် ဗဒိုပ်ဗၠာဲသၟိင်ဂှ်၊ တုဲပၠန် ဍိုက်ပန်ဒၟံင်တုဲ ဂိတုမာတ် ၂၅ အခိင် ၜိုတ် တ္ၚဲမစေင် ၂ နာဍဳဂှ် ဗၠာဲသၟိင်ဗၟာ ၃၇ တၠ၊ ဂကောံသ္ၚိကၟိန် သမ္ဘာ ကေုာံ ကောန်ဇာတ်ဗၠာဲသၟိင်ဂှ် မၞိဟ် ၁၁ တၠ ဒုင်ကျ ဖျေဟ်လွဟ် သီုဖအိုတ် ၂၇ ဇကိုအ်ရ။[၂] ပ္ဍဲပေါဲဗတိုက်ဏအ် ကောန်ကွာန် ဒးချိုတ်အာ ၁ တၠ၊ လပါ်သၟာပၠန်ဂတး ပြဟ်လလုဲအာ ၂ တၠ၊ လပါ်တၠအဝဵုပၞာန် (ဗၠာဲသၟိင်) ပြဟ်လလုဲအာ ၅ တၠ။[၃]

အခိင်ပေါဲဗတိုက် မကတဵုဒှ်ဒၟံင်ဂှ် နကဵု ရဲပၠန်ဂတးတအ် ကၟာတ်လဒဵုလဝ် ညံင်ညးဍုင်ကွာန် မနွံ ဗဒါဲ ကွာန်ကအ်ဗိန် ဗီုကဵု ကွာန်ကြေဝ်ဏာ၊ ကွာန်ဓမ္မသတအ်ဂှ် ဟွံဂွံတိတ်အာ နူကွာန်တုဲ ညံင်ဂွံ ဆက်မံင်ဒၟံင် ပ္ဍဲကွာန်ဇကုရ။[၄] ကြဴနူ ရဲပၠန်ဂတးတအ် သီဂွံ ဗဒိုပ်ဗၠာဲသၟိင်ကအ်ဗိန်တုဲ ကောန်ပၞာန်ဗၟာတအ် ဇက်အာဒၟံင် ပ္ဍဲဒေသဂှ် ဗွဲမဂၠိုင်ကီု၊ တုဲပၠန် နူကဵု ဒပ်ဍာ် ဒပ်ကျာဗၟာ ပန် ကွာန်မန်ဂမၠိုင် မပ္တံ ကုကွာန်ဓမ္မသ၊ ကအ်ဗိန်၊ ကအ်ပံက်၊ ကအ်ကျာ်၊ ကအ်ဝါန်၊ ကအ်ဒုန် ကအ်ပၞဟ် ကေုာံ အင်ဂစေင်တအ်တုဲ ကောန်ကွာန် နူဒေသဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် ဂ္စာန်ဒြေပ်ဒဴတိတ် နူကွာန်တုဲ ဆမၞိဟ်ညိညဟေင် သှ်ေဒၟံင် ပ္ဍဲကွာန်ရ။

ဒပ်ကရေင် Lion Battalion ဂှ် ဒှ် ဒပ် ဗိုလ်စောအယ်စေးဝါး။ ဟိုတ်နူ ဗိုလ်စောအယ်စေးဝါးဂှ် တဲညး ပိုတ်ဒၟံင် မွဲဒိုဟ်တုဲ ဒပ်ဏအ်ဂှ် ညးကော် "က္ဍိုပ်အပိုတ်တအ်" ရ။ သၞာံ ၂၀၂၃ ဂိတုဇာန္နဝါရဳဂှ်လေဝ် ဒပ်ဏအ် ပံင်ကဵု ဒပ်ဗၟာပဳဒဳအေပ်တုဲ ဗ္ဒဟ် ပေါဲဗတိုက် ပ္ဍဲကွာန်မန် ကအ်ဗိုတ် (ကာန္နဳ)ရ။ တုဲပၠန် နကဵု ဒပ်ကရေင်ဏအ် စံင်သ္ၚိ ညးဇၞော်ကွာန်တုဲ ပၟတ်နူဂှ် ကၠောအ်ကၞာန်တုဲ ကွာန်ကအ်ဗိုတ် ဒးတူလဝ်ကီုရ။[၅] ပ္ဍဲကဵု ရုပ်ဒမျိုင်မွဲ ဗိုလ်စောအယ်စေးဝါး ဟီုလဝ် နကဵုညးတအ် သ္ဒးဗ္ဒဟ် ပေါဲဗတိုက် မ္ၚး ကွာန်ဂကူကရေင်ညးတအ်ရောင် ကာလဂှ်ဟေင် ဂကူညးတအ် ဟွံဂွံလေင်။[၆]

ဗၟာ စံင် ကွာန်ဓမ္မသ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ရဲကွာန်မွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာနပရိုင်ကဴဝဴဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၂၇ အခိင်သဝ်တ္ၚဲ ၜိုတ် ၄ နာဍဳဂှ် ပေါဲဗတိုက်လေဝ် ဟွံမဲ၊ ရဲပၠန်ဂတးတအ်လေဝ် ဟွံမဲ ပ္ဍဲကွာန်၊ နူကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ပန်ပၠုပ်နင် လွဟ်ဇၞော် ဒးအာ သ္ၚိမွဲတုဲ ပၟတ်တူ၊ ကွာန်ဂှ် နွံဇိုင်ၜဳ၊ ကျာၜဳဂှ် ပိုက်တုဲ ပၟတ်ဂှ် ကၞာန်အာ အလုံမွဲကွာန်ရ။[၇]

မၞိဟ်တၞဟ်မွဲ နူကွာန်ဓမ္မသ လဴ ကုဌာန်ပရိုင်ကဴဝဴဂှ် နူကဵု ရဲပၠန်ဂတးတအ် ဗလးဏာ ဒရုမ် သွက်ဂွံထောအ် ကမ်ဇၞော် လတူ က္ၜင်ပၞာန်ဗၟာ၊ မၞိဟ်ကောန်ကွာန်ဓမ္မသမွဲဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မင်ရံင်တုဲ ကဵုပရိုင် မၞိဟ်မထိင်ဒရုမ် ကမ်ဇၞော်ဂှ် ဒးက္ၜင်ဟာ ဟွံဒးဟာ။ ကမ်ဇၞော်ဂှ် ဟွံဒးက္ၜင်။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ နူကဵု က္ၜင်ပၞာန်ဗၟာ ပန်ပၠုပ် ကွာန်ဓမ္မသ ပိမ။ နကဵု မကမ် နူက္ၜင်ဂှ်ရ သ္ၚိစတူကၠုင်။[၈] အခိင်ပၟတ် မတူဒၟံင်ဂှ် ကောန်ပၞာန် မနွံကဵု လွဟ်သေနာတ်ပေင်ပေင် မစုတ်လဝ် ယာတ်ပွါတ်ကအ်ဍာ်မိတ် မနွံကဵု လိက်ကရေင်လေဝ် ဂွံဆဵုဒၟံင် အကြာရုပ်ဒမျိုင်ဂမၠိုင်ရ။[၉]

ကွဳစက်ပလိုတ်ပၟတ် ပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ပလိုက် ဟွံမာန်၊ ကွဳစက်ပလိုတ်ပၟတ် နူကွာန်တၞဟ် ဂွံကၠုင်ပြဟ်ပြဟ်ဂှ်လေဝ် ကောန်ပၞာန်ဗၟာ ပဒေါအ်လဝ်တုဲ ဟွံကဵုကၠုင်၊ တုဲပၠန် ပ္ဍဲကွာန်လေဝ် မၞိဟ်ဟွံမဲကွေဟ်ကွေဟ်တုဲ ကွာန်ဓမ္မသ သ္ၚိနွံဒၟံင် ၜိုတ် ၄၀၀ မဂှ် တူအာ ၜိုတ် ၃၀၀ (လ္ၚဵု ဟီု ၂၈၀) မရ။[၇] သ္ၚိကွာန်ဓမ္မသ မွဲမွဲမ္ဂး င္ၚုဟ်နွံ အကြာ ၅၀၀ - ၁၀၀၀ ကိုဋ်ဒကေဝ် [၇]တုဲ ဗွဲသၟဟ်မ္ဂး သ္ၚိတအ်ဂှ် နွံ င္ၚုဟ် ၇၅၀ ( = 35,685 $) ကိုဋ်ရ။

နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  1. "ကော့ဘိန်းရဲစခန်းကို တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များ စီးနင်းတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး မြန်မာတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၀ နီးပါးလက်နက်ချခဲ့"၊ Kaowao Newsgroup၊ March 26, 2024။ "မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) NMSP(AD) တပ်ဖွဲ့၊ Mon Liberation Army-MLA , KNU လက်အောက်ခံ Lion Battalion ၊ ကျားဖြူစစ်ကြောင်းနှင့် ဂဠုန်စစ်ကြောင်းတို့က မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့ နံနက် ၇ နာရီအချိန်ခန့်က ကော့ဘိန်းရဲစခန်းကို စတင်တိုက်ခိုက်ပြီး မြန်မာစစ်ကူများ မလာရောက်နိုင်ရန် အနီးပတ်ဝန်းကျင်ကျေးရွာများမှ လမ်းများကိုပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်ထားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။" 
  2. "ကော့ဘိန်းရဲစခန်းကို တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များ စီးနင်းတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး မြန်မာတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၀ နီးပါးလက်နက်ချခဲ့"၊ Kaowao Newsgroup၊ March 26, 2024။ "မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) အဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ နိုင်ဗညားမွန်က “ မတ်လ ၂၅ ရက် မွန်းလွဲ ၂ နာရီလောက်မှာ ကော့ဘိန်းရဲစခန်းကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်၊ ရဲစခန်းမှာ စကစ တပ်ဗိုလ်စစ်သား ၃၇ ဦးနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိသားစု ၁၁ ဦးတို့ လက်နက်ချခဲ့တယ်၊ လက်နက် ၂၇ လက် သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့တယ်” ဟု ပြောသည်။" 
  3. "" ကော့ဘိန်းရဲစခန်းကို တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များ စီးနင်းတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး မြန်မာတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၀ နီးပါးလက်နက်ချခဲ့"၊ Mon Era News၊ March 26, 2024။ "ပေါဲဗတိုက် သီရုင်ဗၠာဲသၟိင်ကအ်ဗိန်ဂှ် ရဲကွာန်ချိုတ်မွဲတၠ၊ ရဲပၠန်ဂတးၜါတၠ၊ လ္ပာ်တၠအဝဵုပၞာန်ဗၟာ ၅ တၠ ဖျေံလွဟ် ၂၃ ကြဴနူရဲပၠန်ဂတးတအ် ဗိုင်လဝ်ကြပ်ပ်ဂွံတုဲ" 
  4. "ကော့ဘိန်းရဲစခန်းတိုက်ခိုက်ခံရပြီး တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွား၍ ဒေသခံများပိတ်မိနေ"၊ Kaowao Newsgroup၊ March 24, 2024။ "“အခုလက်ရှိ မနက် (၁၁) နာရီအချိန်အထိကို ပစ်နေကြတုန်းဘဲ။ ရဲစခန်းကတော့ မီးလောင်သွားပြီး။ ရွာထဲကလူတွေက တချို့လည်း အိမ်ထဲမှာဘဲ နေနေကြရတယ်။ တချို့လည်း နီးစပ်ရာကို တိမ်းရှောင်သွားကြပြီး။ ပစ်ခတ်မှုတွေတော့ရှိနေတုန်းဘဲ” ဟု ၎င်းဒေသခံက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။ ကော့ဘိန်းကျေးရွာအပြင် အနီးအနားရှိ ကျေးရွာများဖြစ်ကြသည့် ဓမ္မသ၊ တရနာ အစရှိသည့်ကျေးရွာများကိုလည်း တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဘက်က အသွားအလာပိတ်ထားပြီး ဒေသခံများအား နေအိမ်များတွင်သာ နေကြရန်လည်း မှာကြားထားသည်ဟု ၎င်းဒေသခံက ဆိုသည်။" 
  5. "" ကမ်းနီ နှင့် အနီးတဝိုက်ရှိ ကျေးရွာများ မီးရှိူ့ခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်"၊ ခရိုင်အလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီ သထုံခရိုင် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ၊ 29 January 2023။ 
  6. "" ကော့ဘိန်းရဲစခန်းတိုက်ခိုက်ခံရပြီး တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွား၍ ဒေသခံများပိတ်မိနေ"၊ March 24, 2024။ 
  7. ၇.၀ ၇.၁ ၇.၂ "တိုက်ပွဲများဖြစ်ပေါ်ခြင်းမရှိသေးသည့် ဓမ္မသတ်ရွာတွင် မြန်မာစစ်တပ်လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုကြောင့် လူနေအိမ်ခြေရာနှင့်ချီ မီးလောင်ဆုံးရှုံး"၊ Kaowao Newsgroup၊ March 28, 2024။ "ရွာသားတစ်ဦးက “ရွာမှာ တိုက်ပွဲလည်းမရှိပါဘူး၊ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကလည်း အနီးအနားမှာ မရှိပါဘူး၊ ညနေ ၄ နာရီလောက်မှာ စစ်တပ်ဘက်က ပစ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီးတစ်လုံး အိမ်ခေါ်မိုးပေါ်ကျပြီးပေါက်ကွဲတာ မီးစလောင်တော့တာပဲ၊ ကမ်းနားဖြစ်နေတော့ လေအဟုန်နဲ့ တစ်ခဏလေးအတွင်းမှာ တရွာလုံးကို မီးကူးစက်သွားတာပဲ၊ ဒီကမီးသတ်ကားလည်း မနိုင်ဘူး၊ တခြားက မီးသတ်ကားရွာထဲမလာနိုင်အောင် စစ်တပ်က လမ်းပိတ်ထားတယ်၊ ရွာမှာက လူလည်းသိပ်မရှိကြဘူးလေ၊ ကော့ဘိန်းမှာ ပစ်တဲ့နေ့ကတည်းက ရွာကလူတွေ ထွက်ပြေးနေကြတာ အိမ်စောင့်တွေလောက်ပဲ ရွာမှာကျန်ရစ်နေခဲ့ကြတာ” ဟု ပြောသည်။" 
  8. Audio Files နူကဵု ဌာနပရိုင်ကဴဝဴ
  9. ဗၟာ စံင် ကွာန်ဓမ္မသ. Monzel Youtube (March 28, 2024).