မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

အဇ္ဇ၊ တၠဂုဏ်

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
(ကလေၚ်ထ္ၜး နူ တၠဂုဏ် အဇ္ဇ)
တၠဂုဏ်အဇ္ဇ
ဗီုရုပ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇ မတက်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၈
သၠးဂၠံဂဝ် မာံဇဝ်လာတ်
(1980-02-10) ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀၊ ၁၉၈၀ (အာယုက် ၄၄)
ကွာန်မုဟ်ဒုန်၊ တကအ်ခၟိုင်
ဂကူ

မန်

ဗုဒ္ဓဘာသာ
မဒယှ်တဴ တရဴအအာ
အံက် နာဲထဝ်သောန်+မိသာန်ယဳ
လာပ်
  • คนดีศรีรามัญ 2018 (မၞိဟ်ခိုဟ်ကျာ်သြဳရာမာည်)
  • Maha Nāga Award - 2019
ဂယိုင်လမျီု ခမဳ ကေုာံ ကမၠောန်မရီုကောန်ဂကူ

တၠဂုဏ်အစာအဇ္ဇ နကဵုယၟု ခရှ် မာံဇဝ်လာတ် (နာဲအံင်မ္ၚဵုမန်) (ၜံင် ၁၀၊ ဖေ၊ ၁၉၈၀) ဝွံ ဟိုတ်နူပရေင်ကမၠောန် ရီုဗင် ညးဍုင်ကွာန် မစိုပ်ဒဒိုက်နာနာ၊ ရီုဗင် ညံင်ကောန်ၚာ် ဒေသရးဂမၠိုင် ဂွံတိုန်ဘာမာန် ဂွံစိုပ်ဘာမာန် မကဵုလဝ်ယၟု တရဴအအာတုဲ ညးဂမၠိုင်တီလဝ် နကဵုယၟ တၠဂုဏ်အအာ ရ။ တၠဂုဏ်အစာအဇ္ဇဝွံ ပ္ဍဲအခိင် ကၠာဟွံဂွံပခမဳတေအ်ဂှ် ကေင်ပလဝ် အစာဘာ ပ္ဍဲဘာကောန်ဂကူမန် ကွာန်ပၞင်ဗိုန်၊ ဗဒိုပ်ညဳသာ သၟဝ်စၟိန်ပြမာန် ဗော်ဍုင်မန်တၟိရ။ စိုပ်သၞာံ ၂၀၀၂ ဂှ် ပခမဳ။ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၇ ပ္ဍဲပေါဲဗတိုက်အရံင်ထဝ်ဂှ် ပါလုပ်ချဳဓရာင်ကၠုင် သွက်ဂွံ ဗတိုက်ဖျေဟ်တၠအဝဵုပၞာန်၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၈ အခိင် တၠအဝဵုပၞာန်ဗၟာ မကၠောန် သဘင်ကေတ်ဆန္ဒညးဍုင်ကွာန် သွက်ဂွံပဒတန် သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင်လဒက်ပတန်ဍုင်ဂှ် ပံင်ကောံ ကုဂကောံသၟတ်ဂမၠိုင် ဗွဲတၟေင် ဂကောံသၟတ်မန်လညာတ်တၟိတုဲ ဒစဵုဒစး သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ၂၀၀၈ ရ။ စိုပ်သၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် ဒးဒုင်ရပ် ကုတၠအဝဵုတအ်တုဲ ဒးဖျေဟ်လဝ် ထံင် ပွိုင် ၜါသၞာံရ။ ဗၠးတိတ် နူထံင်ဂှ် စရပ်ကၠုင် ကမၠောန်ပရေင်ရီုဗင်ကောန်ဂကူ စကၠောန် မကဵုဒါန် ဂတာတၟအ် ကုကွးဘာ ပ္ဍဲဒေသရးဂမၠိုင်ရ။ ပါဲနူဂှ် ဘာကောန်ဂကူမန် မသရိုဟ်လီုလာ်ဒၟံင်တအ် ညံင်ဂွံသြိုင်ကဵုတၟိကီု၊ ကပေါတ်အရပ်အရာဘာ ညံင်ဂွံခိုဟ်ရုမ်ဂပ်ကီုဂှ် ဗိုင်ရေင်တၠုင် ကၠောန်ကၠုင်ရ။ ပါဲနူ ပရေင်ပညာ ကောန်ၚာ်တုဲ ပရေင်ရီုဗင် ညးမစိုပ်ဒဒိုက် ဗီုကဵု ဘဲဍာ် ဘဲကျာ ဘဲပၟတ် ဘဲပၞာန်တအ်လေဝ် နကဵု ယၟု "တရဴအအာ" ဂှ် ချဳဓရာင်ကၠုင်ဒၟံင်ရ။

တၠဂုဏ်အဇ္ဇ မရပ်လဝ် တဆိပ်ကြာမဟာနာဂ ပ္ဍဲအခိင် သဘင်ဗဂိုန်ကဵု လာပ်မဟာနာဂ သၞာံ 2019

မာံဇဝ်လာတ် (အံင်မ္ၚဵုမန်)ဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၄၁ ဂိတုမာ် (၁၀) စွေက် (ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀၊ ၁၉၈၀) က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ဇရေင်သၞိင်သြိုဟ် မိမၜါ နာဲထဝ်သောန် (စုတိ ၂၀၂၄ ဂျူလာင် ၃၊ အာယုက် ၇၇[] )၊ မိသာန်ယဳ ပ္ဍဲကွာန်မုဟ်ဒုန် (တကအ်ခၟိုင်) ပၞောဝ်ကဵု ကောဒေအ် သီုဖအိုတ် မသုန်တၠဂှ် ဒှ်ကောန် မရနုက်ကဵုၜါရ။[]

ဘဝအစာဘာမန် ဥတုကညင်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

မာံအံင်မ္ၚဵုမန် ကာလမပေင်အာယုက် (၁၅) သၞာံဂှ် မိက်ဂွံလေပ်လိက်မန်တုဲ အာမံင် ဘာဥတုကညင် တန်ပထမ ပ္ဍဲဘာတိုက်ပိဋကတ် ကွာန်မုဟ်ဒုန်ရ။ ကာလပေင် အာယုက် (၁၆)ဂှ် ဂွံအံင်ဇၞးကေတ် တန်ပထမ၊ တုဲဆက်တိုန် တန်ဒုတိယဂှ် သီုဂွံဒှ်အ္စာဘာ တန်ပထမရ။ ကာလ မာံအံင်မ္ၚဵုမန် အံင်ဇၞးကေတ် တန်မုဟ်တၟအ်တုဲဂှ် ဇၟာပ်ပ်သၞာံ ညးတေအ် လုပ်ယိုက် နဒဒှ်အစာဘာ ပ္ဍဲဘာမန် ဥတုကညင်ရ။ ပါဲနူဂှ် ရန်တၟအ်ကဵု မၞိဟ်လေပ်မန် ဂွံဂၠိုင်တိုန် ကုညးမကၠုင်တိုန်ဘာမန် ဥတုကညင် အခိင်တ္ၚဲဟွံသၠးတအ် ဂွံကတ်လ္ၚတ် ဗတောန် လိက်မန်ဂွံဂးတုဲ ဖန်ဗဒှ်လဝ် တန်ဗတောန်လိက်မန် အခိင်ဗတံတုဲ စပ်အခိင်ဗတံမ္ဂး အာဗတောန်လိက်မန် ပ္ဍဲအကြာအရာပ်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲကွာန်မုဟ်ဒုန် (တကအ်ခၟိုင်) ဂှ်ရ။ နကဵုဗီုဗီုဏအ် ကၠောန်ဂွံလဝ် ပွိုင် ပိသၞာံပေင်င်တုဲ မၞိဟ်ဍောတ်တ် ဇၞော်ဇၞော် လေပ်ကၠုင် လိက်မန် ဗွဲမဂၠိုင်ရ။ []

ဘဝအစာဘာ ပရေင်ပညာကောန်ဂကူမန်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သၞာံ (၂၀၀၀) ဂှ် မာံအံင်မ္ၚဵုမန် လုပ်သွဟ် စှ်တန် ပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳတုဲ စိုတ်ဓာတ် မိက်ဂွံဗတောန်လိက် ကုကောန်ဂကူမန် ဒေသဂြိုပ် ပ္ဍဲသၟဝ်စၟိန်ပြမာန် ဗော်ဍုင်မန်တၟိလေဝ်ထတ်တုဲ ပြာပ်အာယိုက်ဂၠေင် နဒဒှ်အစာဘာ ဌာနပရေင်ပညာမန်(ဗဟဵု) ညဳသာတုဲ ကေတ်တာလျိုင် အစာဘာမန် ပ္ဍဲကွာန်ပၞင်ဗိုန်ရ။ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၁) ဂှ် ဂွံဒှ် ယိုက်ဂၠေင် နဒဒှ်အစာဘာမန် ပ္ဍဲဌာနညဳသာ မွဲသၞာံပၠန်ရ။ စိုပ်သၞာံ (၂၀၀၂) ဂှ် ညးမဒှ်မိအနန္တဂုဏ် မိသာန်ယဳ စုတိအာတုဲ ညးကလေင်စဴကၠုင် ကွာန်မုဟ်ဒုန်ပၠန်ရ။ []

ရန်ကဵု မိမဒးထောအ်အာကီုမာံအံင်မ္ၚဵုမန် လုပ်ပခမဳ ကလိဂွံယၟု တၠဂုဏ်ဥက္ကံသ ရ။ နကဵုယၟုဓလုက် ပ္ဍဲပရေင်ချဳ ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ကောန်ဂကူဂှ် ကဵုလဝ် ယၟု အဇ္ဇ။ သ္ပဟိုတ်နူချဳဒရာင်ဒၟံင် ပရေင်ဂကူတုဲ နကဵုယၟုဒမၠုက်မွဲ ထပ်တင်လဝ် တၠဂုဏ် "အဇ္ဇ" ရ။ []

သၞာံ (၂၀၀၃) ဂှ် ကလိဂွံမွဲဝှ်တုဲ စိုပ်အာကွာန်နာင်သၠုင် ဇရေင်တိုက်လိက်ပရိယတ္တိ ဘာမန်အံင်ဇၞးရ။ အြကာကတ်ပရိယတ်ဂှ် သီုချဳဒရာင်ဒၟံင် သွက်ဂကူ ဗက်စန်ဒက် သင်သၟတ်မန်ဂမၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၆ ဇရေင်ဘာဗ္ဂေါပရိယတ္တိမန် ဂွံပံက်ပ္တိုန် "ဂကောံရာမညလောဟိတ"၊ မဒှ်ဂကောံကဵုဒါန်ဆီရ။[]

ပၠန်ဂတးအသာ်ထဝ် ၂၀၀၇

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သၞာံ ၂၀၀၇ ဂှ် အလုံဍုင်မွဲ ဒစဵုဒစး အလဵုအသဳပၞာန်တုဲ ကတဵုဒှ် ပေဲါထ္ၜးဆန္ဒ အရံင်သာ်မိတ်/ထဝ်ရ။ ပ္ဍဲထ္ၜးဆန္ဒ လတူဍုင်မတ်မလီု အြကာလၟိဟ်သင် ၜိုတ် (၃၀၀၀) ဇကုပြင်င်ဂှ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇလေဝ် ပါလုပ်မွဲဇကုကီုရ။ အဃောထ္ၜးဆန္ဒဂှ် ဂွံအခေါင်ခိုဟ်တှေ် တိတ်အာ နူပေဲါထ္ၜးဆန္ဒမွဲလ္စုတ်တုဲ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ပစ္စုပ္ပန်ဏအ် ဗီုက္တဵုဒှ်ဒၟံင်ဂှ် သွက်ဂွံတြးပရိုင် ဗစိုပ်ကဵု ညးဂၠးတိမာန်ဂှ် နကဵုကမ္မရာမွဲမ မာပ္ဍဲတိလေဝ်ကီု တိုန်လ္တူသ္ၚိသၠုင်င်လေဝ်ကီု အေပ်ပၞုက်လဝ်ဇကုတုဲ တက်စွံလဝ် ရုပ်ဂမျိုင်(Video) ဂၠိုင်င်ကဵုသ္ကုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် အလဵုအသဳဗၟာ ကၟာတ်လဒဵုလဝ် အခေါင်အရာပရိုင် နာနာသာ်တုဲ လ္တူဍုင်မတ်မလီုဂှ် သင်(၃၀၀၀) ဇကုပြင် ဗၞတ်ပွိုင် (၃) တ္ၚဲ ၜိုန်ဂေတ်ထ္ၜးဒၟံင်ဆန္ဒကီုလေဝ် မုပရိုင်လဵုမွဲ ဟွံဂံင်ပတိုန်၊ ဂွံစိုပ် ဌာနတြးပရိုင်တေအ်လေဝ် အ္စာပရိုင်လဵုမွဲ ပ္တိုန်ကဵု ပရိုင်ဟွံစိုပ်ရ။ ခမဳဗၠာဲမန် တၠဂုဏ်အဇ္ဇ စိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူ ဇၞော်ဗွဲမလောန် သွက်ဂကူ ဂွံသက်သာမာန်ဂှ် မွဲနဲမွဲဗီု ရေင်တၠုင်ဒတုဲဖဵုဂကူရောင် စှေ်စိုတ်တုဲ ရုပ်ဂမျိုင်တက်လဝ် ပ္ဍဲပေဲါထ္ၜးဆန္ဒဒစဵု ဒစးကဵုအလဵုအသီပၞာန်ဗၟာဂှ် ပလံင်ဗစိုပ်ဏာ ဌာနကေတ်ပရိုင် (DVB) တေအ် စဵုကဵုပရိုင်ပြးဇးအာရ။[]

သ္ပဟိုတ်နူ ပရိုင်ဂှ် ပြးတိတ်အာ ပ္ဍဲ(DVB) တုဲ အလဵုအသဳတအ် ကလေင်စၟဳစၟတ် ရုပ်ဂမျိုင် ဗက်ဂၠာဲဒတောဝ်ကေတ် အ္စာကမ္မရာရ။ အကာဲအရာ ဂွံမံက်နွံတုဲ သွက်တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ဂွံအောပ်ပဲါဂတာပ်ဂှ် နူကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကဵုနင် အရီုဗင်ပရိုင် ဗွဲမပြဟ်ပြေဟ် ကဵုအောပ်ပဲါဘဲဗၟာတုဲ ပဲါစိုပ်အာ ကွာန်ဝင်္က ဂွံဗၠးအာ ဘဲသ္ကေမ်တဲအလဵုအသဳရ။ အာစိုပ် ကွာန်ဝင်္ကတုဲ ကေတ်အဆက်ကဵု ရုင်ဆက်ဆောံ အာတ်ဇူဒီု ပ္ဍဲရုင်သၟတ်မန်လညာတ်တၟိ၊ ဂွံအာဆဵုဂဗကဵု အ္စာနာဲအံင်မ္ၚဵု ပ္ဍဲရုင်ဆက်ဆောံတုဲ တၠဂုဏ်အာ UN ဟာ တၠဂုဏ်ကလေင်စဴဍုင်မန်ဟာ အ္စာအံင်မ္ၚဵု သၟာန်ရ။ တၠဂုဏ်အဇ္ဇလေဝ် ကမၠောန်ပရဟိတ ဗဂဵုလဟဵုရံင်စံင်ဂကူဂှ် နွံပ္ဍဲဍုင်မန်ရတုဲ အဲကလေင်စဴဍုင်မန်ဏောင် ဖျေဟ်ကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ရ။[]

အစဳအဇန် ကလေင်စဴဍုင်မန်နွံတုဲ နူကၠာဟွံဒှ်စဴဏီဂှ် ဆက်သၠုင်ပတိုန် ဍာ်ဒကေဝ် ကွတ်ခမ်ပျူတာ ကွတ်ပရိုင် ကွတ်လညာတ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မပ္တမ်ကဵု ဘာသဇိုင်အင်္ဂလိက်လေဝ်တိုန်ရ။ တုဲကၠုင်တေအ်ဂှ် ဘာပရေင်ဍုင်ကွာန်လဵုလေဝ် ဟွံကေင်တိုန်ကၠုင်ဏီ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဟီုဂှ် အလဵုဇကုဟေင် ချဳဒရာင်ကၠုင်လဝ် နာနာသာ်တုဲ ၜိုတ်ဒးရးလေဝ် ဂွံတီကၠုင်မာန်ကီုရ။ လ္တူနူဂှ် ပ္ဍဲရုင်သၟတ်မန်လညာတ်တၟိ ဝင်္ကလေဝ် ဂွံတိုန်လဝ် ဘာပရေင်ဍုင်ကွာန် အ္စာဟံသာ ဟီုပသောင်ထ္ၜးကဵု သၞောဝ်ဖေဝ်ဒရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်တုဲ မတ်ထ္ၜးကၠး ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂၠိုင်တိုန် မွဲထပ်ပၠန်ရ။

ပဲါဇူဂွံ ပ္ဍဲကွာန်ဝင်္က(၃) ဂိတုတုဲ ကလေင်စဴကၠုင်ဍုင်မန် ဆက်လုပ်ချဳဒရာင်အာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ပၠန်ရ။ သၞာံ (၂၀၀၈) ဂှ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ကေုာံ သင်သၟတ်ဂမၠိုင် ပကောံဂွံညးသ္ကအ်တုဲ အစဳအဇန်တြးလိက်အခိင်ဗ္တံရ။ ပ္ဍဲလိက်ဂှ် ချူလဝ် (စစ်ဖိနပ်အောက် လွတ်မြောက်ရေး ဒိုအရေး) ဗက်တြးလဝ် ဂၠိုင်ကဵုဒၞဲါရ။ တ္ၚဲတၟးပရိုင်ဂှ် မြဟ်တမ္ညဝ်အာတုဲ တိုန်စိုပ်အာ (BBC) ဆဂးလိက်ဝွံ ကၠုင်နူလဵုရောဂှ် အလဵုအသဳတအ် ဟွံတီတုဲ ဗက်ဂၠာဲရပ်မၞိဟ်ဟွံဂွံ စဵုကဵုပရိုင်ဟဲဇးအာရ။[]

ဒးစဵုဒးစ သဘင်ရုဲမာဲ ၂၀၁၀

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲကၞောတ်သၞာံ (၂၀၀၉) အလဵုအသဳတအ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ရုဲမာဲ သွက်သၞာံ ၂၀၁၀ အတိုင်သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ၂၀၀၈ ရ။ သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ၂၀၀၈ ဂှ် ဟိုတ်နူ ဒပ်ပၞာန် မကေမ်ဇျာပ်လဝ် အဝဵုဍုင်အဓိကဂမၠိုင်ကီု၊ အခေါင်အရာ သွက်ဂကူကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် ဟွံဗမံက်ထ္ၜးလဝ်တုဲ သွက်ညးဍုင်ကွာန်ကီု သွက်ဂကူ ကောန်ဍုင်အရင်တအ်ကီု ဂုဏ်ဖိုလ်ဟွံမဲ ရဲဒစဵုဒစးတအ် ညာတ်ကေတ်တုဲ ဒစဵုဒစးကၠုင် သဘင်ရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ဂှ်ရ။ အလဵုအသဳဍုင်မ္ၚးကီု ဗော်ဍုင်မန်တၟိကီု ကောန်ဍုင်အရင်ကီု နူ(NLD) ကီုလေဝ် ကဵုကၠုင်ဇြဟတ်ဓရိုဟ် သွက်ဂွံဒစဵုဒစး ပေဲါရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ရ။ ပ္ဍဲကဵု စၟတ်တ္ၚဲ ၁ ဂိတု ၁ သၞာံ ၂၀၁၀ မဒှ်ပယျာံပြံင်ကၠောအ်သၞာံတၟိ လဒေါဝ်ဗ္တံ ၁၂ နာဍဳ လတူဍာန်ကာတ္တရာကွဳစက်ဂှ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇမွဲဓဝ် ကဵုဍာ်ဂဥုဲဂစတ်ၜါပိဗူဂှ် တိုန်ဂစတ်ချူလဝ် လတူဍာန်ကွဳစက် (2010 × No) ခရာဇိုင်ခဍာ် ကဵု နိုဝ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ဒစဵုဒစး သဘင်ရုဲမာဲ (၂၀၁၀)တုဲ နူမုဟ်ဍုင် ဆက်ချူအာ စဵုစိုပ်ဍုင်ရေဝ်တေအ်ရောင် ရန်တၟအ်လဝ်ရ။ ချူဂွံ ၜိုတ်မသုန်ဒၞာဲဂှ် တ္ၚဲတၟးအာ ပ္ဍဲကွာန်ဝါရက်ရ။ ဒၞာဲမချူလဝ်တအ်ဂှ် တက်ကေတ်ရုပ်ဒမျိုင် (Video) ပလံင်ပတိုန်ဝင်္ကရ။ တၠဂုဏ်အဇ္ဇလေဝ် ပဲါဓလေတ်အာ လ္ပာ်ညဳသာတေအ် မွဲလ္စုတ်ပၠန်ရ။

ပရိုင်ဂှ် မြဟ်တိုန်အာ နူဌာနပရိုင်DVB တုဲ ညးဂှ်မွဲ ပတိုန်နင်လဝ်ပရိုင်ရောဂှ် အလဵုအသဳတအ် ဗက်ဂၠာဲရပ် ဗက်ဂၠာဲကၟာတ်ရ။ ဒၞာဲမချူလဝ် လတူဍာန်တအ်ဂှ် အလဵုအသဳတအ် ဗက်ဇိုတ်ပလေအ်ထောအ်ဖအိုတ်ရ။ ဟွံအးအာ လောဲလောဲတုဲ သှေ်ဒၟံင် သဗုင်င်သပါသပါဂှ် အာကလေင်တက်ကေတ်လဝ် ရုပ်ဒမျိုင်မွဲဝါပၠန်ရ။ စၟတ်တ္ၚဲ (၇) ဂိတု ၁ သၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် ဆက်ချဳဒရာင်တြး (သတေကာ) မချူလဝ် နကဵုဘာသာဗၟာ မွဲကမၠောန်ပၠန်ရ။ က္ဍိုပ်လိခ် (သတေကာ) ဂှ် ချူလဝ် (ပေဲါရုဲမာဲ - ၂၀၁၀) သၟဝ်ဂှ် အာတ်မိက်လဝ်ပိတင်-

  • ဗလးကဵု ကောန်ထံင် သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်တအ်ညိ
  • သၞောဝ်ဥပဒေ ၂၀၀၈ ဂှ် ကလေင်ချူကဵုတၟိညိ
  • ပေဲါရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ဂှ် ကၠောန်ကဵု ဗဗွဲဓဝ်ညိ၊ နကဵု (သတေကာ) ဍောတ်တ်ဂှ် အာဗက်တြးလဝ် ဂၠိုင်င်ကဵုဒၞဲါပၠန်ရ။ []

ပ္ဍဲဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၇၊ ၂၀၁၀ အဃောတၠဂုဏ်အဇ္ဇ မကညအာ ကွာန်ကြုင်ကြုက်ဂှ် ထံင်ပရိုင်အလဵုအသဳတအ် ကျိုင်လဝ် ကယျိုင်ညးကွာန်တုဲ ဗက်ထ္ဍေင်ရပ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ပ္ဍဲအရာပ်ခိုင်ကၠိုက်ဍုင်ဇြပ်ဗု၊ ဍောင်တုဲ ဂြိပ်လုပ်ပ္ဍဲသ္ၚိဂှ် ဒးဒုင်ရပ်အာရ။ သွက်ဂွံဍောင်ပြေဂှ် ပလံင်ကဵုရုင်ဂဥုဲဏောင် ညးထံင်ပရိုင်တအ် ဟီုဗၜိုဟ်ဂၠမ်စိုတ်တုဲ နူဍုင်ဇြပ်ဗုဂှ် ဍေဟ်တံင်ဓဇက်ဏာ တပ်အာကဵု ဍုင်မတ်မလီုတေအ်ရ။ ကာလစိုပ် ဂတမုက် ကွာန်နာင်သၠုင်ဂှ် သ္ပတိုန်သစ္စပ္ဍဲစိုတ်ရ။ လ္တူသ္ကအ်ရဲ မကၠောန်ကၠုင်ကမၠောန် မွဲစွံ ခရှ်ကီု၊ သင်ကီု၊ အ္စာကီု၊ ကွးကီုတအ်ဂှ် အဲဟွံဖံက်သစ္စ ဟွံဗမံက်ယၟု ညးတအ်ရ။ ပခိုင်လဝ် သစ္စပ္ဍဲစိုတ်တေအ်ရ။ ၜိုတ် (၁၀) နာဍဳဗ္တမ်ဂှ် စိုပ်အာ ရုင်မတ်မလီု လုပ်အာ ပ္ဍဲရုင် (SB) တုဲ အတိုင်ကယျိုင်ခမဳဂှ်ဟေင် နကဵုဂတာတဲဍေဟ်ဂှ် "အဖၠင်" ဍေဟ်တက်စုတ် တမ်ကအ် မွဲလတန်ထတ်တ်ရ။ (မင်းကြောင့် ဒို့ထမင်းမစားရသေးဘူး) ဍေဟ်စံက်ဂးတိုန်ရ။ ဍေဟ်ဖျေဟ်အမိင် ဖ္အောဝ်ကဵုဂ္ဇအ် လ္တူယာတ်ဇိုတ်ဇိုင်ဂၠိုင်င်ကဵုဝါတုဲ ပ္ဍဲကဵုမဂ္ဇအ်စှေ်ဂှ် ဗၠာဲသၟိင်မၞုံသ္ကဲဂှ် မွဲတၠ ဗဒိုအ်ထောအ်တုဲ ကဵုဂ္ဇအ်ဒၞဲါတၞဟ်ပၠန်ရ။ ဍေဟ်သ္ပပၞဆက်(ဖုန်း) ကဵုဂကောံသံဃနာယက ဍုင်မတ်မလီုတအ်ညိညတုဲ (ဟေ့ကောင် မင်းဘုန်းကြီးမဟုတ်တော့ဘူး သင်္ကန်းချွတ်လိုက်ရပြီးလို့ မြို့နယ်သံဃာ့နာယက ဆရာတော်က ပြောလာတယ်) ဍေဟ်ဟီုတုဲ သွက်ဂွံ ၜးကယျိုင်သ္ၚာဂှ် ဍေဟ်ကော်ဏာရုင်(သာသနာရေးဦးစဳးဌာန)တုဲ ဍေဟ်သၠာဲထောအ် ကယျိုင်ခရှ်ရ။ ဍေဟ်စုတ်လဝ်ကဵု လကံက်တဲတုဲ သ္ကဲၜါလ္ပာ်ဂှ် မၞိဟ်ၜုင်တက်ဗိုင်လဝ် (၅) တၠ၊ သွဟ်လေဝ်ဒးတက် ဟွံသွဟ်လေဝ်ဒးတက် "သကအ်ရဲတအ် ဟွံပါပုဟ်" ၜိုန်ရသွဟ်ကီုလေဝ် ဍေဟ်ဟွံပတှေ် "အဖၠင်" ဍေဟ်တက်ပၠန်ရ။ အတိုင်မွဲဗ္တံဂှ် ဍာ်မွဲဗြံက် ဍေဟ်ဟွံကဵုသုင် ဒကုဲတိုန်ညိတှေ် "အဖၠင်" ရိုင်င်ဇိုင်င်ဂှ် ဍေဟ်ၜုင်တက်ပၠန်ရ။ တ္ၚဲတၟး(၅) နာဍဳ (SB) မွဲ ကၠုင်ဍန်အရေဝ် နကဵုနဲကဲဘပဠရ။ ညးဂှ် ပါကီုရော? ၝလဴထောအ်တှေ် ဒုဟ်ၝသာအာဏောင် ဍေဟ်ဟီုရ။ အဲမွဲဓဝ်ရ ကၠောန်လဝ် သွဟ်ရ။ ဍေဟ်ဆက်ဟီုတိုန် "ပိုယ်ဂှ် ရဲမင်မွဲဍုင် ၝတအ် ရဲပလီုဍုင် လၟုဟ် ပိုယ်ဂစိုတ်ထောအ်ၝတှေ် ပိုယ်ဒးဒုဟ် ၝခယျဟာ"။ တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ဆက်ဟီု "ရံင်ကဵုဓရ်ကျာ် ဂစိုတ်မၞိဟ်မ္ဂး ဒးဒုဟ်ဟေင်ရ။" "ပိုယ်ဂှ် ချိုတ်ဟွံစိုပ်အပါယ်ပုဟ်ဟေံ" ဍေဟ်ဆက်ဟီုတိုန်ရ။

ဍေဟ်ကၟာတ်မတ်တုဲ ဍေဟ်ဆက်ပလံင်ဏာရုင် (ရဲစခန်း ဒိုက်ဝန်ကွင်း)ရ။ ဂတမုက်ဗဒမ်ဂှ် (ရဲစခန်း)ဂှ် ဍေဟ်ချူလဝ် (ဥက္ကံသ ခေါ် အောင်ဇော်လတ် ဘယ်သူ့နဲမှ တွေ့ခွင့်မရှိ) မိမကီု အ္စာကီု သ္ကအ်ရဲကီု ညးလဵုမွဲလေဝ် ဍေဟ်ဟွံကဵုအခေါင် ဂွံကၠုင်ဆဵုရ။ တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ဂွံဗှ်လိက်ဂှ်တုဲ အောန်တိုန်စိုတ် ဍာ်ရမတ် ကၠတ်ဓဇူစှေ်အာ နူဂွင်မတ်ၜါရ။ ပ္ဍဲပယျာံတက် (၃) နာဍဳဂှ် ဍေဟ်ဆက် ပလံင်ဏာလဂုင် ဇုက်ဃရှေ်ကအ်ဇိုင်မွဲလ္ပာ် ဇုက်ဃရှေ်ကအ်တဲမွဲလ္ပာ် ဍေဟ်ခါတ်လဝ် ကရောံဇံင်ကွဳစက်မွဲထပ်ပၠန်ရ။ ၜိုတ် (၄) နာဍဳ တ္ၚဲစေင်ဂှ် စိုပ်ဒဒန်မုတ္တမရ။ ဂွံကၠုင်ဗဵုဝေင် ဒဒန်မုတ္တမ တိဍာ်မန်မွဲဝါပၠန်ဂှ် ဟွံလောဲရ။ မတ်ၜါလ္ပာ်ဗဵု တိတ်ကၠုင် ဒဒန်မုတ္တမ စဵုကဵုစ္ဍးသ္ၚောဲအာနူမတ်ၜါရ။ ပ္ဍဲသ္ဂာံဗ္တံ (၁၂) နာဍဳဂှ် စိုပ်အာရုင် (SB) ရုင်စၟဳစၟတ်အမှု ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဇၞော်အိုတ် ပ္ဍဲဍုင်လဂုင်ရ။ ပရိုင်တၟေင်ညိတှေ် ဍေဟ်ကော်ပ္တိတ်နင်တုဲ စၟဳစၟတ်ၜုင်တက် ဗွဲမရုန်မဵု နကဵုဒၞပ်ဍေဟ် မလိုန်လဝ်ဂှ်ဟွံသှေ် ဍေဟ်ထဗးစုတ်မုက် ရိုင်င်ဇိုင်င်ရ။[]

ဘဝဒးဒုင်သ္ၚိစာတ်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

စိုပ်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု (၆၃) ဝါ ၜိုန်နွံ ပ္ဍဲရုင်အချုက်ကီုလေဝ် ဒွက်ရးနိဂီုဂှ် ဂိုတ်ဒယှေ်တိုန်မွဲကအ်ရ။ ရုင်အချုက်အပြောံမွဲ အလာံၜိုပ် ၜိုန်ဟွံမဲကီုလေဝ် အလာံၜိုပ်ဂှ် လုပ်နွံဒၟံင် အပ္ဍဲစိုတ်ဓာတ် ပ္ဍဲကောန်မတ်ၜါတေအ် ညာတ်အာဒၟံင် အလာံၜိုပ် ကၠးကၠးဖ္ဍးဖ္ဍးဖိုဟ်ဏီတုဲ ပ္ဍဲစိုတ်တၠဂုဏ်အဇ္ဇတုပ်သၟဟ် ကဵုနွံဒၟံင် ဇရေင်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် မ္ၚးမ္ၚးတေအ်ကီု ဂွံဒုင်စသိုင်ရ။ ခန္ဓကာယဂှ် ဍေဟ်ရပ်စုတ် အချုက်ဟွံသေင်ဟာ နဲကြံင်င်စၟဳစၟတ်ဟွံတိတ်တှေ် နဲၜတ်တ်ဍေဟ်ဆက်လီ စၟဳစၟတ်အာပၠန်ရ။ "ညးဂှ်ပါကီုရော? ၝလဴထောအ်တှေ် အာယုက်ထံင်ၝသာစှ်ေဏောင် ညးဂှ်ပါ ညးဂှ်ပါ" ၝလဴထောအ်ကဵုပိုယ်တုဲ ဒဒှ်ရ ၝလဴစဂှ် ပိုယ်ဟွံဗမံက် ကဵုရဲၝတီပုဟ် ၝလဴထောအ်ကဵု ပိုယ်ညိ။" စိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူ ဆာန်ဂကောံ ဆာန်သကအ်ရဲတအ်ဂှ် နွံတန်ကြန်ခိုင်ဗိုန်ဒၟံင်တုဲ "ညးလဵုဟွံပါပုဟ်" ထပ် သွဟ်ဒၟံင်ထပ်ကဵုထပ်ရ။

နဲၜတ်တ် ဍေဟ်သၟာန်ဟွံမံက်တုဲ ဍေဟ်တက်ပလီုစိုတ်ဓာတ်မွဲနဲပၠန်ရ။ "ပိုယ်ရပ် မိမၝဏောင်၊ ရပ်အစာၝဏောင် လၟုဟ်ဒၟာနူၝ ဟွံလဴစတုဲ တၠဂုဏ်အစာနာင်သၠုင်ကီု သီုကောန်ကတ်လိက်နာင်သၠုင်ဂှ် စိုပ်ဒၟံင်(ဒိုက်ဝန်ကွင်း ရဲစခန်း) ဍုင်မတ်မလီုအိုတ်ယျ။ ဒၟာနူၝမွဲဂှ် မိမအစံင်အစာ လ္ပကဵုဒးဒှ်ဒဒိုက်။ ၝလဴထောအ်ပြဟ်ဟ်ညိ။" သတိဗိုန်ဒၟံင်တုဲ ဂလာန်ယုတ္တိဟွံမဲဂှ် တီကေတ်မာန်ရ။ ၜိုန်ဍေဟ် ဘပဠလဝ် ညးတၞဟ်ဟွံပါသွဟ်တုဲ မုသွဟ်သအာင်မွဲဟွံမဲ စိုတ်ဓာတ် ဟွံယောင်ယာ ဗိုန်ခိုင်ဒၟံင် အတိုင်ဂှ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲစိုတ်တေအ် ကၠတ်ဒှ်ဓဝိင် ဂွိင်ဒၟံင် လတူမအံက် အစံင်အ္စာ လ္တူဂကောံသကအ်ရဲတအ် ဗွဲမဂၠိုင်ဂၠင်ဂှ် တၠဂုဏ်အဇ္ဇ လဴထ္ၜးလဝ်ရ။

လအ်အာပ္ဍဲရုင် (SB) ဍုင်လဂုင် (အောင်သပြေ စစ်ကြောရေး) ပွိုင် (၂၃) တ္ၚဲတုဲ ဂိတု (၂) စၟတ်တ္ၚဲ (၁) ဂှ် ဍေဟ်ဆက်ပလံင်ဏာထံင် (အင်းစိန်) တေအ်ရ။ သၞာံ (၂၀၁၀) ဂိတု ၉ စၟတ်တ္ၚဲ ၂၇ ဂှ် ဒးဒုင်ဖျေဟ်အမိင် ထံင် နကဵုဒုဟ် (၃)

  1. ၝောံပိုဒ် (၅၀၅-ခ) ထံင်မွဲသၞာံ၊
  2. ၝောံပိုဒ် (အဳလက်ထရောနစ် ၃၃ က) ထံင်စှ်သၞာံ
  3. ၝောံပိုဒ် (တရားမဝင်ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေ - ၁၇) ထံင် ၄ သၞာံ

ပိ အမှုအပံင် ထံင်ပွိုင် (၁၅) သၞာံရ။ ကမၠောန်ပရေင်ဂကူဂှ် ညးတၞဟ်ထဴတုဲမှ ကၠောန်ကၠုင်ဟွံသေင် နကဵုဆန္ဒဇကုဇကုရ ကၠောန်ကၠုင်လဝ် တ္ၚဲဏအ် ဒးဒုင်ထံင်ဂှ် ပေင်ကေတ်စိုတ် လတူကမၠောန် မကၠောန်ကၠုင်လဝ်ဂှ်လၟိုန်တုဲ တၠဂုဏ်အဇ္ဇ ဒုင်ကေတ်သာဓုကာ ကုညးဗှ်အမိင်ထံင်တအ်ဂှ်ရ။ တ္ၚဲဏအ် ဍေဟ်ဖျေဟ်အမိင်ထံင်ကီုလေဝ် တင်ဒတူလိုင်သွက်ဂကူဂှ် ဆက်လုပ်အာ ပေဲါဗတိုက် ပ္ဍဲရုင်သၞောဝ်ဓဝ်လၟိုန်ဏောင် လဝ်စိုတ်တုဲ "ဒယှေ်ထ္ၜး ကဵုဒွက်ရးနိဂီု မွဲကအ် ဒဒှ်ရ ဟွံထံက်ထ္ၜကဵု ဍေဟ်ပုဟ်ဂှ် ထ္ၜးဏာဆီဇာတိတုဲ ဆက်ပၠန်ဂတးအာရောင်၊ ဒွက်ရးနိဂီုဂှ် ဒှ်သက်သဳ ပ္ဍဲရုင်သၞောဝ်ဓဝ်ရ။[][]

မံင်ပ္ဍဲထံင် (အင်စိင်) လအ်အာ ၂ သတ္တဟတုဲ ပ္ဍဲ (၁၃၊ ၁၀၊ ၂၀၁၀) ဂှ် ဒးဒုင်ပြံင်ဏာ ထံင်ဖာသီရ။ နူစိုပ် ထံင်ဖာသီတုဲ နူဂယး (၆) နာဍဳ သဝ်တ္ၚဲ (၆) နာဍဳ မွဲတ္ၚဲၜါအခိင် ရှေ်သှေ်အလာံ ဒယှေ်ဒွက် ကောန်ဂကူမန်ရ။ နကဵုကာယ ၜိုန်ကၠောန်ဟွံဂွံကီုလေဝ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ဂှ် ထ္ၜးဏာဆီဇာတိ သွက်ဂကူ မွဲတ္ၚဲဟွံသြုင်ရ။ အဃောမနွံဒၟံင် ပ္ဍဲထံင်ဂှ် ချူလဝ်ကဗျ ဒးဒုင်စသိုင် နွံဂၠိုင်ဂၠင် မပ္တံကဵု -

ခန္ဓအဲပညုင် သၞရပ်စုတ်ထံင်

စိုတ်နာဲတၠသ္ဂံင် ဖျေဟ်ထံင် ဟွံဂွံ

ယွံရဲသၟတ်တအ် တၟအ်ညးအဲကၠာ

ညဳသာဇက်ဂၠောဲ ဟွံသ္ၚောဲဍုင်မန်

သာ်ဝွံ ချူစွံလဝ်နွံရ။ စိုပ်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု (၆၄) ဝါ ချူကှေ်ဃရက်ကေတ် လတူဗတင်တုဲ သွက်ဂွံစၟတ်သမ္တီ တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု (၆၄) ဝါ ခေတ္တထံင်ဖာသီဂှ် နကဵုဒွက်ရးနိဂီုမွဲပိုဒ် ပ္ဍဲပယျာံ (၇) နာဍဳ ပ္ဍဲထံင်ဖာသဳဂှ်ရ။

စိုဲပ် သၞာံ၂၀၁၂ ဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၁၃ ဂှ် ဂွံဗၠးတိတ်ကၠုင် နူထံင်ဖာသီ နကဵုအမိင်သမ္မတ ကေုာံ ကောန်ထံင်တၞဟ်ဂမၠိုင် ၆၅၁ တၠရ။[]

တၠဂုဏ်အဇ္ဇလေဝ် စိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူ ပေင်ကၟိုဟ်ဒၟံင် ဗီုပကတိတြေံတေအ်ဏီတုဲ ကမၠောန်ပရဟိတ ဒတုဲဖိုလ်သွက်ဂကူဂှ်ဟေင် ဆက်ရေင်တၠုင်အာပၠန်ရ။

ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅ ဂှ် နကဵုသြန်မဒါန်ပူဂိုလ် မပကောံလဝ်ဂှ် ရာန်ဂတာတၟအ်တုဲ တၠဂုဏ်အဇ္ဇ စကဵုကၠုင်ဒါန်ဂတဵုတၟအ် ကုကွးဘာမန် ဒေသဗဟဵုတေအ်ရ။ နူဂှ် ပရိုင်ဂှ် ပြးစိုပ်အာ အလုံလိုက်တုဲ မၞိဟ်မိက်ဂွံကဵုတအ် မံက်ဂတဝ်ကၠုင်တုဲ ဘာကောန်ဂကူမန် နွံလၟိဟ် ၁၃၀ ဘာပြင်ဂှ် ဂွံကဵုကၠုင်ဒါန်ဂတဵုတၟအ် ပွိုင် ၃ သၞာံဆက်က် ဇၟာပ်ဘာဟွံသြုင်ရ။ စိုတ်ဗုအးဒၟံင်လ္တူဂကူတုဲ ညးဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင် သ္ဍိုက်မၠိုက် လ္ၚဵုကဵုဇြဟတ်ရီုဗင် လ္ၚဵုထံက်ပင်သြန်ရီုဗင်ရ။ ဘာကောန်ဂကူမန်ပၠန်ရ ကွးဘာမန်တအ် မိပ်စိုတ် အ္စာအနုသုခုမ ကေုာံ သၟတ်မန်လ္ၚဵု မၞုံကဵု စိုတ်ဓါတ်ပရဟိတဂမၠိုင် ဘိုင်ပူဗိုင်ကောံဗက် မွဲကရောံကီုတုဲ တရဴအအာဂှ် ဇၞော်မောဝ်ကၠုင်ရ။[] []

မန်နွံဍုင်သ္အာင်ဂမၠိုင် ဂွံဆဵုကေတ် တရဴအအာဂှ် မိပ်မြဟ်ဒှ်ဇြဟတ်စိုတ်တုဲ နကဵုစေတနာ ညးညးအဲအဲ ဘိုင်ရေင်တၠုင် ပြင်ဗစိုပ်နင် သြန်ကဵုတၠဂုဏ်အဇ္ဇရ။ ဘာကောန်ဂကူမန် ညံင်ဂွံ ဂဵုလဟဵုတိုန်အာဂှ် သုင်စောဲသြန်ထံက်ပင်တုဲ ဘာကောန်ဂကူမန် နူအိုဟ်စာ်သရိုဟ်လီုဒၟံင်တအ် ဗၞတ် (၇) ဘာပြင်င်ဂှ် ကေတ်တာလျိုင်တုဲ ကလေင်သြိုင်ပ္တန်ကဵုတၟိရ။[]

ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၈ ဂိတု ဨပြဳ ၈ နူကဵု มูลนิธิรามัญรักษ์ (မူလနိဓိ ရာမာည်ရက်)(Ramanrak Foundation) ဗဂိန်ကဵုလာပ် คนดีศรีรามัญ (မၞိဟ်ခိုဟ်ကျာ်သြဳရာမာည်)။

ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၉ ဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၂၃ နူဂကောံ Innovation Mass Media Confederation (I.M.C) ဍုင်သေံတအ် အပ်ပြာပ်ကဵု လာပ် Maha Nagā Award -2019 ပ္ဍဲ ၝောအ်ခန် ဗုဒ္ဓမောန်ထောန် (Bddhamonthon Convention Hall) ခရိုင်နခေါန်ပထုံ (Nakon Pathom Province) ဍုင်သေံ ရ။

စပ်ကဵု ပရူဏအ်တုဲ နူကဵု ဌာနပရိုင်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန် သၟာန်တၠဂုဏ်အဇ္ဇတုဲ ညးသှ်ကဵု

 
  1. Sa, Okekan (July 3, 2024). " ဒါယကာဘာဇၞော် မအံက်အနန္တဂုဏ် နာဲထဝ်သောန် ဂွံအာယုက်(၇၇)သၞာံ စုတိကလိလောန်အာယျ. open. “ဒါယကာဘာဇၞော် မအံက်အနန္တဂုဏ် နာဲထဝ်သောန် ဂွံအာယုက်(၇၇)သၞာံ စုတိကလိလောန်အာယျ တ္ၚဲယးတေံ အခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် (၁)နာဍဳ ဗ္စာရဏာဇွ ဖျေံကမ္မဋ္ဌာန် ပ္ဍဲသုသာန် ကွာန်မုဟ်ဒုန်ရောၚ်”
  2. ၂.၀၀ ၂.၀၁ ၂.၀၂ ၂.၀၃ ၂.၀၄ ၂.၀၅ ၂.၀၆ ၂.၀၇ ၂.၀၈ ၂.၀၉ ၂.၁၀ ၂.၁၁ ၂.၁၂ ဇၟန်တၟး (ဟံသာဝံသ)၊ မဂ္ဂဇြေန်မန် ဂမြင်အာဲဟံသာ ကၞပ် (၂) တၠဂုဏ် အဇ္ဇ (တရဴအအာ)။
  3. အာကာ (Friday, July 2, 2010) အင်းစိန်ထောင်တွင် အရှင်ဥက္ကံသ ကျောက်ကပ်ရောဂါ ခံစားနေရ BNI Multimedia Group
  4. အာကာ (27 Sept. 2010)အရှင်ဥက္ကံသအာ ထောင် (၁၅) နှစ်ချ MNA News
  5. မိသာဍာမန် (June 21, 2016) ဗက်ကဵုဒါန်ခတဵုတၟအ် ကုကွးဘာ ဘာကောန်ဂကူမန်၊ Mon News Agency
  6. Mon News Agency TV program; Interview with Mon Monk Ven. Okekansa