မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်
State Administration Council
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ
Agency
မဒက်ပ္တန် ၂ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁; ၃ သၞာံ မတုဲကၠုင် (၂၀၂၁-၀၂-02)
ကမၠောန် Council
Agency executives
  • မင်းအောင်လှိုင်, ဥက္ကဋ္ဌ
  • စိုးဝင်, ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ

ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်(အၚ်္ဂလိက်: State Administration Council) (ဗၟာ: နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ) ဝွံ ဒှ်ဂကောံ မပကင်ရင် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ မဒက်ပ္တန်လဝ် ကြဴနူ ပၞာန်သီအဝဵု ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁ရ။[][] ကံင်သဳဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မၞိဟ်စၞး နူပၞာန် ဒစာံတၠ၊ နူကဵု ညးဍုင်ကွာန် ၈ တၠတုဲ ဥက္ကဋ္ဌ ကံင်သဳဂှ် ဒှ်ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဒပ်ပၞာန်ဍုင်ဗၟာ မင်းအောင်လှိုင်။

နကဵု ကမ္မတဳမပစၞးစၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန် (Committee Representing Pyidaungsu Hluttaw – CRPH) စၟတ်သမ္တီလဝ် ကံင်သဳဝွံ နဒဒှ် ဂကောံပကီုပရာပ်[] တုဲပၠန် ကံင်သဳဝွံ နကဵု အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (National Unity Government of Myanmar – NUG) ဟွံစၟတ်သမ္တီလဝ် နဒဒှ် အလဵုအသဳ မလုပ်သၞောဝ်မွဲရ။ ၜိုတ် ၂၄ နဝ်ဝေမ်ဗါ ၂၀၂၂ နကဵု ကုလသမဂ္ဂ ဆက်ပၠုပ်စုတ် စရင်သၟိင်ဍုင်ဗၟာ အတိုင်တြေံ နဒဒှ် ဥူဝေန်မျေအ် နဒဒှ် သမ္မတ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံ ဍုင်ဗၟာရ။[]

ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်ဝွံ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မင်းအောင်လှိုင် ပ္ဍဲကဵု ၂ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁ နကဵု မၞိဟ်စၞး ဗွဲကိုပ်ကၠာ ၁၁ တၠ (မၞိဟ်စၞး နူပၞာန် ၈ တၠ၊ ညးဍုင်ကွာန် ၃ တၠ) ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်ထိင်ကေတ်အဝဵုဍုင်တုဲရ။[][] ပ္ဍဲ ၃ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁ မၞိဟ်စၞး နူကဵု ညးဍုင်ကွာန် မသုန်တၠ ထပ်စုတ်လဝ် ပ္ဍဲကဵု ကံင်သဳဂှ်တုဲ ဒှ်အာ နူကဵု ဒပ်ပၞာန် ၈ တၠ၊ နူညးဍုင်ကွာန် ၈တၠတုဲ သီုဖအိုတ် ဒှ်အာ ၁၆ တၠ။[][]

ပ္ဍဲကဵု ကံင်သဳဂှ် မၞိဟ်မပါလုပ် နူကဵု ညးဍုင်ကွာန် (၈)တၠဂှ် ဒှ် စိုင်းလုံးဆိုင် ညးမဒှ် ဥက္ကဋ္ဌစၠတ်ထဝ်တွဵုရးသေံဇၞော် နူကဵု ဗော်ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (ကျဖောတ်)၊ ဦးသိန်းညွန့် နူကဵု ဗော်အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီ(သစ်)၊ ဦးခင်မောင်ဆွေ နူကဵု ဗော် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအင်အားစု၊ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် နူကဵုဗော်ညးဍုင်ကွာန်ကရေင် (ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ)၊ ဒေါ်အေးနုစိန်၊ နူကဵု ဗော်ကောန်ဂကူယခေင် (ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ)၊ စောဒန်နီယယ် နူကဵု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေတ်တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဍာဲ (ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ) (နုက်တိတ် နူဗော်)။[] ဦးခင်မောင်ဆွေ ကဵု ဦးသိန်းညွန့်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မဒက်ပ္တန် ဗော် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအင်အားစု တုဲ ဗော်ဂှ် ဒှ်ဗော်မပါ်တိတ်ကၠုင် နူကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳမွဲရ။ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင်ဂှ် ဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ် ဗော်ကောန်ဂကူကရေင် (ကေအေန်ယူ) တြေံမွဲတၠရ။[]

သွက်ဂွံပါလုပ် ပ္ဍဲကဵု ကံင်သဳဏအ်ဂှ် အလဵုအသဳပၞာန် အာတ်မိက် ဗော်တၞဟ်တအ်ကီုရ။ ဗော်လ္ၚဵုဒုင်တဲတုဲ ဗော်လ္ၚဵု တးပါဲအိုတ်ရ။[၁၀] ဗော်မဒုင်တဲတအ်ဂှ် ဒှ် ဗော်ကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်၊ ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ၊ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီကေုာံ ဗော်ညဳသၟဟ်ဂကူမန်။[၁၁] ဗော်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵု ကံင်သဳဂှ် ၜိုန်ရ ဟွံပါလုပ်ကီုလေဝ် လုပ်ကေတ်တာလျိုင် ပ္ဍဲဒၞာဲ မပ္တံကဵု ဝန်ဇၞော် ကၟိန်ဍုင်၊ တွဵုရး၊ ရးဇမၞော်ဂမၠိုင်လေဝ် နွံကီုရ။

မဂွံအာတ်မိက်ဖိုဟ် နကဵုဗော် ဟွံဒုင်တဲဂှ် ဒှ် ဗော် အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီ[၁၂]ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) ကေုာံ လူ့ဘောင်သစ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ တအ်ရ။[၁၀]

နကဵု ကံင်သဳဏအ် ပ္ဍဲ ၅ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ဂှ် ခပတိုန် ဂဥုပ်ဗိုလ် ဇော်မင်းထွန်း နဒဒှ် သကိုပ်လလောင်ပရိုင်တုဲ ဒုသကိုပ်လလောင်ပရိုင်ဂှ် ဒှ် Thet Swe.[၁၃]


ကောန်ဂကောံ နူ ၁ အဝ်ဂေတ် -

လၟေင် ယၟု ကဆံင် ဂကောံ
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မေန်အံင်လှာင် ဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအောင်လင်းဒွေး အတွင်းရေးမှူး
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦး အဖွဲ့ဝင်
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်အောင်စန်း
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမိုးမြင့်ထွန်း
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်[၁၄]
၁၀ ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
၁၁ ဒေါ်ဒွဲဘူ
၁၂ ပိုးရယ်​အောင်သိန်း
၁၃ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ
၁၄ ဒေါက်တာမှုထန်
၁၅ ဒေါက်တာ ဘ​ရွှေ ပြင်ပ
၁၆ ခွန်စံလွင်
၁၇ ဦးရွှေကြိမ်း
၁၈ ဦးရန်​ကျော်


ဂကောံ နူ ၂၀၂၃ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ - ၂၀၂၃ ဂျူလာင် ၃၁


လၟေင် ယၟု ကဆံင် ဂကောံ
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအောင်လင်းဒွေး အတွင်းရေးမှူး
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရဲဝင်းဦး တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦး အဖွဲ့ဝင်
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်အောင်စန်း
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုးမြင့်ထွန်း
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်[၁၅]
၁၀ ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင် ဗော်တမ္ၚံင် ကေုာံ ဇမၞော်မၟောဝ် ကၟိန်ဍုင်
၁၁ ဒေါ်ဒွဲဘူ
၁၂ ပိုးရယ်​အောင်သိန်း
၁၃ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် ဗော်ညးဍုင်ကွာန်ကရေင်
၁၄ ပူဂင့်ကမ်းလျန်
၁၅ ဦးမောင်ကို ပြင်ပ
၁၆ ဒေါက်တာ အောင်ကျော်မင်း
၁၇ ဒေါက်တာ ကျော်ထွန်း
၁၈ ခွန်စံလွင်
၁၉ ဦးရွှေကြိမ်း
၂၀ ဦးရန်ကျော်


ကောန်ဂကောံ နူ ၁ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁ - ၃၁ ဇာန္နဝါရဳ ၂၀၂၃

လၟေင် ယၟု ကဆံင် ဂကောံ
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦး ကောန်ဂကောံ
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်အောင်စန်း
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်ကျော်
ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမိုးမြင့်ထွန်း
ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ
ဦးသိန်းညွန့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်
ဦးခင်မောင်ဆွေ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု
၁၀ ဒေါ်အေးနုစိန် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ
၁၁ Jeng Phang နော်တောင်
၁၂ ဦးမောင်းဟာ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်မန်နေဂျာဟောင်း
၁၃ ဦးစိုင်းလုံးဆိုင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၊ ရှမ်းပြည်နယ်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ
၁၄ စောဒန်နီယယ် ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (ယခုပါတီဝင်မဟုတ်)
၁၅ ဒေါက်တာဗညားအောင်မိုး ဗော်ညဳသၟဟ်မန်
၁၆ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေး ညးအုပ်ကာနာနာ ဒပ်ပၞာန်
၁၇ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရဲဝင်းဦး ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာနာနာ

ပ္ဍဲ ၁၁ ဖေဖဝ်ဝါရဳ နကဵု ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံအမေရိကာန် ပၠုပ်စရင်ကမာတ်လဒဵု မကော်ဂး သင်ရှေန် ကုမၞိဟ်စၞး ကံင်သဳ နူသွာင်ပၞာန် မၞိဟ်တြဴတၠ၊ နကဵုယၟုမ္ဂး မေန်အံင်လှာင်၊ သဵုဝေန်၊ မျထောန်ဥူ၊ တေန်အံင်သာန်၊ အံင်လေန်ဒွေ ကေုာံ ယေဝ်ဝေန်ဥူ။ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရ သဵုထောဋ် ညးမပါလုပ် ပ္ဍဲကံင်သဳဂှ်လေဝ် ဒးဒုင်ပၠုပ် ပ္ဍဲစရင်ကမာတ်လဒဵုဂှ်ကီုရ။[၁၆] ပ္ဍဲ ၂၂ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ဂှ် အလဵုအသဳ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံအမေရိကာန် ပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲစရင်ကမာတ်လဒဵု မၞိဟ်စၞး သွာင်ပၞာန် နူကဵု ကံင်သဳဏအ် ၜါတၠပၠန်၊ မောင်မောင်ကျဝ် ကဵု မဝ်မျေအ်ထောန်။[၁၇] ပ္ဍဲ ၁၇ မေ ကေုာံ ၂ ဂျူလာင်ဂှ် အလဵုအသဳ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံအမေရိကာန် ပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲစရင်ကမာတ်လဒဵု မၞိဟ်စၞး နူညးဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲကံင်သဳဏအ် ပိတၠ။[၁၈][၁၉] ၁၈ မေ ဂှ် ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်ဂှ် ဒးဒုင်ပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲစရင်ကမာတ်လဒဵုရ။[၁၈]

အပြံင်အလှာဲ သၟိင်တၠ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

နကဵု ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်ဝွံ ပြံင်လှာဲ မၞိဟ်တာလျိုင် ပ္ဍဲကဵု သွာင်သၟိင်တၠနာနာသာ် မပ္တံကဵု မၞိဟ်တာလျိုင် ရုင်ဗစာကၟိန်ဍုင် (Supreme Court)၊[၂၀] ဝန်ဇၞော် ကဆံင် ကၟိန်ဍုင်၊[၂၁] ကံင်သဳနေပျဳဒဝ်၊ ကေုာံ ဂကောံဗောဒ်ဒၟုင်ကာညးဍုင် ကၟိန်ဍုင် (Union Civil Service Board) တအ်ရ။[၂၂] ဒၞာဲကဆံင် သၟိင်တၠ မပြံင်လှာ ဗွဲမပြဟ်တအ်ဂှ် ဒၞာဲတာလျိုင် ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုင်ဂမၠိုင်၊[၂၃][၂၄][၂၅] မြုဝန်ဍုင်ဂမၠိုင်၊[၂၆] တာလျိုင် ညးပကင်ရင်ဍုင်ဂမၠိုင်၊ ကောန်ဂကောံ ဗဟဵုဘာဏ် နိဂီုဗၟာ၊[၂၇][၂၈] ဂကောံဝန်ကၟိန်ဍုင်၊[၂၉] နာဲဗစာဂမၠိုင်၊[၃၀][၃၁] ကေုာံ ညးတၠသၞောဝ် ပ္ဍဲ ရုင်ဗစာကၟိန်ဍုင်တအ် မဒှ်အိုတ်ရ။[၃၂][၃၃] ပ္ဍဲ ၈ ဖေဖဝ်ဝါရဳဂှ် နကဵု ကံင်သဳဏအ် ခပတိုန် ရုင်ဗစာ မဆေင်စပ် ကုဥပဒေသဇိုင်တၟိ (Constitutional Tribunal)ရ။[၃၄]

ပ္ဍဲ ၁၁ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ဂှ် နကဵု ကံင်သဳဂှ် ဒက်ပ္တန် ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်တွဵုရး ကေုာံ ရးဇၞော်ဂမၠိုင် ၁၄ သီုကဵု ခပ္တိုန် သကိုပ်ကံင်သဳ တအ်ဂှ်တအ်ဂှ်ရ[၃၅][၃၆] တုဲပၠန် ညးတာလျိုင်ပၞာန် သွက်ဂွံပကင်ရင် ဒေသပကင်ရင်အပိုင်ဂမၠိုင်လေဝ် ခပတိုန်တၟိကီုရ။[၃၇]

လဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲ ၁ အဝ်ဂေတ်ဂှ် နကဵု ကံင်သဳဝွံ ဒက်ပ္တန်ပ္တိုန် အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် တုဲ နကဵုမေန်အံင်လှာင်ဂှ် ခပ္တိုန် ဇကုဇကု နဒဒှ် သကိုပ်ဝန်ဇၞော် သွက်အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင်ဂှ်ရ။[၃၈][၃၉] ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေင် နကဵု မေန်အံင်လှာင် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ အခိင်ကာလ ကာတၟေင်ဍုင်ဂှ် ဇမၠိင်ပ္တိုန် ပွိုင် ၂ သၞာံ စဵုကဵု မကၠောန် သဘင်မာဲတုဲရ။[၄၀]

ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နကဵု ကံင်သဳဏအ် ထိင်လဝ် အဝဵုဍုင်ပေင်ၜါသၞာံတုဲ ကိုပ်ကၠာဟွံစိုပ်မွဲတ္ၚဲ ပ္ဍဲ ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နကဵု သမ္မတယာယဳ ဥူမျေအ်ဆွေ ကော်ကောံဓရီု ကံင်သဳဒစဵုဒၞာ ကေုာံ ဂီုကၠီုဍုင် (အမျိုးသားကာကွယ်ရေး နှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ) မကော်ဂး နကဵု ဘာသာဗၟာ ကာလုံတုဲ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် နကဵု သကိုပ် ဥက္ကဋ္ဌကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် မေန်အံင်လှာင် ပ္တိုန်ထ္ၜး အကာဲအရာဍုင်ဂမၠိုင်တုဲ နူကဵု ကံင်သဳဂှ် သ္ၚေဝ်ဂၠေပ်ကေတ် သၟာပလီုပလာ်တအ်ဂှ် ဂ္စာန်ပလီုဒၟံင်ဍုင် ညံင်ဂွံလီုလာ် အလုံအိုတ်သီုတုဲ ပရေင်ပလီုပလာ်ဂမၠိုင်လေဝ် ဆက်ဖန်ဒၟံင်ဖိုဟ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အကာဲအရာဍုင်ဂှ် ဒှ်ဒၟံင် အကာဲအရာဓမ္မတာ ဟွံသေင် ညးတအ် ညာတ်ကေတ်တုဲ ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဍုင်မနွံဒၟံင်အကာဲအရာဓမ္မတာ ဟွံသေင်ရ။ အတိုင်ဥပဒေသဇိုင် ပိုဒ် ၄၂၅ မ္ဂး ယဝ်ရဍုင်ဒှ်ဒၟံင် အကာဲအရာဓမ္မတာ ဟွံသေင်ဏီမ္ဂး နကဵု ကံင်သဳကာလုံ ဆက်ပအပ်အဝဵုဍုင် ကုဒပ်ပၞာန် ဂွံဒၟံင်ဏီရောင် ညးတအ် ညာတ်ကေတ်ရ။[၄၁]

ပ္ဍဲကဵု ဥပဒေသဇိုင် ပိုဒ်ဇၞော် ၄၂၅ ဂှ် ချူလဝ် "၄၂၅။ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားချိန်တွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ၎င်းအား ပေးအပ်ထားသည့်တာဝန်ကို ပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုနိုင်သေးသဖြင့် သတ်မှတ်အချိန်ကာလ တိုးမြှင့်ပေးရန် အကျိုးအကြောင်းဖော်ပြလျက် တင်ပြလာပါက သာမန်အားဖြင့် တစ်ကြိမ်လျှင် ခြောက်လအထိ နှစ်ကြိမ် တိုးမြှင့်ပေးနိုင်သည်။" (ကံင်သဳဒစဵုဒၞာ ကေုာံ ဂီုကၠီုဍုင်ဂှ် ပ္ဍဲအခိင်အာယုက်စၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုင်မအိုတ်ဂှ် နကဵုသကိုပ်က္ဍိုက်က္ဍိုပ်ပၞာန်ဂှ် တာလျိုင်မပအပ်ကဵုလဝ် ကုညးဂှ် ပွမရေင်တၠုင်ဖ္ဍိုက်ဗပေင် ဟွံအာစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး အခိင်ကာလမစၟတ်သမ္တီလဝ် သွက်ဂွံဂလိင်ကဵု အခိင်ကာလ ယဝ်ရပတိုန်ထ္ၜးနင်မ္ဂး ဗွဲဓမ္မတာ မွဲအလန်မ္ဂး စဵုကဵု တြဴဂိတု ၜါအလန် ဂလိင်ပတိုန်ကဵုမာန်ရ")။

ကံင်သဳကာလုံ ညာတ်ကေတ် သွက်ဂွံကၠောန် သဘင်မာဲဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံင် အခိင်ကာလမွဲမွဲဏီ၊ ဒေသလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ဟွံမဲဏီ၊ ယဝ်ရ ကၠောန်သဘင်မာဲ အခိင်လၟုဟ်မ္ဂး ဒးဒုင် ပရေင်ပလီုပလာ်၊ ပရေင်ဂစိုတ်ဂမၠိုင် က္တဵုဒှ်ဒၟံင်ရောင်ဂှ် နူကဵု ကံင်သဳကာလုံ ညာတ်ကေတ်တုဲ နကဵု ကံင်သဳကာလုံ ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဟိုတ်နူအကာဲအရာဍုင် ဟွံဒှ်ဓမ္မတာဏီတုဲ နကဵုကံင်သဳကာလုံ ဆက်ပအပ်အဝဵုဍုင် ကုဂဥုပ်က္ဍိုက်က္ဍိုပ်ပၞာန် လုကဴ ၆ ဂိတုပၠန်ရ။[၄၂]

အကာဲအရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကိုပ်ကၠာ ၂ သၞာံ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

နူစ ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင်တုဲ စဵုကဵု တ္ၚဲမပေင်စိုပ် ပွိုင်ၜါသၞာံ ( ၂၊ ၂၊ ၂၀၂၁ - ၂၊ ၂၊ ၂၀၂၃) အတိုင် ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော် မေန်အံင်လှာင် မပ္တိုန်ထ္ၜး ကုကံင်သဳကာလုံ ပ္ဍဲတ္ၚဲ ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ မ္ဂး ရဲဒစဵုဒစး (ဝါ) ဒပ်ဒစဵုဒၞာညးဍုင်ကွာန် တအ် နကဵုအလုံမွဲဍုင်

  • ကပေါတ်လီုလာ် သီုဖအိုတ် ၄,၉၁၇၊
  • ပရေင်ပလီုပလာ် က္တဵုဒှ်လဝ် ၁၉,၄၄၄ အလန်၊
  • နကဵုသၟိင်တၠတအ် ရပ်ဂွံ လွဟ်ကေုာံမကမ်ဂမၠိုင် ၁,၃၈၂,၆၆၇၊
  • ပေါင်မ(ဒၟုင်ကာ)သၟိင် ကေုာံ ညးဍုင်ကွာန် ဒးဒုင်ချိုတ်အာ ၅,၄၄၃၊ ဒးသရ/ဝပ် ၄,၅၇၇ တၠ။

အလုံမွဲဍုင်ဂှ် ပွိုင် ၁၉၈ ပွိုင်ဍုင်ဂှ် နကဵု သၟိင်တၠတအ် ကဵုဂီုကၠီုပေင်ပေင်မာန်တုဲ ၆၇ ပွိုင်ဍုင်ဂှ် ဒးစွံအာရီု ပရေင်ဂီုကၠီုတုဲ ၆၅ ပွိုင်ဍုင်ဂှ် ဒးဂစာန်ကၠောန် သွက်က္လေင်က္လိဂွံ ဂီုကၠီု။[၄၃]

နကဵုစရင်လပါ်မ္ၚးမ္ဂး အပ္ဍဲအခိင် ပွိုင်ၜါသၞာံဂှ်

  • သမ္မတဍုင်ဗၟာ ဦးဝေန်မျေအ်ဂှ် ဒးဒုင်ဖျေဟ်ထံင် ၁၂ သၞာံ
  • ညးမကဵုကသပ်ဍုင် ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ ဒးဒုင်ဖျေဟ်ထံင် ၃၃ သၞာံ
  • ကောန်ဂကောံ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ဒးဒုင်ရပ်သီုဖအိုတ် ၆၇ တၠ။
  • မၞိဟ်မဒးဒုင်ရပ်လဝ် သီုဖအိုတ် နွံ ၁၃၆၈ တၠ။
  • မၞိဟ်မဒးဒုင်ဖျေဟ်အမိင်ဂစိုတ် ၁၄၃ တၠ။

ဟိုတ်နူပြသၞာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်တုဲ မၞိဟ်မချိုတ်အာ သီုဖအိုတ်၂,၈၉၄ တၠ။ ပေါဲဗတိုက် က္တဵုဒှ်လဝ် သီုဖအိုတ် ၉,၀၀၀ အလန်၊ ဟိုတ်နူပေါဲဗတိုက်တုဲ သ္ၚိညးဍုင်ကွာန် ဒးဒုင်စံင်တူလဝ် ၜိုတ် ၃၅,၀၀၀ မ၊ ညးလဒဴပၞာန် နွံ ၂ ပြကောဋိကိုဋ်။[၄၄]

အကာဲအရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန် နူ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၊ ၂၀၂၃

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နကဵုကံင်သဳဝွံ ထ္ၜးဟိုတ် ကုပရေင်ဟွံၜိုဟ်လလံတုဲ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာ သီုဖအိုတ် ၃၇ ပွိုင်ဍုင်ဂှ် ပအပ်ကဵု ပၞာန်ပကင်ရင် မကော်ဂး Martial Law ရ။[၄၅]

ပွိုင်ဍုင် ရးဇၞော်သေတ်ကိုင်

  1. အင်းတော်
  2. ဗန်းမောက်
  3. ကောလင်း
  4. ပင်လယ်ဘူး
  5. မြောင်
  6. ဆားလင်းကြီး
  7. ပုလဲ
  8. ယင်းမာပင်
  9. ခင်ဦး
  10. တန့်ဆည်
  11. ရေဦး

ပွိုင်ဍုင် တွဵုရးချေင်

  1. တီးတိန်
  2. တွန်းဇံ
  3. ဖလမ်း
  4. ကန်ပက်လက်
  5. မတူပီ
  6. ထန်တလန်
  7. ဟားခါး

ပွိုင်ဍုင်ရးဇၞော်မကွေ

  1. ဂန့်ဂေါ
  2. ထီးလင်း
  3. ဆော
  4. ပေါက်
  5. မြိုင်

ပွိုင်ဍုင်ရးဇၞော်ဗဂေါ

  1. ထန်းတပင်
  2. အုတ်ဖို
  3. နတ်တလင်း
  4. ပေါင်းတည်
  5. ပေါက်ခေါင်း

ပွိုင်ဍုင် တွဵုရးဍုင်မန်

  1. ရေဝ်

ပွိုင်ဍုင် တွဵုရးဍုင်ကရေင်

  1. လှာဒကှ်
  2. ကအ်ကြိက်

ပွိုင်ဍုင် ရးဇၞော်တၞင်သဳ

  1. တၞင်သဳ
  2. ပုလော

ပွိုင်ဍုင် တွဵုရးကရေင်ဍာဲ

  1. ဒီမော့ဆို
  2. ဖရူဆို
  3. ရှားတော
  4. ဘော်လခဲ


ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နကဵုကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် ပ္တိတ်သၞောဝ် ညးမနွံအခေါင်လွပ်လွဟ် ပါဲနူ ဂကောံသၟိင်တၠတအ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန် ဓမ္မတာမွဲလေဝ် ဍိုက်ပေင် ကုတင်အပိုင်အခြာလဝ်မ္ဂး အခေါင်လွပ်လွဟ် နွံရ။ အတိုင်သၞောဝ်ဂှ်မ္ဂး မၞိဟ်မွဲ ပေင်အာယုက် (၁၈) သၞာံတုဲ၊ ယဝ်ရ ညးဍုင်ကွာန် ဓမ္မတာမွဲမ္ဂး ယဝ်ရနွံပၟိက် သွက်ဂွံစဵုဒၞာ် ပရေင်ဂီုကၠီုဇကုမ္ဂး နကဵုလာင်ဇြေန်ဂှ် နွံကဵု အခေါင်လွပ်လွဟ်ရ။ သွက် ညးဒၟုင်ကာသၟိင် ကေုာံ ကောန်ပၞာန်ညးဍုင်ကွာန် (ပြည်သူ့စစ်) ကေုာံ မၞိဟ်ပ္ဍဲဂကောံဌာနဂီုကၠီုတအ်မ္ဂး နကဵုပါမေတ်ဂှ် နွံအခေါင်လွပ်လွဟ်ရ။ နကဵု မၞိဟ်အခေါင်လဟီု ကံင်သဳ ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီု "ဟိုတ်နူ ညးဍုင်ကွာန်တအ် အာတ်မိက်ကၠုင် ညးတအ် နွံပၟိက် ပရေင်စဵုဒၞာဂီုကၠီုညးတအ် နကဵုကံင်သဳဏအ် ဒးပဒတန်လဝ် အခေါင်ဏအ်ရ။"[၄၆]


  1. ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ခေါင်းဆောင်သည့် ၁၁ ဦးပါ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဖွဲ့စည်း (in my) (2 February 2021).
  2. နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်း (in my).
  3. Myanmar's Military Council Labeled 'Terrorist Group' (2 March 2021).
  4. https://www.un.org/dgacm/sites/www.un.org.dgacm/files/Documents_Protocol/hspmfmlist.pdf ထာမ်ပလိက်:Bare URL PDF
  5. ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး အမိန့်အမှတ်(၉/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် (in my). Archived from the original on 6 February 2021။ Retrieved on 16 February 2021
  6. Myanmar military announces new State Administration Council (2 February 2021). Archived from the original on 3 February 2021။ Retrieved on 16 February 2021
  7. SNLD, DPNS reject offer to participate in new government.
  8. ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ( ၁၄ / ၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၇ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက် (in my). Tatmadaw Information Team. Archived from the original on 7 March 2021။ Retrieved on 16 February 2021
  9. ၉.၀ ၉.၁ မန်းငြိမ်းမောင်၊ ဦးသိန်းညွန့်နဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကို တပ်မတော်နေရာပေး (in my). Radio Free Asia.
  10. ၁၀.၀ ၁၀.၁ "SNLD, DPNS reject offer to participate in new government"၊ Elevenmyanmar news၊ 6 February 2021။ 
  11. "အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှာ ပါဝင်ဖို့ စစ်အစိုးရကမ်းလှမ်းချက် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ လက်ခံ"၊ RFA၊ ၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  12. "အာဏာသိမ်း အစိုးရ၏ ကမ်းလှမ်းမှုကို ငြင်းဆန်လိုက်သည့် အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီ"၊ ဧရာဝတီသတင်းဌာန၊ ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  13. Formation Of State Administration Council’s Press Team (in en-US).
  14. မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၉.၂.၂၀၂၂).
  15. အရေးပေါ်ကာလသက်တမ်းတိုးပြီးနောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအား ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းကြောင်းကြေညာ(၁.၂.၂၀၂၃).
  16. United States Targets Leaders of Burma's Military Coup Under New Executive Order (11 February 2021).
  17. United States Targets Members of Burma's State Administrative Council following Violence against Protestors. U.S. Department of The Treasury (22 February 2021).
  18. ၁၈.၀ ၁၈.၁ Treasury Sanctions Governing Body, Officials, and Family Members Connected to Burma's Military. U.S. Department of The Treasury (17 May 2021).
  19. Treasury Sanctions Senior Officials and Family Members Connected to Burma's Military. U.S. Department of The Treasury (2 July 2021).
  20. Duty Termination From Justices Of Supreme Court Of The Union (in en-US) (5 February 2021).
  21. Duty Termination From Deputy Ministers (in en-US) (2 February 2021).
  22. Republic Of The Union Of Myanmar Office Of Commander-in-Chief Of Defence Services (in en-US) (2 February 2021).
  23. Appointment And Duty Assignment Of Union Minister (in en-US) (5 February 2021).
  24. Appointment Of Union Minister (in en-US) (16 August 2014).
  25. Appointment And Duty Assignment Of Union Minister (in en-US) (9 February 2021).
  26. Appointment And Duty Assignment Of Mayor (in en-US) (8 February 2021).
  27. Appointment And Duty Assignment Of Deputy Governors Of Central Bank Of Myanmar (in en-US) (5 February 2021).
  28. Appointment Of Central Bank Of Myanmar Members (in en-US) (11 February 2021).
  29. Appointment And Duty Assignment Of Union Civil Service Board Members (in en-US) (9 February 2021).
  30. Appointment And Duty Assignment Of Chief Justices Of Region High Courts (in en-US) (8 February 2021).
  31. Appointment And Duty Assignment Of Judges Of Region/State High Court (in en-US).
  32. Appointment And Duty Assignment Of Supreme Court Justices (in en-US).
  33. Appointment And Duty Assignment Of Justices For Supreme Court Of The Union (in en-US).
  34. Appointment And Assignment Of Chairman And Members Of Constitutional Tribunal Of The Union (in en-US).
  35. Appointment And Duty Assignment Of Region Administration Council Chairmen (in en-US).
  36. Appointment And Duty Assignment Of Region/State Administration Council Members (in en-US).
  37. Appointment Of The Self-administered Division/zones Administration Committee Members (in en-US) (12 February 2021).
  38. Urgent: Myanmar forms caretaker government: State Administration Council (1 August 2021).
  39. Reuters။ "Myanmar military leader takes new title of prime minister in caretaker government - state media" (in en)၊ Reuters၊ 1 August 2021။ 
  40. Myanmar military extends emergency, promises vote in 2 years (in en) (1 August 2021).
  41. ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ ဦးဆောင်ကာ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး ကျင်းပ ၊ တိုင်းပြည်သည် သာမန်အခြေအနေမဟုတ်ဟု ဆုံးဖြတ် (in my) (31 January 2023).
  42. ကာလုံအစည်း​ဝေးတွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌနှင့် ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးများ၏တင်ပြ​ဆွေး​နွေးချက်များ (in my) (1 February 2023).
  43. ကာလုံအစည်းအ​ဝေးတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တင်ပြခဲ့​သော အ​ကြောင်းအရာများ (in my) (2 February 2023). “အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ္စည်းပျက်စီးမှု ၄,၉၁၇ ခု၊ စုစုပေါင်းအကြမ်းဖက်မှု ၁၉,၄၄၄ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့၊ လက်နက်ခဲယမ်းမျိုးစုံ ၁,၃၈၂,၆၆၇ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့၊ ဝန်ထမ်းနှင့်အရပ်သား စုစုပေါင်း သေဆုံး ၅,၄၄၃ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာရ ၄,၅၇၇ ဦးရှိခဲ့ခြင်း အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဥ်​လျော့လာ​သော်လည်း​သေဆုံး၊ဒဏ်ရာရများလာ​ခြင်း၊ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းအစိုးရအဖွဲ့များ၏ တင်ပြချက်များအရ ရာခိုင်နှုန်းပြည့်တည်ငြိမ်သည့် မြို့နယ် ၁၉၈ မြို့နယ်၊လုံခြုံရေးအလေးထားဆောင်ရွက်ရမည့် မြို့နယ် ၆၇ မြို့နယ်၊ လုံခြုံရေးထိထိရောက်ရောက်ဆောင်ရွက်ပေးရန်လိုအပ်သည့် မြို့နယ် ၆၅ မြို့နယ်ရှိ​သေးခြင်း”
  44. စစ်အာဏာသိမ်းမှု (၂) နှစ်တာကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေ (in my) (1 February 2023). Archived from the original on 10 February 2023။ Retrieved on 10 February 2023
  45. တိုင်းနှင့်ပြည်နယ် ၈ ခုမှ မြို့နယ် ၃၇ မြို့နယ်အား စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပေးအပ် (in my) (2 February 2023).
  46. ပြည်သူလူထု၏ တောင်းဆိုမှုကြောင့် လိုင်စင်ဖြင့် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ပြုရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းပြော (in my) (13 February 2023). ““ပြည်သူလူထုက သူတို့ရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် တောင်းဆိုလာတာတွေ ရှိပါတယ်။ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့က တကယ့်ကိုပဲ မိမိကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်ဖို့ လိုအပ်နေတဲ့သူတွေ ၊ ခြိမ်းခြောက်မှု ခံနေရတဲ့သူတွေ ၊ လက်နက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ကျ စည်းကမ်းစနစ်တကျ ကိုင်နိုင်မယ့်သူတွေကိုပဲ အများအားဖြင့် ခွင့်ပြုသွားမှာဖြစ်ပါတယ် ခင်ဗျ” ဟု ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပေါ်ပြူလာနယူး(စ်)သို့ သီးသန့်အတည်ပြု ပြောကြားထားသည်။”