ပရဟိတဂှ် ၜတ်ကၞာတ်ကဵုပၞောန်ၚုဟ်မးမၞိဟ်
ပရဟိတဂှ် ၜတ်ကၞာတ်ကဵုပၞောန်ၚုဟ်မးမၞိဟ်
ပ္ဍဲလောကဝွံ မၞိဟ်နွံဒၟံၚ်ဂကူစုၚ်ရ။လ္ၚဵုဂှ် ဂုဏ်ဖဵုဇကုဟေၚ် ရေၚ်တၠုၚ်ရ၊ ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ပုဟ်။ လ္ၚဵုဂှ် ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟေၚ် ရေၚ်တၠုၚ်ရ။ ဂုဏ်ဖဵုဇကု ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ပုဟ်။ လ္ၚဵုဂှ် ဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ပုဟ်၊ ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ပုဟ်။ လ္ၚဵုဂှ်ဖဵုဇကုလေဝ်ရေၚ်တၠုၚ်၊ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်အိုတ်ရ။ ဂုဏ်ဖဵုဇကု၊ ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟီုဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ဖဵု (၂)ဂကူဏံတုဲ ပူဂဵု (၄)ဂကူ မ္ဒးပါ်ကဵုရ။ ဂွံသောၚ်ကၠး က္လေၚ်ဟီုထ္ၜးကဵုလၟေၚ်ဂၞန်သၚ်္ချာပၠန်ရ။
- (၁) ပူဂဵုဖဵုဇကုရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟွံရေၚ်တၠုၚ်။
- (၂) ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်။
- (၃) ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟွံရေၚ်တၠုၚ်။
- (၄) ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ်ရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ်ရေၚ်တၠုၚ်။
ပ္ဍဲကဵုပူဂဵု (၄)ဂကူဏံဂှ် ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဇကုလေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်၊ "အတ္တဟိတ" ကီု သီု "ပရဟိတ" ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်သီု (၂)ဂကူဂှ် ပြဲအိုတ်ရ။ ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ "အတ္တဟိတ" ကီု သီု "ပရဟိတ" ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဟွံကၠောန်သီု (၂)ဂကူဂှ် ပရေံအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သှ်ေဒၟံၚ် သွက်ဂွံပၠံၚ်ဒၞာဲဒုတိယရ၊ ဒးဟီုနကဵုပူဂဵုမ္ဂး
(၁) ပူဂဵုက္ဆံၚ်ပထမ (၂) ပူဂဵုက္ဆံၚ် ဒုတိယ (၃) ပူဂဵုက္ဆံၚ်တတိယ (၄) ပူဂဵုက္ဆံၚ်စတုတ္ထ သရောပ်ပံၚ်တုဲ ဒှ်အာပူဂဵု (၄)ဂကူရ။
ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်၊ ဂုဏ်ဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်ဂှ် ဒှ်ပူဂဵုက္ဆံၚ်ပထမ။ ပူဂဵုဂုဏ်က္ဆံၚ်ဇကုလေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ဂှ် ဒှ်ပူဂဵုက္ဆံၚ်စတုတ္ထ။ပူဂဵုက္ဆံၚ်ဇကုဟေၚ်ရေၚ်တၠုၚ်တုဲ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ကီု၊ ပူဂဵုဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်ဟေၚ်ရေၚ်တၠုၚ်တုဲ ဂုဏ်ဖဵုဇကုဟွံရေၚ်တၠုၚ်ကီု။ ပ္ဍဲကဵုပူဂဵုဒၞာဲဒုတိယကဵုတတိယ (၂)ဂကူဏံ ပူဂဵုလဵုမွဲ ဂၠိုၚ်တုဲ (ပဵုတုဲ) ပြဲရော။ ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်သက်သက်ကဵု ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဂုဏ်ဖဵုဇကုသက်သက် ညးလဵုမွဲပြဲဂၠိုၚ်ရော ဟီုမ္ဂး ပူဂဵုမရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုညးဂမၠိုၚ်သက်သက်ဂှ် ပြဲဂၠိုၚ် ရောၚ် ထေၚ်ဂးအိုတ်ရ။ဍာံဍာံဂှ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ လ္တူနူကဵုပူဂဵု ရေၚ်တၠုၚ်ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်သက်သက်တံဂှ် ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဂုဏ်ဖဵုဇကုဇကုဟေၚ် ဂၠိုၚ်တုဲ (ပဵုတုဲ) ပြဲရ။ဂၠိုၚ်တုဲ (ပဵုတုဲ) က္ဆံၚ်သၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ပူဂဵု (၄)ဂကူဏံ ပြေၚ်ထောံနကဵုလၟေၚ်မ္ဂး
ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ် ဂုဏ်ဖဵုဇကုကဵုဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပူဂဵုကဆံၚ်ပထမ၊ ပူဂဵုပြဲအိုတ်ရ။ ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ် ဂုဏ်ဖဵုဇကုသၟးတုဲ ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ဂှ် ပူဂဵုက္ဆံၚ်ဒုတိယ။ ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ် ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ ဂုဏ်ဖဵုဇကုဟွံရေၚ်တၠုၚ်ဂှ် ပူဂဵုက္ဆံၚ်တတိယ။
ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးမွဲသ္အာၚ်လေဝ်ဟွံရေၚ်တၠုၚ်ဂှ် ပူဂဵုက္ဆံၚ်စတုတ္ထ၊ ပူဂဵုပရေံအိုတ်ရ။
ပူဂဵု (၄)ဂကူဏံဂှ် နူကဵုသၠုၚ်အိုတ် စဵုကဵုစိုပ် သဝ်အိုတ် သ္ဒးပြေၚ်လၟေၚ် ဂၞန်သၚ်္ချာမ္ဂး
- (၁) ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုဇကု၊ ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်။
- (၂) ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုဇကုသၟးတုဲ၊ ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်ဟွံရေၚ်တၠုၚ်
- (၃) ပူဂဵုရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုညးဂမၠိုၚ်သၟးတုဲ၊ ဂုဏ်ဖဵုဇကုဟွံရေၚ်တၠုၚ်။
- (၄) ပူဂဵုဂုဏ်ဖဵုဇကုလေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်၊ ဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံရေၚ်တၠုၚ်။
မၠာ်သ္ၚဳရံၚ် လၟေၚ်ဂၞန်သၚ်္ချာလ္တူဂှ် နကဵုပညာဗ္စာရဏာတုဲ၊ မၞိဟ်မွဲမွဲမၞုံကဵုစိုတ်ဓါတ်ပရဟိတတုဲ ကၠောန်ကမၠောန်ပရဟိတမှ ဒှ်ပူဂဵုသၠုၚ်အိုတ်၊ ပူဂဵုပြဲအိုတ်မာန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် မံက်ဂတဝ်ပြာကတ်ဒၟံၚ် ညံၚ်စိၚ်အာလ္ဒောဝ်ဝါရ။"အတ္တဟိတ" ၜိုတ်လဵုသၠုၚ်သၠုၚ် ဟွံဒှ်ပူဂဵုသၠုၚ်အိုတ်ဏီပုဟ်။ "အတ္တဟိတ" ၜိုတ်လဵုပြဲပြဲ ဟွံဒှ်ပူဂဵုပြဲအိုတ်ဏီပုဟ်။ "အတ္တဟိတ" ၜိုတ်သၠုၚ်ကဵုမာန် သီု "ပရဟိတ" ဗက်သၠုၚ်ကဵုပၠန်ရ ဒှ်ပူဂဵုသၠုၚ်အိုတ်မာန်ရ။ ညးမဍိုက်ပေၚ်ကဵု "အတ္တဟိတ" တုဲ (ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ်မ္ဂး) အဃောပ္တိတ်ဇြဟတ်ဂ္စာန်လွဳပရာဒၟံၚ်ကဵု သွက် "အတ္တဟိတ" သ္ဂောံဍိုက်ပေၚ်မွဲဂှ် ကမၠောန် "ပရဟိတ" ညံၚ်ဂွံဂၠိုၚ် ကၠောန်မာန်က္ဍၚ်၊ က္ဆံၚ်ဘဝ သၠုၚ်ဂၠိုၚ်တိုန်က္ဍၚ်ရ။ ကမၠောန် "ပရဟိတ" ညံၚ်ဂွံပြဲကၠောန်မာန်က္ဍၚ်၊ က္ဆံၚ်ဘဝပြဲဂၠိုၚ်တိုန်က္ဍၚ်ရ။ မၞိဟ်မွဲမွဲဟီုဂှ် "အတ္တဟိတ" သက်သက်၊ ၜိုတ်ဍိုက်ပေၚ်ရုမ်ဂပ်ဓဝ် ဟွံဒှ်မၞိဟ်သၠုၚ်ပြဲဏီပုဟ်။ သီု "ပရဟိတ" ဍိုက်ပေၚ်မှ ဒှ်မၞိဟ်သၠုၚ်ပြဲမွဲမာန်ရ။ နကဵု "အတ္တဟိတ" မွဲဓဝ်၊ ကၞောတ်အထောဋ် ၜိုတ်လဵုစိုပ်စိုပ်၊ အေမၞိဟ်ဂှ် မၞိဟ်ကၞောတ်အထောဋ် မၞိဟ်ဂတအိုတ် ဟီုဟွံဂွံဏီပုဟ်။ သီု "ပရဟိတ" ဒှ်တုဲ ပံၚ်ကၠောန်မာန်မှ အေ မၞိဟ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ကၞောတ်အထောဋ် ဒှ်မၞိဟ်ဂတအိုတ် ဟီုသ္ဂးစထေက်ရ။ ၚုဟ်မးဘဝမၞိဟ်မွဲမွဲ သၠုၚ်ပြဲအိုတ် ဍာံ/ဟွံဍာံဂှ် မ္ဒးၜတ်ကၞာတ်ကဵုပၞာန် "ပရဟိတ"ရ။ "ပရဟိတ" ဟွံပါမ္ဂး မၞိဟ်မၞုံကဵုၚုဟ်မးမွဲ ဠဒှ်မှ ဒှ်မာန်ဏောၚ်။ဆ္ဂး မၞိဟ်မၞုံကဵုၚုဟ်မးသၠုၚ်ပြဲအိုတ်ဂှက ဒှ်ဟွံမာန်လးလးရ။ ဇကုဇကုဂှ် မိက်ဂွံသ္ဂောံဒှ်ဒၟံၚ် မၞိဟ်မၞုံကဵုၚုဟ်မးသၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ကမၠောန်ပရဟိတဂှ် ဟွံကၠောန်လ္ပကဵုဒှ်ညိ။ ကၠောန်ဂှ် ဒးကၠောန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ တၠဳပိုန်ကျာ်တြဲပိုဲ စၟတ်ပိုၚ်ခြာလဝ် က္ဆံၚ်ပူဂဵု (၄)ဂကူဏံ ရံၚ်တုဲတံၚ်ဂြဲပ္တိတ်နၚ်တၚ်ဏှ် တဝှ်ဍောၚ်ဓရ်ကျာ်ရ။ ဇၟာပ်မၞိဟ် ဒုၚ်တဲမာန်ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ "ကမၠောန်"ဇၟာပ်မၞိဟ် ကၠောန်ဟွံမာန်ဂှ် ကၠောန်က္ဍၚ်၊ သၠုၚ်ပြဲအိုတ်က္ဍၚ်ရ။ကမၠောန်ပရဟိတဟီုဂှ် ဇၟာပ်မၞိဟ်ကၠောန်ဟွံမာန်။ မၞိဟ်စိတ်ဓါတ်သၠုၚ်ပြဲ မၞိဟ်လစွံစိုတ်သၠုၚ်ပြဲတအ်မှ ကၠောန်မာန်အိုတ်ရ။ "အတ္တဟိတ" ပညာသွက်ဇကုလေဝ် သ္ဒးဖလိုက်ဗပေၚ်၊ "ပရဟိတ" ဒတုဲဖဵုသွက်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် မ္ဒးရေၚ်တၠုၚ်ပ္တုဲဂုဏ်ဖဵုမာန်မှ ဒှ်မၞိဟ်ဍိုဟ်ကေက်သၠုၚ်ပြဲမွဲမာန်ရ။ မိက်ဂွံသ္ဂးဂှ် သွက်ဇကုလေဝ်ကၠောန် သွက်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် သ္ဒးကၠောန်ရ။ သရောပ်တုဲ ဒးဟီုမ္ဂး ပ္ဍဲအရာကၠောန်ကမၠောန်ပရဟိတဟီုဂှ် စိုတ်ဓါတ်ပရဟိတ သ္ဒးနွံရ။ စိုတ်ဓါတ်ပရဟိတဂှ် ဒှ်ကောန်ကသအ် သွက်ဂွံပံက်တြၚ်ၚုဟ်မးမၞိဟ်ရ။ တၠဳပိုန်ကျာ်တြဲပိုဲ စၟတ်ပိုၚ်ခြာလဝ် က္ဆံၚ်ပူဂဵု (၄) ဂကူဂှ်လေဝ် အလဵုဇကုဒ္စးဒုၚ်သ္ဒးတီလဝ်ရ။ "အတ္တဟိတ" ပညာသွက်ဇကုလေဝ် သ္ဒးဖဍိုက်ဗပေၚ်၊ကမၠောန် "ပရဟိတ" သွက်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် သ္ဒးရေၚ်တၠုၚ်မာန်ရ။ ၚုဟ်မးဘဝမၞိဟ်ဂှ် သ္ဒးဒက်ပ္တန်ကဵုကမၠောန်ပရဟိတ ပ္တုဲဂုဏ်ဖဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ ၜတ်ကၞာတ်လဝ်ကဵုပၞောန်ပရဟိတရ။
ဇၟာပ်ကၠောန်ကမၠောန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ အာက္ဍိုပ် (က္ဍိုက်က္ဍိုပ်) ပၠတရဴညးတၞဟ်မ္ဂး ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုမိဿကသဂႅဟဝတ္ထု (၄)သာ်တုဲ ပၠတရဴအာဂတအိုတ်ညိ။ စိုတ်ဇကုဇကု ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်အကုသဵုမတွံဂး လောဘ ဒေါသ မောဟဂှ် သ္ဒးလွဳပရာရ။ ဇၟာပ်ပ်ချဳဓရာၚ် ကာလဒးဆက်ဆောံကဵုညးဂမၠိုၚ် လ္တူညးမွဲကေုာံညးမွဲ မ္ဒးဆက်ဆောံနကဵုဓဝ်မေတ္တာ၊ အေၚ်ဒုၚ်နကဵုဓဝ်ခန္တဳ၊ သၠးအခေါၚ်နကဵုဓဝ်ဥပေက္ခာအိုတ်ညိ။
ကမၠောန်မဂ္ဂၚ် (၅)ပြကာမတွံဂး၊ သမ္မာသကႅပ္ပ, သမ္မာဝါယမ,သမ္မာသတိ, သမ္မာသမာဓိကီု၊ သဳလမဂ္ဂၚ် (၃)ပြကာ မတွံဂး သမ္မာဝါစာ,သမ္မာကမ္မန္တ, သမ္မာအာဇဳဝကီု။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုကမၠောန်မဂ္ဂၚ် (၅)ပြကာ ပံၚ်တုဲ ဒှ်အာမဂ္ဂၚ် (၈)ပြကာရ။ ဍောၚ်ဓဝ်မဂ္ဂၚ် (၈)ပြကာဏံကဵု ဂၠံၚ်တရဴဘဝဇကုဇကု၊အကာဲအရာဘဝဇကုဇကုဂှ် ညံၚ်ဂွံဇွိတ်သ္ပေါတ်မာန်၊ ဓဝ်အကုသဵုလေဝ် ၜိုတ်ဖအောန်မာန် ဖအောန်ဖျေံတုဲ သြဝ်လွဳပရာပ္တိတ်အာဒြဟတ်ကဵုကမၠောန်ပရဟိတအိုတ်ညိဂှ် မ္ဒးဗ္တိုက်ဖ္အောဝ်ဆဝ်မ္ၚုဟ်ဏာ ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴရ။
နကဵုစေတနာဟေၚ်
သဳလက္ခန္ဓဘိက္ခု-ကအ်သိုခ်