မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဝင်ဓါတ်ကျာ်မုဟ်တဴ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
(ကလေၚ်ထ္ၜး နူ သၟိၚ်သမလ)

အဆက်သၟိင်မန်၃၀-ဒတောဝ် ကၠောန်လဟဵုကၠုင်လဝ် ကျာ်စေတဳမုဟ်တဴ

   ပ္ဍဲသက္ကသာသနာ(၁၁၁၆)ဂှ်သၟိင်သမလ ကေုာံဂၞကျာ်သုဝဏ္ဏဒေၜဳမစိုန်ဒှ်တဴမိခပဳထဝ် ဒှ်သၟိင်ဨကရာဇ်ပ္ဍဲဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်သမလဝွံဒှ်ဒါယကာကျာ်မုဟ်တဴဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ ကျာ်စေတဳဝွံဒက်ပ္တန်လဝ်သၠုင်(၅၀)ဟတ်ရ က္ဍိုင်ထဝ်မွဲကၠောန်လဝ်နကဵုရတ်(၉)သာ်မၞုံလျးဒ္စင်ဗ္ၜင်ဂဵုလဟဵုဒၟံင် ညံင်လျးသၟိင်ဂိတုတ္ၚဲကီု ကမၠောန်ကာကုသဵု မဒက်ပ္တန်လဝ်ကျာ်စေတဳ သိုင်ဘုတ် သိုင်ဘာ ဇြိပ်သ္ဘင်ဓဝ် ဇြပ်ကၟုဲထဳအာကၠုင်သွက်ဂွံဇူဒီု မၞုံကဵုတၞုင်ထုပ်ပြကာကီု သီုဥဒျာန်ကၠအ်ပ္ကဴသဗာန်ဂၠံင်တရဴ တၞိန်သောပါန်ပန်တၞုင် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် စိုတ်ဗွဲလျူင်ဇြုင်သ္ဍိုက် ကြိုက်ကဵုမ္ဒးဗဵုလ္ၚောဝ်အိုတ်ရ။

ကမၠောန်ကာကုသဵုဂမၠိုင်အိုဿီု စိုပ်ဒတုဲတုဲ က္ညနိမမန်နင်ခမဳသင်ဂမၠိုင်(၅)လ္ၚီဇကုကဵုဒါန်မပ္တံပိဏ္ဍပါတ်စၞအာဟာရဘောဇိုန် ကွာင်ၜဲယိုဟ်ၜန် မၞုံကဵုရ်ှသာမဍာတ်ကြောံဂှ်ကီု တုဲပၠန်မပ္တံကဵုပရိက္ခရာဒ္စာမ်တအ်ဂှ် သီုသဒ္စါစေတနာစိုတ်မမိပ်ဇြိပ်မြဟ်မြဴတဴဟေင် ဗွဲတၟေင်ကဵုဒါန်ရ လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ဝေင်ပေဲါသ္ဘင်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ သၟိင်ကီုသီုဂၞကျာ် ရပ်ကေတ်ဍာ်ဒဂေါင်ထဝ် စဝ်စရိုဟ်ဍာ်ဗပါ်တၟံပါ်ပရအ်ဇိုန်ပိုန် ပ္ဍဲပိုန်ကုသဵုဇကုတအ်ဂှ် သွက်သတ်တအ်အလုံအိုဿီု ဟွံဟီုဂးပူဂဵုယုတ်ပြဴ သီုကဵုစိုတ်စေတနာမအိုဟ်တၟိုဟ်ရာဒနာမိက်ကဵုနိဗ္ဗာန်ပ္ဍဲဌာန်တမ်ဇိုင်ကျာ်မုဟ်တဴဂှ်ရ။

ကာလကေင်ကာပ္တိုန်က္ဍိုင်ကျာ်ပရေင်ကုသဵုအာစိုပ်ဒတုဲဂှ်မၞိဟ်ကီုသီုဒေဝတဴတအ်ဂမၠိုင်လေဝ် ကောံဗိုင်အိုဟ်တၟိုဟ်ကေတ်စရင်ဓဝ်ကုသဵုဂၞကျာ်တအ်ဂှ်ညးညးအဲအဲဒုင်ကေတ်သာဓုကာဂြုဂြုဂြီုဂြီုအိုတ်ရ။

ကျာ်စေတဳဝွံလေဝ် နူဇံင်ဒေဝတဴ ဒဵုစိုပ်စလံင်ၝောံကိုတ်(အခေတ်လၟုဟ်ကော်ခၟောံဗိုတ်)ဖျေံထဝ်တုဲ ရံင်အာဂဵုလဟဵုတဴ  ညံင်ဒဵုထဝ်မကၠတ်တိုန်နူတိကီုရ သၟိင်သမလဝွံ ဂွံပိုင်နန်ထဝ်က္ဍိုင်ဗ္တာင် ပသၟိင်ပွိုင်(၁၂)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၂၈)သၞာံဂှ်စုတ်စဴအာသွဝ်ရောင်။

ဨကရာဇ်မန်အဆက်ဟံသာဝတဳပထမ သၟိင်သမလရာဇာမပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓသာသနာ ၁၁၃၆ သၞာံ စိုပ် ၁၁၄၈သၞာံ အာယုက်ပိုင်ဍုင် ၁၂သၞာံ။

   နူသၟိင်သမလစဴသွဝ်တုဲ ဒေံသၟိင်သမလမၞုံယၟုသၟိင်ဝိမလ ကေုာံမိခပဳထဝ် မဒှ်ၝာဲဗာဲညးဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်

သာသနာ(၁၁၂၈)ဂှ် ဒှ်သၟိင်ပ္ဍဲဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဂှ်ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ်တဴ(၅)ဟတ်ပၠန် က္ဍိုင် လေဝ်ထပ်ပ္တိုန်တၟိတုဲ ထပ်ဖျေံလဝ်ထဝ်ပၠန်ရ သၟိင်ဝိမလဝွံဂွံပိုင်ဍုင်ပ္ကင်ရင်နန်ထဝ်(၁၇)သၞာံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် သာသနာ(၁၁၄၅)သၞာံဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရာင် ဨကရာဇ်မန် အဆက်ဟံသာဝတဳပထမ သၟိင်ဝိမလရာဇာ မပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓသာသနာ ၁၁၄၈.သၞာံ စိုပ်၁၁၅၅သၞာံအာယုက်ပိုင်ဍုင် ၇ သၞာံ။

   ကောန်သၟိင်အသးဝွံ ဒှ်ကောန်သၟိင်သမလတုဲ ဒှ်ကောန်ကၟိန်ဝိမလရ ပ္ဍဲသက္ကသာသနာ(၁၁၄၅)ဂှ် ဂွံဒှ်သၟိင်ပိုင်ဍုင်ဟံသာဝတဳရ

သၟိင်အသးဝွံ ကမၠောန်ကာကုသဵု အတိုင်မအံက်ဇကု အမူဇကုကၠောန်ပ္တုဲကၠုင်လဝ် ပ္ဍဲကျာ်မုဟ်တဴဂှ် ဆက်ကၠောန်ပၠန်ရ ထပ်သၠုင် ပ္တိုန်ကျာ်ဂှ်(၆)ဟတ်ပၠန်တုဲ ထပ်ပ္တိုန်က္ဍိုင်တၟိပၠန်ရ။ သၟိင်အသးဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳဍုင် ဂ္ဇအ်ဂွံနန်ပွိုင်(၇)သၞာံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၅၂)စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။ ဨကရာဇ်မန် အဆက်ဟံသာဝတဳပထမ သၟိင်အသးကုမ္မရာဇာ မပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓသာသနာ.၁၁၅၅.သၞာံ စိုပ် ၁၁၆၂.သၞာံ အာယုက်ပိုင်ဍုင် ၇ သၞာံ။

   သၟိင်အရိန္ဒမဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၅၂)သၞာံဂှ် ဒှ်သၟိင်ပ္ဍဲဍုင်ဟံသာဝတဳရ လက်ထက်သၟိင်ဂှ် က္ဍိုင်ကျာ်မုဟ်တဴဒးလဗိုတ်

ဒ္စေင်အာစှ်ေအာလပါ်ဒိုဟ်ဗာယပ်ညိတုဲ ထပ်ကလေင်လဟဵုပ္တိုန်က္ဍိုင်ဗွဲမခိုင်ကၠိုက်ရ ကၠာဟွံဂွံပ္တိုန်က္ဍိုင်ဏီဂှ် ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်လဝ်(၇)ဟတ် ပၠန်တုဲ ဖျေံလဝ်ထဝ်အလုံဇကုကျာ်ရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဂ္ဇအ်ဂွံနန် ပွိုင်(၇)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၅၉)သၞာံဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရော။

၅။သၟိင်မဟိံသရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
  သၟိင်မဟိံသရာဇာဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၁၅၉) ဂှ် ဒှ်သၟိင်ဍုင်ဟံသာဝတဳရ ပ္ဍဲလက်ထတ်သၟိင်ဂှ် နိမိတ်ဇၞော်ပန်သာ်က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ ညးမ္ဂးဒှ်နိမိတ်ဇၞော်ပန်သာ်ဂှ်ရော။ ......   

(၁) ဒးလဗိုတ်ကျာမဳလံင်တုဲ က္ဍိုင်ကျာ်မုဟ်တဴသ္ဒးဒတုံစှ်ေအာလ္ပာ်ဒိုဟ်ဂှ်မွဲ။ (၂) ကျာ်မုဟ်တဴလေဝ် လာ်စှ်ေကၠုင်ဒဵုစိုပ်တိဂှ်မွဲ။ (၃) တိချဳဒတဝ်ဗြုဂမ်အောက်လလောင်တဴဂှ်မွဲ။ (၄) ကိုဟ်ပြဟ်ဒ္တုမစှ်ေနူအာကာသဂှ်မွဲ။

သၟိင်ဝွံ ကျာ်မုဟ်တဴမလီုလာ်မံင်တအ်ဂှ် ကလေင်လဟဵုဒက်ပလေဝ်ထပ် သၠုင်ပ္တိုန်နူတြေံတေံ(၃)ဟတ်ပၠန်ရ က္ဍိုင်တၟိမတၟုဲတဴနရတ်(၉)သာ်ကီု သီုကဵုဖျေံထဝ်အလုံဇကုကျာ်စေတဳမွဲဂှ်တုဲ ပ္တိုန်က္ဍိုင်ဖာင်သင် ဗဒှ်ပေဲါသ္ဘင် လုကဴထပှ်တ္ၚဲထပှ်ဗ္တံ ဇရေင်ကျာ်မုဟ်တဴဂှ်ရ ကောန်ဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်လေဝ် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ် ဗွဲမလောန်အိုတ်တုဲ ဗိုင်ဒုင်ကေတ်သာဓုကာ ကုသဵုသၟိင်သီုဖ္အိုတ်ရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၇)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၇၉)ဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

(သ္ပဟိုတ်ကဵုနိမိတ်ဇၞော်ပန်သာ်က္တဵုဒှ်ကၠုင်တုဲ နူဍုင်ဟံသာဝတဳဝွံလုကဴ(၁၇)သၞာံသၟိင်ပ္ကင်ရင်ဍုင်ဟွံမွဲ ဂကောံခမဳသင်မန်ဂမၠိုင်ကီု သီုဂကောံကောန်ဍုင်ဒါယကာဂမၠိုင်ဟေင် မင်မွဲကၠုင်လဝ်ကျာ်မုဟ်တဴဂှ်ရ ပ္ဍဲလတ်ထတ်သၟိင်ဝွံဟေင် ကျာ်မုဟ်တဴလာ်အာကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် သာ်ဝွံသမ္တီလဝ်ညိ)။

၆။ သၟိင်မိဂိန္ဒရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
    (နဂိန္ဒလေဝ်ကော်-မိလိန္ဒလေဝ်ကော်ဂး)

သၟိင်မိဂိန္ဒရာဇာဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၁၉၆)သၞာံဂှ် ဒှ်သၟိင်ဍုင်ဟံသာဝတဳဝွံရ သၟိင်ဝွံထၟိုင်ကၟာလ္ပာ်ဒိုဟ်ပလိုတ် ကျာ်မလီုလာ်ဒၟံင်ဗၞတ်(၁၂) တာဂှ်လေဝ် ကလေင်ကၠောန်ပ္တိုန်တုဲ ကျာ်စေေတဳဂှ်လေဝ် ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်(၅)ဟတ်ပၠန် က္ဍိုင်တြေံဂှ်ဖျေံတုဲ ကလေင်ပ္တိုန်က္ဍိုင်တၟိ ဖျေံလဝ်ထဝ်ကျာ်အလုံဇကုမွဲရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၅)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၁၁)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၇။သၟိင်မဂ္ဂါဒဳပ(ပထမ)

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
    သၟိင်မဂ္ဂါဒဳပ(ပထမ)ဝွံပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၁၁)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဍုင်ဟံသာဝတဳရ လက်ထက်သၟိင်ဝွံ ပ္ကဴလ္တူကျာ်မုဟ်တဴတေံကီု တိုင်ပသံလ္ဇံက်ဍိုင်ကီုကဝ်ခ္ဍဟ်စှ်ေလ္ပာ်ဒိုဟ်ဨသာန်ဂှ် ကလေင်ပလေဝ်ပလေတ် လဟဵုပ္တိုန်ပၠန်ဇကုကျာ်ဂှ်လေဝ် ဒက်သၠုင်ပ္တိုန်(၇)ဟတ်ပၠန် က္ဍိုင်ထဝ်မတၟုဲတဴ နရတ်(၉)ပြကာတအ်ဂှ် ကလေင်ကၠောန်ပ္တိုန်တၟိတုဲ ဖျေံထဝ်အလုံဇကုကျာ်မွဲရ ခၞိင်ထဝ်(၁၅)မခၞိင်သြန်(၈၀)မကွက်လကဲလဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုင်ကျာ်ဂှ်တုဲ ပ္တုဲကာကုသဵု မဂၠိုင်ကဵုရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၅)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၂၆)ဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၈။သၟိင်ဂိဇ္ဇဒိရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
      သၟိင်ဂိဇ္ဇဒိရာဇာဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၂၆)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဍုင်ပိုင်ပြဳ ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဝွံလျိုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ပ္ဍဲသာသနာဗွဲမလောန်ရလက်ထက်သၟိင်ဂှ်ထပ်ဒက်သၠုင်ပ္တိုန်(၂)ဟတ်ပၠန်တုဲက္ဍိုင်ထဝ်မတၟုဲတဴနရတ်(၉)ပြကာတံဂှ်လေဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုင်ကျာ်ထပှ်ဘုံဂှ် ဂ္ညိဂ္ညာတ်လဝ်မတ်မၞိက်ဗွဲမဂၠိုင်ရ ဖျေံထဝ်ဇကုကျာ် နူကၞောတ်စဵုစိုပ်တိရ ကၠောန်သ္ပပေဲါသ္ဘင်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ထပှ်ဗ္တံ ကဵုဒါန်ဖာပ်သင် အိုတ်တွဵုရးနိဂီုမွဲရ။

သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇံနန်ပွိုင်(၁၀)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် သာသနာ(၁၂၃၆)ဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်

     သၟိင်ကရဝိကဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၂၃၆)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ ဟိုတ်မဍိုက်ပေင်တဴ ပိုန်ကုသဵုက္ကဒ္ဓိအနုဘဴဗွဲမလောန်တုဲ နူတွဵုရးဍုင်တၞဟ်သ္အာင်ဂမၠိုင်မ္တံဍုင်ဗမာဗကာမ် ဍုင်ကြုက် ဍုင်ဒျူဒျာ ဍုင်ဃိင်ဃဵုတံဂှ်မ္ဒးပလံင်စၟာဲစၟိန် ပရင်ဝတ္ထုနာနာသာ်အိုတ်ရ ကျာ်မုဟ်တဴဂှ်လေဝ် ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်(၃)ဟတ်ပၠန်ရ။

ဆဂှ်ဟွံသေင်ဏီ သိုင်လဝ်ဘာဇၞော်(၇)မ ပ္ဍဲဘာဇၞော်မွဲမွဲ ဂေတ်ဗိုင်လဝ်ဘာသၟတ် ကၠံကၠံမပၠန် ဘာတံဂှ်ရေင်မတ်ဖျေံလဝ်ထဝ်ဖအိုတ်တုဲ ဂဵုလဟဵုတဴညံင်ဒဵုထဝ်မဆာဲ ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်အိုတ်ရ ဖျေံထဝ်ကီု သီုကဵုပ္တိုန်က္ဍိုင်ကျာ်ဖာပ်ဗစသင်(၇၀၀)ဇကုတုဲ ကဵုဒါန်စရိုဟ်ဍာ်ပါ်ပရအ်ဏာပိုန်ကုသဵုကဵုသတ်တအ်ရန်တၟအ်ကဵုမဂ်ဖဵုနိဗ္ဗာန် သွက်ဘဝအဓါန်ဂတဗွဲမဂၠိုင်ဂၠင်တုဲ သၟိင်ဝွံဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၀)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၃၆)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၁၀။သၟိင်ပဥ္စာလရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
      သၟိင်ပဥ္စာလရာဇာဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၄၈)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဝွံလျိုင်ဇြိုင်သ္ဍိုက် ပတှ်ေကေတ်လ္တူရတ်ပိပြကာ စ္ၜုဲစ္ၜော်သာသနာဗွဲတၟေင်ရ

ဟိုတ်ဂှ်ရ သၟိင်အိန်မ္ဒးမင်မွဲလဝ်သၟိင်ဝွံရ သၟိင်ဝွံထပ်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ််တဴ(၈)ဟတ်ပၠန်ကၠောန်က္ဍိုင်မွဲနွံလျိုင်ထဝ်(၁၃)ပသာ မတ်မၞိက်(၁၀၀)မ မတ်သ်လ္လာ(၁၀၀)မ မတ်နဳလာ(၁၀၀)မ မတ်အဖၠိုက်(၅၀၀)မ မတ်မြ(၅၀၀)မပံင်လၟိဟ်ရတ် လ္ရီပိကၠမ်မ နကဵုရတ်(၉)သာ် စဳရေင်လဝ်ဗွဲမဒးရးတုဲကဵုဒါန်ပ္တိုက်က္ဍိုင်ကျာ်ရ နိမန်ခမဳသင်(၃၀၀၀)ဇကုတုဲ ဖါပ်သင်ဝေင်ပေဲါသ္ဘင် လုကဴထပှ်တ္ရဲထပှ်ဗ္တံရ သၟိင်ဝွံဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်၁၃သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၆၁)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၁၁။ သၟိင်အတ္တသာရ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
   သၟိင်အတ္တသာရဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၂၆၁)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရသၟိင်ဝွံလေဝ်လျိုင်သ္ဍိုက်ကဵုသာသနာဗွဲမလောန်တုဲ ယိုက်ဒိုက်ထံက်ပင် ခမဳသင်ဂမၠိုင်ဗွဲတၟေင်ရ သၟိင်ဝွံ ဂွံထပ်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ်တဴ(၄)ဟတ်ပၠန်ရဖျေံထဝ်နူကၞောတ်စိုပ်တိရ ကၠောန်က္ဍိုင်မွဲနရတ်(၉)သာ် ခၞိင်ထဝ်(၇၀)မခၞိင်သြန်(၁၅၀)မ ကွက်လကဲလဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုင်စဳရေင်လဟဵုပ္တိုန်တုဲ နိမန်ခမဳသင်လ္ရီဇကုကဵုဒါန်ဖာပ်သင်ဇိုန်ပိုန်ပါ်ပရအ်ဏာပိုန်ကုသဵုသွက်သတ်တအ်ရ သၟိင်ဝွံဂွံပိုင်ပြဳကၟိန် ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၅)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၇၆)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။
    သၟိင်အနုရာမဝွံပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၇၆)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ ပ္ဍဲလက်ထက်သၟိင်ဂှ် ဓါတ်ၚေက်ကျာ်တြဲ သၟိင်သောကဍုင်သဓီု မကလိဂွံလဝ် နူကာလမှာထေရ်ဂဝမ္ပတိနွံတေံဂှ် အတိုင်ပျးဒိုဟ်ကျာ်ကဵုလဝ်သၟိင်ဍုင်ဟံသာဝတဳကလိဂွံရ ဓါတ်ၚေက်ဂှ်ဌာပနာစွံလဝ်ပ္ဍဲဗ္ဒဲါတိုက်ဌာပနာတြေံရ ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ်တဴ(၂၂)ဟတ်ပၠန် သၟိင်ဝွံဂွံကၠောန်က္ဍိုင်ထဝ်မွဲနကဵုရတ် (၉)သာ် ခၞိင်ထဝ်(၈)မမွဲမွဲမလျိုင်ထဝ်(၅၀)ပသာ ခၞိင်သြန်ကၠံမ မွဲမွဲမလျိုင်သြန်(၇၀)ပသာ ဗ္တကဗၠိက်နွံလျိုင်ထဝ်(၉၀)ပသာ စဳရေင်လဟဵုလဝ်က္ဍိုင်ထဝ်တုဲ နိမန်နင်ခမဳသင်လ္ၚီဇကု ကဵုဒါန်စရိုဟ်ဍာ်ဗဒှ်ပေဲါသ္ဘင်တုဲ မှာဇန်တအ်ဂမၠိုင်  မိပ်မြဟ်တဴစိုတ်အိုတ်ရ သၟိင်ဝွံလေဝ်နိဿဲကဵုရတ်ပိပြကာတုဲ မနွံစိုတ်စေတနာပြဲလောန်တုဲ တၟေင်နူကဵုသၟိင်တအ်ဂမၠိုင်ရ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင် (၁၂)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၂၈၈)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရ။

၁၃။ သၟိင်မိဂ္ဂဒိပ(ဒုတိယ)

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
   သၟိင်မိဂ္ဂဒိပဒုတိယဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၂၈၈)ဂှ်ဒှ်သၟိင်ဂွံပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ ထပ်သၠိုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ်တဴ(၄)ဟတ်ပၠန် သၟိင်ဝွံလျိုင်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဗွဲမလောန်ရ က္ဍိုင်ထဝ်မွဲမတၟုဲတဴနရတ်(၉)သာ်ဂှ် ရေင်လဝ်မတ်ဗိုတ်(၁၀၀)မ မတ်မၞိက်(၅၈)မ မတ်မြ(၂၀၀)မစဳရေင်လဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုင်ကျာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဗ္တကဗၠိက်ဂှ် ရေင်လဝ်မတ်ရ ခၞိင်ထဝ်(၇၀)မ ခၞိင်သြန်(၁၀၀)မ ခၞိင်ပဥ္စလောဟ(၅၀)မ ကွက်လကဲလဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုင်ကျာ်ဂှ်ရ ဖျေံထဝ်ကျာ် နူကၞောတ်စဵုစိုပ်တိရ။

ဆဂှ်ဟွံသေင်ဏီ ဌာန်လ္ပာ်သင်ဍုင်ဟံသာဝတဳဝွံ ဒက်ပ္တိုန်လဝ်ရုပ်ကျာ် နိဗ္ဗာန်သတိက်မွဲ ဗွဲဇမၠိင်(၁၂၀)ဟတ် သမၠုင်(၅)ဟတ် ယံင်ကျာ်(၅)ဟတ်မုက္ခဝါကျာ်(၁၅)ဟတ် ကအ်ကျာ်(၅)ဟတ်နူတဝ်ပၞးစိုပ်ဂၞိင်(၁၃)ဟတ်ကဵုၜါမိဟ် နူဂၞိင်စိုပ်က္ၜံင်(၃၁)ဟတ်ကဵုၜါမိဟ် နူက္ၜံင်စိုပ်ဂတာဇိုင်(၃၁)ဟတ်ကဵုၜါမိဟ် သၠက္တောဝ်(၁၀)ဟတ် ကၞေင်မတ်(၅)ဟတ် ခ္ဍောင်မတ်(၂)ဟတ်ကဵုမွဲမိဟ် မုဟ်ကျာ်(၅)ဟတ် သ္ကေံတဲ(၆)ဟတ်ကဵုၜါမိဟ် နူတင်တဲစိုပ်တၞုင်တဲ(၃၀)ဟတ် ဂၠးဂတာဇိုင်ကျာ် (၄)ဟတ်မဒှ်ရ။ သ္အာင်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ကုသဵုဂမၠိုင် မပ္တံသိုင်ဘုတ်ဘာဇြပ်သာလပ္တန်သီကၠောန်ပ္တုဲလဝ်ဗွဲမဂၠိုင်ဏီရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၀)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၂၉၈)စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၁၄။ သၟိင်အဂ္ဂသမန္တရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
    သၟိင်အဂ္ဂသမန္တရာဇာဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၂၉၈)ဂှ်ဂွံဒှ်သၟိင်ပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဝွံ ကလေင်လဟဵုပ္တိုန်မပ္တံဘုတ်ဘာဇြပ်တအ်ဂှ်ရ။

ပ္ဍဲပါင်တြင်ဍုင်ပန်လ္ပါ်ဂှ်လေဝ်သိုင်ကၠောန်လဝ်ဇြပ်ဇၞူပန်မနွံကဵုရုပ်ရဴပ္ကဴသဴ ထေက်ကဵုမဒးဗဵုလ္ၚောဝ်အိုတ်ရ ထပ်သၠုင်ပ္တိုုန် ကျာ်မုဟ်တဴဂှ်(၆)ဟတ်ပၠန်က္ဍုိင်ထဝ်ဇၞော်မွဲ မနွံလျိုင်မွဲလက်မွဲလဟုတ်ပန်လ္ၚီပသာ သီုမစဳပြေင်လဝ်မတ်မၞိက်ကီု သီုကဵုမတ်တၞဟ်ဟ်သာ်တအ်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ်ဖအိုတ်ရ။ ကညနိမန်နင်ခမဳသင်ဂမၠိုင်(၇၀၀)ဇကုတုဲ ဖါပ်ဗ္စအာဟာရဘောဇိုန်ကဵုဒါန်တၞဟ်တ်သာ်အိုတ်ရ ကာလပ္တိုန်က္ဍိုင်ကျာ်ဂှ်ပၠန် သီုကဵုပေဲါသ္ဘင်လုကဴထပှ်တ္ၚဲထပှ်ဗ္တမ် သီုကောန်ဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင် မိပ်ဇြိပ်အိုတ်ရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳ ကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင် ဂဇအ်နန်ပွိုင်(၁၂)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၁၀)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၁၅။ သၟိင်ဥပ္ပလရာဇာ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
   သၟိင်ဥပ္ပလရာဇာဝွံ  ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၁၀)ဂှ်ဂွံဒှ်သၟိင်ပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ။
သၟိင်ဝွံ ထပ်ဒက်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်စေတဳမုဟ်တဴ(၃)ဟတ်ပၠန်တုဲ

ဇံင်ဒေဝတဴဂှ်လေဝ် မွဲမွဲလ္ပါ်(၁၅)ဟတ်ထပ်ဒက်ဇၞော်ပ္တိုန်ပၠန် ကၠောန်က္ဍိုင် ထဝ်မွဲတုဲ ပ္ဍဲက္ဍိုင်ထဝ်ဂှ် ကွက်လ္ကဲလဝ်ခၞိင်ထဝ်(၈၀)မ ခၞိင်သြန်(၅၀၀)မ ကေုာံသၠဇြဲဂမၠိုင်ကီု သီုကျာ်စေတဳဂှ် ဖျေံလဝ်ထဝ်နူကၞောတ်စဵုစိုပ်တိရ။

ကာလပ္တိုန်က္ဍိုင်ကျာ်ဂှ် နိမန်နင်ခမဳသင်လ္ၚီဇကု ကဵုဒါန်ဖာပ်သင် သီုပရိက္ခရာဒ္စာမ်တအ်ဂှ်တုဲ စရိုဟ်ဍာ်ဗပါ်တၟံ ဇိုန်ပိုင်ပါ်ပရအ်ဏာ ကာကုသဵုပ္ဍဲကဵု ဇရေင်ကျာ်မုဟ်တဴဝွံရ သၟိင်ဝွံဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင် ဂ္ဇအ်နန်ပွိုင်(၁၂) သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၂၂)ဂှ်စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။

၁၆။သၟိင်ပုဏ္ဏရိက

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

   

 သၟိင်ပုဏ္ဏရိကဝွံ ပ္ၚဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၂၂)ဂှ်ဂွံဒှ်သၟိင်ပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဝွံ အုပ်ဓုပ်မင်မွဲပ္ကင်ရင်ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင် မဍိုက်ပေင်တဴကေုာံဓဝ်သၟိင်စှ်ပြကာရ ပူဂဵု အာယုဝဍ္ဎိ သဳလဝဍ္ဎိ ပ္တံမိမ အာစာတအ်ဂမၠိုင်ကီုလေဝ်ရှ်ေသှ်ေသ္ပအဲပရဲဗွဲမတၟေင် လ္ပါ်ဒါနကုသဵုပၠန်လေဝ် ထီုဗးလဝ် သဒ္ဒါ၀စတနာ ဝါသနာပ္တုဲဝတ် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ကျာ်စေတဳမုဟ်တဴဂှ်လေဝ် ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်(၇)ဟတ်ပၠန်ရ။

          ကၠောန်က္ဍိုင်ထဝ်မွဲ နကဵုရတ်(၉)သာ်ကီု သီုပရေင်လဝ်မတ်မၞိက်ဗတ် ဗၠဲဗွဲမဂၠိုင်တုဲ နိမန်က္ညနင်ခမဳသင်ပိလ္ၚီဇကု ဖာပ်ဗ္စအာဟာရဘောဇိုန်တုဲကဵုဒါန်ပရိက္ခရာဒ္စာံကုသင်တအ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဂိတုစဲ(၁၂)မံက် တ္ၚဲသ္ၚိသဝ်ဂှ်ပ္တိုန်က္ဍိုင်ကျာ်တုဲ ဖျေံထဝ်ကျာ်စေတဳ နူကၞောတ်ဒဵုစိုပ်တိရ သၟိင်ဝွံဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင်ဂ္ဇအ်နန်(၁၅)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ (၁၃၃၇)ဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်။


သၟိင်တိဿဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၃၇)ဂှ် ဂွံဒှ်သၟိင် ပိုင်ပြဳဍုင်ဟံသာဝတဳရ သၟိင်ဝွံဗွဲကိုပ်ကၠာ ဟွံလျိုင်သ္ဍိုက်သာသနာကျာ်ဏီတုဲ လျးသာသနာလေဝ်ဟွံဂဵုလဟဵု ဂၠုဓီုဒၟံင်ညံင်မတ်ဗြဲမဓလီုဂြောပ်လဝ် သၟိင်ဂိတုကီုရအခိင်ဂှ်ဂၞကျာ်ဘဒ္ဒါဒေဝဳမဂွံယၟု အတုလသဳရဳစန္ဒာဒေဝဳ ထ္ၜးဂၠံင်တရဴသွဝ်ဗြီုနိဗ္ဗာန် ဌာန်ဂွံဒှ်တသိုက်ပစ္စုပ္ပန် အပရလိုက်နာနာသာ်ဂှ် စှ်ေစိုတ်လ္တူဂလာန်ဂၞကျာ်ဂှ်တုဲ ဗွဲကြဴပတှ်ေကေတ်ကမ်ဖဵုတုဲ လျိုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်သာသနာကျာ်တြဲရ။

သၟိင်ဝွံ ထပ်သၠုင်ပ္တိုန်ကျာ်မုဟ်တဴ(၂)ဟတ်ၠန်တုဲ ကလေင်ပ္တိုန်က္ဍိုင်ထဝ် ထပ်ဒက်ပ္တန်စေတဳသၟတ် ဝေါဟာရမန်တြေံ စေတီပရောတ်(၁၅)ဇကုရ သၟိင်ဝွံ ဂွံပိုင်ပြဳကၟိန်ဍုင်က္ဍိုင်ဗ္တာင် ဂွံဂ္ဇံနန် (၁၄)သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ(၁၃၆၀)ဂှ် စုတိစဴအာသွဝ်ရောင်

(ပပ္တံနူသၟိင်သမလ စဵုစိုပ်သၟိင်တိဿ ၁၇ဒတောဝ်ဝွံ ဒှ်အဆက်သၟိင်

ပ္ကင်ရင်ကၟိန်ဍုင်ဟံသာဝတဳကိုပ်ကၠာပထမမ္ဂးရ ကြဴနူဂှ် ပွိုင်၃၁၂သၞာံ

သၟိင်မန်ညးမအုပ်ဓုပ်ဟံသာဝတဳဟွံမွဲတုဲ မ္ဒးမံင်သၟဝ်တုဲသၟိင်ဗမာ အနဝ်ရထာရောင်)

ဝင်ဓါတ်ကျာ်မုဟ်တဴ တၠဂုဏ်အ္စာနာဲကလျာဏ