ပြကိုဟ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်
ကျာ်ဇၞော်အ္စာမှာထေရ်ပါလိတ ဘာဓါတ်ကျာ် ကွာန်ကမာဝက်ရးဇြာ
ချူခၞံလဝ် ပြကိုဟ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဝွံရောၚ်
ဂလာန်နိဒါန်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲပိဋကကတ်ပိ ပါဠိတဝှ်ကျာ်ဂှ် (လိခ်ပြကိုဟ်ဇာတ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်) ဝွံ အလဵုဇကု ကျာ်တြဲဂေါတမပိုဲတွံထ္ၜးလဝ် နကဵုဘာသာပါဠိ ဍိုက်ဍိုက်ပေၚ်ပေၚ်တုဲ၊ ဗွဲကြဴအ္စာသၠပတ်တံ၊ ချူခၞံပ္တိတ်တြာဲ အရထ အဓိပ္ပါယ် ဒှ်အာလိခ်ကၞပ် ဝတ္ထု ဇာတ် နိပါတ်အိုတ်ရ၊ ကောန်ဂကူဗုဒ္ဓဘာသာဂမၠိုၚ် ဂွံဗှ်လ္ၚတ် ကတ်ဗ္တောန်လောဲသွာတုဲ တီဒဒှ်တၠုၚ်လအာ ဗီုဂြိုဟ်စာဒက်ဝဲ ဂၠာဲသၞလ္တူညးတၠဂုဏ်ပၠန်ဂှ် သိၚ်သာလေဝ် သိၚ်သာကွေံကွေံရ၊ ဍာ်ရမတ်ဒးဒတုံပြဟ် ဒှ်လၞီဇၞော်တုဲ အောန်စိုတ်လေဝ် အောန်စိုတ်ကွေံကွေံရ၊ တြုံလၟောဝ်ကျာ်ဗောဓိသတ်ပိုဲဂှ် လဆောဝ်ဘဝသၠုၚ်၊ ဘဝသဝ်၊ လဆောဝ်စိုပ်သွဝ်၊ စိုပ်ဗြီု၊ လဆောဝ်ဇူဒီုပ္ဍဲအပါယ်ပန်၊ လဆောဝ်ပၠန်ဒှ်မၞိဟ်၊ ဒေဝတဴ၊ သၟိၚ်အိန်၊ သၟိၚ်စက္ကဝဝ်၊ သၟိၚ်ဨကရာဇ်၊ လဆောဝ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် ကၠဵု ကတဵုဒှ်သၞဴရဴ တ္ၜန်တ္ၜောဲဂၠိၚ်သ္ၚောဲ လံလကွေံကွေံရ။
ယဝ်ရဟီုကဵုဘုံဒတန်သတ် ဒၞာဲသတ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်လ္တူသၟဝ်ဘုံမ္ဂး ဗြီုၜါစှော်ဘုံ၊ သွဝ်တြဴ၊ အပါယ်ပန်၊ မၞိဟ်မွဲ၊ အိုတ်ကဵုဘုံပိစှော်မွဲဂှ် ကေၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်တုဲရ၊ လဆောဝ်ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်တသိုက်ဇၞော်ဇၞော် လဆောဝ်ဂွံဒုၚ်ဒဒိုက်ဇၞော်ဇၞော် ဖေက်ဂၟံက်ကွေံကွေံရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ် ဗီုဗောဓိသတ်ကီု၊ လဆောဝ်သၠုၚ် လဆောဝ်သဝ် ဘုံသၟဝ်ကဵုလ္တူ ဒးဂေတ်ဂေၚ်ဂၚေၚ်စှ်ေ ဂၚေၚ်တိုန်၊ ဂၠိုၚ်ကဵုလၟိဟ်ဘဝ ဒးဂဗဆဵု ဒဒိုက််ကဵုတသိုက်၊ လီၜန်ပ္တန်ကၠုၚ်ဘဝဇကု၊ ရိုဟ်ဟွံမန်ရ၊ ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂှ် အတိုၚ်ပရေၚ်ကံ ကေၚ်ခၞံကၠောန်လဝ်တုဲ လဆောဝ်ကလိဂွံဘဝတုပ် မၞိဟ် ဒေဝတဴ တိရစ္ဆာန်လေဝ်နွံ၊ လဆောဝ်ဟွံတုပ်လေဝ်နွံရ။
(ဘုံဗြီုသုဒ္ဓါဝါသမသုန်ဘုံဂှ်၊ ဒှ်ဒၞာဲပူဂဵုအနာဂါမ်ကဵု တၠအရှန်တံဟေၚ်ရ၊ သတ်တၞဟ်ဟွံကေၚ်က္တဵုဒှ်မွဲလှ်ေဂှ် သမ္တီလဝ်ညိ။)
ဒေဝဒတ်ဂှ် ဘဝလဵုက္တဵုဒှ် က္တဵုဒှ် ဒက်ဝဲသၠဲကြုတ်(ဒတဲကြုတ်) ကဵုဗောဓိသတ်လၟိုန်ရ၊ ဒက်ဝဲဂၠာဲသၞ၊ သ္ပဒုဟ်ဂြိုဟ်စာကဵုဗောဓိသတ်လၟိုန်ရ၊ ဟွံတီဂုဏ်ဗောဓိသတ်တုဲ နကဵုစိုတ်လၟုတ်ယုတ်မာဂှ် မိက်ဂွံဂစိုတ်လၟိုန်ရ၊ ၜိုန်ရဒေဝဒတ်ဂြိုဟ်စာ မတ်ၜါဒးမလံဂလိုၚ်ဂှ်ကီုလေဝ် ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဗပေၚ်ပါရမဳ ခန္တဳကဵုမေတ္တာဟွံလီု လမျီီုညးဟွံဂိုဟ်တုဲ ဓဝ်ကရုဏာလေဝ် ပေၚ်ကၟိုဟ်အာရ၊ ဆာန်ဒေဝဒတ် ဆာန်ဍူဒေဝဒတ်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵု ကောန်ဂၠုရာဟုလကီု၊ တုပ်သၟဟ်ကဵုဖျုန်ဂြိုဟ်ဇကုကီုရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဂလိုၚ်လဵုဓဇန်စှ်ကီုလေဝ်၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ညိဓဝ်ဟွံဓဇန် ပ္တန်လဝ်စိုတ်ပြဲပြဲသၠုၚ်သၠုၚ်တုဲ၊ ဒုၚ်ဗစိုပ််ကဵုတသိုက်လောကဳ၊ လောကုတ္တိုရ်မဂ်ဖဵုနိဗ္ဗာန်ဏီရ။
ဆဂးဂှ် ထံက်ကဵုဂလာန်မ္ဂး (ဂၠုၚ်အဲအဲဒုန် ကုန်ဒဵုစိုပ်စိုပ်၊ ဂၠုၚ်အဲအဲဍိုက် ဗၠိုက်အာဆံၚ်ဍေံ) ဂးသာ်ဂှ်တုဲ၊ ဂလိုၚ်လဵုဟံၚ်ပ္တိုန်ဒေဝဒတ်ကီုလေဝ် ညးတေံဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ဆၚ်စှ်ေအပါယ်ပန်လၟိုန်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဒတောဲဝဲ ဒက်လဝ်ဝဲကဵုဗောဓိသတ်ပိုဲဂှ် နူဘဒ္ဒကဝ်ဏံ ကလေၚ်ရိုဟ်စှ်ေအာ ပ္ဍဲလ္အိတ်မသုန်ကဝ်တေံတုဲ၊ (ဒက်လဝ်ဝဲကၠာအိုတ်တုဲ) ဆက်ဒက်ကၠုၚ်ဝဲ စဵုကဵုဗောဓိသတ်ဒှ်ကျာ်ရ။ ။ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟွံတီဂုဏ်ညး၊ လုပ်လၟိဟ်သတ်အယုတ်၊ လုတ်ဒုဟ်ဂြိုဟ်ကဵုမိတ်၊ တိၚိတ်ဖျေံဏာလေဝ် ဂၠိုၚ်ကဵုဘဝရ ဒေဝဒတ်ဂှ် တိၚိတ်လေဝ်ဟွံဖေက်၊ နရက်အဝိက်လေဝ်ဟွံဖေက်၊ ထေက်ကဵုဒုဟ်ဒန််ဇကု ဒုၚ်တုဲ ဒုၚ်ပၠန်၊ လၟုဟ်ဃောစိန်ဂၠက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲနရက်အဝိက်ဖိုဟ်ရ၊ ယဝ်ရဒးဟီုဂလာန် ရိုၚ်ရိုၚ်ရိရိ ဂိဂိဂွဂွမ္ဂး လဆောဝ်လဆောဝ် ဂဗဆဵုဒးမၞိဟ်ယုတ်ယုတ် ပရေံပရေံဓဇန်ဓဇန်တံဂှ် ဟီုပတုပ်စကဵုဒေဝဒတ်၊ အဇာတသတြုလေဝ် နွံတဴဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ ဂလာန်ဂှ်ဒှ်ဍာံစၟတ်သန်၊ ပ္ဍဲပြကိုဟ်လိက်ပတ်သာသနာဝွံ၊ သတ်ဒမြိုဟ်ဂြိုဟ်စာ ပရေံပရုတ်ယုတ်မာအိုတ် သတ်အဒိုဟ်ဂွိုက်၊ ဂလိုၚ်လဝ်ဒုဟ်ဒန်၊ ဓဇန်အိုတ်ဂှ် ထ္ၜးကဵုညိ၊ ယဝ်ရသၟာန်ကၠုၚ်မ္ဂး ဒးထ္ၜးဒေဝဒတ်ကဵုအဇာတသတြုရ။
အတိုၚ်ပူရိသာဒ်မှာဇန်တံ ကေၚ်မိၚ်လဝ်ဂှ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဂစိုတ်ကျာ်၊ အဇာတသတြုဂှ် ဂစိုတ်အပါ၊ ပရေံနူမၞိဟ်ၜါ-ဓဇန်နူမၞိဟ်ၜါဏံဟွံမွဲတုဲ၊ ညးဝွံဟေၚ် ဂွံယၟုတၟေၚ်လပါ်ပပ်ပဳ ယုတ်မာအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ကဵုကံဇၞော်ဂမၠိုၚ်မသုန်် မတွံဂး ဂစိုတ်မိ ဂစိုတ်မ ဂစိုတ်တၠအရှန် ပ္တိတ်ဆီဇိုၚ်ကျာ်(ဂစိုတ်ကျာ်) ဗပါ်ဒကးသၚ် ညးၜါဝွံ ကလိလောန်လဝ်ဒုဟ်ဇၞော်မွဲမွဲတုဲ၊ ချိုတ်စုတိဗက် စိုပ်နရက်အဝိက်ရ၊ ကံဇၞော်မသုန်ဂှ်လေဝ် ညးကော်ခဴစ ပဉ္စာနန္တရိယကံ ကံပဉ္စာနန္တရိက် မ္ဂးယၟုရ၊ ပရူဒေဝဒတ်ဒက်ဝဲလုတ်မှာ ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ်ဂှ် တွံလဝ်ပ္ဍဲပြကိုဟ်သုတ်ဝိနယ် ဗွဲမအောန်တုဲ၊ တွံလဝ်ပ္ဍဲပြကိုဟ်နိပါတ် ဇာတ်မသုန်ကၠံမသုန်စှော်-တေံဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။
အတိုၚ်မကၠုၚ်ပ္ဍဲပြကိုဟ်တံဂှ် ဗက်ဂၠာဲရုဲစှ် ကပှ်ဂိုၚ်ကေတ်တုဲ ချူပြေၚ်ဏာလၟေၚ်နိပါတ် ဇာတ်ဂမၠိုၚ် ဍန်ဍန်ကၠာရ၊ သွက်ဂွံရံၚ်ဗှ် ပ္ဍဲပြကိုဟ်လိက်ကၞပ်ဇၞော်တေံလောဲသွာတုဲ ချူပြေၚ်ဏာလၟေၚ်နိပါတ်ကဵု ဇာတ်ယၟုယမာရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ကောန်ဂကူမည် ဗုဒ္ဓဘာသာပိုဲ-ဂွံဖေက်ဒုဟ်ဒန် ပ္ဍဲအရာဒက်ဝဲဂၠာဲသၞ သ္ပဗၠေတ်လုတ်မှာ ဂြိုဟ်စာကဵုမိတ်ကီု သွက်ဂွံမၚ်မွဲ စိုတ်ထေဲစိုတ်ပၞောတ် စိုတ်ပၟတ်ကိလေသစှ်ကီု၊ သွက်ကာယပါၚ်စိုတ် သွက်ဂွံကလေၚ်ရော်ဂုဏ်ညး ညံၚ်ဂွံပရေဂုဏ်ညး ညံၚ်ဂွံဂတာပ်ဆာပ်ဂုဏ်ညး၊ ညံၚ်ဂွံမာန်ကီု၊ သွက်ကာယပါၚ်စိုတ်၊ ဂွံဍိုန်ဍောတ်ယေန်သၞာၚ်မာန်ကီု၊ သွက်ဂွံပ္တံပါရမဳ ကျာ်အရှန် ပစ္စေဂဗုတ်မာန်ကီု၊ သီုကဵုဗစိုပ်တဲ ကောန်ဂကူရာမညဂမၠိုၚ်တုဲ၊ နကဵုယၟုလိက် ပြကိုဟ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂှ် ချူကှ်ေခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။
ဂလာန်တၚ်ဂုဏ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]၁။ ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တ မှာထေရ်သာကေတ ဖအံက်ဘာတၟိ ညးဟီုဗ္တိုက်ဖ္အောဝ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ချူခၞံ ပြကိုဟ်ဂွံမာန်ကီု။
၂။ မိညိၚ်ပါ-ကွာန်ကမာဝက် အရာပ်စိၚ်တံၚ်၊ ညးမထံက်ပၚ်ဝတ္ထုမွဲလက် ညံၚ်ဂွံဒှ်လိက်ကၞပ်မာန်ကီု ညးၜါဝွံ တၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရ။
ခန္တဳမေတ္တာ ကရုဏာဗောဓိသတ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- ဗီုရုပ် ပ္ဍဲဂတိုပ်လိက်ဝွံ ဒေဝဒတ် ဒက်ဝဲကဵုဗောဓိသတ် ကၠာအိုတ်ရ။
- ၜိုန်ရဒက်ဝဲကီုလေဝ် ဓဝ်လတူပိဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကုဗောဓိသတ် လၟိုန်ဘဝရောၚ်။
- ဒေဝဒတ်ဒှ်လၟတုဲ ဂစိုတ်စိၚ်ဗောဓိသတ်ကီုလေဝ်။
- ဒေဝဒတ်ဒှ်ကၞုဲတုဲ ဂစိုတ်ကၞုဲဗောဓိသတ်ကီုလေဝ်။
- ဒေဝဒတ်ဒှ်သၟိၚ်တုဲ ဂစိုတ်ကောန်ဇကုဗောဓိသတ်ကီုလေဝ်။
- ဒေဝဒတ်ဒှ်သၟိၚ်တုဲ ဂစိုတ်ဣသိဗောဓိသတ်ကီုလေဝ်။
- ဒေဝဒတ်ဒှ်ခၟဳတုဲ ဂြိုဟ်ဂစိုတ်ကျာ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါကီုလေဝ်။
- ဒေဝဒတ်ဂြိုဟ်စာ ဓဇန်ပလန်တဲ ဂစိုတ်ဂၠိုၚ်ကဵုဘဝကီုလေဝ်။
° ဗောဓိသတ် အေၚ်ဒုၚ်မာန်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုခန္တဳပါရမဳ။
° ဗောဓိသတ် နွံကဵုဓရ်ဇြဟာန်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုမေတ္တာပါရမဳ။
° ဗောဓိသတ် ဒုၚ်ဂိဒုၚ်လေၚ် ပေၚ်ကၟိုဟ်ဂြိုဟ်ကတာန် ဆာန်ဍူကွေံကွေံမာန်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵု-ကရုဏာ။
° ဩ-ဓဝ်ခန္တဳ မေတ္တာ ကရုဏာကျာ်ဗောဓိသတ် ဇၞော်လ္တူဒေဝဒတ် ကွေံကွေံရောၚ်သွံ . .။
(က) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဨက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) သေရိဝ ဝါဏိဇဇာတ် (ဗၞိက်မဂွါကဵုဗၞိက်မဂွါ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပြကိုဟ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်)
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓဿ ။
(ပရူဗောဓိသတ် ကဵုဒေဝဒတ် အတိုၚ်ကျာ်တွံလဝ် ပ္ဍဲပါဠိဇာတ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ တဝှ်အ္စာ အဌကထာဂမၠိုၚ်ကီု၊ ချူပြေၚ်လဝ် လၟေၚ်ဇာတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သွက်ဂွံတီ ပရူပစ္စုပ္ပန် အတိက် ပံၚ်ဇာတ်တံဂှ် ဒးကလေၚ်ချူကဵုလၟေၚ်ဇာတ် ဗွဲတြးညိညဇြိုၚ်သာရောၚ်။)
- (က) အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ်ဨက။
(ပရူညးဗၞိက် လဟုတ်အာနူခရော်ထဝ်၊ ခရော်ထဝ် ထေက်ကဵုၚုဟ်မွဲလက် ဗၠးအာနူတဲဇကု) (ညးလ္ၚဵုရိုဟ်ဂၞန်မွဲကိုတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုခမဳမၞုံကဵုလွဳမဖျအ် လွဳမယအ်ဒေက် အောန်အာတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်၊ ညံၚ်ရဴညးဗၞိက် မၞုံကဵုလွဳမဖျအ် လွဳမယအ်မအောန်ပၠံကၠေံလွဳ၊ လဟုတ်အာနူခရော်ထဝ် ထေက်ကဵုၚုဟ်မွဲလက်၊ ခရော်ထဝ် ထေက်ကဵုၚုဟ်မွဲလက် ဗၠးအာနူတဲဇကုဂှ်ကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဝွံရ၊ ခမဳမၞုံကဵုလွဳမအောန်ဂှ် လဟုတ်အာနူဓရ်လောကုတ္တိုရ် မဂ်ဖဵုနိဗ္ဗာန်ရောၚ်။
- ပရူအတိက်။ ။ နူဘဒ္ဒကဝ်ပိုဲဏံ ကလေၚ်ရိုဟ်စှ်ေအာ ပ္ဍဲလအိတ်မသုန်ကဝ်တေံ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲရးသေဝရိတုဲ ဒှ်ညးဗၞိက်သွံစမဂွါ မၞုံယၟုသေရိဝ-ရ၊ ညးဗၞိက်သွံမဂွါမွဲဂှ်လေၚ် မၞုံယၟုသေရိဝကီုရ ညးဗၞိက်ဝွံ လောဘလောန်ကာဲ စိုတ်စၞာဲအလီနွံဒၟံၚ်တုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ကရောံဗောဓိသတ်ရ၊ ညးဗၞိက်ဗောဓိသတ်ကဵု ညးဗၞိက်စိုတ်စၞာဲဂှ် အာဂၠာဲသွံစဗၞိက်မဂွါမွဲစွံ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ၊ ညးဗၞိက်ၜါမွဲဂၠံၚ်တရဴဂှ်၊ ယိုက်ဂၠေၚ်ဏာကပေါတ်ဗၞိက်ဇကုတုဲ၊ ကၠောံအာၜဳကြုၚ်မွဲ မၞုံယၟု(နဳလဝါဟ)မ္ဂးရ၊ နူဂှ် လုပ်စိုပ်အာဍုၚ်အရိဌပုရ ဂးယၟုရ၊ လုပ်စိုပ်အာဍုၚ်တုဲ ဂၠံၚ်တရဴညးကဵုညး အာသွံဗၞိက်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်အရိဌပုရဂှ် ဂကူသေဌဳမွဲတၠ ကလောဝံသတၞောဝ်ဒတောဝ်ညး လီုလာ်အာတုဲ ကောန်ဇာတ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ဒြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ လီုလာ်လေၚ်ဒိုက်အာအိုတ်တုဲ၊ သှ်ေဒၟံၚ်သၟတ်ဗြဴမွဲကဵု မိနော်ဗျုမွဲရ၊ ညးၜါကဵုကောန်စဴမိနော်ဂှ် လိၚ်ကၠောန်စအာကလောန် ပ္ဍဲသ္ၚိညးတၞဟ်တုဲ ဂယျိုၚ်အာလမျီု ဝါတ်ဝါတ်ခါဲခါဲရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိမိနော်ဗျုဂှ် ကၠာတေံသေဌဳဇၞော်မွဲ၊ ရပစပ်စကာလဝ် ပ္ၚာန်ခရော်ထဝ်မွဲတုဲ စွံလဝ်အကြာထၟာဲရ၊ ခရော်ထဝ်ဂှ် စွံလဝ်လံလောန်အာတုဲ ၚေတ်ပေတ်ကၠိပပ်ဒၟံၚ်ရ၊ အိက်မိဟ်အိက်နှိၚ် ဗာန်ခြပ်ဒၟံၚ်တုဲ သာ်အရံၚ်ထဝ်ကၠေံအာ ဟွံတီဒဒှ်ထဝ်ရ၊ ညးဗၞိက်လောဘလောန်ကာဲမွဲဂှ် အာသွံအပေါတ်ဗၞိက်ဇကုတုဲ ရာန်မဂွါအိုတ်ညိ ရာန်မဂွါအိုတ်ညိ ရဴသာ်ဝွံ ကရေဲကော် ကညာၚ်ဂေတ်အာဂေတ်ကၠုၚ်တုဲ စိုပ်အာပါၚ်တြၚ်သ္ၚိ မိနော်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟတ်ဗြဴကောန်စဴဂှ် ညာတ်ဒးမဂွါတုဲ ဟီုကဵုမိနော် ဂြဟ်ရာန်ကယျိုၚ်ကယျဝ် ရာန်မဂွါရ၊ မိနော်မိၚ်တုဲ ယွံကောန်စဴ ပိုဲဝါတ်ခါဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ မူရဴမွဲကဵုတုဲ ဂွံရာန်ကယျိုၚ်ကယျဝ်မာန်ဂှ်ရော သ္ဂးတဴရ။
ကောန်စဴဂှ်မိၚ်တုဲ ကလေၚ်ဟီုပၠန် ယွံမိနော် ခရော်နွံမံၚ်ရသေၚ်ဟာ ခရော်ဝွံ ဂုဏ်ဂၞာတ်ဟွံမွဲကဵုပိုဲရ၊ ကဵုဏာခရော်ဏံတုဲ ရာန်ညိမိနော် ခိုဟ်ရကောန်စဴ သ္ဂးတုဲ ကော်ပၠောပ်ညးဗၞိက်မဂွါရ၊ ခရော်ဝွံဒးရးမံၚ်ကီုရ၊ ကေတ်ဏာခရော်ဏံတုဲ ကဵုဒေံဗှ်ေမမိက်ကဵုမွဲမွဲညိ ဟီုကဵုညးဗၞိက်ရ၊ ညးဗၞိက်ဂှ် ရပ်ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်တုဲ သ္ၚဳရံၚ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ပၠန်ဂှ် တီဒဒှ်ထဝ်ရ ဗ္ဂေတ်ရံၚ်လ္ပာ်တေံလ္ပာ်ဏံတုဲ စတ်ထပက်ရံၚ် နကဵုတၞိၚ်ပၠန်ဂှ် တီဒဒှ်ထဝ်ဍာံ ထဝ်ဇေတ်ရ၊ ကသပ်ညးဗၞိက်ဂှ် အပေါတ်အဲလေဝ် အဲဟွံကဵု၊ ခရော်ထဝ်လေဝ် အဲကေတ်ဏောၚ် ချပ်ဂွံသာ်ဂှ်တုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဏံရ။
ခရော်ဝွံ ဂလိုၚ်လဵုထေက်ကဵုၚုဟ်မးရော အယာံမာတ်ၜါဂတှ်ေလေဝ် ဟွံထေက်ရ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ထောံဖျေံပ္ဍဲတိ တိတ်အာနူသ္ၚိရ၊ (ကသပ်ညးဗၞိက်အလီဍာံဍာံဂှ် ရပ်အလံၚ်ပပၞကဵု တၠဂြပ်အထေၚ်ဗၠေတ်တုဲ ဇကုကလေၚ်ကၠုၚ်ကေတ်ခရော်ထဝ်ပၠန်ရ။) ညးဗၞိက်အလီဂှ်တိတ်အာတုဲ ညးဗၞိက်တြုံဗောဓိသတ် ကၠုၚ်စိုပ်သ္ၚိဣနော်ဗျုဂှ်ရ၊ ညးဗၞိက်ကၠာတေံဂှ် စိုတ်လေဝ်ပရေံ အရေဝ်လေဝ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် လက်သဏ်မၞိဟ်ဂြိုဟ်စာ မေတ္တာညးပ္ဍုၚ်အာတုဲ အကာဲအရာအိုတ်သီုဂှ် ဟွံတုပ်သၟဟ်ကဵု ညးဗၞိက်ကြဴဏံရ။
ညးဗၞိက်ကြဴဝွံ ရုပ်သာ်လေဝ်ဆာဲ အရေဝ်လေဝ်ဍာတ်ညံၚ်ဍာ်သာဲ ဇၟာပ်ဒၞာဲရံၚ်ဒးကဵုမတ်ၜါ မေတ္တာညးနွံတုဲ စိုတ်သ္ဍိုက်ဆာန်က္တဵုဒှ်တိုန်ရ၊ ဃောဂှ်ကော်ပၠောပ်သ္ၚိတုဲ ဟီုဂးဂလာန်သၟာန်သၟုက် ပရူပရာ မေတ္တာဗျဳဗျာပ်ရေၚ်သ္ကံရ၊ ကောန်စဴဂြဟ်ကဵုရာန်ကယျိုၚ်မဂွါတုဲ ဟီုဂးရေၚ်သ္ကံအိုတ်ရ၊ သွက်ဂွံရာန်ကယျိုၚ်ကျိုၚ်ကျဝ် (ဇုက်ကၟက်ကံ မဂွါ) မိနော်ဗျုထ္ၜးကဵုခရော် ထောံလဝ်ပ္ဍဲတိဂှ်တုဲ ဒဒှ်ခရော်ထဝ်ဂှ် ဗောဓိသတ်တီဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ်ရ၊ ဃောဂှ် ဗောဓိသတ်ဟီုကဵုမိနော်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမိ-ခရော်ဝွံ ထေက်ကဵုၚုဟ်မွဲလက် မွဲကိုဋ်ဏောၚ်၊ ယွံကောန် ဂြပ်ရတ်ထေက်ကဵုၚုဟ်မွဲလက်-မွဲကိုဋ်ဂှ် ဟွံမွဲပ္ဍဲတဲပိုဲရ၊ ညးဗၞိက်ကၠာတေံ ကၠုၚ်စိုပ်သ္ၚိပိုဲဂှ် ညးဟီု အယာံမာတ်ၜါဂတှ်ေလေဝ် ဟွံထေက်လးလးရ ဂးတုဲ ညးတေံထောံဖျေံပ္ဍဲတိရ။
မိနော်ဗျုဟီုထ္ၜးလဴစပရူပရာ ဗီုဒှ်ကၠုၚ်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် ဗောဓိသတ်ချပ်ဗ္စာရဏာ နကဵုပညာဇကုတုဲ ဒဒှ်ညးဗၞိက်အလီစိုတ်စၞာဲ ဆာဲညာဏ်လီလေဝ်တီအာရ၊ ဃောဂှ် မိနော်ဟီုတိုန်သာ်ဏံရ၊ ယွံကောန် ခရော်ဝွံ ဟိုတ်နူပိုကုသဵုကောန်တုဲ က္တဵုဒှ်ခရော်ထဝ်ရ၊ ခရော်ဝွံ ပိုဲကဵုဏာကောန်ရ ကဵုပိုဲမမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ ခရော်ထဝ်ဏံ ကေတ်ဏာညိကောန်၊ ကယျိုၚ်ကယျဝ်မဂွါဂှ် ကဵုကောန်စဴအဲညိကောန် ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ရာန်မဂွါကဵုခရော်ထဝ် တန်ၚုဟ်လက်ကိုဋ်ဂှ်ရ၊ (သဘဴဓမ္မတာညးတၠပိုန်ကုသဵုမ္ဂးဂှ် ဂြပ်ရတ်ထေက်ကဵုဇကုဂွံမ္ဂး-ပါဲဟွံဗၠေတ် ဗလေတ်ဟွံလောဲတုဲ ဒးဂွံစၟတ်ရ။)
ပ္ဍဲချိုန်ခဏဂှ်ဟေၚ် ဩန်မသုန်ကၠံကသာပ် (ဝေါဟာတြေံတေံဂှ် ကသာပ်၊ လၟုဟ်ဂှ်ဒကေဝ်) ကီု၊ ဂြပ်ရတ်မထေက်ကဵုမသုန်ကၠံဒကေဝ်ကီု ဗောဓိသတ်ကဵုမိနော်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်ထဝ်ဂှ်ရ၊ မဂွါလေဝ် ကဵုသၟတ်ဗြဴကောန်စဴဣနော်ဂှ်ရ၊ ယွံမိနော် သၠဒကေဝ်ဏံကီု ထိုၚ်ရိုက်ဏံကီု ဩန်ဒ္စာံဒကေဝ်ကီု ကဵုအဲညိ အဲအာတ်ဒုၚ်ဒါန်ရအဴ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ အာတ်ကေတ်အပေါတ် ဆၜိုတ်ဗၞတ်ဝွံရ၊ ဗောဓိသတ် ဂွံအပေါတ်ဒြပ်ရတ် ခရော်ထဝ်ကဵုအပေါတ် အာတ်ဒုၚ်ဒါန်ဂှ်တုဲ တိတ်အာနူသ္ၚိမိနော်ရ၊ စိုပ်အာဇရေၚ်ၜဳကြုၚ်ဇကုမကၠုၚ်တုဲ ကဵုၚုဟ်လိၚ်ဂၠုၚ်ဒ္စာံဒကေဝ်ရ၊ ညးတၠဂၠုၚ်ဂဒေါံ ဍိုက်စၠောံဏာတုဲ ဗောဓိသတ်ကၠောံစိုပ်အာ ဩၚ်လ္ပာ်တေံရ။
ညးဗၞိက်အလီအဒိုဟ်ဂွိုက်ဂှ် အတိုၚ်ကသပ်စၞာဲဇကုဟေၚ်၊ ကလေၚ်ကၠုၚ်သ္ၚိဣနော်ဗျု မွဲဝါပၠန်တုဲ ကလေၚ်အာတ်ကေတ််ခရော်ထဝ်ဂှ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် ဟီုပျုတ်ဗဒေက်ဂရိုဟ်ဗျိနာနာသာ်တုဲ ညးဗၞိက်အလီ ဂွံမုက်ဂွပဋဳပဒါရ၊ ပရူဒဒှ်ညးဗၞိက််စိုတ်လ္ဂူတပ်တး ဂွံဏာခရော်ထဝ်ဂှ်လေဝ် လဴထ္ၜးကဵုတုဲ ညးဗၞိက်စိုတ်တ္ၚံက် ဂၠိုက်သ္ၚောံစံၚ်တူတိုန်ရ၊ တီဒဒှ်ကေတ်ပရူပရာအိုဿီုတုဲ က္တဵုဒှ်လၞီလၞာ် ညဴၚ်ရဴဩိုဟ်ပါ်ဒကးအာကီုရ၊ လေၚ်ဒိုက်ဟုတ်အာ နူပိုန်ဂြပ်အရပ်အရာ (ခရော်ထဝ်လေဝ်ဟွံဂွံ ဃရေက်ဗက်အာဗောဓိသတ်လေဝ်ဟွံဂတာပ် ကတဴကတာန်ကြာပ်လဝ်တုဲ) စံၚ်တူသ္ကာတ်မြဟ်ဇၞော်လောန်သန် ပ္တန်သတိဟွံမာန် ဝိုတ်ဝုဲဘိၚ်ဘၚ်အာရ။
ဃောစိုတ်ဂၠိုက်သ္ၚောံ ဟောံဗြံဇၞော်လောန်ဂှ် ဂြပ်ရတ်ဩန်ဇကု ဂြာတ်တြးလဝ် ပ္ဍဲပါၚ်တြၚ်သ္ၚိဣနော်ဗျုတုဲ ကေတ်ကၟေတ်ဗွိုက်လ္တက်လေဝ်ဟွံမာန်၊ စိုတ်ကြာန်ညံၚ်တမြံကီုရ၊ သီုကဵုထေဲပၞောတ်ဇၞော်လောန်ဂှ် ရပ်ကေတ်တဝ်သၠဒကေဝ် သ္ပဂတေက် ဃရေက်ဗက်ဗောဓိသတ် ဂွံၜုၚ်ဂွံတက် ဂွံထပက်ဂစိုတ်ထောံရ၊ ဃောဂှ် ကရေဲက္ညာၚ်ကော်အာကဵုဂၠုၚ်ဂဒေါံ ကၠောံကၠုၚ်လ္ပာ်ဏံလေဝ် ဟွံကၠောံတုဲ၊ ဗောဓိသတ် စိုပ်အာဩၚ်လ္ပာ်တေံ ဗွဲမလံလရ၊ ခရော်ထဝ် တန်ၚုဟ်မွဲလက်-မွဲကိုဋ်လေဝ် ဗၠးအာနူတဲ ၚုဟ်ပရဲဗၞိက်ဇကုလေဝ် ဂြာတ်တြးထောံ စိုတ်ဂိကဵုဗောဓိသတ် ဒက်ထကတ်လဝ် ဒက်လဝ်ဝဲဇၞော်တုဲ၊ ညးဗၞိက်အဒိုဟ်ဂွိုက် စိုတ်တ္ၚံက်စၞာဲ မဒးသာဲတိတ်နူတသိုက်ရ။
ရန်တၟံကဵုမၞိဟ်အယုတ်သာ်ဝွံတုဲ (တ္ၚံက်စဟွံဂပ် တပ်စဟွံအိုတ်) တၠပညာမန်ပိုဲကၠာကၠာတေံ ဟီုဂးဒၠောံဗ္တောန် စၞောန်ထ္ၜးလဝ်ကဵုနဲ နွံဒၟံၚ်သေၚ်ဟာ၊ ညးဗၞိက်လောဘလောန်ကာဲ စိုတ်စၞာဲစိုတ်တ္ၚံက်ဂှ် ချပ်ဂွံလ္ပာ်ဇကုလေၚ်ဒိုက်အာတုဲ ကတံၚ်ကတဴသောကဇၞော်လောန် ကောန်တၟံဂြိုဟ် တူဟေက်အာရ၊ ဃောကရေဲကညာၚ်ကော်ဒၟံၚ်ဂှ် ဇအံဆီဟဗြိုက်တိတ်နူပါၚ်တုဲ ဃောထေဲပၞောတ်ဒက်ဝဲဲဒတဲကြုတ် စိုတ်ဂိဓဇောတ်ကဵုဗောဓိသတ်ဂှ် ချိုတ်အာ ပ္ဍဲဇိုၚ်ဩၚ်ၜဳကြုၚ်ဝွံရောၚ်။
(အလန်ဝွံ ဒေဝဒတ်ဒက်ဝဲကဵုဗောဓိသတ် ကၠာအိုတ်ရ။)
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ညးဗၞိက်မဂွါအဒိုဟ်ဂွိုက် စိုတ်တ္ၚံက်စၞာဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ညးဗၞိက်မဂွါဍိုဟ်ကေက် စိုတ်လ္ဂူတပ်တးရောၚ်။
သေရိဝ ဝါဏိဇ ဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၂) လက္ခမိဂဇာတ် (ဇာတ်ဒြာဲစဳကၠး မၞုံယၟုလက္ခဏ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]( ပရူလဟုတ်အာ နူတွဳဝါရဗော်သွး ပြးဆာဲ သာဲအာနူဇကု )
- ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ကာလကျာ်တြဲဂေါတမ သ္ပတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ် ဗပါ်သၚ် လဟုတ်အာနူပရိသာတ်ခၟဳတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက်။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ် မဂဓရးဂှ် သၟိၚ်မၞုံယၟု-မဂဓ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဒြာဲ ဗ္ဒာဲကဵုဂြိုပ်ဂၞိၚ်တုဲ တွဳဗွိုၚ်လဝ် ဗော်သွးနာံမြိုၚ်ဒြာဲဂမၠိုၚ် လ္ၚီရ၊ ဂွံလဝ်ကောန်ဒြာဲၜါ ကောန်ဇၞော်ဂှ် လက္ခဏ ကောန်ဍောတ်ဂှ် ကာဠ-ဂးယၟုရ၊ ဒြာဲဗောဒိသတ်ဂှ် အာယုက်ဇၞော်ဗျုအာတုဲ သွက်ဂွံအာဂတပၠတရဴက္ဍိုပ်ဂှ် ပအပ်ကဵုကောန်ၜါ ကောန်မွဲမွဲ ဒြာဲမသုန်မသုန်ကၠံ ကဵုမၚ်မွဲရံၚ်စံၚ်ရ၊ ကောန်ဒြာဲကာဠ(လၟောဝ်ဒေဝဒတ်)ဂှ် ညာန်အောန် ဟွံတုပ်ကဵုကောန်ဇၞော်လက္ခဏတုဲ ကာလအာစဩောံပ္ဍဲတိဗ္ၚညးတၞဟ် ဒးလွဟ်ဗၞုဟ်ဇြၚ် ချိုတ်အိုတ်ရ၊ သှ်ေဒြာဲကာဠမွဲဟေၚ် ဂွံကလေၚ်စိုပ်တုဲ တွဳဝါရဇကုမသုန်ကၠံ ဒးကံလွဟ် ဒှ်စၞညးအိုတ်ရ။
ဒြာဲသမ်ဒိုဟ် ဂြိုဟ်ကဵုအပါအံက်ဂှ် ၜိုန်ရကဵုဒၠောံဗ္တောန် စၞောန်ထ္ၜးဂၠံၚ်ဍာန် ပူဂဵုတၠပညာကီုလေဝ် ဟီုဟွံကေတ် ဝေတ်ဟွံဒုၚ် သၠုၚ်လဝ်မာနတုဲ ဒးအာစိုပ်လလေၚ်အိုတ်ရ၊ ကောန်ဒြာဲလက္ခဏဂှ် ဟိုတ်နူဍိုဟ်ကေက်စဳကၠး သၟးညံၚ်ရဴပူဂဵုတၠပညာ အပါဟီုဒုၚ်ဝေတ် ဂိုၚ်ကေတ်ဒၠောံဗ္တောန်လောဲသွာတုဲ အလုံတွဳဝါရမသုန်ကၠံ ဗၠးကံလွဟ်ဗၞုဟ်ဇြၚ် ဩောံညးလေဝ်ဂွံစ အာယုက်လေဝ်ဂၠိၚ် ဂွံမံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂၞိၚ် စဵုကဵုပြံၚ်ဘဝရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒြာဲကာဠ ပရိသာတ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာတ်ဗော်သွးဒြာဲကာဠရ၊ မှာထေရ်သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ဒြာဲလက္ခဏ ပရိသာတ်အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာတ်ဒြာဲလက္ခဏရ၊ မိရာဟုလလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ယာဲဒြာဲ လက္ခဏ ကာဠတံရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အပါဒြာဲလက္ခဏ-ကာဠတံရောၚ်။ (ဒေဝဒတ်ဒှ်ကောန်ဗောဓိသတ်ရ)။
လက္ခဏမိဂဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၃) ကုရုၚ်္ဂမိဂဇာတ် (ဂြာဲကဵုလၟ-ဇာတ်ဒြာဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ်ချပ် ဂစိုတ်ဗောဓိသတ် ဂစိုတ်ဟွံမာန်)
- ပရုပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးဏာသၟာတ္ၚကဵုပန်ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးစိၚ်ဓနပါလ(နာဠာဂိရိ) ကဵုဒိဂစိုတ်ကျာ်၊ ပၠောဖျေံတၟံနူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် သွက်ကျာ်ဂွံချိုတ်ဂှ် သ္ပလွဳပရာနာနာသာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- အတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဒြာဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်တုဲ ဂၠာဲစသစ္ဆုသတ်ရမ္မာရ၊ (ရမ္မာကၟက်-ရမ္မာၝောံ) နွံၜါရဲတုဲ ရမ္မာၝောံဟေၚ် နွံကဵုသတ်ရ၊ ဂြာဲဗောဓိသတ် ဃောစဒၟံၚ်ရမ္မာၝောံဂှ် လၟမွဲ နွံလ္တူဟဝ်ဆုရမ္မာတုဲ သွက်ဂွံဂစိုတ်ဂြာဲ ကေတ်လဝ်ဒၞာဲခိုဟ်ဟ်ရ၊ မၞိဟ်လ္တူဟဝ်ဂှ် ဗိုဟ်ကၠဟ်ဖျေံနၚ်သတ်ရမ္မာတုဲ ဂြာဲဗောဓိသတ် လ္ၚာ်ရံၚ်အာ ညာတ်ဒးတြုံလၟရ၊ ဃောဂှ် လၟခၠောဝ်ဖျေံဏာဗၞုဟ် ဟွံဒး ဂြာဲဂိုတ်ပါဲဗလေတ် ဗၠေတ်အာတုဲ ဂြာဲဗောဓိသတ် ဗၠးအာနူဘဲဂစိုတ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်လၟ လၟဂြိုပ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂြာဲ ဗဒါဲကဵုဂြိုပ်ဂၞိၚ်ရ။
- ကုရုၚ်္ဂမိဂဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၄) ဝါနရိန္ဒဇာတ် (သၟိၚ်ကၞုဲကဵုကျာံ-ဇာတ်သၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](သွက်ဂွံဇၞးသၞ ဟိုတ်ပန်ပြကာ)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ဆုဒုန်ဂေတ်ဗိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုလၟိဟ်တၞုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပ္တိတ်ဇြဟတ်လွဳပရာ သွက်ဂွံဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲ မၞုံကဵုဇြဟတ်ထတ်စောံ ဒှ်ကၞုဲဇၞော်မွဲတုဲ ဂၠာဲစသစ္ဆုရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ် အကြာဂြိုပ်ဂၞိၚ် အကြာဇိုၚ်ၜဳရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် ကာလဇၞော်တိုန် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဇြဟတ် ထတ်စောံမြက်စာ တၟာစိၚ်ဇၟူ(ဇြဟတ်တၟာစိၚ်ဇၟူရ) သ္ကံဒ္ၚောဝ်ဟၟဲ၊ ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂၞိၚ်ရ၊ ဒံၚ်ခၠာ်အာ အကြာဩၚ်ကြုၚ် လ္ပာ်ဏံလ္ပာ်တေံတုဲ အဒေါဝ်ဂှ် တ္ကံသၟတ်နွံမွဲရ၊ သစ္ဆုလေဝ်နွံဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ။
တၟံလးဇၞော်မွဲလေဝ် နွံဗ္ဒာဲတ္ကံသၟတ်ဂှ်ရ၊ ဒံၚ်ခၠာ်အာနူတၟံလးဇၞော်တုဲ စိုပ်အာတ္ကံသၟတ်တေံရ၊ ကာလမိက်ဒှ် ကျာံၝောံကျာံကၟက် တြုံကဵုဗြဴလေဝ် နွံမံၚ်ဇိုၚ်ကြုၚ်ဂှ်ရ၊ ကျာံၝောံလ္ၚောပ်စဖျုန်ဂြိုဟ်ကၞုဲ (ဖျုန်ကောန်ကၟံကၞုဲ) တုဲ ဟီုကဵုကျာံကၟက်ရ၊ ကျာံကၟက် ကေတ်ကဵုဖျုန်ဂြိုဟ်သၟိၚ်ကၞုဲရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵုကျာံၝောံတုဲ အောပ်မာမံၚ်ဗ္ဒာဲတၟံလးဂှ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် ဂၠာဲစသစ္ဆု ဗပေၚ်ဗုၚ်ပေၚ်အာတုဲ တ္ၚဲသဝ်ညိဂှ် ကလေၚ်စဴဒၞာဲဇကုရ။
ကာလဂှ် ဒေါံဒၟံၚ်ပ္ဍဲတ္ကံသၟတ်တုဲ သ္ၚဳရံၚ်အာတၟံလးတေံရ ဒဒှ်ရအကာဲအရာတၟံလး တၟေၚ်တိုန်နူရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲဂှ် တီကေတ်နကဵုညာဏ်ဇကုတုဲ သၞနွံတန်ဒှ်ရောၚ်ဂှ် ဖျေံထောံစိုတ်ပိုတ်ပိုတ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်ညာတ်အာကျာံတုဲ သၟာန်တိုန်ဟိုတ်ဖဵုရ၊ ပရူဒဒှ်အိုတ်သီု ကျာံလဴထ္ၜးကဵုရ၊ ယွံကျာံ မိက်ဂွံစဖျုန်ဂြိုဟ်အဲမ္ဂး ဟာလဝ်ပါၚ်ညိ၊ အဲဆၚ်စှ်ေပ္ဍဲပါၚ်ကျာံတုဲ ကိတ်ဂစိုတ်ထောံညိ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ကျာံပ္တေဟ် ဟာတိုန်ပါၚ်ရ၊ ဟာပါၚ်ဗက်မတ်ၜါဒိုဟ် ဗ္ၜေက်အေပ်စှ်ေတုဲ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် လိုန်လ္တူက္ဍိုပ်ကျာံဂံၚ်ဂံၚ် ဒံၚ်သၠာ်အာ စိုပ်ဩၚ်လ္ပာ်ဏံရ ။ ။ ။ သၟိၚ်ကၞုဲဗၠးအာနူဘဲလမျီုတုဲ ကျာံဟီုထိုၚ်သး ထ္ၜးဟိုတ်ပန် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂုဏ်ပန်သာ် ဗၠးသၞရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂုဏ်ပန်သာ်မ္ဂးဂှ် (သစ္စ၊ ပညာ၊ ဝဳရိယ၊ စာဂ)မ္ဂးရောၚ်။
- ဗောဓိသတ်လၟောဝ်ကျာ်တံမ္ဂးဂှ် ၜိုန်ဒှ်သတ်တိရိစ္ဆာန်ကီုလေဝ် ညာဏ်စၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာ နွံတဴလၟိုန်ရ၊ ဂွံတီသၞနွံဗ္ဒာဲတၟံဂှ် တၞဟ်သ္အာၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဍာ်ကြုၚ်လေဝ် ဇတ်ဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်၊ ပေၚ်ကၟိုဟ်လေဝ်ဟွံသေၚ်၊ တၟံလးယဵုတေၚ်တိုန်အလဵုလဵုဍေံဂှ် ဟိုတ်နူသၞဇကု ကျာံယိုတ်ထ္ၜးလဝ်တုဲ တီဒဒှ်သၞနွံဗွဲတၟေၚ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကျာံရ၊ ဣဗြဴစိဉ္စဏဴလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဗြဴကျာံအၚောပ်စဖျုန်ဂြိုဟ်အဲကၞုဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရောၚ်။
ဝါနရိန္ဒဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၅) တယောဓမ္မဇာတ် (ကၞုဲကဵုကၞုဲ-ဇာတ်ဂုဏ်တၟေၚ်ဂမၠိုၚ်ပိ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ်ချပ် ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်ကီုလေဝ် ဂစိုတ်ဟွံမာန်တုဲ ဇကုဇကုဟေၚ် မဒးအာစိုပ်ဂစိုတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် တန်ဒၟံၚ်ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ချပ်ဂစိုတ်ဗောဓိသတ် (ဂြိုဟ်ကဵုညးဒးဇကု)တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲတုဲ သီုကဵုတွဳဝါရဇကုဂှ် မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ (ဗောဓိသတ်ပိုဲဂှ် ဒှ်ကောန်ကၞုဲဒေဝဒတ်)တုဲ၊ မံၚ်အာကရောံအပါအံက်ဇကုကီုရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲဂမၠိုၚ်တုဲ၊ ကၞုဲသၟတ်တံဂှ် ဖေက်ပၠန်ဂတး ကေတ်ဇၞးကဵုသၟိၚ်ကၞုဲ ဖေက်ဘယ်လက်ကရဴ ကၞုဲဒေဝဒတ် ဂွိၚ်လက်ကရဴပၠန်ဂှ် ကိတ်ပ္တိတ်ထောံထိုၚ်ဟဇာ ကၞုဲသၟတ်တံဂှ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် ဇြဟတ်ဇၞော်လောန်နူ ကၞုဲအပါအံက်ဇကုဏီတုဲ ဟွံဒုၚ်ကိတ်ထိုၚ်ဟဇာရ၊ သၟိၚ်ကၞုဲ မဒှ်အပါအံက်ဇကုဂှ် သွက်ဂွံဂစိုတ်ထောံကောန်ဇကု ကၞုဲဗောဓိသတ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ကသပ် ချပ်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ။
အတိုၚ်ကသပ်ချပ်လဝ်ဂှ် ဒးပယျာံမွဲဝါ သၟိၚ်ကၞုဲလုပ်တ္ၚေတ် ရပ်တဟေတ် ပ္ဍဵုလဝ်ကံကၞုဲဗောဓိသတ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဇြဟတ်တၟာစိၚ်ဇၟူစိ ကလေၚ်တ္ၚေတ််ရပ်တဟေတ် ပ္ဍဵုလဝ်ကံသၟိၚ်ကၞုဲတုဲ ဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴပြောပ်ကဝ်ကေက် လှေက်လှံၚ်ဒကးအာကီု၊ ဂိဓဇောတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ တီဒဒှ်ကၞုဲဒေဝဒတ် ဇြဟတ်ဍိုန်လျစှ်ေအာတုဲ ချိုန်ခဏဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ် ဗလးထောံတဲဇကုရ၊ (ကၞုဲၜါ အပါအံက်ကဵုကောန် ထ္ၜးအစောန်ကဝိုတ်လက်ဗန်စံဇြဟတ်ရ)
ဒဒှ်ရကောန်ကၞုဲဇကု ဇြဟတ်ထတ်လောန် ပြိုၚ်ပ္ကာန်ဟွံမာန်ဂှ် အပါအံက်တီကေတ်တုဲ သွက်ဂွံဂစိုတ်ထောံဂှ် စကာညာဏ်စၞာဲ သၠာဲပြံၚ်ထောံဍာ်ပလာဲ ကဵုလကိုဟ်သ္ၚာဲစရ၊ ကာလဂှ် စကာကဵုကောန််ကၞုဲ ကဵုအာကေတ်ပ္ကဴဒကှ် ပ္ကဴဥပ္ပိုလ် ပ္ဍဲကၟာလကိုဟ် (ကလော်ဍာ်) ကလော်ဍာ်ဟွံဂံၚ်ရပ်စတုဲ ကၞုဲဗောဓိသတ် ၜှ်ပလှ်ကေတ်နၚ်ပ္ကဴဒကှ် ပ္ကဴဥပ္ပိုလ် ကၠုၚ်ကဵုအပါအံက်ဇကုရ၊ ကလော်ဍာ် ညာတ်ဒးဇြဟတ်ကာယ ဇြဟတ်ညာဏတုဲ သ္ပအံသဝ် ဟီုထိုၚ်သးကၞုဲဗောဓိသတ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်ကၞုဲ ပ္ဍဲလိုက်လောကဝွံ ညးမၞုံကဵုဂုဏ်တၟေၚ်ဂမၠိုၚ် ပိသာ်တံဂှ် သၞသတြုဂြိုဟ်ဟွံမာန် ဂစိုတ်ဟွံမာန်ရ။ ညးမ္ဂးပိဂှ်ရော . . .
(လွဳ၊ ဂံၚ်သ္ကာ၊ သီုပညာ၊ ပိိပြကာဝွံရောၚ်)
ကၞုဲဗောဓိသတ်လေဝ် စကာကလော်ဍာ် ကဵုယိုက်ဖျဴဏာပ္ကဴဒကှ် ပ္ကဴဥပ္ပိုလ်တုဲ ပအပ်ဇိုန်ကဵုအပါအံက်သၟိၚ်ကၞုဲရ၊ သၟိၚ်ကၞုဲညာတ်ဒး ကောန်ကၞုဲကဵုကလော်ဍာ် ယိုက်ဖျဴနၚ်ပ္ကဴဒကှ် ပ္ကဴဥပ္ပိုလ် က္တဵုဒှ်စံၚ်တူ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ဂစိုတ်ဟွံချိုတ်ပၠန်ဂှ် သၟိၚ်ကၞုဲသိုဟ်ဒကး ဂြိုဟ်ကၟေက်အာ ထပှ်ကရေက်တုဲ ချိုတ်အာပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရောၚ်၊ ကၞုဲသၟတ်သှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ် ကောံဓရီုပ္တိတ်ကသပ် ချပ်ဂၞန်တုပ်စိုတ်တုဲ ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် ယိုက်ပ္တိုန်ကဵုဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ်ကၞုဲရ။
- တယောဓမ္မဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၆) သဳလဝနာဂရာဇဇာတ် (စိၚ်ဗ္တာၚ်ကဵုလၟ-ဇာတ်သၟိၚ်စိၚ်ဗ္တာၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူလၟဒေဝဒတ် ဂြိုဟ်ကဵုမိတ်တုဲ ဂစိုတ်စိၚ်ဗောဓိသတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် တန်ဒၟံၚ်ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟွံတီဂုဏ်ကျာ် ဂြိုဟ်စာဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူစိၚ်ဗ္တာၚ် ကျေဝ်ဂေါဝ်ဗွဲမလောန်တုဲ၊ ဒှ်သၟိၚ်စိၚ် မၚ်မွဲလဝ်စိၚ်သၟတ်ဗၞတ်(ဒ္စာံစှော်လ္ၚီ) မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန် မွဲဓဝ်ရ။
ဗွဲကြဴ ပါ်တိတ်အာ နူဂကောံစိၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဒၟံၚ်ကေတ်ဇကုမွဲဓဝ်ရ၊ စိၚ်ဗောဓိသတ်ဝွံ ဟိုတ်နူကဵုဍိုက်ပေၚ်ကဵုသဳလစိ၊ သဳလဝနာဂရာဇ မ္ဂးယၟုရ လၟမွဲ နူဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် အာပန်ပှော်စသတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်တေံရ၊ လၟဂှ် တၠိၚ်အာဂၠံၚ်တရဴ စဴဟွံဒး အာကၠုၚ်ဟွံဒးတုဲ နရိုအ်ယာံဒၟံၚ်ရ၊ စိၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲလေဝ် မိၚ်ဒးရမျာၚ်မၞိဟ် နရိုအ်ကရေဲက္ညာၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဓဝ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူ က္တဵုဒှ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်စိၚ်ပြာပ်အာဇရေၚ်လၟတုဲ လၟညာတ် ဖေက်ဂၟံက်လောန်် ဂြိပ်ဒဴလလဴဇိုၚ်ရ၊ စိၚ်ဗောဓိသတ် ညာတ်လၟထအုတ်တုဲ ဒေါံဒၟံၚ်ရ၊ နနဲသာ်ဝွံ စိၚ်အာလၟဂြိပ်၊ စိၚ်ဒေါံလၟဒေါံ၊ ဂွံဗၞတ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါတုဲ လၟချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ။
စိၚ်ဝွံ ဒှ်စိၚ်တၟေၚ်မံၚ် ဟံၚ်ပြိုက်လမျီုအဲမာန်ဟာရောတီ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ သ္ဂံၚ်ပ္တိုန်စိုတ်ရ၊ ဃောဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ် လုပ်အာဗ္ဒာဲလၟတုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန် ပရူဒဒှ်အိုတ်သီုရ၊ ပရူဒဒှ်ဂမၠိုၚ် လဴဗ္စကဵုစိၚ််ဗောဓိသတ်တုဲ စိၚ်ဗောဓိသတ် ဍိုက်ဏာလၟ ဖျဴဏာဒၞာဲဇကုရ၊ သွက်လၟဂွံစသုၚ်ဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ် ဗ္စဖျုၚ်စၞသစ္ဆု ဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ ဟီုကဵုလၟသာ်ဝွံရ၊ အဵုတြုံတၠိၚ်ဂၠံၚ် လ္ပဖေက်ဒၟံၚ်ညိ အဲပလံၚ်ဖျဴဂၠံၚ်တရဴမၞိဟ်ရ၊ ကှ်ေ တိုန်ဍိုက်လ္တူစးအဲညိ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ဍိုက်ပလံၚ်ဖျဴဏာ တြုံအယုတ်ဂှ်ရ တြုံအယုတ် ညးမလုတ်ဒုဟ်ကဵုမိတ်ဂှ် ဃောဍိုက်မံၚ်လ္တူစးစိၚ် ဣတေံချပ်တိုန််သာ်ဏံရ ယဝ်ရညးတၞဟ်သၟာန် ဒၞာဲစိၚ်မံၚ်မ္ဂး အဲလဴကဵုဍာံဍာံရ ဂးသာ်တုဲ သွက်ဂွံတီဂၠံၚ်တရဴဍာန်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ်ဗိုန်ဗိုန် မပ္တံ ဝးလဝ်ကၞာၚ်ဆုတံဂှ်ရ။
သၟိၚ်စိၚ်ဍိုက်ပလံၚ်ဖျဴဏာလၟ လၟေၚ်ဂၠံၚ်တရဴမၞိိဟ် မအာကၠုၚ်ဂှ် ကြပ်စိုပ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳတုဲ ကဵုလၟစှ်ေနူစးစိၚ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်စိၚ်ဟီုပ္ညုၚ်ထ္ၜးဏာ ဂၠံၚ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳတုဲ ဗကန််ဖျန်ကဵုလၟသာ်ဝွံရ၊ ယွံတြုံတၠိၚ်ဂၠံၚ်ဍာန် ညးတၞဟ်သၟာန်လေဝ်ကဵုဒှ် ဟွံသၟာန်လေဝ်ကဵုဒှ် လ္ပလဴစဒၞာဲအဲမံၚ်ညိ ဂးတုဲ သၟိၚ်စိၚ်ကလေၚ်စဴအာဒၞာဲဇကုရ၊ တြုံအယုတ်ဂှ် သွက်ဂွံဂွံဂြၚ်စိၚ်ဗ္တာၚ်တုဲ အာလဴစကဵုသၟာပုတ်ဂၠတ်ဂြၚ်စိၚ်တံဂှ်ရ၊ ရဲသၟာပုတ်ဂၠတ်ဂြၚ်စိၚ်တံဂှ် ဗလးဏာလၟကဵုအာကေတ်ဂြၚ်စိၚ် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန််တေံရ။
အပေါတ်လၟသွက်ဂွံကုတ်ဂြၚ်စိၚ် မပ္တံကဵုခတေက် မုဲ မြပံၚ်တံဂှ် စဳရေၚ်ကေတ်တုဲ လၟမွဲဓဝ်ဟေၚ် တိတ်အာဂြိုပ် စိုပ်အာဇရေၚ်သၟိၚ်စိၚ််ရ၊ ဒဒှ်အိုတ်သီီုဂှ် လဴပၟိၚ်ကဵုသၟိၚ်စိၚ်တုဲ ကဵုဒါန်ဂြၚ်ၜါတၞုၚ် ဗုၜတ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴရတ်ဩန်ရ၊ လၟတိုန်လ္တူက္ဍိုပ်စိၚ်တုဲ ခတေက်ကေတ်ဂြၚ်စိၚ်ဗ္တာၚ်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်စိၚ်ရာဒနာမိက် ကဵုသဗ္ဗညုတညာဏ် ဒဒှ်ကျာ်မပြဲတုဲ ကဵုဏာဒါန်ဂြၚ်ၜါတၞုၚ် စိုတ်လျုၚ်မိပ်မြဟ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ဂြၚ်ၜါတၞုၚ်ပိုတ်အာတုဲ ဒုၚ်ကဵုလၟမိပ်မိပ်ရ။
တြုံအယုတ်လၟဂြိုပ်ဂှ် ဂွံဂြၚ်စိၚ်ဗ္တာၚ်ၜါတၞုၚ်တုဲ ကလေၚ်စဴအာစိုပ်ဍုၚ် သွံစအိုတ်အာရ၊ ဂယိိုၚ်လမျီု နကဵုသွံစဂြၚ်စိၚ်တုဲ ဗွဲကြဴ လၟအာကေတ်မွဲဝါပၠန်တုဲ ပေၚ်အာပိဝါရ၊ ပ္ဍဲအလန်ကြဴဝွံ ဂြၚ်စိၚ်သှ်ေဒၟံၚ် ဂၠေံကွေံကွေံတုဲ ဒးကုတ်ခတေက်ကေတ်တမ်ဂြၚ်ရ၊ လၟတိုန်အာလ္တူက္ဍိုပ်စိၚ်တုဲ ထၞိက်ဖာဲကၠေံဖျုန်တမ်ဂြၚ် နကဵုဒၞေဟ်ဗွဲမသ္ကာတ်မြဟ်ရ၊ နကဵုစိုတ်ဓဇန်စှ် ဂြိုဟ်စာဂှ် ခတေက်တမ်ဂြၚ်စိၚ်ရ၊ သၟိၚ်စိၚ်လေဝ် ဂိဓဇောတ်ဍာ်ရမတ်ဒတုံ ဆီဇွောဝ်ပြး သၟးညံၚ်ရဴအိုတ်အာလမျီုကီုရ။
ဂိဓဇောတ်ဂလိုၚ်ဂှ်လေဝ် စိုတ်ဟွံလီု လမျီုဟွံဂိုဟ်တုဲ ဂိုဟ်ဆာန်သဗ္ဗညုတညာဏ်ဟေၚ်ရ၊ လၟအယုတ် ကလေၚ်စဴအာခြာဟွံသ္ၚောဲ ဗၞတ်ၜိုတ်စိၚ်ဗောဓိသတ် ညာတ်အာမာန်ဂှ် က္တဵုဒှ်လၞီလၞာ်ဇၞော်လောန်ရ၊ တြုံအယုတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဂြိုဟ်ကဵုမိတ် ဂြိုဟ်ကဵုညးတၠဂုဏ် ဓဇန်စာလောန်ဂှ်ရ တိဇၞော်မၞုံသတီုၜါလက်ကဵုပန်လဟုတ် ယောဇနာဝွံ ၜိုန်ရယိုက်ဂၠေၚ် ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်တၟံဒဵုသိန္နရာဇ် ဒဵုဟေမဝန်ဂြိုပ်ဂၞိၚ် တၞံဆုတၞံဒုန် တိကလောံ တိပသဲဇြိုၚ်ဂလိုၚ်ဂှ်ကီုလေဝ် သာနူတြုံလၟုတ် တြုံအယုတ်ဏီရ၊ ဒးယိုက်ဂၠေၚ် ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်တြုံအယုတ်ဂှ် ဇြိုၚ်လောန်နူ မပ္တံတၟံသိန္နရာဇ်ဏီ၊ ၜိုန်ရဟီုဂးဟွံလေပ်ကီုလေဝ် ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန်ကီုတုဲ အဲယိုက်ဂၠေၚ်ဗှ်ေဟွံမာန်ရ တုပ်ဗီုဟီုလဴစတုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာတြုံအယုတ် လၟဒေဝဒတ်စိုပ်နရက်အဝိက်ရောၚ်။
ကာလ တိၚိတ်ဖျေံဏာလၟဂှ် ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု ဆဵုညာတ်ဒးဂတမတ်တုဲ ဟီုဂရိုဟ်ဗျိနာနာသာ်ရ၊ ပူဂဵုဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်ကဵုမိတ် ညးဟွံတီဂုဏ်ညးဂှ် စဴဒှ်ဒဒိုက်ဇၞော်လောန်တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာ စိုပ်နရက်အဝိက်တေံရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်တြုံအယုတ် ဟွံတီဂုဏ်ညး ဒှ်လၟဂြိုဟ်သတ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာဂစိုတ်အဲဗောဓိသတ်ရ၊ ခၟဳသာရိပိုတ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုရ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်စိၚ် သဳလဝနာဂရာဇာရောၚ်။
(သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဂွံမွဲဇာတ်။
သဳလဝနာဂရာဇဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၇) သစ္စံကိရဇာတ် (ဇာတ်ဟီုဂလာန်ဍာံစၟတ် ညိဟွံဆောတ်ယောၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ် သ္ပလွဳပရာ ဂြိုဟ်စာဂစိုတ် ဗောဓိသတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲ နာဲပိုဲဂေါတမ ပဒတဴပ္ဍဲလာဝေဠုဝန် ဒတန်ဆုဒုန်ဂေတ်ဗိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုလၟိဟ်တၞုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂြိုဟ်စာဂစိုတ်ဗောဓိသတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဒုဌကုမ္မာရဂးယၟုရ ကြံကြသ္အဵုသ္အာ်လောန်် သၟဟ်န်ညံၚ်ရဴလကိုဟ်ကီုရ၊ ဒးကာလမွဲဝါ ကမၠောၚ်မောၚ်မဂမၠိုၚ် ချပ်စန်စာကေုာံရၚ်သ္ကံတုဲ တုပ်စိုတ်သွက်ဂွံထောံဍာ်ၜဳကြုၚ် ဖဳကၠေံကောန်သၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်လေဝ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်ဍိက်သ္ကံ ကမၠောၚ်မောၚ်မဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ အာဝေၚ်ဍာ်ၜဳကြုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲချိုန်ခဏဂှ် ဗြဲဇၞော်လေဝ်ဂူ ဒိုဟ်ပန်လေဝ် ဂၠုအာမွဲဒမြိပ်ဓဝ်ရ၊ ဃောကောန်သၟိၚ်ဝေၚ်ဒၟံၚ်ဍာ်ဂှ် ကမၠောၚ်မောၚ်မတံရပ်ကေတ် ထောံဖဳဖျေံပ္ဍဲဍာ်ၜဳကြုၚ် ကောန်သၟိၚ်ဟဳအာတုဲ ဂွံဆုဒကုတ်မွဲ ဍိုက်ဗက်အာရ၊ ဖေက်ချိုတ်တုဲ နရိုအ်ယာံကရေဝ်ကရောတ်အာ လတူဆုဒကုတ်ဂှ်ရ။
သေဌဳဍုၚ်ဗာရဏသဳမွဲဂှ် တိုပ်လဝ်ဩန်-ပန်စှော်ကိုဋ် ချိုတ်အာတုဲ ဟိုတ်နူစောဲစပ်ကဵုဂြပ် ဒှ်ဇြုံပၟၚ်ဂြပ်ဇကုဂှ်ရ၊ သေဌဳဍုၚ်ဂှ်မွဲပၠန် တိုပ်လဝ်ဩန် ပိစှော်ကိုဋ်-ချိုတ်အာ ဒှ်ကၞိပၟၚ်ဂြပ်ဇကုရ၊ ဗြဲဂူဍာ်လုပ်သိုၚ်ဇြုံကၞိတုဲ ဟဳဇွောဝ်အာပ္ဍဲၜဳကြုၚ် ဂွံဆုဒကုတ်ကောန်သၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ် ဇြုံ ကၞိ ညးပိ မွဲဆုဒကုတ် ဟဳဇွောဝ်ဗက်အာဇၟောဝ်ဍာ်ရ၊ တၞံကြိက်မွဲတၞံ နွံပ္ဍဲဇိုၚ်ဩၚ်ဂှ် ဍာ်စဒေါံအာတုဲ ကောန်တ္ၚေက်မွဲ ဟဳအာဍာ် ဂွံဆုဒကုတ်ဂှ်ပၠန်ရ၊ ညးပန်ဂွံဆုမွဲဒကုတ်တုဲ ဟဳအာဍာ်ထုက်ထက်ရ။
ဃောဂှ် ဣသိဗောဓိသတ်ပိုဲ မိၚ်ဒးရမျာၚ်မၞိဟ်နရိုအ်ယာံဒၟံၚ်တုဲ အာဟံၚ်ဖျဴနၚ်ဘာဖအိုတ်ရ၊ စိုပ်ဘာခအၚ်ပၟတ် ကဵုဂမ္တဴပၟတ် သတ်ဍောတ်ဍောတ်ကၠာတုဲ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ခအၚ်ဂမ္တဴပၟတ် လက်ကရဴအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူသ္ပလက်ကရဴဂှ်ရ မၞိဟ်အယုတ် ပ္တိတ်ကသပ်ချပ်သာ်ဝွံရောၚ်၊ ဣသိစိုတ်တ္ၚံက်စၞာဲဝွံ ဟွံပကာကဵုအဲကောန်သၟိၚ်တုဲ သ္ပဂုဏ်သၞေံသၞဴကဵုတိရိစ္ဆာန်ရောၚ်သွံ ဂးတုဲ ဒက်လဝ်ဝဲကဵုဣသိ ဃောဂှ်ရ။
ဣသိဗောဓိသတ်လေဝ် သ္ပဇၞော်ကဵုဓဝ်မေတ္တာ ကရုဏာတုဲ အာဂၠာဲစၞသစ္ဆု မပ္တံရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ်လေဝ် ဗ္စဇြုံ ကၞိ တ္ၚေက်ကၠာတုဲ ဗ္စကောန်သၟိၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူသ္ပဗီုဏံပၠန်ဂှ် မၞိဟ်အယုတ်ဒက်ဝဲ ဒတဲကြုတ်ဇၞော်တိုန်ရ၊ ဣသိဗောဓိသတ် ရနုက်ဗပေၚ်ဝတ် လ္တူသတ်ဂမၠိုၚ်ပန်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်တိုန်ဇြဟတ်တုဲ ဗၠးဘယ်ဂစိုတ်အိုတ်ရ၊ ဂွံဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ မိက်ဂွံကလေၚ်စဴဒၞာဲဇကု ဇကုအိုတ်ရ၊ ကာလကြပ်စဴဂှ် ကလံအ္စာဣသိ ဟီုဗကန််ဖျန်နာနာသာ်တုဲ ဇြုံကဵုကၞိဂှ် ဟီုပရူဩန်တိုပ်လဝ် အ္စာဣသိကၠုၚ်စိုပ်တှ်ေ ပူဇဴရ။
တ္ၚေက်ဂှ် အ္စာဣသိကၠုၚ်စိုပ်မ္ဂး-အဲဍိက်ကဵုဒါန်ပူဇဴသတ်ဩောံ ဂးတုဲ ဘိက်နိမန်လဝ် ညးတၠဂုဏ်ဇကုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုညးတၠဂုဏ်ဂှ် ညာတ်သတ်တၞဟ် ဟီုဗကန်ဖျန် ဘိက်နိမန်အ္စာဣသိတုဲ သီုကဵုဒက်လဝ်ဝဲ ထေဲပ္ဍဲစိုတ် ဟွံဟီုဟွံဘိက်ဟွံခိုဟ် ဘိက်နိမန်ဣသိကီုရ၊ ဣသိက္ညအာအာဍုၚ်ညိ၊ အဲဍိက်ဒှ်သၟိၚ်တိဟ် ရော်ဂုဏ်ပၠန်ရ၊ ပပၞညံၚ်ကဵုတီဂုဏ်ကီု၊ ဆဂးဂှ် ဣသိကၠုၚ်စိုပ်အဲတိဟ် ကုတ်ဗပိုတ်ဂစိုတ်ကၠေံတွဵုရ ဂးလဝ်ပ္ဍဲကသပ် ပပ်ပပ်ပဳပဳ တေံရ။
ဣသိဗောဓိသတ်ပိုဲလေဝ် မိက်ဂွံတီပၟိက်ဇြုံကၞိတ္ၚေက်တုဲ အာစံၜတ်ရံၚ်ရ၊ အတိုၚ်လဟီုသတ်ပိဂှ် ဍာံစၟတ်ကွေံကွေံတုဲ နာဒၞာဲဏံ ဩန်တိုပ်လဝ်နွံ ဂလိုၚ်တေံဂလိုၚ်ဂှ် ကေတ်ညိကျာ်၊ နာဣဏံ သတ်ဩောံမၞုံကဵုရှ် ကေတ်ဏာညိအ္စာ-ဂးတုဲ ဣသိဗောဓိသတ် ဒုၚ်လဝ်တဲဖအိုတ်ရ၊ ဗွဲကြဴ ဣသိဗောဓိသတ် အာကေတ်ဖျဴနၚ်ဂြပ်ရတ်တံဂှ်ရ၊ သွက်ဂွံတီဂလာန် ဗကန်ဖျန်ကောန်သၟိၚ်တုဲ ဣသိက္ညအာဍုၚ်ရ၊ ကာလစိုပ်ဍုၚ်ဂှ် ဒှ်အခိၚ်ကောန်သၟိၚ်ဂေတ်ဍုၚ် ဍိုက်အာစိၚ် ညာတ်ဣသိတုဲ ဃောဂှ် ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ဣသိပ္ဍဲသုသာန်ရ။
ဍိက်သ္ကံဗၠာဲသၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ကၠေၚ်ဒက် တံၚ်ဓဇက်ဏာဣသိတုဲ ၜုၚ်တက်ပျဲပျာံဣသိိ ဂိဓဇောတ် ကရောတ်တသဝ် ဒုၚ်ဂုဏ်ဗဗွဲဓဝ်ရ၊ ဗၞတ်ၜုၚ်တက်ဒၟံၚ် ဟီုတိုန်ပရူပရာဒဒှ်ဟံၚ်လဝ်ကောန်သၟိၚ်ရ၊ ဂလိုၚ်လဵုၜုၚ်တက် ပျဲပျာံကီုလေဝ် ဗီုဒှ်ဟီု ဟီုစၟတ်ကွေံကွေံတုဲ လံကဵုလံ ဍိက်သ္ကံဗၠာဲသၟိၚ် သ္ကိုပ်ပၞာန်မှာဇန်ဂမၠိုၚ် တီဒဒှ်ညးတၠဂုဏ်စၟတ်ရ၊ အတိုၚ်ဂလာန်ဣသိဗောဓိသတ်မဟီုဂှ် ဟံၚ်အှော်ဂွံစံၚ်၊ (ဟံၚ်သမၠီု ယီုပီုရောဖဲ ဟံၚ်အှော်ရောၚ်ပြဲ ဟံၚ်ရဲသမၠီု-ဍေံပ္ကီုဂွဵုဂွိုက်) ဂးသာ်ဂှ်တုဲ အလုံဍိက်သ္ကံသၟိၚ် ကလေၚ်ဂစိုတ်ထောံကောန်သၟိိၚ် ဒုဌကုမ္မာရ-တုဲ ပ္တိုန်အ္စာဣသိဗောဓိသတ် ကဵုဒှ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ် ဒုဌကုမ္မာရ-ပမၞိဟ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုညးတၠဂုဏ် ဂစိုတ်အဲဗောဓိသတ်ရ၊ ခၟဳသာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဇြုံရ၊ ခၟဳမောဂ္ဂလာန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞိရ၊ ခၟဳအာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်တ္ၚေက်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိရ၊ (သမ္တီ) (ဒေဝဒတ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုညးကွေံ ဒးဇကုသေၚ်ဟာ)။
သစ္စံကိရဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၈) သိၚ်္ဂါလဇာတ် (ဒေဝတဴကဵုကၠဵုကၠိၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဗဗၞး ဒးအလီကၠဵုကၠိၚ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲ နာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ပူဂိုလ်အရဳဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟီုဂလာန်မုသာပဠဳတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ် ဒေဝတဴရက္ခဇဵု ပ္ဍဲသုသာန်တုဲ ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ကၠဵုကၠိၚ် မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂၞိၚ်ကီုရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် ဗဒှ်ပေါဲသဘၚ်နက်သတ်မိပ်ဇြိပ် သုၚ်စစၞဗ္ၜူပေၚ်ဂၠံၚ်ဍာန်တုဲ စၞစမပ္တံဖျုန်ကတံဂှ် ထောံပရး ပြးဇးဒၟံၚ်ရ၊ ထၟာဲအရက် ပလၚ်အရက်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ ဃောဂှ်ပၠန် ကၠဵုကၠိၚ်မွဲ ပယာံသ္ဂာတ္ၚဲ ကၠတ််လုပ်ကၠုၚ်လ္ပာ်ပၠံၚ်ဍာ်ဇၞော် စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်တုဲ ဗက်သုၚ်စစၞဗ္ၜူသုရာ သ္ၚာဲစဏာသီုဖျုန်ကတံဂှ်ရ။
ကၠဵုကၠိၚ်ဂှ် ဒးအသိၚ်အရက်ဗ္ၜူလောန်အာတုဲ တိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ်် ပ္ဍဲအကြာခြုံရာပ်မွဲဒၞာဲရ၊ သွက်ဂွံတိတ်အာနူဍုၚ် ဂွံဗၠးဘယ်မၞိဟ်ဂှ် ဂၠာဲရံၚ်ခါတ်အကာဲတုဲ ညာတ်ဒးဗဗၞးမွဲ အဲလီဍေံတွဵုရ-ဂးတုဲ ကော်ဟီုကဵုဗဗၞးသာ်ဝွံရ၊ ယွံဗဗၞး ဩန်အဲနွံဒၟံၚ်ၜါကၠံဒကေဝ်ရ၊ ယိုက်ကၞေပ်ဏာအဲပ္ဍဲပၞးဗဗၞးတုဲ ယာတ်ကြာဲဗဗၞးဂှ် ဂြောပ်လဝ်ဇကုအဲညိ၊ အဲတီဂုဏ်ဗဗၞးဍာံဍာံရဂးတုဲ ဗဗၞးလောဘထတ် မိက်ဂွံဂွံရတ်ဩန်ၜါကၠံဒကေဝ်ဂှ် ရပ်မိန်ယိုက်ကၞေပ်ဏာ ကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ပပၞသၠိၚ်မံၚ် ဗ္ၜေက်လဝ်မတ် အကြာပါၚ်ကၞက်ဗဗၞးတုဲ အာဂွံမွဲအံၚ် မၠာ်ရံၚ်မတ် ဒိုဟ်တေံဒိုဟ်ဏံရ။
ဗဗၞး ယိုက်ကၞေပ်ပ္တိတ်ဏာ ကၠဵုကၠိၚ် စိုပ်သုသာန်တေံတုဲ ကၠဵုကၠိၚ်ဟီုကဵုဗဗၞးသာ်ဝွံ ဟာဲဗဗၞး ဖျေံအဲညိ လးယာတ်ကၞေဟ်ညိ၊ အဲစုတ်ကဵုဩန်ၜါကၠံဒကေဝ်ရ ဂးတုဲ ဗဗၞးပ္တေဟ်ဍိတ်ရ၊ ဒၞာဲဩန်နွံဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်ပ္ညုၚ်ထ္ၜးဏာသၟဝ်တၞံဆု တေတေံ အာခါဒကေတ်ဩန်ညိ ဂးတုဲ ဗဗၞးအာခါဲဩန် သၟဝ်တၞံဆုမွဲတၞံရ ဃောဗဗၞးလးလဝ်ယာတ်ဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်အာစုတ်တြဴသၟတ်တြဴဇၞော် ပ္ဍဲယာတ်ကၞေဟ်တုဲ ဂြိပ်ဒဴပါဲထောံနူဒၞာဲဂှ်ရ၊ ဗဗၞးဒးအလီကၠဵုကၠိၚ် ဟွံတီဏီဖိုဟ်ရ။
ဃောဂှ် ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု ညာတ်ဒးဗဗၞးတုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံဗဗၞး ကၠဵုကၠိၚ်ဂှ် ဂြပ်ဍေံအယာံမာတ်(ကၞုကွက်-ကၞုကတောဝ်ကၠိက်)လေဝ် ဟွံမွဲတုဲ အလဵုကေတ်ဩန်ၜါကၠံဒကေဝ်ဂှ်ရော အး-စဴအာတုဲ ကလေၚ်ကြဴကြာတ်ထောံ ယာတ်ကြာဲဇကုညိ၊ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ သီုကဵုစိုတ်ဂိဂွ ၚုၚ်ၚဇြဟောံဂှ် ဗဗၞးကလေၚ်စဴအာရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၠဵုကၠိၚ်လီဗဗၞး ဟီုဂးဂလာန်မုသာရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုရ။
- သိၚ်္ဂါလဇာတ် တုဲဆဝွံရ။
(၉) အသမ္ပဒါနဇာတ် (ဇာတ်ဟဂွံဂိုၚ်ကေတ်ဒြပ်ညး)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူသေဌဳ ဟွံတီဂုဏ်ညး)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲ နာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ပတန်လဝ်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရး ညာတ်ဒးစိုတ်လျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟွံတီဂုဏ်ညး ဟွံတီဂုဏ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သၟိၚ်မဂဓ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒှ်သေဌဳဍုၚ်ဂှ်တုဲ ဂွံပတၠဒြပ်ဒ္စာံစှော်ကိုဋ်၊ မၞုံယၟုသေဌဳသၚ်္ခ-ရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သေဌဳနွံမွဲ၊ ဂွံပတၠဒြပ်ဒ္စာံစှော်ကိုဋ်ကီု၊ မၞုံယၟုပဳဠိယ-ရ၊ သေဌဳဇၞော်ၜါတၠဂှ် ဒှ်မိတ်သ္ဍိုက်ဆာန် သွံရာန်စဗၞိက်ကၠောံက္ဍညးသ္ကံတုဲ ညးစိုပ်ဍုၚ်အဲ အဲစိုပ်ဍုၚ်ညး၊ ဂၠိုၚ်ကဵုလၟိဟ်သၞာံရ၊ ကာလဍုၚ်ဗာရဏသဳ ဒှ်ကပ်ကၞောဝ် ကၠောဝ်ဗျဵုဂှ် သေဌဳဗောဓိသတ် ထံက်ပၚ်သေဌဳပဳဠိယ သဟာဲသ္ဍိုက်ဆာန်လၟိဟ်ဩန် ပန်စှော်ကိုဋ်။
ကာလဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ် ဒှ်ကၞောဝ်ကၠောဝ်ဗျဵု သေဌဳသၚ်္ခ ဒိုက်ဒိန်ဝါတ်ခါဲစှ်ေအာဂှ် သေဌဳပဳဠိယ ထံက်ပၚ်ကဵုနၚ် ကာံမွဲကလတ်-ရ၊ သေဌဳဗောဓိသတ် ဇူဒီုမံၚ်ပ္ဍဲဇြပ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳတုဲ ကဵုနၚ်အထံက်ပၚ်တဲဍိုန်လျ ဂွံမုက်ဂွဗွဲမလောန်ရ၊ ကောန်ဍိက်သေဌဳ ဍုၚ်ဗာရဏသဳ တိတ်ကၠုၚ်စိုပ်ဇြပ် ညာတ်သေဌဳဗောဓိသတ်တုဲ နရိုအ်ယာံစိုတ်ဍောတ် ဍာ်ရမတ်ဒတုံစှ်ေအိုတ်ရ၊ ၜိုန်ရသေဌဳခ္ဍိုက်မုက်ကီုလေဝ် ဂွိၚ်ဖေက်မိတ်လီုလာ်အာတုဲ ဗောဓိသတ်ဒုၚ်တဲကေတ်နၚ် ကာံမွဲကလတ်ဂှ်ရ။
သေဌဳၝောံနရိုအ်ယာံ စိုတ်လီုဂလိုၚ်လဵုကီုလေဝ် ဗောဓိသတ်တွံထ္ၜး ပၠာံဗဇးကၠေံတုဲ ပ္တန်စိုတ်မာန်ကၠုၚ်ရ၊ ဗွဲကြဴဏံ ကောန်ရဲသေဌဳပဳဠိယ ဒုၚ်ဒဝ်ဟွံမာန် လုပ်စလ္ပာ်သေဌဳဗောဓိသတ်တုဲ ဂၠောဲကောံအာထ္ၜးဆန္ဒ ကရေဲက္ညာၚ်ပ္ဍဲဝၚ်နန်သၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ဂောံတီကေတ်ပရူပရာဟိုတ်ဖဵုတုဲ ကော်နၚ်သေဌဳၜါတၠဂှ်ရ၊ သၟာဇာန်ရံၚ်ပရူဒဒှ်ဂှ် တီကေတ်ဗွဲမဍာံပြတုဲ သၟိၚ်ဖျေံအသံ ဂြပ်သေဌဳဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် ကဵုသေဌဳဗောဓိသတ်ဖအိုတ်ရ၊ ဆဂးဂှ် သေဌဳဗောဓိသတ် ဟွံကေတ်ဂြပ်ညးတုဲ ကလေၚ်ကေတ်ဆၜိုတ်ထံက်ပၚ်လဝ်ဩန် ပန်စှော်ကိုဋ်တုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ် ကၠာတေံဒှ်သေဌဳပလီုမိတ် ဟွံတီဂုဏ်ညး သေဌဳပဳဠိယရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သေဌဳဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ် သၚ်္ခ-ရောၚ်။
- အသမ္ပဒါနဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၁၀) ဥဘတောဘဌဇာတ် (ဇာတ်လေၚ်အာသီုၜါလ္ပာ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဟောံဗြံ လေၚ်ဒိုက်ကျအာနူၜါလ္ပာ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ပတန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရး ညာတ်ဒးစိုတ်လျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟောံဗြံလေၚ်ကျ လဟုတ်အာ နူဒတုဲဖဵုမြမောဝ်ၜါသာ် လဟုတ်အာနူပိုန်ဟာန် ဒြပ်ရတ်ပ္ဍဲဘဝမၞိဟ် လဟုတ်အာနူဒတုဲဖဵုမြမောဝ် တသိုက်ခၟဳတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုရ၊ ကွာန်တမ္ၚာနွံမံၚ်မွဲတုဲ တြုံတမ္ၚာမွဲဂှ် သီုကဵုကောန်ၚာ်သၟတ်ဇကု ရပ်ဏာခၞောန် အာဍန်က ပ္ဍဲဍာ်ၜဳကၟာ အၚ်လှာမွဲဒၞာဲရ၊ ခၞောန်ခက်အာဒဂဵုဆုပ္ဍဲဍာ် တံၚ်ဓဇက်ပ္တိုန်ဟွံမာန်တုဲ ထေၚ်ဂးဒးကဇၞော်မွဲ-ဗလးဖျဴဏာကောန်ကဵုစဴသ္ၚိ လဴစကဵုယာဲဍေံရ၊ ပ္ဍဲကသပ်တြုံတမ္ၚာဂှ် ဂွိၚ်ဖေက်ဒးပါ်ပရအ်စကကဵု ရဲအရာပ်တုဲ ဗကန်ဖျန်ကဵုကောန် ဗ္တောန်ဏာသာ်ဏံရ၊ ဟာဲကောန် ဗှ်ေစဴအာသ္ၚိတုဲ ဟီုကဵုယာဲဗှ်ေညိ ကယျာန်ဓဝါတ် ဃဵုဃာတ်ကဵုအရာပ် က္တဵုဗဒှ်သၞသေက်ဇဵုရေၚ်သ္ကံတုဲ ယာဲဗှ်ေကဵုရဲအရာပ် အရေဝ်ဂၠိုၚ်ညးသ္ကံရ ဟွံဒးပါ်ပရအ်စက-ရ၊ ဒဒှ်ရပိုဲဂွံကဇၞော်မွဲလေဝ် လဴစကဵုယာဲဗှ်ေညိ ညံၚ်ဂွံဂြဲဂြက်ညးသ္ကံဂှ် သ္ပညိ ဂးတုဲ ကောန်ဂှ်စဴအာသ္ၚိ လဴစကဵုယာဲ အတိုၚ်အပါဗကန်ဖျန်လဝ်ဂှ်ရ။
လဗြဴလေဝ် အတိုၚ်လဟီုတြုံဇကုသ္ပဗက် က္တဵုဗဒှ်သၞသေက်ဇဵုကဵုရဲအရာပ်ရ၊ ကာလဂှ် တြုံတမ္ၚာသၠောတ်ပ္တိတ်ဗွိုက်လတက် စွံဗၜက်လဝ်လ္တူဩၚ်လ္တူတိ စှ်ေဍာ်တုဲ ဂၠာံစမ်ရံၚ်ကထေၚ်ဂးဒးခၞောန် ခၞောန်ခက်ဒဂဵုဆုဂှ် ဟွံတီမွဲသာ် ဟိုတ်လောဘ ထဴပဠဟွံဒးဗီု ဇီုလပိုက်ဒးဒဂဵုဆုတုဲ မတ်ကၠက်အာသီုၜါဒိုဟ်ရ၊ စွံလဝ်ဗွိုက်လတက်တံဂှ်လေဝ် ကမၠတ်ကၠတ်ဗိုက် ယိုက်ဓရိပ်ဏာအိုတ်ရ၊ တြုံတမ္ၚာဂှ် ကၟာတ်လဝ်မတ်ကဵုတဲၜါ ဂိဓဇောတ်ကရောတ်နရိုအ်ယာံ ရိုဟ်ရေၚ်နာနာသာ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်နူဍာ်ရ၊ ဂၠိက်ပလောံလေဝ်ဒးဘယ်ကမၠတ် မတ်ၜါဒိုဟ်လေဝ်ကၠက်၊ ဒကးဆီပြးဒၟံၚ်တုဲ ၚုၚ်ၚဇြဟောံအိုတ်ဍာ်ရ။
ဗြဴဣတေံ ဗီုပပၞဂၠာဲဆောကဵုရဲအရာပ်ပၠန် ဗြဴဂှ်ဝက်လဝ်သၞေက်ကၞးထာၚ်တာ သီုကတောဝ်ၜါလ္ပာ် လံက်လဝ်ဂြိၚ် ကၞိၚ်ဇိုၚ်မတ်မွဲလ္ပာ် ညံၚ်ရဴဆာန်ကောန်ၚာ်ဇကုကီု ယိုက်လေၚ်ဏာကောန်ကၠဵုမွဲတုဲ ကွာ်အာအရာပ်တေံအရာပ်ဏံ သ္ၚိတေံသ္ၚိဏံရ၊ ဣဗြဴမွဲဂဗဆဵုဒးတုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဗှ်ေကြအ်မံၚ်ဟာ အဲဟွံကြအ် ဣဗြဴဂှ်ဂး မူဟိုတ်ဗှ်ေလက်ရော ဣဗြဴဂှ်သၟာန် အဲဟွံလက်ဣဗြဴတ္ၚာဂှ်ဂး နူဂှ်ဒှ်ကယျာန် ဂါန်ဂၠဟ်ညးသ္ကံတုဲ ဗှ်ေဒးလေဲအဲ ဩန်ဒ္စာံဒကေဝ်ဏောၚ်-ဗြဴတ္ၚာဟီု၊ အဲဟွံလေဲ ဣဗြဴဂှ်ဂးတုဲ ညးၜါဂှ် စိုပ်သ္ၚိမၞိဟ်ဇၞော်ကွာန်ရ။
ညးဇၞော်ကွာန်စၟဳစၟတ်စမ်ၜတ်ရံၚ်တုဲ ဒဒှ်ဗြဴတ္ၚာကၠောန်ကေတ်ဂဗုတ် စုတ်ကေတ်ဒုဟ်ဂှ် တီအာရ၊ ညးဇၞော်ကွာန် ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ကဵုဒုဟ်ဒဏ် (တပ်ဒဏ်) ကဵုဗြဴတ္ၚာတုဲ ညးတၞဟ်ဒုၚ်ဟွံမာန် ရပ်ကၠေၚ်ၜက်တက်ဗြဴတ္ၚာရ၊ (ဟိုတ်နူသ္ပဗၠေတ် ကၠောန်ဗဒှ်ကေတ်အရေဝ် ညးတၞဟ်ကွိုက်) ရ။ ဗောဓိသတ် ဒေဝဒတဴရုက္ခဇဵု ဃောနွံမံၚ်လ္တူတၞံဆုဂှ် ဟီုတွံထ္ၜး လလေၚ်ဟုတ်အာနုဖဵုၜါသာ်ရ၊(အဵုတြုံဒိုဟ်ဂွိုက် ဗက်အလိုက်လောဘ ပညာဇြကှ် ဗှ်ေဂှ်ပ္ဍဲဍာ်လေဝ်လေၚ် ပ္ဍဲဒဵုလေဝ်လေၚ် ဟွံပေၚ်ပၟိက်တုဲ၊ မတ်ၜါဒိုဟ်လေဝ်ကၠက် ဗြဴဗှ်ေ ညးထညက်အဲလက် ညးတက်အဲၜုၚ် ဒးဒုၚ်တုဲရသေၚ်ဟာ) မိၚ်ဂလာန်ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုတုဲ က္တဵုဒှ်ဂၠိုက်သ္ၚောံ စံၚ်တူဇၞော်ကွေံကွေံရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်တ္ၚာလေၚ်ဒိုက် ဟောံဗြံကျအာ နူဖဵုၜါလ္ပာ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုရ။
- ဥဘတောဘဌဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၁၁) ဂေါဓါဇာတ် (သၟိၚ်ဗကောတ်ကဵုဗကုဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဟဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက်ကဵု မိတ်သဟာဲဒစဵုဒစး)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ပူဂဵုအရဳခၟဳသၚ် ထေက်ကဵုလျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုမိတ်ပွံၚ် ပံၚ်ဖက်ဒစဵုဒစး စှ်ေစးတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဗကောတ် ဒှ်သၟိၚ်ဗကောတ်တုဲ ပိုၚ်လဝ်ဗကောတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ ကောန်သၟိၚ်ဗကောတ်ဂှ် ပံၚ်ကဵုဗကုဲမွဲတုဲ သ္ပလဝ်မိတ်ရဲပ္တေဟ်ရ၊ ဒဒှ်ကောန်ဗကောတ်ဂှ် ပံၚ်ကဵုဗကုဲ ပံၚ်ကဵုပွံၚ် ဇာတ်ဟွံတုပ် သၟိၚ်အပါအံက်တီအာတုဲ ကဵုဒၠောံဗ္တောန် ဟွံကဵုပံၚ်ဖက်ရ ဗကုဲဂှ် ဒှ်ဂကူယုတ်သဝ်တုဲ ပလီုပလာ်ဂကူဗကောတ်ပိုဲမာန်ဂှ်လေဝ် သၟိၚ်ဗကောတ် ကဵုဒၠောံဗ္တောန်ကောန်ဇကုရ၊ ကောန်ဂှ် ဟီုဟွံကေတ် ဝေတ်ဟွံဒုၚ်တုဲ ပံၚ်ကဵုဗကုဲဖိုဟ်ရ၊ သ္ပမိတ်သ္ပရဲဆာန်ရ၊ ကောန်ဗကောတ်ဟီုကဵု အပါအံက်သာ်ဏံရ။
ယွံအပါ သၟိၚ်ဗကောတ် အဲကောန်ဗကောတ် အာရပ်စဗကုဲဏောၚ် ဂစိုတ်ဗကုဲဏောၚ် ဂးတုဲ လဆောဝ်ရပ်ဍိုက်လဝ်လ္တူဇကုဗကုဲရ၊ ဗကောတ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ကၠောန်လဝ်ကသိုၚ်ပၞော်တုဲ ကာလကတဵုဒှ်ပရိုက်ဘယ် ဂွံတိတ်ဂွံလတ်ဂွံယျတ်ရ၊ ဗကုဲဂှ် ဒးဒုၚ်ပျဲကဵု ကောန်ဗကောတ်လံအာတုဲ ဖေက်ချိုတ် ဂွံဗၠးဘယ်ဂစိုတ်ပၠန်ဂှ် အာဒက်မိတ်ကဵုလၟမွဲရ၊ ဒးကာလမွဲဝါ ပ္ဍဲအခိၚ်တညၚ်ဂှ် ဗြဲဂူဒၟံၚ်တုဲ ဗကောတ်ဗက်ရပ်စ စၟဂြုန်တံဂှ်ရ၊ ဃောဂှ် လၟကဵုကၠဵုမွဲ ဂၠာဲၜံက်ကသိုၚ်ဗကောတ် ဂၠာဲစဗကောတ်တုဲ ဗကုဲအာဂဗစုတ်လၟရ။
ဒဒှ်ရ ဗကုဲမိက်ဂွံဂစိုတ်ဗကောတ်လေဝ် ဒၞာဲဗကောတ်ဒၟံၚ်ဂှ် လဴစကဵုလၟရ၊ (လၟဂွံချောဲဂြအ်တုဲ ဂစုက်ပၟတ်ဒလုယက် ပ္ဍဲကသိုၚ်ဗကောတ်ရ၊ လ္ပာ်ပၞော်ဂှ် ကဵုကၠဵုမၚ်ကိတ်တုဲ ဇၟာပ်ဇၟာပ်ဗကောတ်တိတ်ကၠုၚ် ၜုၚ်တက်ဒုက်ဂစိုတ် ကၠဵုကိတ်ချိုတ်အိုတ်ရ၊) ဗကောတ်ဂွံချိုတ် ဟိုတ်ဂွံစိုပ်လလေၚ်ဂှ် ဒှ်ကသပ်ဗကုဲ ဗကုဲကဵုလဝ်ကသပ်ကုလၟရ၊ လၟဂွံကသပ်နူဗကုဲဗအ်တုဲ ဟိုတ်နူပံၚ်ကဵုပွံၚ်အယုတ် ပံၚ်ဖက်ကဵုမိတ်သဟာဲဒစဵုဒစးဂှ်ရ ပါဲနူဗကောတ်ဗောဓိသတ်တုဲ အလုံဂကူဗကောတ်မွဲ ဒးလေၚ်လမျီုဖအိုတ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗကုဲဗအ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဗကောတ်ရ။
ဂေါဓါဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။
(၁၂) သိၚ်္ဂါလဇာတ် (ကၠဵုကၠိၚ်ကဵုပၠေအ်အရက်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ် သ္ပလွဳပရာဂစိုတ်ဗောဓိသတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲ နာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴအ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပတန်ဣရိယာပိုတ် စိုတ်မြဟ်ကေဝ်ဇြုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၠဵုကၠိၚ် ဒှ်သၟိၚ်ကၠဵု တွဳဗွိုၚ်ပိုၚ်ပြဳလဝ် ကၠဵုကၠိၚ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်တုဲ မံၚ်ပ္ဍဲသုသာန်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သဘၚ်ပေါဲက္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ် သုၚ်စအရက် စၞဗ္ၜူ စဖျုန်သွ စၞအရက်အိုတ်ရ၊ ဗ္ၜူဒလူလှ်ေဒယှ်ေတုဲ ဒှ်အာသ္ဘၚ်ပေါဲသုၚ်စအရက်အိုတ်ရ၊ အပၠေအ်အရက်မွဲသ္ကံဂှ် ပ္ဍဲပဌမပယာံ အရက်သှ်ေဂၠိုၚ်ကီုလေဝ် ဖျုန်သတ်မပ္တံပြေၚ်ဂၠဴအိုတ်အာရ၊ ပၠေအ်အရက်မွဲဂှ် အာအာတ်ဖျုန်တုဲ ဖျုန်ဟွံမွဲ အပၠေအ်အရက်တၞဟ်သ္အာၚ်ဟီုရ၊ အပၠေအ်အရက်ဟီု မူဟိုတ်ဂွံဝါတ်ဖျုန်ရော ရဲဟွံကဵုတိဟ်တုဲ အဲအာဂၠာဲကေတ်ဖျုန်ညံၚ်ဂွံ ဂးသာ်ဂှ်ရ။
အပၠေအ်အရက်တိတ်အာသုသာန် ပပၞညံၚ်မၞိဟ်ချိုတ်ချိုတ်တိက်ဒၟံၚ်တုဲ မၚ်တက်ဂစိုတ်ကၠဵုကၠိၚ်ကၠုၚ်စ ဇွမၞိဟ်တံဂှ်ရ၊ ကၠဵုဗောဓိသတ်လေဝ် တီအခၚ်အပၠေအ်အရက် ပပၞမၞိဟ်ဂစိုတ်-ချိုတ်ဍာံဟွံဍာံ လုပ်စမ်ၜတ် ဆုၚ်ရံၚ်သၟူမၞိဟ်ရ၊ ဂွံသၟူမၞိဟ်ဂမျိုၚ်တုဲ ကၠဵုဗောဓိသတ် မိက်ဂွံခ္ဍိုက်မုက် ခ္ဍိုက်ဂဝဂလေံ ကိတ်စမ်ရံၚ်လေံ အပၠေအ်အရက်ရ၊ ကိတ်တံၚ်လေံအပၠေအ်အရက် အပၠေအ်အရက်ဟွံဗလးတုဲ ဗိုဟ်ကၠဟ်ဏာလေံမွဲဇြဟတ် ဟွံဒးကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ ကသပ်အပၠေအ်အရက်ဂှ် ဇၟာပ်ကၠဵုကၠိၚ်ကၠုၚ်စဇွမၞိဟ် တက်ဂစိုတ်တုဲ ဖျုန်ကၠဵုကၠိၚ်ဂှ် သုၚ်စကဵုအရက်ရ၊ ကၠဵုဗောဓိသတ်ဟီု အဵုတြုံလၞုဟ် တြုံအယုတ် သုၚ်စကၠဟ်အဲဗၠေတ်အာ ယောၚ်ယာအာဂှ် ကဵုဒှ်ကၠာရ နရက်ဇၞော်ဒ္စာံထပ်ကီု ဥဿဒ နရက်သၟတ်စှ်တြဴထပ်ကီု ဟွံဗၠေတ်ကဵုဗှ်ေ ဒ:အာစိုပ်ဗွဲစၟတ်ရောၚ်။ ဂးတုဲ အလုံကၠဵုမွဲ ဗၠးဘဲဂစိုတ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟာသၟုၚ်သုၚ်စသိအရက် အပၠေအ်အရက်ရ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကၠဵုကၠိၚ်ရ။
- သိၚ်္ဂါလဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။
(၁၃) ဝိရောစနဇာတ် (သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်စၠးစရာဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဟွံတုပ်ဖိုဟ် ပ္တုပ်ပ္တောံစ အာစိုပ်လီုလာ်ဇၞော်လောန်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ဂြိုပ်ဒုန်စဵုဗိုၚ် သိိုၚ်ခၞံမံၚ်လဟိၚ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာ ဒှ်ဒကာဇၞော်ဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပတုပ်ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
- ဂလာန်ဂှ် ဒှ်စၟတ်သန် ။ ။ ဒေဝဒတ်ဂှ် လဟုတ်အာနူၛာန်တုဲ လာပ်ဗဇဴလေဝ် ဍိုန်လျစှ်ေအိုတ်ရ၊ သွက်ဂွံဂွံလာပ်ဗဇဴဂှ် နူဂယာသဳသပြာပ်အာတုဲ အာတ်ကေတ်အပေါတ်ဝတ္ထုမသုန်သာ် ကျာ်ဟွံကဵု စဵုဒၞာကၠေံရ၊ မသုန်သာ်မ္ဂးဂှ် ။
(မွဲ) မွဲလအိတ်လမျီု ထပိုဲခၟဳတံ ဒးမံၚ်ပ္ဍဲဘာဂြိုပ်ရ၊ မံၚ်ပ္ဍဲဘာကွာန် ဒးဒုဟ်ဇၞော်ရောၚ်။
(ၜါ) မွဲလအိတ်လမျီု ထပိုဲခၟဳတံ ဒးစဴပိဏ္ဍပါတ်ရ ပိဏ္ဍပါတ်ဒကာတံပလံၚ်နၚ်-နိမန််ဖျဴစဟွံဂွံ၊ စဒးဒုဟ်ဇၞော်ရောၚ်။
(ပိ) မွဲလအိတ်လမျီု ထပိုဲခၟဳတံ ဒးဗိုက်လတက်သ္ၚာပံၚ်သကူ ကပှ်ဂၠာဲကေတ် အကြာသုသာန် ဌာန်က္ဍုဟ်မၠေံတံဂှ်ရ သ္ၚာညးကဵုဒါန် ဗိုက်လတက်ဟွံဂွံ ဒးဒုဟ်ဇၞော်ရောၚ်။
(ပန်) မွဲလအိတ်လမျီု ထပိုဲခၟဳတံ ဒးမံၚ်ဘာတံဆု ဘာဒကာတံသိုၚ်လဝ် မံၚ်ဟွံဂွံ မံၚ်တန်တဴ ဒးဒုဟ်ဇၞော်ရောၚ်။
(မသုန်) မွဲလအိတ်လမျီု ထပိုဲခၟဳတံ စစၞမပ္တံ ကဖျုန်ဟွံဂွံ ဒးစစၞမပ္တံၜဲၜဵု တိတ်နူတိ စစၞလမျီုသတ်တံ ဒးဒုဟ်ဇၞော်ရောၚ်။ (ဣဝွံ သွက်ဂွံတီတုဲ ချူလဝ်ဂၠေံဂၠေံဍန်ဍန်ရ)
ဒေဝဒတ်ပ္တုပ်ပ္တောံကျာ်ဂှ် အတိုၚ်လအာတ်မသုန်သာ် ကျာ်ဟွံကဵုတုဲ ဒေဝဒတ်ပါ်က္ဍိုပ်ပါ်ဗော် ဒကးသၚ်တံရ၊ ခၟဳသၟတ် ဗၞတ်မသုန်ကၠံဇကုဂှ် ဗက်အာဒေဝဒတ်တုဲ တန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂယာသဳသ ဗွဲတၞဟ်ခြာရ၊ ကျာ်တုဲပိုဲဗလးဏာ မှာထေရ်သာရိပိုတ်ကဵုမောဂ္ဂလာန် အာတွံဓဝ်ကဵုခၟဳသၟတ်တံဂှ်ရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ် ပ္တုပ်ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံဒၟံၚ်ဓဝ်ကဵုခၟဳသၟတ် မဒှ်ကွးဇကုရ၊ ဒေဝဒတ်တွံဓဝ်ဍောၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပၠေၚ်ကၠေံလၟောၚ် ကဵုမှာထေရ််သာရိပိုတ်တွံရ၊ မောဂ္ဂလာန်လေဝ် တွံပၠန်ရ၊ ဃောဂှ် ဒေဝဒတ်တိက်သၠိၚ်အာတုဲ အဂ္ဂသာဝကၜါဇကု တွံဒၟံၚ်ဓဝ်ဂှ် ခၟဳသၟတ်မသုန်ကၠံ ဒှ်အာအရှန်ဖအိုတ်ရ၊ ဗက်အာလက်ကရဴ အဂ္ဂသာဝကၜါဇကုတုဲ စိုပ်အာဇရေၚ်ကျာ်တုဲအိုတ်ရ၊ ကွးဒေဝဒတ်ပ္တေဟ် မၞုံယၟု-ကောကာလိတ-ဂှ် ညာတ်ဘာလ္ၚု ဘာသၟးသှ်ေဒၟံၚ်တုဲ လဟုက်တိုန်ပ္ဍဲစိုတ်ရ။ ကောကာလိတ ဟီုကဵုအ္စာဒေဝဒတ် သာ်ဝွံရ။
ယွံကောန်တၠဒေဝဒတ် အဂ္ဂသာဝကၜါဇကုဂှ် ပလီုထောံပရိသာတ်တၠအဲအိုတ်ရ၊ သှ်ေမံၚ်ဘာသၟးတုဲ လ္ၚုလ္ၚန်အိုတ်ရ တၠအဲတိက်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ဏီဟာ ဂးတုဲ နကဵုစိုတ်ထေဲလဟုက်လောန်ဂှ် ကောကာလိတ ထၞိက်စုတ်ပ္ဍဲသိုဟ် အ္စာဒေဝဒတ် ဗၞတ်မွဲဇြဟတ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဒးဘယ်ဇၞော်ဂှ်တုဲ ဃောဂှ် ဇအအ်ဆီဇွောဝ်တိတ်နူပါၚ်ရ၊ သ္ပတံနူတ္ၚဲဂှ်တုဲ ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ယဲ ဂိသကဝ် တသဝ်တသောန်ဒၟံၚ်ရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဇာဒိသိုၚ် (သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်-မၞုံယၟုကေသရရာဇာ) ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုဟ်ဟေမဝန် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်ထဝ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်ကၠဵုကၠိၚ် လဟိၚ်မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်ကီုရ၊ ဃောသၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် အာဂၠာဲစစၞဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်ဂဗဒးတုဲ ဂြိပ်ဟွံဂတာပ် ဖျဝ်ဇကုအောပ်မာပၚ်တဲၜါ လ္ၚောဝ်သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် သၟာန်ဇာန်ဟိုတ်ဖဵုတုဲ ကၠဵုကၠိၚ်သှ်ကဵုသာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်သတ် အဲဍိက်မိက်ဂွံကၠောန်ၜိုတ် တမ်ဇိုၚ်နာဲပိုဲတုဲ မိက်ဂွံခစရအဴ ဂွံရ ဇာဒိသိုၚ်ဂးတုဲ-ကော်ဏာကၠဵု ကဵုအာဂိုဟ်ထဝ်တေံရ ကၠဵုကၠိၚ်ကဵုဇာဒိသိုၚ် ဒှ်မိတ်ပ္တေဟ်ညးသ္ကံတုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်ထဝ်မွဲစွံရ။
သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် အာဂၠာဲနၚ်ဖျုန်သတ် မပ္တံပှ်ပှ်ေပြေၚ်ဂၠဴတုဲ စဗပေၚ်ဗုၚ် သှ်ေဂှ်ဖျဴနၚ်ကဵုကၠဵုကၠိၚ်စရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ဂွံစဖျုန်သၟေဟ်သှ်ေဒၟံၚ် ဂွံစဖဲဖဲတုဲ ဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲ ကြောံတိုန်ရ လံညိ ကၠဵုကၠိၚ်ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ အဲလေဝ်သတ်ဇိုၚ်ပန် ဣတေံလေဝ်သတ်ဇိုၚ်ပန်ကီု၊ မူဟိုတ်အဲဒးမံၚ်သၟဝ််တဲညးတေံရော မူဟိုတ်ညးတေံ ဒးဂၠာဲဗစအဲရော ဂးတုဲ အသိၚ်မာနက္တဵုဒှ်ပၠန်ဂှ် ဟီုကဵုဇာဒိသိုၚ် သာ်ဝွံရ ယွံသၟိၚ််ဇာဒိသိုၚ် အဲမံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်ထဝ်ဏံတုဲ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် အာဂေတ်ရံၚ်သတ်ဂြိုပ် မပ္တံစိၚ်တံဂှ်ညိ ဆဵုညာတ်တုဲ ကၠုၚ်လဴကဵုအဲညိ အဲဂစိုတ်သတ္တံဂှ်တုဲ ဗစသၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ရ၊ ကာလကၠုၚ်တိဟ် အဵုဇမ္ဗုကစၠးစရာဲ ဂဵုလဟဵုညိ ကော်ဟီုသာ်ဂှ်တုဲ အဲကိတ်ဂစိုတ်သတ် မပ္တံစိၚ်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ဗဒေါံရ။
ၜိုန်ရဗဒေါံကီုလေဝ် ဗဒေါံဟွံမာန်ရ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် တိတ်နူဂိုဟ်ထဝ် အာဂၠာဲစစၞသတ်ဂြိုပ် ဂဗဒးစိၚ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ် လဴကဵုကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်လေဝ် တိတ်နူဂိုဟ်ထဝ်တုဲ အတိုၚ်ဗကန်သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ဂှ် ကဳကရေဲမွဲဇြဟတ်ရ ကၠဵုကၠိၚ်ဒံၚ်ခၠာ် ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဇိုၚ်စိၚ် စိၚ်လိုန်ဖလှေက်ထောံ ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်တုဲ အိက်စုတ်လ္တူဇကုကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ ဗရုကရေဲက္ညာၚ်တုဲ စိၚ်လုပ်အာဂြိုပ်ရောၚ်။
ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၠဵုကၠိၚ်ရ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ရ။
- ဝိရောဇနဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။
အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် ဨက-စှ်ပိ (၁၃) ဇာတ် တုဲရ ။ ။ ။
(ခ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဒုက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ဝိနဳလကဇာတ် (ဇာတ်ၜိုပ်ကဵုခ္ဍာ် ဒှ်ပွံၚ်-ၜိုပ်ကောကဵုဒေံသီုခ္ဍာ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူခ္ဍာ်က္တဵုဒှ်နူၜိုပ််-သာ်ဟွံလမ်စံက်အှ်ေ-ဟွံသၠုဲအှ်ေ မၞုံယၟုဝိနဳလက)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာာ်တြဲနာဲပိုဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ဂြိုပ်ဒုန်စဵုဗိုၚ် သိုၚ်ခၞံမံၚ်လဟိၚ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာဒှ်ဒကာဇၞော်ဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ပတုပ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကိုပ်ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵု ဝိဒေဟရးဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ကောန်သၟိၚ်တုဲ အပါအံက်စဴအာသွဝ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုရ၊ ကာလဂှ် ၜိုပ်ထဝ်ကၟက်မွဲ ပံၚ်ကဵုခ္ဍာ်ၝောံ ဂွံကောန်မွဲတုဲ ခုတ်လဝ်ယၟု ဝိနဳလက-ရ၊ ၜိုပ်ဇၞော်အပါအံက်ဂှ် ဂွံလဝ်ကောန်ၜိုပ်ၜါ ခ္ဍာ်မွဲရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါ ၜိုပ်ၜါကောကဵုဒေံ အာဝေၚ်ပ္ဍဲဒေံခ္ဍာ်တုဲ ဃိုၚ်နၚ် (ဓလိၚ်နၚ်) ခ္ဍာ်ရ၊ ၜိုပ်ၜါဂှ် ကိတ်လဝ်မုဟ်လေံမွဲမွဲလ္ပာ်တုဲ ခ္ဍာ်ဂှ် ကိတ်ဍံၚ်လဝ်လေံဒကုတ် အဒေါဝ်ဓဝ်ဓဝ် ၜိုပ်ၜါပဝ်ယာန်တိုန်လ္တူဍုၚ်မိတ္ထဵုရ။
ဃောဂှ်ပၠန်-သၟိၚ်ဍုၚ်ဝိဒေဟရး ဍိုက်အာလ္တူကွဳ ဗ္ဂန်လဝ်ချေံသိန္ဓဴဗ္တာၚ်ပန်တုဲ ဂေတ်လန်ဗဵုဍုၚ်ရ၊ ခ္ဍာ်ဝိနဳလက ညာတ်ဒးသၟိၚ်တုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ။ ဟး-အဲကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရး ပသာ်တၟေၚ်ရော တုပ်တုပ်ရ၊ သၟိၚ်ဂှ် ဍိုက်အာကွဳချေံသိန္ဓဴ အဲဂှ် ဍိုက်အာကွဳဗ္ဂန်လဝ်ၜိုပ်တုဲ အာဂွံကီု ဟီုဂးသာ်ဂှ်တုဲ ၜိုပ်ၜါဂှ်ဂွံမိၚ်ကေတ် ထေဲတိုန်ပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ ယဝ်ရထောံဖျေံခ္ဍာ်ဂှ်မ္ဂး-ဟွံဗၠးအရေဝ်အပါအံက်သၟိၚ်ၜိုပ်တုဲ ဃိုၚ်ဗစိုပ်ဏာခ္ဍာ်ရ၊ စိုပ်ဂြိုပ်ဇၞော် ဒၞာဲဌာန်မံၚ်ဇကုတုဲ ပရူဒဒှ်ဂှ် ၜိုပ်ၜါလဴဗ္စကဵုအပါအံက်ရ၊ သၟိၚ်ၜိုပ်မဒှ်အပါအံက်ဂှ် ထေဲတုဲ ဟီုကဵုကောန်ၜါ ကဵုကလေၚ်ဃိုၚ်ဏာခ္ဍာ် အာစွံပ္ဍဲဒၞာဲညးဍုၚ်ကွာန် အာသ္ၚိဝစ်ပဿဴရောၚ်။
- ဗီုပတုပ်ကျာ်တုန် အဲကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရး မူသာ်ဟွံတၟေၚ်ဂှ် ဒှ်ပတုပ်ကျာ်ရောၚ် ။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်ခ္ဍာ်ၝောံ ဂွံကဵုၜိုပ် ခ္ဍာ်မၞုံယၟု ဝိနဳလက-ရ အဂ္ဂသာဝကၜါ သာရိပိုတ်ကဵုမောဂ္ဂလာန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ၜိုပ်ထဝ်ကောကဵုဒေံရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ဒှ်အပါအံက်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဝိဒေဟရးရ။ ။
ဝိနဳလကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ ။
(၂) ဒုဗ္ဘိယမက္ကဋဇာတ် (ဇာတ်ကၞုဲဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်ကဵုမိတ်ကီု သီုကဵုဟွံတီဂုဏ်ညး)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဗဗၞးကဵုကၞုဲ ကၞုဲအယုတ် အိက်စုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဗဗၞး)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလတန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဗ္ဒာဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် စိုတ်ယုတ်လုတ်ဒုဟ်ကဵုမိတ် ဂြိုဟ်ကဵုမိတ် ဟွံတီဂုဏ်ညးတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဗဗၞး ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကွာန်ကာသိကတုဲ သ္ပဒတဴသ္ၚိကၟိန်ရ၊ ဗ္ဒာဲကွာန်ဂှ် ပလိုၚ်ဇြိုဟ်နွံမွဲမတုဲ ကၞုဲဂမၠိုၚ် စှ်ေသုၚ်ဍာ်ဟွံဂွံရ၊ မၞိဟ်အာကၠုၚ်ကွာ်တြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၟံက်လဝ်ဍာ်ပလိုၚ် ကိုဟ်ဆာဲစုတ်ပ္ဍဲဂၠုၚ်ဍာ်တုဲ သွက်ကၞုဲပြေၚ်ဂၠဴဂမၠိုၚ် ဂွံသုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ကွာ်တြဴစိုပ်ဒၞာဲဂှ် ညာတ်ဒးဒဒိုက်သတ်ဂြိုပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကၟံက်ဍာ်ပလိုၚ်နကဵုဇုက် ကိုဟ်ဆာဲစုတ်ပ္ဍဲဂၠုၚ်ဍာ် ကတိုၚ်ဍာ်ရ၊ ကၞုဲဂမၠိုၚ် ဂွံသုၚ်ဍာ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးဗောဓိသတ်ပိုဲ ဍောၚ်ၜိုတ်တုဲ လုပ်တိက်ဒၟံၚ်် သၟဝ်တၞံဆုမွဲတၞံရ။
ကၞုဲဒေဝဒတ် ညာတ်ဒးဗောဓိသတ်တုဲ ထညောန်ထညက် တ္ၚက်ၚေက်ကရေဲ ဗၜေဲမတ် ကလေတ်လတာ် ညံၚ်ၛာ်ကမြ ဘပဠဗဗၞးတုဲ ဗောဓိသတ်ကလေၚ်ဟီု ပရူဟွံတီဂုဏ်ညးရ၊ ကၞုဲဒေဝဒတ် ဟွံကလေၚ်ဂလာန် ဗောဓိသတ်သၟးဟွံသေၚ်ဏီ ဃောကွာ်အာဂှ် ကၞုဲဒေဝဒတ်အိက်စုတ်လ္တူက္ဍိုပ်ဗဗၞး ဗောဓိသတ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုမိတ် ဟွံတီဂုဏ်ညးရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞးသ္ပလဝ်ဂုဏ်ရ။
- ဒုဗ္ဘိယမက္ကဋဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၃) ဂိရိဒတ္တဇာတ် (အမာတ်တၠပညာကဵုပၟၚ်ချေံ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူပၟၚ်ချေံဇိုၚ်သ္ဍဴ (လၟေန်) ဝဳဝတ်ချေံ)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလတန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုခၟဳ ပံၚ်ဖက်ကဵုညးဒစဵုဒစးတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်သာမ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူအမာတ်တုဲ ဒှ်အမာတ်သ္ပအ္စာသၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ချေံမ္ၚဵုသၟိၚ်မွဲဂှ် မၞုံယၟု-ပဏ္ဍဝ၊ ဒေဝဒတ်မၞုံယၟု-ဂိရိဒတ္တ ဒှ်ပၟၚ်ချေံသၟိၚ်ရ၊ ပၟၚ်ချေံဂှ် ဇိုၚ်သ္ဍဴလၟေန်-ဇိုၚ်ညှံၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ကာလတံၚ်ဏာချေံအာဂတဂှ် ချေံထေၚ်ဂး-ဗ္တောန်ဣတေံရ၊ ကွာ်ပတုပ်ဗက်ပၟၚ်ချေံ ညှံၚ်ဗက်ကီုရ။
သၟိၚ်ညာတ်ချေံ ဇိုၚ်ညှံၚ််ဒၟံၚ်တုဲ သၟာန်ဗောဓိသတ်ရ၊ အတိုၚ်ဒဒှ်ဍာံစၟတ်ဂှ် လဴထ္ၜးကဵုသၟိၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ကဵုသၠာဲပြံၚ်ထောံ ပၟၚ်ချေံမၞိဟ်ဇိုၚ်ခိုဟ်ခိုဟ်တုဲ ချေံမ္ၚဵုသၟိၚ်လေဝ် ဇိုၚ်သ္ဍဴလၟေန်ညှံၚ်ဟွံမွဲသက်က်ရ။ ချေံမ္ၚဵု ဂွံဒှ်အာလၟေန်ဂှ် ဟိုတ်နူပံၚ်ဖက်ဒးကဵု ပၟၚ်ချေံလၟေန်ဂိရိဒတ္တရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ် ကၠာတေံ ဒှ်ပၟၚ်ချေံဇိုၚ်ညှံၚ် မၞုံယၟု-ဂိရိဒတ္တ-ရ၊ ခၟဳပံၚ်ဖက်ကဵုညးမဒစဵုဒစးလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ချေံမ္ၚဵုမၞုံယၟု-ပဏ္ဍဝ-ရ။ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်သာမ-ရ။ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အမာတ်တၠပညာရ။
- ဂိရိဒတ္တဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(၄) မဏိစောရဇာတ် (ဇာတ်ရပ်ကမၠတ် ကၠတ်မမၞိက်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူသၟိၚ်ကဵုကၠတ်ပၞုက်ၝောံကိုဋ် ကၞုၚ်မမၞိက် ၝောံကိုဋ်စဳလဝ်မတ်မမၞိက်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ယွံခၟဳတံ-ဒေဝဒတ်ဂှ် တၞဟ်နဂစိုတ်အဲကျာ် သ္ပလွဳပရာ အခါလၟုဟ်ဟွံသေၚ်ဏီ လောန်ကၠုၚ်ကၠာကၠာတေံလေဝ် သ္ပလွဳပရာဂစိုတ်အဲကျာ်တုဲရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ လောန်ကၠုၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူသမ္ၚေဟ်သေဌဳတုဲ စှ်ေဒၞာဲသ္ၚိဌာန်ကဵုကောန်ဝုတ်သေဌဳ ဍုၚ်ဗာရဏသဳရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် မၞုံယၟု-သုဇာတာ-ရုပ်သာ်စၠးစရာဲ ဂေါဝ်ဆာဲလောန်တုဲ ထေက်ကြိုက်ကဵုဂၞကျာ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါ ညးၜါဍိုက်အာမွဲကွဳကီုရ၊ မိသုဇာတာ မိက်ဂွံအာဗဵုလ္ၚောဝ်မိမၜါတုဲ ဗောဓိသတ်ဒးပလံၚ်ဏာရ၊ တ္ၚဲဂှ်လေဝ် ဒှ်တ္ၚဲသၟိၚ်ဂေတ်သ္ပဝ်ဍုၚ် ဍိုက်အာစိၚ်မ္ၚဵု ဆဵုဒးဂၞကျာ်သုဇာတာ တဏှာသကာတ်မြဟ် က္တဵုဒှ်တိုန်ရ။ ။ ။
သၟိၚ်ဗလးဏာအမာတ်မွဲ ကဵုအာသၟာန်စမ်ၜတ်တြုံတၠသ္ၚိဍေံနွံ၊ ဟွံမွဲတုဲ ဒဒှ်ဗြဴမၞုံကဵုတြုံတၠသ္ၚိဂှ် ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် အေၚ်လဒမ်စိုတ်အယုတ် သ္ကုတ်ထောံစိုတ်ရာဂတဏှာဟွံမာန်တုဲ နကဵုကသပ် ပပ်ပပ်ပဳပဳဂှ် ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဗြဴမၞုံကဵုတြုံဆံၚ်ဍေံ နကဵုပြယာဲမွဲမွဲ အဲဂစိုတ်ကၠေံတြုံဍေံတုဲ ဗြဴဍေံရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂှ် အဲဂွံရ၊ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံတုဲ သၟိၚ်စကာအမာတ်ပၠန်ရ ၝောံကိုဋ်သၟိၚ် စဳလဝ်မမၞိက်ဂှ် သၠောတ်ထောံတုဲ စကာအမာတ်မွဲ ကဵုအာထောံစုတ်ပ္ဍဲကွဳဗောဓိသတ်ရ၊ ထောံပၞုက်ဓလုက်စုတ်ပ္ဍဲကွဳတုဲ ပပၞၝောံကိုဋ်သၟိၚ်ကၠေံအာရ၊ အမာတ်ရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုသၟိၚ်ဂှ် ကၠုၚ်လဴထ္ၜးတုဲ ကသပ်ဍိုက်ပေၚ်အာရ၊ ကလောန်အလီဂှ် သၟိၚ်ကဵုအမာတ်ဟေၚ်တီရ။
ဃောဂှ် ဗလးမၞိဟ် ကဵုအာဗက်ဂၠာဲတုဲ ဂဗစုတ်ၝောံကိုဋ်မၞိက် ပ္ဍဲကွဳဗောဓိသတ် ရပ်ဂွံကမၠတ် မွဲဇိုၚ်မွဲတဲရ၊ သၟိၚ်ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဍိက်သ္ကံဂမၠိုၚ် ရပ်ကၠေၚ်ဒက်ဇိုၚ်တဲ ၜုၚ်တက်ပျဲပျာံရ၊ ဂၞကျာ်သုဇာတာ ညာတ်ဒးဒဒိုက်တြုံတၠသ္ၚိ နရိုအ်ယာံဒါတ်သြိုဟ်တုဲ ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ်အိန် ဒေဝတဴတံရ၊ နကဵုအသံသၟိၚ်ဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာဗောဓိသတ်တုဲ စိုပ်မ္ၚးဍုၚ်တေံ ကဵုကုတ်က္ဍိုပ်ရ၊ ဟိုတ်နူအသိၚ်သဳလ ဂၞကျာ်သုဇာတာဂှ်ရ သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ သၟိၚ်အယုတ်ဂှ် သၟိၚ်အိန်ဖျေံကၠေံနူစိၚ် သတိက်လဝ်ပ္ဍဲတိ စွံလ္တူဒၞန်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဂှ် သၟိၚ်အိန်ယိုက်ပ္တိုန်လ္တူစးစိၚ်တုဲ ကောန်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ထေၚ်ဂးဗောဓိသတ် ကုတ်ကံကုတ်က္ဍိုပ်ကမၠတ်ရ၊ ဒဒှ်က္ဍိုပ်သၟိၚ်ဇကုဟွံတီတုဲ ဃောမိပ်စိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်ကံသၟိၚ်အယုတ် ပိုတ်ချိုတ်အာဃောဂှ်ရ။
ကံပိုတ် ချိုတ်အာတုဲဟေၚ် တီဒဒှ်သၟိၚ်ဇကုရ၊ သၟိၚ်အိန်ကဵုဒၠောံဗ္တောန် သၠိုက်အဘိသိက် ဗောဓိသတ်ကဵုသၟတ်ဗြဴသုဇာတာ ဒှ်အာဂၞကျာ် ဂတပရိသာတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကလေၚ်စဴပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳ နကဵုဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်သမၠီု ဟွံမၚ်မွဲဓဝ်ရ၊ အနုရုဒ္ဓလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်အိန်ရ၊ မိရာဟုလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂၞကျာ်သုဇာတာရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ် သၟိၚ်အိန်ဇိုန်ကဵုပသၟိၚ်ရ။
- မဏိစောရဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။
(၅) ဝဳရကဇာတ် (ဇာတ်အကၠဟ်ကဵုခ္ဍာ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ် ပတုပ်ပ္တောံကျာ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲလာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ်ဒးရး ဟီုဂးဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပတုပ်ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူအကၠဟ် ဗ္ဒာဲဒလာဲကဵုလစအၚ်လှာ ဇရေၚ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် ဇကုမွဲဓဝ်ဟေၚ် ဒၟံၚ်တဴရ၊ အကၠဟ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဝဳရက ဂးယၟုရ၊ ဒေဝဒတ်ဒှ်ခ္ဍာ် သိဝိဌက ဂးယၟုရ၊ ကာလဍုၚ်ဗာရဏသဳ က္တဵုဒှ်တၞောဝ် ကၠောဝ်ဗျဵုဂှ် ခ္ဍာ်သိဝိဌက ကော်ဂွံခ္ဍာ်ၝောံဇကုတုဲ သွက်ဂွံဂျိုၚ်လမျီု တိတ်စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်တေံရ၊ ဂဗဆဵုဒးအကၠဟ် ဒှ်အာရဲသ္ကံပ္တေဟ်တုဲ အကၠဟ်ဗ္စစၞကဵုခ္ဍာ် မပ္တံက ၚုဲတံဂှ်ရ။
ခ္ဍာ်ကၟက်ကဵုၝောံ ဂွံစစၞခိုဟ်တုဲ လံကဵုလံ ခ္ဍာ်ကၟက်ဟွံပအသုၚ် သၠုၚ်လဝ်မာန လ္တူအကၠဟ်ရ အကၠဟ်မွဲဓဝ် စှ်ေဂၠာဲစစၞ ကၚုဲပ္ဍဲအၚ်လှာဂွံ အဲခ္ဍာ်လေဝ် စှ်ေဍာ်ဂၠာဲစစၞဂွံကီု၊ ဟီုပ္တိုန်မာနတုဲ အကၠဟ်ဗဒေါံဟွံမာန်ရ၊ မိက်ဂွံပတုပ်ပ္တောံကဵုအကၠဟ်တုဲ ခ္ဍာ်စှ်ေဍာ်အၚ်လှာရ၊ မံက်တိုန်နူဂှ်ဗက် ခက်ဂွံသွိသွန်တုဲ ခၟဴသၟးမံက်ပၠန် ဒးအိုတ်သကန်ဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။ ။ ။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ခ္ဍာ်သိဝိဌက-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အကၠဟ်ဝဳရက-ရ။
- ဝဳရကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၆) သုသုမာရဇာတ် (ဇာတ်ကျာံကဵုကၞုဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်၊ ဂစိုတ်ကျာ်ဟွံမာန်တုဲ ဒှ်အာသၟးသၟး)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ဃောကျာ်တြဲနာဲပိုဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ သိုၚ်ခၞံလဝ်ဘာထဝ် ဘာရတ်တၟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဒြဟတ်စိၚ်ဇၟူတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုဟ်ဟေမဝန်ရ၊ ဗဒါဲဒလာဲဒဵုဂှ် ကြုၚ်နွံဒၟံၚ်တုဲ အာဂၠာဲစရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ် သစ္ဆုမၞုံကဵုရှ်တံရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ်ဒှ်ကျာံကၟက် ဂွံလဝ်ဆောဖွက်ကျာံၝောံမွဲတုဲ ကာလညာတ်ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် ကျာံၝောံအၚောပ်တိုန် မိက်ဂွံစဖျုန်ဂြိုဟ်(ဖျုန်ကောန်ကၟံ) ကၞုဲရ၊ ကျာံကၟက်ဟီုကဵုကျာံၝောံ လ္ပဂွိၚ် ဖျုန်ဂြိုဟ်သၟိၚ်ကၞုဲ ညံၚ်ဂွံဂွံံဂှ် အဲအာကေတ်ကဵုရၝောံ ဂးတုဲ ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်ရ၊ ကာလဂှ် ကျာံကၟက်ဒေဝဒတ် ပ္တိတ်ပသပ်ကၠောန်ပြယာဲတုဲ ဟီုကဵုသၟိၚ်ကၞုဲသာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်ကၞုဲ တေတေံ လ္ပာ်ဩၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါမွဲလ္ပာ်တေံဂှ် သစ္ဆုပါဒဂမၠိုၚ် မပ္တံဒူရေန်မၚ်ဂုတ် လမုတ်သတ်ဖာ လၚ်ကာပၞဟ်ပၞး ဗြာတ်ဍာတ်ကြောံ နွံကဵုရှ် အာစမုဒှ်ရော ဂးတုဲ သၟိၚ်ကၞုဲကလေၚ်ဟီုသာ်ဝွံပၠန်ရ၊ ဟာဲသၟိၚ်ကျာံ ဗီုလဵုအဲဂွံအာရော ဍာ်ၜဳဂၚ်္ဂါဇြိုဟ်လှဲ ဇၟော်ဖေက်ဂၟော်ကွေံကွေံဟွံသေၚ်ဟာ ကျာံဒေဝဒတ်လီကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ်-လ္ပဒှ်ဒဒိုက်စိုတ်ညိ၊ ဍိုက်အာလ္တူစးအဲတုဲ စိုပ်ဩၚ်ကြုၚ်လ္ပာ်တေံရ၊ (ကသပ်ကျာံအယုတ်ဂှ် ဍိုက်ဏာကၞုဲစိုပ်အဒေါဝ်ၜဳတုဲ ဗလိုပ်ဖျေံကၞုဲ ကၞုဲချိုတ် ဂွံဖျုန်ဂြိုဟ်ဗ္စကျာံၝောံ) ကာလဂှ် ပ္တေဟ်ဂလာန်ကျာံတုဲ ကၞုဲဍိုက်အာလ္တူစးကျာံရ၊ စိုပ်အဒေါဝ်ၜဳဂှ် ကျာံဖျဝ်ဖျေံဇကု ဗလိုက်ဍာ်ကဵုကၞုဲရ။
ပရူဒဒှ်ဂှ် ကၞုဲသၟာန်တုဲ ကျာံလဴဗ္စဖအိုတ်ရ၊ ကာလဂှ် ကၞုဲဟီုကဵုကျာံ ဟာဲသၟိၚ်ကျာံ ပိုဲကၞုဲမ္ဂးဂှ် ဒံၚ်အာဒံၚ်ကၠုၚ် ခၠာ်အာခၠာ်ကၠုၚ်တုဲ ဟဂွံမံၚ်ညိၚ်ညိၚ်မွဲလှ်ေရ၊ ယဝ်ရဖျုန်ဂြိုဟ်ကောန်ကၟံ နွံပ္ဍဲဇကုပိုဲမ္ဂး-လှေက်လှံၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲဒးအာကၠုၚ်တေဟ်-တေတေံ အာစွံလဝ်ပ္ဍဲတၞံဝိဍာ် ကွက်လကဲလဝ်ရ၊ ဂးတုဲ ကျာံပ္တေဟ်ဍိတ် ၚိတ်မံၚ်ဍာ်ကံဖိုဟ်ရ၊ (သတ်ဝိဍာ်ဂှ် ကာလဍုဟ်ဗ္ကေတ်ဒၟံၚ်တုဲ တုပ်တဴညံၚ်ရဴဖျုန်ဂြိုဟ်ကီုရ။)
ကာလဂှ် ကျာံပ္ဍိုက်ဏာကၞုဲ စိုတ်အာဩၚ်ကြုၚ်ဗဒါဲတၞံဝိဍာ် ဒံၚ််ခၠာ်အာနူစးကျာံတုဲ ဗၠးဘယ်ဂစိုတ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် ဂဇံဒၟံၚ်ပ္ဍဲတၞံတံဆုဝိဍာ်တုဲ ဟီုကဵုကျာံသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲကျာံအဒိုဟ်ဂွိုက် ကြိုက်ကဵုဂြိုဟ်စာ လုတ်မှာဗၠေတ်ဗၠး ဟွံဒးဗီုရောၚ်သွံ ဗှ်ေဗပေၚ်အၚောပ်ဗြဴဗှ်ေ မူသာ်လဵုရော ဒှ်ရသွံ ဂြိုဟ်ကောန်ကၟံသတ္တံဂှ် ဗှ်ေထေၚ်ဂးနွံပ္ဍဲကၞုၚ်ကၞာၚ်ဆုဟာ-ဗှ်ေဂှ် ဇကုဇၞော်ကွေံရ ညာန်ဘာန်ဟွံမွဲလးလး ဂးတုဲ ကျာံအဒိုဟ်ဂွိုက် ဂၠိုက်သ္ၚောံစံၚ်တူ ကလေၚ်စဴအာဒၞာဲဇကုဇကုရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကျာံကၟက် ဂြိုဟ်ကဵုအဲကျာ် မိက်ဂွံစဖျုန်ဂြိုဟ်အဲရ၊ ဣဗြဴစိဉ္စမဏဴလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကျာံၝောံ ဂွံကဵုကျာံဒေဝဒတ် အၚောပ်စဖျုန်ဂြိုဟ်အဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရ။
- သုသုမာရဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၇) ကလန္ဒကဇာတ် (ဂစေံၜက်ဆုကဵုပြိပ်သၞေၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူပြိပ်ကဵုဂစေံၜံက်ဆု ဒှ်မိတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ဃောကာလတန်တဴ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပတုပ်ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူ ဂစေံၜံက်ဆု တုဲ မၞုံယၟု-ခဒိရဝနိယ-ဒၟံၚ််ပ္ဍဲဂြိုဟ်ဟေမဝန်ရ၊ အာဂၠာဲၜံက်စစၞ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဆုကြက်လကံတုဲ ဒေဝဒတ်ဒှ်ပြိပ်ဒမျိုၚ် မၞုံယၟု-ကာလန္ဒက-သ္ပမိတ်ကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ဂစေံၜံက်ဆုဂှ် ၜံက်စၟပ္ဍဲတၞံဆုကြက်လကံတုဲ၊ ဂွံစၟတံဂှ် ကဵုပြိပ်ဒမျိုၚ်စရ၊ လံကဵုလံ ပြိပ်ဒမျိုၚ် အာဂၠာဲၜံက်ကိတ်စစၟကီုရ၊ ဆဂးဂှ် ဆုကြိက်ဆုပြာ်ဒှ်တံ ဟွံမွဲကဵုကြက်ဂှ် ပြိပ််ဒမျိိုၚ် ကိတ်ဂၠံက်ၜံက်စမာန်ကွေံရ၊ ဟိုတ်နူဟွံဒုၚ်သၠုၚ်လဝ်မာန အာကိတ်ၜံက်ဂၠံက်စစၟ ပ္ဍဲဆုကြက်လကံကီုတုဲ ပြိပ်ဒမျိုၚ်ဂှ် ခၟဴလေဝ်ပိုတ် မတ်လေဝ်ဓလတ် က္ဍိုပ်လေဝ်ဒကး (ပတုပ်ပ္တောံကဵုလၟောၚ်ကျာ်) ဂစေံၜံက်ဆု ချိုတ်အာပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။ ။ ။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ပြိပ်ကာလန္ဒက-ရ။ အဲကျာ်လၟုဟ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂစေံၜံက်ဆု ခဒိရဝနိယ-ရ။
- ကာလန္ဒကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၈) ဓမ္မဓဇဇာတ် (ပြောဟိတ်ကဵုသ္ကိုပ်ပၞာန်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]မုက်လိခ်-၃၀ - ၃၂ မုက်ၜါမုက်ဝွံ ကၠေံမံၚ် ၜိုတ်နွံဂှ် ဆက်ချူအာရ။
တုဲ ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန်တံ ဒှ်တသိုက်ကွေံကွေံရ၊ နကဵုညာဏ်ပညာ သ္ကေက်သ္ကာဂှ် သ္ပအစာံသ္ပဇၞော်တုဲ သ္ဂုတ်သွာတ်ဂဗုတ် ဟွံကဵုဂၠုတ် ဟွံကဵုယုတ်ဒေက်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကာလကစဩန်ဓဇန်စှ်တုဲ ဂစိုတ်အဲကျာ်ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဆတ္တပါဏိ-ရ၊ အနုရုဒ္ဓလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်အိန်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပြောဟိတ်မၞုံယၟု-ဓမ္မဓဇ-ရ။
ဓမ္မဓဇဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၉) ကာသာဝဇာတ် (ဇာတ်ဒေဝဒတ်-လတက်သ္ၚာပ္တောံကျာ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကာလကျာ်တြဲဂေါတမပိုဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂွံသ္ၚာသာ်ထဝ် လတက်သ္ၚာနွံကဵုၚုဟ်မးမဂၠိုၚ် ပတုပ်ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ပရောပရာဂှ် က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ရ၊ ညးဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ပံၚ်ပ္တောံတုဲသ္ပကုသဵုကဵုဒါန်ယာတ်ရ၊ ညးဗၞိက်မွဲတၠဂှ် နွံပၟိက်ကဵုကုသဵုတုဲ ယာတ်ဇကု ယာတ်သ္ၚာ မၞုံကဵုၚုဟ်မဂၠိုၚ်ဂှ် သၠးကဵုဒါန်ကရောံညးတၞဟ်ကီုရ။ ။ ကလိဂွံယာတ်သ္ၚာခိုဟ်တုဲ ညးလ္ၚဵုဟီုကဵုသာရိပိုတ် ညးလ္ၚဵုဟီုကဵုဒေဝဒတ် လ္ပာ်ဒေဝဒတ်ဂှ် မၞိဟ်ဂၠိုၚ်အာတုဲ ဒးဗက်ပၟိက်ဆန္ဒမၞိဟ်ရ၊ ဃောဂှ် ဒေဝဒတ်နွံပ္ဍဲဂယာသဳသတုဲ ညးဂမၠိုၚ်အာကဵုဒါန်ယာတ်သ္ၚာ ကုဒေဝဒတ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂွံသ္ၚာသာ်ထဝ် ဟွံကြိုက်ကဵုဇကုကီုလေဝ် ဗိုက်လတက်ပ္တိုန်စရာဲ ထ္ၜးအကာဲအရာ ဂွံကျေဝ်ဂေါဝ် ညးတၞဟ်ဂွံလ္ၚောဝ်ရှ်ေသှ်ေဇကုရ၊ ဃောဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ်ပိစှော်ဇကု တိတ်အာနူဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ် စိုပ်ဘာဇေတဝန်တုဲ ဂရၚ်ပ္တီကျာ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ပတုပ်ပ္တောံကျာ်၊ ဗိုက်လ္တက်လဝ်သ္ၚာ တုပ်တဴညံၚ်ရဴဇၞောဝ်တၠအရှန် ဟွံကြိုက်တန်ကဵုဇကုဂှ် လ္ၚောဝ်ပ္တီကျာ်တုဲ တွံထ္ၜးကဵုဇာတ်အတိက်ရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ လောန်ကၠုၚ်တုဲတေံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရဏသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူစိၚ်တုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန် မၞုံကဵုတွဳဝါရ စိၚ်မဂၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဒေဝဒတ််သ္ပလၟ ဒှ်လၟဂြိုပ်တုဲ ဟိုတ်နူဒိုက်ဒိန်ဝါတ်ခါဲဂှ်ရ၊ အာဂၠာဲသၟာန်ရဲသၟာပုတ်ဂြၚ်စိၚ် နွံပၟိက်ကဵုၚုဟ်လိၚ်ခၟာၚ်ရ၊ စာတ်လဝ်သၟာပုတ်ဂြၚ်စိၚ်တုဲ ဒေဝဒတ်ဗိုက်ကေတ် ယာတ်သ္ၚာသာ်လွံက် ပ္တောံကျာ်ပစ္စေဂဗုဒ်ရ၊ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် ယာတ်သ္ၚာပ္ဍဲက္ဍိုပ်တုဲ တုပ်မံၚ်ကျာ်ပစ္စေဂဗုဒ်ကီုရ။ ။
လၟဒေဝဒတ်ဂှ် ရပ်ဂွံအပေါတ်လွဟ်ဂမၠိုၚ် မပ္တံတ္ၚလဴ မုဲမြခတေက်တုဲ စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ဂြောပ်ဓလီုလဝ်ယာတ်သ္ၚာတုဲ စိၚ်ဂမၠိုၚ် ချိုတ်အာနကဵုတဲလၟဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်-ဟိုတ်နူပ္တောံလဝ်ကျာ်ပစ္စေဂဗုဒ်ရ၊ စိၚ်ဂမၠိုၚ်အောန်စှ်ေရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲတုဲ စိၚ်ဗောဓိသတ်ချပ်တိုန်ပ္ဍဲစိုတ် ဟိုတ်နွံတန်ဒှ်ရ၊ ဒဒှ်စိၚ်ဒးချိုတ်အာဂှ်လေဝ် သၞသတြုကၠုၚ်စိုပ်တုဲ ဂကူစိၚ်လေၚ်ဇၞော်ရ၊ ဗောဓိသတ်တီကေတ်ဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ် ခါတ်အကာဲသၞရ၊ ကာလဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ်စမ်ၜတ်ရံၚ်နကဵုညာဏ်ဇကုတုဲ ညာတ်ဒးအာလၟရ၊ လၟလေဝ် ညာတ်စိၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဂြိပ်လုပ်ကၠုၚ် သီုလွဟ်ကံတ္ၚ ပန်ဂစိုတ်ရ၊ ဆဂးဂှ် ကၠာဟွံပန်နၚ်ကံတ္ၚလဴဏီဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ် ဒုၚ်စဵုဒၞာလဝ်နူဇမ္ၚောဲရ။ ။ ။
စိၚ်ဗောဓိသတ် လုပ်ဒိထပက်ဂစိုတ်ထောံဏောၚ်ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ပၠးပ္တိတ်လပှ် လုပ်မိန်ကပိုက်ဂစိုတ်ထောံရ၊ ညာတ်ဒးဂြောပ်ဓလီုလဝ်သ္ၚာ မဒှ်ဇၞောဝ်အလာံတၠအရှန်တုဲ မိက်ဂွံဂစိုတ်လၟ ဂစိုတ်ဟွံဒှ်ရ၊ ယဝ်ရသ္ၚာဟွံမွဲမ္ဂး-ဇကုလၟ လှေက်လှံၚ်ဒၞာဲဂှ်ရ၊ လၟဂွံဗၠးဂစိုတ်ဂှ်-ဟိုတ်နူဗွိုက်လတက်သ္ၚာရ၊ ဃောဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ်ဟီုကဵုလၟဒေဝဒတ် ရဴသာ်ဝွံရ၊ (ဟာဲတြုံလၟအယုတ် ဗွိုက်လတက်သ္ၚာဍာ်လွံက် ဟွံထေက်ကဵုမၞိဟ်လၟုတ်ယုတ်သဝ်ဂှ် မူဟိုတ်ဂွံဗိုက်လတက်လဝ်ရော ဂတနူတ္ၚဲဝွံ ဗှ်ေလ္ပကၠုၚ်ရ၊ ကၠုၚ်တေဟ်အဲဂစိုတ်ထောံဏောၚ်) ဂးတုဲ ဘပဠဒရိပ်ထောံ လၟကလေၚ်စဴအာရောၚ်။ ။ ။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်လၟဂြိုပ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ်စိၚ်ရ။
- ကာသာဝဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၁၀) စူဠနန္ဒိယဇာတ် (ဇာတ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဗၞးလၟဓဇန် ပန်ဂစိုတ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ်မလျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ်ဍာံပြသန်၊ ခၟဳဂမၠိုၚ် က္တဵုဗဒှ်ဂလာန် ပရူဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ် ဓဇန်စှ်စိုတ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ဂြိုဟ်စာပၠောဖျေံတၟံနူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ ကဵုဒိဂစိုတ်ကျာ် ကဵုသၟာတ္ၚဂမၠိုၚ် ပန်ဂစိုတ်ကျာ် သ္ပလွဳပရာနာနာသာ်တုဲ ကၠောန်လဝ်ကလောန် ပွသရာံပါပ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် စိုတ်လေဝ်ယုတ် ဒ္ဂေတ်လေဝ်ပရေံ ဓဝ်ဆာန်ဍူ လ္တူသတ္တံညိဟွံမွဲရောၚ် ။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ လောန်ကၠုၚ်တုဲတေံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲ-ကောမၞုံယၟုမဟာနန္ဒိယ၊ ဒေံ-စူဠနန္ဒိယ တွဳဗွိုၚ်လဝ်ကၞုဲ ဒ္စာံစှော်လ္ၚီတုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ကောဒေံဂှ် လွဳမိဗယုဒမၠုမတ် စွံလဝ်ပ္ဍဲခြုံရာပ်မွဲဒၞာဲတုဲ အာဂၠာဲဗ္စစၞ မပ္တံသစ္ဆုတံဂှ်ရ၊ သစ္ဆု မပ္တံရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ်တံဂှ် ကဵုကောန်ရဲကၞုဲဂမၠိုၚ် ပလံၚ်ကဵုမိရ၊ ကောကဵုဒေံဂှ် ဒှ်ညးအာဂၠာဲစၞ ကောန်ရဲတံဂှ် ဒှ်ညးပလံၚ်တုဲ ကၞုဲလ္ၚဵုတဲဂံၚ်တဲပြဟ် စထောံအိုတ်ရ၊ စၞဂှ်ဟွံစိုပ်မိ မိဂှ် ဇြာဲဇြေဟ်သှ်ေစၞာံသၟးတုဲ ကောန်ဂၠုကၞုဲဗောဒိသတ် ညာတ်မိသၟာန်တိုန်ရ၊ ပရူဒဒှ်အိုတ်သီုဂှ် လဴကဵုကဵုကောန်တုဲ စိုတ်လီုလာ်အာရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်ချပ်ဂွံတုဲ ထောံကၠေံသ္ကံရဲရ၊ ကဵုဒေံကၞုဲမၚ်မွဲတွဳဝါရတုဲ ကော်ဏာမိပြံၚ်ထောံဒၞာဲရ၊ ကၞုဲဒေံဂှ် ဟွံရံၚ်သ္ကံရဲတုဲ ဗက်အာကောဇကုကီုရ၊ ညးၜါကောကဵုဒေံ ပြံၚ်အာဒၞာဲ ကြပ်ကဵုဗ္ဒာဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ မံၚ်ပ္ဍဲတၞံဇြဲသဓုံမွဲတၞံရ၊ ကောကဵုဒေံဝဳဝတ်ဗ္စဖျုၚ် ဒုၚ်သဇိုၚ်မိ ဍိုက်ဍိုက်ပေၚ်ပေၚ်တုဲ မိဂှ်ကၠောံကၠေၚ် ဖျုန်ပေၚ်တိုန်ၜိုတ်ကရိုက်ရ။
ဗဗၞးနူဍုၚ်ဗာရာဏသဳမွဲဂှ် အာကတ်ကွတ်ပညာ ပ္ဍဲဍုၚ်တက္ကသိုလ်တုဲ အ္စာဇၞော်တီကေတ် လက်သဏ်မၞိဟ်ဓဇန် မၞိဟ်ဒမြိုဟ် မၞိဟ်ဂြိုဟ်စာ ဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ်ရ၊ ကာလဗဗၞးကလေၚ်စဴဍုၚ်ဂှ် ဂွိၚ်လဝ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ အ္စာဗ္ကန််ဖျန်လဝ်သာ်ဝွံရ၊ (ယွံမၚ်ဗၠာဲ မၚ်ဗၠာဲဂှ် ဒှ်မၞိဟ်စိုတ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုညး ဒှ်မၞိဟ်ဍဵုဍိုက်ညး ဒှ်မၞိဟ်သ္ပမာန်ကဵုညးတုဲ လ္ပကေတ်ဇၞးကဵုညး၊ လ္ပပျဲပျာံဂစိုတ်ညး၊ လ္ပဂြိုဟ်ကဵုညး လ္ပဓဇန်စှ်ကဵုညးညိ၊ ယဝ်ရကလိလောန်အာ ဟွံမၚ်မွဲဒ္ဂေတ်မ္ဂး ဒးအာစိုပ်လလေၚ်ဇၞော်ရ၊ မၞိဟ်ဓဇန် တသိုက်ဟွံတန်ရောၚ်။) အ္စာဗကန်ဖျန်ကဵုဒၠောံဗ္တောန်တုဲ ဗဗၞးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ဗဗၞးတြုံဓဇန်ဂှ် စဴကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်တုဲ စှ်ေဒၞာဲဂွံပွံၚ် ဟွံရံၚ်ကဵုကွတ်ပညာ ဂယိုၚ်အာလမျီု ဒုစ္စရိုတ်မွဲချိုန်ခဏ သ္ပစလၟဗြာန်ရ၊ သွက်ဂွံဗ္စကောန်ဇာတ်သမ္ဘာဂှ် ရပ်ဂိုၚ်ကံတ္ၚလဴ ဍေၚ်ဂၚေၚ်စိုပ်အာဂြိုပ်တုဲ တ္ၚဲဂှ်သတ်မွဲလေဝ်ဟွံဆဵု ဟွံဂွံဖျဴရ၊ ကာလကြပ်စဴဂှ် ဂေတ်ဂါဲလုပ်ဗ္ဒာဲတၞံဇြဲ သတ်နွံဍာံရဣဒှ် ဂးတုဲ သ္ၚဳရံၚ်ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ် ညာတ်အာကၞုဲပိမွဲတၞံဆုရ၊ ကာလဂှ် လၟတံၚ်ပ္တိုန်ဇုက်တ္ၚ တၚ်စုတ်လဴတုဲ ဃောကၟောန်စဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ်ဟီုကဵုဒေံသာ်ဝွံရ၊ ယွံဒေံစူဠနန္ဒိယ-လၟဝွံ ဍေံပန်ဂစိုတ်မိအဲဍာံရ၊ အဲကောဒုၚ်ဂစိုတ်စၞးမိတုဲ ကာလအဲလောန်အာတေဟ် ဒေံကၠောန်ၜိုတ်ဗ္စဖျုၚ်မိညိ ဂးတုဲ တိတ်ထ္ၜးဇကုကဵုလၟရ။
အဵုလၟ-တၠအဲလ္ပပန်ဂစိုတ်မိအဲညိ၊ မိအဲဗျုဒၟံၚ်တုဲ မတ်ကၠက်သီုၜါဒိုဟ်ရ၊ အဲသၠးလမျီုစၞးမိအဲတုဲ ပန်ဂစိုတ်အဲညိ၊ ဂးတုဲ ကၞုဲဗောဓိသတ် ဒၟံၚ်ဂတကံလဴတ္ၚလၟရ၊ လၟစိုတ်ဓဇန် ပန်ဒတုံဖျေံကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ဒတုံစှ်ေတိလွာဲဂှ်ရ၊ လၟဓဇန်စာဂှ် ကြပ်ပန်ဂစိုတ်ကၞုဲဗျု မိဗောဓိသတ်ပၠန်တုဲ ကၞုဲစူဠနန္ဒိယ ဒုၚ်ဂုဏ်လၟပၠန်ရ၊ ဗီုကၞုဲကောဟီုကဵုလၟဂှ် ကၞုဲဒေံလေဝ် ဟီုထပ်ပၠန်တုဲ ဒုၚ်ဂစိုတ်စၞးမိရ၊ ဃောဒုၚ်စၞးမံၚ်ဂတလဴအကြာကၞာၚ်ဇြဲဂှ် လၟထပ်ပန်ဂစိုတ်တုဲ ဒတုံစှ်ေတိဒၚ်ရ၊ သှ်ေမံၚ်ကၞုဲၝောံဗျုမွဲတုဲ လၟပန်ဖျေံဒတုံစှ်ေတိပၠန်ရ၊ ကၞုဲပိချိုတ်မွဲဒၞာဲတုဲ ပေၚ်အာပၟိက်စိုတ်လၟဖအိုတ်ရ။
လၟအယုတ်ဂှ် ပန်ဂစိုတ်ထောံကၞုဲတုဲ သီုကဵုမိပ်ဇြိပ်သၠောၚ်သ္ပဝ် ဂၠေၚ်ကဝ်ဖျဴဏာ ကၞုဲပိစဴအာသ္ၚိရ၊ (ကၠောန်လဝ်ပါပ်ဒုဟ် ဒးဒုၚ်လၟုဟ်) ဂှ် ဟွံဗၠေတ် ဗလေတ်ပါဲဟွံဗၠးတုဲ ကရိုက်ဍေံက္တဵုဒှ်တိုန်ရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳတေံဂှ် တ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် ဗြဲတၟေၚ်-ဗြဲဇၞော်ဂူ ဂဵုတးပန်ဖျေံဒးသ္ၚိတုဲ ဗြဴမွဲကဵုကောန်ၜါ ဒးကံဂဵုတး ချိုတ်ပ္ဍဲသ္ၚိအိုတ်ရ၊ သ္ၚိတူမၞိဟ်ချိုတ် ဖေက်လကိုတ်ရူရူ အုအုသံၚ်သံၚ် ကမၠေကမၠံၚ်အိုတ်ရ၊ ဃောလၟကဝ်ဖျဴကၞုဲပိ ကြပ်စိုပ်သ္ၚိဂှ် ဂဗဒးမၞိဟ်မွဲတုဲ မၞိဟ်ဂှ်လဴထ္ၜးကဵုလၟ ပရူပရာဣတေံရ၊ လၟမိၚ်ဒးပရိုၚ်ပရေံ ဆိုအ်ဗသိုဟ်တုဲ ညံၚ်ရဴစိပ်ထဍိပ်အာကီု ဗိုကၠဟ်ထောံကၞုဲပြဟ်ပြဟ်ရ။
ဟိုတ်နူလုက်ဒးဆီလတေၚ် လတေၚ်ဇၞော်ဂှ်ရ၊ ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ကြံကြံ ဂၠိက်သၠောတ် ကရောတ်နရိုအ်စံၚ်တူအိုတ်ဍာ်၊ ဇကုသၟးဟေၚ်၊ ကလေၚ်စဴအာသ္ၚိပြဟ်ပြဟ်ရ၊ လွဟ်ကံတ္ၚ-ကၞုဲပိဂှ် ဗိုတ်ကၠဟ်ပရှ်ဇကုတုဲ ဂြိပ်စဴအာသ္ၚိရ၊ ဃောလုပ်သ္ၚိဂှ် ဒေၚ်ထၞသ္ၚိကလိုဟ်စှ်ေ ဒတုံဒးက္ဍိုပ်တြုံလၟတုဲ က္ဍိုပ်ဒကးဆီဇွောဝ််ပြးဒၞာဲဂှ်ရ၊ ဃောဂှ် တိဇၞော်ဒုၚ်လျုၚ်ဟွံမာန်တုဲ ပၟတ်နရက်အဝိက်ဂဵုတိုန် ၚိတ်ဖျေံဏာတြုံလၟရ၊ ဣတေံ ဗှ်သၞာဂွံသတိဂလာန်အ္စာ ဂၠိုက်သ္ၚောံနရိုအ်ယာံ ကရေဝ်ကရောတ် တိဇြောတ်ၚိတ်ဖျေံဏာတုဲ စိုပ်အာနရက်အဝိက်ရောၚ်။ ။ ။ ရန်တၟံကဵုသုတ်ဇာတ်ဝွံတုဲ ကၞုဲချိုတ််ပိ မွဲသ္ၚိချိုတ်ပန် ညးဇန်လဝ်ဂလာန်ဝွံရောၚ်။ ။
- စွံသတိညိ၊ မၞိဟ်ဒမြိုဟ်ဂြိုဟ်စာ၊ ကရုဏာဆာန်ဍူဟွံမွဲ ဟွံကလၚ်ဂလာန်အ္စာ ကၠောန်ကာပပ်ပပ်ဂှ် ညးဗ္ဒာဲဒလာဲကဵုဇကုလေဝ် စိုပ်လလေၚ်ဇၞော်၊ ဇကုဇကုလေဝ်စိုပ်နရက်အဝိက် အာစိုပ်လလေၚ်ဇၞော်တုဲ လဟုတ်အာနူတသိုက်လောကဳ လောကုတ္တဵုရောၚ်။ ။ ။
ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်လၟဓဇန်စှ်ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာဒိသာပါမောက္ခ-ရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲစူဠနန္ဒိယ-ရ၊ မဟာပဇာပတိဂေါတမဳလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မိကၞုဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲမဟာနန္ဒိယ-ရ။
- (သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ် ဂွံၜါဇာတ် ။ ။
- စူဠနန္ဒိယဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၁၁) ကုမ္ဘိလဇာတ် (ဇာတ်ကၞုဲကဵုကျာံ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (တၚ်စၟတ်) ဇာတ်ဝွံ တုပ်ကဵု သုသုမာရဇာတ်နိပါတ် ဒုကတေံဖအိုတ်ရောၚ် ။ ။ ။
- ကုမ္ဘိလဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၁၂) ဥပါဟနဇာတ် (ဇာတ်ကွးပတုပ်ပြိုၚ်ကဵုအ္စာ-ဥပမာ ဟနပ်လီုလောဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဒေဝဒတ် ပြိုၚ်ကဵုဗောဓိသတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကာလကျာ်တြဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် သၠးထောံကၠေံကျာ်၊ ပတုပ်ပ္တောံကျာ်၊ ဒစဵုဒစးကဵုကျာ်၊ ပသၞကဵုကျာ်တုဲ၊ အာစိုပ်လီုလာ်ဇၞော်တဴဗွဲမလောန်၊ စၞောန်ထ္ၜးကဵုမံက်ဂတဝ် တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် လုပ်လၟိဟ်ပ္ဍဲဂကူအ္စာစိၚ်တုဲ၊ လေပ်ကွတ်ပညာ စိုပ်အာကၞောတ်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲမွဲ လၟောဝ်ဒေဝဒတ်ဂှ် ကၠုၚ်နူကွာန်ကာသိကတုဲ ကတ်ကွတ်ပညာစိၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ (သဘဴဗောဓိသတ်မ္ဂးဂှ် ကွတ်ဇကုလေပ်လဝ်အိုဿီု ပၞုက်ဓလုက် လသှ်ေလၜက်လဝ်ဟွံမွဲ ကတ်ဗ္တောန်ကဵုအိုတ်အိုတ်အးအးရောၚ်။)
ဗောဓိသတ်ဒုၚ်တဲ သ္ပကွးတုဲ ကတ်ဗ္တောန်စၞောန်ထ္ၜးကဵုမၚ်ဗၠာဲ စဵုစိုပ်လ္အိတ်ရ၊ ဗွဲကြဴဏံ မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ်ဂှ် ဂွံပညာ မာနတၟာအကး မိက်ဂွံထ္ၜးအစောံဇကုတုဲ ဟီုကဵုအ္စာဇကု ကဵုအာလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ် မိက်ဂွံခစသၟိၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်လေဝ် ဆာန်ဍူကွး အာလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဒုၚ်တဲရ၊ ဆဂးဂှ် သၟိၚ်ကဵုဗောဓိသတ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠ ကၠုၚ်ခစအဲမ္ဂးဂှ် ကွးကဵုအ္စာ ဂွံလာပ်ဗဇဴဟွံတုပ်၊ အ္စာဂွံမွဲပသာတေဟ် ကွးဂွံအပါ် အ္စာဂွံၜါတေဟ် ကွးဂွံမွဲဏောၚ် သၟိၚ်ဂးတုဲ ဗောဓိသတ် ကလေၚ်စဴလဴကဵုရ။
ဗီုလဵုကွးကလေၚ်ဟီုကဵုအ္စာရော ယွံအ္စာ အဲကဵုအ္စာ လေပ်ကွတ်ပညာတုပ်တုပ်ရဟွံသေၚ်ဟာ ဂွံတုပ်ကဵုအ္စာတေဟ် အဲခစသၟိၚ် ဟွံတုပ်တေဟ်အဲဟွံအာခစရ၊ ဂးတုဲ ဗောဓိသတ် ကလေၚ်ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်မွဲဝါပၠန်ရ၊ ခိုဟ်ရသၟိၚ်ဂးတုဲ အ္စာကဵုကွး ထ္ၜးကွတ်မာန်တေဟ် ကဵုလာပ်ဗဇဴတုပ်တုပ်ရ၊ သၟိၚ်ဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ကလေၚ်လဴကဵုကွးဇကု မွဲဝါပၠန်ရ၊ ပရူဒဒှ်ထ္ၜးကွတ် သီုအ္စာသီုကွးဂှ်လေဝ် ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံကဵုသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဟီုကဵုဗောဓိသတ် သာ်ဝွံရ၊ ခိုဟ်ရ၊ ယးတေဟ် ဗှ်ေတံညးၜါ ကၠုၚ်ထ္ၜးကွတ်စိၚ် ပ္ဍဲဝၚ်နန်အဲညိ ဂးတုဲ ဒုၚ်လဝ်အသံသၟိၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ကဵုတက်ဗ္ဂေတ်မံၚ် အလုံဍုၚ်မွဲတုဲ ပရိသာတ်မှာဇန်တံ ဂၠောဲကောံကၠုၚ် ပေၚ်ခ္ဍတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်လေဝ် ချပ်ဂွံသာ်ဏံပၠန်ရ၊ ဩ-ကွးအဲမွဲ ဍေံဟွံတီပ္ဍဲဥပ္ပါယ် ဟွံစဳကၠး ပ္ဍဲကွတ်စိၚ် တန်ဒှ်ရ၊ဂးတုဲ မွဲဗ္တံဓဝ် ဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ထောံစိၚ် ညံၚ်ဂွံတၟေၚ် ဗၠန်ဗၠိုက် အခိုက်တၞဟ်တၞဟ်သာ်ရ၊ (ဗီုဗ္တောန်-ဟီုအာတေဟ််တေဟ်ဒေါံ ဒေါံတေဟ်အာ၊ ဟီုဆုတ်စှ်ေတေဟ်-တိုန်၊ တိုန်တေဟ်-ဆုတ်စှ်ေ၊ ဟီုဒတဴတေဟ်-တိက်၊ တိက်တေဟ်-ဒတဴ၊ ဗ္တောန်ထောံဗၠန်ဗၠန်ဗၠိုက်ဗၠိုက် ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်)တုဲ စိုပ်အခိၚ်အ္စာကဵုကွး အာထ္ၜးကွတ်စိၚ် အဒေါဝ်ပရိသာတ်ရ၊ စိၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် အတိုၚ်ဗ္တောန်လဝ်ဟေၚ်-သ္ပဗက်ရ၊ စိၚ်မၚ်ဗၠာဲကွးဂှ် မူသာ်ဟွံဒှ်တုဲ ညးချဟ်အဲဗျိရ၊ ဃောဂှ် ညးညာတ်အဲဆဵု ညးဗဵုအဲရံၚ် ရပ်လံၚ်ပပၞခယျလေပ်ကွတ် ဟွံလေပ်ဟွံတၟေၚ် မူသာ်ဟွံသေၚ်တုဲ ပရိသာတ်တံသ္ပအရိုၚ် ဂြိုၚ်ဝေၚ်ကမၠေကမၠံၚ််၊ ဟီုဗျိဂိကတောဝ်၊ (ကွးမာနဂၠိုၚ် ပြိုၚ်ပ္ကာန်ကဵုအ္စာ ဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဇကု) ဂးတုဲ ၜုၚ်တက်တဲလောန် ချိုတ်အာအဒေါဝ်ဝိုၚ် လတ်လတ်ဖတ်ဖတ်ရောၚ်။ ။
- ကွတ်ဒေဝဒတ် ဗ္တောန်လဝ်ခိုဟ်ကီုလေဝ် ဟွံကၠိုဟ်ဟွံကေက်တုဲ၊ ညံၚ်ရဴဟနပ်(ဒၞပ်) ကေပာန်လဝ်ဟွံခိုဟ်အေဟ်ကီု၊ လီုလာ်လောဲသွာ တုပ်ပၟာသာ်ဝွံရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကွးပြိုၚ်ကဵုအ္စာရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာစိၚ်ရ။
- ဥပါဟနဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ ။
(၁၃) မဟာပိၚ်္ဂလဇာတ် (ဇာတ်ဗောဓိသတ်ဒှ်ကောန််သၟိၚ်ဓဇန်-မဟာဝၚ်္ဂလ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူသၟိၚ်ဟွံမွဲကဵုဓဝ် ဟွံဓဝ်ယာ ဍဵုဍိုက်ပြိုက်ပျဲ-တဲဂံၚ်လ္တူကောန်ဍုၚ်ကွာန်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ် ဒှ်ဍာံစၟတ်သန်၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဒက်ဝဲကဵုကျာ်စိ၊ ကလိလောန်အာဒ္စိတ်ဂိတုတုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာ ဗ္ဒာဲပါၚ်တြၚ်ဘာဇေတဝန်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မဒၟံၚ်ပ္ဍဲဘာဇေတဝန်တံကီု၊ ညးဂမၠိုၚ် မဒၟံၚ်ပ္ဍဲတွဵုရး အလုံဒေသအိုဿီု၊ သၞသတြုကျာ်ပိုဲဂှ် တိၚိတ်ဖျေံဏာရ၊ ကျာ်တုဲပိုဲ တိတ်ဗၠးအာနူဘယ်သၞဇၞော်တုဲ၊ ဟိုတ်နူတိၚိတ်ဖျေံဏာ ဒေဝဒတ်ဂှ်စိ၊ မၞိဟ်အလုံအိုဿီု၊ မိပ်စိုတ်မြဟ်မြဴမှောဝ်ဇဴအဵုဇိုတ်အိုတ်ရ။ ။ ။
သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ထိုၚ်သးမိပ်စိုတ် မွဲအဆက်ကဵုမွဲအဆက်တုဲ၊ ဂကောံဒေဝတဴ ဗြဴမှဴအိန်ဗြီု ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵု ရုက္ခဇဵု အာကာသဇဵု လကိုဟ်ကုမ္ဘန် ဂန္ဓဝ်ဘုတ်ပြိုတ် အိုတ်သတ်လ္တူတိ လ္တူကျာ မိပ်ဇြိပ်သၠောၚ်သ္ပဝ်ကွေံကွေံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ လောန်ကၠုၚ်ကၠာတေံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ လၟောဝ်ဒေဝဒတ် မၞုံယၟုသၟိၚ်-မဟာပိၚ်္ဂလ-ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဝွံ ဟွံမွဲကဵုဓဝ်ညးသပ္ပရိုဟ်တုဲ ကဵုဒုဟ်ဒဏ်ရာဇာဝတ် ဗျတ်ပ္တိတ်ဒြပ်ညး ဗွဲအနိၚ်အထက် ကေတ်အကံက်ဗက်ဩန် ဖန်ဖက်ဂၠံၚ်ဗၠိုက် ဍဵုဍိုက်ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန်ဇြဟာန်ကၟိန်ဟွံမွဲ၊ စလာပ်ဗဇဴညးဖဲဖဲ ပျဲပျာံလၞိန်ဗပိန်-ကြံကြသ္အဵုသ္အာ်လောန်ရ၊ ပ္ဍဲအရာကေတ်ဒြပ်ညးတၞဟ်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵုပတ်တ္ၚေတ်ပ္တိတ်ဍာ်က္ၜဴ နကဵုစက်ယန္တဝ်ကီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုကောန်ဇာတ်ဂၞကျာ် ကမၠောၚ်မောၚ်မညးဍုၚ်ညးရး ဗဗၞးအမာတ်သမ္ၚေဟ်သေဌဳ ကောန်ပၞာန်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဍိက်သ္ကံဂမၠိုၚ် ဟွံဆာန်လးလး က္ဍုဟ်မၠေံကွေံကွေံတုဲ ညးတၞဟ်လေဝ် က္ဍုဟ်သၟိၚ်အိုတ်ရ၊ သၟိၚ်အယုတ်ဝွံ တုပ်တဴညံၚ်ရဴ ဒးမလံမတ်ညးတၞဟ် ညံၚ်ရဴမတ်ညးတၞဟ်ဒးမလံ စၚ်လုပ်အာကီုရ၊ စဳရေၚ်ပြုပြေၚ်ဂဗုတ် အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်လေဝ် ဟွံဓဝ်ယာလးလးရ၊ နကဵုအဝဵု အသံမသ္ကာတ်မြဟ်ဟေၚ် စဳရေၚ်ဖန်ဖက် လ္တူကောန်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဖေက်အာဏာသၟိၚ်ကွေံကွေံရ၊ သ္ပညးပိုၚ်တိပိုၚ်ဍာ်၊ ဟွံညဳသာ ဟွံသၟဟ်သၟန်တုဲ ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန်တံ ဒးမံၚ်သၟဝ်တဲသၟိၚ်အယုတ်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵု ဒးမံၚ်သၟဝ်တဲလကိုဟ်ကီုရ၊ ဓဝ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူသတ္တံ တၟာမလ္ၚဴဟွံမွဲတုဲ၊ ရပ်လဝ်ဝါဒ အဲသၟိၚ်ဨကရာဇ် ပိုၚ်ပြာသာဒ်နန်ထဝ် အာဏာနွံပ္ဍဲသ္ကေံတဲအဲ-ဂးတုဲ ဓဇန်လ္တူဓဇန်ရ ။ ။
ပ္ဍဲဘဝဂှ်ပၠန်၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ကောန်သၟိၚ်မဟာပိၚ်္ဂလ ဍိုန်လျဗွဲကိုပ်ကၠာ အပါအံက်ဟွံဆာန် ဇြဟာန်ဟွံမွဲလးလးတုဲ ညံၚ်ရဴဂွံလဝ်ကောန်ခါဒုတ်ပြၚ်ဏဳကီုရ၊ သၟိၚ်အယုတ်ဂှ် ၜိုန်ရဓဇန်လ္တူကောန်ဍုၚ်ကွာန််ဂလိုၚ်ဂှ်ကီုလေဝ်၊ ညးမွဲဟွံဂံၚ်ဖျေံထောံ အဝဵုအာဏာတုဲ ပသၟိၚ်ဗွဲမလံလရ၊ ဆဂးဂှ် ဟိုတ်နူကုသဵုကံ ခၞံကၠောန်လဝ်နွံ လၟုဟ်ကဵုအတိက်် မိက်ဇိုန်ကဵုဗိုန်ဂၠိ ဒးစုတိချိုတ်အာရ၊ သၟိၚ်စိုတ်တမြံၚ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ဂြိုဟ်စာကဵုညးဂှ် ချိုတ်အာတုဲ အလုံကောန်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳမွဲ မိပ်စိုတ်မှောဝ်ဇဴ ဖအဴတက်တဲ ကဝဲဂၠိက်ယာတ် အီဂြိုၚ်လတိုၚ်လမှ် မုက်မတ်မြဟ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴ ပ္ကဴရာၚ်ပၞာၚ်ယးကီုရ၊ လှ်ေဒယှ်ေတိၚ်တိုက် အခိုက်သဘၚ်ဇၞော်လေဝ် က္တဵုဒှ်အိုတ်ရ။
ညးမဒှ်မွဲတီသၟိၚ် ဂၞကျာ် ကောန်ဇာတ် ကလောဒညာတ်လေဝ် ဟွံဂိုဟ်သၟိိၚ်တုဲ ညးမွဲဟွံအောန်စိုတ် ဟွံနရိုအ်ယာံဂှ် ဒှ်အခိၚ်ပကာဂစိုတ်တေံရ၊ စံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်ဂှ် ပ္ဍိုက်ဏာအှော်လ္ၚီကွဳတုဲ စံၚ်သၠေက်ပဟေက်ထောံရ၊ သိုဟ်ပလိုတ်ထောံပၟတ်ဂှ် ဍာ်လ္ၚီနုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်စံၚ်ဇွသၟိၚ်ဂှ်လေဝ် မှာဇန်ဂမၠိုၚ် အီဂြိုၚ်မိပ်ဇြိပ်တုဲ၊ သၠိုက်အဘသိက် ကဵုဗောဓိသတ်ပိုဲဃောဂှ်ရ၊ ပိုဲကလိဂွံသၟိၚ်မၚ်မွဲဓဝ်ရ ဂးတုဲ မှာဇန်ဂမၠိုၚ် မိပ်စိုတ်မြဟ်မြဴကွေံကွေံရ၊ နကဵုအသေအဟာန်ဇၞော်ဂှ် က္ညဖျဴဗောဓိသတ်ပ္ဍဲနန်တုဲ ကဵုပသၟိၚ်-ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ။
ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကယျိုၚ်လဝ်ပြာသာဒ်နန်ထဝ် ကယျိုၚ်လဝ်ဍုၚ် ဗွဲမဒးရးတုဲ ဝေၚ်သဘၚ်ပေါဲ ဒုၚ်တၠုၚ်သၟိၚ်တၟိ မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ၊ ပ္ကဴပၟတ်ပ္ကဴဩဴတၟေၚ်တၟဟ်လေဝ် ကယျိုၚ်လဝ်ဍုၚ်ပြာသာဒ်နန်ထဝ်တုဲ ဃောမှာဇန်ဂမၠိုၚ်ကောံဒၟံၚ် မပ္တံအမာတ် သ္ကိုပ်ပၞာန်တံဂှ် ဗောဓိသတ်တိုန်ဂဇံလ္တူပၞၚ် ပလ္လၚ်ထဝ် သၟဝ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ဒုၚ်သ္ပပူဇဴ ဒုၚ်အရှ်ေသှ်ေ အတိုၚ်ဝတ်သၟိၚ်ဨကရာဇ်တံရ။
ပ္ဍဲနန်ပြာသာဒ်ဂှ် မိပ်ဇြိပ်ရာၚ်ဆာဲ ဗွဲမလောန်တုဲ၊ မှာဇန်တံဟီုထိုၚ်သး စရာဲကျာ်ဩဳဗောဓိသတ်ရ၊ မိၚ်စိုတ်အဵုဇိုတ်ဂှ် သက်ဟီုဟွံမွဲရ၊ ဆဂးဂှ် ပၟၚ်တြၚ်နန်မွဲဂှ် နရိုအ်ယာံမံၚ််ထတ်ထတ်တုဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲသၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံပၟၚ်တြၚ် အပါအံက်အဲချိုတ်အာတုဲ အလုံညးအိုဿီုမိပ်စိုတ် အီဂြိုၚ် တက်ဇိုၚ်တက်တဲ ဝေၚ်သဘၚ်ပေါဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲနရိုအ်ဒၟံၚ််ဂှ် ဆာန်အပါအံက်အဲကွေံကွေံဟာ ဂးတုဲ အတိုၚ်ဂဝိၚ် ဂွိၚ်ဂွါဲဇကုဂှ် ပၟၚ်တြၚ်လ္ၚောဝ်ပ္တီသာ်ဝွံရ။
ယွံမရာဇ်အဲဍိက်ဗှ်သၞာ ဂိုဟ်ဆာန်သၟိၚ်တုဲ နရိုအ်ဟွံသေၚ်ရအဴ၊ က္ဍိုပ်အဲဍိက် ဒှ်တသိုက်ကွေံကွေံ သက်သာအာတုဲရအဴ၊ သၟိၚ်ဂှ် ကာလတိုန်ကၠုၚ်နန်ပြာသာဒ် သၟးသၟး(မးမး) တက်ဝေၚ်က္ဍိုပ်အဲဍိက်ဒ္စာံလစုတ် ကာလစှ်ေလေဝ် ကွိုက်ဒ္စာံလစုတ် တက်ဖျေံမွဲမွဲတဲ ညံၚ်ရဴပသဲ-လေံဍံက်ဓမာတ်ကဵု ပသဲပးကီုရမရာဇ်၊ တဲသၟိၚ်ဂှ် တုပ်ကဵုလေံဍံက် က္ဍိုပ်အဲဍိက်ဂှ် တုပ်ကဵုပသဲပး ဒးဒုၚ်ကြပ်ဒကး ကြပ်သၠေက်အာရအဴ၊ လၟုဟ်ဝွံ သၟိၚ်ပရံဂှ် စိုပ်အာနရက်တေံတုဲ ညံၚ်ရဴတက်က္ဍိုပ်အဲဍိက်ကီု တက်က္ဍိုပ်ပၟၚ်နရက်တေံပၠန်ရအဴ၊ ပၟၚ်နရက်တံ ဒးဒုၚ်တက်က္ဍိုပ် ဂိဓဇောတ် ဖေက်သတ်တဲသၟိၚ်တုဲ ဂွိၚ်ဖေက်ပလံၚ်နၚ် ဒၞာဲဏံပၠန်ရအဴ၊ သၟိၚ်ဂှ် စိုပ်ကၠုၚ်ဒၞာဲဏံတုဲ ၜုၚ်တက်က္ဍိုပ်အဲဍိက်မွဲဝါပၠန်ရအဴ၊ ဟိုတ်ဟိုတ် ဖေက်စိုပ်ကၠုၚ် ဒးဒုၚ်သတ်တဲသၟိၚ်စိ၊ အဲဍိက်နရိုအ်ယာံရအဴ။
ဗောဓိသတ်ပိုဲ မိၚ်ဂလာန်ပၟၚ်တြၚ်ဂှ်တုဲ ယွံပၟၚ်တြၚ် သွက်ဒးဖေက်သတ်တဲ-သၟိၚ်မဟာပိၚ်္ဂလဟွံမွဲရ၊ စံၚ်ဇွနကဵုအှော်လ္ၚီကွဳလေဝ်တုဲရ နကဵုဍာ်နုၚ်-လ္ၚီနုၚ်လေဝ် သိုဟ်ပလိုတ်ထောံပၟတ်တုဲရ၊ တိစံၚ်လဝ်ဇွသၟိၚ်လေဝ် ၜံက်ခါဲဂစာဲထောံ ဗွဲပွဳပွူအုဲယိုက်ထောံတုဲရ၊ ဂွံကလေၚ်ကၠုၚ်ဒၞာဲဏံမွဲဝါပၠန်ဂှ် သဘဴဒှ်ဂွံဟွံသေၚ် လ္ပဖေက်ညိ ဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ပၠာံဗဇး လဴထ္ၜးကဵုပၟၚ်တြၚ်ရ၊ ပၟၚ်တြၚ်လေဝ် ဂဝိၚ်အိုတ်အာတုဲ ဂွံဖျေံစိုတ် ၜိုဟ်ၜိုဟ်သိုဟ်သိုဟ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ် ဗဗွဲကဵုဓဝ် စဵုကဵုစဴသွဝ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်မဟာပိၚ်္ဂလ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဂှ်ရ။
- မဟာပိၚ်္ဂလဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၁၄) သဗ္ဗဒါဌိဇာတ် (ဇာတ်ကၠဵုဒှ်သၟိၚ်-စိၚ်ဒးလ္ၚောဝ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဂွံလဝ်ကွတ်မန်ယန်တုဲ မာနသၠုၚ် ဒးဒုၚ်လေၚ်လမျီု)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလတန်တဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂြိုဟ်စာဂစိုတ်ကျာ်တုဲ ဂြိုဟ်စာဟွံမာန်၊ ဇကုဟေၚ် မ္ဒးကလေၚ်ချိုတ်အာဂှ် တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ် ပံၚ်ကဵုအဇာတသတြုလေဝ် လာပ်ဗဇဴတန်တဴမွဲခဏဘာ်အံၚ်၊ ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ၊ ကဵုဒိဂစိုတ်ကျာ်လေဝ် သ္ပဟွံမာန်တုဲ ဇကုဒေဝဒတ်ဟေၚ် အာစိုပ်လလေၚ်ဇၞော်ရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲဂှ် ဒှ်အ္စာရာဇာပြောဟိတ်တုဲ လေပ်လဝ်ကွတ်တြုံစှ်ဒ္စာံသာ် ကွတ်ဗေဒၚ်ပိ ကွတ်ပထဝဳဇယမန္တ လေပ်လဝ်ကွတ်ပညာလောကဳ အာစိုပ်ဩၚ်မွဲလ္ပာ်ရ၊ ကွတ်အထဝဳဇယမန္တမ္ဂးဂှ် (ဖ္ဍောတ်မန်တုဲ သၞကဵုဒတုံဂေတ်စှ်ေ ပ္ဍဲဗလးတိ ဒတုံလောစှ်ေဂှ် ညးကော်ခဴစ ပထဝဳဇမန်ယန်) မ္ဂးယၟုရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါဂှ် ဗောဓိသတ်တိတ်အာဂြိုပ်တုဲ ဃောဖ္ဍောတ်သှ်ၛာဲကွတ်ပညာ လ္တူတၟံလးမွဲဒၞာဲဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်မွဲဂှ် မိၚ်အာရ။
(ကွတ်ပထဳဇယ မန်ယန်ဂြန်ဂါထာတၟေၚ်ဝွံ ကာလဖ္ဍောတ်ဂှ် ညးတၞဟ်မိၚ်စုတ်ဟွံခိုဟ်ရ၊ ဟိုတ်ဟိုတ်သာ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒးအာဖ္ဍောတ်ဒၞာဲဌာန်ဗၠးမၞိဟ်ရောၚ်)
ကၠဵုကၠိၚ်အောပ်ဗ္ဒမံၚ်မွဲဒၞာဲတုဲ ဂွံအာကွတ်ပညာဂှ်ရ ကၠဵုကၠိၚ်ဂှ် ဘဝလောန်ကၠုၚ်တေံဟေၚ် ကေၚ်ဒှ်လဝ်ဗဗၞးတုဲ ကတ်ဗ္တောန်လဝ်ကွတ်ပညာ ဗေဒၚ်ဟောရာ လေပ်အာစိုပ်ကၞောတ်ကီုရ၊ ကာလဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်ဟီုကဵဒဗဗာဓိသတ် သာ်ဝွံရ အဵုဗဗၞး ကွတ်မန်ယန်ဝွံ အဲဂွံလဝ်နူလ္တူဗှ်ေဏီ တိုန်ပါၚ်လ္တူဗှ်ေ ထုက်ထက်ရ ဂးတုဲ ဂြိပ်တိတ်အာနူဒၞာဲဂှ်ရ။
ကၠဵုကၠိၚ်ဂွံကွတ်ပညာဂှ်တုဲ ဂဗကၠဵုၝောံမွဲ သ္ပဂၞကျာ်ရ၊ ကၠဵုဂှ် ပသၟိၚ်ဨကရာဇ်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ဂှ် ဖ္ဍောတ်ဂါထာမန်ယန် ဂြန်ဥုံသွး တၟေၚ်တၟဟ်တုဲ သတ်ဇိုၚ်ပန်ဂမၠိုၚ်အိုဿီု မပ္တံစိၚ် ဇာဒိသိုၚ် ပှ်ပှ်ေၜိုၚ်ဒြာဲ ဂါဲလုပ်ကၠုၚ် ဒှ်ကောန်ရဲကၠဵုရ၊ ညာတ်အာသ္ကံဗော်သွး နာံမြိုၚ်ဇကုဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ မာနသပုၚ်စိုပ်အကးရ၊ သၟိၚ်ကၠဵုမၞုံယၟု-သဗ္ဗဒါဌိ ကဵုဂၞကျာ်ၝောံဂှ် ဂွံဇြဟတ်ဇၞော်ကွေံကွေံတုဲ နကဵုတွဳဝါရ ဗော်သွးဇကု အာဗတိုက်ပၠံၚ်ကေတ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။
လ္တူစးစိၚ်ၜါဂှ် ကဵုဇာဒိသိုၚ်မွဲဍိုက်တုဲ သၟိၚ်ကၠဵုကဵုဂၞကျာ်ဂှ် တိုန်ဍိုက်လ္တူစးဇာဒိသိုၚ်ရ၊ (တုပ်တဴညံၚ်ရဴတိုန်ဂဇံဒၟံၚ် လ္တူပၞၚ်ထဝ် သၟဝ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ကီုရ။) ဟိုတ်နူညာတ်ဒးစရာဲကျာ်ဩဳဇကု ကဵုဗော်သွးမဂၠိုၚ်ဂှ်-မာနဇၞော်တိုန်အာတုဲ လုပ်ဗတိုက်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ သ္ကံရဲသတ်ဇိုၚ်ပန်သၟိၚ်ကၠဵုဂှ် မၞုံဗၞတ်စှ်ၜါယောဇနာမဂၠိုၚ်၊ ကဵုဗိုၚ်လဝ်ဍုၚ်တုဲ သၟိၚ်ကၠဵုကဵုဏာအသံ သာ်ဝွံရ၊ ကဵုအဲပသၟိၚ်ပိုၚ်ဍုၚ်ဟာ-ဗတိုက်ပၞာန်ဟာ စကာဗလးဏာအသံပါၚ်တုဲ သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဖေက်လကိုတ်လောန် ကဵုဒဝ်ကၟာတ်ထောံပါၚ်တြၚ်ဍုၚ်ရ။
ပြောဟိတ်မိၚ်ဒးပရူပရာဂှ်တုဲ သွက်ဒးဖေက်ကၠဵုဟွံမွဲဂှ်လေဝ် လဴထ္ၜးကဵုသၟိၚ်-ကောန်ဍုၚ်ကွာန်တံရ၊ သွက်ဂွံဗတိုက်ပၞာန်ကဵုကၠဵုဂှ် ညးလဵုမွဲ ဟွံဂံၚ်ဗတိုက်တုဲ ဒတုံက္ဍိုပ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ပရူဒဒှ်ကၠဵုဗတိုက်ပၞာန်ကဵုသၟိၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ် ဂွံမိၚ်ကေတ်နူကၠဵုကၠိၚ်တုဲ အလုံကောန်ဍုၚ်မွဲ ကဵုကၟာတ်ထောံကတောဝ် နကဵုတောဝ်ချဵုရ၊ ကာလဇာဒိသိုၚ်ကရေဲ ဗောဓိသတ် ကဵုသ္ပစဵုဒၞာလဝ်ရ။
အတိုၚ်အသံသၟိၚ်ကၠဵုဂှ် ကဵုဇာဒိသိုၚ်ကရေဲတုဲ ကောန်ဍုၚ်တံချိုတ် ဂွံဍုၚ်လောဲလောဲရောၚ်ဂှ် ဒှ်ကသပ်သၟိၚ်ကၠဵုဗၠေတ်ဗၠေတ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ကၠဵုဟီုကဵုဇာဒိသိုၚ် ကဵုကရေဲမွဲဇြဟတ်ရ၊ သၟိၚ်ကၠဵုထၞိက်ကဵုဇိုၚ်တုဲ ကဵုဇာဒိသိုၚ်ကရေဲရ၊ ဇာဒိသိုၚ်ကရေဲဗက် စိၚ်ဖေက်လကိုတ် ကြပ်ချိုတ်တုဲ သၟိၚ်ကၠဵုကဵုဂၞကျာ်ဣတေံ(စိၚ်လပိုက်ဖျေံ) ဒတုံစှ်ေတိပၠန်ဂှ် ဇာဒိသိုၚ်လိုန်သၠေက်ထောံက္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၠဵု ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။
ဟိုတ်နူဒးဘယ်ဇာဒိသိုၚ်ကရေဲဂှ်ရ-ပါဲနူဇာဒိသိုၚ်တုဲ သတ်ဇိုၚ်ပန် မပ္တံကၠိက်ကၟီကၞုဲ ဂၚ်ဗ္တာဲ ပှ်ပှ်ေၜိုၚ်ဒြာဲ ဖေက်လကိုတ်ဂြိပ်ဒဴ ဇီုတေက်လပိုက်ဒးညးသ္ကံ ချိုတ်ဂတက်ဂတိုန် ဖျုန်သတ်သှ်ေဒၟံၚ် ဗၞတ်စှ်ၜါယောဇနာရ၊ မိၚ်ရမျာၚ်ဇာဒိသိုၚ်ကရေဲ ချိုတ်ဂှ်မွဲဗီု ဇီုတေက်လုက်ဒးညးသ္ကံ-ချိုတ်ဂှ်မွဲဂကူတုဲ၊ သွက်ဂွံကပှ်ကေတ်ဖျုန်ဂစိုတ်တံဂှ် ကဵုတက်ဗ္ဂေတ်မံၚ်ဖံရ၊ ကောန်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ တိတ်အာနူဍုၚ်တုဲ ဖျဴနၚ်ဖျုန်သတ် စသုၚ်မိပ်မိပ်အိုတ်ရ၊ ဖျုန်သၟေဟ်သှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ် စဲလဝ်ဖျုန်သကှ် ဖျုန်ရေဲရ၊ (သ္ပတံနူအခိၚ်ဂှ်တုဲ ဖျုန်ရေဲ ဖျုန်သကှ် က္တဵုဒှ်တိုန်ရောၚ်။)
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ ဂွံလဝ်ကွတ်ပညာ ဂါထာမန်ယန် မန်ဖ္ဍောတ်တုဲ သတ်ဂမၠိုၚ်ဒးကောံကၠုၚ် (ကၠဵုဒှ်သၟိၚ်-စိၚ်ဒးလ္ၚောဝ်)ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာပြောဟိတ်ရ။
(တၚ်သမ္တီ)
* မာနကၠဵုကၠိၚ် - မိၚ်တုဲစၟတ်လဝ် သၠုၚ်လောန်ဒးချိုတ် - အိုတ်သတ်လေၚ်ဗဝ် ညာတ်ရဲဂၠိုၚ်မာန် - ဝေၚ်ပၞာန်တမ္ညဝ် ဇကုကျ - သဳဟလိုန်သၠေက်ကဝ်
* ကၠဵုဒေဝဒတ် - ဒှ်သတ်ယုတ်သဝ် မာနသၠုၚ်လောန် - အောန်ပညာဗဝ် ဗတိုက်ညးဟေၚ် - ထေၚ်ဂွံအံသဝ် မာနပျဲ - ဆဵုဘဲဒးချိုတ်ဂၠဝ် - - - - - ။
- သဗ္ဗဒါဌိဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၁၅) ဂုတ္တိလဇာတ် (ဇာတ်အ္စာစံၚ်-ဂုတ္တိလ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူကွးပြိုၚ်ကဵုအ္စာ-ဒးပကာဂစိုတ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ထောံကၠေံအ္စာ အာစိုပ်လလေၚ်ဇၞော်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။ ဍာံပြသန်၊ ခၟဳဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုဒေဝဒတ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠအဲဒေဝဒတ် ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာတၠအဲရ၊ တၠအဲနိဿဲကဵုကျာ်တုဲ ဂွံကတ်ပိဋကတ်ပိရ၊ ကလိဂွံၛာန်လောကဳရ၊ ကျာ်မဒှ်အ္စာတၠအဲဂှ် သ္ပလဝ်ဂုဏ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ ပသၞကဵုအ္စာမ္ဂးဂှ် ဟွံဒးရးရ ဟီုဂးကဵုဒေဝဒတ်အိုတ်ရ၊ ကာလဂှ် ဒေဝဒတ်ဟီုကဵုခၟဳဂမၠိုၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠတံ-ခၟဳဂေါတမဂှ် ပသာ်ဒှ်အ္စာအဲရော နကဵုအစောံညာဏ်အဲဟေၚ် လေပ်ပိဋကတ်ပိ ကလိဂွံၛာန်ရ၊ ခၟဳဂေါတမ ညးတၠဂုဏ်အဲဟွံသေၚ် ဂးတုဲ ထောံကၠေံအ္စာရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ညးတၞဟ်ဟီုဒၠောံဗ္တောန်လေဝ် ဟွံဂွံတုဲ၊ စိုတ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် သၠုၚ်လဝ်မာနလောန်ရောၚ်။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒှ်အ္စာတိၚ်စံၚ် မၞုံယၟု-ဂုတ္တိလ-တုဲ ဒယှ်အာအလုံတ္ကံဇမ္ဗုဒိပ်မွဲရ၊ ဗောဓိသတ်ဗၠာဲဇၞော်ဂှ် လွဳမိမဒမၠုမတ်ၜါ နကဵုကွတ်ပညာတိၚ်စံၚ်ရ၊ ကောန်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂမၠိုၚ် အာသွံရာန်ဗၞိက် ပ္ဍဲဍုၚ်ဥဇ္ဇေနဳတုဲ က္တဵုဗဒှ်ဝေၚ်သဘၚ်ပေါဲဇၞော်မွဲရ၊ ဃောဂှ် ကော်နၚ်ညးတိၚ်စံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဥဇ္ဇေနဳ မၞုံယၟု-မုသိလ-လၟောဝ်ဒေဝဒတ်တုဲ ကဵုတိၚ်စံၚ် ညံၚ်ဂွံဒးကဵုကတောဝ်ရ၊ ညးတၞဟ်ကလၚ်ဟွံစှ်ေ ၚုဟ်မးလေဝ်ဟွံဂွံတုဲ မၞိဟ်ကေၚ်မိၚ်လဝ် ဗရုရမျာၚ်စံၚ်-ဂုတ္တိလဂှ် ဟီုထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ကွေံကွေံရ။
ညးတၞဟ်ကလၚ်ဟွံစှ်ေတုဲ မုသိလ-ဟီု မူဟိုတ်မၞးတံကလၚ်ဟွံစှ်ေ ဟွံဒးကတောဝ်ရော ဗှ်ေတိၚ်မံၚ်ဖိုဟ်-ညံၚ်ရဴဟွံတိၚ်ကီု ညးဂးတုဲ ပရူဒဒှ်အ္စာစံၚ်-ဂုတ္တိလလေဝ် ရဲသၟာဗၞိက်ဂမၠိုၚ် လဴကဵုမုသိလ-ရ၊ ရဲသၟာဗၞိက်ဂမၠိုၚ် ပလံၚ်ဏာမုသိလ စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ၊ ထ္ၜးကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ဒဒှ်ရ မုသိလဂှ် စိုတ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် မၞိဟ်ဒမြိုဟ်ရောၚ်၊ ဗောဓိသတ်ရံၚ်လက်သဏ် တီကေတ်ကွတ်ပညာ (ဘၚ်္ဂဝိဇ္ဇာ) တုဲ ဟွံဒုၚ်တဲသ္ပကွ:ရ၊ ဟွံပကတ်ကဵုပညာ ဆဂးတုဲ မိမဒမၠုမတ်ၜါ ဒုၚ်ဂုဏ်ကောန်ဇကုတုဲ ဗောဓိသတ်ပကတ်ကဵု ပညာတိၚ်စံၚ်ရ။
ဒေဝဒတ်မုသိလ လေပ်ကွတ်ပညာတိၚ်စံၚ်တုဲ မိက်ဂွံခစသၟိၚ်ပၠန်ဂှ် ဟီုကဵုအ္စာဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပလံၚ်ကဵုသၟိၚ်တုဲ ဟီုထ္ၜးပရူၚုဟ်မးတိၚ်စံၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကလေၚ်ဟီု သာ်ဝွံရ၊ အ္စာဂှ်ဂွံၚုဟ်ဂၠိုၚ် ကွးဂှ်ဂွံၚုဟ််အောန််ညိ-ဂွံကဝက်ရ၊ ဂးတုဲ၊ ဗောဓိသတ်ကလေၚ်လဴကဵုကွး မုသိလပၠန်ရ၊ ကလိဂွံလာပ်တုပ်ပ်တေဟ် အဲထ္ၜးကဵုကွတ်တိၚ်စံၚ်ရ၊ မူဟိုတ်ရော အဲကဵုအ္စာ လေပ်တုပ်တုပ်ရသေၚ်ဟာ ဂးတုဲ ဗောဓိသတ် ကလေၚ်ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ ဒှ်သာ်ဂှ် အ္စာကဵုကွး ထ္ၜးပြိုၚ်တိၚ်စံၚ်ရောၚ် သၟိၚ်ဂးတုဲ ဂတနူဏံ ထပှ်တ္ၚဲတေံ ဒးကောံကၠုၚ်ပ္ဍဲဝၚ်နန် ထ္ၜးတိၚ်စံၚ်ရောၚ်ဂှ် ကွးကဵုအ္စာဒုၚ်လဝ်အရေဝ်ရ။
သၟိၚ်ကဵုတက်ဗ္ဂေတ်ဖံ အလုံဍုၚ်ဗာရဏသဳမွဲတုဲ စိုပ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုထပှ်ဂှ် အ္စာကဵုကွး ထ္ၜးကွတ်တိၚ်စံၚ် အဒေါဝ်ပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ မၞိဟ်မၚ်ဗဵုပေၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဆဂးဂှ် ကသပ်ဗောဓိသတ် က္တဵုဒှ်သာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် အာယုက်ဇၞော်ဗျုအာတုဲရ၊ ကွးအဲဂှ် ဃောဇြဟတ်ခိုဟ်ရ၊ တိၚ်စံၚ်ဗက်ဟွံမာန် တဲဇြိုၚ်အာတုဲရ၊ ဂုဏ်ဒးပြိုၚ်ပ္ကာန်ကဵုဍေံ ၜိုတ်ချိုတ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟွံဒှ် ဂးတုဲ ဒဴတိတ်ဂြိုပ်ရ။
ဃောချိုန်ခဏဂှ် သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ ကဵုကသပ်သွက်ဂွံတိၚ်စံၚ် ပြိုၚ်ပ္ကာန်နဲဂွံမာန်ကွးဂှ် လဴထ္ၜးကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ကၠာဟွံစိုပ်တ္ၚဲမချိၚ်လဝ်ဂှ် ဗောဓိသတ်အာတိၚ်စံၚ် ဂတပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ညးညးအဲအဲဒးဂၞပ် တက်တဲကဵုဗရူဟောဂြာ ဒးစိုတ်ကဵုရမျာၚ်စံၚ်ဗောဓိသတ်ရ။
ဟိုတ်နူဂွံနၚ်ကွတ် နဲကဲနူသၟိၚ်အိန်ဂှ်ရ-ဃောဗောဓိသတ်တိၚ်စံၚ်ဂှ် အဆေဝ်သွဝ်ဂမၠိုၚ် စှ်ေကၠုၚ်လှ်ေဒယှ်ေ မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်တုဲ ညးဗဵုအဲဗဵု ဂွံဆဵုဂွံညာတ် တၟေၚ်တၟဟ်မြဟ်မြဴလောန်ရ၊ အ္စာဇၞးအာကွး ကွးမုသိလ ကျ-ၚုၚ်ဇြောတ် သၟိၚ်ကဵုမတ်ကဵုမှာဇန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ညးမွံလစုတ်-အဲမွဲတဲ မုသိလ-စိုပ်ဘဲဂစိုတ်ဃောဂှ်ရောၚ်။
သၟိၚ်အိန်ပ္တိုန်ဏာအ္စာစံၚ်-ဂုတ္တိလ ပ္ဍဲသွဝ်တာဝတိံတေံ ဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ကဵုတိၚ်စံၚ်တုဲ အဆေဝ်သွဝ်ဂမၠိုၚ် ကလၚ်ဒးကတောဝ်ဗွဲမလောန်ရ၊ လောန်အာထပှ်တ္ၚဲတုဲ သၟိၚ်အိန်စကာ အ္စာကွဳရတ်ဒေဝတဴ မာတလိ ကဵုပလံၚ်ဖျေံဗောဓိသတ် ဗစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကွးညးတိၚ်စံၚ် မၞုံယၟု-မုသိလ-ပြိုၚ်ကဵုအ္စာရ၊ အနုရုဒ္ဓလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်အိန်ရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာစံၚ်-ဂုတ္တိလ-ရ။
- ဂုတ္တိလဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
- အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ်-ဒုက၊ စှ်သုန်ဇာတ်(၁၅)ဇာတ် တုဲရ ။ ။ ။
(ဂ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် တိက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ရောမကဇာတ် (ဇာတ်ဖရာပ်ကဵုဣသိ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ပရူဣသိဒေဝဒတ် ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲစဖျုန်ဖရာပ်)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဖရာပ် တွဳဗွိုၚ်လဝ်ဖရာပ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ၊ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂိုဟ်လိုဏ်တံဂှ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲစဖျုန်သတ္တံတုဲ သဳလဟွံမွဲလးလးရ၊ ဖရာပ်ဂမၠိုၚ် မံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်လိုဏ်ထီုတံဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ကလၚ် ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ဣသိ မၞုံကဵုသဳလ ခစရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲတုဲ ဗွဲကြဴ ဣသိထၟိက်မဆာဲ ပြံၚ်အာဒၞာဲရ၊ ဣသိစၞာဲ စိုပ်ကၠုၚ်ဒၞာဲဂှ် မံၚ်ပ္ဍဲဘာဂှ် ဗၞတ်မသုန်စှော်(၅၀) သၞာံပြၚ်ပြၚ်ရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါ ရဲကောန်ကွာန် အစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်၊ အာဂၠာဲစဖျုန်ဖရာပ်တုဲ ဂွံဖျုတ်ဖရာပ်၊ ကဵုဒါန်ကုဣသိစၞာဲရ။
ဣသိစၞာဲ သ္ၚာဲစဒးဖျုန်ဖရာပ် မၞုံကဵုရှ်ဇာပ်ဒၟံၚ်တုဲ အၚောပ်ဇၞော်က္တဵုဒှ်တိုန်၊ မိက်စဖျုန်ဖရာပ်လၟိုန်ရ၊ ဣသိစၞာဲ ဆာဲညာဏ်ဂစိုတ်ဖရာပ်တုဲ၊ စဖျုန်ဍေံရ၊ ရပ်လဝ်လေံတုဲ ပၞုက်လဝ်အကြာသ္ၚာ ဖရာပ်ကၠုၚ်စိုပ်ဘာ ၜုၚ်တက်ဂစိုတ်စရ၊ ဃောဣသိစၞာဲဆာဲညာဏ်ဂှ် ဖရာပ်ဗောဓိသတ်တီအာတုဲ ကဵုဒၠောံဗ္တောန်ဖရာပ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဖရာပ်ဗောဓိသတ်လေဝ် ဂွံသၟူဖရာပ် ပ္ဍဲဇကုဣသိစၞာဲတုဲ ဒဒှ်ရဣသိ ဂစိုတ်စဖျုန်ဖရာပ်ဂှ် တီအာကၠးကၠးရ၊ ဣသိစၞာဲ ခါတ်အကာဲဖရာပ်ဗောဓိသတ်တုဲ မိက်ဂွံကဵုကၠုၚ်ဗ္ဒာဲဘာဇကု ရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲဂှ် ဟီုလှေံလှန်ဖရာပ်နာနာသာ်ရ။
ကာလဂှ် ဣသိစၞာဲဆာဲညာဏ်အလီ ရပ်ဂွံလေံ ဗိုဟ်ကၠဟ်ဏာမွဲဇြဟတ်တုဲ ဖရာပ်ဗောဓိသတ် ပါဲဗလေတ်ဗၠေတ်အာရ၊ ဗၠးအာနူဘဲဂစိုတ်တုဲ အလုံတွဳဝါရ ဗော်သွးဖရာပ်ဂမၠိုၚ် ဂွံဂျိုၚ်အာလမျီု ပ္ဍဲဂြိပ်ဂၞိၚ်ရ၊ ဣသိစၞာဲ ကၠဟ်ကဵုလေံ ဗၠေတ်အာကီုလေဝ် ဟာဲဣသိစၞာဲ ကၠဟ်အဲဗၠေတ်အာကဵုဒှ်ကၠာရ-အပါယ်ပန်ဂှ် ညိဓဝ်ဟွံဗၠေတ် ဒးဂေတ်စှ်ေဍာံဍာံရ။ ဂးတုဲ ဣသိဂစိုတ်ဖရာပ်ဗောဓိသတ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ဖရာပ်တၞဟ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဣသိစထောံလၟိဟ်ဂၠိုၚ်လောန်ရ၊ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂၞိၚ် ဂွံလဟိၚ်ကဵုဓဝ်သဳလဟွံသေၚ် ပွိုၚ်မသုန်စှော် (၅၀) သၞာံပြၚ် သဳလဟွံတၚ်တုဲ ဒှ်ဣသိတဲဍိုန်အိုတ်တဲ ပရေံအိုတ်ရ။
ဖရာပ်ဗောဓိသတ် ဟီုထ္ၜးပရူပရာဒုဟ်ဒဏ် ပရူဣသိစၞာဲ ဣသိဂၠာဲဂစိုတ်စသတ္တံ ဣသိအလီ ဟွံတီဗ္ၜောဝ်ဒ္ဂေတ် ဟွံဝေတ်ကာယ ဘပဠစမြဗဟေက် ဖေက်ဂၟံက်ကဵုဂြိပ်ဒဴထောံ နူဘာဂှ်တုဲ ဗွဲကြဴ ဣသိဒေဝဒတ် ဟွံဂံၚ်ကၠုၚ်မွဲလှ်ေရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိစၞာဲ သာဲနူသဳလ-ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိမၞုံကဵုသဳလရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဖရာပ်ရ။
- ရောမကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
- အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် တိက တုဲရ။ ။ ။
(ဃ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် စတုက္က
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) သကုဏဇာတ် (ဇာတ်ဂစေံၜံက်ဆု)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဇာဒိသိုၚ်ကဵုဂစေံၜံက်ဆု)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟွံတီဂုဏ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ။ ဗောဓိသတ်ပိုဲက္တဵုဒှ် ဂစေံၜံက်ဆု မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ဇာဒိသိုၚ်ရ၊ ဇာဒိသိုၚ်ဂှ် စဒးစၞဖျုန်သတ် ခက်အာဇုတ်တုဲ ကံဂုဟ်ဂၠာဲစစၞဟွံမာန်ရ၊ ဂစေံၜံက်ဆု ဍုန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၞာၚ်ဆုတုဲ ညာတ်ဒးဒဒိုက်ဇာဒိသိုၚ်ဂှ် သၟာန်တိုန်ရ၊ ပရူဒဒှ်အိုဿီုဂှ် လဴထ္ၜးကဵုဂစေံတုဲ ကလေၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲဇာဒိသိုၚ် ဇုတ်ခက်မံၚ်ကံဂှ် အဲလုပ်ၜံက်ပလှ်ကဵုမာန်၊ ဆဂးဂှ် ဖေက်တၠအဲကိတ်စအဲတုဲ အဲဟွံဂံၚ်လုပ်ပ္ဍဲပါၚ်တၠအဲရ၊ ဂစေံဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဒဒှ်ရဇာဒိသိုၚ် ဟွံကဵုဒဒိုက် ဟွံကိတ်သ္ၚာဲစဂစေံဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဂတိပါၚ်ရ။
ကာလဂှ် ဂစေံဗောဓိသတ်ကဵုဇာဒိသိုၚ် တိက်ဒၟံၚ်ဂၠံၚ်သကဲပုၚ်တုဲ ထံက်လဝ်ပါၚ်ဇာဒိသိုၚ် နကဵုလေံရ၊ ပါၚ်ဟာဒၟံၚ်တုဲ ဂစေံၜံက်ဆုလုပ်အာပ္ဍဲပါၚ် ၜံက်ပလှ်ပ္တိတ်ဇုတ် ထလုတ်တိတ်ကၠုၚ်ရ၊ လေံထံက်လဝ်ဂှ် ၜံက်ကၠဟ်ပ္တိတ်တုဲ ဇာဒိသိုၚ်ဗၠးအာနူဒဒိုက်ဂိယဲဇုတ် ထတ်ယုက်ဂၠာဲစစၞမာန်ရ၊ ဇာဒိသိုၚ်ဂွံနၚ် ဖျုန်ပြေၚ်ဂြိုပ်မွဲတုဲ သွက်ဂွံကဵုဂစေံၜံက်ဆုဂှ် ဟွံဗှ်သၞာညးတၠဂုဏ်ရ၊ ဝိုတ်တၠိၚ်ကၠေံဂုဏ် ဂစေံၜံက်ဆုတုဲ ဂစေံဗောဓိသတ် ပါဲစ္ဍးအာနူဇာဒိသိုၚ်ရောၚ်။ ။ ။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဇာဒိသိုၚ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂစေံၜံက်ဆုရ။ ။ ။
- သဏုဏဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၂) ခန္တဳဝါဒဳဇာတ် (ဇာတ်ဣသိခန္တဳအေၚ်ဒုၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဣသိခန္တဳကဵုသၟိၚ်ကလာဗု)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုခၟဳထေဲပၞောတ် ဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ကလာဗု ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဗဗၞး သမ္ၚေဟ်သေဌဳ ဂွံပတၠကြက်ဒြပ် (ဒ္စာံစှော်ကိုဋ်) တုဲ ဗဗၞးကုဏ္ဍလ-ဂးယၟု၊ အာကတ်ကွတ်ပညာ ပ္ဍဲဍုၚ်တက္ကသိုလ် လေပ်ကွတ်စိုပ်ကၞောတ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ရ၊ မိမဂမၠိုၚ် ဂိုၚ်ဏာထဝ်ဩန်ဟွံမာန် စုတိအာအိုတ်တုဲ ဗဗၞးဗောဓိသတ် သၠးဒြပ်ကဵုဒါန် ရာန်ကေတ်တသိုက် လောကုတ္တိုရ် မဂ်ဖဵုနိဗ္ဗာန်ရ၊ သၠးဒြပ်ဂၠိုၚ်ကဵုလက်ကိုဋ်တုဲ တိတ်ပခၟဳဣသိ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ။ ။ ။
ဣသိဗောဓိသတ်စဴကၠုၚ်တုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဥဒျာဉ်သၟိၚ် ဗ္ဒာဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ ကာလစဴပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ညာတ်တုဲ လျုၚ််ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ကဵုဒါန်ဣသိဗောဓိသတ်ရ၊ ဒုၚ်လဝ်ဒကာ နိမန်လဝ်လၟိုန်တုဲ ကဵုပဒတဴပ္ဍဲဥဒျာဉ်သၟိၚ်ရ၊ ဒးကာလမွဲတ္ၚဲ သၟိၚ်ကလာဗု ဗ္ၜူအရက်သုရာ အာကၠံဥဒျာဉ် သီုကဵုဗြဴသၟာလှ်ေဒယှ်ေဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်တုဲ လှ်ေဒယှ်ေမိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံရ၊ သၟိၚ်ကလာဗုဂှ် ဃောဗ္ၜူအရက် တိက်ဒၟံၚ်လ္တူသိုဟ်ဗြဴ မသ္ဍိုက်ဆာန်မွဲတုဲ ကဵုတက်ဗရုလှ်ေဒယှ်ေကွာဲသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်တိက်သၠိၚ်အာတုဲ ရဲသၟာတိၚ်တိုက်လှ်ေဒယှ်ေတံလေဝ် ဒေါံဇူထောံအိုတ်ရ။
ဗြဴသၟာလှ်ေဒယှ်ေဂမၠိုၚ် အာဂေတ်ဗဵုဝေၚ် ကၠံပ္ကဴဥဒျာဉ်သၟိၚ်တုဲ၊ ဆဵုညာတ်ဒးဣသိဗောဓိသတ် ဃောလဟိၚ်ဒၟံၚ်ကဵုဓဝ်ခၟဳရ၊ ဗြဴသၟာလှ်ေဒယှ်ေဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဣသိဗောဓိသတ် သ္ပဝတ်ဖျေံက္ဍိုပ်တုဲ အာတ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ် စဵုကဵုသၟိၚ်ၚုဟ်ရ၊ ဣသိဗောဓိသတ် တွံကဵုဓဝ် သၟတ်ဗြဴဍိက်သၟိၚ်တံဂှ်တုဲ ဣဗြဴသၟိၚ်သ္ဍိုက်ဆာန်ဂှ် ပချဳကသဳဇကုသၟိၚ် ကော်ပၚုဟ်သၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ၚုဟ်တိုန် ဟွံညာတ်ဣဗြဴတံဂှ်တုဲ အလဵုဣဗြဴအယုတ်တံဏံ အာအိုတ်ရော သၟာန်တိုန်ရ၊ ပရူဒဒှ်အိုဿီုဂှ် ဣဗြဴသ္ဍိုက်ဆာန်လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ က္တဵုဒှ်ပၞောတ်ဒေါသဇၞော်လောန်ရ။
သၟိၚ်ကလာဗု ရပ်ဂွံသၞာ် ဗာ်ဂစိုတ်ဣသိစၞာဲရောၚ်ဂးတုဲ အာကၠံဥဒျာဉ်ဗွဲမပြဟ်ရ၊ ဃောဂှ် ဗြဴသၟာလှ်ေဂမၠိုၚ် ညာတ်သၟိၚ်ထေဲပၞောတ် ကၠုၚ်ဂစိုတ်ဣသိတုဲ သွက်ဂွံလလံကၠေံ ပရေပရံၚ်ထောံထေဲပၞောတ်ဂှ် ရပ်ဂိုၚ်ကေတ်သၞာ်သၟိၚ်ရ၊ ဟီုပၠာံဗဇးသၟိၚ်နာနာသာ်ရ၊ ဆဂးဂှ် ဟွံဒေါံဟွံဒီု မောဟဓလီုလဝ်တုဲ သၟိၚ်ပြာပ်လုပ်အာဇရေၚ်ဣသိရ၊ နကဵုစိုတ်လဟုက်လဟောန်ဂှ် သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံခၟဳဣသိ တၠအဲမၞုံကဵုကွေတ်ဝါဒသာ်လဵုရော ယွံမရာဇ် အဲဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ခန္တဳဝါဒရ၊ ဂးတုဲ သၟိၚ်ထေံဇၞော်တိုန်ဍၚ်ရ၊ ဒဒှ်ရ ခန္တဳဝါဒမ္ဂးဂှ် ပွမအေၚ်ဒုၚ် ညးတၞဟ်လက်ဗျိၜုၚ်တက် ပျဲပျာံဗာ်ကုတ်ဂစိုတ်လေဝ် ဟွံထေဲပၞောတ်ရောၚ်-ဟီုကဵုသၟိၚ်တုဲ သွက်ဂွံဂစိုတ်ဣသိဂှ် ကော်နၚ်သၟာဂစိုတ်မၞိဟ်ရ။
ဒ္ဂေတ်ပကတိ သၟာဂစိုတ်မၞိဟ်မ္ဂးဂှ် -ဗိုက်လတက်ဂၠိက်ယာတ် သာ်ဍာ်လွံက် ဍာ်ဗစိုတ်ဗစး ဝက်စရှ်လဝ်ပ္ကဴသာ်ဗ္ကေတ်ပ္ဍဲကတောဝ် ရပ်ကေတ်လေံၜဝ်ဇလတုဲ သ္ပဝတ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဖျေံအသံ ကဵုၜုၚ်တက်ဣသိဗောဓိသတ် နကဵုလေံၜဝ်ဇလ တက်ၜါလ္ပာ် ဇုတ်သ္ကဲပုၚ်ပါဲ သီုစးဗုၚ် ၜုၚ်တက်ဗၞတ်ၜါလ္ၚီဝါတုဲ၊ စၞာံဇကုဒကး ဆီပြဇွောဝ်ဟဗြိုက်တိတ်ရ၊ ဖျုန်ဇကုလေဝ် ပိုတ်ကရေက် ကၟေက်ကလှ်ေတိတ်ရ၊ သၟိၚ်ထပ်သၟာန်ရ၊ ယွံခၟဳဣသိ တၠအဲမၞုံကဵုကွေတ်ဝါဒသာ်လဵုရော ဣသိဗောဓိသတ် သှ်ကဵုသၟိၚ်ဗီုကၠာတေံပၠန်ရ၊ ဗောဓိသတ် ဆက်ဟီုကဵုသၟိၚ်သာ်ဝွံရ ယွံမရာဇ် ခန္တဳအဲဂှ် နွံအကြာစၞာံဖျုန်ဟွံသေၚ် ခန္တဳအဲဂှ် မရာဇ်ဟွံညာတ် ညာတ်ကေတ်ဟွံမာန်ရ၊ ခန္တဳအဲဂှ် နွံပ္ဍဲစိုတ်ရောၚ်။ ဂးတုဲ သၟာဂစိုတ်မၞိဟ် (ဗာဇ္ဇခါတ်) ဂှ် ယွံမရာဇ် သ္ပသာ်လဵုရော သၟာန်တိုန်သၟိၚ်ရ၊ တဲဣသိစၞာဲၜါဒိုဟ်ဂှ် ကုတ်ဗပိုတ်ထောံညိ။ သၟိၚ်ဂးတုဲ ရပ်ကေတ်မုဲ ကုတ်ဗပိုတ်ထောံ တဲဣသိဗောဓိသတ်ၜါဒိုဟ်ရ၊ တဲၜါဒိုဟ် စွံလဝ်လ္တူဒၞန် ကုတ်ပိုတ်အာတုဲ သၟိၚ်စကာကဵု ကုတ်ဗပိုတ်ထောံဇိုၚ် ၜါဒိုဟ်ပၠန်ရ၊ ဆီဇွောဝ်တသိုတ်စှ်ေ နူဇိုၚ်တဲဂမၠိုၚ်တုဲ ဗ္ကေတ်ဍာဲဒၟံၚ် ညံၚ်သာ်ကြေက်ရ၊ သၟိၚ်အယုတ် ထပ်သၟာန်ဣသိဗောဓိသတ်တုဲ ကလေၚ်သှ်ကဵုသၟိၚ် ဗီုကၠာတေံပၠန်ရ၊ ယွံမရာဇ် ခန္တဳအဲဂှ် နွံပ္ဍဲကၞုၚ်ဇိုၚ် ကၞုၚ်တဲဟွံသေၚ် နွံပ္ဍဲဌာန်လျိုဟ်ဇြိုဟ်လောန်ရ မရာဇ် ဣသိဂးတုဲ သၟိၚ်စကာကဵုရေက်ကုတ် မုဟ်ကတောဝ်ပၠန်ရ။
သၟိၚ်သၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါကီုလေဝ် ဣသိဗောဓိသတ် ဟီုသှ်နွံပ္ဍဲစိုတ် အတိုၚ်ကၠာတေံရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ဂၠာဲခန္တဳဟွံဂွံတုဲ ဟီုကဵုဣသိ ဂလာန်ဗွဲကြဴသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲဣသိစၞာဲ ခန္တဳဗှ်ေ ဗှ်ေဟေၚ်ယိုက်ဂၠေၚ်ကေတ်ရ၊ ဂးတုဲ ထၞိက်စုတ်ပ္ဍဲသိုဟ် ဣသိမွဲဇြဟတ် တိတ်အာနူဒၞာဲဂှ်ရ၊ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ညာတ်ဆီဣသိဗောဓိသတ် ဇွောဝ်စရိုဟ်ဒၟံၚ်တုဲ ဇိုတ်ထောံနကဵုယာတ်သာသာရ၊ ဇိုၚ်တဲမုဟ်ကတောဝ်ပိုတ်ပိုတ် ၜိုတ်ရပ်ကပှ်ကေတ်တုဲ စုတ်ပ္ဍဲထိုၚ်ယာတ်ရ၊ ယာထ္ၜၚ်ပၚ်ပ္တိုန် ဇကုဗောဓိသတ်သာသာ ကဵုဂဇံတုဲ သ္ကိုပ်ပၞာန်လ္ၚောဝ်ဖျေံက္ဍိုပ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴရ။
ကာလဂှ် သ္ကိုပ်ပၞာန်လ္ၚောဝ်ဣသိတုဲ သၟာန်တိုန်ရဴသာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠဳလပိုန်-တၠဳလပိုန်တံ ယဝ်ရထေဲပၞောတ်မ္ဂး ထေဲပၞောတ်ကဵုသၟိၚ် မသ္ပလဝ်ဒုဟ်ညိကျာ် လ္ပထေဲကဵုညးတၞဟ်သ္အာၚ်ညိကျာ် လ္ၚောဝ်ပ္တီဒုၚ်ဂုဏ်တုဲ ဣသိဗောဓိသတ် ကလေၚ်ဟီုကဵုသ္ကိုပ်ပၞာန် သာ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်ကုတ်လဝ်ဇိုၚ်တဲ မုဟ်ကတောဝ် ထၞိက်စုတ်အဲ-ဂစိုတ်အဲဂှ် အဲဟွံထေဲထုတ်ရ၊ အာယုက်ကဵုဂၠိၚ်ညိ-အဲရာဒၞာမိက်ရ ဂးတုဲ ၜိုန်ရကြပ်ချိုတ်ကီုလေဝ် အေၚ်ဒုၚ်ဗွဲမလောန် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုခန္တဳပါရမဳရ။
(သၟိၚ်အယုတ်တိၚိတ်) သၟိၚ်ကလာဗု ကလေၚ်အာနူကၠံဥဒျာဉ်တုဲ ဗၞတ်ဣသိဗောဓိသတ်မညာတ်ဂှ် တိၚိတ်ဖျေံဏာရ၊ တိဇၞော် မၞုံသတီုၜါလက်ကဵုပန်လဟုတ် ယောဇနာဂှ် ၜိုန်ရယိုက်လဝ်တၟံဒဵုဂြိုပ်ဂၞိၚ် အလုံအိုဿီုမာန်ကီုလေဝ် ဒးယိုက်လဝ်သၟိၚ်အယုတ်ဂှ် ဇြိုၚ်လ္တူဇြိုၚ် ညံၚ်ရဴဟီုပံက်ပါၚ်ကီု တိဇၞော်ဖာဲကရေက်အာ ၜါကရေက်ၜါလွး၊ ဟာပါၚ်တုဲ ပၟတ်နူနရက်အဝိက်တေံဂဵုတိုန် ၚိတ်ဖျေံဏာသၟိၚ်အယုတ်ရောၚ်၊ ဣသိဗောဓိသတ်လေဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် ဒးစဴသွဝ် ဒးပကာဂစိုတ် နဂွဵုဂွိုက်သၟိၚ် စုတိအာပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်ရ၊ ဗော်သွးသၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ကဵုမှာဇန်ကောန်ဍုၚ်တံ စံၚ်ဇွဂြဇုတ်ဣသိဗောဓိသတ် နကဵုအှော်ဆုကြက်စၠန်တုဲ သ္ပပူဇဴ ဗွဲနရှ်ေသှ်ေရဴဂဴအိုတ်ရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ကလာဗု-ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိခန္တဳဝါဒဳရ။
- (သမ္တီ) ဒေဝဒတ် တိၚိတ်ဂွံပိဇာတ် ။ ။ ။ ခန္တဳဝါဒဳဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၃) ကက္ကာရုဇာတ် (ဇာတ်ပ္ကဴဒေဝတဴ-ကက္ကာရု)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဝက်စရှ် ပ္ကဴဒေဝတဴ နူဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ)
- ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ်ဗပါ်သၚ် ဟီုဂလာန်မုသာတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
- ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဒိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ကောန်ဒေဝတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် က္တဵုဒှ်ဗဗၞးပြောဟိတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ ဒ္ဂေတ်လီုလာ်စာ်ထောၚ် သဳလယောၚ်ယာဒၟံၚ်ရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ပေါဲသဘၚ်ဇၞော်မွဲ က္တဵုဗဒှ်တုဲ မၞိဟ်ဒေဝတဴ နာ်သ္ပဝ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်ဗဵုပေါဲအိုတ်ရ၊ ဒေဝတဴပန်ဂှ် ဝက်စရှ်လဝ်ပ္ကဴ-ကက္ကာရုတုဲ စှ်ေကၠုၚ််နူဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ ကၠုၚ်ဗဵုပေါဲအိုတ်ရ၊ သၟူအမ္မရာဲပ္ကဴဒေဝတဴဂှ် မောဝ်ပ္ဍးဇြိုက်တြးဗျာပ်အာ အလုံဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗၞတ်စှ်ၜါယောဇနာရ။
သၟိၚ်အမာတ်သ္ကိုပ်ပၞာန် မွဲဟာန်ကေုာံသမ္ၚေဟ်သေဌဳ ကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ဂွံသၟူအမြာဲပ္ကဴဂှ်တုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန်အိုတ်ရ၊ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒဒှ်ရ ပ္ကဴနူဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတေံဂှ် ဝက်စရှ်လဝ် (ပိုဲရဝက်စရှ်လဝ်) ဂးသာ်ဂှ်တုဲ နကဵုဣဓိအနုဘဴ ဒေဝတဴဂှ် ကလာၚ်အာ တန်တဴဒၟံၚ်လ္တူအာကာသ တဝ်ကဵုဝၚ်နန်သၟိၚ်ရ၊ မိက်ဂွံအာတ်ဝက်စရှ်တုဲ ဟိုတ်နူမၞုံကဵုဣဓိအနုဘဴဇၞော်လောန် မၞိဟ်ဆဒှ် ဝက်စရှ်ဟွံထေက် ဒေဝတဴတံသ္ဂးရ၊ မၞိဟ်ဂွံဝက်စရှ်ထေက်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်သဳလ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂုဏ်ညးသပ္ပရိုဟ်တုဲဟေၚ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ပ္ကဴကက္ကာရုမာန်ရောၚ်-ဒေဝတဴတံသ္ဂးရ။
ဗဗၞးပြောဟိတ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်အယုတ် သဳလဟွံမွဲ ဝက်စရှ်ဟွံထေက်တုဲ မိက်ဂွံဝက်စရှ်ပၠန်ဂှ် ဟီုဂလာန်မုသာရ၊ အဲသဳလနွံမံၚ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂုဏ်ညးသပ္ပရိုဟ် ကဵုအဲဝက်စရှ်ညိ ဗဗၞးပြောဟိတ် ဟီုဂလာန်မုသာတုဲ ဒေဝတဴတံပ္တေဟ် ဝက်စရှ်စုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ် (သၠိုက်စုတ်ပ္ကဴကက္ကာရုပ္ဍဲက္ဍိုပ်) တုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်သွဝ်တေံအိုတ်ရ၊ ဗဗၞးပြောဟိတ်ဂှ် လုက်စုက်ဒးပ္ကဴဒေဝတဴ က္ဍိုပ်ညံၚ်ရဴပိုတ်အာကီုရ၊ ဂိသကေဝ်ညံၚ်ရဴ ညးပုတ်ဖျေံကဵုပၞုတ် ညံၚ်ရဴသၠိုက်စုတ်လဝ် ပသဲဂတှ်ေဍာဲဍာဲ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဂိဓဇောတ် ကရောတ်တသဝ် နရိုအ်ယာံဒၟံၚ်တုဲ ကဵုညးတၞဟ်ဂိုၚ်ပ္တိတ်လေဝ် သ္ပဟွံမာန်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဓလိၚ်ယိုက်ဖျဴဏာသ္ၚိတုဲ နရိုအ်ပၠောဇကုပ္ဍဲသ္ၚိ၊ ပွိုၚ်ထပှ်တ္ၚဲရ၊ ကရေဲကညာၚ်ရမျာၚ်သ္ကာတ်မြဟ် ဒှ်ဒဒိုက်ကြပ်ချိုတ်တုဲ ဇကုဗဗၞး ဗဗၞးတီအာ ဒဒှ်ရဠာန်ပဠဳလဝ်ဂှ်ရ ညးဂမၠိုၚ်ကဵုကသပ်တုဲ သၟိၚ်စကာကဵုဗဒှ်ပေါဲသဘၚ် မွဲဝါပၠန်ရ၊ ဒေဝတဴပန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ ဂိုၚ်ပ္တိတ်ပ္ကဴကက္ကာရု နူက္ဍိုပ်ဗဗၞးပြောဟိတ် ကလေၚ်စဴအာပၠန်ရ၊ ဗဗၞးဒေဝဒတ် ဗၠးအာနူဘဲဂစိုတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဒုၚ်ဂုဏ်ဒေဝတဴတံရောၚ်။
- ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞးပြောဟိတ်ရ၊ ကဿပ မောဂ္ဂလာန် သာရိပိုတ်လၟုဟ်တံဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴသၟတ်တုဲ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴဇၞော်ရ။
- ကက္ကာရုဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၄) ကာဠဗာဟုဇာတ် (ဇာတ်ကၞုဲပစံက်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူကၞုဲကဵုတ္ၚေက်ၜါ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ််တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟုတ်အာနူလာပ်ဗဇဴ-ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ် ဒှ်စၟတ်သန်၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် အရာဟွံသေၚ်မွဲသာ်လေဝ် ဒက်ဝဲကဵုကျာ် ဂၠာဲသၞ ဗလးဏာသၟာတ္ၚ ကဵုပန်ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ ကဵုဒိဂစိုတ်ကျာ်တုဲ ဒုဟ်ဒဏ်ဒေဝဒတ် ပြာကတ််မံက်တိုန််တၟာတၟာဒဵုရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တီအာတုဲ ဟွံပလံၚ်ပုၚ်သွ ဗပိုတ်ထောံစၞအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်အဇာတသတြုလေဝ် ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် လာပ်ဗဇဴဟုတ်အာအိုတ်တုဲ ဒေဝဒတ် ဒးဂၠာဲအာတ်ဂရၚ်စ ပ္ဍဲဒကာဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ သၟိၚ်ဓနဉ္စယ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ကောန်တ္ၚေက် မၞုံယၟု-ရာဓ ဇကုဇၞော်လောန် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဖျုန်ဇြဟတ်ရ၊ ဒေံဍောတ်မွဲ မၞုံယၟု-ပေါဌပါဒ-ရ၊ ဒးကာလမွဲဝါ လၟဂြိုပ်မွဲ ရပ်ဂွံတ္ၚေက်ဗောဓိသတ် ညးၜါကောကဵုဒေံတုဲ လၟဆက်ကွာဲကဵုသၟိၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ပၠန် ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်ကၞုဲ မၞုံယၟု-ကာဠဗာဟု-ပစံက်ခြက် (ဂတာတဲလမ်စံက်ခြက်) ဒှ်မံၚ်ညံၚ်ရဴသာ်ချးရ၊ တ္ၚေက်ၜါဂှ် သၟိၚ်ကဵုစုတ်ကြိုၚ်လဝ် ပ္ဍဲခရိုၚ်ထဝ်တုဲ ဗ္စစၞမပ္တံဗက-ဍာ်သာဲတံဂှ်ရ၊ လၟဂြိုပ်ဂှ် ရပ်ဂွံနုၚ်ကၞုဲပစံက်မွဲမတုဲ ဆက်ကွာဲကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ ကၞုဲပစံက် စိုပ်ကၠုၚ်လက်ကရဴဏံဂှ် လာပ်ဗဇဴဂၠိုၚ် ဂွံစစၞဂၠိုၚ်ကွေံကွေံတုဲ တ္ၚေက်ၜါ လာပ်ဗဇဴလဟုတ် စၞသကုတ်ပိုတ်အာရ၊ တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဍိုက်ပေၚ်ကဵုလအေၚ်စိ မူသာ်ဟွံဟီုဂးရ။
ဒေံဍောတ်ဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ဟွံမာန်တုဲ ဟီုကဵုကော သွက်ဂွံပြံၚ်ဒၞာဲ ပဝ်အာဂြိုပ်ဂၞိၚ်တေံရ၊ ကောဂှ် ဟီုပၠာံဗဇးတုဲ ဃောဒုၚ်ဒၠောံဗ္တောန်ဂှ် ကၞုဲပစံက်ဘပဠကောန်သၟိၚ်ဖေက်လကိုတ် ကရေဲကညာၚ်နရိုအ်တိုန််အိုတ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်ကၞုဲမ္ဂးဂှ် ဒးဂၠာန် ဒးလဆာ် ဒးခၠာ် ဒးဒံၚ် မံၚ်ညိၚ်ညိၚ်ဟွံမွဲတုဲ အတိုၚ်အဇိဟ်အမိဟ်ဂှ် ကလိဂွံဒုဟ်ဒဏ်ပၠန်ရ၊ ပရူဒဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် အပါအံက်မိပ်စိုတ်တုဲ ပ္တိတ်ထောံလာပ်ဗဇဴစၞစ ဗပိုတ်ထောံဇွောံမ ကၞုဲဒှ်ကၞောဝ် ကၠောဝ်ဗျဵုအိုတ်ဍာ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုဗပိုတ်ထောံတုဲ လာပ်ဗဇဴဟုတ်အာအိုတ်ရောၚ်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲပစံက် ကာဠဗာဟု-ရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်တ္ၚေက််ဒေံပေါဌပါဒ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်တ္ၚေက်ကောရာဓ-ရ။
- ကာလဗာဟုဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၅) ဇမ္ဗုကဇာတ် (ဇာတ်ကၠဵုကၠိၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူမာနကၠဵုကၠိၚ် စိၚ်လိုန်ဂစိုတ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပ္တောံကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဇာဒိသိုၚ်တုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်လိုဏ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဒှ်ကၠဵုကၠိၚ် လဟိၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်တုဲ ဂၠာဲစစၞသတ်ဂမျိုၚ်ရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါဂှ် ဇာဒိသိုၚ်အာဂၠာဲစစၞ သတ်ဂမျိုၚ် စဖျုန်ပြေၚ်ဂြိုပ် သုၚ်ဍာ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဂိုဟ်လိုဏ်ဇကုရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ဂဗဆဵုညာတ်ဒးဇာဒိသိုၚ်တုဲ ဂြိပ်ဟွံဂတာပ် အာဟွံမာန်ပၠန်ဂှ် ဖျဝ်ဖျေံသိုဟ်မာစှ်ေရ၊ ဇာဒိသိုၚ်ညာတ်အာ ကာရဂှ်တုဲ သၟာန်ဇာန် မိက်ဂွံခစကၠဵုဂးရ၊ ဇာဒိသိုၚ်ဒုၚ်တဲ သ္ပရဲမိတ်ပတေဟ်တုဲ ဇၟာပ်ဇၟာပ်အာရပ်စသတ်ဂြိုပ်ဂှ် ကၠဵုဗက်အာ လက်ကရဴဇာဒိသိုၚ်ရ၊ ဂွံစစၞသတ်ဂမျိုၚ် ဂၠာဲဗ္စကၠဵုတုဲ ကြောံကၠေၚ်ဖျုန်ပေၚ်တိုန်ရ၊ ဇြဟတ်ပေၚ်ကၠုၚ် သၠုၚ်လဝ်မာနတုဲ အလဵုဇကုကၠဵု မိက်ဂွံပ္တောံဇာဒိသိုၚ် မိက်ဂွံအာရပ်သတ်ဂမျိုၚ်တံဂှ်ကီုရ။
ဒးခစဇာဒိသိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဂိတုတ္ၚဲ ဇာဒိသိုၚ်ဂွံနၚ်ဖျုန်သတ်တုဲ ဒးဗ္စဂၠိုၚ်ကဵုဂိတုတ္ၚဲဂှ် ကၠဵုကၠိၚ်ဟွံမိက်ဒုၚ်ယျံက်ရ၊ ဒဒှ်မိက်ဂွံအာရပ်ဂစိုတ်သတ်ဂြိုပ် မပ္တံစိၚ်လေဝ် အရာဇကုဟွံသေၚ်တုဲ ဇာဒိသိုၚ် ဆေဝ်ဒဝ်ပဒေါံရ၊ မူပဇာဒိသိုၚ်မွဲဓဝ်ဟာ ဂစိုတ်စိၚ်မာန် အဲကၠဵုလေဝ် ဂစိုတ်စိၚ်မာန်ကီု အဲဗ္စဖျုန်စိၚ်ကဵုဇာဒိသိုၚ်မာန်ကီု ဂးသာ်ဂှ်တုဲ တိတ်နူဂိုဟ်လိုဏ် အာဗက်ရပ်ဂစိုတ်စိၚ်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ဂဗစိၚ်မွဲတုဲ ဗက်ရပ်မှေပ်စိၚ် ကိတ်ဂစိုတ်စိၚ် ဂးသာ်ဂှ်ရ၊ ဒံၚ်အာမွဲဇြဟတ် ၜက်အာက္ဍိုပ်စိၚ် ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဇိုၚ်စိၚ်တုဲ စိၚ်လိုန်ဂစိုတ်ထောံ သၠေက်သၠံၚ် ချိုတ်အာပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရ၊ စိၚ်ဗရုရမျာၚ်ရဴ ဂစေံကြေဲတုဲ တိတ်အာနူဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၠဵုကၠိၚ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဇာဒိသိုၚ်ရ။
- ဇမ္ဗုကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၆) ဝါနရဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်ကၞုဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](ဂလာန်ဗ္ကန်-အလုံပရူပရာအိုဿီုဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵုသုသုမာရဇာတ် နိပါတ်-ဒုက၊ ကုဏာလဇာတ် နိပါတ်အသဳတိတေံရောၚ်။)
- ဗောဓိသတ်ဒှ်ကၞုဲ ဒေဝဒတ်ဒှ်ကျာံ ဝါနာရဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
- အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် စတုက္ကတုဲရ ။ ။ ။
(ၚ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ပဉ္စက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) လဋုကိကဇာတ် (ဇာတ်ဂစေံတၞောတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဂစေံတၞောတ် ဒက်မိတ်ကဵုခ္ဍာ် ရုဲ ၚဴ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန်၊ ဒတန်ဆုဒုန်စဵုဗိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုညးလျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဓဇန်စာကရုဏာဟွံမွဲတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူစိၚ် ဒှ်စိၚ်ဇၟူဇၞော်မွဲတုဲ တွဳဗွိုၚ်လဝ်စိၚ်သၟတ် ဗၞတ်ဒ္စာံစှော်(၈၀)လ္ၚီ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ် ဒှ်စိၚ်ကီု ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန် ဓဇန်စာလောန်တုဲ ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် ဂေတ်အာဂေတ်ကၠုၚ် ဟွံပအသုၚ်ကဵုစိၚ်တၞဟ်သ္အာၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဂစေံတၞောတ်ၝောံမွဲ ခၟာဲစုတ်ပ္ဍဲဂၠံၚ်တြဴစိၚ်မအာ (စွံလဝ်ခၟာဲဒၞာဲစိၚ်မကွာ်)တုဲ ဗွဲကြဴ ဍတ်အာအိုတ်ရ၊ ကောန်ဂစေံတၞောတ်ဍောတ်သွတ်တံဂှ် သော်သၞေၚ်ဟွံပေၚ်ဏီတုဲ ပဝ်အာကၠုၚ်ဟွံဂွံရ။
စိၚ်ဗောဓိသတ်လေဝ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ် စိၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် ဒ္စာံစှော်လ္ၚီတုဲ အာဂၠာဲစသစ္ဆုသတ်ဒုန် စိုပ်အာဒၞာဲဂစေံတၞောတ်ဂှ်ရ၊ ဂစေံတၞောတ်ခ္ဍတ်လဝ်ကောန်ဇကု ဂွိၚ်ဖေက်ကောန်ဂစေံတၞောတ်ချိုတ် ဖေက်စိၚ်လိုန်ဂစိုတ်ထောံတုဲ၊ ဂစေံတၞောတ်ယာဲဂှ် အာတ်ပါန်ဒုၚ်ဂုဏ်စိၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ဂစေံတၞောတ်ၝောံ ပြာပ်အာဇရေၚ်စိၚ်ဗောဓိသတ် သၞေၚ်ၜါသ္ပတဲ ပၚ်ယာပ္တိုန်တုဲ အာတ်ပါၚ်ဒုၚ်ဂုဏ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်စိၚ်မပြဲ ပၚ်တဲနကဵုသၞေၚ်ၜါ လ္ၚောဝ်ကၠာရအဴ ကောန်ဂစေံသၟတ်ဃောဍောတ်သွတ် ဇြဟတ်ဟၟဲ သော်သၞေၚ်ဟွံပေၚ် ပဝ်ဒဴအာကၠုၚ်ဟွံဂွံဏီတုဲ ကောန်အဲ ညံၚ်ဂွံဗၠးဘယ်ဂစိုတ်ဂှ် ဘိုၚ်မၚ်မွဲညိအဴ ကဵုဒါန်လမျီုကောန်အဲညိအဴ လ္ပလိုန်ဂစိုတ်ကောန်အဲညိအဴ။
စိၚ်ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ ကလေၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲဂစေံတၞောတ် ဗှ်ေလ္ပဒှ်ဂဝိၚ် လ္ပဂွိၚ်ညိ ကောန်ဗှ်ေညံၚ်ဂွံဗၠးဘယ်ဂစိုတ်ဂှ် အဲမၚ်မွဲကဵုရ၊ ဂးတုဲ စိၚ်ဗောဓိသတ် ဒတဴဂါပ်လဝ် လ္တူကောန်ဂစေံတၞောတ် စိၚ်သၟတ်ဒ္စာံစှော်လ္ၚီ ပါဲအာဒဒိုက်သၞာ ကောန်ဂစေံတၞောတ် မွဲဍောတ်ဟွံဒး ဗၠးဘဲဂစိုတ်ဖအိုတ်ရ၊ စိၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် ပါဲအာအိုတ်တုဲ စိၚ်ဗောဓိသတ် ကော်ဂစေံတၞောတ် ဟီုဗ္ကန်ဖျန်သာ်ဝွံရ၊ ဟာဲဂစေံတၞောတ်ၝောံ စိၚ်ပရံမွဲ ကၠုၚ်လက်ကရဴပိုဲတုဲ ဟီုဟွံကလၚ် ဒှ်စိၚ်စိုတ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ဂြိုဟ်စာဓဇန်လောန််ရ ပသတိညိ ကာလစိၚ်ပရံဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်တေဟ် ကောန်ဗှ်ေ ညံၚ်ဂွံဗၠးဘယ်ဂစိုတ် ဟီုဂးဒုၚ်ဂုဏ်ညိ ဂးတုဲ ဂစေံတၞောတ်ၝောံ ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ရ။
မိၚ်စိၚ်ဗောဓိသတ်ဗကန်ဖျန်တုဲ တိတ်အာနူဒၞာဲဂှ်ရ ဂစေံတၞောတ်ၝောံ မိပ်စိုတ်တၚ်ဂုဏ်တုဲ ဒစးဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်တြဴ ပၚ်ယာလဝ်သၞေၚ်ၜါ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴစိၚ်ဗောဓိသတ် အတိုၚ်ဝတ်အလေဝ်ဇကုရ၊ အတိုၚ်ဂလာန်စိၚ်ဗောဓိသတ် ဗကန်ဖျန်လဝ်ဂှ် စိၚ်ပရံ စိၚ်ဟီုစဝါတ်ဂါတ်မွဲ ကၠုၚ်လက်ကရဴတေံ စိုပ်ဒၞာဲဂစေံတၞောတ်ပၠန်ရ။
ဂစေံတၞောတ် ကလၚ်ဂလာန်ဗကန်စိၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ဒုၚ်ဂုဏ်စိၚ်ပရံဂှ်ရ၊ စိၚ်ပရံစိုပ်ကၠုၚ် ဒုၚ်ဂုဏ်ဟွံဂွံတုဲ ဃောဟီုဂးအာတ်ဒါန်လမျီု ကောန်စိၚ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာဓဇန်စှ်ဂှ် လိုန်ဖလှေက်ထောံ ကောန်ဂစေံတၞောတ်ဖအိုတ်ရ၊ သီုဏမ်စုတ် လ္တူကောန််ဂစေံတၞောတ် အာစုတ်ဍာ်ခယျာမွဲၝောံဇၞော်ဇၞော် ဏမ်ဟဳဇွောဝ်ပြးဖဳထောံ ဂစေံတၞောတ်ဍောတ်ဍောတ် လှေက်လှံၚ်ချိုတ်ဒၟံၚ်တံဂှ်ရ၊ စိၚ်ပရမ်ပေၚ်ပၟိက်စိုတ် မြဟ်မြဴလောန်တုဲ သီုကဵုဗရုရမျာၚ်ကြဵုဇာဂှ် တိတ်အာရ၊ ဂစေံတၞောတ်ၝောံ ပဝ်အာဍုန်လ္တူကၞာၚ်ဆုတုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဟာဲစိၚ်အဒိုဟ်ဂွိုက် လၟုဟ်ဂှ် ဗှ်ေမိပ်စိုတ်ဗရုကြဵုဇာ ကရေဲကညာၚ်ရမျာၚ်ထတ်သ္ကာတ်တုဲ ပါဲအာရ၊ လောန်အာၜါပိတ္ၚဲတုဲ ဗှ်ေတီကလောန်ပြဝအဲရ၊ ဇြဟတ်ညာဏ် ဇၞော်နူဇြဟတ်ဇကုကာယျဂှ် ဗှ်ေဟွံတီ လၟုဟ်ဗှ်ေဇၞးအဲလဝ်ကဵုဒှ်ကၠာရ၊ ဂတနူဏံ တီအစောံအဲရ၊ ဂးတုဲ ဟီုဘပဠစိၚ်ပရမ် အဃောဂှ်ရ။
ဂစေံတၞောတ်ၝောံ အာဒက်မိတ် သ္ပဟိုတ်ကဵုစိၚ်ဒေဝဒတ် ဂစိုတ်လဝ်ကောန်ဂစေံတၞောတ်တုဲ ယာဲဂှ် စိုတ်ဂိအေၚ်လလံဟွံမာန်ရ၊ သွက်ဂွံပၠန်တဲ ကလေၚ်ဂစိုတ်စိၚ်ဂှ် ဂစေံတၞောတ်ၝောံ အာဒက်မိတ်ကော်ဇွာ ဂၠာဲရဲကဵုခ္ဍာ်မွဲရ၊ ခစခ္ဍာ် ခ္ဍာ်ဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ သွက်ဂွံၜံက်ကလက်ထောံမတ်စိၚ် လ္ပဂွိၚ်ညိ-ဂစေံတၞောတ် ခ္ဍာ်ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်ရ၊ ဂစေံတၞောတ်ၝောံတၠညာဏ်ဂှ် အာဒက်မိတ်သ္ပရဲ ခစရုဲဂွါံပၠန်ရ၊ ပရူဂစေံတၞောတ်စိုတ်ဂိဂှ် လဴဗ္စတုဲ ရုဲဂွါံဟီု သွက်ဂွံခၟာဲစုတ် ပ္ဍဲမတ်စိၚ်-ခ္ဍာ်ၜံက်လဝ်ဂှ် ဒှ်လျိုၚ်အဲရ၊ စၟတျုညံၚ်ဂွံပေၚ်မတ်စိၚ် လ္ပဂွိၚ်ညိ-ဂစေံတၞောတ် ဂးတုဲ အာဒက်မိတ်ကဵုၚဴပၠန်ရ။
ပရူဒဒှ် ဂိဓဇောတ်ဂှ် လဴဗ္စတုဲ ၚဴဟီု သွက်အဲဂွံနရိုအ်ဗရုရမျာၚ် ပ္ဍဲလ္တူက္ဍဟ်ဒဵု စိၚ်ဃဵုတိုန်ဒဵု ထေၚ်ဍာ်နွံထၚ်ဍာ် ကဟက်ဍာ် ကွာ်တိုန်လ္တူဒဵုတုဲ အဲစှ်ေနရိုအ် ဗရုရမျာၚ်ဇိုၚ်ဒဵုသၟဝ်ဏံရ၊ ပ္ဍဲရာစိၚ် ဂွံအာစိုပ်ဂစိုတ်ဂှ် လ္ပဂွိၚ်ညိ-ဂစေံတၞောတ် ဂးတုဲ ဍိုက်ပေၚ်အာကသပ်ဖအိုတ်ရ၊ သတ်တၠညာဏ် ဒက်မိတ်ဂွံရဲ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုပၟိက်စိုတ်ဇကုတုဲ ခ္ဍာ် ရုဲ ၚဴ အတိုၚ်ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်ဂှ် တဝ်ကဵုညး ညးပ္တိတ်ဇြဟတ်သ္ပလွဳဍာံဍာံရောၚ်ဂှ် ဂစေံတၞောတ်ပတေဟ်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒးပယာံမွဲတ္ၚဲ ခ္ဍာ်အာၜံက်ထောံမတ်စိၚ် နကဵုခၟဴဇမ်ကေက်တုဲ မတ်စိၚ်ကၠက်အာသီုၜါဒိုဟ်ရ၊ ရုဲဂွါံလေဝ် ခၟာဲစုတ်ပ္ဍဲမတ်စိၚ် သီုၜါဒိုဟ်တုဲ ဒှ်စၟတျုရ၊ စၟတျုကိတ်စဗိုဟ်ဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် မံၚ်ဝါတ်ဂိသကေဝ်ထၚ်ဍာ်တုဲ အာဂၠာဲသုၚ်ဍာ်ရ၊ မိၚ်ဗရုရမျာၚ်ၚဴနရိုအ်လ္တူဒဵု ဃဵုတိုန်အာ ထေၚ်ဂးဍာ်နွံ ၚဴတၠညာဏ်ဒံၚ်ခၠာ်စှ်ေ လ္ပာ်သၟဝ်ဒဵု ကဵုရမျာၚ်မွဲဝါပၠန်ရ၊ စိၚ်ကမၠက်မတ် ဂိဓဇောတ်လောန်က္ဍၚ် ထၚ်ဍာ်ကံကှ် ဂေတ်စှ်ေသၟဝ်ဏံ ထေၚ်ဂးဍာ်နွံ ဒတုဲလောတ်လဵု အကြာဒဵုဗၚ်ဇြဟ်တုဲ ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်ရ။
ဂစေံတၞောတ်ၝောံတၠညာဏ် ပဝ်ယာန်ဂၠာဲရံၚ် ဍံၚ်ဗက်ဟွံသရုၚ် ဒုၚ်ကျသတြုဟွံသေၚ်တုဲ ညာတ်ဒးစိၚ်ချိုတ်ခရံၚ် မိပ်စိုတ်အံၚ်ဇၞး ဇၞးသၞအဲရဟေအ် ဂးတုဲ ပဝ်ယာန်စှ်ေ ကွာ်အာကွာ်ကၠုၚ် ဒံၚ်အာဒံၚ်ကၠုၚ် ယူအာယူကၠုၚ်လ္တူစးစိၚ်ရ၊ ဂစေံတၞောတ်ၝောံ မိပ်စိုတ်အိုတ်ဍာ် ကွာ်ဒံၚ်ယူ ထၞိက်စးစိၚ် နကဵုဇိုၚ်ၜါဖဲဖဲတုဲ အံၚ်ဇၞးရဟေအ်-အံၚ်ဇၞးရဟေအ် ညံၚ်ရဴဗရုရမျာၚ် ကညာၚ်ကရေဲကီု၊ တၚ်ဂုဏ်ကဵုမိဿဟာဲ ခ္ဍာ်ရုဲၚဴဍာံဍာံရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်စိၚ်ပရမ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်စိၚ်ရ။
- လဋုကိကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
- (တၚ်သမ္တီ)
ဂစေံ ခ္ဍာ် ရုဲ ၚဴ ဇဴညာဏ်အောန်ကွေံ မၞးလ္ပထေၚ်ညိ။
ၜိုန်စိၚ်ဇၞော်မွဲ၊ ညးအဲဂိုတ်ဂစာန် ဂစိုတ်မာန်ဏီရ။
ညးဝွံဍောတ်သွတ် ဇြဟတ်ဟွံမွဲ လ္ပထေၚ်သောဲညိ။
ယာံအထေၚ်သောဲ မွဲတ္ၚဲဒးချိုတ် အိုတ်လမျီုဍာံဍာံ။
ယာံအထေၚ်ဍောတ် ကၞောတ်တဲဗဵုရံၚ် ညံၚ်စိၚ်ဒေဝဒတ်။
ဂကူမွဲဂွံဓတ် ဇြဟတ်ပေၚ်ကွိုက် ဍဵုဍိုက်ဂကူသၟတ်ဟွံထေက်။
ဂကူမွဲၜိုန်သၟတ် ဍောတ်သွတ်ဂးလဝ် ယဝ်ရဂွံမိတ် ဇၞးလ္အိတ်ဟေၚ်။
ၜိုန်ဂစေံတၞောတ် ဍောတ်သွတ်လောန်သတိုတ် ဂစိုတ်စိၚ်မာန်ဏီ။
(၂) စူဠဓမ္မပါလဇာတ် (ဇာတ်ဗောဓိသတ်-မၞုံယၟုဓမ္မပါလ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူမအံက် ဂစိုတ်ကောန် ဓဇန်လောန်-တိၚိတ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရးဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ကျာ်သဗ္ဗညုတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ် ဒှ်စၟတ်သန်၊ ပ္ဍဲဇာတ်တၞဟ်သ္အာၚ် လ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ် ဒေဝဒတ်သ္ပလွဳပရာ ဂြိုဟ်စာကဵုဗောဓိသတ်ကီု၊ အယာံမာတ်ကဵုဖေက်လကိုတ်တ္ၚဵုကီု၊ သ္ပဟွံမာန်ရ၊ ပ္ဍဲစူဠဓမ္မပါလဇာတ်ဝွံ ကာလဗောဓိသတ် ဂွံအာယုက်ထပှ်ဂိတုဓဝ်ဂှ် မအံက်ကဵုကုတ်ဗပိုတ် ဇိုၚ်တဲက္ဍိုပ်တုဲ၊ ကဵုလတိုၚ်ပ္တိုန်ဖျုန် ဒုၚ်ကဵုတၞုၚ်သၞာ်ရ။
ပ္ဍဲဒဒ္ဒရဇာတ်လေဝ် ကုတ်ကံဂစိုတ်တုဲ ဍုန်သွဖျုန်ဗောဓိသတ် စပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲခန္တဳဝါဒဳဇာတ်ဂှ် နကဵုလေံၜတ်ဇလ ၜုၚ်တက်ဗောဓိသတ် ဗၞတ်လ္ၚီဝါ ကဵုကုတ်ဇိုၚ်တဲ မုဟ် ကဵုတိက်လံက်လ္ၚာ ထၞိက်စုတ်ပ္ဍဲသိုဟ်တုဲအာရ၊ ဗောဓိသတ်ဂှ် ဒးလဝ်ဘဲဂွဵုဂွိုက် ဒဒိုက်ဇၞော်လောန်တုဲ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် ဒးပကာဂစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲစူဠနန္ဓိယဇာတ်ကီု၊ ပ္ဍဲမဟာကပိဇာတ်ကီု၊ ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်ရ၊ တုပ်တဴရဴသာ်ဝွံရ၊ ဗောဓိသတ် က္တဵုဒှ်ကျာ်တုဲလေဝ်၊ ဒေဝဒတ်သ္ပလွဳပရာ ဂြိုဟ်စာဂစိုတ်ကျာ်-ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ လုကဴဗွဲမလံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်မဟာပတာပ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ (ဒေဝဒတ်ဒှ်အပါ ဗောဓိသတ်ဒှ်ကောန်) ဗောဓိသတ်တန်ဂဝ်ဂၞဴမိ ပ္ဍဲဂၞကျာ်သၟိၚ်မၞုံယၟု-စန္ဒာဒေဝဳတုဲ ကာလသၠးဂဝ်ဂၞဴဂှ် ခုတ်လဝ်ယၟုကောန်သၟိၚ် ဓမ္မပါလ ကောန်သၟိၚ်မၚ်မွဲဓဝ်မ္ဂးရ၊ ကာလကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ ဂွံအာယုက်ထပှ်ဂိတု မိအံက်ဟုံဍာ်ကဵုကောန် နကဵုဍာ်မြမောဝ်စၠန်ဂန္ဓရာတုဲ ဃောမိပ်ဇြိပ် ကတိုၚ်ကလှ်ေ ဝေၚ်ဒၟံၚ်ကောန်ဗၠာဲရ၊ ဃောဂှ် သၟိၚ်လေဝ်စိုပ်အာဒၞာဲဂၞကျာ်ရ၊ ဂၞကျာ်ဂှ်မိပ်ဇြိပ် ဆာန်ဒၟံၚ်ကောန်ဇကု ဝေၚ်ဗမက်မံၚ်ကောန်ဇကုတုဲ၊ ၜိုန်ရညာတ်သၟိၚ်ကီုလေဝ် ဟွံက္တဵုနူဒၞာဲ ဟွံဒစးဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်(ဝိုတ်အာဒှ်ဂွံရ။)
ဃောဂှ် သၟိၚ်ထေဲတိုန်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ချပ်စိုပ်အာသာ်ဝွံရ၊ ဂၞကျာ်ဏံ အခိၚ်လၟုဟ််ဟေၚ် ဗ္ဒာဲဒလာဲကဵုကောန်တုဲ စိုတ်သၠုၚ်မာနက္တဵုဒှ် ဟွံပအသုၚ်ကဵုအဲရ၊ ယဝ်ရကောန်ဇၞော်တိုန်မ္ဂး-အဲမၞိဟ်မွဲကီုဂှ် ဟွံပစၟတ်သမ္တီ ဟွံပၠောပ်စိုတ်ရ၊ လၟုဟ်ဟေၚ် အဲဂစိုတ်ထောံကောန်ၚာ် ကောန်သၟိၚ်အဲဏောၚ် ဂးသာ်ဂှ်တုဲ သၟိၚ်ကလေၚ်အာဒၞာဲဇကုရ၊ စိုပ်ဒၞာဲဇကုတုဲ နကဵုအသံမဇၞော်သ္ကာတ်မြဟ်ဂှ် ကဵုကော်နၚ်သၟာဂစိုတ်မၞိဟ်ရ၊ သၟာဂစိုတ်မၞိဟ်ဂှ် ပိုဲမည်ကၠာကၠာတေံ ကော်ခဴစ(ဗာဇ္ဇခါတ်ရ။)
သၟာဂစိုတ်မၞိဟ်ဗာဇ္ဇခါတ်ဂှ် ဗိုက်လတက်ကေတ်ကယျိုၚ်ဍာ်လွံက် ဖျောန်ဗစံက်လဝ်ညိညိ ဝက်စရှ်လဝ်ပ္ကဴသာ်ဗ္ကေတ် တ္ၚိန်နၚ်မုဲပ္ဍဲလ္တူပၞး ရပ်နၚ်ဒၞန်ဆုမွဲတုဲ ပြာပ်ကၠုၚ််ဇရေၚ်သၟိၚ် သ္ပဝတ်ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴရ၊ ကာလဂှ် ယွံမရာဇ် မူကိစ္စမွဲမၞုံတုဲ ကော်အဲဍိက််ရောအဴ မူပွမွဲ ကဵုအဲဍိက်သ္ပရောမရာဇ် လ္ၚောဝ်ပ္တီတုဲ သၟိၚ်ဖျေံအသံသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲဗာဇ္ဇခါတ် လုပ်အာဂၠံၚ်သတိက််ကျာ်ဩဳဂၞကျာ်တုဲ ကေတ်နၚ်ကောန်သၟတ် ဓမ္မပါလ ဗွဲမပြဟ်ညိ ယဵုဒုၚ်ကေတ်အတိုၚ််အသံရအဴ ဂးတုဲ တိတ်အာနူသၟိၚ်ရ၊ ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳလေဝ် ကာလသၟိၚ်ကလေၚ်အာဂှ် တီဒဒှ်သၟိၚ်ထေဲအာတုဲ သတိက်လဝ်ကောန်ဇကုပ္ဍဲသိုဟ် စရိုဟ်မံၚ်ဍာ်ရမတ် ကရောတ်နရိုအ်ယာံဒၟံၚ်ရ။
ဗာဇ္ဇခါတ် စိုပ်အာဂၠံၚ်သတိက်တုဲ ၜုၚ်တက်စုတ်ဂၞကျာ်ပ္ဍဲစး ပၠံၚ်ၜးကေတ်ကောန်ၚာ် ဗတာ်ကေတ်ရ၊ ဂွံနၚ်ကောန်ၚာ်ဓမ္မပါလ ထ္ၜးကဵုသၟိၚ်တုဲ ယွံမရာဇ် ပသာ်ကဵုသ္ပရော မူပသာ်လဵုရော လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ ဟာဲဗာဇ္ဇခါတ် ဗှ်ေကေတ်နၚ်ဂတဵုလး မွဲဂတှ်ေတုဲ ကောန်ၚာ်ဂှ် သတိက်လဝ် ပ္ဍဲလ္တူဂတဵုဂှ်ညိ ဗာဇ္ဇခါတ်သ္ပဗက်အတိုၚ်အသံသၟိၚ်ရ၊ ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳလေဝ် နရိုအ်ယာံဒၟံၚ်တုဲ ဗက်ကၠုၚ်လက်ကရဴဗာဇ္ဇခါတ်ရ၊ ကာလဂှ် ယွံမရာဇ် ဗီုလဵုကဵုသ္ပရော ဗာဇ္ဇခါတ်သၟာန်တုဲ ကုတ်ဗပိုတ်ထောံတဲ-ဓမ္မပါလညိ သၟိၚ််ဖျေံအသံရ၊ ဃောဂှ် ဂၞကျာ်အာတ်ပါန်ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကောန်အဲဍိက်ဗြဴ ဂွံအာထပှ်ဂိတု မူသာ်ဟွံကၠိုဟ် ဟွံတီမမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ ကောန်ဂှ် ဒုဟ်ဟွံမွဲရအဴ ယဝ်ရဒုဟ်နွံမ္ဂး အဲဍိက်ဗြဴဒုၚ်ကေတ်ရအဴ၊ ကုတ်တဲအဲဍိက်ဗြဴညိအဴ သၟိၚ်ရံၚ်ဗာဇ္ဇခါတ်တုဲ အတိုၚ်ဝတ်ကလောန်ဂစိုတ်မၞိဟ်ဂှ် တဲဂံၚ် ကံဍုက် မုဟ်ဓညောန် မတ်ဓလန်တိုန်ရ၊ ပသာ်ရော-ဗီုလဵုဂွံသ္ပရောမရာဇ် ဗာဇ္ဇခါတ်သၟာန်တုဲ လ္ပစွံလဝ်လံလံညိ၊ လ္ပကဵုအဲဒးညာတ်သၞသတြုညိ၊ ကုတ်ထောံတဲပြဟ်ပြဟ်ညိ၊ သၟိၚ်ဖျေံအသံပၠန်ရ၊ ဂၞကျာ်ဒုၚ်ဂုဏ်လေဝ် သၟိၚ်ဟွံကလၚ် ကောန်ဂၠုဇကုဍောတ်သွတ် ဟွံတီပိၜါလေဝ် ဓဝ်ကရုဏာဆာန်ဍူဟွံမွဲ ဟီုပ္တိတ်တုဲ ဒးဒှ်အသံပါၚ်ရ၊ ဃောဂှ် ဗာဇ္ဇခါတ်ရပ်ဂွံမုဲသကေက်တုဲ ကုတ်ဗာ်ၜံက်ဗပိုတ်ထောံ တဲကောန်ၚာ်သၟတ် တဲပိုတ်အာသီုၜါဒိုဟ်ရ၊ ညံၚ်ရဴကုတ်ထောံ ကၞာၚ်ဒုန်ၜတ်ၜတ် (ညံၚ်ရဴတတ်ထပိုတ်ထောံၜၚ်ကီုရ။)
ကောန်သၟိၚ််ဗောဓိသတ်ဓမ္မပါလဂှ် ၜိုန်ရတဲပိုတ်အာၜါဒိုဟ် ဂိဓဇောတ်ဆီဇွောဝ်ပြးကီုလေဝ်၊ ဍာ်ရမတ်မွဲထၞဟ်ဟွံတိတ် နရိုအ်ယာံဟွံမွဲတုဲ ရနုက်ဗပေၚ်ခန္တဳမေတ္တာပါရမဳဇၞော်ဇၞော်ရ၊ အေၚ်ဒုၚ်မာန် ဟာန်တိဇၞော်တုဲ ဟွံထေဲထုတ်ကဵုသၟိၚ်မအံက်ရ၊ မိအံက်ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳဂှ် ၜိုတ်ကပှ်ကေတ်တဲပိုတ်ပိုတ် စွံလဝ်လ္တူထွာဲဒဳ ရပ်မိန်လဝ်သီုဆီသာ်ဗ္ကေတ် လံက်လေတ်ပၠေတ်ဒၟံၚ် ရံၚ်သ္ၚဳစိပ်ထဍိပ် ဂိုဟ်ဆာန်ကောန် သိၚ်သာကဵုကောန်တုဲ နရိုအ်ယာံ ထအိက်ဒၟံၚ် ရိုဟ်ရေၚ်မံၚ်နာနာသာ်ရ၊ မွဲဝါပၠန် ဗီုလဵုဂွံသ္ပရောသၟိၚ်ဇၞော် ဗာဇ္ဇခါတ်သၟာန်တုဲ ကုတ်ဗပိုတ်ထောံဇိုၚ်ၜါဒိုဟ် ပြဟ်ပြဟ်ညိ၊ သၟိၚ်ဖျေံအသံ မရနုက်ကဵုၜါဝါရ။
ဃောဂှ် ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ မိၚ်အသံတုဲ အာတ်ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် အဲဍိက်ဗြဴဟေၚ် လုတ်ဒုဟ်လ္တူသၟိၚ်ဇၞော် မဟာအတာပ-ရအဴ အဲဍိက်ဗြဴဟေၚ် ပလီုဗလာ်ကၠေံ ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်သၟိၚ်ဇၞော်ရအဴ ကောန်အဲဍိက်ဗြဴဂှ် ဒုဟ်ဒဏ်ဟွံမွဲတုဲ ဩဝ်ဗလးထောံ-ဓမ္မပါလ ညိအဴ အကွက်ကုတ်ဇိုၚ်ကောန်အဲဍိက်ဗြဴဂှ် ကုတ်ဇိုၚ်အဲဍိက်ညိအဴ ဃောဂှ် အတိုၚ်အသံသၟိၚ်အယုတ် ဗာဇ္ဇခါတ် ကုတ်ဇိုၚ်ကောန်သၟိၚ် ပိုတ်အာသီုၜါဒိုဟ်ပၠန်ရ၊ ဂၞကျာ်မိယာဲ ဂၠာဲဟီုရိုဟ်ရေၚ် အာတ်ပါန်ဒုၚ်ဂုဏ်လေဝ်ဟွံဂွံ နရိုအ်ယာံပၠောဇကုလေဝ် သၟိၚ်ဟွံဆာန်ဍူ ဗဂူဗြဲမတ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်် သိုဟ်ညံၚ်ပါ်ဒကးအာ ၜါလွးကီုရ။
ပါဲနူဆာန်ဍူဂှ် နကဵုစိုတ်မ္ၚိုဟ်ကြံၚ် တုပ်ညံၚ်ပသဲဂှ် ကဵုပျဲပျာံဍဵုဍိိုက် နကဵုထေဲပၞောတ်ဂှ် ဒက်ဝဲသၠဲကြုတ် ကဵုကုတ်ကဵုဗာ် ကဵုဂစိုတ်ကောန်ဇကုတုဲ သၟိၚ်ဒေဝဒတ်ဓဇန်စှ် ဒယှ်ပြာကတ်ဒၟံၚ် အလုံဍုၚ်မွဲရ၊ (ခေတ်သၟိၚ်ဨကရာဇ် ပိုၚ်တိဍာ်နန်ထဝ် အသံသ္ကာတ်မြဟ်လောန်တုဲ မပ္တံအမာတ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် ညးလဵုမွဲ ဟွံဂံၚ်ဗဒေါံစဵုဒၞာ ဟွံဂံၚ်ဒုၚ်ဂုဏ်ရ) အတိုၚ်အသံသၟိၚ်ဂှ် ဗာဇ္ဇခါတ်ရပ်ဂွံမုဲဇမ်ကေက် ကုတ်ဗပိုတ်ထောံဇိုၚ်ၜါဒိုဟ်တုဲ ကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ ဇိုၚ်တဲပိုတ်အိုတ်ရ၊ မိအံက်စန္ဒာဒေဝဳဂှ် ၜိုတ်ကပှ်ကေတ်ဇိုၚ်ကောန်ပိုတ်ပိုတ် စွံလဝ်လ္တူထွာဲဒဳ ရပ်မိန်လဝ်သီုဆီဍာဲဗ္ကေတ် လံက်လေတ်ပၠေတ်ဒၟံၚ် သ္ၚဳရံၚ်စိပ်ထဍိပ် သိၚ်သာဗွဲမလောန်တုဲ နရိုအ််ယာံထအိက်ဒၟံၚ် သိုဟ်ညံၚ်ပါ်ဒကးအာရ။
ကာလဂှ် ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ အာတ်ပါန်ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်မဟာပတာပ ကောန်မိဆာန်အိုတ် တဲပိုတ်ဇိုၚ်ပိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် အဲမိဏံ ကၠောန်ဗ္စကောန်ရအဴ ကောန်အဲဍိက်ဗြဴ ဇိုၚ်တဲပိုတ်ဒၟံၚ်တုဲ သွက်ဂွံဂြိုဟ််စာလ္တူအပါအံက် သွက်ဂွံပြိုၚ်ပ္ကာန် ကေတ်မာန််လ္တူအပါအံက်ဂှ် ဟွံမွဲသက်သက်ရအဴ၊ ဆာန်ဍူအဲဍိက်ဗြဴတုဲ ကလေၚ်ကဵုကောန််အဲဍိက်ညိအဴ၊ နရိုအ်ယာံ ဂတာံသိုဟ် စရိုဟ်ဍာ်ရမတ် လောတ်လောစိပ်ထဍိပ်ဒၟံၚ်တုဲ ရပ်မိန်လဝ် ဇိုၚ်တဲပိုတ်သကုတ်ဂှ်ရ ပါဲနူဗလးဂှ် သၟိၚ်ကဵုအသံပၠန်တုဲ ဗာဇ္ဇခါတ် မၚ်ကလၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရ။
ဃောဂှ် ယွံသၟိၚ်ဇၞော် ကိစ္စအဲဍိက်တုဲအိုတ်ရဟာ ဗာဇ္ဇခါတ်သၟာန်တုဲ ကုတ်ဗပိုတ်ထောံက္ဍိုပ်ဓမ္မပါလ-ညိ သၟိၚ်ဖျေံအသံ မရနုက်ကဵုပိဝါရ၊ ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ မိၚ်အသံတုဲ အာတ်ပါၚ်ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ် ဗီုကၠာတေံပၠန်ရ၊ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် စၞးကုတ်က္ဍိုပ်ကောန်ဂှ် ကုတ်က္ဍိုပ်အဲဍိက်ညိအဴ ဂးတုဲ နရိုအ်ယာံသိုဟ်ညံၚ်ပါ်ဒကးအာ ၜါကရေက်ကီုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ တြုံဗောဓိသတ်မပြဲဂှ် ၜိုန်ရဇိုၚ်တဲ ပိုတ်အိုတ်ကီုလေဝ် အီခၟောံဒၟံၚ်ဏီ၊ ဍာ်ရမတ်ဟွံဇွောဝ် မုက်ဂေါဝ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴသၟိၚ်ဂိတုဗၠာဲ ရာၚ်ဆာဲအဒေါဝ်သၞံၚ်နက်သတ် စိုတ်ထေဲထုတ်ကဵုအပါအံက် ဗာဇ္ဇခါတ်ဟွံမွဲတုဲ ရနုက်ဗပေၚ်ပါရမဳကျာ် မာန်ကွေံကွေံရ။
ဗွဲကိုပ်ကၠာ သတိက်လဝ်ကောန်ၚာ်ဓမ္မပါလ လ္တူဂတဵုမွဲဂတှ်ေတုဲ ကဵုကုတ်တဲ ကဵုကုတ်ဇိုၚ် ပိုတ်အာဖအိုတ်ရ၊ လၟုဟ်ဝွံ ဖျေံအသံကဵုကုတ်က္ဍိုပ်ဂှ် ဒုၚ်စွံလဝ်ဒၞန်ဆုမွဲသ္ကုတ် ဒၞန်ဗာဇ္ဇခါတ်ကေတ်နၚ်လဝ်ဂှ်ရ၊ ၊ဃောဂှ် ဂၞကျာ်ဒုၚ်ဒၟံၚ်ဂုဏ်ဂှ် အတိုၚ်အသံသၟိၚ်အယုတ် ဗာဇ္ဇခါတ်ကုတ်က္ဍိုပ် ကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ သတိက်စွံလဝ်လ္တူဒၞန် ပိုတ်ထုတ်အာရ၊ ယာဲဂှ် ဂွိၚ်ဖေက်က္ဍိုပ်ကောန်ဇကုပိုတ်အာတုဲ လုပ်ဒလူကဵုက္ဍိုပ် ဒုၚ်စၞးကောန်လေဝ် သၟိၚ်ဟွံကဵုအခေါၚ် ကဵုကုတ်ဗပိုတ်ထောံက္ဍိုပ်ကောန်ဇကု ဓမ္မပါလ သ္ပလဝ်သတြုတဲဇၞော်အိုတ် ဗောဓိသတ်စိုပ်ဂစိုတ် မတ်ပၠိုတ်အာ နကဵုအသံသၟိၚ် အပါအံက်ဇကုရောၚ်။
ဃောဂှ် ဗာဇ္ဇခါတ် လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် ဗီုလဵုသ္ပပၠန်ရော ဂးတုဲ ဇကုဓမ္မပါလဂှ် ဂဗိုတ်ပ္တိုန်တုဲ ဒုၚ်ကဵုကၞုၚ်သၞာ်ညိ၊ ဝေၚ်သၞာ် ဗာ်ဖျုန်ဇကုဓမ္မပါလ ဗောံဖလှေက်ထောံညိ၊ သၟိၚ်ဖျေံအသံလက်ကရဴအိုတ်ရ၊ အတိုၚ်အသံသၟိၚ်အယုတ်ဂှ်ဟေၚ် ဗာဇ္ဇခါတ် ရပ်ကေတ်ဖျုန်ဇကု ကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ သှ်ေမံၚ်မွဲသကုတ် ဗိုတ်လတိုၚ်ပ္တိုန်လ္တူတေံတုဲ ဒုၚ်ကဵုကၞုၚ်သၞာ် ဖျုန်စာ်လာ်ထောၚ် လှေက်လှံၚ်အာ ညံၚ်ရဴညးဗောံလဝ် သတ်စဳကီုရ၊ ဖျုန်သၠေက်သၠေက်တံဂှ် ၜိုတ်ကပှ် ဗိုတ်ကၠဟ် တြးစုတ်ပ္ဍဲဂၠးမုက်နန်ပြာသာဒ်ရ၊ မိယာဲဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ ယာံဟဳဂပဝ် တသဝ်တသောန် ကပှ်ကေတ်ဖျုန်ကောန်ဇကု လှေက်လှေက်လှံၚ်လှံၚ် ရံၚ်ဗဵုဟွံမိပ် စွံလဝ်လ္တူထွာဲဒဳတုဲ နရိုအ်ယာံဒါတ်သိုဟ် စရိုဟ်ဍာ်ရမတ် လောတ်လဵုလ္တူပြာသာဒ်ဂှ်ရ။
ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ နရိုဟ်ယာံရိုဟ်ရေၚ်သာ်ဝွံရ၊ ဩကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် အမာတ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ သၟိၚ်ဏံ ညံၚ်ဟဂွံဂစိုတ်ကောန်အဲဂှ် ညးမွဲဟွံဂံၚ်ဟီုဗဒေါံ ဆေဝ်ဒဝ်ရဟာ၊ ညးခၟိဟ်မပြဲ ရဲမိဿဟာဲခိုဟ်ခိုဟ် ညးသပ္ပရိုဟ်စိုတ်ဍိုန်ညောံ ကေုာံ အမာတ်ဒဴဗညာတံဂှ် ဟွံံံံံံမွဲ-မွဲရဟာ၊ ကလောဒညာတ် သၟိၚ်မဟာပတာပကီု သီုကဵုညးဂၞဴဍုၚ် ၝောံမၞိဟ်ၝောံသၠိုက် ညးသ္ဍိုက်ဆာန်သတ္တံဂှ် ဟွံမွဲ-မွဲရဟာ၊ ကောန်အဲဓမ္မပါလ ဃောဍောတ်သွတ် ဂွံအာယုက်ထပှ်ဂိတုဂှ် သၟိၚ်မအံက်ဣတေံ ကုတ်ဗပိုတ်ဂစိုတ်ထောံတုဲ လမျီုပၠိုတ် ချိုတ်အာရသွံ။
ယာဲမိတၠဂုဏ် စွံလဝ်ဖျုန်ကောန်လ္တူထွာဲဒဳ သ္ၚဳရံၚ်ညာတ်အာ လှေက်လှေက်လှံၚ်လှံၚ် စံၚ်တူလောန်ဗၞတ် ဍာ်ရမတ်ဇွောဝ်ဒှ်ဍာ် သိုဟ်ပါ်ဒကးအာၜါကရေက်တုဲ ဟိုတ်နူအသိၚ်ဇြဟာန်ဆာန်ကောန် အသိၚ်စံၚ်တူလၞီလၞာ် သိုဟ်ပါ်ဒကး ချိုတ်အာပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။
(ဒုဟ်ပါပ်ဂစိုတ်ကောန်) သၟိၚ်မဟာပတာပ (ဒေဝဒတ်)ဂှ် ဃေထဴကဵုဂစိုတ်ကောန် ကၠောန်ပွရာံပါပ်မုက်မတ်ဂေါဝ်ဆာဲ ဒှ်စရာဲမွဲချိုန်ခဏတုဲ အတိုၚ်-ဒိဌဓမ္မဝေဒနိယကံ-ကရုကံ-ကံဖဵုကလောန်ဒးဒုၚ်လၟုဟ်-ကံဇၞော်ဇြိုၚ်ဂလိုၚ်လဝ်ဂှ် ဒးဒုၚ်ပြဟ်ပြဟ်ရ၊ သၟိၚ်အယုတ်ဂှ် ဒတုံစှ်ေကၠုၚ် နူကၞောတ်ဘုံပြာသာဒ်လ္တူတေံ စိုပ်တိဏံရ၊ တိဇၞော်ဝွံ ၜိုန်ရဒုၚ်လဝ်လျိုၚ် ဒဵုတၟံသိန္နရာဇ်ဟေမဝန် ဒတန်သတ္တံဇြိုၚ်ကီုလေဝ် သာဝေဲဒၟံၚ်ရ၊ ဒးယိုက််ဂၠေၚ်ဒုၚ်လဝ်လျိုၚ်် သၟိၚ်အယုတ် ဇြိုၚ်လ္တူဇြိုၚ် ဇြိုၚ်အိုတ်ရဂှ် ညံၚ်ရဴဟီုဗရုပံက်ပါၚ်ကဵု မၞိဟ်အယုတ် ဟွံမွဲကဵုဂုဏ်ဂၞာတ်ဂှ် ယိုက်လဝ်ဟွံမာန်တုဲ တိဇၞော်ဒးဒကးအာၜါကရေက် ညံၚ်ရဴဟာလဝ်ပါၚ်ကီု၊ ပၟတ်နူနရက်အဝိက်တေံ ဍာဲဂြၚ်လၚ်ဂဵုတိုန်တုဲ တိဇၞော်ၚိတ်ဖျေံ သၟိၚ်မဟာပတာပ စိုပ်နရက်အဝိက်ဂျိုၚ်ဂျိုၚ်ရောၚ်၊ ကောန်ဍုၚ်တံလေဝ် စံၚ်ဇွဂြဇုတ် ဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ ကဵုကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလတုဲ ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုကလောန်လောကဝတ် ဍိုက်ဍိုက်ပေၚ်ပေၚ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်မဟာပတာပ-ရ၊ ဂၞကျာ်မဟာပဇာပတိဂေါတမဳလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မိဂၞကျာ်စန္ဒာဒေဝဳ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဓမ္မပါလ-ရ၊ (ဇာတ်ဝွံ စၞောန်ထ္ၜးခန္တဳပါရမဳကဵု-မေတ္တာပါရမဳရ။)
- (တၚ်သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ် ဂွံပန်ဇာတ်။ ။ ။ စူဠဓမ္မပါလဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၃) သာဠိယဇာတ် (ဇာတ်ဂစေံသာဠိၚ်-သာဠိကာ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဂြိုဟ်ကဵုညးဒးဇကု-ကောန်ၚာ်သၟတ်ဗောဓိသတ်ကဵု-အ္စာသဝ်ဒေဝဒတ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂြိုဟ်ကဵုကျာ်သဗ္ဗညု ဂြိုဟ်ဟွံမာန် ချပ်ဂစိုတ်ဟွံမာန်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူသမ္ၚေဟ် ညးတၠဒြပ် မၞုံကဵုပိုန်ဟာန်ဇၞော်လှဲလး ဗွဲမလောန်ရ၊ ကောန်ၚာ်သၟတ်ဗောဓိသတ်ကဵု ကောန်ၚာ်သၟတ်ညးကွာန်ဂမၠိုၚ် ဝေၚ်ဒံၚ်ခဗိုက်မလိုက်ပ္ဍဲတံဇြဲရ၊ ဗ္ဒာဲပါၚ်တြၚ်ကွာန်ဂှ် အ္စာသဝ်ဒေဝဒတ်လေဝ် ဂၠာဲဝဳညးယဲတုဲ တ္ၚဲဂှ်မွဲတ္ၚဲ ညးမွဲဟွံဂွံဝဳ သ္ၚဳအာသ္ၚဳကၠုၚ် စိုပ်ကၠုၚ်ဒၞာဲကောန်ၚာ်ပွေၚ်တံဂှ်ရ။
ဃောဂှ် ညာတ်ဒးဇြုံ ပၠံက်ပ္တိတ်လဝ်က္ဍိုပ် အကြာဂါပ်ဆု တိက်ဗ္ၜေက်လဝ်မတ်တုဲ ကသပ်က္တဵုဒှ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ်ပ္ဍဲကွာန် ကလောန်ပြဝဝဳယဲ မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဟွံကလိဂွံရ၊ အဲလီလှေံလှန်ကောန်ၚာ်သၟတ်တံ ကဵုဇြုံကိတ်ဒွံဒးတုဲ ဂွံဝဳယဲဂွံသၠုဲဍာံဍာံရ၊ ဂးပ္ဍဲကသပ် ချပ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ အ္စာသဝ်ဟီုကဵုကောန်ၚာ်သၟတ် ဗောဓိသတ်သာ်ဝွံရ၊ ဟာဲအမာံ တေတေံ ကောန််ဂစေံသာဠိၚ်-ဂစေံသာဠိကာညာတ်ဟာ ထ္ၜးဏာတဲတုဲ ကေတ်ဟာ သ္ဂးတိုန်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဟီု အဲကေတ်ဏောၚ် အ္စာသဝ်ဟီု ရံၚ်ကဵုညာတ်ညိ ကောန်ဂစေံဟာ-သာဠိကာဟာ တိက်မံၚ်အကြာဂါပ်ဆုဏောၚ်။
ကောန်ၚာ်သၟတ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဟွံတီဒဒှ်ဇြုံတုဲ ထေၚ်ဂးကောန်ဂစေံသာဠိကာကွေံ တိုန်အာတၞံဆုရ၊ ရပ်လဝ်က္ဍိုပ်ဇြုံ (ကေမ်လဝ်ကအ်ဇြုံ) ကၟောန်ကၟောန်တုဲ ကာလတီဒဒှ်ဇြုံဍာံဍာံဂှ် ရပ်လဝ်ဗိုန်ဗိုန်ဗတ်ဗတ်ရ၊ သွက်ဂွံဗၠးဘဲ မမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ ဗိုဟ်ကၠဟ်ဏာဇြုံမွဲဇြဟတ် ခဝေၚ်ပ္တိတ်သ္ၚောဲသ္ၚောဲရ၊ ကာလမိက်ကဵုဒှ် ဇြုံဂှ် ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲကံအ္စာသဝ် ပူလဝ်ကံကၟောန်ကၟောန်တုဲ ကိတ်ဒွံစုတ်ရ အ္စာသဝ်ဒေဝဒတ်ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်တုဲ ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ကောံကၠုၚ်အိုတ်ရောၚ်၊ ဗောဓိသတ်တၟံကဵုဓဝ် ပရူဒဒှ်ဂြိုဟ်ကဵုညး ဒးဇကု-ဇြုံဇာတ်ဂမျိဂှ် ဟီုဠာန်ကောန်ဂစေံသာဠိကာ အဲတိုန်ရပ် အ္စာသဝ်စိုတ်တ္ၚံက်ဝဵုစၞာဲ ဂၠာဲသၠုဲညာဏ်အလီ ကလောန်ယုတ်ယုတ် ကၠောန်လၟုဟ်တုဲ ဇိုန်ကဵုဖဵုအာယုက်ဂၠေံလၟုဟ်ရောၚ်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာသဝ်ဂဥုဲစၞာဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်ၚာ်တၠပညာရ။ ။ ။
- သာဠိယဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ အဌကထာဇာတ်နိပါတ်ပဉ္စက တုဲရ။ ။ ။
(စ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဆက္က
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) သုဝဏ္ဏကက္ကဋဇာတ် (ဇာတ်သၟာဗ္ၚကဵုၚုဲထဝ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူမၞိဟ်ကဵုတိရစ္ဆာန် ဇြဟာန်စပ်ဒှ်မိတ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ဃောကျာ်တြဲပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် သ္ပဟိုတ်ကဵုထေရ်အာနန် ဒုၚ်သၠးလမျီုသွက်ကျာ်တြဲ ဃောဒေဝဒတ် ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ ကၠုၚ်ဒိထပက်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ လက်ထက်သၟိၚ်သေနက ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒှ်ဗဗၞး သၟာဗ္ၚပ္ဍဲကွာန်မွဲရ၊ ဒဒှ်ေဒှ်မိတ်ကဵုၚုဲထဝ်မွဲ နွံပ္ဍဲကၟာဍာ် ဗ္ဒာဲတိဗ္ၚညးတေံ ဍုက်ကေဝ်ဗွဲမလောန်ရ၊ အခိၚ်ဂယး ဗောဓိသတ်တိတ်အာတိဗ္ၚမ္ဂး-ဗွဲကိုပ်ကၠာ အာကဵုၚုဲထဝ် ရပ်ဟံၚ်ပ္တိုန် သတိက်စွံလဝ် ပ္ဍဲလ္တူယာတ်ကၞေဟ်ဂွံမွဲအံၚ်၊ ဗဗၞးဖျေံပ္ဍဲကၟာတုဲ တိတ်ကၠောန်ကလောန်တိဗ္ၚရ၊ အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲလေဝ် နနဲဂယးကီု၊ သ္ပတုဲကလေၚ်စဴသ္ၚိရ၊ ပ္ဍဲလ္တူတၞံတာ နွံဗ္ဒာဲတိဗ္ၚဗောဓိသတ်ဂှ် ခ္ဍာ်ကၟက် ခ္ဍာ်ၝောံ တြုံဗြဴညးၜါ နွံတဴအိုတ်ရ။
ဒးပယျာံမွဲဝါ ခ္ဍာ်ၝောံဟီုကဵုခ္ဍာ်ကၟက်ရ၊ ယွံတၠသ္ၚိ အဲအၚောပ်စခဍောၚ်မတ် ဗဗၞးညးတၠသ္ၚိဝွံကွေံရ ခ္ဍာ်ကၟက်မိၚ်တုဲ အာဒက်မိတ်သ္ပရဲကဵုဇြုံဇာတ်မွဲတုဲ ယွံသဟာဲဇြုံဇာတ် တၠအဲၜံက်ဂစိုတ်ထောံ ဗဗၞးတၠတိဗ္ၚဏံညိ အဲနွံပၟိက်ခ္ဍောၚ်မတ်ဍေံရ ဇြုံဇာတ်မိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ လောဝ်အာလ္တူဇဵုဂၞၚ် အောပ်ဒၟံၚ်အကြာချောဲ ဗ္ဒာဲဍာ်ကၟာၚုဲထဝ်ဂှ်နွံရ၊ စိုပ်အခိၚ်ဗောဒိသတ် ကၠုၚ်ကဵုၚုဲထဝ်ဂှ် ဇြုံဇာတ်ၜံက်ကိတ်စုတ်တုဲ ဂြိပ်တိတ်အာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခ္ဍာ်ကၟက်ပဝ်ကၠုၚ် ၜံက်ခ္ဍောၚ်မတ် ၚုဲထဝ်တိတ်ကၠုၚ် ၚေပ်တ္ၚေပ်ဂွံကံခ္ဍာ် နကဵုၚာၚ်ရ၊ ခ္ဍာ်အာတ်အရီုအဗၚ် ကရေဲကော်ဇြုံဇာတ် ဇြုံဇာတ်ယိုက်လဝ်ဂၞော် ကလေၚ်ကဵုအရီုဗၚ်ကဵုခဍာ်ရ၊ ချိုန်ခဏဂှ် ၚုဲထဝ်ထပ််ၚေပ် တ္ၚေပ်ဂွံကံဇြုံဇာတ် နကဵုၚာၚ်မွဲဒိုဟ်ပၠန်ရ။
ကာလဂှ် ဇြုံဇာတ်ကဵုခ္ဍာ် ညးၜါစိုပ်အာ သ္ကေံတဲၚုဲထဝ်တုဲ အာတ်အခေါၚ်ဝန်စဝ် ဖျဝ်ဂလာန်ကဵုၚုဲထဝ် သွက်ဂွံဗလးဘဲလမျီုရ၊ ယဝ်မၞးတံ ဖေက်ဘဲဂစိုတ်မ္ဂး ဂျိဂှ်ဇြုံကလေၚ်ဇြောတ်ပ္တိတ်ညိ၊ ၚုဲထဝ်ဂးတုဲ ဇြုံဇာတ်ဟိုတ်ဖေက်ဘဲဂစိုတ် ဇြောတ်ကေတ်ဂျိဇကုရ၊ သတ်ၜါဝွံနွံဒၟံၚ်မ္ဂး-မိဿဟာဲအဲ သၞဝဲဟွံၜိုဟ်စိုတ် သာ်ဏံဖျုၚ်စိုတ်တုဲ ၚုဲထဝ်ၚေပ်ဂစိုတ် ဗပိုတ်ထောံကံသီုညးၜါရ၊ ဗဗၞးဗောဓိသတ် အန္တရာဲသၞဝဲဟွံမွဲတုဲ ဂွံဆက်ဒှ်အာမိဿဟာဲကဵုၚုဲထဝ် စဵုလ္အိတ်လမျီုရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ခ္ဍာ်ကၟက်ရ၊ ဣဗြဴစိဉ္စဏဴဂှ် လၟုဟ်ဝွံ ကၠာတေံ ဒှ်ခ္ဍာ်ၝောံရ၊ ဒေဝတဴမာလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဇြုံဇာတ်ရ၊ ထေရအအာနန်လၟုဟ်ဝွံ ကၠာတေံ ဒှ်ၚုဲထဝ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဝွံ ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞးတၠတိဗ္ၚရ။
- သုဝဏ္ဏကက္ကဋဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် ဆက္ကတုဲရ။ ။ ။ ။
(ဆ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် သတ္တက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ကပိဇာတ် (ဇာတ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဟွံကလၚ်ဂလာန်တၠပညာ အာစိုပ်လလေၚ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲညးဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရးဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်တိၚိတ် အာစိုပ်လလေၚ် ကေုာံ ပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲရ၊ တွဳဗွိုၚ်လဝ်ကၞုဲမသုန်ကၠံတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဥဒျာဉ်ကၠံသၟိၚ််ရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ် က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲ (ကၞုဲပရမ်) တွဳဗွိုၚ်လဝ်ကောန်ရဲဗော်သွး မသုန်ကၠံတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဥဒျာဉ်ကၠံသၟိၚ်ကီုရ၊ (ကၞုဲဗောဓိသတ်ကဵုကၞုဲဒေဝဒတ် ပိုၚ်လဝ်သ္ကံဇကု မသုန်မသုန်ကၠံ) တုဲ ညးဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲ အဲဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရ၊ ဒးပယာံမွဲဝါ ဗဗၞးပြောဟိတ်မွဲ အာကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်တုဲ ဟုံဍာ်သ္အးဇ္ၚးဇကုရ၊ တိတ်အာနူကၠံဥဒျာဉ်တုဲ ကၞုဲဟပြိပ် ကၞုဲဒလဵုဂၠာန်မွဲဂှ် အိက်စုတ်လ္တူက္ဍိုပ်ဗဗၞးပြောဟိတ်ရ၊ ဗဗၞးယာက္ဍိုပ်လ္ၚာ်ရံၚ်တိုန်ဂှ် ကၞုဲထပ်အိက်စုတ် ပ္ဍဲမုက်မွဲဝါပၠန်တုဲ ဗဗၞးပြောဟိတ် ဒက်လဝ်ဝဲကဵုကၞုဲရ၊ ဒဒှ်ရ ဗဗၞးပြောဟိတ် ဒက်လဝ်ဝဲသၞ ဘပဠထေဲပၞောတ်ကဵုကၞုဲဂၠာန် ကၞုဲဂၠာန်ဂှ် ကၞုဲတၞဟ်သ္အာၚ် လဴထ္ၜးကဵုကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ဒၟံၚ််ပ္ဍဲဌာန်သၞ ဟွံအပ် ဟွံဂပ်ဝ်ရောၚ် ကၞုဲဗောဓိသတ် သ္ဂးကဵုကၞုဲဂမၠိုၚ်ရ။
ကာလဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ်ဟီု ပိုဲဒးပြံၚ်ဒၞာဲ ဒးဂၠာဲဌာန်ဗၠးသၞ ဒးအာဒေသတၞဟ်သ္အာၚ်ဏောၚ် ဂးတုဲ လဴကဵုကၞုဲဂမၠိုၚ်လ္ၚီတံဂှ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် တွဳဗွိုၚ်ဂွံလဝ်ကၞုဲဇကုဇကုတုဲ လက်ကရဴမှတီပၠန် ဂးတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ် ကၠံသၟိၚ်ဗီုကၠာတေံပၠန်ရ။
ဒးကာလမွဲဝါ ဣဗြဴစဲလဝ်ဩောံ ပ္ဍဲတ္ၚဲတုဲ ဗ္ၜေံမွဲကၠုၚ်စဩောံရ၊ ဣဗြဴဂှ်ကၠဟ်ဗ္ၜေံ ကဵုပၟတ်လ္ၚ သော်ဗ္ၜေံတူအာတုဲ အာဂၠိန်လုက်စုက်ဒးခရိုၚ်စိၚ် (ရုၚ်စိၚ်) ခရိုၚ်စိၚ်တူအာပၟတ်ပၠန်ရ၊ စိၚ်နွံပ္ဍဲခရိုၚ်လေဝ် တူပၟတ် ဒှ်အာပၞေတ်သရတုဲ အ္စာစိၚ်ဂမၠိုၚ် ဝဳပၞေတ်သရဟွံဗၠးမွဲရ၊ ဗီုမိက်ဂွံဒှ်-ဗဗၞးအာခစသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်သၟာန် ပရူပရာဝဳသရစိၚ်ရ၊ အတိုၚ်ဗဗၞးပြောဟိတ် ဒက်လဝ်ဝဲကဵုကၞုဲဂှ် ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် ယဝ်ရကလိဂွံကၠေၚ်ကၞုဲမ္ဂး ဝဳယဲသရစိၚ် ဗၠးအိုတ်အးရအဴ ဂးတုဲ သၟိၚ်စကာသၟာတ္ၚမသုန်ကၠံ ကဵုအာပန်ဂစိုတ်ကၞုဲ ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်တေံရ။
ကၞုဲတွဳဝါရ ဒေဝဒတ်မသုန်ကၠံ ချိုတ်အာဖအိုတ်တုဲ ကၞုဲဒေဝဒတ်ဂှ် ဒးလဝ်ကံလဴတ္ၚ ဂြိပ်စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန် လောတ်စှ်ေဒၞာဲဂှ်ရ၊ ဒဒှ်ကၞုဲဒေဝဒတ် ဒးလဝ်ဘယ်ဂြိပ်စိုပ်ကၠုၚ် ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်ဂှ် လဴကဵုကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ယွံဂကူကၞုဲတံညးဂမၠိုၚ် ဟီုဟွံကလၚ် ဒၠောံဗ္တောန်ဝါဂှ်ရ-ဒးအာစိုပ်ဘယ်ဂစိုတ်သေၚ်ဟာ၊ ဟွံကလၚ်ဂလာန်တၠပညာ အာစိုပ်လလေၚ်သေၚ်ဟာ ကၞုဲဗောဓိသတ်ဒၠောံဗ္တောန် အဒေါဝ်တွဳဝါရ ကၞုဲဂမၠိုၚ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲပရမ် ဟီုဝါတ်ကွေံကွေံရ၊ ပရိသာဒ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာဒ်ကၞုဲဟီုဝါတ်ဂါတ် ဒှ်ပရိသာဒ်ကၞုဲဒေဝဒတ်ရ၊ ပရိသာဒ်အဲကျာ်ဂမၠိုၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာဒ်ကၞုဲတၠပညာ ဟီုသွာဒၠောံဗ္တောန််လောဲကွေံရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဟေၚ် ကၠာတေံ ကေၚ်ဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲ တၠပညာရ။
- ကပိဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၂) မဟာကပိဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူကၞုဲဗောဓိသတ် သၠးလမျီုသွက်ဂကူ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲညးလောကဓါတ် ဨကရာဇ်ညးပိစှော်မွဲဘုံ မၞုံယၟုဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒ္ဂေတ်ညာတတ္ထစရိယ-တၞဟ်နဖဵုဂကူကျာ်သာကျဝၚ် မၚ်မွဲသၠးလမျီုသွက်ဂကူတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ (ဒေဝဒတ်ဒြိုဟ်ကဵုကျာ်-ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကၞုဲ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဒြဟတ် ထတ်စောံမြက်စာ အာစိိုပ်အဝဲဇၞော်တုဲ မၞုံကဵုဒြဟတ်စိၚ်ဇၟူမသုန်ရ၊ တွဳဗွိုၚ်လဝ်ကၞုဲသၟတ်ဗော်သွးဇကု ဒ္စာံစှော် (၈၀) လ္ၚီတုဲ မံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ကၞုဲဒေဝဒတ်လေဝ် နွံအကြာကၞုဲဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီုရ။
ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂှ် ဗ္ဒာဲကြုၚ်ဂၚ်္ဂါ တၞံကြုက်ဇၞော်နွံမွဲတၞံတုဲ၊ သတ်ဍေံဇၞော်လေဝ်ဇၞော် တၟာနုၚ်ဇရဳ၊ ဍာတ်လေဝ်ဍာတ် ရှ်ဍေံလေဝ် ဍိုက်ပေၚ်ဗွဲမလောန်ရ၊ သတ်ကြုက်ဍုဟ်ဍုဟ်တံဂှ် လ္ၚဵုဂှ် ပြဟ်စှ်ေပ္ဍဲတိ လ္ၚဵုဂှ် ပြဟ်စှ်ေပ္ဍဲဍာ် လ္ၚဵုဂှ် ပြဟ်စှ်ေပ္ဍဲတမ်ဍေံအိုတ်ရ။
ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ကၞုဲတွဳဝါရဇကုတုဲ အာစသတ်ကြုက်အိုတ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်တၠညာဏ်ဂှ် ညာတ်ဒးသတ်ကြုက် သတ်ဒၟံၚ်ပေၚ်တၞံတုဲ၊ ယဝ်ရသတ်ကြုက်တံဏံ ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဍာ်မ္ဂး-ဗွဲကြဴပိုဲဂကူကၞုဲဂမၠိုၚ် အာစိုပ်ဘဲလမျီုအိုတ်ရ၊ သတ်ကြုက်နွံဒၟံၚ် ဂၠံၚ်လ္ပာ်ဍာ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါဂှ် စထောံဖအိုတ် ပိုဲဗၠးချိုတ်ရ ဂးတုဲ နူခတောဲၜတ်ၜတ် သတ်ဍေံဍောတ်ဍောတ် စထောံဖအိုတ်ရ၊ ၜိုတ်ရဖအိုတ်ထောံသတ်ကြုက် အိုတ်အးကီုလေဝ် ကၞုဲဒ္စာံစှော်လ္ၚီ ဂလိုၚ်ဂှ် ညးမွဲဟွံညာတ်သတ်ကြုက်ဍုဟ်ဍုဟ် နွံမံၚ်အကြာသ္ၚိအချဴမွဲမရ၊ သတ်ကြုက်ဍုဟ်ဍုဟ် ကၞုဲဟွံညာတ်မွဲမဂှ် ပြဟ်ဒတုဲစှ်ေဍာ်ကြုၚ််ဂၚ်္ဂါ ဒးဇာသၟိၚ်ဝေၚ််ဒၟံၚ်ဍာ်တုဲ ရဲတ္ၚာတံ ဂွံသတ်ကြုက်ဆက်ကွာဲကဵုသၟိၚ်ရ၊ သွက်ဂွံတီသတ်ကြုက်ဍာံဍာံဂှ် သၟိၚ်စကာကဵု အာကော်နၚ်လၟဂမၠိုၚ်တုဲ လၟတံလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဖေက်ဒှ်သတ်ဂျိတုဲ ကဵုလၟတံ စသတ်ကြုက်ကၠာအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်စလက်ကရဴတုဲ ကြဴဂှ် ကဵုကမၠောၚ်မောၚ်မ အမာတ်တံစရ၊ ရှ်သာသတ်ကြုက်ဗျာပ်လုပ် ဇာပ်လုပ်အလုံဇကုသၟိၚ်မွဲတုဲ အၚောပ်စဍာ်ကံတိတ်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်နူရသတဏှာ-ရှ်တဏှာ မိက်ဂွံစသတ်ကြုက်ဂှ်ကွေံကွေံရ၊ သၟိၚ်ပအစာံကဵုလၟဂမၠိုၚ် ကော်ဏာလၟဂမၠိုၚ် ကဵုထ္ၜးဂၠံၚ်ဍာန်တုဲ ဇက်ဂၠောဲတိုန်အာ နကဵုဖံၚ် စိုပ်ဂြိုပ်ဟေမဝန် ဒတန်တၞံကြုက်တေံရ၊ သၟိၚ်ကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် စိုပ်ဒၞာဲဝါဲတၞံကြုက် ဂွံစသတ်ကြုက်မၞုံကဵုရှ်သာ စဖဲတုဲ တိတ်ဒၟံၚ်သၟဝ်တၞံကြုက်ရ၊ စွံလဝ်ပၟၚ်ပၟဲပန်ဒိုဟ်တုဲ ဍေန်လဝ်ပၟတ်သ္ဍဴရ၊ ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပယာံသ္ဂာတ္ၚဲဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ် ကဵုတွဳဝါရဇကုဂမၠိုၚ် ဒ္စာံစှော်လ္ၚီ ကၠုၚ်စိုပ်တုဲ တိုန်ၜှ်ပလှ်စသတ်ကြုက် သှ်ေဒၟံၚ်လ္ပာ်ကုန်ဒဵု တိဗလးဏံရ၊ သတ်ကြုက်သှ်ေဒၟံၚ်လ္ပာ်တိဂှ် ဗၠးလမျီုရောၚ် ထေၚ်ခယျတုဲ လၟုဟ်စိုပ်သ္ကေမ်တဲသၞပၠန်ရ၊ ဃောဂှ် သၟိၚ်လကိုတ်ၚုဟ်တိုန်တုဲ ကော်မ္ၚုဟ်(ပ္ၚုဟ်) မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကဵုဗီုၚ်လဝ်ကၞုဲတံဂှ်ရ။
ကော်ပကောံသၟာတ္ၚတုဲ သွက်ဂွံပန်ဂစိုတ်ကၞုဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဖျေံလဝ်အသံအမိၚ်ရ၊ သၟာတ္ၚဂမၠိုၚ် ပ္တိုန်တ္ၚဖ္ဍုန်စုတ်ကံလဴတုဲ မၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ကၞုဲဂမၠိုၚ် ဖေက်ဂစိုတ်တုဲ ဂြိပ်လေဝ်ဟွံဂွံ ဇကုဒတဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ကၞုဲဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ လဴထ္ၜးပရူပရာဖေက်လကိုတ်ဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ်ဟီု ယွံမၞးတံ-မၞးတံလ္ပဖေက်အိုတ်ညိ အဲသၠးလမျီုကုမၞးတံရ၊ အဲသၠးလမျီုသွက်ဂကူရ ဂးတုဲ ပၠာံဗဇးထောံပရေပရံၚ်ထောံစိုတ် ဖေက်ဗဟေက်ဟွံကဵုမွဲရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် တိုန်အာတၞံဆုမွဲတၞံတုဲ ဒံၚ်ခၠာ်အာဩၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါလ္ပာ်တေံရ။
စိုပ်လ္ပာ်တေံတုဲ ကေတ်ဇုက်ၜဝ်ဇမၠိၚ်မွဲတၞုၚ် ဒက်လဝ်မုဟ်ဇုက်ကဵုကၞာၚ်ဆုဗိုန်ဗိုန်ရ၊ မုဟ်ဇုက်ၜဝ်မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဒက်လဝ်ဂၞိၚ်ဇကုတုဲ ဒံၚ်ခၠာ်ကၠောံကၠုၚ် ဩၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါလ္ပာ်ဏံပၠန်ရ၊ နကဵုညာဏ်သၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ်ဣဏံဂှ် ဒှ်ဒၞာဲဒက်လဝ်ဇုက်ကဵုဆု၊ ဣဏံဂှ် ဒှ်ဒၞာဲအာကၠုၚ်လ္တူဇုက် အယာံမာတ်ဒၞာဲၜါဝွံဟေၚ် သမ္တီလဝ်ဒးတုဲ ဇုက်ဒက်လဝ်ဂၞိၚ်ဇကုဇကု စိုပ်တၞံကြုက်ဟာ-ဟွံစိုပ်ဟာ စၟတ်သမ္တီဟွံဒးသက်သက်ရ၊ ကာလဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ် စမ်ၜတ်ရံၚ်ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်တုဲ သီုကဵုဒက်လဝ်ဇုက်ၜဝ်ပ္ဍဲဂၞိၚ်ဂှ် နကဵုအသိၚ်ပရှ် ကလေၚ်ဒၠံၚ်ခၠာ်ကၠုၚ် ဩၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါလ္ပာ်ဏံရ။
ဇုက်ၜဝ်ဒက်လဝ်ဂၞိၚ်ဂှ် ဂၠေံအာ ဟွံစိုပ်တၞံကြုက်တုဲ ကၞုဲဗောဓိသတ် ရပ်တံၚ်ဍံၚ်ကေတ်ကၞာၚ်ကြုက်ရ၊ နကဵုတဲၜါဂှ် ရပ်လဝ်တံၚ်လဝ် ကၞာၚ်ကြုက်ဗိုန်ဗိုန်တုဲ ယွံကလောကောဒေံ ဂကူကၞုဲတံညးဂမၠိုၚ် မၞ:တံ ညံၚ်ဂွံကၠောံစိုပ်ဩၚ်ကြုၚ်လ္ပာ်တေံဂှ် ဍံၚ်ကွာ်အာ လ္တူဇုက်ၜဝ်ဏံ ဗွဲမပြဟ်ညိ ဂးတုဲ ကၞုဲဂမၠိုၚ် ဒ္စာံစှော်လ္ၚီ ဖျေံက္ဍိုပ်ကဵုသၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ခ္ဍောန်ကွာ်အာလ္တူဇုက်ၜဝ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴအိုတ်ရ၊ စိုပ်အာဩၚ်လ္ပာ်တေံတုဲ ဗၠးဘယ်ဂစိုတ်သီုဖအိုတ်ရ၊ ကၞုဲဒေဝဒတ်ဂှ် ဂွံအခေါၚ်ဂြိုဟ်စာဂစိုတ် ကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဟး-အလန်ဏံဂှ် ဒှ်အလန်သၞသတြုအဲ လီုလာ်ပါ်ကန် ဂွံညာတ်ဗွဲစၟတ်သန်ရ၊ ဒးဗစပ်ရ၊ ကသပ်အဲဍိုက်ပေၚ်ရဏး ဂးတုဲ ကၞုဲဒေဝဒတ် တိုန်အာကၞာၚ်ကြုက်သၠုၚ်သၠုၚ် ဆၚ်စှ်ေမွဲဇြဟတ် လျတ်လပိုက်စုတ် လ္တူစးသၟိၚ်ကၞုဲထတ်ထတ်ရ။
ဟိုတ်နူဒးလဝ်ဂွဵုဂွိုက် ကၞုဲဒေဝဒတ် လျတ်လပိုက်စုတ် မွဲဇြဟတ်ဂှ်ရ-ဂြိုဟ်ဒးဒကးအာတုဲ ကၞုဲဗောဓိသတ် စိုပ်ဒဒိုက်ဇၞော်လောန်ရ၊ ကၞုဲဒေဝဒတ်ဂှ် ညာတ်ဒးသၞသတြုဇကု ဂိသကေဝ်အာကၠုၚ်ဟွံမာန် မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ ခ္ဍောန်ကွာ်လ္တူဇုက် ကၠောံစိုပ်အာဩၚ်လ္ပာ်တေံရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ်မွဲဓဝ် သှ်ေၜက်ဒၟံၚ် တံၚ်လဝ်ကၞာၚ်ကြုက်ကၟောန်ကၟောန်တုဲ သွက်ဂွံစိုပ် သ္ကေမ်တဲသၟိၚ်ဂစိုတ်ဂှ် ဒှ်အခိၚ်ပၠံၚ်ကေတ်ဒၞာဲရ၊ ဃောဂှ် သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဟွံတိက်ဟွံတၚ် ကလၚ်ဗရုသာ်ဝွံ သာ်တေံတုဲ ဗီုအကာဲအရာ ပြဝကလောန် ကၞုဲဂမၠိုၚ်ကီု ကၞုဲဗောဓိသတ်ကီု ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်ဂတမတ်ရ၊ ဃောဂှ် သၟိၚ်ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ကၞုဲဝွံ ၜိုန်ဒှ်သတ်တိရစ္ဆာန်ကီုလေဝ် ဟွံဂိုဟ်လမျီုဇကုဇကုတုဲ ကၞုဲပရိသာဒ်တွဳဝါရဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံဒှ်တသိုက်ဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်ဒဒိုက် သ္ပမာန်ဏီရသွံ ဂးတုဲ သၟိၚ်ကလေၚ်တိက်ပၠန်ရ။
ကာလတ္ၚဲတၟး အကးဇြုၚ်ဂှ် သၟိၚ်ညာတ်ကၞုဲဗောဓိသတ် အိုတ်ဓတ်ကာယ ဍံၚ်ဂြဲလဝ်ကၞာၚ်ကြုက် ဇကုလကဲဒၟံၚ် သီုကဵုဒဒိုက်လၟောၚ်လၟိတ် ဆာန်ဍူအာသၟိၚ်ကၞုဲတုဲ ဟွံမိက်ကဵုဂစိုတ်ရ၊ ကၞုဲစှ်ေကၠုၚ်တုဲ ဝဳဝတ်ဗ္စဖျုၚ် ဒုၚ်ဒဒိုက်ရောၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဖျေံစိုတ်တုဲ သွက်ဂွံဂွံကၞုဲဂှ် ကဵုဒက်ဂၠုၚ်ဖံၚ်မွဲရ၊ သၟိၚ်စကာကဵုရပ်ကေတ်သၟိၚ်ကၞုဲ ဗ္ဒာဲသၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါရ၊ လ္တူဂၠံၚ်ဖံၚ်ဂှ် ကဵုဒက်ရမ်ဒုန်တုဲ ရပ်ဖျေံသၟိၚ်ကၞုဲ သိုက်သိုက်သဳသဳရ၊ ဂွံသၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်တုဲ ဖုံဍာ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါ ကြဴကြာတ်သ္အးဇ္ၚးကၠေံဇကုသၟိၚ်ကၞုဲ ဖျုၚ်ဍာ်သာဲတၚ်လာဲ ဗ္စစၞဗွဲမဒးရးတုဲ ဖုံတုဟ်ကၠေၚ်လ္ၚဴ ဍုန်လဝ်လ္ၚီဝါဂှ်ရ။
သၟိၚ်သတိက်လဝ် ကၞုဲဗောဓိသတ်ဗွဲမဒးရးတုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲသဝ်သဝ်ဂှ် သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ ယွံသၟိၚ်ကၞုဲ ဇကုဇကုသ္ပဒဒန်တုဲ ကဵုကၞုဲတၞဟ်သ္အာၚ်ကၠောံအာ ဟွံမွဲကဵုဒဒိုက်ပရိုက်ဘယ်အိုတ်ရ၊ ကၞုဲတံဂှ် ပသာ်မဆေၚ်ဆက်ဒၟံၚ်ဂှ်ရော ဂးတုဲ နကဵုဂါထာဂမၠိုၚ် တြဴဂါထာဘာ်မၞုံတံဍေံ ရာဇာဟံ ဣဿာရောတေသံ ဂှ် တွံထ္ၜးဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ်ရ၊ အဓိပ္ပါယ်ဂါထာသၟိၚ်ကၞုဲဍန်ဍန်ဂှ် ယွံမရာဇ် ကၞုဲဂမၠိုၚ် ဒ္စာံစှော်လ္ၚီဂှ် ဒှ်ကၞုဲတွဳဝါရဝံသကလော ဂကူအဲဖအိုတ်ရ ဖေက်ဘဲဂစိုတ်တုဲ အဲသၠးလမျီုသွက်ဂကူကၞုဲရ၊ သၠးလမျီုသွက်ဂကူကၞုဲ သွက်ဂကူဇကုဂှ် ဒှ်ဂၠံၚ်တြဴဗောဓိသတ်တံရ၊ ဇကုဇကုလဝ်ကဵုချိုတ် အိုတ်လမျီု ဒးရီုဗၚ်ဂကူ ဒးမၚ်မွဲဂကူ ဒးသၠးလမျီုကဵုဂကူဂှ် ဒှ်ဒ္ဂေတ်ဗောဓိသတ်တံရ-မရာဇ် ကၞုဲဗောဓိသတ် တွံဓရ်ဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ်တုဲ ဒးပကာဂစိုတ် ချိုတ်အာ နကဵုဂွဵုဂွိုက်ဇၞော်ဂှ်ရောၚ်။
(စံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲ) သၟိၚ်ကော်ပကောံနၚ် အမာတ်ပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ညံၚ်ရဴစံၚ်ဇွဂြဇုတ် သၟိၚ်ဨကရာဇ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုစံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲ ဗွဲမဒးရးရ၊ ညးလ္ၚဵုဂှ် ကဵုရပ်လဝ်ပၟတ်သ္ဍဴ ညးလ္ၚဵုဂှ် ကဵုကျိုၚ်ကျဝ်ဗိုက်လတက် ကယျိုၚ်ဗ္ကေတ်ဍာဲဍာဲ ကလာဲလဝ်သော်က္ဍိုပ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်ပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုအှော်ကၠံကွဳ (ကၠံစန်ဇၞော်ဂှ်) ကဵုစံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲ တုပ်ကဵုစံၚ်ဇွဂြဇုတ် သၟိၚ်ဨကရာဇ်တံရ။
ဒၞာဲစံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲ (သ္ပလဝ်တိသုသာန်မွဲချိုန်ခဏဂှ်) ဒက်ပ္တိုန်လဝ်ကျာ်စေတဳမွဲတၞုၚ် ပူဇဴလဝ်ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴ ပ္ကဴဩဴမြမောဝ်တုဲ ဇုတ်က္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၞုဲဂှ် ကဵုဖျေံထဝ်ဗွဲမပရှ်ရ၊ ဖျေံထဝ်တုဲ စွံဖ္ဍုန်လဝ် လ္တူကၞုၚ်ဗၞုဟ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴရ၊ ချိုန်ခဏဂှ် နကဵုအသေအဟာန် သၟိၚ်နိမန်က္ညဖျဴဏာ က္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၞုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ ဗၞုဟ်စွံဖ္ဍုန်လဝ်ဇုတ်က္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၞုဲဂှ် စွံလဝ်အပ္ဍဲပါၚ်တြၚ်နန်သၟိၚ်ရ၊ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပူဇဴဓါတ်ဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲရ၊ အလုံဍုၚ်မွဲ ကဵုဂ္ညိဂ္ညာတ်ကယျိုၚ်ကယျဝ်လဝ် ဗွဲမဒးရးတုဲ ကဵုဝေၚ်သ္ဘၚ်ပူဇဴဓါတ်ဇုတ်သၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ် လုကဴပွိုၚ်ထပှ်တ္ၚဲရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်သၟိၚ်ရ၊ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကၞုဲဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုအဲ-ဂစိုတ်အဲကျာ်ရ၊ ပရိသာဒ်အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာဒ်သၟိၚ်ကၞုဲရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဟေၚ် ကၠာတေံ ကေၚ်ဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရ။
- မဟာကပိဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၃) ပရန္တပဇာတ် (ဇာတ်ဍိက်သၟိၚ်မၞုံယၟု-ပရန္တပ လုတ်မှာကဵုဂၞကျာ်သၟိၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူကလောန်ယုတ်ပပ်-ဇိုန်ကဵုဖဵုပရေံလောန်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးဏာသၟာတ္ၚ ကဵုပန်ဂစိုတ်ကျာ် ပၠောဖျေံတၟံနူဒဵု ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ ကဵုဒိဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဂၞကျာ်သၟိၚ်ရ၊ (ဗောဓိသတ်ဒှ်ကောန်-ဒေဝဒတ်ဒှ်အပါအံက်) ဗောဓိသတ်ကောန်သၟိၚ်ဂှ် စိုပ်အဝဲကတ်ပညာ အာစိုပ်ဍုၚ်တက္ကသဵုတုဲ ကတ်ဗ္တောန်ကွတ်ပညာ အလုံအိုဿီုရ၊ အ္စာဇၞော်ဗ္တောန်ကဵုကွတ်ပညာလောကဳတုဲ ကွတ်တၟေၚ်မွဲ ဗွဲယၟု (သဗ္ဗရုတဇာနာန-မန်ယန် မိၚ်ရမျာၚ်ညးတၞဟ်တီမာန်) လေဝ် ကတ်လေပ်အာပၠန်ရ၊ ဗောဓိသတ်တီဝတ်ပူဇဴအ္စာတုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ အပါအံက်သၟိၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ကောန်ဗၠာဲဇကု ဇိုန်ကဵုအဝဵုသၟိၚ်ဍောတ် (ဥပရာဇာ) ဝေါဟာမန်တြေံ (အိၚ်သေၚ်) ညးကော်ခဴစရ။
ဒေဝဒတ်ဒှ်အပါအံက်ဂှ် ၜိုန်ရကဵုလဝ်အဝဵုဗောဓိသတ်ကောန်ဇကု ကဵုဒှ်သၟိၚ်ဍောတ်ကီုလေဝ် မိက်ဂွံဂစိုတ်လၟိုန်တုဲ ဟွံမိက်ညာတ်မုက်မတ်ကောန်ပၠန်ဂှ် ဒှ်အခိုက်အလိုက်အပါအံက်သၟိၚ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုညးဟေၚ်ရ၊ ဒးပယာံမွဲဝါ ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံမွဲ ကဵုကောန်ဍေံၜါ အာကၠတ်စပ္ဍဲဍုၚ်ရ၊ ဗ္ဒာဲသ္ၚိကၠတ်နန်ပြာသာဒ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဇြပ်နွံမံၚ်မွဲတုဲ ကၟုဲအာကၠုၚ် မၞိဟ်ပလုၚ်မွဲလေဝ် သၠောတ်ဟနပ် စွံလဝ်ပ္ဍဲတိတုဲ တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇြပ်ရ၊ မၞိဟ်ဂှ်တိက်ဟွံသၠိၚ်ဏီ ကောန်ကၠဵုကၠိၚ်ဂမၠိုၚ်ဗျဵုစစၞတုဲ နရိုအ်ဗြုတိုန်ရမျာၚ်အိုတ်ရ၊ ယာဲကၠဵုကၠိၚ်ၝောံဂှ် ဟာဲကောန်တံ လ္ပဗရုရမျာၚ်အိုတ်ညိ၊ မၞိဟ်မွဲသၠောတ်စွံလဝ်ဟနပ်(ဒၞပ်) ပ္ဍဲတိတုဲ တိက်မံၚ်လ္တူဇြပ်ဂှ် ဟွံသၠိၚ်ဏီရ၊ ကာလဍေံတိက်သၠိၚ်တိဟ် ဃိုၚ်နၚ်ဟနပ်ဂှ်တုဲ ဗ္စကောန်တံရ ဟီုဂးနကဵုဘာသာဇကုဇကုတုဲ ဗောဓိသတ်လေဝ် နကဵုအနုဘဴကွတ်မန်ယန်ဂှ် တီကေတ်အရေဝ်ဘာသာကၠဵုကၠိၚ်ၝောံ အိုတ်အိုတ်အးအးရ၊ ဗောဓိသတ်တိတ်နူခဒံ ဂၠံသတိက် ပံက်ဗ္တၚ်တုဲ ညးဂှ်နွံပ္ဍဲဇြပ်ဝွံရော သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် အဲဍိက်ဂှ် ဒှ်တြုံကွာ်တြဴရအဴ လ္ၚောဝ်ပ္တီတုဲ (ဟနပ်တၠအဲ စွံလဝ်ဒၞာဲလဵုရော) သၟာန်တုဲ ယွံမရာဇ် အဲဍိက်စွံလဝ်သၟဝ်တိရအဴ ကွက်စွံလဝ်ညိ သၟိၚ်ဂးတုဲ တြုံကွာ်တြဴဂှ် ဒုၚ်ကေတ်အသံသၟိၚ် ကွက်စွံလဝ်ဟနပ် ဗၠးဘဲကၠဵုစရ။
ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံ မိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ ထေဲပၞောတ်ကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ တ္ၚဲယးဂတတေံလေဝ် ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံကဵုကောန်ၜါဂှ် လုပ်အာဍုၚ် ဂၠာဲကၠတ်စတုဲ ဂဗဒးမၞိဟ်ဗ္ၜူအရက်မွဲ ထၚ်ဍာ်စှ်ေသုၚ်ဍာ်ကၟာ ဗၠိုက်အာ ချိုတ်ဒၟံၚ်ဒၞာဲဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲတြုံဗ္ၜုအရက်ချိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဗွိုက်ဗိုက်လဝ်ကီု ဩန်လ္ၚီကသာပ်ကီု လစိန်သံက်လဝ်ကီု နွံဒၟံၚ်တုဲ ယဝ်ရဗောဓိသတ်တီမ္ဂး ကဵုတြုံကွာ်တြဴပၠန်ရ၊ ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံကဵုကောန်လေဝ် ဂဗဒးဇွမၞိဟ်တုဲ ကောန်နရိုအ်စစၞပၠန်၊ ဗရုရမျာၚ်နရိုအ်တိုန်ပၠန်ရ၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ တြုံကွာ်တြဴနွံပ္ဍဲဇြပ်ဂှ် လဴပၟိၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်စကာကဵုအာကေတ် အပေါတ်မၞိဟ်ချိုတ် ဂွံနၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ဇွဂှ် ဗောဓိသတ်ကဵုဗလိုက်ဖျေံဍာ် ညံၚ်ဂွံဗၠိုက် ကဵုသ္ပတုဲ ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံဂွိုအ်စဇွမၞိဟ် ထေဲပၞောတ်ကဵုဗောဓိသတ်ပၠန်ရ။
ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံ ထေဲပၞောတ် လဟုက်လဟောန်ဇၞော်လောန်တုဲ ဟီုဂးလဝ်သာ်ဝွံရ၊ တ္ၚဲကၠာတေံလေဝ် ကောန်အဲဂွိုအ်စဟနပ် တ္ၚဲဏံလေဝ် ကောန်အဲဂွိုအ်စဇွမၞိဟ် ဗှ်ေပလီုစိုတ်အဲ တီတဲအဲရ၊ နူတ္ၚဲဏံပ္ဍဲပေၚ်ပိတ္ၚဲတေံ သၟိၚ်ဗ္ဒာဲဍုၚ်မွဲဂှ် ကၠုၚ်ဗိုၚ်ဍုၚ်ဏံတုဲ ဗတိုက်ၜးဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် အပါဗှ်ေ သွက်ဂွံစဵုဒၞာဗတိုက်ပၞာန် ထဴဖအောဝ်ဗှ်ေရ၊ ဃောဗတိုက်ပၞာန်ရေၚ်သ္ကံဂှ် ညးကုတ်က္ဍိုပ်ဗှ်ေရ၊ ကာလဂှ် အဲဂွံသုၚ်ဆီကံဗှ်ေတုဲ သၞဟဲပြေရ၊ ဗှ်ေကဵုအဲ ဒက်ဝဲသၠဲကြုတ် (ဒတဲကြုတ်) ရ၊ အတိုၚ်လဟီုအဲဂွံတီရ ဂးတုဲ ကၠဵုကၠိၚ်ၝောံ နရိုအ်က္ညာၚ်ဘပဠ ဗောဓိသတ်တုဲ ကော်ဂွံကောန်ၜါ ဒဴတိတ်အာနူဍုၚ်ဗွဲမပြဟ်ရ။
အတိုၚ်လဟီုကၠဵုကၠိၚ်ၝောံဂှ် တုပ်သၟဟ်ညံၚ်ရဴ နန်တးတော်လဝ် ကိုန်ဗေဒၚ်ကီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုပေၚ်ပိတ္ၚဲဂှ် သၟိၚ်မွဲဗ္ဒာဲဍုၚ် ကၠုၚ်ဗတိုက်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗိုၚ်လဝ်ဂေတ်ကၠောံတုဲ အပါအံက်စကာကဵုကောန်ဗောဓိသတ် ကဵုစဵုဒၞာဗတိုက်ပၞာန်ရ၊ ဗောဓိသတ် ညာတ်နိမိတ်ဟွံခိုဟ်တုဲ ဟွံဂံၚ်တဝ်စၞေဟ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်ဂှ် လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်မအံက်ရ၊ ဟိုတ်နိမိတ်ဒးချိုတ် နကဵုတဲသၞဂှ် ဗောဓိသတ်ညာတ်ကေတ်တုဲ ဒုၚ်ဂုဏ်အပါအံက် ဟွံမိက်အာရ၊ သၟိၚ်မအံက်ဟီု ဟာဲကောန်-ဗှ်ေချိုတ်လေဝ်ကဵုဒှ် ဂျိုၚ်လေဝ်ကဵုဒှ် မူအဲဂွံသ္ပရော ဂးတုဲ (ဗီုဒေဝဒတ်ဂြိုဟ်စာ ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်ဂှ် တွံလဝ်ဒၞာဲဝွံရောၚ်) ဗောဓိသတ်တြုံတၠပါရမဳဂှ် ဟွံတးပါဲကၠေံဂလာန်သၟိၚ်မအံက်တုဲ စကာညာဏ်ပညာဇကုရ၊ ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံကဵုသၟိၚ်မအံက်တုဲ ဗောဓိသတ် ပကောံကေတ်ပရိသာတ် တွဳဝါရဇကုဗွဲမဂၠိုၚ် ဇက်ဂၠောဲတိတ်အာနူဍုၚ် ပါဲဗလေတ်ထောံသၟိၚ်သၞ တိတ်အာပါၚ်တြၚ်တၞဟ်ရ။
ကာလဗောဓိသတ်တိတ်အာ သီုဗော်သွးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဍုၚ်ဇၞော်မွဲ လ္ၚုခြေပ်အာတုဲ ကောန်ဍုၚ်တံလေဝ် ဂၠောဲဗက်ဗောဓိသတ်အိုတ်တးသှ်ေဍုၚ်သၟးရ၊ ဗောဓိသတ်ကဵုသ္ကံလ္ၚဝ်ဂမၠိုၚ် ဒၞာဲဌာန်ဒးရးဗၠးဘဲဂှ် စွံပ္တိုန်လဝ်ဒပ်ပၞာန်တုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်မအံက်ဂှ် တီဒဒှ် ကောန်သၟိၚ်ဒဴတိတ်အာနူဍုၚ်တုဲ ဍုၚ်လ္ၚုဒှ်သၟး စိုပ်တဲသၞရောၚ်ဂှ် ဂွိၚ်ဖေက်ဒၟံၚ်အိုတ်ဍာ်ရ၊ သၟိၚ်ဍုၚ်တၞဟ် ကၠုၚ်ဗိုၚ်လဝ်ဍုၚ်ဇကုတုဲ လံကဵုလံ လမျီုအဲအိုတ်ရ၊ ဒဴပြဟ်ပြဟ်ဂွံလမျီုရ-ဂးတုဲ သၟိၚ် ဂၞကျာ် ဍိက်တြုံတမ်ဇိုၚ်ပ္တေဟ်မွဲ ပြောဟိတ်မွဲ ညးပန်ဒှ်မွဲကသပ်ရ၊ ဗ္တံဒမၠုဂှ် ညးပန်မွဲတြဴ ဒဴတိတ်နူဍုၚ် နကဵုအယောၚ်အလာ ပလီုလဝ်ရုပ်သာ် တိတ်စိုပ်ဂြိုပ်ဇၞော်တုဲ သိုၚ်လဝ်ဘာဇြပ် ကၟဳသၠဇရေၚ်ၜဳကြုၚ် မံၚ်အာ တန်တဴအာ မွဲစွံရ၊ ဂယိုၚ်လမျီု နကဵုစသစ္ဆု မပ္တံရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ်တံဂှ်ရ။
ဗောဓိသတ်တြုံတၠပါရမဳဂှ် ဒဒှ်ရ သၟိၚ်မအံက်ဂြိပ်ဒဴလလဴဇိုၚ် ခ္ဍိုၚ်ဗိုတ်တိတ်အာ တီကေတ်တုဲ ကလေၚ်ပၠန်ဂတး တဝ်စၞေဟ်ကဵုသၞကမျ-ကယျထောံတုဲ သီကေတ်ဍုၚ်မိတိမဇကု ပသၟိၚ်စၞးမအံက် ဗဗွဲကဵုဓဝ်စှ်ရ၊ ညးဒဴပၞာန်တံ ဃောဒၟံၚ်အာပ္ဍဲဘာဂြိုပ်ဇၞော်တေံဂှ် ဂၞကျာ်သၟိၚ် စိုတ်လုပ်စကဵုကောန်ဍိက်တုဲ ဒၟံၚ်ကဵုတြုံဍောတ် ပရန္တပ-ကၠတ်ဝဵုမတ်တြုံတၠသ္ၚိရ၊ (ကၠာဟွံလုတ်မှာကဵုတြုံဍောတ်ဂှ် ဂၞကျာ်ဂွံလဝ်ယဲဒိုက် တန်လဝ်ဂဝ်ဂၞဴကဵုသၟိၚ် တၠဇကုတုဲဒၟံၚ်ရ၊ ထပ်ဂွံ လက်ကရဴဏံဂှ် သဘဴဂွံတန်ဂဝ်ဂၞဴမွဲဝါပၠန် ဟွံမွဲရ။)
ဂၞကျာ်သၟိၚ်ဂှ် ဆာန်ဒၟံၚ်တြုံဍောတ် (တြုံသ္ကဲ) လောန်လောန်ကာဲကာဲ သာဲခြာဟွံလောဲတုဲ လံကဵုလံ ဖေက်အဇိဟ်ဇကုမံက် ဖေက်သၟိၚ်တီစုတ်ပၠန်ဂှ် ဂွိၚ်ဒၟံၚ်စိုပ်ကၞောတ်ရ၊ ကာလဂှ် ဂၞကျာ်အယုတ် လုတ်မှာကဵုတြုံဍောတ် ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ ကဵုကသပ်ပပ်ပပ်ပဳပဳ သာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠအဲ ပိုဲညးၜါဒှ်မံၚ်ပွံၚ်ညးသ္ကံလၟုဟ်ဂှ် မွဲတ္ၚဲယာံခါရ သၟိၚ်တီစုတ်အာမ္ဂး လမျီုပိုဲညးၜါဟွံမွဲရ၊ ဒၟံၚ်လံဟွံဂွံ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂစိုတ်ထောံသၟိၚ်ပြဟ်ဟ်ညိ၊ (မၞိဟ်ဗြဴလ္ၚဵုလ္ၚဵု စိုတ်ယုတ်လုတ်မှာကဵုတြုံညးတၞဟ် ဒုဟ်ပလီုတြုံ ကောန်ဇာတ်သမ္ဘာညးလေဝ်ဟွံဖေက် တြုံတၠသ္ၚိဇကု ဂုဏ်တၟာဒဵုသိန္နရာဇ်လေဝ် ဟွံညာတ် မောဟကၟာတ်ဂြောပ်ဓလီု လမျီုတြုံသ္ဍိုက်ဆာန်ဇကု ဖအိုတ်ထောံလောဲလောဲ ဟွံမွဲကဵုဓဝ်သစ္စတုဲ ချိုတ်စိုပ်နရက် ဗၠးဗက်ဒးဒုၚ်ဒုဟ်ပၠန် ကဵုဖေက်ညိမှာဇန်တံ။)
ကာလဂှ် တြုံဍောတ်သၟာန်တိုန်ဂၞကျာ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံဂၞကျာ်သ္ဍိုက်ဆာန် ဇြဟာန်ဍိက်သ္ကံ ဗီုလဵုဂွံဂစိုတ်ဨကရာဇ်ဂှ်ရော ကဵုနဲကဲဂွိုအ်ပုဟ်ဟာ ဂးတုဲ ဂၞကျာ်ဟီု သၟိၚ်ဝွံ ကာလညးကဵုသၞာ်ကဵုတၠအဲကီု ကာလညးစကာကေတ်ယာတ်ခ္ဍံၚ် ဟုံဍာ်ကီု၊ ညးအာဒၞာဲဟုံဍာ်တုဲ ဃောညးဝိုတ်သတိဂှ် ကုတ်ဗာ်ဗပိုတ်ကၠေံက္ဍိုပ် နကဵုသၞာ်ဂှ်ညိ၊ ကုတ်ဒန်သၠေက်သၠံၚ််ထောံ ဖျုန်ဇကုညးတုဲ တိုပ်ထောံပ္ဍဲတိညိ သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ကဵုကသပ် ပပ်ပပ်ပဳပဳရ၊ တြုံသ္ကံပရန္တပလေဝ် (ခိုဟ်ရ-ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံတုဲ) သွက်ဂွံဂစိုတ်သၟိၚ်ဂှ် ဂွံလဝ်နဲကဲဂၞကျာ်အယုတ်ရ၊ (ၜိုတ်လဵုဓဇန်ရော ချပ်ရံၚ်ဒၞာဲအခန်ဏံတုဲ ဇကုဒတဝ်ဂြိုဟ်ယာ် ဍာ်ရမတ်ဒတုံရ၊ ဗြဴဗီုဗီုဏံ ဓဇန်လ္တူတြုံ ဂြိုဟ်စာကဵုတြုံတၠဂုဏ်ဂှ် နွံကၠုၚ်အဆက်ဆက်ရောၚ်။)
ပ္ဍဲပယာံမွဲတ္ၚဲဂှ် ပြောဟိတ် အာဂၠာဲၜှ်ပလှ်သစ္ဆုဇၞော်သၟတ်တုဲ အာစိုပ်ဒၞာဲသၞေဟ် သၟိၚ်မဟုံဍာ်ရ၊ ဗ္ဒာဲသၞေဟ်ဂှ် တၞံဆုနွံမွဲတၞံတုဲ သွက်သၟိၚ်ဂၞကျာ် ဍိက်ပရန္တပဂွံစ တိုန်ၜှ်သစ္ဆုရ၊ ပြောဟိတ်နွံဒၟံၚ်လ္တူတၞံဆု ဃောၜှ်ပလှ်ဒၟံၚ်သစ္ဆုဂှ် သၟိၚ်လေဝ်ကော်ဍိက်-ပရန္တပတုဲ စှ်ေအာသၞေဟ်ဟုံဍာ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုပရန္တပ ဂိုၚ်ကေတ်သၞာ်နူတဲဇကု ကဵုကေတ်ယာတ်ခ္ဍံၚ်ဟုံဍာ်တုဲ စှ်ေဟုံဍာ်မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ၊ ဃောသၟိၚ်ဝိုတ်မံၚ်သတိဂှ် အဲဂွံအခေါၚ်ဂစိုတ်သၟိၚ်ရ ဂးတုဲ ပရန္တပ ရပ်ကံသၟိၚ် ဗျာံလဝ်သၞာ်ရ၊ သၟိၚ်ဖေက်ချိုတ် လကိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ ကရေဲက္ညာၚ်တိုန်မွဲဇြဟတ်ရ။
ပြောဟိတ်နွံမံၚ််လ္တူတၞံဆုဂှ် မိၚ်ဒးရမျာၚ်က္ညာၚ်ကရေဲတုဲ ကလေၚ်ရံၚ်အာ ပရန္တပကုတ်ကံဂစိုတ်သၟိၚ် ဖေက်လကိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ပြောဟိတ်ဖေက်လကိုတ် စှ်ေနူတၞံဆုတုဲ အောပ်ဗဒမံၚ် ပ္ဍဲခြုံရာပ်မွဲဒၞာဲရ၊ ပရန္တပလေဝ်မိၚ်ရမျာၚ် ပြောဟိတ်စှ်ေနူတၞံဆုတုဲ ဂၠာဲရံၚ်ခါတ်အကာဲမၞိဟ်ရ၊ ဟွံညာတ်မမိက်မွဲမွဲတုဲ ဂဝိၚ်ဇကုအိုတ်အာရ၊ ကုတ်ဗာ်တတ်လဝ်က္ဍိုပ်သၟိၚ် သၟိၚ်ချိုတ်အာတုဲ ပရန္တပ-တိုပ်ထောံဇွသၟိၚ်ရ၊ အာဟုံဍာ်ပ္ဍဲၜဳကြုၚ်တုဲ ပရန္တပ-ကလေၚ်စဴအာဘာဇြပ်ဇကုရ၊ ဃောဂှ် ပြောဟိတ်တိတ်နူခြုံရာပ် အောပ်ဗ္ဒဂှ်တုဲ အာဟုံဍာ်ပ္ဍဲကြုၚ်ပၠန်ရ။
ဂွိၚ်ဖေက်ပရန္တပ ဍိက်သၟိၚ်ဂစိုတ်ဇကုတုဲ ပြောဟိတ်ပ္တောံလဝ် မၞိဟ်မတ်ကၠက်ကၠက် ပလီုထောံရုပ်သာ်ညိညတုဲ စဴကၠုၚ်ဘာဇြပ် ိုပ်ကၠာပရန္တပ-ရ၊ (ဒဒှ်ဍိက်သၟိၚ်-ပရန္တပ ဂစိုတ်လဝ်သၟိၚ်ဂှ် ပြောဟိတ်ဂွံညာတ်ကေတ်နူတၞံဆု ဃောနွံလ္တူတၞံဆု ဃောၜှ်ပလှ်သစ္ဆုတုဲ ဂတဏံ လဴဗ္စကဵုကောန်သၟိၚ် ပရန္တပဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ပၠန်ရ၊) ကာလစိုပ်ဘာဇြပ်ဂှ် ပရန္တပသၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ ယွံဗဗၞး မူရဴအန္တရာယ်မွဲ က္တဵုဒှ်ကုတၠအဲရော ဗဗၞးပပၞညံၚ်ရဴဟွံတီ တြုံဍောတ်ဂၞကျာ် ဗ္ၜေက်လဝ်မတ် ကၟာတ်လဝ်မတ်ညံၚ်ရဴမၞိဟ်မတ်ကၠက်ကၠက် ထေၚ်ဂးသၟိၚ်တၠနာဲဇကုတုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ။
ယွံမရာဇ် မတ်အဲဍိက်ၜါဒိုဟ် လီုလာ်ကၠက်အာအိုတ်ရ၊ ဇြုံဇာတ်မၞုံကဵုဂျိ နွံပ္ဍဲကၞံ (တိဂြုန်) ဂှ် ကသိုဟ်ပ္တိတ်နၚ်ဂျိ ဒးအာမတ်အဲဍိက်တုဲ ကၠက်အာသီုၜါဒိုဟ်ရအဴ ဂးတုဲ ပရန္တပချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဗဗၞးဟွံတီအဲတုဲ ထေၚ်ဂးသၟိၚ်မရာဇ် ဟီုဂးကော်ခဴရ၊ အဲသ္ဍိုက်မၠိုက်ကဵုစိုတ်ဗဗၞး အဲဟီုခ္ဍာတ်ထောံဗဗၞးခိုဟ်ရ ဂးတုဲ ယွံဗဗၞး လ္ပစံၚ်တူညိ အဲကၠောတန်ၜိုတ်ဗစဖျုၚ်ဒုၚ်သဇိုၚ်တၠအဲရ၊ ဟီုသ္ဍိုက်ထောံစိုတ်ဗဗၞး ပၠာံဗဇးထောံဂဝိၚ်ဂဝါဲဗဗၞးရ၊ သ္ပတံနူတ္ၚဲဂှ်တုဲ ပရန္တပ-အာဂၠာဲသစ္ဆုဇၞော်သၟတ် ဗ္စၞးပြောဟိတ်လၟိုန်ရ၊ ပြောဟိတ်လေဝ် လလံဂၞကျာ်ဂွံသၠးဂဝ်ဂၞဴ ဒးဗ္ၜေက်ကမၠက်လဝ်မတ်လၟိုန်ရ၊ ဂၞကျာ်အယုတ်လေဝ် ကသပ်ဇကုဍိုက်ပေၚ်အာတုဲ မိပ်ဇြိပ်ကဵုတြုံဍောတ် စိုပ်ကၞောတ်ရ။
ဗွဲကြဴ ဂၞကျာ်သၠးဂဝ်ဂၞဴ ဂွံကောန်တြုံမွဲ (ဂဝ်ဂၞဴနူသၟိၚ်တၠဇကုအရၚ်)တုဲ ညာတ်မုက်ကောန်ဂၠုပၠန်ဂှ် က္တဵုဒှ်ဓဝ်မေတ္တာဇြဟာန်ဇၞော်လောန်ရ၊ ကောန်တြုံလေဝ် ဇၞော်တိုန်အကြာအပါခွာံ (ဝှီု) တုဲ ထေၚ်ဂးအပါအရၚ်ဖိုဟ််ရ၊ ဂၞကျာ်ဒှ်မံၚ်ဂဝိၚ် ဂွိၚ်ဂွာဲနွံဒၟံၚ်တုဲ ဃောဆာန်တြုံဍောတ် သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဟာဲတြုံသ္ဍိုက်ဆာန် ကာလတၠအဲဂစိုတ်သၟိၚ်ဂှ် ညးတၞဟ်ညာတ်ဒၟံၚ်ကီုဟာ သ္ဂးတုဲ တြုံဍောတ်ဂှ် ဟီုသှ်ကဵုသာ်ဝွံရ၊ ယွံဂၞကျာ်-ညးလဵုမွဲ ဟွံညာတ်အဲရ၊ ဗွဲစၟတ်တုန် ဗရုဗလးကၞာၚ်ဆု ကၞာၚ်ဆုဗရုဂှ် မိၚ်မံၚ်ကီုရ၊ ဆဂးဂှ် မၞိဟ်ကီု တိရစ္ဆာန်ကီု ဗရုဗလးကၞာၚ်ဆုဂှ် အဲဟွံတီ၊ လဆောဝ်တိဟ် အဲစိုပ်ဘယ်ဏောၚ် မၞိဟ်ဗလးကၞာၚ်ဆုတုဲ သ္ၚိတ်အာရ၊ ဘယ်ဂှ် ကၠုၚ်နူမၞိဟ်ဂှ် ဗွဲစၟတ်ရောၚ် ဟီုသှ်ကဵုဂၞကျာ်ရ။
ဃောတြုံကဵုဗြဴ လဴထ္ၜးဒၟံၚ်ပရူဂစိုတ်သၟိၚ် ဗရုကၞာဆုချဳဂှ် ပြောဟိတ်တိက်သၠိၚ်အာရ-ထေၚ်ခယျတုဲ သၟာန်လဴဂံၚ်ဂံၚ် ယံၚ်ယံၚ်လေဝ်က္တဵုဒှ် အကြာဂှ်ကီုရ၊ ကာလဍိက်-ပရန္တပ အာဂၠာဲသစ္ဆုဂှ် ပြောဟိတ်ဗှ်သၞာ ဗၞးၝောံသမ္ဘာတုဲ ကရေဝ်ကရောတ်တိုန်နာနာသာ်ရ၊ ပရူကၞာၚ်ဆုချဳ ဗရုကၞာၚ်ဆုချဳတံဂှ်လေဝ် ဟီုကရောတ်ပါပ္ဍဲပါၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ဟီုချေတ်သရေတ် ဂၞကျာ်အယုတ်လေဝ်ဟွံကၠိိုဟ် ကရေဝ်ကရောတ် ခစောတ်ပါၚ်လေဝ် ဟွံတီတုဲ ထေၚ်ဂးပြောဟိတ် ဗှ်သၞာဗၞးၝောံကွေံကွေံရ။
ဗွဲကြဴ ကောန်သၟိၚ်ဇၞော်တိုန်စိုပ်အဝဲဗၠာဲ ဂွံအာယုက်စှ်တြဴသၞာံတုဲ ကၠိုဟ်တိုန်နာနာသာ်ရ၊ ဗဗၞးပြောဟိတ် ပပၞမတ်ကၠက် ပွိုၚ်စှ်တြဴသၞာံတုဲ ဒးအယာံမွဲတ္ၚဲ ဗဗၞးကဵုကောန်သၟိၚ် ရပ်လေံဒစုန်ဗလဲ ဂြဲဗက်အာ စဵုကဵုစိုပ်သၞေဟ်ဟုံဍာ်တေံရ၊ ကောန်သၟိၚ်ရပ်လေံဒစုန် ဗၞးပြောဟိတ်ရပ်လေံဒစုန်မွဲလ္ပာ်တုဲ ဒၞာဲအာဂှ် ကဵုကောန်သၟိၚ်ပလံၚ်ဏာရ၊ (ပ္တောံလဝ်မၞိဟ်ကၠက်ကၠက်် ဒးရပ်ဍံၚ်တံၚ်ဂြဲ ဗက်လေံဒစုန်ရ၊) စိုပ်သၞေဟ်ဟုံဍာ် ဗၞးပြောဟိတ်မၠာ်မတ်တုဲ ရံၚ်သ္ၚဳ ပရန္တပ ဂစိုတ်လဝ်သၟိၚ်ကၠာတေံဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် ကောန်သၟိၚ်ဟီု ယွံဗဗၞး ဗဗၞးမတ်ကၠက်ဒၟံၚ်သေၚ်ဟာ သၟာန်တိုန်တုဲ ယွံကောန်သၟိၚ် အဲမတ်ဟွံကၠက် ဟိုတ်နူဟိုတ်နွံတုဲ အဲမၚ်မွဲလမျီုအဲဏောၚ် ပြောဟိတ်သ္ဂးရ။
ကာလဂှ် ပြောဟိတ်သၟာန်တိုန်ပၠန် ယွံကောန်သၟိၚ်် မအံက်တၠအဲဂှ် တီဒၟံၚ်ကီုဟာ ပရန္တပဂှ် မအံက်အဲဟွံသေၚ်ပုဟ်ဟာ ကောန်သၟိၚ်သၟာန်တိုန်တုဲ ပရူဒဒှ်ပရန္တပ လုတ်မှာကဵုဂၞကျာ် မိအံက်ကောန်သၟိၚ်ကီု ပရူဒဒှ်ကောန်ဍိက်ပရန္တပ ဂစိုတ်ထောံမအံက်ကောန်သၟိၚ်ကီု၊ လဴထ္ၜးကဵုကောန်သၟိၚ်ဖအိုတ်ရ၊ သွက်ဂွံကလေၚ်ဂစိုတ် ကောန်ဍိက်ပရန္တပဂှ် ပြောဟိတ်ကဵုနဲကဲတုဲ ဒၞာဲပရန္တပဂစိုတ်သၟိၚ်ဂှ် ကောန်သၟိၚ် ကလေၚ်ဂစိုတ်ထောံပရန္တပဗီုကၠာတေံရ၊ ပရန္တပဖေက်ချိုတ် ကရေဲကညာၚ်နရိုအ်ယာံတုဲ ဃောဂှ်ဟေၚ် ကောန်သၟိၚ်ကုတ်ကံ ပရန္တပကံပိုတ် ချိုတ်အာဒၞာဲဂှ်ရ၊ တိုပ်ထောံဇွ ဂြောပ်ကဵုကၞာၚ်ဆုတုဲ ဟုံဍာ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဘာဇြပ်ရ၊ ပရူဂစိုတ်ပရန္တပဂှ် လဴကဵုပြောဟိတ်တုဲ ကော်ဂွံမိ သီုညးပိိ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ စိုပ်ဍုၚ်ကောဇၞော်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဒေံဇကုဇိုန်ကဵုအဝဵုဥပရာဇာ ကဵုဒှ်သၟိၚ်ဍောတ်၊ ဇကုဂှ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ် ဗဗွဲကဵုဓဝ်တုဲ ဗဗၞးပြောဟိတ် ညးတၠဂုဏ်လေဝ် ကဵုအဝဵု ပြောဟိတ်ပၠန်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်မအံက်တုဲ တြုံဍိက်ပရန္တပ ဂစိုတ်ထောံသၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ဒုဟ်ဂစိုတ်လဝ်သၟိၚ်ဂှ် ဒးကလေၚ်ဒုၚ်တုဲ ကောန်သၟိၚ် ထပ်ဂစိုတ်ထောံပရန္တပ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ် (ဒှ်ကောန်ဒေဝဒတ်)ရ။
- ပရန္တပဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(ဇ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် အဌက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) စေတိယဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်စေတိယ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူသၟိၚ်စေတိယ ဒေဝဒတ်ဟီုဂလာန်မုသာ တိၚိတ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကာလကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရးဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟီုဂလာန်မုသာ တိၚိတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။ ပရူဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ် က္တဵုဗဒှ်ဂလာန် ပ္ဍဲသ္ဘၚ်တွံဓဝ်တုဲ ကျာ်တြဲပိုဲဟီု ယွံခၟဳတံ လၟုဟ်ဟေၚ်ဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဟွံသေၚ်ဏီ ကၠတေံလေဝ် ဒေဝဒတ်တိကေၚ်ၚိတ်လဝ်တုဲရ ကျာ်တြဲတံၚ်ဇာတ်အတိက် တွံကဵုခၟဳတံ သာ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ပ္ဍဲတံကဝ်မလောန်ကၠုၚ်တုဲဝွံ သၟိၚ်အယုတ်မွဲအသၚ်ဃဲ မၞုံယၟု မဟာသမ္မတ ဂှ် ဒှ်သၟိၚ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်မဟာသမ္မတဂှ် ရောဇ-မ္ဂးယၟုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ်-ဝရရောဇ မ္ဂးယၟုရ။
- ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ကလျာဏ မ္ဂးယၟုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဝရကလျာဏ မ္ဂးယၟုရ။
- ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဥပေါသထ မ္ဂးယၟုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဝရဥပေါသထ မ္ဂးယၟုရ။
- ကောန်သၟိၚ်ဂှ် မန္ဓာတု မ္ဂးယၟုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဝရမန္ဓာတု မ္ဂးယၟုရ။
- ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဝရ မ္ဂးယၟုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ဥပဝရ မ္ဂးယၟုရ။
- (ယၟုမ္ဂး ဥပရိဝရ လေဝ် ယၟုသၟိၚ် ဥပဝရ ဟေၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဥပဝရကဵု ဥပရိဝရဂှ် တုပ်တုပ်ရ၊ သၟိၚ်မွဲယၟုၜါ) သၟိၚ်ဥပဝရဂှ် ဒှ်သၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်သေတ္ထိယ ရးစေတိယတုဲ သၟိၚ်စေတိိယဟေၚ် ပြာကတ်ဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်စေတိယဝွံ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဣဓိအနုဘဴ ပန်သာ်ရ၊ ပန်သာ်မ္ဂးဂှ်
၁။ ကလာၚ်အာ လ္တူအာကာသမာန်ရ။
၂။ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ပန်ဂှ် ရပ်လဝ်သၞာ်တုဲ မၚ်မွဲလဝ်သၟိၚ် ပ္ဍဲကဵုဒိုဟ်ပန်ရ။
၃။ သၟူအမြာဲကြက်စၠန် မောဝ်ဇောတ်ဇြိုက်တိတ်နူဇကုသၟိၚ်ရ။
၄။ သၟူအမြာဲပ္ကဴဒကှ် မောဝ်ဇောဝ် ဇြိုက်တိတ်နူသၟန်ပါၚ်သၟိၚ်ရ။ (ဇကုသၟိၚ်ကဵုသၟန်ပါၚ် မောဝ်ဇောဝ်ပ္ဍးဒၟံၚ်လၟိုန်ရ)
ဗဗၞးပြောဟိတ် မၞုံယၟုကပိလဂှ် ဒှ်အ္စာသၟိၚ်ရ၊ (ဗောဓိသတ်ဒှ်ဗဗၞး-ကပိလ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်သၟိၚ်စေတိယ) ဒေံဗဗၞးကပိလဂှ် ကောရကလမ္ဗက မ္ဂးယၟုရ၊ သၟိၚ်စေတိယကဵုဗဗၞး-ကောရကလမ္ဗက-ဂှ် ဒှ်မိဿဟာဲသ္ဍိုက်ဆာန်တုဲ ကတ်ဗ္တောန်ကွတ်ပညာမွဲစွံရ။
သၟိၚ်ဂှ်ဟီုကဵုရဲဇကု ကောရကလမ္ဗက နူဍောတ်ဍောတ်တေံ သာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် ယဝ်ရဒှ်သၟိၚ်မ္ဂး တၠအဲဂှ် ကဵုအဝဵုပြောဟိတ် အဲသ္ပအ္စာရ ဂးတုဲ ဒုၚ်လဝ်ကံပါၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်သၟိၚ်ဨကရာဇ်တုဲ အပါအံက်သၟိၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်အဝဵုပြောဟိတ်ကဵုဗဗၞးကပိလ နူကၠာတေံရ၊ စိုပ်လက်ထက်ကောန်ဒှ်သၟိၚ်ဂှ် ပြံၚ်ဖျုဲဖျေံထောံအဝဵုပြောဟိတ် ဗဗၞးကပိလဟွံမာန်တုဲ သၟိၚ်ဂၠာဲဂၠံၚ်တၞဟ်တၞဟ်သာ်ရ၊ ကာလပြောဟိတ်ကၠုၚ်ခစသၟိၚ်ဂှ် ပြောဟိတ်ထ္ၜးအာကာရရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပူဇဴဂဇံသဝ်တုဲ သၟိိၚ်ဒုၚ်တဲဍိုက်ဍိုက်ပေၚ်ပေၚ်ရ၊ (ဗောဓိသတ်ဂှ် ဒှ်ဗဗၞးပြောဟိတ်ကပိလ) ခစသၟိၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာရ။
ဗောဓိသတ်ကပိလဂှ် အာယုက်ဇၞော်နူသၟိၚ်၊ ဒေံ-ကောရကလမ္ဗကဂှ် အဝယ်အာယုက်တုပ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဗဗၞးကပိလဂှ် အဝယ်အာယုက်တုပ်ကဵုသၟိၚ်ရ ဗောဓိသတ်ဗဗၞးကပိလဂှ် ချပ်ဂွံသာ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်ဝွံ ညးအာယုက်တုပ်ကဵုဇကု ဂွံသဳကၠဳခစတိဟ် ဂေါဝ်ဆာဲကွေံရ၊ အဲဂှ်အာယုက်ဇၞော်နူသၟိၚ်ဏီ ဒးသဳကၠဳခစဂှ် ဟွံဆာဲရ၊ အဲအာတ်အခေါၚ်သၟိၚ်တုဲ တိတ်ပခၟဳဣသိခိုဟ်ရ ဂးတုဲ အာတ်အခေါၚ်သၟိၚ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် အဲဂှ်ဗျုအာဣရ၊ ကောန်အဲနွံမံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိတုဲ ကောန်အဲဂှ် ကဵုအဝဵုပြောဟိတ်ညိ၊ အဲတိတ်ပခၟဳဣသိရ ဂးတုဲ သဘဴပြောဟိတ်မ္ဂးဂှ် အဆက်နွံဂွံဒှ်မာန်-ဂွံအဝဵုမာန်ရ၊ အတိုၚ်ဂလာန်ဗောဓိသတ်ဂှ် အပ်ဇိုန်ကဵုအဝဵုပြောဟိတ်ကဵုကောန်ဇကုတုဲ ဒဴတိတ်ဂြိပ်ပခၟဳဣသိ-ရ။
ဣသိဗောဓိသတ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်တုဲ ကလိဂွံၛာန် အဘိညာဏ်လောကဳ လဟိၚ်ကဵုဓဝ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ဗဗၞးကောရကလမ္ဗက ဒေံဗောဓိသတ်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵုထောံအဝဵုပြောဟိတ်ကဵုကောန်ဇကု ဟွံကဵုဒေံဇကုဂှ်ရ ဗဗၞးထေဲကဵုကောဇကု ကပိလတုဲ ဒက်လဝ်ဝဲဇၞော်ဇၞော်ရ၊ ဒးပယာံမွဲဝါဂှ် သၟိၚ်သၟာန်ဇာန်တုဲ ပရူဒဒှ်ဗောဓိသတ် ကဵုထောံအဝဵုပြောဟိတ်ကီု ဒဴတိတ်ဂြိုပ်ကီုဂှ် ဗဗၞးကောရကလမ္ဗက ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ၊ ယွံရဲသဟာဲ ကောရကလမ္ဗက လ္ပဂွိၚ်ညိ၊ အဝဵုပြောဟိတ်ဂှ် အဲဇိုန်ကဵုရဲဗွဲစၟတ်ရ၊ ရဲဂှ် အဲသ္ပကော ကောရဲဂှ် အဲသ္ပဒေံ၊ ဟီုဂလာန်မုသာ ဠာန်ပဠဳတုဲ ဍောတ်ဒှ်ဇၞော်-ဇၞော်ဒှ်ဍောတ် ဍောတ်ဒှ်ဇၞော် ဂွံဒှ်ပြောဟိတ်ရ ဂးတုဲ ကောရကလမ္ဗက လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ် သာ်ဝွံရ။
ယွံမရာဇ်-မရာဇ်တံ ဟွံတီအစောံကောအဲဟာ ကောအဲဂှ် ဣဓိအနုဘဴဇၞော်လောန်တုဲ လှေံလှန်ပၠန်ဂတးထောံမရာဇ်မာန်မံၚ်၊ ဒေဝတဴပၟၚ်ပၟဲပန် ညံၚ်ဂွံကၠေံဗ္ဒန်အာ သ္ပမာန်မံၚ်၊ သၟူအမြာဲမောဝ်ဇောဝ်ပ္ဍးတဴ နူဇကုပါၚ်တံဂှ် ညံၚ်ဂွံပသအုဲအာ သ္ပမာန်မံၚ်၊ မရာဇ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒတုံစှ်ေ နူအာကာသ ဂတက်စိုပ်တိ သ္ပမာန်မံၚ်၊ မရာဇ်ဂှ် လုပ်အာပ္ဍဲတိ တိၚိတ်ဖျေံဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် မရာဇ်စိုတ်ဟွံတန် အတိုၚ်လဟီုဟွံဒှ် အရေဝ်ပြံၚ်အာရ လ္ၚောဝ်ပ္တီသာ်ဝွံတုဲ တုပ်တဴညံၚ်ရဴ လဴထ္ၜးလဝ်ကဵုလဝ်သတိကုသၟိၚ် ဂွိၚ်ဒုၚ်လဝ်နူဇမ္ၚောဲရ၊ ဆဂးဂှ် သၟိၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠအဲ ကောရကလမ္ဗက လ္ပသမ္တီဗီုဂှ်ညိ၊ လ္ပဟီုဗဒေါံသာ်ဂှ်ရ၊ ဗီုအဲဟီု အဲကၠောန်ဏောၚ်၊ အဲဟီုတုဲ အဲဟွံဆုတ်ကလေၚ် ဂးတုဲ သၟိၚ်ဗဗိုန်လဝ်အရေဝ်ရ။
သွက်ဂွံဟီုဂလာန်မုသာဂှ် ဗဗၞးသၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် မူရဴကာလမွဲ မရာဇ်ဟီုရော သၟာန်တိုန်တုဲ ယွံကောရကလမ္ဗက သ္ပတံနူတ္ၚဲဝွံတုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုထပှ်တေံ အဲဟီုရ သၟိၚ်ကဵုလဝ်အခိၚ် ဗွဲမဗိုန်ဗတ်ရ၊ ဒဒှ်ရ သၟိၚ်ဟီုဂလာန်မုသာဂှ် ပြာကတ်တမ္ညဝ်အာ အလုံဍုၚ်မွဲတုဲ က္တဵုဒှ်ကလိုက်ကၟဵုအိုတ်ရ၊ ကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ညးမွဲကဵုမွဲ သၟာန်ဇာန်ညးသ္ကံအိုတ်ရ၊ ဗီုလဵုကွေံရော သၟိၚ်ပိုဲဟီုဂလာန်မုသာဏောၚ် ဇၞော်ဂှ်သ္ပဍောတ်၊ ဍောတ်ဂှ်သ္ပဇၞော်၊ ကောဂှ်သ္ပဒေံ၊ ဒေံဂှ်သ္ပကောတုဲ သၟိၚ်ကဵုအဝဵုပြောဟိတ်ဏောၚ်၊ မုသာဝါဒမ္ဂးဂှ် မၞုံသဘဴလဵုရော လမ်စံက်မံၚ်ဟာ ဗုမံၚ်ဟာ ဗ္ကေတ်သာ်ထဝ်ဟာ မၞုံကဵုသာ်မွဲမွဲ ဒှ်ဂွံဟာရောတီ ဂးတုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်သၟာန်ဇာန် ဂၠာဲချပ်ကသပ် က္တဵုဒှ်တိုန်အိုတ်ရ။
- (ဍာံပြလောန်သန်) ပ္ဍဲအခိၚ်တံကဝ် လက်ထက်သၟိၚ်စေတိယဂှ် အလုံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်အိုဿီု ဟီုဂလာန်ဍာံစၟတ်ဟေၚ်၊ ဂလာန်မုသာလီဠာန်ပဠဳမ္ဂးဂှ် ညးလဵုမွဲဟွံဟီုရ၊ ဒှ်အခိၚ်ကာလ ဂလာန်သစ္စ ဗိုန်ဗတ်ကွေံကွေံရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ-မုသာမ္ဂးဂှ် ဒှ်မံၚ်သာ်လဵု သာ်ဗုလမ်စံက်ဒှ်တံနွံမံၚ်ကီုဟာ ဒးသၟာန်ဇာန်ညးသ္ကံ ချပ်တိုန်ညးသ္ကံအိုတ်ရ၊ ကာလဂှ် ကောန်ဗောဓိသတ် ဂွံလဝ်အဝဵုပြောဟိတ် နူအပါဣသိ မိၚ်ဒးဂလာန်သၟိၚ်တုဲ တိတ်အာဇရေၚ်ဣသိဗောဓိသတ်ရ၊ စိုပ်အပါဣသိတုဲ ကောန်ဂှ် ဂရၚ်ပ္တီသာ်ဝွံရ၊ ယွံအပါအံက် သၟိၚ်ဂှ် ညးဟီုဂလာန်မုသာတုဲ အပါအံက်ဂှ် ညးသ္ပဍောတ် အမူအဲဂှ် ညးသ္ပဇၞော် အဝဵုပြောဟိတ် အပါအံက်ကဵုလဝ်အဲဂှ် သၟိၚ်ကဵုအမူအဲဏောၚ်။
ပရူဒဒှ် သၟိၚ်ဟီုဂလာန်မုသာလေဝ် ဣသိဗောဓိသတ်တီအာတုဲ ကလေၚ်ဟီုကဵုကောန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန် ၜိုန်သၟိၚ်ဟီုဂလာန်မုသာလေဝ် ပိုဲတၞောဝ်ဒတောဝ်အဆက်ဆက်ဂမၠိုၚ် ဂိုၚ်ပါဲထောံအဝဵုပြောဟိတ်ဟွံဂွံ၊ သ္ပဟွံမာန်ရောၚ် ဣသိဗောဓိသတ် ဟီုကဵုကောန်ဇကုတုဲ ပရူဒဒှ် (သၟဲကြန်) ဖာတ်လဝ်အခိၚ် ဆိၚ်လဝ်အခါ ဟီုဂလာန်မုသာလေဝ် ကောန်ဂှ်လဴဗ္စကဵုအပါအံက်ရ၊ ဣသိဗောဓိသတ်ဟီု ကာလပေၚ်တ္ၚဲတေံ ကၠုၚ်ပြဟ်ပြဟ်ညိ၊ ကၠုၚ်လဴကဵုအဲညိ ဂးတုဲ ကောန်ဗောဓိသတ် ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ရ။
ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုထပှ်တ္ၚဲ သၟိၚ်ဟီုဂလာန်မုသာဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကောံဂၠောဲကၠုၚ်ဝၚ်နန်သၟိၚ် ပေၚ်ဍတ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴသဘၚ်ဇၞော်မွဲကီု၊ မၚ်ဗဵုသၟိၚ်ဟီုဂလာန်မုသာတုဲ၊ ဂဇံရေၚ်ပြေၚ်စွံလဝ် ဒၞာဲခုၚ်ဇံၚ်အိုတ်ရ၊ ကောန်ဗောဓိသတ်လေဝ် အာလဴပ္တီအပါအံက်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဗွဲမပြဟ်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ကျိုၚ်ကေတ်ကယျိုၚ်ကယျဝ် ဗွဲမဒးရးတုဲ တိတ်အာဒေါံဒၟံၚ် လ္တူအာကာသ (လ္တူအကး) အဒေါဝ်ပရိိသာတ် ဝၚ်နန်ဇကုရ၊ (သၟိၚ်ကလာၚ်ဂွံဒၟံၚ်တုဲ ဒတဴဒေါံမံၚ်လ္တူအကး) ထ္ၜးဇကု အဒေါဝ်ပရိသာတ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ဣသိဗောဓိသတ် ကပိလဂှ် ကလာၚ်ကၠုၚ်တုဲ ဂဇံတၚ်ထွာဲလ္တုအာကာသ ဂဇံမံၚ်ပ္ဍဲသၞာလးဇကု ဂတမုက်သၟိၚ်ရ၊ ကာလဂှ် ဣသိဗောဓိသတ် သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် တၠအဲဟီုဂလာန်မုသာတုဲ ဍောတ်ဂှ်သ္ပဇၞော် ကဵုအဝဵုပြောဟိတ် ကဵုဍောတ်ဂှ် ဒှ်ကွေံဟာ-ဍာံပြမံၚ်ရအ္စာ သၟိၚ်ဂး၊ အဲဟီုဗီုဏံရ သၟိၚ်ထပ်ဂးပၠန်တုဲ ဣသိဗောဓိသတ် ကလေၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဟီုဂလာန်မုသာမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဒုဟ် ဒုဟ်ဇၞော်ကွေံကွေံရ၊ ပလီုပလာ်ကၠေံ ဣဓိကြဳဇှ်မာန်ရ၊ က္တဵုဗဒှ်ကဵု ပ္ဍဲအပါယ်ပန်တေံမာန်ရ၊ သၟိၚ်မ္ဂးဂှ် ယဝ်ရဟီုဂလာန်မုသာတိဟ် ဒှ်ညးဂစိုတ်ကၠေံဓဝ်ရ၊ ဂစိုတ်ဓဝ်မ္ဂးဂှ် ဇကုဇကုဟေၚ် ဇကုကလေၚ်ဂစိုတ်ထောံမ္ဂးယၟုရ၊ မိက်ကဵုဒှ်ညးပြဲပြဲတုဲ ဣသိဗောဓိသတ် တွံဓဝ်ဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ်နာနာသာ်ရ။
ကြဴဂှ် ထပ်ဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ် ဗွဲမလောန်တုဲ ဣသိဗောဓိသတ် ဟီုတိုန်ဂတပရိသာတ်ဂမၠိုၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် ယဝ်ရမရာဇ် ဟီုဂလာန်မုသာဍာံစၟတ်မ္ဂး ဣဓိအနုဘဴပန် ကၠေံဗ္ဒန်အိုတ်ရောၚ် ဂးတုဲ သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်ဂှ် ဖေက်လကိုတ်လောန်ဟေၚ် ကလေၚ်ရံၚ်ဗၞး-ကောရကလမ္ဗက ရဲသဟာဲဇကုရ၊ ကာလဂှ် ဗၞးရဲဇကုဟီု ယွံသၟိၚ်ဇၞော် လ္ပဖေက်ညိ ဂလာန်ဗီုဏံဂှ် ကၠာတေံ အဲဟီုလဝ်ကဵုသၟိၚ်တုဲမံၚ်ရဟွံသေၚ်ဟာ သၟိၚ်ဂှ် ၜိုန်ရဂွံမိၚ်ဂလာန်ဣသိ-ကပိလကီုလေဝ် အတိုၚ်ဇကုဒုၚ်ကံပါၚ် ဟီုဂလာန်မုသာ မူဒှ်ဒှ် ဟီုတွဵုဏောၚ်ဂှ် ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ ဃောဒတဴဒေါံမံၚ်လ္တုအာကာသ ဂတပရိသာတ်ဂမၠိုၚ် ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ။
ယွံတၠဳပိုန်ဣသိ တၠအဲဂှ်ဍောတ်-ဒေံရ၊ ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော်-ကောရ ဟိုတ်နူဟီုဒးဂလာန်မုသာစိ၊ ဣဓိအနုဘဴပန် ကၠေံဗ္ဒန်အာမွဲ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ဒေဝတဴပန် ပၟၚ်ပၟဲသၟိၚ်ပန် ဟွံမၚ်မွဲသၟိၚ် ထောံဒတုံဖျေံသၞာ် ပ္ဍဲတံဇိုၚ်သၟိၚ်တုဲ ကၠေံဗ္ဒန်အာအိုတ်ရ၊ သၟူအမြာဲပ္ကဴဒကှ် မောဝ်ဇောဝ်ဒၟံၚ်နူသၟန်ပါၚ်သၟိၚ်ဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟူခၟာဲစာၚ်အုဲအုဲ တိတ်ကၠုၚ်ရ၊ သၟူအမြာဲကြက်စၠန် မောဝ်ဇောဝ်ဒၟံၚ်အလုံဇကုသၟိၚ်မွဲဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟူတြဴဇၞော် ပသအသောန်တိတ်ကၠုၚ်ရ၊ ထိၚ်ဒဝ်ဇကု ပ္ဍဲလ္တူအာကာသဟွံမာန်တုဲ ဒတုံစှ်ေတိ ဂတပရိသာတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ (ညးညာတ်အဲဆဵု ညးဗဵုအဲကျောဝ် မုက်မတ်ဟွံဂေါဝ်အှ်ေရ။)
ဣသိ - - ကာလဂှ် ဣသိဗောဓိသတ် ဆာန်ဍူဗွဲမလောန်တုဲ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် လ္ပဖေက်ညိ၊ လ္ပဟီုဂလာန်မုသာညိ၊ ယဝ်ရသၟိိၚ်ဇၞော်ပလေဝ်ထောံ ကလေၚ်ဟီုဍာံဍာံမ္ဂး ဣဓိအနုဘဴ အလုံအိုဿီု အတိုၚ်မူလပကတိကၠာတေံ ကလိဂွံမာန်ဖအိုတ်ရ။
သၟိၚ် - - ဣသိတံဂှ် လှေံလှန်ဝဵုစၞာဲအဲ နကဵုဣဓိအိုတ်ရ၊ အဲဂှ် ကလေၚ်ဆုတ် ဆုတ်ကလေၚ်စှ်ေဟွံသေၚ် ဣသိဂှ် ဍောတ်၊ ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော်ဂးတုဲ ဟီုဂလာန်မုသာပၠန်ရ၊ (ဟိုတ်နူဠာန်ပဠဳ မရနုက်ကဵုၜါဝါဂှ်ရ ဇိုၚ်ၜါဒိုဟ် လုပ်အာတိ စဵုကဵုစိုပ်မတ်စိၚ်ရ၊ တိစၚိတ်ရ။)
ဣသိ - - ယွံသၟိၚ်မပြဲ လ္ပဟီုဂလာန်မုသာညိ၊ ယဝ်ရဟီုမ္ဂး ဗြဲကျာဟွံဓဝ်ယာတုဲ သတ်ဂမၠိုၚ် က္တဵုဒှ်ဒဒိုက်အိုတ်ရ၊ ဟီုဍာံဍာံညိ၊ ညးဂှ်ဇၞော်ရော။
သၟိၚ် - - ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန် နန်အဲအဲပိုၚ် ဟွံခိုၚ်တိဟ်ကဝ် လဝ်စိုတ်သာ်ဂှ်တုဲ တၠအဲဂှ်ဍောတ် ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော် ဟီုဗဒှ်ကေတ်ရ၊ (ပ္ဍဲကာလဟီုဂလာန်မုသာ မရနုက်ကဵုပိဝါဝွံ ဇိုၚ်ၜါဒိုဟ်လုပ်အာတိ စှ်ေအာစဵုကဵုစိုပ်တၚ်က္ၜံၚ်ရ။)
ဣသိ - - ယွံသၟိၚ်မပြဲ ရဲညးဟီုဂလာန်မုသာဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵုဇြုံလတာ်ၜါကီုရ၊ ဟီုဍာံဍာံတိဟ် အတိုၚ်ပကတိ ကလေၚ်ဒှ်မာန်မံၚ်ဏီ၊ ဟီုဍာံဍာံညိ၊ ညးဂှ်ဇၞော်ရော။
သၟိၚ် - - ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန် ဂၠုၚ်အဲအဲဒုန် ကုန်ဒဵုစိုပ်စိုပ်၊ တိုပ်ထောံဂလာန်သစ္စတုဲ တၠအဲဂှ်ဍောတ်၊ ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော်၊ (ပ္ဍဲကာလဟီုဂလာန်မုသာ မရနုက်ကဵုပန်ဝါဝွံ ဇကုသၟိၚ်ဂှ်ဗၠိုက်စှ်ေအာတိ စဵုကဵုစိုပ်ဂၞိၚ်ရ။)
ဣသိ - - ညးဟီုဂလာန်မုသာတံဂှ် ဇၟာပ်ဘဝက္တဵုဒှ်မၞိဟ် ဟီုဂးဟွံစိုပ်ဒတုဲ ပါၚ်ဇြိုၚ်ခအ ပါၚ်ပသအုဲဏောၚ် ဟီုဍာံဍာံညိဣစံ၊ ပိုဲညးၜါကောကဵုဒေံဂှ် ညးလဵုဇၞော်ရော။
သၟိၚ် - - ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန် ချေံအဲအဲဍိုက် လိုက်လဵုစိုပ်စိုပ် ဣသိဂှ်ဍောတ် ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော်၊ (ပ္ဍဲကာလဟီုဂလာန်မုသာ မရနုက်ကဵုမသုန်ဝါဝွံ ဇကုသၟိၚ်ဗၠိုၚ်စှ်ေအာ စဵုကဵုစိုပ်ပေါၚ်ဠိုတ်-ရ။)
ဣသိ - - ယွံသၟိၚ်မပြဲ ရဲညးဟီုဂလာန်မုသာတံဂှ် ဇၟာပ်ဘဝက္တဵုဒှ်မၞိဟ် ဟွံဂွံကောန်တြုံတုဲ ကလိဂွံကောန်ဗြဴသၟးရ၊ ယဝ်ရဟီုဍာံဍာံမ္ဂး-ကလေၚ်ဒှ်အတိုၚ်ပကတိမာန်ဏီရ၊ ဟီုဍာံဍာံညိ ညးဂှ်ဇၞော်ရော။
သၟိၚ် - - ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန် ကၞေၚ်ထောၚ်ကၠိုဟ်စာ် မူသာ်ဟွံတၟေၚ် ဝေၚ်ကၠေံဂလာန်သစ္စတုဲ၊ ဣသိဂှ်ဍောတ် ကောရကလမ္ဗကဂှ်ဇၞော်၊ (ပ္ဍဲကာလဟီုဂလာန်မုသာ မရနုက်ကဵုတြဴဝါဝွံ ဇကုသၟိၚ် စဵုကဵုစိုပ်သိုဟ်ဖျုန်တှ်ရ။)
ဣသိ - - ယွံသၟိၚ်မပြဲ ရဲဟီုဂလာန်မုသာတံဂှ် ဇၟာပ်ဘဝက္တဵုဒှ်မၞိဟ် ကလိဂွံကောန်ဇာတ်ကီုလေဝ် ကောန်ဇာတ်တံဂှ် ဟွံတီဂုဏ်မိမတုဲ ပြံၚ်အာဌာန်တၞဟ်အိုတ်ရ၊ ယဝ်ရဟီုဍာံဍာံမ္ဂး ကလေၚ်ဒှ်အတိုၚ်ပကတိမာန်ဏီရ၊ ဟီုဍာံဍာံညိ ညးဂှ်ဇၞော်ရော။
သၟိၚ် - - ညံၚ်ရဴဟီုဂးတိုန် လောန်နူသဂါတ္ၚဲ ဗ္တံဂၠုဟွံမွဲပုဟ် က္ဍုဟ်ထောံဂလာန်သစ္စတုဲ အဵု-ဣသိ အရေဝ်ဂၠိၚ်ဂလိုၚ်ဏံကီု ဣသိဂှ်ဍောတ်၊ ဒေံဣသိဂှ်ဇၞော် ကလေၚ်ဟီုလက်ကရဴအိုတ်ရ၊ ပရိသာတ်မှာဇန်ဂမၠိုၚ် ကောံကၠုၚ်ဗဵုဒၟံၚ် ပေါဲဟီုဂလာန်မုသာ ထၟုန်တၠန်တံဂှ်လေဝ် ဖေက်လကိုတ် စိုတ်ယောၚ်ယာ ပလေဝ်မုက်မတ်ဟွံလောဲအှ်ေရ၊ (ပ္ဍဲကာလဟီုဂလာန်မုသာ မရနုက်ကဵုထပှ်ဝါဝွံ၊ ပၟတ်နရက်အဝိက်တေံ ဂဵုဍာဲတိုန်တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာ သၟိၚ်စေတိယ စဵုကဵုစိုပ်နရက်အဝိက်တေံရောၚ်။)
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂးတိုန်သာ်ဝွံအိုတ်ရ၊ ယွံပရိသာတ်တံ သၟိၚ်စေတိယဂှ် လက်ဣသိကီု။ သီုဟီုဂလာန်မုသာတုဲ စိုပ်အာနရက်အဝိက်ဂျိုၚ်ဂျိုၚ်ရ၊ ဂးတုဲ ဃောဖေက်လကိုတ်ဂှ် ကလေၚ်စဴအာသ္ၚိ ဇကုဇကုအိုတ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မသုန်ဂှ် ပြာပ်လုပ်ဇရေၚ်ဣသိ အောပ်မာစှ်ေပ္ဍဲဇိုၚ်ဣသိတုဲ ယွံတၠဳလပိုန်ဣသိအ္စာမပြဲ အ္စာမပြဲဂှ် ကဵုဂွံဒှ်သၠဲလၜေါ်ဇၟော်ကဵုဗ္ဒဗ္ဒာဲပိုဲဍိက်တာညိအဴ။ သီုကဵုဖေက်ဂၟံက် လ္ၚောဝ်ပ္တီရ၊ ဣသိဗောဓိသတ်လေဝ် ယွံကောန်သၟိၚ်တံ မအံက်မၞးတံဂှ် ဒှ်ညးပလီုဓဝ် ဂစိုတ်ဓဝ်တုဲ လက်ဣသိ ဟီုဂလာန်မုသာ အာစိုပ်နရက်အဝိက်ရ၊ ဓဝ်ဝွံ ကလေၚ်ဂစိုတ်ကၠေံဇကုဇကုတုဲ ဏာဗစိုပ်ကဵုနရက်အဝိက်ရ၊ မၞးတံ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်သောတ္ထိယဟွံထေက်ရ၊ ပြံၚ်အာပ္တန်ဍုၚ်တၞဟ်သ္အာၚ်ညိ ဂးတုဲ ဣသိဗောဓိသတ် ပ္ညုၚ်ထ္ၜးဏာဒၞာဲပ္တန်ဍုၚ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်မွဲ ပ္တန်ဍုၚ်မွဲတုဲ ကောန်သၟိၚ်မသုန်ဂှ် ဒှ်အာဍုၚ်မသုန် နကဵုယၟုယၟာဍုၚ်တၟိဖအိုတ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်စေတိယတုဲ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞးကပိလ-ရ။
- (သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ် ဂွံမသုန်ဇာတ်။ ။ စေတိယဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် အဌက တုဲရ။
(ၛ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် နဝက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) တိတ္တိရဇာတ် (ဇာတ်ဂစေံသဝ်ရဝကာ်-လ္ၚဵုကော်ဟီုဂး-ဂစေံဍာ်မိတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- (ပရူဣသိဝဵုစၞာဲ သာဲအာနူကရုဏာ လသာထောံဓဝ်ဆာန်ဍူ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ (ဂလာန်ဂှ် ဒှ်ဍာံစၟတ်သန်) ဒေဝဒတ်ဂှ် ဖေက်ပါပ် လကိုတ်ပါပ် ဒုဟ်ဒဏ်ဟွံမွဲတုဲ ဟွံတီဂုဏ်ကျာ်လးလးရ၊ ပံၚ်ကဵုအဇာတသတြု ဗလးသၟာတ္ၚ ကဵုပန်ဂစိုတ်ကျာ် ပၠောဖျေံတၟံနူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဗလးစိၚ်နာဠာဂိရိ ကဵုဒိထထပက်ဂစိုတ်ကျာ် ဂလာန်သာ်ဝွံ ခၟဳဂမၠိုၚ်ဟီုဂး ပ္ဍဲသဘၚ်ဓဝ်အိုတ်ရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲ၊ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ အ္စာဇၞော်ဒိသာပါမောက္ခမွဲဂှ် ဗ္တောန်ကဵုကွတ်ပညာ ကောန်ကွးဇကုဂမၠိုၚ် မသုန်ကၠံတုဲ ဗွဲကြဴ တိတ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ ပ္တန်လဝ်ဘာဆုဒုန် ပဒတဴဗွဲတသိုက်ရ၊ ကွးအ္စာဇၞော် မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် မသုန်ကၠံလေဝ် ဗက်တိတ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ သိုၚ်ဘာ ဒၟံၚ်ကရောံအ္စာဇၞော်ရ၊ ကလောကောဒေံ မိမ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်အ္စာဇၞော် သွက်ကောန်ဇာတ်ဇကု ဂွံစသုၚ်အာဂှ် ပလံၚ်ပတိတ်ဏာဇွောံမ မပ္တံ သ္ၚု ၜဵု ကၠေၚ် ရနုက်ဗပေၚ်ကဵုအထံက်အပၚ်တုဲ ညးပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်ဂှ် ဒှ်တသိုက်ကွေံကွေံရ၊ ညးတၠကုသဵုမွဲဂှ် သွက်အ္စာဇၞော်ဂွံသုၚ်ဍာ်တှ်တုဲ ကဵုဒါန်ဂၠဴၝောံဍာ်တှ်မွဲ သီုကဵုကောန်ဍောတ်မွဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ပၠန် ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ဂစေံသာရဝကာ်တုဲ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ပဣသိ (ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲစဖျုန်သတ္တံရ။) ဗ္ဒာဲဘာအ္စာဇၞော်ဂှ် ဗကောတ်ၝောံကဵုကောန်ဍောတ်ၜါ ဒၟံၚ်အာတုဲ ဇာဒိသိုၚ်ကဵုကၠလေဝ် ကၠုၚ်ခစအ္စာ ဒိသပါမောက္ခလၟိုန်ရ၊ (ဇာဒိသိုၚ်ကဵုကၠ ဒှ်မိတ်သ္ဍိုက်ဆာန် ကေုာံ ရေၚ်သ္ကံဂှ် အသိၚ်မေတ္တာအ္စာလေဝ်ဒှ်၊ ညးမပ္တံပါရမဳ အဂ္ဂသာဝက မွဲအသၚ်ဃဲကဵု ပရဲမွဲလက်ကဝ်လေဝ်ဒှ် သၟဟ်ညဳသာမွဲစွံရောၚ်။)
ဂစေံသဝ်ရဝကာ်မွဲဂှ် ကၠုၚ်မံၚ်ဗ္ဒာဲဘာအ္စာဇၞော်လၟိုန်တုဲ ကာလအ္စာကဵုကွး ဖ္ဍောတ်သှ်ၛာဲဒၟံၚ်ကွတ်ပညာဗေဒၚ်ဂှ် ဂစေံသဝ်ရဝကာ် ဂွံမိၚ်ဂွံကလၚ် လေပ်ကၠိုဟ်ခၠၚ်ဗေဒၚ်ပိ စိုတ်ကၞောတ်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ်ကဵုဂစေံသဝ်ရဝကာ်ဂှ် ဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ် ညးသ္ကံဗွဲမလောန်ရ၊ ဃောဂှ်ပၠန် ကွးဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ ကတ်ဗ္တောန်ကွတ်ပညာ ကၠာဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီ အ္စာဇၞော်စုတိအာရ၊ မၚ်ဗၠာဲတံဂှ် စံၚ်ဇွဂြဇုတ်အ္စာ ဗွဲမဒးရး ဒက်ပ္တန်လဝ်ကျာ်စေတဳဗ္တဳမွဲတၞုၚ်တုဲ သ္ပပူဇဴလဝ်ပ္ကဴဩဴမြမောဝ် ဇၞောဝ်အလာံ ဇၞောဝ်လတာ် ဗွဲမဒ:ရး ရှ်ေသှ်ေကျာ်စေတဳ သ္ပစၞးအ္စာဇၞော်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲတံဂှ် ဂိုဟ်ဆာန်အ္စာဇၞော်တုဲ နရိုအ်ယာံအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဂစေံဗောဓိသတ် သၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲတံ မူဟိုတ်မၞးတံ နရိုအ်ယာံအိုတ်ဂှ်ရော။
ပရူဒဒှ်ဂှ် မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ်လဴထ္ၜးတုဲ ဂစေံဗောဓိသတ်ဟီု မၞးတံလ္ပစံၚ်တူအိုတ်ညိ၊ အဲဗ္တောန်ကဵုကွတ်ပညာဗေဒၚ် ကုမၞးတံရ၊ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် မိၚ်တုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန်ဂစေံဗောဓိသတ် ပရူဒဒှ်လေပ်ကွတ်ဗေဒၚ်လေဝ် လဴထ္ၜးကဵုရ၊ (ထေက်ကဵုအံသဝ်ခိုဟ်လောန် ဂစေံ သတ်တိရစ္ဆာန်လေဝ် ဗ္တောန်ကဵုကွတ်ပညာ ကုမၞိဟ်တံမာန်ဏီသွံ) ကာလဂှ် ဒၞာဲတၚ်ဝါတ်ဂါတ် မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် ဟွံကၠိုဟ် ညာဏ်ဟွံမြက်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ညံၚ်ရဴဍာ်ၜဳ ဇွောဝ်ဟဳစှ်ေနူက္ဍဟ်ဒဵုကီု၊ ဂစေံဗောဓိသတ် ဖ္ဍောတ်သှ်ၛာယ်တွံထ္ၜးကဵုရ၊ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ်် မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ ကတ်ဗ္တောန်ကေတ်ကွတ်ပညာဗေဒၚ် သ္ပစၞးအ္စာဇကု ဒိသာပါမောက္ခလၟိုန်ရ။
ဂစေံဗောဓိသတ်ဂှ် မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် စုတ်ကြိုၚ်လဝ်ကဵုခရိုၚ်ထဝ် ဗစစၞ မပ္တံဍာ်သာဲ ကွာၚ်ဗကတံဂှ်တုဲ သ္ပပူဇဴ နကဵုပ္ကဴဩဴမြမောဝ်အိုတ်ရ၊ ဂစေံဗောဓိသတ် ပကတ်ကဵုပညာဗေဒၚ် ကုမၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ်တုဲ ခြာဟွံလံ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် လေပ်ကွတ်ဗေဒၚ်ပိ စိုပ်ကၞောတ်အိုတ်ရ၊ ဒဒှ်ရ ဂစေံသာရဝကာ် ဗ္တောန်ကွတ်ပညာဗေဒၚ်ကဵုမၚ်ဗၠာဲမသုန်ကၠံ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်တေံလေဝ် ဒယှ်တမ္ညဝ်ပြာကတ်အာ အလုံတ္ကံဇမ္ဗုဒိပ်မွဲရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သဘၚ်ပေါဲဇၞော်မွဲ က္တဵုဒှ်တုဲ မိမညးတံ ကဵုဏာပရိုၚ်မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ အပေါတ်အိုဿီု မပ္တံဂၞဳသ္ကဝ် ဇံၚ်ဂတဵုဘာလေဝ် ပအပ်ကဵုဂစေံသဝ်ရဝကာ် လဴပၟိၚ်ပၟဟ် သ္ပရှ်ေသှ်ေတုဲ စဴကၠုၚ်မွဲချိုန်ခဏရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ်ပၠန် ဣသိစၞာဲမွဲ ဂါဲအာဂါဲကၠုၚ်တုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ဘာတုဲ သ္ပဒတဴအာရ၊ ဃောဂှ် ဗကောတ်ၝောံမွဲ ညာတ်ဒးဣသိစၞာဲ ထေၚ်ဂး ဣသိဂၠာဲသ္ၚဳဓဝ် ဖျဝ်စိုတ်သၞေံသၞဴ ဟီုဂးဂလာန်ဍာတ်ကြောံ သ္ပခိုဟ်ကဵုဣသိစၞာဲတုဲ ပ္ဍဲဒၞာဲတေံ သ္ၚုနွံ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ် ကၠေၚ်လသိုဏ်နွံဒှ်တံ ဍုန်ပုၚ်ညိ၊ စညိ ပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵုဣသိရ၊ ဆနွံတဴ လဴဗ္စကဵုဣသိဖအိုတ်တုဲ ဗကောတ်ၝောံအာဂၠာဲစစၞ တိတ်အာနူဒၞာဲဇကုရ၊ ဗီုဒှ် ဒးဗစပ်ဣသိဍုန်ပုၚ်ပြဟ်ပြဟ်တုဲ ညာတ်စုတ်ကောန်ဗကောတ်ဍောတ်ဍောတ်ၜါ ဂစိုတ်ထောံ ဃောဂှ် ဍုန်စသွပၠန်ရ။
ဣသိညာတ်ဒး စဒးစၞဖျုန်မၞုံကဵုရှ်တုဲ တ္ၚဲဂှ် ဂစိုတ်ဂစေံသဝ်ရဝကာ် ဂစိုတ်ကောန်ဂၠဴသၟတ် ဍုန်စသွပၠန်ရ၊ သဝ်တ္ၚဲဂှ် ယာဲဂၠဴၝောံ စဴကၠုၚ်နူဂၠာဲစစၞ ဟွံညာတ်ကောန်ဇကုတုဲ ဃောနရိုအ်ဂၠာဲကောန်ဂှ် ဣသိထပ်ဂစိုတ်ဍုန်စသွပၠန်ရ၊ (ဗကောတ်ၜါ ဂၠဴၜါ ဂစေံမွဲ ဂစိုတ်စဖအိုတ်တုဲ စပုၚ်သွပေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴခိုဟ်ခိုဟ်တုဲ၊) ဣသိစၞာဲတိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ် ဇရေၚ်တံဆု ဗရုဂအဳဒၟံၚ်ဂြံက်ဂြံက်ရ၊ ဒေဝတဴဆုမွဲ ညာတ်ဒးဗကောတ်ၝောံ ဒှ်ဒဒိုက်စိုတ်တုဲ ဆာန်ဍူဗွဲမလောန်ရ၊ ဗကောတ်ၝောံဂှ် စဴကၠုၚ်ပယာံတ္ၚဲသဝ် ဟွံညာတ်ကောန်ၜါတုဲ မံၚ်စံၚ်ဟွံဒး ဂွိၚ်ဂွာဲတိုန်နာနာသာ်ရ။
ဒေဝတဴဆုဂှ် နကဵုအနုဘဴဇကု ဒတဴမံၚ်လ္တူဂါပ်ဆုတုဲ ဟီုကဵုဗကောတ်ၝောံ သာ်ဝွံရ၊ ယွံဗကောတ်ၝောံ ဗှ်ေလ္ပစံၚ်တူညိ တြုံလၟုတ် ဣသိအယုတ်ဂှ် ဗှ်ေကိတ်ဗပိုတ်ထောံကံတုဲ ဂစိုတ်ထောံညိ ဂးတုဲ ဗကောတ်ၝောံ ဂွိၚ်တိုန်သာ်ဏံပၠန်ရ၊ အေ-ဣသိအယုတ် ၚုဟ်အာတုဲ ဂစိုတ်အဲပၠန်ရ၊ ညံၚ်ဗၠးဂစိုတ်ဂှ် အဲဒးဂြိပ်ပါဲခိုဟ်ရ ဂးတုဲ ဂြိပ်ဒဴထောံပြဟ်ပြဟ်ရ၊ သတ်တံဂှ် ဟိုတ်နူဒှ်ရဲမိဿဟာဲ ကေုာံရၚ်သ္ကံစိ၊ လဆောဝ်ဇာဒိသိုၚ်ကဵုကၠ ကၠုၚ်ခစဂစေံဗောဓိသတ် ကၠုၚ်ကလၚ်ဓဝ် ကၠုၚ်သ္ပပူဇဴရ။
လဆောဝ် ဂစေံဗောဓိသတ်အာတုဲ တွံဓဝ်ဇာဒိသိုၚ်ကၠ သ္ပဂုဏ်ကေုာံရၚ်သ္ကံရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် ဇာဒိသိုၚ်ဟီုကဵုကၠ သာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲကၠ ဂစေံသဝ်ရဝကာ် မၞုံကဵုပညာသဟာဲပိုဲဂှ် ဟဂွံဆဵုညာတ်ဗွဲမလံတုဲ ပေၚ်အာထပှ်ဒ္စာံတ္ၚဲတုဲရ၊ ကှ်ေ-ရဲအာတုဲ ညံၚ်ဂွံတီဟိုတ်ဖဵုဂှ် လ္ၚတ်စံၜတ်ရံၚ်ညိ၊ တီဟိုတ်ဖဵုတုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ညိ၊ ဂးတုဲ ကၠဒုၚ်ကေတ်အသံ အာစံၜတ်ရံၚ်ဟိုတ်ဖဵုဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် ဂွံညာတ်ကေတ်ဣသိစၞာဲ တိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ် ဂွံညာတ်ကေတ်တသော်ဂစေံသဝ်ရဝကာ် ခက်ဗာန်မံၚ်ပ္ဍဲသော်က္ဍိုပ်ဣသိတုဲ ကၠတီကေတ်ဍာ်ပလာဲ အခါတ်အကာဲဒးရ၊ ပါဲနူဂှ်ပၠန် ဇုတ်ဂၠဴလေဝ်ပြာကတ် နွံဒၟံၚ်ဗ္ဒာဲဣသိတုဲ တီကေတ်ပြဝဣသိဖအိုတ်ရ။
ဃောဂှ် ကၠလုပ်ရံၚ်ဂစေံသဝ်ရဝကာ် ပ္ဍဲခရိုၚ်ထဝ်ဟွံညာတ်တုဲ အဵု-တြုံလၟုတ် ဣသိအယုတ်ဏံ ဂစိုတ်ထောံသတ္တံဖအိုတ်ရသွံ၊ ဃောဂှ် ကၠလုပ်အာ ဣသိဟွံၚုဟ်ဏီ ကၠထၞိက်ကဵုဇိုၚ် လကိုတ်ၚုဟ်တိုန်တုဲ (ပ္ၚုဟ်ကဵုဇိုၚ်) တုဲ ဣသိစၞာဲညာတ်ဒးကၠ ဖေက်ဇကုဒတဝ်ရ၊ ကာလဂှ် ကၠဟီုကဵုဣသိရဴသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲတြုံအယုတ် တၠအဲဂစိုတ်ကၠေံသတ္တံဂှ်တုဲ စထောံဖအိုတ်ဟာ ဂးတုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ ဣသိစၞာဲဆာဲညာဏ်တုဲ ယွံတၠအဲ အဲဟွံဂစိုတ် ဟွံစရ၊ ဠာန်ဂတမတ်မွဲဗီု ကြဴမတ်မွဲနဲရ၊ ကၠဟီုတိုန်ပၠန် ဟာဲတြုံလၟုတ် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ယုတ်မာ တၠအဲဟွံဂစိုတ်မ္ဂး-ညးဂှ်ဂစိုတ်ရော ပါဲနူတၠအဲတုဲ ညးတၞဟ်ဟွံမွဲ ယဝ်ရဠာန်ပဠဳဒၟံၚ်မ္ဂး-လမျီုတၠအဲဟွံမွဲရ။
ဣသိစၞာဲ ဖေက်လောန်ဗၞတ် ကၠစၟဳစၟတ် ပိုက်တံဂၠာဲရိုဟ်တုဲ ဒုၚ်ကံပါၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠအဲ ကောန်ဗကောတ်ၜါဂှ်ကီု၊ ကောန်ဂၠဴသၟတ်ကီု၊ ယာဲဍေံကီု၊ အဲဂစိုတ်တုဲ စထောံကွေံရ၊ ဂစေံသဝ်ရဝကာ်ဂှ် အဲဟွံဂွံဂစိုတ်ဍာံဍာံရ ဂးတုဲဠာန်ထောံမွဲဒကုတ်ရ၊ ၜိုန်ရဣသိစၞာဲ ဂၠာဲဟီုဂလိုၚ်ဂှ်ကီုလေဝ် ကၠဟွံပ္တေဟ်တုဲ သၟာန်ဇာန်နာနာသာ်ရ၊ ပရူဒဒှ်ဣသိ ကၠုၚ်နူကလိၚ်္ဂရးတုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ဌာန်ဏံလေဝ် ကၠဂွံတီကေတ်ဖအိုတ်ရ၊ (ကၠတၠပညာဂှ် ဒှ်နာဲစာညး စၟတ်ဂဗုတ် ဂစိုတ်သတ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ) ကာလဂှ် ဟီုကဵုဣသိစၞာဲ သာ်ဝွံရ၊ အဲစၟဳစၟတ်မံၚ် ညံၚ်ဂွံဍာံစၟတ်ဖိုဟ် ဟီုဂလာန်ဝဵုစၞာဲတုဲ ကှ်ေ-ဗက်အာအဲ သၟိၚ်သတ်ရဲသဟာဲအဲ ဇာဒိသိုၚ်နွံမံၚ် စိုပ်ဇရေၚ်သၟိၚ်သတ်တေံတုဲ ဠာန်ပဠဳဂွံ-ဟွံဂွံတီရ၊ ကှ်ေ-ဗက်အာအဲလၟုဟ်ဏောၚ် ကၠဂးတုဲ တုပ်တဴညံၚ်ရဴဍိက် သၟိၚ်ရပ်ဏာမၞိဟ်တၠဂဗုတ်ကီုရ၊ ကၠတၠပညာဂှ် ၜိုတ်လဵုဍိုဟ်ကေတ်ရော ဖေက်ဣသိဂြိပ်ထောံတုဲ ဣသိအယုတ်ဂှ်ကဵုအာဂတ ကၠဂှ်ဗက်အာလက်ကရဴ၊ ဒဳဏာလဂှ်ရ၊ စိုပ်သၟိၚ်သတ်ဇာဒိသိုၚ်တုဲ ဒဒှ်ကၠကော်နၚ်ဣသိဂှ် ညာတ်ဗက်တၟေၚ်တၟဟ် ဇာဒိသိုၚ်သၟာန်တိုန်ကၠ အဃောဂှ်ရ။
ပရူဒဒှ် သၟာန်စဳစတ် စံၜတ်ပိုက်တံ ကလောန်ဣသိအယုတ်ဂှ် ကၠပ္တိုန်ထ္ၜးကဵုဇာဒိသိုၚ်ဖအိုတ်တုဲ စိုပ်ဂတမုက် (သၟိၚ်ဇၞော်စၟတ်ဂဗုတ်) ဂှ် ဣသိ စိုပ်ဍာ်ဒစိတ်ရ၊ ဖေက်လ္တူဖေက် မုက်မတ်ဗၠး ညာတ်ဒးကၠကဵုဇာဒိိသိုၚ်တုဲ ရံၚ်ဗၟံက်ပလိုတ်လေဝ် ဂြိပ်ဒဴပါဲဟွံဂွံရ၊ ကာလဂှ် ဇာဒိသိုၚ် စၟဳစၟတ်သၟာန်ဣသိပၠန်ရ၊ အဵုတြုံလၟုတ် ဂစေံသဝ်ရဝကာ်မၞုံကဵုပညာဂှ် တၠအဲဂစိုတ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဟာ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် သၟာန်တပ်တပ်တုဲ ဟွံဂံၚ်ဠာန်ရ၊ ယွံတၠသၟိၚ်သတ် အဲဂစိုတ်ကွေံရ ဂးတုဲ ဒုၚ်ယွံ ဟွံဂံၚ်ပၞုက်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်မိၚ်ဒးဂလာန် ဣသိစၞာဲဟီုဍာံဍာံတုဲ မိက်ဂွံဗလးဖျဴရ။
ဆဂးဂှ် သၟိၚ်ကၠတၠညာဏ်ဂှ် ဟွံမိက်ဗလး ဂစိုတ်ထောံဏောၚ်-ဂးတုဲ သၟိၚ်ကၠကိတ်ဂစိုတ်ထောံ ဣသိစၞာဲ ချိုတ်အာပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရောၚ်၊ မၚ်ဗၠာဲမသုန်ကၠံလေဝ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်နူသဘၚ်ပေါဲ စိုပ်ကၠုၚ်ဘာဇကုတုဲ ဟွံညာတ်ဂစေံဗောဓိသတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဂိုဟ်ဆာန်လောန်ဗၞတ်စိ၊ မၚ်ဗၠာဲဂမၠိုၚ် နရိုအ်ယာံကရေဝ်ကရောတ် စိုတ်ဍောတ်ဒှ်လၞီလၞာ် ဍာ်ရမတ်လၚ်ဇွောဝ်အိုတ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲစဖျုန်သတ္တံ၊ ဂစိုတ်အဲလၟောဝ်ကျာ် ဂစေံသဝ်ရဝကာ်ရ၊ ခၟဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ဗကောတ်ၝောံရ၊ မောဂ္ဂလာန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကၠ-ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဇာဒိသိုၚ်ရ၊ ကဿပလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာဒိသာပါမောက္ခ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂစေံသဝ်ရဝကာ် မၞုံကဵုပညာ-ရ။
- တိတ္တိရဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။ အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် နဝက တုဲရ။ ။ ။
(ည) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဒသက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) နိဂြောဓဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်နိဂြောဓ ဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲတၞံဇြဲ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဟွံတီဂုဏ်ညး ဒးလီုလာ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဟွံတီဂုဏ်ကျာ်သဗ္ဗညုတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
ဍာံပြလောန်သန် ။ ဒးပယာံမွဲတ္ၚဲ ခၟဳဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုဒေဝဒတ် သာ်ဝွံအိုတ်ရ၊ ယွံကောန်တၠဒေဝဒတ် ကျာ်သဗ္ဗညုဂှ် သ္ပဂုဏ်ကဵုတၠအဲဗွဲမဂၠိုၚ် တၠအဲနိဿဲကဵုကျာ်တုဲ ဂွံဒှ်သာမဏဳ ဂွံဒှ်ခၟဳ ကတ်ဗ္တောန်ဂလာန်ကျာ် ပိဋကတ်ပိတုဲ ကလိဂွံၛာန် တၠအဲဂွံပစ္စယ်ပန်လေဝ် ဒှ်ဒြပ်ကျာ်ဟေၚ်ရ။ ဒေဝဒတ်မိၚ်တုဲ ဟီုဗ္ဒေက်ဖျဝ်ကၠေံဂုဏ်ကျာ် သာ်ဝွံရ၊ အဵု-အယာံမာတ်ချောဲမွဲတၞုၚ် ပုၚ်မွဲထၟတ်ကီုလေဝ် ခၟဳဂေါတမ သ္ပလဝ်ဂုဏ်ကဵုအဲဟွံမွဲ၊ အဲဗတ်အဲ ခၟဳဂေါတမ ဗတ်ခၟဳဂေါတမ မူသာ်ဟွံဆေၚ်ဆက်ညးသ္ကံ ဂးတုဲ ဂလာန်ဂှ် စိုပ်အာကျာ်ရ၊ ဒဒှ်ရ ဒေဝဒတ်ဟွံတီဂုဏ်ညး ဟီုဂရိုဟ်ပျုတ် လုတ်မှာကဵုညးတၠဂုဏ် မိဿဟာဲဂှ်လေဝ် ကျာ်တြဲတွံကဵုဇာတ်အတိက်ရောၚ်။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သၟိၚ်မၞုံယၟုမဂဓ-ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ (ပ္ဍဲဘဝဂှ် ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒှ်သၟိၚ်နိဂြောဓ ဒေဝဒတ်ဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သာခ)တုဲ၊ ရေၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်သဇိုၚ်ကေၚ်ကာမွဲစွံရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သေဌဳဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်မွဲတၠ အာတ်နၚ်ကောန်ခအှ်သေဌဳ နူဍုၚ်ရးဇနးပိုတ်တုဲ ပြေၚ်မ္ၚဵုဝိဝါဟကဵုကောန်တြုံဇကုရ၊ ကောန်ခအှ်ကောန်သေဌဳဂှ် ဒှ်ဗြဴဟတန်တုဲ ခါမ်သဳၝောံကၟက် ဟွံဒးဂၞပ်ရ၊ ဗြဴဟတန်ဂှ် ချပ်ဂၞန်ကဵု ဗြဴမၚ်မွဲဇကု (မိမိန်) တုဲ ပပၞညံၚ်ရဴဂဝ်ဂၞဴတန် ကၠောန်ဗဒှ်ကေတ် အယောၚ်အလာ ဗြဴဂွံယဲဒိုက်ရ၊ ဒက်ပူလဝ်ယာတ်ပ္ဍဲဗုၚ် ၜုၚ်တက်လဝ်ၝောံဇိုၚ်ၝောံတဲသာသာ ထ္ၜးအာကာရဂုဟ်ဂေန်ဒၟံၚ်တုဲ လံက်လဝ်ဍာ်မိတ်ခပဵု ဗိုက်လတက်လဝ် ကယျိုၚ်ၚေတ်ၚေတ်ရ။
ပါဲနူမိမိန်ပၟၚ်ဇကုတုဲ ညးမွဲဟွံကဵုတီရ၊ ကာလပေၚ်ဒ္စိတ်ဂိတု ကြပ်သၠးဂဝ်ဂၞဴဂှ် ဂရၚ်ပ္တီခါမ်သဳ တြုံတၠသ္ၚိ မိက်ဂွံအာဇရေၚ်မိမဇကုတုဲ ညးတံကဵုအခေါၚ်ဗွဲမလောဲသွာရ၊ ကဵုစဳရေၚ်တွဳဝါရ သ္ကံရဲဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ခအှ်သေဌဳ ကော်မိမိန် သီုကဵုသ္ကံဂမၠိုၚ် ဍိုက်ကွဳ တိတ်အာနူဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ရ၊ ဗြဴဟတန်ဂှ် အာသၠးဂဝ်ဂၞဴပ္ဍဲသ္ၚိမိမဇကုတေံရ၊ ဂတကွဳဗြဴဟတန်ဂှ် ကွဳသၟာဗၞိက်မွဲတၠ အာဒၟံၚ်တြဴကီုရ၊ ဗီုမိက်ကဵုဒှ် ဗြဴဒိုက်ဂတ်မွဲ နွံပ္ဍဲကွဳသၟာဗၞိက် သီုယဲဒိုက်ကြံၚ်ဍုဟ်ဂှ် ညာတ်ဒးတၞံဇြဲမွဲတၞံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ အာသၠးဂဝ်ဂၞဴ ပ္ဍဲတၞံဇြဲဂှ်ရ၊ (ကောန်တြုံဝွံ လၟောဝ်ဗောဓိသတ် ဂွံဒုၚ်ယၟုနိဂြောဓ-ရ) ဗြဴဂှ် သၠးကောန်တြုံတုဲ ထောံလဝ်ကောန်ပ္ဍဲတၞံဇြဲ ဗက်အာကွဳသၟာဗၞိက်ဂှ်ရ၊ ကောန်တြုံသၟတ်ဂှ် ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မၚ်မွဲလဝ်တုဲ က္တဵုဒှ်တသိုက်လၟိုန်ရ။
(ဍာံပြသန်) တြုံဗောဓိသတ် က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲမိဒိုက်ဂတ်ဂှ် ဟိုတ်နုအစောံအကုသဵုအတိက် ကဵုဖဵုစိ ဒးက္တဵုဒှ်ရ၊ (ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် ဒေဝတဴတံဒးရီုဗၚ်မၚ်မွဲ စဵုကဵုဂဗညးကပှ်စရောၚ်။) ခအှ်သေဌဳဗြဴဟတန်လေဝ် ဒးဗစပ်ရ၊ ကိစ္စဇကုနွံတုဲ ဂေတ်အာဂၠံၚ်တၞံဇြဲ ညာတ်ဒးကောန်ၚာ်တြုံ မၞုံကဵုရုပ်သာ်ကျာ်ဩဳဂေါဝ်ဆာဲ ရုပ်သာ်ညံၚ်ရဴထဝ် တဝ်ကဵုဗြဴဟတန်ကပှ်စ (သ္ပကောန်) ဇကုရ၊ ဗြဴဟတန်လေဝ် လုပ်အာဗ္ဒာဲတၞံဇြဲ ပပၞညံၚ်ရဴသၠးဂဝ်ဂၞဴ လဴဗ္စကဵုမိမိန်တုဲ ကလိဂွံကောန်တြုံမွဲရ၊ (ကောန်တြုံဣဗြဴဒိုက်ဂတ်ဂှ် ဗြဴဟတန်သ္ပကောန်ဇကု) တုဲ မိမိန်တွဳဝါရဂမၠိုၚ် ထိုၚ်သးမိပ်စိုတ်အိုတ်ရ၊ ကိစ္စဒးၜံၚ်ကောန်ဟွံမွဲတုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဖအိုတ်ရ။
ဒဒှ်ရ ဗြဴဟတန်သၠးကောန်တုဲ ဂွံကောန်တြုံကောန်ရတ် တၟေၚ်တၟဟ်ဂှ်လေဝ် ကဵုဏာပရိုၚ်ခါမ်သဳတြုံတၠသ္ၚိရ၊ သၠောၚ်သ္ပဝ်မိပ်စိုတ်တုဲသ္ပကောန်ခအှ် တၟေၚ်တၟဟ်တိုန်နူကၠာတေံရ၊ သ္ပဟိုတ်ကဵုၜံၚ်သၠးကောန် ပ္ဍဲဗ္ဒာဲတၞံဇြဲတုဲ ခုတ်လဝ်ကောန်ရတ် နိဂြောဓ မ္ဂးယၟုရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ပၠန် ခအှ်သေဌဳသၟတ်မွဲ အာသၠးကောန်ပ္ဍဲသ္ၚိမိမတုဲ ကၠာဟွံစိုပ်ဏီဂှ် သၠးကောန်ၚာ်သၟဝ်ကၞာၚ်ဆု အကြာဘာ်တြဴရ၊ ကောန်ၚာ်တြုံဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒှ်မၞိဟ်သၟဝ်ကၞာၚ်ဆုတုဲ သာခ ကဵုလဝ်ယၟုဗတ်ပါဠိပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ပၠန် သမ္ဘာရဲသၟာတၞိၚ် ဇိၚ်စဗွိုက်လတက် ညးသၠးကောန်တြုံ အကြာယာတ်ၚေတ်ၚေတ် အေတ်အေတ်အှ်အှ်တုဲ ခုတ်လဝ်ယၟု ပေါဌိက ရ။
ဗြဴသၟာတၞိၚ်ဂှ် ဗ္ဒာဲဒလာဲကဵုသေဌဳၝောံမွဲတုဲ ဂယျိုၚ်အာလမျီုရ၊ (ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် မွဲတ္ၚဲဓဝ် ဣဗြဴဂမၠိုၚ် သၠးကောန်တြုံမွဲစွံတုဲ ကောန်တြုံၜါဂှ် ဒှ်ရဲသ္ကံလ္ၚဝ် နိဂြောဓ-ရ၊) သၟတ်တြုံပိ ဒှ်အာသ္ကံရဲမွဲစွံ အာစိုပ်အဝယ်ဗၠာဲတုဲ ဂၠာဲကတ်ပညာပ္ဍဲဍုၚ်တက္ကသဵုရ၊ ကောန်သေဌဳၜါဂှ် ကဵုဩန်ကဵုအ္စာၜါလ္ၚီကသာပ်တုဲ ကတ်ဗ္တောန်ပညာအတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ရ၊ ပေါဌိကဂှ် ကဵုဗ္တောန်ကွတ်ပညာ ဇရေၚ်ဗောဓိသတ်နိဂြောဓတုဲ လေပ်ကွတ်ဖအိုတ်ရ၊ ကာလဂှ် ဂရၚ်ပ္တီအ္စာတုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်မိတိမဇကုရ၊ လလံဂွံစိုပ်ဍုၚ်မိတိမဂှ် ဂေတ်ဂါဲအာလ္ပာ်ဇနးပိုဒ်တုဲ စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။
မၚ်ဗၠာဲပိဂှ် တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိဗဴမွဲတုဲ ကာလမိက်ကဵုဒှ် သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ စဴအာသွဝ်ပေၚ်အာထပှ်တ္ၚဲရ၊ မိက်ဂွံဂၠာဲသၟိၚ်တၟိတုဲ တ္ၚဲယးဂှ် ဗလးကွဳဖုဿရတ်ရ၊ အမာတ်တံဗလးကွဳဖုဿရတ် ဂၠာဲသၟိၚ်တၟိ အလုံဍုၚ်မွဲရ၊ မၚ်ဗၠာဲပိဂှ် တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိဗဴမွဲစွံတုဲ ပေါဌိက က္တဵုပြဟ် ၚုဟ်ပြဟ် ချိုန်ပတ်ပ္တုဲဝတ် ပတ်ပေါန်ဇိုၚ်ဗောဓိသတ်ဖိုဟ်ရ။
(စာၚ်အုက်မာနသၠုၚ်တာ) ဗ္ဒာဲသ္ၚိဗဴဂှ် တၞံဆုနွံဒၟံၚ်တုဲ စာၚ်ဍုန်ဒၟံၚ်လ္တူတၞံဆုဂှ် အိက်ဖျေံနၚ် ဒတုံစှ်ေကၠုၚ် ဒးဇကုစာၚ်သၟဝ်ဏံရ၊ ကာလဂှ် စာၚ်သၟဝ်ဂှ် သၟာန်တိုန်စာၚ်လ္တူတေံရ၊ ညးဂှ်မွဲ ဂွံအိက်စုတ်လ္တူဇကုအဲရော စာၚ်လ္တူဂးသာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲ လ္ပထေဲထုတ်ညိ အဲဟွံတီတုဲ အိက်ဖျေံရ ဂးတုဲ ဒုၚ်ဂုဏ်စာၚ်အုက်သၟဝ်ဂှ်ရ။
စာၚ်အုက်သၟဝ်ဂှ် ကလေၚ်ဟီုပၠန် ဟေအမာံ ဇကုအဲဂှ် အမာံ (ဗှ်ေ) ထေၚ်ဂး ဒၞာဲအိက်စုတ် ဒတုံဖျေံနၚ်အိက်ရဟာ ဗှ်ေဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ်အဲဟာ ဟီုကဵုစာၚ်လ္တူတေံရ စာၚ်လ္တူဂှ် ကလေၚ်ဟီုကဵုစာၚ်သၟဝ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲ အဲဟွံတီတုဲ အိက်ဖျေံနၚ်ကွေံရ လ္ပထေဲပၞောတ်ညိ ဂးတုဲ ဟီုဒုၚ်ဂုဏ်ဂလိုၚ်လဵုကီုလေဝ် စာၚ်သၟဝ်ဟွံဖျဝ်မာနလးလးရ၊ ကာလဂှ် စာၚ်လ္တူသၟာန် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဗှ်ေ (ဂုဏ်ဖဵုဗှ်ေ) ဣလဵုရော စာၚ်သၟဝ်သှ်ထ္ၜးကဵု စာၚ်လ္တူသာ်ဝွံရ၊ ဟာဲအမာံ ရဲသ္ကံညးလဵုမွဲ ဂစိုတ်အဲတုဲ စထောံဖျုန်အဲရ၊ မၞိဟ်ဂှ် နူဂယးပြဟ်ဟေၚ် ကလိိဂွံလာပ် ဩန်လ္ၚီဒကေဝ်ရောၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲသၠုၚ်ပၚ်ပ္တိုန်မာနတုဲ ဒးဟီုဒးသ္ပရောၚ်။
ကာလဂှ် စာၚ်လ္တူတေံ ဟီုကဵုစာၚ်သၟဝ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲ နူဂယးပြဟ် ကလိဂွံဩန်လ္ၚီဒကေဝ်ဓဝ်ဂှ် ဆအယာံမာတ် အစောံသတ္တိဏံဟေၚ် ဗှ်ေပၚ်သၠုၚ်ပ္တိုန်မာနထေက်ရဟာ၊ အစောံသတ္တိဂုဏ်ဖဵု စဖျုန်အဲ ဗှ်ေဟွံတီဟာ ဂစိုတ်အဲတုဲ ညးလဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ရဂွံစဖျုန်ဒၞာဲကြောံ (ဖျုန်ကြောံကၠေၚ်ဒၟံၚ်) ဂှ် ဂွံစမ္ဂး မၞိဟ်ဂှ် နူဂယးပြဟ်ဟေၚ် ဂွံဒှ်သၟိၚ်ရ၊ ညးလဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ရစဖျုန်လ္ဒေါဝ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂှ် ဂွံဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ၊ ညးလဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ရဂွံစဖျုန်ဗာန်ဒၟံၚ်အကြာဇုတ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂှ် ဂွံဒှ်ပၟၚ်တိုက်ဒြပ်ရ၊ (စာၚ်အုက်လ္တူတေံ ဟီုကြီုတိုန်ဂုဏ်ဖဵု ဂွံစဖျုန်ဇကု ကလိဂွံအဝဵု ဌာနန္တရပိသာ် တၟေၚ်နူစာၚ်သဝ်ကွေံကွေံရ။)
ဃောဂှ် ပေါဌိက မိၚ်ဒးစာၚ်အုက်ၜါ ဟီုကြီုပ္တိုန်စဂုဏ်ဖဵုဇကုဇကုတုဲ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ အယာံမာတ်ဩန်ၜိုတ်လ္ၚီဒကေဝ်ဓဝ်ဂှ် မူရဴဖဵုမွဲ မၞုံကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရော၊ အတိုၚ်စာၚ်အကြီီုစာၚ်လ္တူဂှ် ဟီု-သၟိၚ်ဟေၚ် ပြဲအိိုတ်ရ။ ဂးပ္ဍဲကသပ် ချပ်တိုန်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ယောန်တိုန်တၞံဆုသိုက်သိုက်ရ၊ တိုန်ရပ်ကေတ်စာၚ်အုက်လ္တူတေံတုဲ ဂစိုတ်ထောံ တောံတိုပ်ပရာၚ်ကဵုလ္ၚပၟတ်ရ၊ ဖျုန်စာၚ်ဒၞာဲကြောံကၠေၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကဵုမၚ်ဗၠာဲ-နိဂြောဓ စရ၊ (နိမိတ်ဒှ်သၟိၚ်) ဖျုန်လ္ဒေါဝ်ဂှ် ကဵုမၚ်ဗၠာဲ-သာခ စရ၊ (နိမိတ်ဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်) ဖျုန်ဗာန်ဒၟံၚ်အကြာဇုတ်ဂှ် အလဵုဇကုမၚ်ဗၠာဲ-ပေါဌိက စရ၊ (နိမိတ်ဒှ်ပၟၚ်တိုက်ဒြပ်) ကာလဂှ် မၚ်ဗၠာဲပေါဌိက ဟီုကဵုသဟာဲဇကုသာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲနိဂြောဓ တၠအဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဏံဟေၚ် ဂွံဒှ်သၟိၚ်ရ၊ သဟာဲသာခဂှ် တၠအဲ ဂွံဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ၊ အဲဂှ် ဂွံဒှ်ပၟၚ်တိုက်ဒြပ်ရ ဂးတုဲ ညးၜါဂှ် ကလေၚ်သၟာန်သာ်ဝွံရ။
ယွံသဟာဲ ပသာ်မတီဂှ်ရော သၟာန်တိုန်တုဲ အတိုၚ်စာၚ်အုက်လ္တူတေံဟေၚ် ကလေၚ်လဴထ္ၜးကဵုသဟာဲဇကုတုဲ မိပ်စိုတ်ပူမှ် မြဟ်မြဴဗွဲမလောန်ရ၊ ဗီုဒှ်ပၠန် မၚ်ဗၠာဲပိတံဂှ် အခိၚ်စပုၚ် နူဂယးပြဟ် စတုဲအိုတ်တုဲ လုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳအိုတ်ရ၊ စိုပ်သ္ၚိဗဗၞးမွဲတုဲ စပုၚ်ပၟန် (ပုၚ်သၞဴလဝ်ဍာ်သာဲ တၚ်လာဲ ကၠေၚ်သွဟ်) တံဂှ်ရ၊ စပုၚ်တုဲ တိတ်အာနူဍုၚ်မွဲဝါပၠန်ဂှ် လုပ်အာကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်အိုတ်ရ၊ သၟတ်ဗၠာဲနိဂြောဓဂှ် တိက်ဒၟံၚ်လ္တူတၟံလး ဂၠးတၟံမ္ၚဵုမွဲတုဲ သၠိၚ်အာရ၊ မၚ်ဗၠာဲသာခကဵုပေါဌိကတံဂှ် တိက်ဒၟံၚ်မ္ၚးရ၊ ဃောဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံဂၠာဲသၟိၚ်တၟိဂှ် အမာတ်ဒဴဗညာ ဗဗၞးပြောဟိတ်ဂမၠိုၚ် အပေါတ်သၟိၚ်မသုန်သာ် ပ္ဍိုက်စုတ်ပ္ဍဲကွဳဖုဿရတ်တုဲ ဗလးကွဳရ၊ ကွဳဖုဿရတ် စိုပ်အာကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်တုဲ ဒေါံဒၟံၚ်ရ၊ ဗဗၞးပြောဟိတ်ဂှ် မၞိဟ်နွံကဵုပိုန် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဥဒျာဉ် မ္ၚဵုဟာရောဟွံတီ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ လုပ်အာကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်ရ၊ ပံက်ရံၚ်ယာတ် ညာတ်ဒးလက်သဏ်ဇိုၚ် မၚ်ဗၠာဲနိဂြောဓတုဲ ဗဗၞးပြောဟိတ်ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဆၜိုတ်ဂွံဒှ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် စွံလဝ်ကၠာရ၊ ဒှ်သၟိၚ်ဨကရာဇ် ပိုၚ်ကၞာတ်လဝ် အလုံတ္ကံဇမ္ဗုဒိပ်ထေက်ရောၚ်။
ကာလဂှ် ကဵုတက်ဗရုကွိၚ်ကွိုက် ဗဂိုဟ်ခၞောဲပေဝ်ကၞုသၚ် ကလၚ်မိပ်လဟိၚ် မိၚ်ဒးကတောဝ်ၜိုဟ်တုဲ ညးတၠပိုည်ကုသဵု ထေက်ကဵုဒှ်ဨကရာဇ်ရ၊ ဗောဓိသတ်မၚ်ဗၠာဲ နိဂြောဓ ၚုဟ်တိုန် ပံက်ယာတ်ပ္ဍဲမုက် ရံၚ်သ္ၚဳအာတုဲ ညာတ်ဒးမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကလေၚ်တိက်ထောံညိညရ၊ ကာလဂှ် က္တဵုနူသတိက်တုဲ တက်ထွာဲဂဇံမံၚ် ပ္ဍဲလ္တူတၟံလးရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗဗၞးအ္စာပြောဟိတ် ထံက်က္ၜံၚ်ပၚ်တဲတုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီသာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဝွံ စိုပ်သ္ကေမ်တဲသၟိၚ်ဇၞော်တုဲရ ခိုဟ်ရ ဗောဓိသတ်ကလေၚ်ဂးတုဲ ဗောဓိသတ် မၚ်ဗၠာဲနိဂြောဓဂှ် သၠိုက်အဘိသိက်လ္တူတၟံလး လ္တူဗွဝ်ရတ်မပြဲရ။
အမာတ်ဒဴဗညာ ဗဗၞးပြောဟိတ်တံဂှ် သၠိုက်အဘိသိက် ဗောဓိသတ်မၚ်ဗၠာဲနိဂြောဓတုဲ သွက်ဂွံဇက်ကလေၚ်စဴဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ပြုပြေၚ်စဳရေၚ် ပ္တိုန်အိုတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်တီဂုဏ်ညးဂှ် ဒှ်အာသၟိၚ် ပ္ဍဲဂတမုက်ပရိသာတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲသာခဂှ် ကဵုဒှ်အဝဵုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ၊ အလုံသ္ကံရဲဗောဓိသတ် မၚ်ဗၠာဲသာခ ပေါဌိက သီုကဵုအမာတ်ဒဴဗညာ ဗဗၞးပြောဟိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ဗာရာဏသဳအိုတ်ရ၊ စိုပ်ဍုၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်နိဂြောဓဂှ် ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ နကဵုဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာရ၊ မိမဗောဓိသတ်ကဵုမိမသာခ ပေါဌိကတံဂှ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်တုဲ ကာလဗောဓိသတ်ဒှ်ဨကရာဇ်ဂှ် နွံပၟိက်သၟိက်ကဵုမိမဇကုဇကု ကၠုၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။
ဗောဓိသတ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်ဨကရာဇ်မပြဲတုဲ သွက်မိမဇကု ဂွံကၠုၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗလးဏာရဲဇကုပေါဌိက ကဵုအာကော်နၚ်ရ၊ မိမဗောဓိသတ်လေဝ် ဟွံကၠုၚ်တုဲ မိမသဟာဲဇကု ကဵုကော်နၚ်ပၠန်ရ၊ မိမညးတံ ညးမွဲဟွံကၠုၚ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် သ္ဂောံဒှ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မၞုံယၟုသာခတုဲ ဟိုတ်နူသဟာဲဇကု မၚ်ဗၠာဲပေါဌိက ယိုက်ပ္တိုန်ကဵုစလဝ်ဖျုန်စာၚ်လ္ဒေါဝ် ဂွံအဝဵုတၟေၚ်မွဲကီုရ၊ ကာလမၚ်ဗၠာဲပေါဌိက ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဂှ် လုပ်ဇူပ္ဍဲသ္ၚိရဲဇကု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မၚ်ဗၠာဲ-သာခ-ရ၊ သာခဂှ် ဟွံဒှ်သၟိၚ်တုဲ ဟိုတ်နူပေါဌိက ကဵုဒးအဝဵုသၟိၚ် မၚ်ဗၠာဲနိဂြောဓ ထေဲပၞောတ်အာရ၊ ထေဲပၞောတ်ကဵုရဲဇကု ညးတၠဂုဏ်ပေါဌိကတုဲ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် စကာဍိက်သ္ကံ ကဵုရပ်ၜုၚ်တက်မၚ်ဗၠာဲပေါဌိက-ရ၊ ဒေဝဒတ်သာခဂှ် မိက်ဂွံပသၟိၚ် ဟွံဂွံပသၟိၚ်တုဲ ဂၠာဲဒုဟ်လ္တူပေါဌိက-ရ၊ ဗွဲကြဴ လ္ၚောဝ်ပ္တီဗောဓိသတ်တုဲ ကဵုကော်နၚ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ။
သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ကၠုၚ်စိုပ်နန်ဨကရာဇ်တုဲ ပရူဒဒှ်မသ္ပလဝ်ဂှ် မၚ်ဗၠာဲပေါဌိက ပ္တိုန်ထ္ၜးဂရၚ်ပ္တီအိုတ်အိုတ်အးအးရ၊ သၟိၚ်စၟဳစၟတ်သၟာန်ဇာန် ကလောန်ပြဝ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်တုဲ ဖျေံထောံအဝဵုရ၊ ပေါဌိကဂှ် ကဵုအဝဵုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ရ၊ ၜိုန်ရကဵုကီုလေဝ် ပေါဌိက ဟွံကေတ်အဝဵုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်တုဲ အာတ်ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ်ရ၊ ဍာံဍာံတေံဂှ် ပူဂဵုဟွံတီဂုဏ်ညးဝွံ စွံလဝ်ဟွံဂွံတုဲ သၟိၚ်ဖျေံအသံဒုဟ်ရာဇာဝတ် ကဵုဂစိုတ်ထောံသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ဒေဝဒတ်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲပေါဌိကဂှ် အာတ်ဒါန်လမျီုတုဲ ဗောဓိသတ်ကဵုဒါန်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲပေါဌိကဂှ် ကဵုအဝဵုပၟၚ်တိုက်ဒြပ် ကဵုအဝဵုစဳရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် အလုံအိုဿီုရောၚ်။
ပၟၚ်တိုက်ဒြပ်ပေါဌိကဂှ် ဇၞော်မောဝ်တဴတက်တိုန်တုဲ ကာလကဵုဒၠောံဗ္တောန် ကောဇကုဂှ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန်ဇာတ်တံညးဂမၠိုၚ် ကောန်တံဂျိုၚ်အာလမျီု (ဂယိုၚ်လမျီုပ္ဍဲသာခ) ဂှ် ၜိုတ်ချိုတ်ထောံဟွံဒှ်ရ၊ အာချိုတ်ပ္ဍဲဇရေၚ်သၟိၚ်နိဂြောဓဂှ် ပြဲနူအာချိုတ်ပ္ဍဲသာခဏီရ၊ မၞိဟ်တၠိၚ်ဂုဏ်ညးဂှ် ကောန်ဇာတ်တံ လ္ပပြာပ်အာသဳကၠဳခစညိ၊ ကောန်ဇာတ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဒၠောံဗ္တောန်အပါအံက်တၠပညာတုဲ ဟွံပံၚ်ဖက်ဆက်ဆောံကဵု ပူဂဵုသမၠီုမၚ်ဗၠာဲသာခရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သာခ-ရ၊ အာနန် ကွးအဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပေါဌိက-ရ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်နိဂြောဓ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။
- နိဂြောဓဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
* (သွက်ဂွံစွံသတိ)
မာနစာၚ်ၜါ၊ မိၚ်ဟာနာဲတံ။ ထေဲထုတ်ကြီုပြဟ်၊ ညးတၞဟ်ဝးကံ စတုဲပိုၚ်ဍုၚ် ဒုၚ်ဖျဴဟွံပၠံ ဒှ်သၟိၚ်စိုပ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ပိဏံ . . . ။
စာၚ်ၜါကြဵုဇာ မာနလုပ်ကၠုၚ် ဝးကံဝးက္ဍိုပ် တောံတိုပ်စသုၚ် စတုဲပြဟ်ပြဟ် ဒှ်သၟိၚ်ပိုၚ်ဍုၚ် သမ္တီလဝ် အံသဝ်မာနသၠုၚ် . . . ။
ပိုဲမၞိဟ်မွဲကီု ဟီုစသတ်တၟေၚ် သၠုၚ်မာနဂး မၞးတံပါဲဝေၚ် စွံစိုတ်ကဵုသဝ် သွဝ်မၞိဟ်ဂွံဟေၚ် ဗၠးဒဒိုက် သိုက်လှိၚ်ညိဟွံယောၚ် . . . ။
(၂) ကုက္ကုဋဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်စာၚ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူပံၚ်ဖက်ကဵုမိတ် ပ္တောံဟွံထေက် မံၚ်ကဵုမိတ်ပ္တောံဒးလေၚ်လမျီု)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဒတန်ပူဂဵုအရဳ ဟွံလ္ၚုဆုဒုန် စဵုဗိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုလၟိဟ်တၞုၚ် ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ကောသမ္ဗဳဂှ် သၟိၚ်ကောသမ္ဗက ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်စာၚ်တုဲ တွဳဗွိုၚ်လဝ် စာၚ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် (စာၚ်ဂြိုပ်) ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်ရ၊ စာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် ပစၟတ်သမ္တီလဝ် စာၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် (သၟိၚ်စာၚ်) စာၚ်ဇၞော်မွဲရ၊ ဒေဝဒတ်လေဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒှ်ဂစေံအသီတုဲ ဒၟံၚ်ဆိုက်ညန်ကဵုသၟိၚ်စာၚ်ကီုရ၊ (စာၚ်ကဵုအသီ ဂွံဒှ်မိတ်သ္ဍိုက်ဆာန် မိတ်ပ္တေဟ် ဓမ္မတာဟွံမွဲရ) ဂစေံအသီဂှ် ပါဲနူသၟိၚ်စာၚ်မွဲတုဲ နကဵုစၞာဲဥပါဲခိုဟ်ဂှ် ဗက်ရပ်ဃိုၚ်ကေတ် စထောံစာၚ်သၟတ်မွဲမွဲ အိုတ်အာရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲရ၊ စာၚ်ဗောဓိသတ်မွဲဟေၚ် သှ်ေဒၟံၚ်တုဲ နကဵုသတိဇၞော်ဇၞော်ဂှ် သၟိၚ်စာၚ်ဂၠာဲစစၞရ။
ဂၠာဲစစၞဖဲတုဲ လုပ်အာပ္ဍဲဂြိုပ်ဒုန် ဒၟံၚ်ကဵုသတိိလၟိုန်ရ၊ အသီဂှ် ဗက်ရပ်ဃိုၚ်ကေတ် သၟိၚ်စာၚ်ဟွံမာန်တုဲ နကဵုပြယာဲ လီစၞာဲကေတ် ညံၚ်ဂွံ-ရပ်ဃိုၚ်ညံၚ်ဂွံဏောၚ် ချပ်ဒၟံၚ်ရ၊ အသီဒေဝဒတ်ဂှ် ဍုန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၞာၚ်ဆု ဟွံသ္ၚောဲဟွံကြပ်ကဵုသၟိၚ်စာၚ် (ဒၞာဲၜိုတ်ဒးဗစပ်) ညာတ်ဒၟံၚ်ညးသ္ကံတုဲ အသီဟီုလှေံလှန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံသဟာဲသၟိၚ်စာၚ် တၠအဲဂှ် မူဟိုတ်ဖေက်ဒၟံၚ်အဲရော အဲဂှ် မိက်ဂွံဒက်မိတ် ဒဒှ်ေဒယှ်ကဵုတၠအဲရ၊ ပ္ဍဲဌာန်တေံ ဌာန်ဝွံ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုစၞစရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် ပိုဲညးၜါဒၟံၚ်အာမွဲစွံတုဲ ဂၠာဲစစၞကောံကောံရ၊ ဆာန်ညးသ္ကံကွေံကွေံ ပ္တေဟ်ညးသ္ကံဍာံဍာံတုဲ ဒၟံၚ်အာမွဲစွံညိ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်စာၚ်ဗောဓိသတ် ဟီုကဵုအသီသာ်ဝွံရ၊ ဟေ-အသီ ဗှ်ေကဵုအဲ ပြောဲဇွာလေဝ်ဟွံသေၚ် ဒဒှ်ေဒယှ်ကဵုဗှ်ေလေဝ်ဟွံမွဲ အဲဟွံပ္တေဟ်ဗှ်ေရ အးအး-အာထောံပြဟ်ပြဟ်ညိ၊ သၟိၚ်စာၚ် ဗက်ထဍေၚ်ထောံအသီရ၊ ကာလဂှ် အသီစိုတ်စၞာဲ ဂၠာဲလှေံလီဟီုတိုန် သာ်ဝွံပၠန်ရ၊ ယွံသဟာဲသၟိၚ်စာၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ ဟိုတ်နူအဲသ္ပဒး ကၠောန်ဒးပွသရာံပါပ် ချပ်ဂြိုဟ်စာ ဂစိုတ်ဒးစာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ကွေံရ၊ ဟိုတ်ဂှ် သၟိၚ်စာၚ်ဟွံပ္တေဟ်အဲရ၊ သ္ပတံနူတ္ၚဲဝွံတုဲ ပွသရာံပါပ် မဖှ်သာ်ဂှ် အဲဟွံကၠောန်ရ-သၟိၚ်စာၚ် နနဲသာ်ဝွံ အသီဒေဝဒတ် လီစၞာဲဗၞတ်ပိဝါ သၟိၚ်စာၚ်လေဝ် ပါဲထောံသီုပိဝါ ပံၚ်ဖက်ဟွံမာန်ရ၊ ဟွံပ္တေဟ်ဂလာန်ဒေဝဒတ်တုဲ သၟိၚ်စာၚ်ဟီုကြဵုဇာ ဗက်ထဍေၚ်ထောံအသီရ၊ ဒေဝတဴပၟၚ်ဂြိုပ်ဂၞိၚ်ဂမၠိုၚ် မိၚ်ဗရုဗြုလလောၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ကဵုသာဓုကာ ထိုၚ်သးသၟိၚ်စာၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ သၟိၚ်စာၚ်လေဝ် တွံထ္ၜးပရူပံၚ်ဖက်ကဵုမိတ်ပ္တောံဟွံထေက် ဗၞတ်ထပှ်ဂါထာတုဲ ဘပဠ ထဍေၚ်ထောံဂစေံအသီ ဟွံကဵုမံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂစေံအသီရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ သၟိၚ်စာၚ်ရ။
* ကုက္ကုဋဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဒသကနိပါတ် တုဲရ။ ။ ။
(ဋ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဨကာဒသ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ဓမ္မဒေဝပုတ္တဇာတ် (ဇာတ်ကောန်ဒေဝတဴ ဗဗွဲဓဝ်ဒ္ဂေတ်ဓဝ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူညးဒ္ဂေတ်ဓဝ်ဂှ် ဇၞးအာညးဟွံဒ္ဂေတ်ဓဝ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် တန်တဴဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်တိၚိတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ဍာံပြသန် ခၟဳဂမၠိုၚ် က္တဵုဗဒှ်ဂလာန်ပ္ဍဲသဘၚ်တွံဓဝ် မြဴသာ်ဝွံအိုတ်ရ၊ ယွံကောန်တၠတံ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒစဵုဒစးကဵုကျာ်တုဲ တိၚိတိဖျေံဏာရ၊ သာ်ဝွံ က္တဵုဗဒှ်ဂလာန်အိုတ်ရ၊ ကာလကျာ်တြဲက္ညကၠုၚ်ဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ် လ္ၚောဝ်ပ္တီအိုတ်ရ၊ ကျာ်တြဲဟီု ယွံခၟဳတံ ဒစဵုဒစးကဵုအဲကကျာ် ခ္ဍဳလျတ်ဟီုကပိုက် ဂရိုဟ်သာသနာအဲကျာ်တုဲ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဟေၚ် တိၚိတ်ဖျေံဏာဒေဝဒတ်ဟွံသေၚ်ဏီ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံလေဝ် ဂရိုဟ်သာသနာအဲကျာ် ပလီုဓဝ်အဲကျာ်တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာ စိုပ်နရက်အဝိက်ရ၊ ကျာ်တြဲတွံထ္ၜးဇာတ်အတိက် ဗီုက္တဵုဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဘဝကိုပ်ကၠာတေံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ကောန်ဒေဝတဴဓမ္မ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ကာမာဝစရတုဲ ဒေဝဒတ်လေဝ် က္တဵုဒှ်ကောန်ဒေဝတဴအဓမ္မ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ်ကီုရ၊ ဒေဝတဴဓမ္မကဵုအဓမ္မ ဂဗညးသ္ကံမွဲဘုံ နွံဒၟံၚ်မွဲစွံရ၊ ကောန်ဒေဝတဴဓမ္မ (မၚ်မွဲဓဝ်-ဒ္ဂေတ်ဓဝ်) ဂှ် ကျိုၚ်ကျဝ်ကေတ် ကယျိုၚ်ဒေဝတဴတုဲ တွဳဗွိုၚ်ကေတ်အမာတ်သ္ကံရဲဂမၠိုၚ် ဍိုက်ဂွံကွဳရတ်ဒေဝတဴတုဲ ဂေတ်ဂေၚ်ဂၚေၚ်ဒေသ ဍုၚ်ကွာန်ရးနိဂီုအိုတ်ရ၊ ကောန်ဒေဝတဴဓမ္မဂှ် ဒတဴဒေါံဒၟံၚ် လ္တူအာကာသတုဲ တွံဓဝ်ဒၠောံဗ္တောန်ကောန်ဍုၚ်ကွာန်တံ နကဵုလၟေၚ်ဓဝ်သုစရိုတ်ရ၊ ညးဒ္ဂေတ်ဓဝ်တံဂှ် ချိုတ်အာစိုပ်သွဝ်တုဲ ကလိဂွံပိုန်ဘိုက် တသိုက်ဇၞော်လောန်ရ၊ ဒေဝတဴဓမ္မဂှ် ဂေတ်သ္ပဝ်တ္ကံဇမ္ဗုဒိပ် လ္ပာ်သတုံ (တဲပုၚ်) ဗက်တွံဓဝ်ကဵုသတ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ဒေဝဒတ် ဒေဝတဴအဓမ္မလေဝ် သီုကဵုကောန်ရဲဇကုဂှ် ဍိုက်ဂွံကွဳရတ်တုဲ ဗက်တွံဓဝ်ဗၠေတ်ဗၠေတ် ဝေတ်ဗ္တောန်သတ္တံဗၠိုက်ဗၠိုက် ဗလိုက်ဖျေံနရက်ရ၊ ဒေဝတဴအဓမ္မသီုကဵုရဲဇကုဂှ် ဂေတ်သ္ပဝ်တ္ကံဇမ္ဗုဒိပ် လ္ပာ်တဲဒွိ (တဲပါဲ) တုဲ ဒေဝတဴဟွံဒ္ဂေတ်ဓဝ် တွံထ္ၜးသာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန်ဍုၚ်ကွာန်တံ မၞးတံဂစိုတ်သတ်အိုတ်ညိ ကၠတ်ဒြပ်အိုတ်ညိ မပ္တံမြဴသာ်ဝွံ တွံဗလေတ် ဗဂေတ်ထောံဓဝ်ဍာံဍာံ ကဵုစာံစှ်ေအပါဲတုဲ ဒစဵုဒစးကဵုဓဝ်ကျာ်ရ၊ ကာလဂှ် ဒေဝတဴၜါတၠ သီုကဵုရဲဂမၠိုၚ် ဂဗဆိုၚ်ရေၚ်မုက်ညးသ္ကံ လ္တူအာကာသတုဲ ကောန်ရဲတံဂှ် သၟာန်တိုန်အိုတ်ရ။
မၞးတံဂှ် ဒှ်ပရိသာတ်ညးလဵုရော မၞးတံဂှ် ဒှ်ပရိသာတ်ညးဂှ်ရော သ္ဂးတိုန်အိုတ်ရ၊ ပိုဲဂှ် ဒှ်ပရိသာတ်ဒေဝတဴဓမ္မ၊ ပိုဲဂှ် ဒှ်ပရိသာတ်ဒေဝတဴအဓမ္မ သ္ဂးတုဲ စှ်ေနူအာကာသ ဗၞတ်ညိညရ၊ ဒေဝတဴၜါတၠဂှ် ဒှ်အာၜါလွး ၜါကရေက်တုဲ ဒေဝတဴဓမ္မ ဟီုကဵုဒေဝတဴအဓမ္မ သာ်ဝွံရ ယွံသဟာဲ ဗှ်ေဂှ် ဒေဝတဴအဓမ္မဏောၚ် အဲဂှ် ဒေဝတဴဓမ္မဏောၚ်၊ ဗှ်ေဒၞာဂၠံၚ်ကဵုအဲဟာ ပါဲတိဟ်ပါဲ ဂၠံၚ်တြဴထေက်ကဵုအဲအာ ကဵုအဲဂွံအာညိ၊ ကွဳဗှ်ေဆုတ်ကလေၚ်ညိ ဂးတုဲ နကဵုဂလာန်ဗွဲကိုပ်ကၠာ မွဲဂါထာဟေၚ်ရ၊ ဒေဝတဴၜါဂှ် ကယျာန်ညးသ္ကံတုဲ ညးဟီုဏာ အဲဟီုနၚ် ညးသၟာန်အဲသှ် ညးတွံလ္ပာ်ဍာံ ညးမွဲပလီုပၠန်ဂှ် ဒှ်အာလၟိဟ်ဂါထာ တြဴဂါထာရ၊ ဒေဝတဴဗောဓိသတ်ဂှ် ဟီုတွံလ္ပာ်ဍာံ ဒေဝတဴဒေဝဒတ်ဂှ် ဟီုတွံလ္ပာ်ဗၠေတ် ဟွံကေတ်လ္ပာ်ဒးရ၊ ဒေဝတဴအဓမ္မဟီုဂှ် ဒေဝတဴဓမ္မ ပါဲတးကၠေံဂလာန်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲချိုန်ခဏဂှ်ဟေၚ် တၟေၚ်တိုန်ရ၊ ဒေဝတဴအဓမ္မဂှ် တန်တဴဍိုက်ဒၟံၚ် ကွဳရတ်ဇကုဟွံမာန်တုဲ က္ဍိုပ်စှ်ေလ္ပာ်သၟဝ် ခွဝ်ဒတုံစှ်ေတိရ၊ (က္ဍိုပ်စှ်ေသၟဝ် ဇိုၚ်စဝ်ဂၠံၚ်အကး) တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာ စိုပ်အာနရက်အဝိက်တေံရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴအဓမ္မ-ရ၊ ပရိသာတ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာတ်ဒေဝတဴအဓမ္မ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴဓမ္မ-ရ၊ ပရိသာတ်အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ပရိသာတ်ဒေဝတဴဓမ္မ-ရ။
* (သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဂွံတြဴဇာတ်။ ။ ။ ဓမ္မဒေဝပုတ္တဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။
(ဋ္ဌ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဒွါဒသက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) သမုဒ္ဒဝါဏိဇဇာတ် (ဇာတ်အာဗၞိက်ၜဳမှာသၟိတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဝေၚ်ပါဲကၠေံ မၞိဟ်သမ္ဒိုဟ်တုဲ၊ ပံၚ်ကဵုမၞိဟ်တၠပညာဒှ်မ္ၚဵု ဆဵုတသိုက်လၟုဟ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဒတန်အရဳမဂၠိုၚ်ဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ကေုာံ ကွးဂမၠိုၚ် မသုန်ကၠံ (ဒေဝဒတ်ကေတ်ဏာကွးမသုန်ကၠံ) စိုပ်အာနရက်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဟွံသ္ၚောဲဟွံကြပ် ကဵုဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ကွာန်သၟာဓဇဲဇၞော်မွဲ မၞုံကဵုသ္ၚိလ္ၚီ-ရ၊ သၟာဓဇဲဂမၠိုၚ်တံဂှ် မိက်ဂွံကၠောန်ကလောန်ကေၚ်ကာရဲကွာန် မပ္တံဇံၚ်ခါတ်သ္ၚိတုဲ အာတ်ကေတ်လိၚ်တဲအိုတ်ရ၊ ဂွံလိၚ်တဲကီုလေဝ် အတိုၚ်ပၟိက်ရဲကွာန်ဂှ် ကၠောန်ကဵုဟွံမာန်ရ၊ ရဲသၟာဓဇဲဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဒှ်အာမၞိဟ်တၠခတှ်တုဲ ကောန်ကွာန်တံဍဵုဍိုက်အိုတ်ရ၊ ဖေက်ဘယ်ရဲကွာန်တုဲ သၟာဓဇဲဂမၠိုၚ် ဒဴလုပ်ဂြိုပ်အိုတ်ရ၊ သၟာဓဇဲရဲဝဍ္ဎကဳဂမၠိုၚ်တံဂှ် ဗာ်ဆုကၠောန်ဂၠုၚ်တုဲ ဖျေံစွံလဝ်ပ္ဍဲၜဳ သ္ၚောဲနူကွာန် ဗၞတ်မွဲယောဇနာရ။
ဗ္တံဒမၠုဂှ် ကၠုၚ်ကော်ကေတ် ကောန်သမ္ဘာဇကုတုဲ တိတ်အာၜဳမှာသၟိတ်အိုတ်ရ၊ ဂၠုၚ်ညးညးဍိုက်တုဲ ဒဴၜးတိတ်အာနူကွာန်ရ၊ အလုံမၞိဟ်မွဲလ္ၚီတံဂှ် ဍိုက်အာဂၠုၚ်ဇကု ပ္ဍဲၜဳမှာသၟိတ်တုဲ နကဵုအသိၚ်ပရှ်ကျာဂှ် စိုပ်အာတ္ကံအဒေါဝ်ၜဳရ၊ တ္ကံအဒေါဝ်ၜဳမှာသၟိတ်ဂှ် မပ္တကဵုဩောံဂန္ဓသာလဳ က္ၜဴဗြာတ်ပၞဟ်ပၞး ကြုက်သတ်ဗြဴ သတ်တာ သစ္ဆုသတ်ဒုန် တိုန်ကၠုတ်ကေတ်အလဵုလဵုတုဲ မၞုံကဵုရှ်သာ ခိုဟ်တဴဗွဲမလောန်ရ၊ ကၠာမၞိဟ်ဟွံစိုပ်အာတ္ကံဏီဂှ် မၞိဟ်မွဲဂၠုၚ်က္ၜၚ်ဗၠိုက်အာတုဲ စိုပ်အာတ္ကံအဒေါဝ်ၜဳ ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ မၞိဟ်ဝွံ တသော်က္ဍိုပ်လေဝ်ဂၠိၚ် တသော်ပုၚ်မုၚ်လေဝ်ဟဗြိုက် ဗွိုက်လတက်လေဝ်ဟွံမွဲတုဲ တုပ်တဴညံၚ်ရဴလကိုဟ်မွဲကီုရ။
မၞိဟ်လ္ၚီတံဂှ် မံၚ်အာပ္ဍဲတ္ကံအဒေါဝ်ၜဳတုဲ ကာလညာတ်မၞိဟ်မွဲတၟေၚ် ထေၚ်ဂးလကိုဟ်ဂှ် ကသပ်က္တဵုဒှ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲဒဴကၠုၚ်စိုပ်တ္ကံအဒေါဝ်ၜဳဏံတုဲ ယဝ်ရမၞိဟ်ဂှ်ဒှ်မံၚ်လကိုဟ်မ္ဂး ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် လကိုဟ်သီဂိုၚ် ပိုၚ်လဝ်တ္ကံဏံမ္ဂး ပိုဲအာစိုပ်လလေၚ်ရ ချပ်တိုန်သာ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံစမ်ၜတ်ဂှ် ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်တုပ်စိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဟွံမွဲကဵုဗွိုက်လတက်ဂှ် ဂွံစသုၚ်ဒၟံၚ်သစ္ဆုပါဒ အတိုၚ်ပၟိၚ်တုဲ ကြောံထအုတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ရံၚ်အာမွဲလွိၚ်မတ်တိဟ် တုပ်ညံၚ်ရဴလကိုဟ်ကွေံရ၊ ကာလဂှ် ရဲသၟာဓဇဲဂမၠိုၚ် ရုဲကေတ်မၞိဟ်နွံကဵုဇြဟတ် ဗၞတ်ထပှ်ဒ္စာံတုဲ ကဵုဏာလွဟ် မပ္တံတ္ၚဗၞုဟ်ဇြၚ် ကဵုအာစမ်ၜတ်ဂေတ်ရံၚ်တ္ကံဂှ်ရ၊ မၞိဟ်ထပှ်ဒ္စာံဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ထတ်စောံ ဂံၚ်သ္ကာအိုတ်တုဲ တိတ်အာနူဒၞာဲ အာဂၠာဲစမ်ၜတ်ရံၚ် ဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ်ရ။
မၞိဟ်တုပ်တဴညံၚ်ရဴလကိုဟ်ဂှ် နူဂယးပြဟ် စလဝ်စၞမၞုံကဵုရှ်သာ သုၚ်လဝ်ဍာ်က္ၜဴဖဲဖဲတုဲ သီုကဵုဒှ်မံၚ်တသိုက်ဇၞော်ဂှ် တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဩၚ်ဗ္တဳ မၞုံကဵုသာ်ညံၚ်ရဴသာ်ဩန် မိပ်ဇြိပ်ကွေံကွေံရ၊ တသိုက်ဗီုဗီုဏံ တ္ကံလဵုလ္ပဂၠာဲ ဗ္ဒာဲကဵုတ္ကံဇမ္ဗုဒိပ်ဟွံဂွံရ၊ ခိုဟ်နူတ္ကံဇမ္ဗုဒိပ် မိပ်နူတ္ကံကြေၚ်ဏီဂှ် ဒှ်ကသပ်တြုံဂှ်ရ။
တြုံမတုပ်တဴညံၚ်ရဴလကိုဟ်ဂှ် ဃောတိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဩၚ်ဗ္တဳ ဟိုတ်နူမိပ်စိုတ်လောန်စိ၊ ဒယှ်ေမံၚ်တုဲ ကြီုကြထိုၚ်သးဒၟံၚ် တ္ကံသၟတ်အဒေါဝ် ဟွံမိက်ချဳအာရ၊ မၞိဟ်ထပှ်ဒ္စာံ ဃောအာစမ်ၜတ် ဆဵုဂဗဒးမၞိဟ်တၟေၚ် ထေၚ်ဂးလကိုဟ်တုဲ ကာလဂွံမိၚ်ကေတ်ရမျာၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံတီဗွဲမကၠးဖ္ဍး လုပ်အာဗ္ဒာဲတြုံဂှ်ရ၊ ၜိုန်ရထေၚ်ခယျဂးမၞိဟ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူရုပ်ရဴပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ဂှ်ရ လကိုဟ်ဍာံဍာံ စှ်ေစိုတ်တုဲ ပ္တိုန်တ္ၚဖ္ဍုန်စုတ်ကံလဴ ဗျာံဂတးဏာလ္ပာ်တြုံဂှ်ရ၊ တြုံတၟေၚ်ဂှ် ညာတ်ဒးအာမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဗျာံပန်ကဵုတ္ၚ ဖေက်လကိုတ်လောန်တုဲ ဒုၚ်ဂုဏ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠတံညးဂမၠိုၚ် အဲဂှ်လကိုဟ်ဟွံသေၚ် မၞိဟ်ဗွဲစၟတ်ရ၊ ကဵုဒါန်လမျီုကုအဲညိ၊ ဂးတုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကလေၚ်ဟီုသာ်ဝွံရ။
ဟာဲတြုံဂၞံၚ်ဂၞာတ် ဂၠိက်ယာတ်ဟွံမွဲ တုပ်နဲပြေၚ်ဂၠဴ မၞိဟ်မ္ဂးဂှ် ညံၚ်ရဴဗှ်ေဟွံသေၚ် ဝေၚ်ထောံဗွိုက်လတက်ဟွံဒှ် ဒးဂြောပ်လဝ်ဂဝဂလေံဟွံသေၚ်ဟာ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ပရူဒဒှ်တြုံဂှ် စိုပ်ကၠုၚ်တ္ကံအဒေါဝ်ၜဳ လဴထ္ၜးသၚ်ရိုဟ် နူတံစိုပ်ကၞောတ်ရ၊ ကာလဂှ် ပ္တေဟ်ညးသ္ကံတုဲ ညးလဵုမွဲဟွံဟီု ဒၟံၚ်ပ္ဍဲတ္ကံဝွံ ဟွံဒးကၠောန်စ ဒှ်တသိုက်ကွေံကွေံရ၊ ဆဂးဂှ် ပၟၚ်တ္ကံ ဟွံဒးစိုတ်ဂှ် ဒးဝေၚ်ပါဲဏောၚ် တြုံဂှ်သ္ဂးတုဲ လဴထ္ၜးကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ပၟၚ်တ္ကံလေဝ်ကော် လကိုဟ်ဇၞော်လေဝ်ဂး မၚ်မွဲလဝ်တ္ကံဂှ်တုဲ ကာလအာတြဴသၟတ် တြဴဇၞော် ဒးအာဗီုဗ္ဂဲဂှ် ဒှ်အခိုက်အလိုက် မၞိဟ်မံၚ်ပ္ဍဲတ္ကံဂှ်ရ၊ ယဝ်ရအာစုတ်သ္ၚိဝစ် ပဿဴကြာန်ကြာန်မ္ဂး ပၟၚ်တ္ကံ-ဒေဝတဴတ္ကံဂှ် က္ဍုဟ်မၠေံကွေံကွေံရ။
ကိစ္စတြဴဇၞော် တြဴသၟတ် အာတုဲ ဒးတိုပ်ထောံဗီုဗ္ဂဲဂှ် လ္ပဝိုတ်ထောံသတိညိ တြုံဂှ် ဗဗိုန်ကဵုဒ္ဂေတ်ဝတ်ဂှ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံဖအိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဖျေံဗီုပြၚ် ဂွံဒၟံၚ်စှ်ေဂၠံၚ်ဒးသၞောတ်တုဲ မၞိဟ်ဇၞော်မွဲမွဲ ကောန်ရဲဇကုမသုန်မသုန်ကၠံ ပါပရံကေတ်ကဝက် ဆက်တန်တဴအာရ၊ ပၞောဝ်ကဵုမၞိဟ်ဇၞော်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ၜါဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်မွဲဂှ် ဒိုဟ်လောန် အောန်ကဵုပညာ ဗစာရဏာဟွံမွဲတုဲ ထၞေန်စေန်စပ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲစၞစ စၞသုၚ် လောန်လောန်ကာဲကာဲရ၊ လောဘတဏှာ ခက်ဗာန်စောဲစပ်ကဵုစၞစဗွဲမလောန်တုဲ လံကဵုလံ ဖျုန်သွကၠောံကၠေၚ် ပေၚ်ကၟိုဟ်တိုန်အိုတ်ရ၊ စိုတ်ဓါတ်လေဝ် ပြံၚ်သၠာဲအာအိုတ်ရ၊ ကိုပ်ကၠာတေံ မၚ်မွဲဒ္ဂေတ်ဝတ်မာန်ကီုလေဝ် ဗွဲကြဴဏံ သုသၚ်စသိအရက်လောန်ကာဲ ဗ္ၜူဒလူယူဒံၚ်ခၠာ် လှ်ေဒယှ်ေမိပ်ဇြိပ်ကွေံကွေံတုဲ ဟိုတ်နူဝိုတ်အာသတိ အိက်ဏမ်စုတ်ဆဒှ်ကဵုဒှ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေဝတဴပၟၚ်တ္ကံဂမၠိုၚ် က္ဍုဟ်မၠေံတုဲ ထေဲပၞောတ်ဇၞော်က္တဵုဒှ်တိုန်ရ၊ သွက်ဂွံကြဴကြာတ်သ္အးဇ္ၚးထောံတ္ကံဂှ် ကဵုဍာ်ၜဳမှာသၟိတ်တိုန်ကၠုၚ်တုဲ ဓလီုပ္ဍီုက်ဗလိုက်ထောံတ္ကံဂှ်ရ၊ ဒေဝတဴတံချပ်စန်စာ သွက်ဂွံကြဴကြာတ်တ္ကံတုဲ ဟီုဂးတိုန်သာ်ဝွံအိုတ်ရ၊ တ္ၚဲဏံဂှ် ဒှ်တ္ၚဲသဳဥပုဟ်တုဲ ကောံဓရီုပိုဲလီုလာ်အာရ နူတ္ၚဲဝွံ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပုဟ် မရနုက်ကဵုစှ်သုန်မံက် တ္ၚဲဂိတုပေၚ်တေံ ကာလဂိတုတိုန်ကၠုၚ်တိဟ် ပိုဲဒဳပ္တိုန်ဍာ်ၜဳမှာသၟိတ်တုဲ ဂစိုတ်ထောံမၞိဟ်တံဏံသီုဖအိုတ်ရ ဂးတုဲ စၟတ်ပိုၚ်ခြာလဝ် ဂိတုတ္ၚဲဗွဲမဗိုန်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေဝတဴမၚ်မွဲဓဝ်မွဲ နွံဒၟံၚ်အဒေါဝ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်တုဲ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ဃောအဲညာတ်ဒၟံၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ လ္ပကဵုဂွံလီုလာ်ပါ်ကန်ညိ ဂးတုဲ ဆာန်ဍူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမလောန်ရ ဒေဝတဴမၚ်မွဲဓဝ်မွဲဂှ် မိက်ဂွံဟံၚ်ပြိုက်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ အာဟီုတွံထ္ၜးကဵုရ၊ ကာလဂှ် ဒေဝတဴဂှ် ထ္ၜးပျးလျးအရံၚ်ဇကုတုဲ ဒေါံဒၟံၚ်လ္တူအာကာသ လ္ပာ်ဒိုဟ်သၟဝ်ကျာရ၊ ယွံသၟာဓဇဲ ရဲဝဍ္ဎကဳတံ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် ထေဲပၞောတ်တုဲ ဂစိုတ်မၞးတံနကဵုဣဓိ ဒဳပ္တိုန်ဍာ်ၜဳမှာသၟိတ် ကြဴကြာတ်တ္ကံ ဖဳထောံမၞးတံရ၊ မၞးတံ လ္ပမံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဏံညိ (ဒေဝတဴဝွံ ဒှ်ဒေဝတဴမၚ်မွဲဓဝ်ရ) ဒေဝတဴဂှ် ဟီုတွံကဵုဒၠောံဗ္တောန်တုဲ ကလေၚ်စဴအာဒၞာဲဇကုရ။
ကာလဒေဝတဴခိုဟ်ပြဲကလေၚ်အာဂှ် ဒေဝတဴလၟုတ်ယုတ်မာမွဲ ကၠုၚ်စိုပ်ပၠန်တုဲ၊ တးပါဲထောံဂလာန်ဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် နကဵုလျးအရံၚ်ဇကု ဗဂဵုတၟးပျးတ္ကံဂှ်တုဲ ဒေါံဒၟံၚ်လ္ပာ်ဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာရ၊ ကာလဂှ် ဒေဝတဴအယုတ် သၟာန်ဇာန်ဂလာန်ဒေဝတဴကၠာတေံဗီုဟီုဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်လဴထ္ၜးတုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမၞးတံ ဒေဝတဴကၠုၚ်ကၠာတေံဂှ် က္ဍုဟ်မၞးတံတုဲ ဟွံမိက်ကဵုမံၚ် ကဵုပြံၚ်အာဌာန်တၞဟ်ရ၊ ဂလာန်ဒေဝတဴဂှ် မၞးတံလ္ပပ္တေဟ်ညိ လ္ပအာညိ ဒၟံၚ်အာပ္ဍဲတ္ကံဏံညိ သ္ပတံနူစသုၚ်တုဲ တ္ကံလဵုမွဲလေဝ်ဟွံတုပ်ရ၊ လ္ပချဳ ဂးတုဲ ဗဒေါံထောံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်လ္ၚီလေဝ် စိုတ်ဒှ်အာၜါလွးရ၊ ဒေဝတဴကၠာဟီုဂှ်မွဲဗီု၊ ဒေဝတဴကြဴဏံဟီုဂှ်မွဲဂကူ လ္တူဒေဝတဴၜါဂှ် ဗီုလဵုဂွံပါ်ပါဲ ဂွံဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ရော၊ ဆဂးဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် သၟာဓဇဲတၠပညာဂှ် ပ္တေဟ်ဂလာန်ဒေဝတဴတၠပညာ မၞိဟ်ဇၞော်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာဓဇဲသမ္ဒိုဟ်ဂှ် ပ္တေဟ်ဂလာန်ဒေဝတဴသမၠီုတုဲ ကာလစိုပ်ကၞောတ် ညးဂှ်ဍာံပြဂှ် လၟောဝ်ဏာညာတ်ဂုဏ်ဇကုဇကုညိ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာဓဇဲတၠပညာ ဟီုကဵုကောန်ရဲဇကု သာ်ဝွံရ၊ ယွံရဲတံ ဂလာန်ဒေဝတဴကၠာဂှ် ဍာံလေဝ်ကဵုဒှ် ကြဴဂှ်ဍာံလေဝ်ကဵုဒှ် ပိုဲကၠောန်ပလေဝ်ဂၠုၚ်ဒတုဲခိုဟ်ရ၊ ကာလဍာ်တိုန်ကၠုၚ် ဒုၚ်ဒရိပ်ပ္တိတ်ဂၠုၚ်တုဲ ဗၠးဘဲဂစိုတ်ရ ဂးတုဲ ကဵုပလေဝ်လဝ်ဂၠုၚ် နူဇမ္ၚောဲရ။
သၟာဓဇဲအဒိုဟ်ဂွိုက် ဗက်အလိုက်သိုၚ်ကံဂှ် မူသာ်ဟွံကၠောန်တုဲ ဒးချိုတ်ဍာံဍာံဂှ် ဟွံပ္တေဟ် ဟွံမိက်အာနူတ္ကံဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် အတိုၚ်ဒေဝတဴတံဖာပ်လဝ်အခိၚ် ဆိၚ်လဝ်အခါ ကာလစိုပ်ဂိတုပေၚ် အခိၚ်ဂိတုတိုန် ဒဳပ္တိိုန်ဍာ်ၜဳမှာသၟိတ် ဗလိုက်ထောံတ္ကံ ကြဴကြာတ်လပိုက်ဏာတြဴဇၞော် တြဴသၟတ်သ္အးထောံရ၊ ဒဒှ်ရကြဴကြာတ်တ္ကံဏောၚ်ဂှ် ၜိုန်ရဒေဝတဴဂမၠိုၚ် လဴပၟိၚ်ပၟဟ်ကီုလေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာဓဇဲမွဲ သီုကဵုရဲဇကု မၚ်ချိုတ်ကၠးကၠးရ၊ ဍာ်ၜဳမှာသၟိတ်တက်လပိုက်တိုန် ပ္ဍဲတ္ကံဂှ် ဗၞတ်ထပှ်သၠုၚ်တာရ၊ နူကၠာဍာ်ဟွံဇၞော်ဏီဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာဓဇဲ တၠပညာကဵုရဲဇကုမသုန်ကၠံ ဟိုတ်ခၞံကၠောန်လဝ် ပလေဝ်လဝ်ဂၠုၚ် သီုကောန်ဇာတ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍိုက်ဂွံဂၠုၚ်တုဲ ဒုန်တိတ်ပါဲအာနူတ္ကံရ၊ သမၠီုအဒိုဟ်ဂွိုက်မွဲသ္ကံဂှ် ပါဲဟွံဗၠး ဒးပကာဂစိုတ်အိုတ်ရ၊ ထေၚ်ဂးဒေဝတဴတံ ဟီုဘဝေၚ်တုဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာဓဇဲသမ္ဒိုဟ်ကဵုရဲ ဗွက်ဇကုမသုန်ကၠံ ဒးဒုၚ်ကံဂစိုတ် ပ္ဍဲဂတမတ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗာလဝဍ္ဎကဳသၟာဓဇဲအဒိုဟ်ဂွိုက်ရ၊ ကောကာလိက ကွးဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴ ဟွံမၚ်မွဲဓဝ် ဒေါံဒၟံၚ်လ္ပာ်ဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာ လ္တူတ္ကံဂှ်ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴမၚ်မွဲဓဝ် ဒေါံဒၟံၚ်လ္ပာ်ဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ တ္ကံဂှ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံပဏ္ဍိတဝဍ္ဎကဳ သၟာဓဇဲတၠပညာရ။
* သမုဒ္ဒဝါဏိဇဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၂) မဟာပဒုမဇာတ် (ဇာတ်ကောန်သၟိၚ်ဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူမၞိဟ်ခိုဟ်-ဒေဝတဴရံၚ်၊ မၞိဟ်ပရေံ-နရက်တံၚ်ဖျေံ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ်မလျုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဣဗြဴစိဉ္စဏဴ (စိဉ္စမဏဴ) ဒှ်ယာဲခွါံဗောဓိသတ် ဒေဝဒတ်ဒှ်အပါဗောဓိသတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(ဂလာန်ဂှ်ဒှ်စၟတ်သန်) ကာလကျာ်တြဲပိုဲ ကလိဂွံၜါစှော်ဝှ် ကော်ခဴစ (ပဌမဗောဓိ) ဂှ် ကျာ်သဗ္ဗညု ကေုာံ ကွးခၟဳအရဳပုထုဇန်ဂမၠိုၚ် ဂွံဒုၚ်အထိုၚ်အသး မၞိဟ်ဒေဝတဴ ဗြဴမှဴအိန်ဗြီုတံအိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်လေဝ် အာစိုပ်ဒဒှ်ပူဂဵုအရဳမဂၠိုၚ် ပရိုၚ်ဒယှ်တှ် ဗျာပ်တြးအာတုဲ ပရိသာတ်မှာဇန် တန်တဴပ္ဍဲဓဝ်ကျာ်တံဂှ် သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပူဇဴကျာ်ဂၠိုၚ်တိုန် သဒ္ဓါပ္တေဟ်လျုၚ် ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိဂၠိုၚ်တိုန် ယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ်သာသနာဂၠိုၚ်တိုန် ကျာ်သဗ္ဗညု ကေုာံ ကွးခၟဳအရဳတၠအရှန်တံဂှ် လာပ်ဗဇဴဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ပူဂိုလ်တဳမိစ္ဆာဒိဌိမ္ၚးသာသနာ ရဲပညာၜတ်ၜတ် သတ်သဝ်သဝ်တံဂှ် စသုၚ်က္ဍန်ဂြက် လာပ်ဗဇဴဟုတ်စှ်ေအိုတ်ရ။
ပူဂဵုမ္ၚးသာသနာဂမၠိုၚ် ဂွံဂျိုၚ်အာလမျီု ဝါတ်ဂါတ်ဗွဲမလောန်တုဲ ကွေတ်ဝါဒ ဒစဵုဒစးကဵုကျာ်လေဝ် ညးပ္တေဟ်ကၠုၚ်အောန် ဒးကၠောန်ဗဒှ်ညာဏ်စၞာဲ ဒးဂၠာဲဂၠံၚ်ပပ်ပပ်ပဳပဳဂှ် ဒှ်ဓမ္မတာ တဳမစ္ဆာဒိဌိတံရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလဂှ် ကျာ်သဗ္ဗညု ကေုာံ ကွးအရဳဂမၠိုၚ် ပရိုၚ်ဒယှ်တှ် လာပ်ဗဇဴဂၠိုၚ်တိုန် ပိုန်ဇၞော်ကွေံကွေံဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵုလျးအရံၚ်သၟိၚ်တ္ၚဲ ဂဵုလဟဵုတၟးတိုန် နူတ္ကံဗၟံက်တေံကီု သီုကဵုတက်ဒးလျးအရံၚ်သၟိၚ်တ္ၚဲ ဟွံမွဲကဵုတၟးတၟောန်ဂှ် (ဒှ်စၟလဳလိၚ်-စၟဠ-ဠိၚ်) တဳမိစ္ဆာဒိဌိဂမၠိုၚ် ပြိုၚ်ပ္ကာန်ကဵုကျာ်ဟွံမာန် ဟာန်စၟလဳလိၚ် ဒးအသိၚ်လျးတ္ၚဲ ပၠိုတ်အာကီုရ။
တဳမိစ္ဆာဒိဌိဂမၠိုၚ် စသုၚ်က္ဍန်ဂြက်ကြပ်ချိုတ် အိုတ်ကသပ်တုဲ ချပ်စန်စာ ကေုာံ ရေၚ်သ္ကံ သွက်ဂွံခ္ဍိုပ်မုက်ကျာ် ပ္တိုန်ဒုဟ်ကဵုကျာ် ပလီုလာပ်ဗဇဴကျာ်ရ၊ ဂွံကသပ်ချပ်ဂၞန် ကေုာံရေၚ်သ္ကံဂှ် သာ်ဝွံရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဝွံ ဣဗြဴစိဉ္စဏဴဂှ် ရုပ်သာ်လေဝ်ကျေဝ် မာယာဗြဴလေဝ်ခိုဟ် သွက်ဂွံပိုဟ်ကၠေံဂုဏ်ခၟဳဂေါတမ သွက်ဂွံဂရိုဟ်ဗျိ ဗဒေက်ဖျဝ်ကၠေံ ဂုဏ်ခၟဳဂေါတမ သွက်ဂွံစုတ်စောဲ ပ္တိုန်ဒုဟ်ခ္ဍိုက်မုက်ကဵုခၟဳဂေါတမဂှ် ဣဗြဴစိဉ္စဏဴ သ္ပမာန်ဍာံဍာံရ၊ ပိုဲကော်ဍေံတုဲ ပအပ်ဇိုန်ကဵုအဝဵု ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ခၟဳဂေါတမ ညံၚ်ဂွံစှ်ေ ဖျေံဂုဏ်စရာဲဂေါတမ ညံၚ်ဂွံအိုတ် ကာလဂှ်ဟေၚ် ပိုဲပတဴက္ဍိုပ်မာန် ဗပေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴလောဲသွာရ။
အတိုၚ်ကသပ်တဳမိစ္ဆာဒိဌိဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ အာကော်နၚ်ဣဗြဴစိဉ္စဏဴရ၊ စိဉ္စဏဴလေဝ် ဒုၚ်ကေတ်အသံအ္စာတဳဂမၠိုၚ်တုဲ အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ တိတ်အာနူဍုၚ် အာတိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဘာလကျာ်တဳ ဗ္ဒာဲဘာဇေတဝန်ရ၊ နူဂယးပြဟ်စိဉ္စဏဴစဴကၠုၚ် သဝ်တ္ၚဲအာ၊ အာကၠုၚ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံ ဗွဲမလံတုဲ ညးတၞဟ်ဆဵုအကြဘာ်တြဴ သၟာန်ဇာန်တိုန်ဂှ် ဗဒှ်ကေတ်အရေဝ်သာ်ဝွံရ၊ ဟာဲရဲတံ အဲအာတိက်ကရောံခၟဳဂေါတမမွဲစွံ ဂၠိုၚ်ကဵုဂိတုတ္ၚဲတုဲရ လၟုဟ်ရံၚ်ဣစံ သ္ပဟိုတ်ကဵုခၟဳဂေါတမတုဲ အဲဂွံကၠုၚ်ယဲဒိုက် ဂဝ်ဂၞဴပိပန်ဂိတုပြၚ်ပြၚ်ရ၊ ခြာဟွံလံအဲသၠးဂဝ်ဂၞဴဏောၚ် ဂးသာ်ဂှ်တုဲ မၞိဟ်အပြောံပုထုဇန် တဲဍိုန်ဍိုန်လ္ၚဵုဂှ် ပ္တေဟ်ဂလာန်စိဉ္စဏဴရ၊ ခြာဟွံလံ စိဉ္စဏဴ ကၠောန်ဗဒှ်ကေတ်ဗီုတန်ဂဝ်ဂၞဴ ဒက်လဝ်ယာတ်ပ္ဍဲဗုၚ် ၜုၚ်ဂဒုလဝ်ဇိုၚ်တဲညိညတုဲ လံက်လဝ်မိတ်ခပဵု ဗကေတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဂွံလဝ်ယဲဒိုက်ကြပ်သၠးတုဲ တ္ၚဲဂှ် ဃောကျာ်တြဲတွံဓဝ်ကဵုပရိသာတ်မှာဇန် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် စိဉ္စဏဴစိုပ်အာဘာရ၊ အဒေါဝ်ပရိသာတ်ဂှ် စုတ်စောဲပ္တိုန်ဒုဟ်ကဵုကျာ် ထ္ၜးဗုၚ်ဂၞဴဗြဴ ဗြဴတန်ဂဝ်ကြပ်ကဵုသၠးရ။
ဟီုပက်ဂြာတ် ခ္ဍိုက်မုက်ကျာ်အဒေါဝ်ဝိုၚ်တုဲ ပရိသာတ်တံ ချဳဂရာၚ်အာရ၊ အဵု-ခၟဳဂေါတမ တွံဓဝ်မိပ်မံၚ်ဖိုဟ် ဂွံလဝ်ဂဝ်ဂၞဴတုဲ ဟွံသ္ပအသုၚ်ရဟာ ဇကုဟွံသ္ပတီမ္ဂး- ကဵုသၟိၚ်ပဿိုန် အနာထပိဏ္ဍကသေဌဳ ဂၞကျာ်ဝိသာခါတံသ္ပညိ သွက်ဂွံၜံၚ်ပၟတ်သၠးဂဝ်ဂၞဴ ကဵုညးတံဂၠာဲအှော် မူဒှ်ရော ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ညံၚ်ရဴပက်အသုဘကဵု လျးဂိတုကီုရ၊ ကာလဂှ် ကျာ်တြဲပိုဲဒေါံထောံနူတွံဓဝ်မွဲလစုတ် ကလေၚ်ရံၚ်စိဉ္စဏဴတုဲ နကဵုဂလာန်မဂံၚ်သကာ လအာတုပ်ကဵုသၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်ဂှ် ခၠေဝ်သှ်ဟီုတိုန် သာ်ဝွံရ၊ အဵုဒေံဗြဴ ဂလာန်တၠအဲဟီုဂှ် ဒှ်စၟတ်ဍာံပြကီု၊ ဆောတ်ယောၚ်ဗၠေတ်အာကီု၊ အဲကျာ်ကဵုတၠအဲ ပိုဲညးၜါရတီ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ အဵုဍာံမံၚ် ပိုဲညးၜါရတီတုဲ ဒးဒှ်ကလောန်ဗီုဏံရသေၚ်ဟာ စိဉ္စဏဴ ကလေၚ်အရေဝ်သာ်ဝွံရ။
ခြာဟွံလံ သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ ဒဒှ်စုတ်စောဲပ္တိုန်ဒုဟ်ကဵုကျာ်ဂှ် ဒှ်ကလောန်လကျာ်တဳတံ ကဵုကၠောန်ဗဒှ်ကေတ် သၟိၚ်အိန်ဝေတ်အဒေါဝ်ပရိသာတ်တံရ ကောန်ဒေဝတဴပန်ဂှ် သၟိၚ်ကဵုပ္တောံကၞိ ကိတ်ဗပိုတ်ထောံဇုက်ဒက်လဝ်ပ္ဍဲဗုၚ် က္တဵုဗဒှ်ကျာ ပိုက်ထောံယာတ် ဒက်လဝ်ပ္ဍဲဗုၚ် ဂတဵုဂြောပ်လဝ်ဒတုံစှ်ေ လပိုက်ဒးတၞုၚ်ဇိုၚ် ကဝ်သကုတ်အာရ၊ ဃောဂှ်ပရိသာတ်ဂမၠိုၚ် တံၚ်ဓဇက်ပ္တိတ်နူဝိုၚ် ဗိုၚ်ၜုၚ်တက်ထၞက်တုဲ ဗၞတ်ဗၠးမတ်ပကတိကျာ်ဂှ် တိၚိတ်ဖျေံဏာ ဣဗြဴစိဉ္စဏဴ စိုပ်အာနရက်အဝိက်ရောၚ်။
သ္ပတံနူတ္ၚဲဂှ်တုဲ ကျာ်တြဲဂေါတမပိုဲ ကလိဂွံယၟုဒယှ်တှ် အလုံဒိုဟ်စှ်ရ၊ ပိုည်ကျာ်ဩဳလာပ်ဗဇဴလေဝ် ဇၞော်မောဝ်တဴတက်တိုန်ကွေံကွေံတုဲ အလုံဂကူဗုဒ္ဓဘာသာမွဲ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကျာ် ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကွးကျာ် ခၟဳအရဳတၠအရှန် ခၟဳပုထုဇန်ဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ယိုက်ဒိုက်ထံၚ်ပၚ်သာသနာ ဒုၚ်ယၟုဒကာပစ္စယ်ပန် အနန္တအနန္တံရောၚ်၊ ဟိုတ်မမိက်ဂြိုဟ်ပလီုပၠေၚ်ညး ဇကုဒးလီု ဒးလေၚ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ် ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်တုဲ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဂၞကျာ်ကျာ်သၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဝွံ ဟိုတ်မၞုံမုက်မတ်ရာၚ်ဆာဲ ကျေဝ်ဂေါဝ်လောန် ညံၚ်ဍောၚ်ပ္ကဴဒကှ်ကီုတုဲ မဟာပဒုမ ခုတ်လဝ်ယၟုရ ကောန်သၟိၚ်စိုပ်အဝဲဗၠာဲ ဇၞော်ဂေါဝ်တိုန်အာကတ်ပညာ ပ္ဍဲဍုၚ်တက္ကသဵု ကလေၚ်စဴထ္ၜးကွတ်ပညာကဵုမိမ မိမၜါညာတ် မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန် ပ္တိုန်စွံလဝ်ဒၞာဲ (ဥပရာဇာ) ကောန်သၟိၚ်ဍောတ်ရ၊ ကြဴဝွံ ဟွံလံ မိအံက်ဂၞကျာ်ဇၞော်ကျကမ် ဟောံဗြမ်စုတိအာတုဲ မအံက်သၟိၚ်ဇၞော် ပ္တိုန်လဝ်ဂၞကျာ်သၟိၚ်ဇၞော်တၟိမွဲပၠန်ရ။
ဒးပယာံမွဲဝါ တွဵုရူပစ္စန္တရး သပုန်က္တဵုဒှ်တုဲ မအံက်သၟိၚ်ဇၞော် ကေုာံ ဗိုလ်ဗလးဂမၠိုၚ် ဇက်ပၞာန်အာလလံကၠေံသပုန်တံဂှ်ရ၊ ဂၞကျာ်လေဝ် သၟိက်မိက်ဂွံဗက်အာကရောံသၟိၚ်ဇၞော်တုဲ ဒၞာဲဌာန်လလံသပုန်နွံတေံကီုတုဲ၊ ဌာန်သပုန်တံဂှ် ဒဒှ်မၞုံကဵုဒုဟ်ဒန်မဂၠိုၚ် သၟိၚ်ဟီုထ္ၜးဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံဂၞကျာ်ရ၊ ညံၚ်ဂၞကျာ်ဂွံလဟိၚ် မံၚ်ဂွံမိပ်ပ္ဍဲဝၚ်နန်ဂှ် ကေၚ်ကာသဗ္ဗ သွက်ဂွံစဳရေၚ်မၚ်မွဲ ပအပ်လဝ်လျိုၚ်ကဵုကောန်သၟိၚ်မဟာပဒုမဖအိုတ်ရ။
သၟိၚ်လလံကၠေံသပုန်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ကၠာဟွံလုပ်ဝၚ်နန် စိုပ်မ္ၚးဍုၚ်တေံ ဖျေံဒပ်ပရေလၟောၚ် ဇူဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပရိုၚ်ဒဒှ်မအံက်သၟိၚ်ဇၞော် ကလေၚ်စဴစိုပ်ဍုၚ် ကောန်သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ပလေဝ်ပလေတ်ဂ္ညိဂ္ညာတ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ဍုၚ် လုပ်အာဂၠံၚ်သတိက်ဒၞာဲဂၞကျာ် ဖျေံက္ဍိုပ်ပဝတ် ျလ္ၚာဝ်ဂရၚ်ပ္တီ ဒၞာဲလဵုဂွံပလေဝ် ဗီုလဵုဂွံပြေၚ်ဒၞာဲ ညံၚ်ဂွံစှ်ေလၟေၚ်ရ၊ ချိန်ခဏ ဂၞကျာ်ညာတ်ဒးရုပ်သာ်စၠးစရာဲကောန်သၟိၚ်ဂှ် စိုတ်ထၞေန်စပ်အာ လလံသၟိၚ်ဇၞော်ဂွံစိုပ် သၟိက်မိက်ဂွံဂၠိန်သၞဴ ဒ္ဂေတ်မေထုန်ကဵုကောန်သၟိၚ်ရ၊ ဂၞကျာ်ဒးစိုတ်အေၚ်ဟွံမာန် ဓလိုက်က္တဵုနူဇံၚ်သ္တိက် စှ်ေတံၚ်တဲကောန်သၟိၚ် သွက်ဂွံတိုန်တိက်လ္တူဇံၚ် သွက်ဂွံပံၚ်ဖက်ဂၠိန်သၞဴ ဟိုတ်နူရာဂဒမၠု ဂၠုအိုတ်နှောတ် ဟီုလှေံလှန်ဒၟံၚ်ကောန်သၟိၚ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဝွံ ဟိုတ်နူပညာပါရမဳကြံၚ် တီဒုဟ်ဒဏ် ပွကာမေသုတုဲ ဟွံဗက်ပၟိက်ဂၞကျာ်သက်သက်ရ၊ ဟီုဆေဝ်တာထောံပိုတ်ပိုတ်သ္ကုတ်သ္ကုတ်ရ၊ ဒဒှ်ကောန်သၟိၚ် ဟွံဗက်ပၟိက်ဇကု ဂၞကျာ်တီကၠးတုဲ လှာဲပြံၚ်ထောံဂလာန်ကြံၚ်ကြံၚ်ပၠန်ရ၊ ယဝ်ရဟွံဗက်ပၟိက်အဲမ္ဂး အဲကဵုပရိုက်ဘဲလမျီုဏောၚ် ဂလာန်ဏံ ၜိုန်ဂၞကျာ်ဟီုကီုလေဝ် ကောန်သၟိၚ်ဟွံဖေက် ပါဲထောံဂံၚ်ဂံၚ် ကလေၚ်စဴသ္ၚိနန်ဇကုရ။
ကောန်သၟိၚ်ကလေၚ်စဴတုဲ သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ချပ်ရ ပွမုတ်လၟုဟ်ဝွံ ယဝ်ရပြာကတ်မံက်အာ သၟိၚ်ဇၞော်တီအာမ္ဂး အဲသ္ဒးစိုပ်လလေၚ်ဍာံဍာံရ ညံၚ်ဂွံဂွံကၠာတဲ သ္ဒးသ္ပပြယာဲတုဲ ကဵုသၟိၚ်ဇၞော် ဂစိုတ်ကၠေံကောန်သၟိၚ်ရ အတိုၚ်ဇကုချပ်လဝ် အလဵုဇကုတာ်ဂွါတ်နကဵုသၞေံတဲ အလုံဇကုမွဲ ပပၞကောန်သၟိၚ် တံၚ်ဂြဲဓဇက်လဝ် ထ္ၜးပၞေတ်သၞေံတဲတုဲ သွက်ဂွံဂၠာဲဒုဟ်လ္တူကောန်သၟိၚ်မာန်ရ။
ဂၞကျာ်ပပၞသာ်ဂှ်တုဲ တိက်ဒၟံၚ်လ္တူဇံၚ်ကျာ်ဩဳ မၚ်စၟဳဒၟံၚ်သၟိၚ်ဇၞော်ရ၊ ကာလသၟိၚ်ဇၞော်ကလေၚ်စဴစိုပ်နန် ဟွံညာတ်ဂၞကျာ်တုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန်ရ၊ အတိုၚ်ဂၞကျာ်ဗကန်လဝ် ဂလာန်စၞာဲဂှ် ဗြဴကမၠောန်ဂမၠိုၚ် လ္ၚောဝ်ပ္တီတုဲ သၟိၚ်ဇၞော်လုပ်အာဂၠံၚ်ကျာ်ဩဳ ဒၞာဲသ္တိက်ဂၞကျာ် ရပ်ဂၠာံဇွိတ်ရံၚ် ဒဒှ်ယဲဂၞကျာ် ဟွံမွဲမွဲသာ် ဂွံတီတုဲ သၟာန်တိုန်ပရူပရာဒဒှ်ဂှ်ရ။
ယွံသၟိၚ်ဇၞော်-ဗြဴတြုံတၠသ္ၚိနွံ ညးတၞဟ်ဟွံဒှ်ဗီုအဲဍိက်ဗြဴရအဴ သာ်ဝွံဟီုတိုန်ကဵုသၟိၚ်ဇၞော် သီုမာယာရ၊ ယွံဂၞကျာ် ယြဴညးလဵုမွဲ ဍဵုဍိုက်ဂၞကျာ်ရော ဟီုထ္ၜးညိ သၟိၚ်ဇၞော်သၟာန်တိုန်တုဲ ဂၞကျာ်စွံလံၚ် ညံၚ်ဂွမံၚ်ဗွဲမလောန် ဟွံမိက်လဴ တုပ်ညံၚ် မံၚ်ဟွံဂွံဒးလဴ လ္ၚောဝ်ပ္တီသာ်ဝွံရ။
ယွံသၟိၚ်ဇၞော် ဃောသၟိၚ်တိတ်လလံသပုန်တေံဂှ် ဝၚ်နန်ဝွံ အပ်ကဵုလဝ်ကောန်သၟိၚ်မဟာပဒုမ-ရောၚ် ဟွံသေၚ်ဟာ၊ သၟိၚ်ဟွံမွဲတုဲ ညးတေံစွံစိုတ် စွံလံၚ် စွံဟိက်ဟာန်သၟိၚ်ဇၞော် ပိုၚ်တိပိုၚ်ဍာ် သၠုၚ်လဝ်မာန ပၚ်ပ္တိုန်လဝ်ဇကု လုပ်ကၠုၚ်ဂၠံၚ်သ္တိက်ကျာ်ဩဳအဲဍိက်ဗြဴ ဟီုဂလာန်ကွေၚ်ဂရိုၚ် မိက်ဂွံသ္ပဒ္ဂေတ်မုတ်လ္တူအဲဍိက်ဗြဴ အဲဍိက်ဗြဴလဗိုန်လဝ်သစ္စပ္ဍဲသၟိၚ်ဇၞော် ဗိုန်ဗတ်လောန်တုဲ ဂလာန်ညးဟီုဂှ် ဟွံလုပ်ကတောဝ် ဝေၚ်ပါဲကၠေံသာန်သာန်ရ၊ ဟိုတ်နူအဲဍိက်ဗြဴ ဟွံဗက်ပၟိက်ညးဂှ်ရ သၟိၚ်ဇၞော်ဗဵုရံၚ်ညိ ဂးတုဲ ထ္ၜးပၞေတ်ဇကု ဆာ်ဂွါတ်လဝ်နကဵုသၞေံတဲ ဟီုအာထ္ၜးအာ နရိုအ်အာသီုဍာ်ရမတ် သ္ပညံၚ်သၟိၚ်ဇၞော်ဂွံပ္တေဟ် သၟိၚ်ဇၞော်လေဝ် ထေၚ်ဒှ်ကွေံတုဲ ပ္တေဟ်အာဂလာန်ဂၞကျာ်ဟီုဂှ်ရ။
သၟိၚ်ဇၞော်မိၚ်ဂလာန် ညာတ်ပၞေတ်ကၠောန်ကေတ်လဝ်ဂှ်တုဲ ဒမၠုရာဂဓလီုဂွံ ဟွံသၟာန်သၟုက် ဟွံဗ္စာရဏာ ဟွံရံၚ်ဗၟံက်ပလိုတ် ဗလးဏာဗာဇ္ဇခါတ် ကဵုအာရပ်ကၠေၚ်ဒက်နၚ် ကောန်သၟိၚ်မဟာပဒုမ ကောန်သၟိၚ်ကီု သီုအမာတ်ဒဴဗညာ ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဂလိုၚ်လဵုအာတ်ဒုၚ်ဂုဏ်ဝန်စဝ် ဖျေံဓဝ်ဂလိုၚ်လဵုလေဝ် သၟိၚ်ဇၞော်ဟွံဒေါံ ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ကၠေံ ခၠေဝ်ထောံဖျေံပ္ဍဲဗၚ်ဇြဟ် ဒၞာဲဂစိုတ််ကမၠတ်တံဂှ်ရ၊ ဟိုတ်အသိၚ်သဳလပါရမဳ ကောန်သၟိၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဒေဝတဴပၟၚ်ဂြိုပ်ဂၞိၚ် မံၚ်ဟွံမာန် ဃံထ္ၜကေတ်နကဵုတဲၜါ ဒုၚ်ကဵုသၟိၚ်နာ် နွံဒၟံၚ်ဌာန်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်နာ်ဖျဴဏာဍုၚ်နာ် ပါ်ကဵုပိုန်သမ္မတိဍုၚ်နာ်ကဝက် ကဵုဒုၚ်စသိုၚ်ပိုန်နာ် ညံၚ်ပိုန်ဒိပ်သွဝ်ကီု ပေၚ်အာကွိုၚ်မွဲသၞာံရ။
ကြဴဝွံ ကောန်သၟိၚ်အာတ်အခေါၚ်သၟိၚ်နာ် သွက်ဂွံကလေၚ်စဴ ဌာန်ဒေသဂြိုပ်ဟေမဝန် နွံပၟိက်သၟိက်မိက်ဂွံသ္ပခၟဳရသိ သၟိၚ်နာ်တုပ်စိုတ် ပလံၚ်ပ္တိုန်ဍုၚ်မၞိဟ် ဌာန်ဂြိုပ်ဟေမဝန် ဒၞာဲကောန်သၟိၚ်နွံပၟိက် သၟိၚ်နာ်ကဵုဒါန်သ္ပိုၚ်သ္ၚာ ပရိက္ခရာ အပေါတ်ခၟဳရသိဗွဲမဍိုက်ပေၚ် က္တဵုဗဒှ်ဌာန်ဒၟံၚ် ဘာအဿမာပိုဒ် ဒးဒးရးရးတုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်နာ်တေံပၠန်ရ။
ကြဴဝွံ လၟမွဲ စိုပ်အာဘာအဿမာပိုဒ် ဒၞာဲမံၚ်ကောန်သၟိၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ သမ္တီဒးသၟာန်တိုန်ရ၊ တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်သၟိၚ်မဟာပဒုမ-ရောၚ်သေၚ်ဟာ အေ-ဒှ်ကွေံရ ဗောဓိသတ်ဂး လၟဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် ဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ ကလေၚ်စဴဍုၚ် ပရူဒဒှ်ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်ကောန်သၟိၚ်မဟာပဒုမ-ဘဝခၟဳရသိ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန် လုပ်လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ဇၞော်ရ ဒှ်ဍာံစၟတ်ဟာ သၟိၚ်သၟာန် ဒှ်ဍာံစၟတ်ကွေံရအဴ အဲဍိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ညးဂှ် ဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲရအဴ သာ်ဝွံ လၟလ္ၚောဝ်ပ္တီရ။
သၟိၚ်ဇၞော်ပ္တေဟ်တုဲ ကော်ပကောံဗိုလ်လဗး သီုအမာတ်ဂၞကျာ် ပ္ၚောံအာဌာန်ဂြိုပ်ဟေမဝန် ဌာန်ဒၟံၚ်ရသိဗောဓိသတ်တေံရ၊ ဗိုလ်လဗးစွံလဝ်မ္ၚးအရှာံဘာတုဲ သၟိၚ်ဇၞော် ကေုာံ အမာတ်တံလုပ်အာဘာအဿမာပိုဒ် ဌာန်ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ဂွံဆဵုညာတ်ရသိဗောဓိသတ် ပ္ဍါပါၚ်တရၚ်ဘာ သီုစၠးစရာဲ ဂေါဝ်ဆာဲတဴဗွဲမလောန် ညံၚ်ကျာ်ပဋိမာရုပ်ကီုကွေံရ၊ သၟိၚ်ဇၞော်ကေုာံအမာတ်တံ လ္ၚောဝ်ပဝတ်ကဵုရသိ သၟာန်ဇာန်ပရူဒဒှ်နူတံ ရသိဗောဓိသတ်လေဝ် ပ္တံနူဒေဝတဴဂြိုပ်ဂၞိၚ် ဃံကေတ် ဒုၚ်ကဵုသၟိၚ်နာ် ဟီုလဴထ္ၜးကဵုသီုဖအိုတ်ရ ရသိလေဝ် ဗၞတ်စစၞသစ္ဆုသတ်ဒုန် နွံပ္ဍဲဇကုဂှ် ဘိက်နိမန်ဖာပ်ဗ္စသၟိၚ်ဇၞော် ကေုာံ အမာတ်တံကီုရ။
ကာလဂှ် သၟိၚ်ဇၞော်သာ်ဝွံ လ္ၚောဝ်ဂရၚ်ပ္တီရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်မဟာပဒုမ မအံက်ဂှ် ဒှ်ညးဟၟဲကဵုညာဏ်ပညာဒမၠုမတ် ဗၞတ်မၞိဟ်ဗြဴဟီုဂှ် ပတှ်ေဒး ပဒးဒုဟ်တံဂှ် ကောန်အေၚ်ဒုၚ်ညိ သၠးအခေါၚ်ကဵုမအံက်ညိအဴ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် ဒုဟ်ဒဏ်သၟိၚ်မအံက်ဂှ် အဲအေၚ်ဒုၚ်ရ၊ သၠးအခေါၚ်ရ၊ လက်ကရဴ ပွဟွံချပ်ဗ္စာဂတကြဴ ဟွံသၟာန်သၟုက်စံၜတ်ဗီုလၟုဟ်ဝွံ လ္ပပ္တုဲညိ အဂတိပန် ဝေၚ်ပါဲညိ၊ ဓရ်သၟိၚ်စှ်သာ်ဂှ် ဂိုတ်ကၟောန်မၚ်မွဲညိ မပ္တံသာ်ဝွံ ရသိတွံကဵုဓရ်ရ၊ ၜိုန်သၟိၚ်ဇၞော်ကော်ဘိက်နိမန် သွက်ဂွံစဴ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳကီုလေဝ် ရသိဟွံဒုၚ်တဲ၊ မံၚ်ပဒတဴအာ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်တေံ ဗွဲတသိုက်ရ။
သၟိၚ်ဇၞော်ကေုာံ အမာတ်ဂမၠိုၚ် အာတ်အခေါၚ်ဗောဓိသတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ သွက်ဂွံကလေၚ်စဴဍုၚ် ဂွံပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်နန်ထဝ် ဟွံဂွံအခေါၚ်တုဲ သီုစိုတ်ဟွံမိပ် မ္ဒးကလေၚ်စဴစိုပ်အာ အဒေါဝ်ဂၠံၚ်တြဴမွဲတုဲ ယွံအမာတ်တံ အဲဂှ် နိဿဲကဵုညးလဵုမွဲတုဲ မ္ဒးစာ်စ္ဍးအာသာဲခြာအာကဵု ကောန်သၟိၚ်မၞုံဂုဏ်တၟေၚ် မဖှ်သာ်ဝွံရော သာ်ဝွံ သၟာန်အမာတ်တံရ၊ အမာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံသၟိၚ်သၟိၚ်ဇၞော် နိဿဲကဵုဂၞကျာ်ဇၞော်တုဲ မ္ဒးစာ်စ္ဍးအာသာဲခြာအာကဵုကောန်သၟိၚ် မၞုံဂုဏ်တၟေၚ်မဖှ်သာ်ဝွံရောၚ်အဴ သာ်ဝွံ လ္ၚောဝ်ဂရၚ်ပ္တီသီုညးဖအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ဇၞော်စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်တုဲ စကာဗာဇ္ဇခါတ် ကဵုဂစိုတ်ထောံဂၞကျာ်ဇၞော် ပ္ဍဲဗၚ်ဇြဟ် ဂစိုတ်ကမၠတ်ပၠန်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဣဗြဴစိဉ္စဏဴလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မိခွာံအဲရ၊ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မအံက်အဲရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်နာ်ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဒေဝတဴဂြိုပ်ဂၞိၚ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံဒှ်ကောန်သၟိၚ် မဟာပဒုမ-ရ။
* မဟာပဒုမဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။ ။ အဌကထာ ဇာတ်နိပါတ် ဒွါဒသက တုဲရ။
(ဍ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် တေရသက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) အမ္ဗဇာတကဇာတ် (ဇာတ်မန်သတ်ကြုက်-ကဵုသတ်ကဵုဍုဟ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဟွံတီဂုဏ်ညး ဒးအာစိုပ်လလေၚ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ထောံကၠေံကျာ် ဗပါ်သၚ် ဆၚ်စှ်ေနရက်အဝိက် လဟုတ်အာနူၛာန် စိုပ်လလေၚ်ဇၞော်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဂကူဒေါၚ်စၞာ (မံၚ်ပ္ဍဲကွာန်စၞာ)တုဲ လေပ်ကွတ်ပညာ ဂါထာမန်ယန် ဂါထာမန်သတ်ကြုက်ကဵုသတ် ကဵုဍုဟ်ရ၊ ဗီုမန်ဂါထာ ကာလစိုပ်ဂြိုပ်ဂှ် နူတၞံကြုက် ဂါံအာထပှ်လဂါံတုဲ ဒေါံရ၊ မန်ဂါထာတုဲ ဍာ်မွဲဂၠုၚ်တဲဂှ် ဖရဲပက်စုတ်တၞံကြုက်ရ၊ ဟိုတ်နူအသိၚ်ဍာ်မန်လဝ်ဂှ်ရ (မန်ဍာ်ရောၚ်ထေၚ်) တၞးကြုက်တြေံတံဂှ် ပြဟ်ဒတုံစှ်ေနူတၞံအိုတ်ရ၊ ဃောဂှ် ပ္တိတ်တၞးတၟိတုဲ ဇဝ်ပ္ကဴသတ်ပေၚ်ဍတ်ဒၟံၚ် အလုံမွဲတၞံရ၊ ဃောဂှ်ဟေၚ် သတ်ကြုက်တၟိဂမၠိုၚ် ဍုဟ်တိုန်အိုတ်တုဲ မၞုံကဵုရှ်သာဍာတ်ကြောံ ညံၚ်ရဴရှ်ဒိပ်ရ၊ သတ်ကြုက်ဍုဟ်ဍုဟ်တံဂှ် ပြဟ်ဒတုံစှ်ေအလဵုလဵုဍေံတုဲ တြုံဗောဓိသတ် ကပှ်စဖဲဖဲရ၊ သှ်ေဇးဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ကပှ်စုတ်ပ္ဍဲနဂလေၚ် ဂၠေၚ်ဖျဴဏာသ္ၚိတုဲ အာသွံပ္ဍဲဖျာ ဂယိုၚ်အာလမျီုကောန်ဇာတ် နကဵုခရိတ်ၚုဟ်မးသတ်ကြုက် ကွတ်ပညာဂါထာမန်ယန် ဗၞတ်မွဲအာယုက်ရ၊ (ဆဂးဂှ် ဗီုလဵုဂွံဖ္ဍောတ်ဂါထာမန်ယန် ဂြန်ဍေံဟွံမွဲ နဲဂါထာဟွံပြာကတ်ရ။)
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ပၠန် ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ် မံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳကီုရ၊ ဒးပယျာံမွဲဝါ အခိၚ်သတ် ကြုက်ဟွံသတ်ဂှ် သတ်ဍုဟ်ဂၠေၚ်သွံဒၟံၚ်တုဲ ညာတ်ဒးဗောဓိသတ် မိက်ဂွံစမ်ၜတ်ကွတ်ပညာဂှ်ရ၊ ဒေဝဒတ်နွံပၟိက်ကဵုကွတ်ပညာဂှ်တုဲ ကၠာဗောဓိသတ် ဟွံစိုပ်သ္ၚိဏီဂှ် စိုပ်အာသ္ၚိရ၊ ကာလဂှ် မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ် ပပၞညံၚ်ကဵုတီဗောဓိသတ်တုဲ သၟာန်သာ်ဝွံရ ယွံနာဲဗြဴ ဣလဵုအ္စာအာရော အာဂြိုပ်ရမၚ်ဗၠာဲ သ္ဂးကဵုတုဲ မၚ်ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်ရ။
ခြာဟွံလံ ဗောဓိသတ်စိုပ်ကၠုၚ်နူဂြိုပ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်အပေါတ်နဂလေၚ် နူဗောဓိသတ် ရနုက်ဗပေၚ်ကဵုဝတ်ဂတမတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ရံၚ်လက်သဏ်မၚ်ဗၠာဲဂှ်တုဲ ဟီုကဵုသမ္ဘာဇကုရ၊ ယွံနာဲဗြဴ နွံပၟိက်ကဵုကွတ်မန်ယန်တုဲ မၚ်ဗၠာဲကၠုၚ်ရ၊ ကွတ်မန်ယန်အဲဂှ် ဟွံတန်ပ္ဍဲတဲမၚ်ဗၠာဲဏံရ၊ မၚ်ဗၠာဲဝွံ ဒှ်ညးအယုတ်ရောၚ် ဂးတုဲ အတိုၚ်ဒဒှ်လက်သဏ်တြုံအယုတ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ဟီုကဵုသမ္ဘာဇကုရ၊ ဗောဓိသတ်ဂှ် ရံၚ်ဂဝုဲဂဝါ်မၞိဟ် လေပ်ကွေံကွေံတုဲ တီမၞိဟ်ခိုဟ်ပရေံ အိုတ်အိုတ်အးအးရ၊ မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ်ဂှ် ဒုၚ်လၟောၚ်ဖဍောၚ်ကာယ သ္ပမၞိဟ်ဇိုၚ်တဲသာဍာတုဲ သွက်ဂွံဂွံကွတ်ပညာဂှ် မံၚ်အာပ္ဍဲသ္ၚိဗောဓိသတ်ရ၊ ကလောန်ကေၚ်ကာပ္ဍဲသ္ၚိ မပ္တံယာ်ဩောံ ၜံက်အှော် တောံပုၚ် တုက်ဍာ်တံဂှ် တ္ၚအ်ဗွဲမလောန်တုဲ ဍိုက်ကေၚ်ကဵုဝတ်အလေဝ်တြုံရ၊ ဒးပယာံမွဲဝါ ဗောဓိသတ်တိက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲလ္တူဇံၚ်ခါတ်တုဲ ဟီုကဵုမၚ်ဗၠာဲသာ်ဝွံရ ယွံမၚ်ဗၠာဲ အာဂၠာဲနၚ်ဇိုၚ်ထံက်ဇံၚ်ခါတ်ညိ၊ (ဇိုၚ်ခါတ်ကဝ်အာဟာ သၠောတ်အာဟာ) ဂးတုဲ ဟိုတ်နူဟွံဆဵုဆုထံက်ခါတ်စိ လုပ်ကဴပွိုၚ်မွဲဗ္တံဇံၚ်ခါတ်ဂှ် မၚ်ဗၠာဲဒုၚ်လဝ်ကဵုက္ၜံၚ်ဇကုရ (နွံပၟိက်ကဵုကွတ် ဝတ်ပေၚ်ဒုၚ်ဒဒိုက်)။
သမ္ဘာဗောဓိသတ်ဂှ် ဆာန်ဍူမၚ်ဗၠာဲကီု၊ ညာတ်ဒးဝတ်ဍိုက်ပေၚ်ကီု၊ သီုကဵုပ္တေဟ်ဖျေံစိုတ်တုဲ သွက်ဂွံဗ္တောန်ကဵုကွတ်မန်ယန်ဂှ် ဟီုဂြဟ်တၠသ္ၚိ တြုံဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်လေဝ် ဆာန်ဍူလ္တူညးတၞဟ် လောဲသွာတုဲ ဗ္တောန်ကဵုကွတ်မန်ယန် ဂြန်ဖဍုဟ်သတ်ကြုက်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ် လေပ်ကွတ်မန်ယန် နူဗောဓိသတ်တုဲ ကသပ်ဇကုဍိုက်ပေၚ်အာရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ် ဟိုကဵုမၚ်ဗၠာဲသာ်ဝွံရ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲ ကာလအာသွံသတ်ကြုက် ပ္ဍဲဍုၚ်တေံ သၟိၚ်ဒှ်ဒှ် အမာတ်ဒှ်ဒှ် အ္စာဗှ်ေညးဂှ်ရော ယဝ်ရသၟာန်မ္ဂး လဴထ္ၜးဗွဲမဍာံပြညိ ဂးတုဲ မၚ်ဗၠာဲလေဝ်ဒုၚ်လဝ်ယွံရ။
မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ် ဂွံကွတ်ပညာ မန်သတ်ကြုက် ကြုက်ဒးသတ်ဒးဍုဟ် တုပ်ကဵုအ္စာဗောဓိသတ်တုဲ ကလေၚ်စဴအာရ၊ အာဂၠေၚ်သွံစသတ်ကြုက် ဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ဂယိုၚ်အာလမျီု သိုက်တိုန်ပိုန်ဒြပ်ဂၠိုၚ် စသုၚ်ဖဲလဲ ဒှ်ဒြပ်ကွေံကွေံရ၊ ကာလစိုပ်အာဇရေၚ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဝဳဝတ်လဝ်မၚ်ဗၠာဲတုဲ ဂွံစဒၟံၚ်သတ်ကြုက် မၞုံကဵုရှ်လၟိုန်ရ၊ ဒးကာလမွဲဝါ သၟိၚ်သၟာန်ဇာန်ကွတ်ပညာတုဲ မၚ်ဗၠာဲဟီုဠာန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် ကွတ်ပညာမန်ယန်ဝွံ အဲဍိက်ဂွံနၚ် နူအစောံသတ္တိအဲဍိက်ရအဴ ဂးတုဲ သၟိၚ်ပ္တေဟ်မံၚ်ဖိုဟ်ရ။
ကာလဂှ် သၟိၚ်ကဵုမၚ်ဗၠာဲ အာကေတ်နၚ်သတ်ကြုက်ရ ထေၚ်ဂးဗီုကၠာတေံပၠန် ဂါထာမန်ယန်လေဝ်ဟွံဗက် တၞးကြုက်တြေံလေဝ်ဟွံပြဟ် တၞးတၟိလေဝ်ဟွံတိတ် မူသာ်ဟွံဒှ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲဒေဝဒတ် အိုတ်ဓတ်အိုတ်ဇိုၚ် ညးဂြိုၚ်ဝေၚ်ကမၠေကမၠံၚ် ညးပၠံၚ်ထဗး အဲပၠံၚ်တက် ဂွံမုက်ဂွတၟာအကး ဒးဂြိပ်ဒဴၜးအာနူသ္ၚိသၟိၚ်ရ၊ စိုပ်အာဗောဓိသတ်တုဲ ထပ်ဗက်ထဍေၚ်ထောံမွဲဝါပၠန်ရ တြုံအယုတ်ဂှ် ဂွလောန်ကာဲ ဒဴလုပ်ဂြိုပ်တုဲ အာဂစိုတ်ထောံဇကုဇကုရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မၚ်ဗၠာဲဟွံတီဂုဏ်ညးတုဲ အာစိုပ်လလေၚ်ဇၞော်ရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်ဒေါၚ်စၞာရ။
* သမ္ဗဇာတကဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၂) ရုရုမိဂရာဇဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူမၞိဟ်အယုတ် လုတ်ဒုဟ်ကဵုညးတၠဂုဏ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ် ဒှ်စၟတ်သန် ခၟဳဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုဒေဝဒတ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠဒေဝဒတ် ကျာ်တြဲပိုဲဂှ် ဂုဏ်ဂၠိုၚ်လ္တူကောန်တၠ ဗွဲမလောန်ရ၊ တၠအဲဗ္ဒာဲကဵုကျာ်တုဲ ကလိဂွံခၟဳရ၊ ဂွံကတ်ဗ္တောန်ပိဋကတ်ပိ အတိုၚ်ပၟိက်ရ၊ ကလိဂွံလာပ်ဗဇဴဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ သ္ပလဝ်ဂုဏ်လ္တူတၠအဲ ဟွံမွဲကဵုလၟိဟ်ဂၞန်ရ ဂးတုဲ ဒေဝဒတ်ကလေၚ်ဟီုကဵုခၟဳတံ နကဵုဂလာန် ပျုတ်ဗ္ဒေက်ဂရိုဟ်ကျာ် တးကၠေံဂုဏ်ကျာ်သာ်ဝွံရ။
ယွံကောန်တၠတံ ကျာ်ဂှ် အာယံမာတ်တၟာတၞုၚ်ချောဲကီုလေဝ် ဟွံသ္ပလဝ်ဂုဏ်ကဵုအဲကီုရ၊ အဲဂှ် ဒှ်ခၟဳအလဵုလဵုဇကုရ၊ အလဵုလဵုဇကုအဲ အဲကတ်ဗ္တောန်ကေတ်ပိဋကတ်ပိရ၊ အလဵုလဵုဇကုအဲ အဲကလိဂွံလာပ်ဗဇဴဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ မူသာ်ဟွံဆေၚ်ကဵုကျာ် ဂးတုဲ ဂလာန်ဂှ် စိုပ်ကျာ်ရ၊ ကျာ်တွံကဵုဇာတ်အတိက်သာ်ဝွံရ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူၜိုၚ်ထဝ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ် တွဳဗွိုၚ်လဝ်သ္ကံရဲဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ကောန်သေဌဳရ၊ သေဌဳတၠဒြပ်ဂှ် ဂွံပတၠဒြပ် ဗၞတ်ဒ္စာံစှော်ကိုဋ်တုဲ ကောန်သေဌဳ(ဒေဝဒတ်)ဂှ် မၞုံယၟု မဟာဓနက ရ၊ သေဌဳဒေဝဒတ်ဂှ် အပါအံက်မိအံက် ကလိလောန်အာအိုတ်တုဲ ဟိုတ်နူမိပ်ကဵုသုၚ်စဝေၚ်ဂြိုၚ်၊ အာစိုပ်ဒဒှ်လဗၚ်သၟုၚ် လဗၚ်ဗြဴ လဗၚ်ဝေၚ်ဂှ်ရ၊ ပိုန်ဟာန်လေၚ်ဒိုက် ဝါတ်ခါဲစိုပ်ကၞောတ်ရ။
ဂၠေံလဝ်ဩန်ညးတၞဟ် ဂၠိုၚ်လောန်အာတုဲ လေဲဟွံမာန်ပၠန်ဂှ် အာဆၚ်ဂစိုတ်ထောံဇကု ပ္ဍဲၜဳကြုၚ်ရ၊ ဣတေံဟီု ယွံနာဲတံ မိက်ဂွံဂွံဩန်မ္ဂး ဗက်ကၠုၚ်အဲညိ၊ အဲတိုပ်လဝ်ဩန် ဗ္ဒာဲၜဳကြုၚ်ဂၚ်္ဂါနွံမံၚ် အဲကေတ်ကဵုနာဲတံရ ဂးတုဲ ညးတၠခတှ်ဂမၠိုၚ် ပ္တေဟ်ဗက်အာရ၊ စိုပ်ဗ္ဒာဲကြုၚ်ဂၚ်္ဂါတုဲ ဆၚ်ဂစိုတ်ထောံဇကုရ၊ ဟွံချိုတ်ဟဳအာဇၟောဝ်ဍာ်တုဲ ကရေဲကညာၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဃောဂှ် ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် ထောံကၠေံသ္ကံရဲဇကုတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ကြုက် မၚ်လဝ်သဳဥပုဟ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်သဂါတ္ၚဲဂှ် မိၚ်ဒးရမျာၚ်မၞိဟ် ကရေဲကညာၚ် ကရေဝ်ကရောတ်ဒၟံၚ်တုဲ ဟိုတ်နူဆာန်ဍူဗွဲမလောန်ဂှ်ရ-အာဟံၚ်ကေတ်မၞိဟ် ဍိုက်ဖျဴနၚ်လ္တူစး ကၠုၚ်စွံလဝ်ပ္ဍဲဒၞာဲဇကုရ၊ ဂၠာဲဗ္စသတ်ဆု ရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ် ဗၞတ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ ကောန်သေဌဳဗၠးဘဲဂစိုတ်ရ၊ ၜိုၚ်ဗောဓိသတ်ဍိုက်ပ္တိုန်လ္တူစး ပလံၚ်ဖျဴဏာတြုံအယုတ်ဂှ်တုဲ ပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵုဂၠံၚ်တြဴ ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ ဃောဂှ် ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် ဟီုဗကန်ဖျန် ကဵုတြုံအယုတ်သာ်ဝွံရ။
ယွံတြုံသၟာဒဒိုက် တၠအဲစဴစိုပ်ဍုၚ်တုဲ ဒၞာဲအဲမံၚ်ဂှ် ညးလဵုမွဲလ္ပလဴစညိ ဂးတုဲ တြုံအယုတ်ဂှ် ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံကွေံရ၊ တြုံအယုတ်ဂှ် စဴစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ ပလီုကၠေံဂလာန်သစ္စရ၊ ဗီုမိက်ဂွံဒှ်ပၠန်၊ ဂၞကျာ်သၟိၚ်မၞုံယၟုမိခေမာဂှ် လ္ပံညာတ်ကလၚ်ဓဝ်သၟိၚ်ၜိုၚ်ထဝ်ရ၊ ပရူဒဒှ်ဂှ် လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်စကာအမာတ်မွဲ ကဵုအာဂၠာဲမၞိဟ်ကေၚ်ဆဵုၜိုၚ်ထဝ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုကေတ်ဩန်လ္ၚီကသာပ် ဂွဳစိုက်ပ္ဍိုက်စုတ်လ္တူစးစိၚ်တုဲ ကဵုအမာတ်ပၟိၚ်ပၟဟ်အလုံဍုၚ်မွဲရ၊ ဒးဗစပ်ရ ဃောတြုံအယုတ် လုပ်စိုပ်ဍုၚ်ဂှ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရမျာၚ်အမာတ်သၟိၚ်တုဲ တြုံအယုတ်ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံအမာတ် အဲဆဵုညာတ်လဝ် ၜိုၚ်ထဝ်ပ္ဍဲဂြိုပ်တေံရ ဂးတုဲ အမာတ်ဂှ် ကော်ဏာတြုံအယုတ် ထ္ၜးကဵုသၟိၚ်ရ။
သၟိၚ်လေဝ် သၟာန်ဇာန်ရံၚ်တုဲ အတိုၚ်ဒဒှ်ဍာံစၟတ်ဂှ် တြုံအယုတ်လ္ၚောဝ်ပ္တီရ၊ လာပ်ဗဇဴဩန်လ္ၚီကသာပ် စိၚ်ကယျိုၚ်လဝ်ဂှ်ကဵုတြုံအယုတ် တြုံဂြိုဟ်ကဵုမိတ်တုဲ အာထ္ၜးဒၞာဲသၟိၚ်ၜိုၚ်ထဝ်ရ၊ သၟိၚ်အမာတ်သ္ကိုပ်ပၞာန် မွဲဟာန် ကေုာံ ဗိုလ်လဗး ရပ်ကေတ်လွဟ်ကံတ္ၚ သ္ပဂၠံၚ်တြဴကဵုတြုံဒေဝဒတ်တုဲ ဇက်ဂၠောဲအာဂြိုပ်အိုတ်ရ၊ နကဵုအသံသၟိၚ်ဂှ် ကဵုဗိုၚ်လဝ်သၟိၚ်ၜိုၚ်ထဝ် ဗွဲမဗိုန်ဗတ်ခိုၚ်ကၠိုက်တုဲ ဗရုရမျာၚ်ကညာၚ်ကရေဲအိုတ်ရ ၜိုၚ်ဗောဓိသတ်လေဝ် မိၚ်ရမျာၚ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ သ္ပဟိုတ်ကဵုတြုံအယုတ်ဂှ်တုဲ ဘယ်က္တဵုဒှ်ကုအဲဗွဲစၟတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂွံကၠုၚ်စိုပ်ဒၞာဲဝွံ ပါဲနူတြုံအယုတ်ဟွံမွဲရ ဂးတုဲ က္တဵုထ္ၜးဇကုကဵုသၟိၚ်ရ။
ဃောဂှ် ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် လုပ်အာကဵုသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်လေဝ်ပ္တိုန်လဝ်တ္ၚ ဖ္ဍုန်စုတ်လဝ်ကံလဴ ဗျာံပန်ဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်ၜိုၚ်ဟွံဖေက်ဂစိုတ်တုဲ သၟာန်တိုန်သၟိၚ် ပရူဒဒှ်မကၠုၚ်ရ၊ သၟိၚ်လဴထ္ၜးကဵုဖအိုတ်တုဲ ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် ဟီုဗျိဂရိုဟ်တြုံအယုတ် ဂတပရိသာတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟိၚ်တီဒဒှ်ညးတၠဂုဏ် ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် သ္ပလဝ်ဂုဏ်လ္တူတြုံအယုတ်ဂှ်တုဲ ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ထောံတြုံအယုတ်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ၜိုၚ်တီတုဲ ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ် ကဵုဒါန်လမျီုတြုံအယုတ်ဂှ်ရ၊ တြုံအယုတ် ဗၠးအာဘဲဂစိုတ်တုဲ သၟိၚ်ၜိုၚ်တွံဓဝ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ကဵုဓဝ်ၜိုၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ ကေတ်ဏာသၟိၚ်ၜိုၚ် လုပ်စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ စိုပ်နန်သၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ၜိုၚ်တွံဓဝ်ကဵုဂၞကျာ်မိခေမာ တွံကဵုသၟိၚ် အမာတ် ကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဂၞကျာ်မိခေမာလေဝ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုပၟိက် သၟိၚ်လေဝ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ ကဵုဒါန်လမျီု သတ်အလုံဂြိုပ်ဂၞိၚ် သ္ပပူဇဴသၟိၚ်ၜိုၚ်နာနာသာ်ရ၊ ၜိုၚ်ဗောဓိသတ် ဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ် သီုကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကလေၚ်လုပ်အာဂြိုပ် ဗဒိုပ်ဇကုဇကုရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သေဌဳ ဟွံတီဂုဏ်ညးရ၊ အာနန်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ၜိုၚ်ထဝ်ရ။
* ရုရုမိဂရာဇဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(ဎ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ပကိဏ္ဏက
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) စန္ဒကိန္နရဳဇာတ် (ဇာတ်ကိန္နရဳၝောံ မၞုံယၟုစန္ဒာ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူမၞိဟ်ဗြဴ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဝတ်တြုံ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာနိဂြောဓရာံ ဇရေၚ်ဍုၚ်ကပ္ပိလဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဂၞကျာ် ယသောဓရာ မိရာဟုလတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်၊ (တွံပ္ဍဲဝၚ်နန်သၟိၚ်ဇၞော် မအံက်သုဒ္ဓေါဒန ဒၞာဲနန်ဂၞကျာ်ယသောဓရာရောၚ်) အဆက်ဂှ် ဒဒှ်ရဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်လေဝ် တံၚ်ကဵုဇာတ်အတိက်ရ။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကိန္နရဳ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ကိန္နရဳၝောံ မၞုံယၟုစန္ဒာဂှ် ဒှ်ဗြဴကိန္နရဳကၟက်ရ၊ သၟိၚ်ဂှ် ဒှ်ဒေဝဒတ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ ဗွဲကြဴ တိတ်ပန်စသတ်ဂြိုပ်ရ၊ သၟိၚ်ယုတ်မာဂှ် ပ္တောံလဝ်အယောၚ်အလာခၟဳဣသိတုဲ ရပ်ဂွံလွဟ်ကံတ္ၚ ဇကုမွဲဓဝ်ဟေၚ် တိတ်ပန်ဂစိုတ်စသတ်ဂြိုပ်ရ၊ ကိန္နရဳဗောဓိသတ်တြုံကဵုဗြဴဂှ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန် သ္ပဒတန်ကဵုဒဵုဩန်မၞုံယၟုစန္ဒာတုဲ အာဂၠာဲဒၞာဲဝေၚ် ကြပ်ညန်ကဵုကြုၚ်သၟတ်မွဲရ။
စန္ဒကိန္နရာကဵုစန္ဒကိန္နရဳဂှ် ဂဗဆဵုဒၞာဲဝေၚ် လဟိၚ်စိုတ်တုဲ စှ်ေဝေၚ်ဍာ်ကြုၚ်အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလ္တူဩၚ်ဗ္တဳဂှ် လးလဝ်ဖုန်ပ္ကဴ လးလဝ်ယာတ်ပ္ကဴ မောဝ်မောဝ်ဇောဝ်ဇောဝ်တုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ဗွဲတသိုက်ရ၊ ကိန္နရဳကၟက်ဂှ် တက်ဆာၚ်နကဵုဒုန်ထ္ၜောံတုဲ ဒယှ်ေဒၟံၚ်ဗွဲမသာယေန် မိပ်လဟိၚ်ကွေံကွေံရ၊ ကိန္နရဳၝောံဂှ် ဒၟံၚ်ဗ္ဒာဲတြုံဇကုတုဲ သီုလှ်ေသီုဒယှ်ေ သၠိၚ်ကဵုစိုတ်ကိန္နရဳကၟက် ဆက်ကွာဲဒၟံၚ် နကဵုရမျာၚ်ၜတ်တကတ် မိပ်လဟိၚ်ပ္ဍဲကတောဝ်ရ၊ သၟိၚ်အယုတ်ဂှ် ဂၠာဲပန်ပှော်စ စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန် ဂဗဆဵုဒးကိန္နရဳၜါ လှ်ေဒယှ်ေကွာဲဒၟံၚ်တုဲ စိုတ်ထၞေန်စပ်အာ ပ္ဍဲကိန္နရဳၝောံရ၊ ပန်ဂစိုတ်ထောံကိန္နရဳကၟက်တုဲ အဲကေတ်ဖျဴဏာကိန္နရဳၝောံ သ္ပဂၞကျာ်ဏောၚ်ဂှ် ဒေဝဒတ်ချပ်စိုပ်အာရ။
ဃောဂှ် သၟိၚ်အယုတ်အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်တုဲ ပန်ဏာနကဵုကံတ္ၚ ဖ္ဍုန်လဝ်ကံလဴ ဒးအာကိန္နရဳကၟက် ဂတက်ဒေါံစှ်ေအာဒၞာဲဂှ်ရ၊ ကိန္နရဳၝောံနရိုအ်ယာံလၚ်ဇွောဝ်ဒၟံၚ်တုဲ ကာလကလေၚ်ရံၚ်ဇကုကိန္နရဳကၟက် သ္ဂောံညာတ်ကေတ်ဆီဇွောဝ် ပြိုဟ်တသိုဟ်တိတ် နူပၞေတ်သရလဴသၟိၚ် ဂွိၚ်ဂွါဲဇၞော်လောန် ယောန်တိတ်အာ ဒေါံဒၟံၚ်လ္တူက္ဍဟ်ဒဵုရ၊ ဟိုတ်နူစိုတ်ဂိကဵုသၟိၚ်အယုတ်ဂှ်ရ၊ ကိန္နရဳၝောံ ကညာၚ်လက်ကၠုၚ်သၟိၚ် ဗၞတ်မသုန်ဂါထာတုဲ သၟိၚ်အယုတ် ဒုၚ်ဂုဏ်စန္ဒကိန္နရဳ လ္ပဒှ်ဒဒိုက်စိုတ်ညိ အဲသ္ပဂၞကျာ် ကဵုဒၟံၚ်ပ္ဍဲနန်ပြာသာဒ် ကဵုပိုၚ်တိဍာ်ရ၊ မိၚ်ဒးဂလာန် ဗဂိကတောဝ်တုဲ ဟီုဗျိဂရိုဟ်သၟိၚ်နာနာသာ်ရ၊ အဲသ္ပဂၞကျာ်ဗှ်ေဟွံစှ်ေ အဲဟွံပလီုသစ္စလ္တူတြုံအဲ ဗတ်ရဗှ်ေဂစိုတ်တြုံအဲကီုလေဝ် အဲပံၚ်ကဵုဗှ်ေဟွံစှ်ေ ဟာဲသၟိၚ်လၟုတ် သၟိၚ်အယုတ် ညာတ်ဗြဴညးကျေဝ် ပလေဝ်ဇကုဟွံလေပ် ဒေပ်စိုတ်ဓဇန် ပန်ဂစိုတ်တြုံညးတုဲ ကေတ်ဗြဴညး ဗှ်ေဂှ် သၟိၚ်ပပ်ပပ်ယုတ်ယုတ် လုတ်ဒုဟ်ကဵုဗြဴညး ဟာဲသတ်နရက် ဗှ်ေဂွဟွံလေပ် စဴအာပြဟ်ပြဟ် ဒှ်တံ လက်ဆဴကရောဲဗျိပၠုတ်တုဲ သၟိၚ်အယုတ်ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ရ၊ ကာလတီဒဒှ် သၟိၚ်ကလေၚ်စဴအာဂှ် စန္ဒကိန္နရဳစှ်ေကၠုၚ်နူက္ဍဟ်ဒဵု ကၠုၚ်ယိုက်ကေတ်စန္ဒကိန္နရာတုဲ ပ္တိုန်ဏာလ္တူက္ဍဟ်ဒဵုတေံရ၊ သတိက်လဝ်စန္ဒကိန္နရာလ္တူဒဳဇကုတုဲ နရိုအ်ယာံရိုဟ်ရေၚ်ဒၟံၚ် ဗၞတ်စှ်ၜါဂါထာရ၊ ကိန္နရဳၝောံနရိုအ်ယာံ ရပ်ဂၠာံရံၚ်သိုဟ်တြုံဇကုတုဲ ဒဒှ်ရကတဴဒၟံၚ်ဏီ ဟွံချိုတ်ဏီဂှ် တီအာဗွဲမကၠးဖ္ဍးရ။
ဒဒှ်ရတြုံသ္ဍိုက်ဆာန်ဇကု အသိၚ်ကံလဴဂိဓဇောတ် ဝိုတ်လှၚ်အာဂှ် တီဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ်တုဲ ယိုက်ဂုဏ်ဒေဝတဴ ဗှ်ဗၞုဟ်ဂုဏ်ဒေဝတဴတံရ၊ ဟိုတ်နူအသိၚ်ဓဝ်စံၚ်တူကိန္နရဳၝောံဇၞော်လောန် အသိၚ်ဓဝ်သစ္စဗိုန်စၟတ် ဒ္ဂေတ်ဝတ်ဍိုက်ပေၚ်စိ ပ္ဍဲချိုန်ခဏဂှ် သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ် ပၠေၚ်ဗဒှ်လဝ်ရုပ်ဗဗၞးမွဲရ၊ ဗဗၞးရပ်ကေတ်ဍာ် နကဵုပလၚ်ကာ စဝ်ဖျေံဏာဍာ်လ္တူဇကုဗောဓိသတ်တုဲ ပၞေတ်သရလေဝ်ဟွံဆဵု အသိၚ်လဴဂျိလေဝ် တသောဝ်စှ်ေ ဖျုန်ကၟတ်လေဝ်တိုန်ဗၠးအး ကတဵုဂဇံဃောဂှ်ရ၊ စန္ဒကိန္နရဳလေဝ် ညာတ်ဒးတြုံတၠသ္ၚိဇကု ယဲလဴဂျိလလံဗၠးအာ ထတ်ယုက်တိုန်အာလွာဲဂှ်တုဲ သီုကဵုမိပ်စိုတ် တၚ်ဂုဏ်အ္စာသဝ်ဗဗၞးဂှ် လ္ၚောဝ်ဖျေံက္ဍိုပ် ပ္ဍဲတံဇိုၚ်ဗဗၞးရ။
ကာလဂှ် အ္စာအိန်ပ္တောံလဝ်ဗဗၞး ဟီုကဵုကိန္နရဳဂမၠိုၚ် သာ်ဝွံရ၊ ယွံကိန္နရဳတံညးဂမၠိုၚ် သ္ပပ္တံနူတ္ၚဲဝွံတုဲ လ္ပစှ်ေအာနူဒဵုဩန်ဏံညိ လ္ပအာဂၠံၚ်တြဴမၞိဟ်ညိ မၞးတံ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဏံညိ ဂးတုဲ ကဵုဒၠောံဗ္တောန်စၞောန်ထ္ၜး သွက်ဂွံဗၠးဘဲအန္တရာယ်လမျီုရ၊ ဗဗၞးသၟိၚ်အိန်ကဵုဒၠောံဗ္တောန် ကိန္နရဳတြုံကဵုဗြဴ ဒုၚ်ကေတ်ဒၠောံဗ္တောန်တုဲ အ္စာသဝ်ဗဗၞးဂှ် ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတေံရောၚ်။
(တၠဳမၞုံကုပိုန်ကျာ်တြဲဂှ် ရံၚ်ကဵုဂုဏ်ဇာတ်ကိန္နရဳ ဘဝအတိက်တေံတုဲ ဒဒှ်ရဂၞကျာ်ယသောဓရာ ၜိုတ်လဵုသစ္စဗိုန်လ္တူတၠသ္ၚိ ၜိုတ်လဵုရနုက်ဗပေၚ်ဝတ်လ္တူတၠသ္ၚိဂှ် တွံထ္ၜးကဵုမိရာဟုလ ဂၞကျာ်ယသောဓရာ ပ္ဍဲနန်ရ၊ သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဒေဝဒတ်ဂှ် ၜိုတ်လဵုဓဇန်စှ်လ္တူဗောဓိသတ် ချတ်စုတ်ဇာတ်အတိက်တုဲ တွံထ္ၜးလဝ်ဗွဲတြးပၠန် ညာတ်ဗြဴညးရုပ်ကျေဝ် တေဝ်ပရာန်ရာဂ ဟီုလှေံခ္ဍာတ်လေဝ်မွဲဗီု ဖအိုတ်ကၠေံလမျီုညးလေဝ်မွဲဂကူ မၞိဟ်ယုတ်လ္တူဏံဟွံမွဲတုဲ ပိုဲမၞိဟ်လၟုဟ် လ္ပလုတ်ဒုဟ်လ္တူတြုံဗြဴတၠသ္ၚိညးညိ၊ ဝေၚ်ပါဲဒုဟ် ကာမေသု-ကဵုမာန်အိုတ်ညိ။)
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ယုတ်မာ ရာဂဇၞော်လောန်ရ၊ အနုရုဒ္ဓလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်အိန်ရ၊ မိရာဟုလလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်စန္ဒကိန္နရဳ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်စန္ဒကိန္နရာ-ရ။
* စန္ဒကိန္နရဳဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(ဏ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဝဳသတိ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) သတ္တိဂုမ္ဗဇာတ် (ဇာတ်တ္ၚေက်ၜါကောကဵုဒေံ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူပံၚ်ဖက်ကဵုသမၠီု ဒှ်သမၠီု၊ ပံၚ်ဖက်ကဵုညးသပ္ပရိုဟ် ဒှ်မၞိဟ်ခိုဟ်)
* (မၞိဟ်ဒိုဟ်ဂှ်ဝေၚ် ညးခိုဟ်ဟေၚ် ပံၚ်ဟေၚ်ကျာ်ဂးမ္ၚဵု)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဂိုဟ်လိုဏ် မဒ္ဒကုစ္ဆိဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ပၠောဖျေံတၟံဂစိုတ်ကျာ်၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဇကုဇကုလေဝ် ယုတ်မာလောန် ပရိသာတ်ဒေဝဒတ်လေဝ် ယုတ်မာလောန် ကၠောန်လဝ်ပပ်ပပ်ပဳပဳလ္တူကျာ် ဂၠိုၚ်ကွေံကွေံတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဥတ္တရပဉ္စလဂှ် သၟိၚ်ပဉ္စလပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဂှ် ဒှ်ကောန်သၟိၚ်တ္ၚေက်တုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ကြိက်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်တ္ၚေက်ၜါ ကောကဵုဒေံ ဒၟံၚ်ကရောံသၟိၚ်တ္ၚေက်အပါဇကုတုဲ ဇၞော်တိုန်အိုတ်ရ၊ တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်ဂှ်-ကော၊ တ္ၚေက်ဒေဝဒတ်ဂှ်-ဒေံ၊ က္တဵုဒှ်မွဲအပါရ၊ လ္ပာ်ဗၟံက်ဒဵုဂှ် ဒှ်ကွာန်ကမၠတ်ဒမၠတုဲ မၞိဟ်မသုန်ကၠံဒၟံၚ်တဴရ၊ လ္ပာ်ပလိုတ်ဒဵုဂှ် ဒှ်ဒၞာဲဣသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ မံၚ်တဴရ၊ ကာလလဗိုတ်ကျာဇၞော်လပိုက်ကၠုၚ်ဂှ် ကောန်တ္ၚေက်မွဲ ကျာပိုက်ဏာတုဲ ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲကွာန်ကမၠတ် မၞုံကဵုလွဟ်ကံတ္ၚဗၞုဟ်ဇြၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူဒတုံစှ်ေအကြာကမၠတ်ဒမၠ မၞုံကဵုလွဟ်စိ ခုတ်လဝ်ယၟုကောန်တ္ၚေက်ဂှ် သတ္တဂုမ္ဗ-မ္ဂးရ၊ (တ္ၚေက်ဒေဝဒတ်)။
ကောန်တ္ၚေက်ဇၞော်ဂှ် ကျာပိုက်ဏာတုဲ ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲအကြာဣသိ အဒေါဝ်ပ္ကဴဩဴမၞုံကဵုအမြာဲ မောဝ်ဇောဝ်ပ္ဍးတဴဗွဲမလောန်ရ၊ သ္ပဟိုတ်ကဵုဒတုံစှ်ေအကြာဣသိ အဒေါဝ်ပ္ကဴဩဴတုဲ ခုတ်လဝ်ယၟုကောန်တ္ၚေက်ဂှ် ပုပ္ဖက မ္ဂးရ၊ (တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်) တ္ၚေက်ဒေံဗောဓိသတ် မၞုံယၟုသတ္တိဂုမ္ဗဂှ် ဇၞော်တိုန်အကြာကမၠတ်ဒမၠတုဲ ကလောန်လဟီု ကသပ် ဇၟာပ်ကၠောန် ဇၟာပ်ဟီု ဇၟာပ်ချပ်ဂှ် ဒှ်သွက်တ္ၚေက်သတ္တိဂုမ္ဗဖအိုတ်ရ၊ ပြယာဲဍာ်ပဠာဲကမၠတ်တံဂှ်လေဝ် တ္ၚေက်လေပ်အာ ကၠိုဟ်တီအာဖအိုတ်တုဲ ဒှ်ပွံၚ်ပံၚ်ကဵုသမၠီုရ၊ (ၜိိုန်ရ ဒှ်တိရစ္ဆာန်ကီုလေဝ် ပံၚ်ကဵုမၞိဟ်အဒိုဟ်ဂွိုက် ဒှ်အခိုက်ဍေံ)။
ပ္ဍဲပယာံမွဲတ္ၚဲဂှ် သၟိၚ်ကျိုၚ်ကေတ်ကယျိုၚ်ဗွဲမဒးရး တွဳဗွိုၚ်ကေတ်ဗိုလ်လဗးမဂၠိုၚ် တိုန်ဍိုက်ကွဳချေံတုဲ အာပန်စသတ်ဂြိုပ် မပ္တံပှ်ပှ်ေၜိုၚ်ဒြာဲ ဂၠောဲဇက်တိတ်ဂြိုပ်ဇၞော်တေံရ၊ ကာလဂှ် ဂဗဒြာဲဨဏဳမွဲတုဲ သၟိၚ်ဖျေံအသံကဵုဗိုၚ်လဝ်ရ၊ ဒြာဲဂှ်ဂြိပ်တိတ်အာကြာသၟိၚ်တုဲ ပန်ဗလးဏာနကဵုတ္ၚ ဟွံဂတာပ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုပၟၚ်ကွဳ ညးၜါဓဝ်ဟေၚ် ဗက်ထဍေၚ်ဒြာဲဨဏဳ ဒဳဒရိပ်ကွဳဗက်ဟွံဂတာပ်ရ၊ ကောန်ရဲတဲသွာဂမၠိုၚ် ဗက်သၟိၚ်ဟွံမာန်တုဲ ကလေၚ်စဴအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုပၟၚ်ကွဳ ဒဳဒရိပ်ဏာကွဳတုဲ စိုပ်အာဇရေၚ်ကွာန်ကမၠတ်တံရ၊ ညာတ်ဍာ်လ္ဂောဝ် ဍာ်စောဝ်ခိုဟ်တုဲ သၟိၚ်စှ်ေနူကွဳ အာဟုံဍာ်အှော်ရ။
ပၟၚ်ကွဳလးယာတ်တုဲ သၟိၚ်တိက်လ္တူယာတ် သၟဝ်တံဆုမွဲတၞံ တိက်သၠိၚ်အာမွဲလစုတ်ရ၊ ပၟၚ်ကွဳဂှ် ပတ်ချိန်ဒၟံၚ်ဇိုၚ်တဲတုဲ မၚ်မွဲသၟိၚ်တၠဇကုရ၊ ဃောဂှ်ပၠန် ကမၠတ်ဒမၠမသုန်ကၠံ မိၚ်ပရိုၚ်သၟိၚ်စိုပ်ကၠုၚ်ဗ္ဒာဲကွာန်တုဲ သွက်ဂွံပၠံၚ်ဗ္တိုက်သၟိၚ်ဂှ် ဗလေတ်ထောံဒၞာဲပါဲထောံနူကွာန် မၚ်မံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဂြိုပ်ဂၞိၚ်မွဲဒၞာဲရ၊ ပ္ဍဲကွာန်ကမၠတ်ဂှ် သှ်ေမံၚ်တ္ၚေက်သတ္တိဂုမ္ဗကဵုပၟၚ်တောံပုၚ်(ဂြောဝ်) မၞိဟ်မွဲဟေၚ်ရ၊ ကာလတ္ၚေက်ပဝ်တိတ်နူကွာန်ဂှ် အာညာတ်ဒးသၟိၚ် တိက်သၠိၚ်မံၚ်သၟဝ်တၞံဆုတုဲ ကသပ်သာ်ဝွံ က္တဵုဒှ်တိုန်ရ၊ ဃောသၟိၚ်တိက်သၠိၚ်မံၚ်ဂှ် ဂစိုတ်ထောံတုဲ ကေတ်ထောံကယျိုၚ်ကယျဝ်သၟိၚ်ဏောၚ် ဂးတုဲ ကလေၚ်ပဝ်စဴအာကွာန် လဴဗ္စကဵုပၟၚ်ပုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ပၟၚ်ပုၚ်တိတ်ကျောဝ်ရံၚ်တုဲ ဒှ်သၟိၚ်ဨကရာဇ် ဖေက်လကိုတ်လောန်ရ၊ ပၟၚ်ပုၚ်ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကွာန်တုဲ လဴထ္ၜးကဵုကောန်တ္ၚေက်ပၠန်ရ၊ တ္ၚေက်ကဵုမၞိဟ် ဟီုပၠန်ဂတးမံၚ်အရေဝ် ကေုာံရေၚ်သ္ကံတုဲ သၟိၚ်မိၚ်စုတ် လကိုတ်ၚုဟ်တိုန်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ဟီု ပ္ဍဲဌာန်ဝွံ ပရိုက်ဘယ်သၞနွံတန်ဒှ်ရ၊ ကှ်ေ-ပိုဲဒးပြံၚ်ဒၞာဲဂၠာဲဍာန်ကလေၚ်စဴဏောၚ် ဂးတုဲ သၟိၚ်ကော်မ္ၚုဟ်ပၟၚ်ကွဳရ၊ ပၟၚ်ကွဳလေဝ် ပလေဝ်ကွဳတုဲ သၟိၚ်တိုန်ဍိုက်ကေတ် ပါဲဗလေတ်ထောံဂၠံၚ်ဍာန် ဂစာန်ဒရိပ်ကွဳရ၊ ဃောဂှ် တ္ၚေက်ဒေဝဒတ် ပဝ်အာပဝ်ကၠုၚ် ဒုၚ်သၟူညံၚ်ရဴကၠဵု-ဒုၚ်သၟူကၞိကီု၊ ဟီုကဵုကမၠတ်မသုန်ကၠံ ကဵုဂစိုတ်ထောံသၟိၚ်ရ။
ဃောတ္ၚေက်ဒေဝဒတ် လဴထ္ၜးပရူပရာသၟိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဂြိပ်ဗလေတ် ဂေတ်စိုပ်အာဘာဣသိမသုန်ကၠံတုဲ ဣသိဂမၠိုၚ် ဃောအာၜှ်ပလှ် ဂၠာဲစသစ္ဆုရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ်ရ၊ ပ္ဍဲဘာဣသိဂှ် သှ်ေဒၟံၚ်တ္ၚေက်-ပုပ္ဖကမွဲတုဲ ညာတ်ဒးသၟိၚ်ဂှ် တ္ၚေက်ဒစးဝေၚ်ကၠုၚ် သၟာန်သၟုက်ဂလာန်မိပ်ကဵုကတောဝ် ဗဂေါဝ်ကဵုမုက်မတ်ရ၊ သစ္ဆုဍာ်သာဲ နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဘာဂှ် တ္ၚေက်ဆက်ကွာဲသၟိၚ် ဗ္စဖျုၚ်သၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ကဵုတ္ၚေက် ဍုက်ကေဝ်ကၠောံက္ဍ မေတ္တာဗျဳဗျာပ်အာညးသ္ကံရ၊ ပၟၚ်ကွဳလေဝ် ဂွံစစၞတုပ်ကဵုသၟိၚ်တုဲ တၚ်ဂုဏ်ကုတ္ၚေက်ဗွဲမလောန်ရ၊ သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ကေတ်ရမျာၚ်တ္ၚေက်ဗောဓိသတ် ၜတ်တကတ်ဍိုန်ဍောတ်လောန် လျုၚ်လောန်တုဲ ဒဒှ်ရတ္ၚေက်သတ္တိဂုမ္ဗကဵုတ္ၚေက်ပုပ္ဖက ဗီုတၟေၚ်ရေၚ်သ္ကံဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်ရ။
ဍာံပြသန် တ္ၚေက်ဒေဝဒတ်ဂှ် ပါၚ်ကြံၚ်စိုတ်ယုတ် မိက်ဂွံလဟုတ်ကၠေံအာယုက်ညး၊ တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်ဂှ် ပါၚ်ဍိုန်ဍောတ် စိုတ်ခိုဟ် မိက်ဂွံရီုဗၚ် မၚ်မွဲလမျီုညးတုဲ ဒဒှ်တ္ၚေက်ၜါ မတၟေၚ်ရေၚ်သ္ကံလေဝ် တ္ၚေက်ဗောဓိသတ် လဴထ္ၜးတွံထ္ၜးကဵုသၟိၚ်ရ၊ ပရူတ္ၚေက်ၜါ ကောကဵုဒေံ မွဲဂှ် ဒှ်တ္ၚေက်သမၠီု မွဲဂှ် ဒှ်တ္ၚေက်တၠပညာညးသပ္ပရိုဟ် တ္ၚေက်ဗောဓိသတ် တွံကလိုဟ်ကဵုသၟိၚ်တုဲ သတ်ဂြိုပ်ဆၜိုတ်နွံ သၟိၚ်ကဵုဒါန်လမျီုဖအိုတ်ရ၊ ဣသိဂမၠိုၚ်လေဝ် ကလေၚ်စိုပ်ကၠုၚ်တုဲ သၟိၚ်ဝွံ ဂဗဆဵုဂွံဗဵုလ္ၚောဝ်ပၠန်ဂှ် တၚ်ဂုဏ်မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ နိမန်ဖျဴဏာဣသိဂမၠိုၚ် ကဵုသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်ရ၊ ဣသိဂမၠိုၚ်လေဝ် ဆာန်ဍူသၟိၚ်တုဲ ဒုၚ်တဲက္ညစဴအာ သ္ပဒတဴပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ပဉ္စလတေံရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ဂွံဂျိုၚ်အာလမျီုတုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ် ဒုၚ်ဒၠောံဗ္တောန်ဣသိတၠပညာ စဵုကဵုစဴသွဝ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်တ္ၚေက်သတ္တိဂုမ္ဗ-ရ၊ ကမၠတ်ဒမၠမသုန်ကၠံကၠာတေံဂှ် လၟုဟ်ကၠုၚ်ဒှ်ပရိသာတ်ဒေဝဒတ်ဖအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ဍုၚ်ဥတ္တရပဉ္စလ ကၠာတေံဂှ် လၟုဟ်ကၠုၚ်ဒှ်အာနန်ရ၊ ဂကောံဣသိမသုန်ကၠံကၠာတေံ လၟုဟ်ကၠုၚ်ဒှ်ကွးအဲ ပရိသာတ်အဲကျာ်ဖအိုတ်ရ၊ တ္ၚေက်ပုပ္ဖကကၠာတေံဂှ် လၟုဟ်ကၠုၚ်ဒှ်အဲကျာ်ဟေၚ်ရ။
* သတ္တိဂုမ္ဗဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၂) သောမနဿဇာတ် (ဇာတ်ကောန်သၟိၚ်သောမနဿကုမာ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူအပါအံက် ပ္တေဟ်ဂလာန်ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲသၞဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ကောန်)
* ပရူပစ္စပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲကုရုရးဂှ် သၟိၚ်ရေဏု ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဥတ္တရပဉ္စလ-ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဣသိမဟာရက္ခိတ တွဳဗွိုၚ်ကေတ်ကွးဇကု ဣသိိမသုန်ကၠံ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ဗွဲမလံတုဲ ဗွဲကြဴ အလုံဣသိဖအိုတ် ကၠုၚ်သ္ပဒတဴပ္ဍဲဥဒျာဉ်ကၠံသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုဂၞကျာ် လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ နိမန်လဝ်ဣသိဂမၠိုၚ် ကဵုသ္ပဒတဴကၠံဥဒျာဉ် ပွိုၚ်ဥတုဗြဲရ၊ သၟိၚ်ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ် အပေါတ်ပရိက္ခရာ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်တုဲ ဒုၚ်လဝ်ဒကာပစ္စယ်ပန်ရ၊ ပ္ဍဲဣသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဂှ် ဒေဝဒတ်လေဝ် ဒှ်ဣသိ ပါလုပ်ကရောံညးတၞဟ်ကီုတုဲ ဂွံလဝ်ယၟု ဣသိဒိဗ္ဗစက္ခု ဣသိဂွံလဝ်မတ်ဒိပ်မ္ဂးရ။
ဂၞကျာ်သၟိၚ်ရေဏု မၞုံယၟု သုဓမ္မာဒေဝဳဂှ် ကောန်ဇာတ်ဟွံမွဲတုဲ နွံပၟိက်ကဵုကောန်ဗွဲမလောန်ရ၊ ဣသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဂှ် ဒုၚ်နိမန်လဝ်သၟိၚ် ပွိုၚ်ဥတုဗြဲ (မွဲကသီု)တုဲ ဣသိဇၞော်မဒှ်အ္စာ မဟာရက္ခိတဂှ် လဴပၟိၚ်ကဵုဒကာပစ္စယ်ပန် သၟိၚ်ရေဏု သွက်ဂွံကလေၚ်စဴဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ပလံၚ်ဏာဣသိဂမၠိုၚ် ဗၞတ်ဘာ်တြဴတုဲ သ္ပဝတ်ဖျေံက္ဍိုပ်ကဵုဣသိရ၊ ကြပ်ကလေၚ်စဴတုဲ ဣသိဂမၠိုၚ် က္တဵုဗဒှ်ဂလာန် ညးမွဲပါၚ်အဲမွဲပါၚ် စပ်ကဵုကောန်သၟိၚ်ရ၊ အဆက်တၞောဝ်ဒတောဝ်သၟိၚ် ပိုတ်အာတုဲ ဍုၚ်လ္ၚုရ၊ ဂလာန်ဆက်စပ်ကဵုသၟိၚ် သၟိၚ်ကောန်နွံ ဗီုလဵုကလိဂွံဂုဏ်ဖဵု သၟိၚ်ကောန်ဟွံမွဲ ဗီုလဴအဆက်ပိုတ် ဒှ်တံ ဟီုဂးကမၠေကမၠံၚ်ရ။
ဣသိဇၞော် မဒှ်အ္စာမဟာရက္ခိတဂှ် မိၚ်ဒးဂလာန်ဣသိကွးဂမၠိုၚ်တုဲ ချပ်စၚ်ခြာဗ္စာရဏာ နကဵုညာဏ်အဘိညာဏ် ၛာန်လောကဳရ၊ တီဒဒှ် ညာတ်အာအတိက်အနာဂတ်တုဲ ဒဒှ်ရသၟိၚ် ကလိဂွံလဝ်ကောန်တြုံမွဲ ဗွဲမဍာံစၟတ်လေဝ် ဣသိဇၞော်ညာတ်အာရ၊ ကာလဂှ် ဟီုကဵုကွးသာ်ဝွံရ၊ ယွံကွး ဣသိတံညးဂမၠိုၚ် မၞးတံလ္ပစံၚ်တူညိ၊ တ္ၚဲယးဂတဏံ ကောန်ဒေဝတဴမွဲ အာယုက်အိုတ်စုတိချိုတ်အာတုဲ နူဍုၚ်သွဝ်တေံ စှ်ေကၠုၚ်တန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲဂဝ်ဂၞဴဂၞကျာ်သၟိၚ် သုဓမ္မာဒေဝဳဗွဲစၟတ်ရောၚ်၊ ဂးတုဲ ဣသိဂမၠိုၚ် မိပ်စိုတ်မှောဝ်ဇဴမြဟ်မြဴအိုတ်ရ၊ ဣသိစၞာဲမၞုံယၟု ဒိဗ္ဗစက္ခု ဣသိဒေဝဒတ်ဂှ် ဟး အလန်ဝွံ အဲဒှ်အ္စာသၟိၚ်တွဵုရ ဂလာန်ဣသိအ္စာဂှ် သ္ပဂလာန်အဲတုဲ အဲဒးစဵုဒၞာသၟိၚ်ဏောၚ် ဂးပ္ဍဲကသပ် ချပ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ပပၞညံၚ်ကဵုယဲ ဟွံဗက်အာဣသိဂမၠိုၚ်ရ၊ ဒဒှ်ရဣသိစၞာဲ သ္ပပြယာဲဂှ်လေဝ် ဣသိဇၞော်တီဒၟံၚ်တုဲ ကော်ကဵုအာဟွံအာ ထောံလသာလဝ်ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်သၟိၚ်ရ၊ ဣသိဂမၠိုၚ် အာစိုပ်ဌာန်ဒၟံၚ်ဇကုတြေံတုဲ ဣသိစၞာဲမွဲဟေၚ် သှ်ေၜက်ဒၟံၚ်ရ။
ခြာဟွံလံ ဣသိစၞာဲဂါဲစိုပ်ကၠုၚ်နန်သၟိၚ်တုဲ ဍိက်သ္ကံဂမၠိုၚ် အာလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ကဵုက္ညနိမန်ပၠောပ်နၚ်ဝၚ်နန် ဗွဲမပြဟ်တုဲ ပ္တိုန်ဏာဣသိစၞာဲ ပ္ဍဲကၞောတ်ဘုံပြာသာဒ်ရ၊ သၟိၚ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂှ် ဟိုတ်နူဒှ်ကွးဣသိဇၞော်ရ၊ သၟာန်သၟုက်တၞဟ်တၞဟ်သာ်တုဲ ဣသိဟီုဂလာန်ဝဵုစၞာဲ ဂၠာဲကေတ်ဂလာန်ဣသိဇၞော် သ္ပဂလာန်ဇကုတုဲ ဟီုကဵုသၟိၚ်သာ်ဝွံရ၊ ယွံမရာဇ် နကဵုမတ်ဒိပ်အဲ အဲမၠာ်သ္ၚဳရံၚ်မွဲတုဲ ဒဒှ်ရဒေဝတဴမွဲ မၞုံကဵုဣဓိမဇၞော်ဂှ် စုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်သွဝ် စှ်ေတန်ဂဝ်ဂၞဴ ပ္ဍဲဂၞကျာ်သုဓမ္မာဒေဝဳဗွဲစၟတ်ရ၊ ဂွိၚ်ဖေက်ဂၞကျာ်ဟွံတီတန်ဂဝ် ဖေက်ပလီုထောံဂဝ်ဂၞဴ အဲကၠုၚ်လဴကဵုမရာဇ်ရ၊ အဲတာလျိုၚ်ပြေပြံၚ်တုဲ ကလေၚ်စဴဌာန်ဒၟံၚ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ-မရာဇ်။
သၟိၚ်ထေၚ်ကွေံ ပ္တေဟ်ဂလာန်ဣသိစၞာဲတုဲ နိမန်ဗဒေါံလဝ်ပ္ဍဲကၠံဥဒျာဉ်ရ၊ အတိုၚ်လဟီုဣသိမဟာရက္ခိတဂှ် ဗွဲကြဴ ဂၞကျာ်တန်ဂဝ်ဂၞဴ ပေၚ်စှ်ဂိတု ကြပ်သၠးရ၊ ကောန်ဒေဝတဴဂှ် ညးတၞဟ်ဟွံသေၚ် ဗောဓိသတ်ပိုဲရ၊ ပြံၚ်ဘဝနူဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတေံတုဲ စှ်ေတန်ဂဝ်ဂၞဴ ပ္ဍဲဂၞကျာ်သၟိၚ်ရ၊ ကာလသၠးဂဝ်ဂၞဴတုဲဂှ် ခုတ်လဝ်ယၟု သောမနဿကုမ္မာ ဇၞော်အာအကြာကမၠောၚ်မှောၚ်မှ နၚ်စၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟိၚ်ရေဏုဂှ် သ္ပအ္စာကဵုဣသိစၞာဲတုဲ ပ္တေဟ်အပ်ပြာပ်လမျီုရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဗောဓိသတ်လေဝ် ဂွံအာယုက်ထပှ်သၞာံ ဇၞော်တိုန်ညိတုဲ ဍိုဟ်ကေက်စဳကၠးဗွဲမလောန်ရ၊ ပ္ဍဲပယာံမွဲတ္ၚဲဂှ် မုဟ်ရးမုဟ်ဍုၚ် သၟိၚ်ရဲသပုန်ဂမၠိုၚ် က္တဵုပလီုပလာ်တုဲ သၟိၚ်ဒးအာလဒံကၠေံသပုန်ရ။
သွက်ဂွံမၚ်မွဲရံၚ်စံၚ်အ္စာဣသိဂှ် အပါအံက်ဗကန်ဖျန်လဝ်ကဵုကောန်တုဲ သၟိၚ်ကဵုဗိုလ်လဗး ကောန်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် အာလလံကၠေံသပုန်ရ၊ ပ္ဍဲပယာံမွဲတ္ၚဲဂှ် ကောန်သၟိၚ်ကဵုသ္ကံရဲ တိတ်အာဘာဣသိ အာကလံစအ္စာရ၊ ညာတ်ဒးအ္စာဣသိဗိုက်လတက်လဝ်သ္ၚာ လမ္စံက်ခြက်တုဲ စိုတ်ဒှ်အာမွဲဗီုရ၊ ဆဂှ်ဟွံသေၚ်ဏီ ဗီုပြဝကလောန်ဣသိဂှ် ဖ္ဍာ်မံၚ်ခၞေဝ်ကေဝ်တဲၜါ နုၚ်ၜါမတုက်ဍာ် ကိုဟ်ဆာဲဍာ် ဖဍာ်မံၚ်ခၞေဝ်ကေဝ်တုဲ ရဲကွာန်ရ:ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်ရာန်စခၞေဝ်ကေဝ်ပေၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဣသိတဵုဂူဗာ်ကၠံ ပ္ကောံဩန်ဖန်ဂၠံၚ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဟွံမွဲကဵုဓဝ်ဒ္ဂေတ်ခၟဳဣသိတုဲ ကောန်သၟိၚ်ဟွံဖျေံက္ဍိုပ်ကဵုဣသိ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်နူကၠံဥဒျာဉ်ရ၊ ဣသိဂွလောန် စိုတ်ဂိလောန် ကၠောန်ကေတ်ပြယာဲတုဲ မၚ်ဒၟံၚ်သၟိၚ်ရ။
ဃောဂှ် ဣသိရပ်ဂွံတၟံဇၞော်မွဲ ၜုၚ်တက်ထကးထောံနုၚ်ဍာ် ဂြာတ်တြးလဝ်သၠဆု ချောဲကၟတ်ပေၚ်အာ ဘာဇကုဇကုဂှ် ပပၞဒးလဝ်လေံ လံက်လဝ်ကၠေၚ် ဓလီုလဝ်ယာတ်သ္ၚာတုဲ တိက်ဒၟံၚ်လ္တူဇံၚ်ခါတ် ပပၞယဲဇၞော်က္တဵုဒှ်ရ၊ အပါအံက်သၟိၚ်တေံ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်တုဲ သီုကဵုကောန်ရဲဂမၠိုၚ် လုပ်အာလ္ၚောဝ် ဖျေံက္ဍိုပ်ကဵုဣသိဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ ဂၠာဲရံၚ်လ္ပာ်တေံလ္ပာ်ဏံ ညာတ်အာအ္စာဣသိ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုက်ယဲဇၞော်တုဲ ဃောပတ်ချိုန်မံၚ်ဇိုၚ်တဲဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ဗီုပရူပရာဗီုဒှ်ဂှ်ရ၊ ဣသိစၞာဲဆာဲညာဏ်တုဲ ဟီုဗဒှ်ကေတ် ကၠောန်ဗဒှ်ကေတ် ထ္ၜးပၞေတ်ဂိသကေဝ် ထ္ၜးကဝေက်နုၚ်ဒှ်တံ သၟိၚ်ထေဲပၞောတ်လ္တူကောန်ဇၞော်လောန်သန်ရ။
သၟိၚ်သမ်ဒိုဟ်လေဝ် ပ္တေဟ်ဂလာန်ဣသိစၞာဲ ဂၠာဲသၞလ္တူကောန် ကဟောန်ကဟုက်လောန်တုဲ နကဵုအာဏာစက်ဂှ် ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ထောံ ကောန်ဂၠုဇကုဗောဓိသတ် ဂွံအာယုက်ထပှ်သၞာံရ၊ သၟိၚ်စိုပ်ဝၚ်နန်ပြာသာဒ် ကော်နၚ်သၟာဂစိုတ်မၞိဟ် (ဗာဇ္ဇခါတ်) တုဲ ဖျေံအသံရ၊ ဃောဂှ် ကောန်သၟိၚ်လဴထ္ၜးပၠိုဟ်ပၠးကဵုအပါအံက် ဗီုဒဒှ်ဍာံစၟတ်တုဲ ကော်နၚ်ဣဗြဴဖျာဂမၠိုၚ် ထပ်သၟာန်ပၠန်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဗောဓိသတ် ဟီုဒးကဵုဣသိစၞာဲ ဂလာန်မြဴသာ်ဝွံရ၊ ဣသိဂှ် ဒှ်ဣသိဂၠာဲဒြပ် ဣသိသမ္ၚေဟ် ဂးတုဲ ဂလာန်ဂှ် ကောန်သၟိၚ်ဒုဟ်ဟွံမွဲရ၊ ဣဗြဴဖျာ ရဲဖျာခၞေဝ်ကေဝ်ဂမၠိုၚ် လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ ဒဒှ်ရကလောန်ဣသိစၞာဲ ဆာဲညာဏ်အလီဂှ် သ္ဂောံတီကေတ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်လေဝ် အာတ်အခေါၚ်ကဵုအပါအံက် မိအံက်တုဲ ဒဴတိတ်ဂြိုပ်ဟေမဝန် သ္ပခၟဳဣသိရ၊ ဣသိဒေဝဒတ်ဒိဗ္ဗစက္ခု ဣသိစၞာဲ ညးတၞဟ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်တဲဟွံမာန်တုဲ ညးမွဲလစုတ် အဲမွဲတဲ ဂွံဘယ်ဂစိုတ်အဃောဂှ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိစၞာဲဒိဗ္ဗစက္ခု-ရ၊ ဂၞကျာ်မဟာမယာဒေဝဳ မိအဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မိအဲ ဂၞကျာ်သၟိၚ်သုဓမ္မာဒေဝဳ-ရ၊ မှာထေရ်သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဣသိမဟာရက္ခိတ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ်သောမနဿ-ပအပ်ကဵုနန်လေဝ် ဟွံကေတ်တုဲ တိတ်သ္အခၟဳဣသိ-ရ။ (ပံၚ်ဇာတ် ဖျဴဇာတ်ဝွံ အပါအံက်ဟွံပါ)
* သောမနဿဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၃) စမ္ပေယျဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူသၠးလမျီုတုဲ ရနုက်ဗပေၚ်သဳလပါရမဳ-ပါရမဳကျာ်)
* ပရူပစ္စပ္ပန်။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သွပဟိုတ်ကဵု မၚ်မွဲသဳဥပုဟ်တုဲ ၜိုန်ရအ္စာဇြုံ-လၟာဲ-ဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ပျဲပျာံကီုလေဝ် ဟွံသ္ပဒုဟ်ဒဏ် ဟွံဓဇန်စာ စွံဓဝ်မေတ္တာ ရနုက်ဗပေၚ်သဳလပါရမဳတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက်။ ။ ။ ကၠာတေံသၟိၚ်အၚ်္ဂဂှ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်အၚ်္ဂရး သၟိၚ်မဂဓဂှ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်မဂဓရးတုဲ အကြာရးၜါဂှ် ကြုၚ်စမ္ပါမ္ဂးယၟု မၞုံတဴရ၊ သၟိၚ်နာ် မၞုံယၟုစမ္ပေယျဂှ် ပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ကြုၚ်စမ္ပါ-ရ၊ သၟိၚ်နာ်မၞုံကဵုဣဓိမဇၞော်လောန်တုဲ တွဳဗွိုၚ်လဝ်နာ်ဗြဴ ညံၚ်ရဴကောန်ဒေဝတဴ အဆေဝ်သွဝ်ကီုရ၊ ကြုၚ်စမ္ပါဂှ် ဒှ်ဍုၚ်နာ်တုဲ သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျ ဨကရာဇ်ပိုၚ်ကၞာတ်လဝ် ရာဇာပလ္လၚ် ပၞၚ်ရတ်ထဝ်ဩန် ပ္တန်လဝ်ပိုန်သမ္ပတ္တဳလောကဳဇၞော်ကွေံရ။
ကာလသၟိၚ်ၜါဍုၚ် ဝေၚ်ပၞာန် ကေုာံရေၚ်သ္ကံဂှ် သၟိၚ်မဂဓ ကျအာသၟိၚ်အၚ်္ဂတုဲ အကွက်ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်တုပ်တုပ် ဆၚ်ဂစိုတ်ထောံဇကု ပ္ဍဲကြုၚ်စမ္ပါရ၊ ဟိုတ်နူဣဓိသၟိၚ်နာ် သၟိၚ်မဂဓဟွံချိုတ်တုဲ ဗွဲကြဴဏံ နကဵုနဲကဲသၟိၚ်နာ်ဂှ် သၟိၚ်မဂဓဂွံဇၞးအာ သၟိၚ်အၚ်္ဂရး (သၟိၚ်အၚ်္ဂရး ဒးစုတိအာနကဵုဘဲ သၟိၚ်မဂဓတုဲ သၟိၚ်ဝွံ ဂွံပိုၚ်လဝ်ရးဇၞော်ၜါ အၚ်္ဂရးကဵုမဂဓရရး-ရ၊) သၟိၚ်မဂဓရးဂှ် ဗွဲကြဴ ဂွံယၟုသၟိၚ် ဥဂ္ဂသေန-ရ၊ သၟိၚ်ဥဂ္ဂသေနဂှ် ဟိုတ်နူဂွံဇၞးအာသၞဇကုစိ ဇၟာပ်ဇၟာပ်သၞာံ ပူဇဴရော်ဂုဏ်သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျ နကဵုဒြပ်ရတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ အာကတ်ကွတ်ပညာရပ်ဇြုံ ကွတ်လၟာဲရ၊ သွက်ဂွံဂယျိုၚ်လမျီုတုဲ ရပ်ဂွံဇြုံ အာဝေၚ်လှ်ေ-ကဵုလှ်ေဍုၚ်တေံ ဍုၚ်ဏံရ၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂကူညးဒိုက်ဂတ်တုဲ ကာလညာတ်ဒးပိုန်ဒြပ် သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျ ဃောသၟိၚ်ဥဂ္ဂသေန သ္ပပူဇဴရော်ဂုဏ်ဂှ် တြုံဗောဓိသတ်ရာဒနာဗၠေတ် ဂေတ်စှ်ေအာက္တဵုဒှ်သၟိၚ်နာ် ပ္ဍဲကြုၚ်စမ္ပါ-ရ၊ သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျဂှ် ချိုတ်အာ ပေၚ်ထပှ်တ္ၚဲတုဲဟေၚ် တြုံဗောဓိသတ် က္တဵုဒှ်သၟိၚ်နာ် ပ္ဍဲကြုၚ်စမ္ပါတုဲ ဒှ်သၟိၚ်ဂွံပိုၚ်လဝ်နာ် ပြာသာဒ်နန်ထဝ် ဓလဝ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ဒှ်စၞးသၟိၚ်နာ်ကၠာတေံရ။
နာ်ဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် တွဳဗွိုၚ်လဝ် သၟိၚ်နာ်ဗောဓိသတ် မၞုံယၟုစမ္ပေယျတုဲ နာ်ဗောဓိသတ်လေဝ် မၚ်မွဲသဳဥပုဟ်လၟိုန်ရ၊ ဂၞကျာ်သၟိၚ်နာ် မၞုံယၟုသုမနဂှ် ဒှ်ညးရနုက်ဗပေၚ်ပါရမဳကျာ်ရ၊ ဗွဲကြဴ သၟိၚ်နာ်မၚ်မွဲသဳဥပုဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်မၞိဟ်တုဲ အ္စာလၟာဲဒေဝဒတ်ရပ်ဂွံ ၜုၚ်တက်ပျဲပျာံ ဆီမုဟ် ဆီပါၚ်ဇွောဝ်ဟဗြိုက် ဇုတ်ဇကုကဝ်ကေက်လှေက်လှံၚ် ဝးပ္တိတ်ဂၞိဟ် ကြပ်စိုပ်ဂစိုတ်ကီုလေဝ် ဟွံပလီုသဳလဇကုရ၊ ဒေဝဒတ်အာဝေၚ် ကဵုနာ်လှ်ေ စိုပ်အာဍုၚ်ဇဳၜဳကၠောံရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာလၟာဲဂၠာဲရပ်ဇြုံရ၊ ဂၞကျာ်ယသောဓရာလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂၞကျာ်နာ်ဗြဴသုမန-ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ဥဂ္ဂသေန-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်နာ်စမ္ပေယျ-ရ။
* စမ္ပေယျဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။ အဌကထာဇာတ်နိပါတ် ဝဳသတိတုဲရ။ ။ ။
(တ) အဌကထာဇာတ်နိပါတ် တိံသ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ဆဒ္ဒန္တဇာတ် (ဇာတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဗောဓိသတ် က္တဵုဒှ်ဂကူစိၚ်ဆဒ္ဒန် ဒေဝဒတ်ဒှ်လၟသောဏုတ္တရ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရးဟေၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုခၟဳဗြဴသၟတ်မွဲတုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ ဂလာန်ဂှ် ဒှ်စၟတ်သန် ခၟဳဗြဴသၟတ်ဂှ် ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် ဟွံဗဒှ်သ္ၚိဌာန် ဟွံဆာန်ဒြပ်ရတ် က္ဍုဟ်မၠေံထတ်သ္ကာတ် ညာတ်ကေတ်ဒုဟ်သ္ၚိကၟိန်တုဲ တိတ်သ္ပခၟဳဗြဴ ပ္ဍဲသာသနာကျာ်ရ၊ ခၟဳဗြဴဂှ် စိုတ်က္တဵုဒှ် မိက်ဂွံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ်ကျာ်တုဲ ဒးပယာံမွဲတ္ၚဲ ဣတေံကဵုရဲသ္ကံခၟဳဗြဴဂမၠိုၚ် တိတ်အာဘာဇေတဝန် အာကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ်အိုတ်ရ၊ ဃောကျာ်တြဲပိုဲ တွံမံၚ်ဓရ်လ္တူပလ္လၚ်ပၞၚ်မပြဲဂှ် ခၟဳဗြဴသၟတ်ဝွံ သီုကဵုသ္ကံရဲဇကု ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ်ကျာ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴရ၊ ဃောဂှ် ခၟဳဗြဴသၟတ်သ္ဂောံညာတ်ကေတ် စၠးစရာဲကျာ်ဩဳကျာ် ဂေါဝ်ဆာဲလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဗွဲမလောန်တုဲ ချပ်တိုန်သာ်ဝွံရ။
အဲဂၚေၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသံသာဂှ် ကၠာကၠာတေံ ကေၚ်က္တဵုဒှ်သမ္ဘာဂၞကျာ် တြုံပရဲကျာ်တြဲဏံကီုဟာ ဂးသာ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲခဏချပ်ဂှ်ဟေၚ် ဇာတိသရညာဏ်က္တဵုဒှ် ဗှ်ဗၞုဟ်တီအာဘဝအတိက်ရ၊ ကာလဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဂှ် အဲက္တဵုဒှ်သမ္ဘာတြုံဗောဓိသတ်ရသွံ၊ ဇာတိသရညာဏ်မံက်တိုန်တုဲ တီအာဘဝအတိက် ကာလဒှ်သမ္ဘာစိၚ်ဆဒ္ဒန်တေံရ၊ ခၟဳဗြဴသၟတ်ဂှ် ညာတ်အာဘဝအတိက်တေံတုဲ မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ဂြိုၚ်တိုန်ထတ်ထတ်လေဝ် ဂြိုၚ်တိုန်ရ၊ ဆက်တုဲချပ်အာဂတတေံပၠန်ရ၊ က္တဵုဒှ်သမ္ဘာညးတုဲ ဗြဴဗြဴတံမ္ဂးဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်သဇိုၚ်လ္တူတြုံတၠသ္ၚိအောန်သန်၊ ပလီုပလာ်ကၠေံ ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်တြုံတၠသ္ၚိဂၠိုၚ်လောန် ဂွံတီဂုဏ်တြုံအောန်ကွေံကွေံ အဲဂှ် ကေၚ်ကၠောန်လဝ်လ္ပာ်ပလီုပလာ်ရောၚ်သွံ ဟွံတီဂုဏ်တြုံရောၚ်သွံ ဂးတုဲ ညာတ်အာဘဝ ကတဵုဒှ်သမ္ဘာဂၞကျာ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ကၠာတေံရ။
ခၟဳဗြဴသၟတ်ဂှ် ဗှ်ဗၞုဟ်ညာတ်အာဒုဟ်သၟတ် ဍောတ်သွတ် ဒက်ထကတ်လဝ်ဝဲကဵုစိၚ်ဆဒ္ဒန် ကဵုလၟသောဏုတ္တရ ပန်ဂစိုတ်ထောံနကဵုလဴဂျိ ဂိသကေဝ်ဒးချိုတ်အာတုဲ စိုတ်ဟွံမိပ် စံၚ်တူလၞီလၞာ်ဍာ်ရမတ်ဒတုံ နရိုအ်တိုန်ဗွဲမသ္ကာတ်ရ၊ ဂၠိုက်သ္ၚောံစံၚ်တူလောန် နရိုအ်ထတ်ထတ် ဂတမုက်ပရိသာဒ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကျာ်တြဲသ္ပကာဂအီရ၊ ခၟဳဂမၠိုၚ်ညာတ်တုဲ သွက်ဂွံတီပရူပရာဂှ် ဒးလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟာန်ကျာ်ရ၊ ကာလဂှ် ယွံခၟဳတံ ခၟဳဗြဴသၟတ်ဂှ် ပ္ဍဲဘဝကိုပ်ကၠာတေံ လုတ်ဒးဒုဟ်လ္တူအဲ ဒုဟ်တၟာချောဲ သ္ပလဝ်တၟာအကး ဗှ်ဗၞုဟ်ဒးအာတုဲ ဟိုတ်နူချပ်ဂွံဒုဟ်ဂှ်ရ စံၚ်တူဂြိုဟ်ကှ် ဍာ်ရမတ်ဇွောဝ် နရိုအ်တိုန်ဗွဲမသ္ကာတ်ရောၚ်။
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ (ဇာတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဝွံ ဂၠိၚ်လောန်တြးလောန်ရ၊ ၜိုတ်ဒးရးဂှ် ချူထ္ၜးကဵုရ။)
ကၠာတေံ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟိမဝန် (ဟေမဝန်) ဗ္ဒာဲကဵုလစဆဒ္ဒန်တုဲ စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဂမၠိုၚ် ဗၞတ်ဒ္စာံလ္ၚီ ဒၟံၚ်တဴအိုတ်ရ၊ စိၚ်တံဂှ် မၞုံကဵုဣဒ္ဓိဇၞော်လောန်တုဲ ကလာၚ်အာပ္ဍဲအာကာသမာန်အိုတ်ရ၊ စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဒှ်သၟိၚ်စိၚ်တုဲတွဳဗွိုၚ်လဝ် စိၚ်သၟတ်တံရ၊ သမ္ဘာဂၞကျာ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဂှ် မဟာသုဘဒ္ဒါကဵုစူဠဘဒ္ဒါ (ဗြဴနွံၜါရ) ဗၞတ်ဗ္ၜတ်စိၚ်ဗောဓိသတ် မၞုံသၠုၚ်ဇကုဒ္စာံစှော်ဒ္စာံ (၈၈) ဟတ် ဇမၠိၚ်ဇကုမၞုံကၠံၜါစှော် (၁၂၀) ဟတ် လပှ်ဗုၜတ်ညံၚ်ရဴဇၟန်ဩန်ဂှ် မၞုံဇမၠိၚ်မသုန်စှော်ဒ္စာံ (၅၈) ဟတ် ဂြၚ်ဗုၜတ်ဂှ် မၞုံဇမၠိၚ်ပိစှော် (၃၀) ဟတ် ဗွိုက်စှ်သုန် (၁၅) ဟတ် သၞေံဇိုၚ်သၞေံတဲဗ္ကေတ်ဍာဲ ညံၚ်ရဴသာ်ဇာၚ်ၚု ဇကုဗုၜတ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴသာ်တောဝ်ချဵု ပွန်ညံၚ်ရဴသာ်ဩန်ကီုရ၊ လျးဂြၚ်စိၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် မပ္တံသာ်ဩန် ဒၞာဲဗ္ကေတ်ဂှ် ၜတ်ဗ္ကေတ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုလျးတြဴသာ်ရ။
လစဆဒ္ဒန်ဂှ် ဇမၠိၚ်ကဵုအနာံ မၞုံဗၞတ်မသုန်စှော် (၅၀) ယောဇနာတုဲ ဍာ်ကေဝ်ဇြုၚ်ကွေံကွေံရ၊ သာ်ဂှ်တုပ်သၟဟ်ကဵုသာ်မြ ညိညဟွံသၞဴတုဲ မပ္တံကဵုပ္ကဴဒကှ်ဥပ္ပိုလ်လေဝ် ပေၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ သတ်ဆုဂမၠိုၚ် မပ္တံရိုဟ်ဇုက်ကြုက်ပၞဟ် ရှ်နာနာသာ်ရ၊ ဒယာ်ခပဳခအဳပညောန်လေဝ် ပေၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဒဵုထဝ် ဒဵုဩန် ဒဵုရတ် သတ်ဆုဂမၠိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဂကူဂှ် က္တဵုဒှ်တိုန် ဟိုတ်နူပိုည်ကုသဵုစိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ၊ စိၚ်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလ္ၚီဂှ် ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပူဇဴကဵုဒၟံၚ်ဒါန် ကုပစ္စေဂဗုတ်ဂမၠိုၚ် မသုန်ကၠံဇကုတုဲ ဒှ်ဒကာ ညံၚ်ရဴပိုဲမၞိဟ်ကီုရ။
စိုပ်ကၠုၚ်အခိၚ်ဥတုဗြဲမ္ဂး စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဂှ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်စိၚ်ဒ္စာံလ္ၚီတုဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂိုဟ်ထဝ် မၞုံဗၞတ်စှ်ၜါယောဇနာရ၊ စိုပ်ကၠုၚ်အခိၚ်ကတဴမ္ဂး ဒၟံၚ်ဇရေၚ်တၞံဇြဲဇၞော်တုဲ ဒုၚ်ကျာဗၜိုဟ်ဇကုရ၊ ပ္ဍဲကာလလဆောဝ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်စိၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ အာဝေၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်အံၚ်ရေၚ် ဃောပ္ကဴပေၚ်ဒၟံၚ်အလုံတၞံရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် စိၚ်ဆဒ္ဒန်ၜှ်ပ္ကဴအံၚ်ရေၚ် (ဇီုကဵုက္ဍိုပ်) တုဲ တၞးဆုကှ်ကှ်ကဵု ကၞာၚ်ဆုကှ်ကှ်ဂမၠိုၚ်ကီု အချဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒတုံဒးဇကုစိၚ်ၝောံ ဂၞကျာ်သၟတ် စူဠဘဒ္ဒါ-ရ၊ အထိုက်ပ္ကဴအံၚ်ရေၚ် ပ္ကဴအံၚ်ရေၚ် ရာၚ်ရာၚ်ကဴကဴတံဂှ် ဒတုံစှ်ေလ္တူဇကုစိၚ်ၝောံ ဂၞကျာ်ဇၞော်မဟာသုဒ္ဒါ-ရ၊ ဒဒှ်ရ ဆာန်ဟွံတုပ်ရေၚ်သ္ကံဂှ် တီကေတ်နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ စိၚ်ၝောံဂၞကျာ်သၟတ်စူဠသုဘဒ္ဒါ ဒက်လဝ်ဝဲကဵုတြုံဇကု စိၚ်ဆဒ္ဒန်အလန်ကၠာတဲရ၊ ပ္ဍဲကာလမွဲဝါပၠန်ဂှ် စိၚ်ဆဒ္ဒန်ကဵုစိၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် စှ်ေဝေၚ်စအၚ်လှာဆဒ္ဒန်တုဲ စိၚ်ဗၠာဲၜါဂှ် ဖုံဍာ်ကဵုစိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ၊ စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဒုၚ်ဖုံဍာ်တုဲ တိုၚ်ကၠုၚ်လ္တူဗလးတိရ၊ ကာလဂှ် ဂၞကျာ်စိၚ်ၜါ စှ်ေလစအၚ်လှာဆဒ္ဒန်တုဲ စိၚ်ဗၠာဲၜါဂှ် ဖုံဍာ်ပၠန်ရ၊ စိၚ်ၝောံၜါဂှ် ဟုံဍာ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဇရေၚ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ၊ စိၚ်သှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ် စှ်ေဟုံဍာ်ပ္ဍဲလစဆဒ္ဒန်တုဲ ဝေၚ်ဍာ်ဗလိုပ်ဇကုအတိုၚ်ပၟိက်ရ။
စိၚ်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ၜှ်ပလှ်နၚ်ပ္ကဴတၞဟ်တၞဟ်သာ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်လ္တူဏံ ကယျိုၚ်ကယျဝ်ဆဒ္ဒန် သ္ပပူဇဴမိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ ကြဴဂှ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်စိၚ်ၝောံ ဂၞကျာ်သၟိၚ်စိၚ်ၜါရ၊ စိၚ်မွဲဂှ် ဂွံနၚ်ပ္ကဴဒကှ်နူလစဆဒ္ဒန်တုဲ ကၠုၚ်ပူဇဴသၟိၚ်စိၚ်ရ၊ စိၚ်ဗောဓိသတ် ဂွံပ္ကဴဒကှ်တုဲ နကဵုလပှ်ဂှ် ရပ်ဂိုၚ်ကေတ် ဂြာတ်တြးလ္တူက္ဍိုပ်ဇကုတုဲ ကလေၚ်ဗဒုၚ်ကဵုဂၞကျာ်သ္ဍိုက်ဆာန် မဟာသုဘဒ္ဒါ-ရ၊ ဂၞကျာ်သၟတ်စူဠဘဒ္ဒါ ညာတ်ဒးအကာဲအရာစိၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဗြဴဇၞော်ညး ညးဆာန် အဲဗြဴဍောတ်ညးဟွံဆာန် အလန်ကၠာတေံလေဝ် ခ္ဍိုက်မုက်ကဵုအဲ တုဲအာမွဲဝါရ၊ လၟုဟ်လေဝ် ခ္ဍိုက်မုက်အဲမွဲဝါပၠန် ဂးတုဲ စိုတ်ဟွံမိပ် ထပ်ဒက်ဝဲကဵုစိၚ်ဆဒ္ဒန် အလန်ကြဴတဲရ။
ဒးကာလမွဲဝါ ဂွံနၚ်သစ္ဆုမၞုံကဵုရှ် သီုကဵုဍာ်သာဲတုဲ စိၚ်ဆဒ္ဒန်ကီု၊ စိၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ဗဂိန်ကဵုဒါန်ပစ္စေကဗုဒ် မသုန်ကၠံဇကုရ၊ စၞစမၞုံကဵုရှ် သစ္ဆုဍာတ်ကြောံ အကွက်အရၚ်သုစူဠဘဒ္ဒါဂှ် ကဵုဒါန်ပစ္စေဂဗုဒ်တုဲ နကဵုစိုတ်ဒမြိုဟ်ဂြိုဟ်စာ ဒက်ဝဲရာဒနာသာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠဳပိုည်တံ ဟိုတ်နူကြဳဇှ်ဒါနကုသဵုအဲဍိက်ဗြဴ ဂွံကဵုလဝ်ဒါန်လၟုဟ်ဝွံ စုတိအာနူဘဝဏံမ္ဂး ကဵုဂွံအာဒှ်ကောန်ဝုတ် သၟိၚ်မဒ္ဒရာဇ် မၞုံယၟုသုဘဒ္ဒါညိအဴ ဗွဲကြဴ ကဵုအဲဍိက်ဗြဴ ဂွံဒှ်ဂၞကျာ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ လၟမွဲဂှ် ကဵုဂွံဂစိုတ်သၟိၚ်စိၚ် နကဵုလဴဂျိမာန်ညိအဴ လၟဂှ် ဂွံနၚ်ဂြၚ်သၟိၚ်စိၚ်တုဲ ကဵုဂွံဗစိုပ်အဲဍိက်ဗြဴမာန်ညိအဴ ဂးတုဲ ရာဒနာမိက်ဓဇန်စှ်လောန်ရ။
သ္ပတံနူတ္ၚဲဂှ်တုဲ စိၚ်ၝောံသုစူဠဘဒ္ဒါဟွံစစၞ ခြာဟွံလံချိုတ်အာရ၊ အတိုၚ်ရာဒနာမိက်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်အာတုဲ ကာလဒှ်ဂၞကျာ်ဇၞော်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ဂွံအဝဵုလ္တူဂၞကျာ်သၟတ် ဗၞတ်စှ်တြဴလ္ၚီရ၊ ဒးကာလမွဲဝါ ပပၞညံၚ်ကဵုယဲက္တဵုဒှ်တုဲ တိက်ဒၟံၚ်လ္တူဇံၚ်ခါတ်ရ၊ ဂၞကျာ်သၟိၚ်သုဘဒ္ဒါဂှ် ဂွံလဝ်ဇာတိသရညာဏ် တီကေတ်ဘဝအတိက်မာန်တုဲ ဂွံဂစိုတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ဟေၚ် ပေၚ်ပၟိက်ရ၊ ကာလပပၞညံၚ်ကဵုယဲဂှ် ပရူဒဒှ်အိုဿီု လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ လၟမၞုံပ္ဍဲတွဵုကသိရး ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗၞတ်တြဴစှော်လ္ၚီ ကဵုကောံကၠုၚ်ဝၚ်နန်သၟိၚ်ဖအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဘဝဂှ်ပၠန် ဒေဝဒတ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူလၟ မၞုံကဵုဇြဟတ်ထတ်စောံ ညံၚ်ရဴဇၟူစိၚ်မသုန် ကဵုကၠုၚ်ကောံပ္ဍဲဝၚ်နန်သၟိၚ် ရုဲစှ်လၟဂမၠိုၚ်တုဲ ဂၞကျာ်သုဘဒ္ဒါ ဒးစိုတ်ကဵုလၟဒေဝဒတ် မၞုံယၟု သောဏုတ္တရ ညးမကေၚ်ဒက်လဝ်ဝဲကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ လၟဂှ် ဒုၚ်ပါၚ်လာၚ်ကံ သွက်ဂွံပန်ဂစိုတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်တုဲ ဂၞကျာ်သုဘဒ္ဒါ စကာဓမာတ်ကဵုကၠောန်ဒါတ်အပေါတ်လွဟ်မပ္တံ ၜုန်မြခတေက်ဂတေက် ပၞုတ်ပသဲတံဂှ်ရ၊ လၟဂှ် ပ္ကောံဂွံဇွောံမစၞစသုၚ် အပေါတ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ယိုက်ကေတ်လျိုၚ် မၞုံဗၞတ် (ၜါစှ်ေထပှ်-၂၇-နဘာ်) ကွာ်တိတ်အာနူဍုၚ် အတိုၚ်ဂၞကျာ်သုဘဒ္ဒါမပ္ညုၚ်ဏာရ၊ ဂွံစိုပ်ဂြိုပ်ဟေမဝန် ဒၞာဲစိၚ်ဆဒ္ဒန်ဒၟံၚ်ဂှ် ဂၠိုၚ်ကဵုဒဵုဇြဟ် ၜဳကြုၚ်အာကၠုၚ်ဝါတ်ဂါတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ဆဂးဂှ် အတိုၚ်ကံဝိပက် သှ်ေၜက်ကၠုၚ် ဒးဒုၚ်ဗွဲစၟတ်တုဲ လောန်အာဒဵုထပှ်ဇြဟ်ဒ္စာံဟွံက ဝါတ်ဝါတ်ဂါတ်ဂါတ် လၟဒေဝဒတ် စိုပ်အာဒၞာဲစိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ၊ ဗၞတ်ဂိတုတ္ၚဲသၞာံဂှ် (ထပှ်သၞာံ-ထပှ်ဂိတုကဵုထပှ်တ္ၚဲ) လၟသောဏုတ္တရ စိုပ်အာရ၊ ဂၞကျာ်လေဝ် ကဵုလဝ်လာပ်ဗဇဴဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ၜိုန်ရအာဇကုမွဲဓဝ်ကီုလေဝ် အန္တရာယ်ဘဲသၞ ဟွံဒးဖေက်သက်သက်ရ၊ ကာလစိုပ်အာဒၞာဲစိၚ်ဆဒ္ဒန်ဂှ် လၟၜံက်ခါဲလဝ်ကတိုၚ်တုဲ အောပ်မာမံၚ်ပ္ဍဲကတိုၚ်ရ၊ လ္တူဂှ် ဂြောပ်လဝ်ညိညဇြိုၚ်သာတုဲ လၟလတက်လဝ်ယာတ် သ္ၚာဍာ်လွံက် ပ္တောံလဝ်အယောၚ်အလာခၟဳဣသိရ။
ပလေဝ်လဝ်ဒၞာဲဝါဲ ဂွံပန်ဂစိုတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်တုဲ ကာလသၟိၚ်စိၚ်ကၠုၚ်စိုပ်ဒၞာဲ ဇူဒၞာဲမံၚ်ဂှ် လၟဒေဝဒတ်ပန်ဗလးဏာတ္ၚကဵုလဴဂျိ နူဠိုတ် ထောၚ်ကၠိုဟ်အာကြုတ်ဂြိုဟ်လှေက်လှံၚ် လိုက်ခၠၚ်သာတ်အာလ္ပာ်စးရ၊ လဴဂျိခၠၚ်သာတ်တိုန်အာလ္တူအကးတုဲ ဆီဇွောဝ်စရိုဟ်စှ်ေ ညဴၚ်ရဴဍာ်ဗြဲကီုရ၊ ဂိဓဇောတ်လောန် အေၚ်လဒံဟွံမာန်တုဲ၊ စိၚ်ဆဒ္ဒန်ကရေဲက္ညာၚ် ရမျာၚ်သ္ကာတ်ကွေံကွေံရ၊ စိၚ်သှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ် ဖေက်လကိုတ်တုဲ ဗက်ဂၠာဲသၞသတြုအိုတ်ရ၊ စိၚ်ၝောံမဟာသုဘဒ္ဒါမွဲဟေၚ် မံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တြုံတၠသ္ၚိဇကုတုဲ ဟွံမိက်သာဲခြာ ဟွံမိက်အာလးလးရ။
စိၚ်ဗောဓိသတ် စကာကဵုအာဂၠာဲသၞသတြုတုဲ စကာကဵုအာဂၠာဲသၞသတြုတုဲ ကလံသၟိၚ်စိၚ် အာဗက်ဂၠာဲသၞကီုရ၊ ဃောဂှ် စိၚ်ဗောဓိသတ်ခါတ်အကာဲဒၞာဲဒးလဴ ဒၞာဲပန်တုဲ တီဒဒှ်နွံသၟဝ်ဇကု ရပ်ကယျာထဍဟ်တိ ညာတ်ဒးလၟဒေဝဒတ်ရ၊ ချပ်စိုပ်ကဵုအယောၚ်အလာခၟဳဣသိတုဲ ဂစိုတ်ဟွံမာန် ကဵုဒါန်လမျီုရ၊ ပရူဒဒှ်ဂၞကျာ်သုဘဒ္ဒါ စကာနွံပၟိက်ကဵုဂြၚ်သၟိၚ်စိၚ်ဂှ် လဴထ္ၜးတုဲ ဒုၚ်ကုတ်ကဵုဂြၚ်ၜါကဵုဏာဒါန်ရ သၟိၚ်စိၚ်ရာဒနာမိက်ကဵုသဗ္ဗညုတညာဏ်တုဲ လမျီုဟွံဂိုဟ် ကဵုဏာပိုတ်ပိုတ်ရ၊ ကာလလၟဒေဝဒတ်ကလေၚ်စဴဂှ် ဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲဓဝ် စိုပ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ၊ စိၚ်ဂမၠိုၚ် ကောံစိုပ်ကၠုၚ်တုဲ ဒဒှ်ရသၟိၚ်စိၚ် ဒးလဴဂျိချိုတ်အာဂှ် နရိုအ်ယာံလၚ်ဇွောဝ် မုက်မတ်ဟွံဂေါဝ်အိုတ်ရ၊ ကာလဂှ် သွက်ဂွံဗ္စာရဏာ ဇွကမ္မဌာန်သၟိၚ်စိၚ် အာက္ညနိမန်နၚ်ပစ္စေကဗုဒ် မသုန်ကၠံဇကုတုဲ က္တဵုဗဒှ်ဓဝ်သံဝေဂ ဗ္စာရဏာကမ္မဌာန်ရ၊ ပစ္စေကဗုဒ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် လုကဴပွိုၚ်မွဲဗ္တံ ဖ္ဍောတ်သှ်ၛာယ်ဒၞာဲ ဒၞာဲစံၚ်ဇွဂြဇုတ်သၟိၚ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ။
ဣဗြဴဒက်ဝဲ ဂၞကျာ်သုဘဒ္ဒါ ဂွံဂြၚ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ၜါတၞုၚ် စွံလဝ်လ္တူဒဳ သ္ၚဳရံၚ်ကၠေဲကၠေဲ ထေဲကဟောန်ဇၞော် လၟုဟ်ပေၚ်ပၟိက်တုဲ ချပ်စိုပ်အာဘဝကိုပ်ကၠာ အခါဒှ်ဗြဴဂၞကျာ်စိၚ်ဆဒ္ဒန် အောန်စိုတ်ဂၠိုက်သ္ၚောံ ညံၚ်ရဴဒေါံစှ်ေဒၞာဲဂှ်ကီု၊ ဂြိုဟ်ထကးအာၜါလွးတုဲ ချိုတ်အာပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ခၟဳဗြဴသၟတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂၞကျာ်သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ မၞုံယၟုသုလဒ္ဒါ-ရ၊ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်လၟသောဏုတ္တရ-ရ မိရာဟုလလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်စိၚ်ၝောံမဟာသုဘဒ္ဒါ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်စိၚ်ဆဒ္ဒန်ရ။
* (လၚ်္ကာစွံသတိ) ဗြဴဗြဴတံလ္ၚဵု ဆဵုဒုဟ်ဍောတ်သွတ် ထေဲဇၞော်ကွေံရ ဒေါသစိုတ်ထတ် ဒက်ဝဲဂြိုဟ်စာ မေတ္တာကှ်ဇတ် တြုံ၊ဇကု သတြုဂးလတ်လတ် ဆဒ္ဒန်ပၚ်မှိၚ် စိၚ်ဗောဓိသတ် ဗြဴဍောတ်ဂှ်ရ စူဠသုဘတ် ဒှ်ဂၞကျာ်သၟိၚ် လိၚ််ဒေဝဒတ် ကၞောတ်တဲဂး ဒးလဴဂျိဖတ်ဖတ် တြုံဗြဴသံသာ ညးၜါသ္ဍိုက်ဆာန် ခိုဟ်ပရေံအဴ ထုဲနှဴရေၚ်ကာန် ဒုဟ်ညးဒုဟ်အဲ တၟာချောဲခက်ဗာန် ပလဝ်ဇၞော် တော်ဗၠေတ်စိုပ်သုသာန် နဲဂှ်ပကေတ် ဝေတ်စိုတ်ကဵုမာန် အေၚ်ဒုၚ်ဒှ်မ္ၚဵု ဒဵုစိုပ်နိဗ္ဗာန် တြုံဗြဴဥဿုံ ကဵုနွံဇြဟာန် ပဒက်ဝဲ ပ္ဍဲတြုံတၠသ္ၚိဌာန်
* ဇာတ်စိၚ်ဆဒ္ဒန် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၂) မဟာကပိဇာတ် (ဇာတ်သၟိၚ်ကၞုဲဗောဓိသတ်)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဟွံတီဂုဏ်ညး ဒှ်မၞိဟ်ဂြိုဟ်ကဵုမိတ် စိုပ်လ္အိတ်ဒးလီုလာ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်ပၠောဖျေံတၟံ ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။
* ပရူအတိက်။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဗဗၞးသၟာဗ္ၚမွဲ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကွာန်ကာသိဂှ် ဇိက်ဗ္ၚတုဲ ဗလးလဝ်ဂၠဴရ၊ ဃောညးတေံ ယှုက်ကဵုကလောန် မပ္တံၜံက်ဇုက်ဗၞၚ် ပိုက်ချောဲပ္ဍဲခံက်ဂှ် ဂၠဴမွဲလ္ၚဝ်ကၠေံအာရ၊ ဂၠဴတံဂှ် စချောဲၜတ်ၜတ်ကြံၚ်ကြံၚ် ပြံၚ်အာဒၞာဲတုဲ ဂြိပ်ဒဴအာဂြိုပ်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးဟွံညာတ်ဂၠဴတုဲ ဗက်ဂၠာဲအကြာဂြိုပ်ရ၊ ဂၠဴတံဂှ်လေဝ် စိုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်အိုတ်ရ၊ ညးတၠဂၠဴ အာဗက်စဵုကဵုစိုပ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ ဟွံဆဵုဂၠဴဇကုရ၊ ဗဗၞးတၠိၚ်အာဂၠံၚ်တြဴရ၊ စဴဟွံဒးတုဲ ဂေတ်အာဂေတ်ကၠုၚ် ဒးအေၚ်ပုၚ်သွပွိုၚ်ထပှ်တ္ၚဲရ၊ ကာလဂှ် ဗဗၞးညာတ်အာတၞံမုက်မွဲတၞံတုဲ တိုန်ၜှ်စသတ်ဍေံရ။
ဗီုဒှ်ပၠန်၊ တိုန်ၜှ်စသတ်မုက် သတိလၞုက်ကၠေံအာတုဲ ဒတုံစှ်ေနူတၞံမုက် စိုပ်အာဇြဟ်လျိုဟ် ဗၞတ်ဇြဟ်ဍေံ တြဴစှော်ဟတ်ရ၊ ဗဗၞးဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဗၚ်ဇြဟ်ဂှ် ဗၞတ်စှ်တ္ၚဲ ဒးအေၚ်စစၞတုဲ က္တဵုဒှ်ဒဒိုက်ဇၞော်လောန်ရ၊ (ပ္ဍဲဘဝဂှ် ဒေဝဒတ်ဒှ်ဗဗၞး၊ ဗောဓိသတ်ဒှ်ကၞုဲ) သတ်မၞိဟ်ကဵုတိရစ္ဆာန် ဂဗညးသ္ကံ ပ္ဍဲဌာန်ဂြိုပ်ဂၞိၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ် အာဂၠာဲစသစ္ဆုတုဲ ညာတ်ဒးဗဗၞးဒတုံမံၚ်ပ္ဍဲဇြဟ်လျိုဟ်ရ၊ ဆာန်ဍူဗဗၞးဗွဲမလောန်တုဲ သွက်ဂွံပ္တိုန်လ္တူဒဵုတိဗလးဂှ် ကၞုဲဗောဓိသတ်ဂၠာဲနၚ်တၟံရ၊ ယိုက််နၚ်တၟံကလောံ တၚ်ပ္တိုန်တၟံမွဲကဵုမွဲ ဒဵုကဵုစိုပ်လ္တူဏံတုဲ ယိုက်ဗာပ္တိုန်ဗဗၞးရ၊ နူဗၚ်ဇြဟ်လျိုဟ်တေံ ဂွဴစိုပ်လ္တူဗလးတိဏံဂှ် ဒးတၚ်ပ္တိုန်တၟံကလောံရ။
ဗဗၞးဂှ် ဒးအေၚ်လဝ်ပုၚ်သွ ပွိုၚ်လ္ပာ်ဂိတုပြၚ်အာတုဲ ဇြဟတ်ဟွံမွဲ သၟိၚ်ကၞုဲဒးယိုက်ဗာပ္တိုန် နူၚ်ဗၚ်ဇြဟ်ဗစိုပ်လ္တူတိဏံရ၊ သၟိၚ်ကၞုဲလေဝ် ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ဇိုၚ်တုဲ ဟီုကဵုဗဗၞးသာ်ဝွံ ယွံဗဗၞး အဲဂှ်ဍောၚ်ၜိုတ်ကွေံကွေံရ၊ ကဵုဂွံပၠေၚ်ကၠေံလၟောၚ် ဍောၚ်ကဵုဂွံဟဲတုဲ တိက်ထောဴမွဲလစုတ်ဏောၚ် ဗဗၞးမၚ်မွဲအဲညိ ဂးတုဲ တိက်သၠိၚ်အာရ၊ ဃောကၞုဲဗောဓိသတ်တိက်သၠိၚ်အာဂှ် ဗဗၞးဒေဝဒတ် သတ်မၞိဟ်အယုတ်ၜုၚ်တက်ဟဒုစုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၞုဲ ကွိုက်ကဵုတၟံတုဲ က၊္ဍိုပ်ဒကးဗြး ဆီဇွောဝ်ပြးအာရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် တီကေတ်ကလောန်ဗဗၞးအယုတ်ဂှ်တုဲ ဃောဂှ် ဒံၚ်သၠာ်တိုန်တၞုံဆုရ၊ ဂွိၚ်ဖေက်ဗဗၞးကလေၚ်စဴဍုၚ်ကွာန်ဟွံဒးတုဲ ၜိုန်ရဆီက္ဍိုပ်ဇွောဝ်ဒၟံၚ်တော်တော်ကီုလေဝ် ဟီုကဵုဗဗၞးသာ်ဝွံရ။
ကၞုဲဗောဓိသတ် ဃောနွံဒၟံၚ်လ္တူတၞံဆုဂှ် အဵုတြုံတၠိၚ်ဂၠံၚ် အဲဒံၚ်သၠာ်အာလ္တူတၞံဆုဏံ မွဲတၞံကဵုမွဲတၞံတုဲ ကွာ်ဍံၚ်ဗက်ဆီအဲညိ၊ ဆီအဲဇွောဝ်ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲတိဂှ် စၟတ်သမ္တီဂၠံၚ်တြဴတုဲ ဗဗၞးကလေၚ်စဴစိုပ်ဍုၚ်ကွာန်တွဵုရ၊ ကှ်ေ-ဍံၚ်ဗက်ဒၞာဲဆီအဲဇွောဝ်ဒတုံစှ်ေဏံညိ-ဗဗၞး ဂးတုဲ ဒံၚ်ခၠာ်အာလ္တူတၞံဆု ပလံၚ်ဖျဴဏာဗဗၞးဒေဝဒတ် သတ်မၞိဟ်အယုတ် စဵုကဵုစိုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဌာန်မၞိဟ်ရ၊ ကၞုဲဗောဓိသတ် ရနုက်ဗပေၚ်ခန္တဳပါရမဳ-မေတ္တာပါရမဳတုဲ ကလေၚ်စဴအာဌာန်ဒၞာဲဂြိုပ်ဂၞိၚ်တေံရ၊ ဗဗၞးအယုတ် လုတ်ဒုဟ်ကဵုမိတ်ဂှ် ကၠာဟွံစိုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဏီ ဃောဂှ်ဟေၚ် က္တဵုဒှ်ယဲခါဲဒုတ်ပြၚ်ဏဳ ယဲပၞဳယဲဇၞော်တုဲ ဒှ်အာပြိုတ်မၞိဟ် တၟေၚ်တၟဟ်ဗွဲမလောန်ရ။
ဟိုတ်နူလုတ်မှာဂြိုဟ်စာကဵုမိတ် ကလိလောန်လဝ်ဒုဟ်ဒဏ်လ္တူညးတၠဂုဏ်တုဲ ဒှ်အာပြိုတ်မၞိဟ်ဂျိုၚ်ဂျိုၚ်ရ၊ ပြိုတ်မၞိဟ်ဂှ် ဍုၚ်ကွာန်လေဝ်ဟွံစိုပ် ဂေတ်အာဂေတ်ကၠုၚ်အကြာဂြိုပ် ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်ဒဒိုက်ပြိုတ် ပွိုၚ််ထပှ်သၞာံရ၊ ဃောဂှ် ဂေတ်စိုပ်အာကၠံဥဒျာဉ် သၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ လးလဝ်သၠဗြာတ်ၜတ်ၜတ် သ္ပသ္ကဝ်တိက်လ္တူသၠဗြာတ်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ကာလတိတ်နူဍုၚ် စိုပ်ကၠုၚ်ကၠံဥဒျာဉ် ဆဵုညာတ်ဒးပြိုတ်မၞိဟ် ဒးဒုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုက်စိုပ်ကၞောတ်တုဲ သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ပရူပရာဂှ်ရ။
လဴထ္ၜးပရူပရာဇကုလုတ်မှာ ကလိလောန်လဝ်ဒုဟ်ဒဏ်လ္တူညးတၠဂုဏ် ၜုၚ်တက်ဟဒုလဝ်က္ဍိုပ်သၟိၚ်ကၞုဲ နကဵုတၞံကလောန်ပပ်ပပ် ကၠောန်ချပ်ဒးတံဂှ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်တုဲ၊ သၟိၚ်လေဝ် ဖေက်ဂၟံက်ဗွဲမလောန်ရ၊ ပြိုတ်မၞိဟ်တြုံအယုတ်ဂှ် ဃောလဴထ္ၜးကဵုသၟိၚ်ဟေၚ် တိဇၞော်ဒကးၜါကရေက် ပံက်ဟာ်ဟာတိုန်တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာတြုံအယုတ် စိုပ်အာနရက်အဝိက်တေံရ၊ သၟိၚ်လေဝ် ဂွံညာတ်ဂတမတ်တုဲ သီုကဵုဇကုဂတဝ်သော်ဇကုစဝ်ဂှ် ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်ရောၚ်။
(တၚ်ဝွံ-မူမတုပ်တဴဂှ်ရော ပ္တေဟ်ပြဟ်ဒှ်ကြာန် -ဆာန်ပြဟ်ဒှ်ဝါတ် (ဆာန်ပြဟ်ခုၚ်မုၚ်) သၟိၚ်ကၞုဲပ္တေဟ်ဗက် က္ဍိုပ်ကၟေက်ဒးၜုၚ်၊ ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂလာန်အ္စာသၠပတ်မည် အ္စာတၠစန္ဒောဘာသတုဲ၊ ဟိုတ်ပ္တေဟ်ပြဟ်စိ က္ဍိုပ်ဒးဘဲတၟံရောၚ်။)
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။ ယွံခၟဳတံ ဒေဝဒတ်ဂှ် လၟုဟ်ဟေၚ်ပၠောဖျေံနၚ်တၟံ နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်ဟွံသေၚ်ဏီ ကၠာတေံလေဝ် ပၠောဖျေံတၟံ (ကွိုက်လပိုက်ကဵုတၟံ) တုဲရ၊ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞး ဒှ်ပြိုတ်မၞိဟ် ဂြိုဟ်ကဵုမိတ်ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်ကၞုဲရ။
(သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဂွံ ထပှ်ဇာတ် ။ ။ ။ မဟာကပိဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ် ။ ။ ။
(၃) ပဏ္ဍရနာဂရာဇဇာတ် ((ဇာတ်သၟိၚ်နာ် မၞုံယၟုပဏ္ဍရ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူလဴထ္ၜးဒၞာဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် အာစိုပ်လလေၚ်)
* ပရူပစ္စုပ္ပန် ။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ်တိၚိတ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ (ပရူဒေဝဒတ်ဟီုဂလာန်မုသာ တိၚိတ်ဖျေံဏာရောၚ်)
* ပရူအတိက် ။ ။ ။ ကၠာတေံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ရဲသၟာဗၞိက်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ အာဗၞိက်က္ၜၚ် တတ်ဩၚ်ၜဳမှာသၟိတ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုထပှ်ဂှ် က္ၜၚ်ဗၠိုက်အာရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဗၠိုက်ဍာ်ချိုတ်အာအိုတ် ဒှ်အာစၞကဖ္ဍော်အိုတ်တုဲ သှ်ေမံၚ်မၞိဟ်မွဲရ၊ မၞိဟ် (၄၉၉) ဂှ် ဒှ်စၞကဖ္ဍော်ဖအိုတ်၊ သှ်ေမံၚ်မၞိဟ်မွဲဂှ် ၜိၚ်စိုပ်အာသၞေဟ်က္ၜၚ်-ကရမ္ပိယ-တုဲ စိုပ်ဩၚ်ဗၠးဘဲဂစိုတ်ရ၊ ဗွိုက်လတက်လေဝ်ဟွံမွဲ ဒၟံၚ်ဇကုသၟးတုဲ ဒှ်အာဘဝတဳ အစေလက-သ္ပဒတဴဗ္ဒာဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ဂှ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ညာတ်တုဲ ဟိုတ်နူတၟေၚ် ထေၚ်ဂးခၟဳတၠအရှန် နွံပၟိက်မအောန် ဖ္အောန်ကိလေသ ကာမတဏှာစိ သ္ပပူဇဴကဵုဒါန်အိုတ်ရ။
ပါဲနူပုၚ်သွမွဲတုဲ ညးတၞဟ်ကဵုဒါန်ဗွိုက်လတက် ဟွံဗိုက်ဟွံဒုၚ်တဲရ၊ ဟွံဒုၚ်တဲဗွိုၚ်လတက်က္ဍၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် အထေၚ်ဇၞော်က္ဍၚ် သ္ပရှ်ေသှ်ေဂၠိုၚ်က္ဍၚ်တုဲ ဒၟံၚ်ဗီုယာဲၜံၚ် လံၚ်နွံပိက်ရဟေံ ဖျေံထောံစိုတ်ပိုတ်ပိုတ်ရ၊ သ္ပတံနူတ္ၚဲဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်သ္ပပူဇဴကဵုဒါန် လာပ်ပဿကာဇၞော်ကွေံကွေံရ၊ (မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ပညာၜတ် သတ်ဟွံမွဲကဵုဗွိုက်လတက် ညံၚ်ကဵုပြေၚ်ဂၠဴဂှ် သ္ပလဝ်ခၟဳတၠအရှန် တဳအစေလကလေဝ် သၠေံသၠန်ခိုဟ်ကွေံရသွံ) မၞိဟ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကဵု တဳအစေလကဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်ကွေံကွေံတုဲ ဇကုဣတေံလေဝ် ယိုက်ပ္တိုန်သၠုၚ်လ္တူသၠုၚ်ရ၊ အထေၚ်ဇၞော်ကဵုဇကု အထေၚ်သၠုၚ်ကဵုဇကုလေဝ် က္တဵုဒှ်တိုန်ပြဟ်ပြဟ်ပြေဟ်ပြေဟ်ရ။
ပါဲနူမၞိဟ်ဂှ် သတ်တိရစ္ဆာန် သၟိၚ်နာ်သၟိၚ်သ္ပဝ်လေဝ် ကၠုၚ်ခစသဳကၠဳ သ္ပအ္စာကဵုတဳအစေလကရ၊သၟိၚ်နာ်ကဵုသၟိၚ်သ္ပဝ် ပၞောဝ်ညးၜါဂှ် သၟိၚ်နာ်မၞုံယၟု ပဏ္ဍရလေဝ် မိက်ဂွံတီပြဒ္ဒညာ မမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ ကၠုၚ်ခစအ္စာတဳဂှ်ရ၊ သၟိၚ်သ္ပဝ်လေဝ် မိက်ဂွံသၟာန် ဂလာန်မွဲမွဲသာ်တုဲ ကၠုၚ်ခစအ္စာတဳဂှ်ရ၊ (သၞဒတန်ကဝ် နာ်ကဵုသ္ပဝ်)ဂှ် ဂွံဒှ်မိတ်လောဲသွာဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဆဂးဂှ် ပ္ဍဲဘဝဂှ် ဗောဓိသတ်ပိုဲဒှ်သၟိၚ်သ္ပဝ် သာရိပိုတ်ဒှ်သၟိၚ်နာ် ဒေဝဒတ်ဒှ်တဳအစေလကတုဲ နာ်ကဵုသ္ပဝ်လေဝ် ဒှ်သၞၜိုတ်ကရိုက်ကီုရ၊ ပ္ဍဲပယာံမွဲဝါဂှ် သၟိၚ်သ္ပဝ်ကၠုၚ်ခစအ္စာတဳတုဲ သၟာန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံတၠဳပိုည် ဂကူသ္ပဝ်ပိုဲဍိက်တံဂှ် ကာလရပ်စနာ် ဃိုၚ်ဗိုတ်နၚ်မ္ဂး ဒးအာစိုပ်လလေၚ် ချိုတ်ထောံဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ ကလောန်ပြဝနာ်တံ မသ္ပဂြောပ်ဗ္ဒန်ပၞုက်လဝ်ဂှ် တၠဳပိုည်သၟာန်ရံၚ်ညိအဴ။
ဂွံရသၟိၚ်သ္ပဝ် ခိုဟ်ရ ဂးတုဲ သၟိၚ်သ္ပဝ် သ္ပဝတ်ဖျေံက္ဍိုပ်ကဵုအ္စာတဳ ကလေၚ်တိတ်အာရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်နာ်စိုပ်ကၠုၚ် တဳသၟာန်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံသၟိၚ်နာ် သ္ပဝ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ဃိုၚ်ဂကူနာ်တံဂှ် မူဟိုတ်ရပ်ဟွံမာန် ဒးအာစိုပ်ဂစိုတ်အိုတ်ရော သၟိၚ်နာ်မိၚ်ဒးဂလာန်အ္စာဇကုတုဲ ဒၞာဲအရာဂြောပ်ဗ္ဒန်ပၞုက်လဝ် ဟွံထေက်ကဵုလဴ ဒးလဴထ္ၜးရ၊ အ္စာတဳလေဝ် အဲဟွံလဴကဵုညးတၞဟ် လ္ပဂွိၚ် ပ္တေဟ်ညးသ္ကံတုဲ လဴညိ၊ (တဳအစေလက ဂၠံက်အရေဝ်ဒမျိုဟ်တုဲ မုသာဠာန်ပဠဳဂှ် ခြာဟွံလအ် ဟီုဍာံဍာံရ) သၟိၚ်နာ်လေဝ် ပ္တေဟ်ဂလာန်အ္စာဇကုတုဲ လဴထ္ၜးစသာ်ဝွံရ၊ သၟာန်ပိဝါ ပေၚ်ပိတ္ၚဲတုဲ လဴထ္ၜးရ၊ ယွံအ္စာ ဂကူနာ်ပိုဲဍိက်တံ ဂွံဗၠးဘဲဂကူသ္ပဝ်ဂှ် ၚိတ်လဝ်တၟံဇၞော်ဇၞော် ဇြိုၚ်ဇကုတုဲ အောပ်ဗ္ဒမံၚ်ရ၊ ကာလသ္ပဝ်ကၠုၚ်ရပ်ဃိုၚ်ပိုဲဂှ် ဟာလဝ်ပါၚ် တ္ၚက်လဝ်ၚေက်တုဲ ညံၚ်ရဴကိတ်သ္ၚာဲစသ္ပဝ်ဂမၠိုၚ်ကီုရ၊ နာ်တံ ကၠုၚ်ရပ်စပိုဲဂှ် ဒးရပ်ဃိုၚ်ဂၠံၚ်က္ဍိုပ်ရ၊ ဃောရပ်ဃိုၚ်ပိုဲဂှ် ဇကုပိုဲၚိတ်လဝ်တၟံ ဇြိုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဃိုၚ်ဟွံမာန် ပိုဲတံၚ်ဓဇက်ဖျေံဍာ်သိုက်သိုက် ဗၠိုက်စှ်ေညိညိတုဲ ဂကူသ္ပဝ်တံ အာစိုပ်လလေၚ်ချိုတ်အာရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဝွံဟေၚ် ဂကူသ္ပဝ်အာစိုပ်လလေၚ်အိုတ်ရအ္စာ
တဳအစေလက မိၚ်ဒးဂလာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကၟာတ်လဒဵု ဂကူနာ်တံဂှ်တုဲ အဲဟွံလဴကဵုညးတၞဟ်လေဝ် ထပ်ဗဗိုန်လဝ်အရေဝ်ပၠန်ရ၊ သၟိၚ်နာ်ပ္တေဟ်ဂလာန်အ္စာတဳတုဲ ထပ်လဴစဖအိုတ်ရ၊ ယွံအ္စာ သ္ပဝ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ဃိုၚ်ပိုဲဂၠံၚ်ဗတမ္ဂး က္ဍိုပ်စှ်ေလ္ပာ်သၟဝ်ရ၊ တၟံၚိတ်လဝ်ဂှ် လသောဝ်စှ်ေအိုတ်ရ ဇကုသာတိုန်တုဲ သ္ပဝ်ရပ်ပိုဲမာန်ရအဴ၊ သၟိၚ်နာ်သ္ပဝတ်ကဵုအ္စာတဳတုဲ တိတ်အာရ၊ တ္ၚဲယးဂှ် သၟိၚ်သ္ပဝ်စိုပ်ကၠုၚ်တုဲ အတိုၚ်ဟီုဗကန်လဝ်ဂှ် သၟာန်အ္စာတဳ အ္စာတဳလဴစဖအိုတ်ရ၊ (အဲဟွံလဴကဵုညးတၞဟ် ဒုၚ်လဝ်သစ္စကီုလေဝ် ဟီုမုသာပၠန်ရ)
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်သ္ပဝ် ဂွံနၚ်နဲဂြန် နဲရပ်နာ်တုဲ နကဵုအသိၚ်မသ္ကာတ်မြဟ်ဂှ် ရပ်ဃိုၚ်ဗိုတ်ကေတ်နာ်ပဏ္ဍရ ရပ်ဃိုၚ်လ္ပာ်ဗတ က္ဍိုပ်စှ်ေလ္ပာ်သၟဝ်တုဲ တၟံၚိတ်လဝ်ဂှ်လေဝ် လတ်တိတ်နူပါၚ်ရ၊ သၟိၚ်သ္ပဝ် ရပ်ဃိုၚ်ဏာသၟိၚ်နာ် ပဝ်ယာန်တိုန်လ္တူအာကာသ ဇကုလကဲ တၠာဲဒၟံၚ်ဂှ် ဒဒိုက်အဲဂှ် အဲဟေၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ကၠောန်ဗဒှ်ဒုၚ်ကေတ်ရ ဂးတုဲ ကရေဝ်ကရောတ် နရိုအ်ယာံအာလဂှ်ရ၊ ဃောသၟိၚ်နာ်နရိုအ်ဒၟံၚ်လ္တူအာကာသ စိုပ်အာတဲသၞဂှ် သၟိၚ်သ္ပဝ်သၟာန်ဂၠိုၚ်ကဵုဗီုရ၊ ဗွဲကြဴ ဂွံတီကေတ်ပြဝတဳအစေလက ဟွံမွဲကဵုသဳလ သ္ပလဝ်အ္စာ ဒးသ္ၚောံလလေၚ်ဇၞော်တုဲ (ဂလာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် ဟွံထေက်တန်လဴထ္ၜး ဒးလဴဖအိုတ်ဂှ် စိုပ်လလေၚ်ဇၞော်ရ။) သၟိၚ်နာ်ပဏ္ဍရလေဝ် ဆဴတဳအစေလကတုဲ က္ဍိုပ်ထကးအာ ထပှ်ပရေက်ရ၊ ဟိုတ်နူမုသာစိ တဳအစေလကဂှ် တိၚိတ်ဖျေံဏာ စိုပ််နရက်အဝိက်တုဲ သၟိၚ်နာ်ပဏ္ဍရလေဝ် ဗလးထောံသၟိၚ်သ္ပဝ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ် ။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်တဳအစေလက-ရ၊ သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်နာ်ပဏ္ဍရ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်သၟိၚ်သ္ပဝ်ရ။
* (သမ္တီ) ဒေဝဒတ်တိၚိတ်ဂွံ ဂွံဒ္စာံဇာတ်။ ။ ။ ပဏ္ဍရနာဂရာဇဇာတ် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(ထ) အဌကထာဇာတ် မဟာနိပါတ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](၁) ဥမ္မၚ်္ဂဇာတကဇာတ် (ယၟုပြာကတ်အိုတ်ဂှ် ဇာတ်မဟောသဓ)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဗောဓိသတ် မဟောသဓတၠပညာ ညးၜါဟွံမွဲ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။ ကျာ်တြဲနာဲပိုဲဂေါတမ ကာလပဒတဴပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပ္တန်ဣရိယာပိုတ် ဗွဲမဒးရး ဇရေၚ်ဍုၚ်သာဂဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵု ပညာပါရမဳကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။ (ပၞောဝ်ကဵုဇာတ်ဇၞော်စှ်ဂှ် ဒှ်ဇာတ်မရနုက်ကဵုမသုန်တုဲ တွံလဝ်ဗွဲတြးရ၊ ပ္ဍဲဒၞာဲဝွံ အယာံမာတ်ဂွံတီ ပါရမဳကျာ်သၞဗောဓိသတ်တုဲ ချူလဝ်ဍန်ဍန်ရောၚ်။)
* ပရူအတိက်။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုဝိဒေဟရးဂှ် သၟိၚ်ဝေဒဟ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလက်ထက်သၟိၚ်ဝွံ အမာတ်တၠပညာဂမၠိုၚ် နွံဒၟံၚ်ပန်ဂှ် သေနက ပုက္ကုသ ကာမိန္ဒ ဒေဝိန္ဒ မ္ဂးယၟုရ၊ လ္ပာ်ဗၟံက်ပါၚ်တြၚ်ဍုၚ်ဂှ် ကွာန်နွံဒၟံၚ်တုဲ သေဌဳကၟက် သိရဳဝဍ္ဎန ဂးယၟုရ၊ သေဌဳၝောံဗြဴ သုမနဒေဝဳ ဂးယၟု ညးၜါသမ္ဘာကဵုတၠသ္ၚိ သ္ပဒတဴဗွဲတသိုက်ရ၊ ဗောဓိသတ်တြုံတၠပါရမဳဂှ် စုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်သွဝ် တာဝတိံတေံတုဲ ကၠုၚ်တန်ပဋိသန္ဓိပ္ဍဲဂဝ်ဂၞဴဂယကျာ်သေဌဳဗြဴ သုမနဒေဝဳ-ရ၊ ကောန်ဒေဝတဴလ္ၚီလေဝ် စုတိစှ်ေနူသွဝ်တာဝတိံတေံတုဲ ကၠုၚ်တန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲကွာန်သေဌဳကၟက်တံရ၊ သေဌဳဗြဴ ကာလသၠးဗောဓိသတ်ဂှ် ဟိုတ်နူသၟိၚ််အိန် ကဵုလဝ်ရိုဟ်ဆုဂဥုဲစိ မဟောသဓ ဂးယၟုရ၊ အပါအံက်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲက္ဍိုပ်ဂိ ပွိုၚ်ထပှ်သၞာံတုဲ အယာံမာတ်ဂွံလံက်ရိုဟ်ဆု ဂဥုဲသၟိၚ်အိန် ဗၠးလွာဲဂှ်ရ။
မၞိဟ်ယဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံဗၠးအာနကဵုရိုဟ်ဆုဂှ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဗွဲမလောန်ရ၊ တၟေၚ်နူညးတၞဟ်ဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲသၠးဂဝ်ဂၞဴဂှ်ဟေၚ် ဟီုအရေဝ်ကဵုမိမမာန်တုဲ အသိၚ်ပါရမဳဗောဓိသတ်ရ၊ လ္ပာ်သၟဝ်ကျာပါၚ်တြၚ်ဍုၚ်ဂှ် ကွာန်နွံဒၟံၚ်မွဲတုဲ သၟဝ်ဝုတ် အမရာဒေဝဳ ဟီုဂှ် ရုပ်လေဝ်ကျေဝ် ပညာလေဝ်စောန်ကွေံကွေံ ကေက်ကွေံကွေံရ၊ ဗွဲကြဴ ဒှ်အာသမ္ဘာမဟောသဓတၠပညာ ညးၜါဒၟံၚ်အာမွဲသ္ၚိရ၊ အမာတ်ဇၞော်ပန်ဂှ် ဂၠာဲဒုဟ်လ္တူမဟောသဓတုဲ ကဵုသၟိၚ်ဂစိုတ်ထောံရ၊ မဟောသဓတၠပညာဂှ် ခစသၟိၚ်ကဵုဒှ်ကၠာရ၊ နကဵုအစောံပညာဇကုဟေၚ် ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုတသိုက် ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကောန်ဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ဍိုက်ဆာန်ဗောဓိသတ်လောန်ဂှ် ဟိုတ်နူဖန်ဖက်ဒးရး လ္ဂူတပ်တးရ။
ဟိုတ်နူဟိုတ်တၞဟ်တၞဟ်သာ်တုဲ သၟိၚ်ဖျေံအသံကဵုဂစိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဒှ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် အန္တရာယ်လမျီုဟွံမွဲတုဲ ဟိုတ်နူအစောံပညာ (အမ္မရဒေဝဳစိ) အမရာဒေဝဳစိ အမာတ်တၠပညာပန် ဒတုံကတိုၚ်သ္ၚိဍာ်သ္ၚိဝစ် ပွိုၚ်မွဲဗ္တံရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဥတ္တရ ပဉ္စာလနာဂဵုဂှ် သၟိၚ်စူဠနဳဗြဟ္မဒတ္တပသၟိၚ် ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်တုဲ ဟိုတ်နူအမာတ်ကေဝဋ္ဋ-ဒေဝဒတ် ထဴကဵုပၠံၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵု က္တဵုဒှ်ပၞာန်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဇၞးအာပၞာန် မာန်အာဒေဝဒတ် ဗၠးဘဲဂစိုတ်တုဲ ဗွဲကြဴ ၜိုဟ်သိုဟ်ညိၚ်ဝတ်အာ သီုၜါဍုၚ်ရောၚ်။
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။ ဒေဝဒတ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာသၟိၚ်မၞုံယၟု ကေဝဋ္ဋ-ရ မိရာဟုလဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂၞကျာ်အမ္မရဒေဝဳ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်အ္စာသၟိၚ်မၞုံယၟု မဟောသဓတၠပညာ-ရ။
* ဇာတ်မဟောသဓ ဗွဲခမၞောန် တုဲဆဝွံရောၚ်။ ။ ။
(၂) စန္ဒကုမ္မာရဇာတ် (ကောန်သၟိၚ်ကဵုဗဗၞး)
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ကျာ်ဗပါ်သၚ် ဗလးဏာသၟတ္ၚဒယှ် ပိစှော်မွဲ)
* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။ ကျာ်တြဲအတုလ နာဲပိုဲဂေါတမ ကာလသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တွံလဝ်ဇာတ်ဝွံရောၚ်။ ။ ။
* ပရူအတိက်။ ။ ။ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ (ပုပ္ဖဝတဳ) ဂးယၟုရ၊ သၟိၚ်မၞုံယၟု ဨကရာဇ်ဂှ် ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ရ၊ ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ယၟုအခိၚ်ဂှ် ဖုပ္ဖဝတဳရ၊ ကောန်ဨကရာဇ်ဂှ် ဗောဓိသတ်စန္ဒကုမ္မာ၊ ဂၞကျာ်ဨကရာဇ်ဂှ် ဂေါတမဳ ဂၞကျာ်ဗောဓိသတ်ဂှ် စန္ဒာဒေဝဳ ဂးယၟုရ၊ ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်အ္စာဨကရာဇ်မၞုံယၟု ဗဗၞးခဏ္ဍဟာလ သ္ပညးဇၞော် စဳရေၚ်ဂဗုတ် လုတ်လုတ်ဗၠးဗၠး ဒၞာဲဇၞးဂှ်ကျ ဒၞာဲကျဂှ်ဇၞး စလာပ်ဗဇဴ စသီဖဵုညးမွဲလ္ပာ်တုဲ ကုတ်သၞောဝ်ဒန်သၞောဝ်ရ၊ ဗောဓိသတ် စန္ဒကုမ္မာဂှ် အပါအံက်ကဵုဒှ်သၟိၚ်ဍောတ်တုဲ ဗွဲကြဴ ဂွံအဝဵုနာဲစာညးဖန်ဖက်ဂဗုတ်ရ။
ဒေဝဒတ်စလာပ်ဗဇဴတုဲ ဖျေံထောံအဝဵုကဵုဗောဓိသတ်စန္ဒကုမ္မာ သ္ဂုတ်သွာတ်ဂဗုတ်ရ၊ ကောန်ဍုၚ်တံ ဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ် ဟီုထိုၚ်သးဗောဓိသတ်တုဲ ဒေဝဒတ်အဝဵုစှ်ေအာဂှ် ဒက်ဝဲသၠဲကြုတ် ဂၠာဲအခေါၚ်ဂစိုတ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ဒေဝဒတ်ဒက်ဝဲကဵုဗောဓိသတ် နူတေံတေံဂှ် စိုပ််ဇာတ်စှ်စန္ဒကုမ္မာ ဒှ်ကၞောတ်ရ၊ ဒးပယာံမွဲဝါ အပါအံက်တိက်လ္ပံညာတ် စိုပ်အာသွဝ်တာဝတိံ မိပ်လဟိၚ်ကွေံကွေံရ၊ တ္ၚဲယးဂှ် ဗဗၞးခဏ္ဍဟာလ ကၠုၚ်ခစဨကရာဇ်တုဲ သၟာန်ဇာန်တိုန်တၞဟ်တၞဟ်သာ်ရ၊ (ဒေဝဒတ်ဟီု ယွံမရာဇ် မိက်ဂွံအာသွဝ်လၟုဟ်ဟာ၊ အာတှ်ေ ပူဇဴယဇ်ဂစိုတ်ကောန်ဇာတ် သမ္ဘာသေဌဳသမ္ၚေဟ်ညိ၊ ဂစိုတ်သတ်ပန်ဂကူဂှ်ဒှ်ဒှ် ဂွံအာသွဝ်ပြဟ်ပြဟ်ရမရာဇ်) ဂးတုဲ သၟိၚ်အပါအံက်ဂှ် ညာဏ်ၜတ်ဒှ်သတ်အပြောံ ပ္တေဟ်ဂလာန်ဒေဝဒတ်ရ။
ဃောဂှ် ဨကရာဇ်ကဵုစဳရေၚ်ပြုပြေၚ် ဂစိုတ်ကောန်ဇကုဗောဓိသတ် တံၚ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်ယဇ်တေံရ၊ ဗဗၞးကုတ်ကံ ဒုၚ်ကေတ်ဆီဗောဓိသတ်တုဲ ပူဇဴယဇ်သာတ်ဗ္စရ၊ ဃောဂှ် မိအံက်ကီု၊ ဂၞကျာ်ကီု၊ ဒေံဂမၠိုၚ်ကီု၊ ညးတၞဟ်ကီု၊ ဒုၚ်ဂုဏ်အပါအံက် ကဵုဗလးကောန်ဇကုလေဝ် ဟွံဗလးရ၊ ဂၞကျာ်ဗောဓိသတ် စန္ဒာဒေဝဳ ဒုၚ်ဂုဏ်သၟိၚ်အိန်တုဲ သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ်ပြာ်ဗလးရ၊ ဃောဗဗၞးဒေဝဒတ် ယာလဝ်သၞာ် ကုတ်ဗာ်ကံစန္ဒကုမ္မာဂှ် သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ် ရပ်နၚ်ဗၞုဟ်ဍာဲဍာဲဂြၚ်ဂြၚ် လၚ်လၚ်ဂဵုဂဵု ယဵုယျီုပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဒေဝဒတ်တုဲ ဗဗၞးဖေက်လကိုတ် ဟွံဂွံဂစိုတ်ရ၊ ကောန်ဍုၚ်တံ ရပ်ဂစိုတ်ထောံဗဗၞးဒေဝဒတ်တုဲ ယိုက်ပ္တိုန်ဗောဓိသတ် ကဵုပသၟိၚ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရောၚ်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။ ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဗဗၞးခဏ္ဍဟာလ ဂစိုတ်အဲကျာ်ရ၊ မိအဲလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်မိစန္ဒကုမ္မာ ဂၞကျာ်ဂေါတမဳရ-ရ၊ မိရာဟုလလၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ဂၞကျာ်အဲစန္ဒာဒေဝဳ-ရ၊ အဲကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ကၠာတေံ ဒှ်ကောန်သၟိၚ် စန္ဒကုမ္မာ-ရ၊ (ယၟုအပ်အံက် ဟွံပါ)
* ဇာတ်စန္ဒကုမ္မာ ဗွဲခမၞောန် တုဲဆဝွံရ ။ ။ ။
(၃) ပရူဒေဝဒတ်-ယမကဝဂ်-ကၞပ်မွဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* (ပရူဒေဝဒတ်ကလိဂွံသ္ၚာတန်ၚုဟ်မွဲလက်[ကိုဋ်လေဝ်ဂး])
* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။
* ပရူအတိက်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။
< ဇာတ်ဝွံ ဟိုတ်နူလိခ်သကုတ်ပိုတ်အာတုဲ ညးမတီတံဂှ် တက်ချူအာကဵုမွဲဝါညိအဴ/ကျာ် >
(၄) ပရူဒေဝဒတ် မရနုက်ကဵုၜါ-ယမကဝဂ် ကၞပ်မွဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။
* ပရူအတိက်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။
< ဇာတ်ဝွံ ဟိုတ်နူလိခ်သကုတ်ပိုတ်အာတုဲ ညးမတီတံဂှ် တက်ချူအာကဵုမွဲဝါညိအဴ/ကျာ် >
(၅) ပရူဒေဝဒတ် အတ္တဝဂ်-ကၞပ်ၜါ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* ပရူပစ္စုပ္ပန်။ ။ ။
* ပရူအတိက်။ ။ ။
* ပံၚ်ဇာတ်။ ။ ။
< ဇာတ်ဝွံ ဟိုတ်နူလိခ်သကုတ်ပိုတ်အာတုဲ ညးမတီတံဂှ် တက်ချူအာကဵုမွဲဝါညိအဴ/ကျာ် >
(၆) ဒေဝဒတ်တိၚိတ်စိုပ်ကံ-ကလံကျာ်ဆဂတာပ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]* ဣမေဟိ အဌဳဟိ တမဂ္ဂပုဂ္ဂလံ။ ဒေဝါတိဒေဝံ နရဒမ္မသာရထိံ ။ ။ ။
* သမန္တစက္ခုံ သတပုည လက္ခဏံ။ ပါဏေဟိ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဥပေမိ ။ ။ ။
အဟံ၊ ၚ်-အဲဍိက်ဒေဝဒတ် ဒှ်သတ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ် ပါ်ကန်ကြပ်ချိုတ် မတ်ဟွံပၠိုတ်က္ဍၚ်။ ဣမေဟိ အဌဳဟိ၊ န-ကဵုဇုတ်ကၞၚ်ကံ ဇုတ်သၟိပ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု၊ ဣမေဟိပါဏေဟိ၊ န-ကဵုလမျီုဂျိုၚ်ဂျိုၚ် သှ်ေၜက်ဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု၊ အဂ္ဂပုဂ္ဂလံ တၠဳ-ဂဒ္ဒမစိုန်ဒှ်တဴပူဂဵုမပြဲအိုတ် လက်ကိုဋ်စက္ကဝါ ၜါပိဟွံမွဲ၊ ဒေဝါတိဒေဝံ တၠဳ-ဂဒ္ဒမစိုန်ဒှ်တဴဗိုန်ဂၠိ ဝိသုဒ္ဓိဒေဝတဴပရဲ ပြဲနူသမ္မုတိဒေဝတဴ ဥပ္ပတ္တိ ဒေဝတဴ၊ နရမ္မသာထိံ၊ တၠဳ-ဂဒ္ဒမစိုန်ဒှ်တဴလၟေတ် လေပ်ဝေတ်လဝ်သတ္တံ တၟံညးကဵုဍိုန်ဍူ လ္ဂူဆာဲယေန်သၞာၚ် နပါၚ်တွံပ္ညုၚ် ဖျုၚ်ကဵုရှ်ဓဝ် မၞိဟ်သွဝ်ဒေဝတဴ ဗြမှဴအိန်ဗြီု။
သမန္တစက္ခုံ၊ တၠဳ-ဂဒ္ဒမဍိုက်ပေၚ်ကဵု သမန္တစက္ခုသဗ္ဗညုတညာဏ်မပြဲ၊ သတပုညလက္ခဏံ၊ ဂဒ္ဒ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုလက်သဏ်တြုံပရဲ၊ ပြဲနူမှာဇန် လက်သဏ်ဇၞော် ဍောတ်ၜါ မဟာပုရိသရူပစၠးစရာဲ ဂေါဝ်ဆာဲလောန်သတိုတ်၊ ဟိုတ်ဂကောံကုသဵုမဂၠိုၚ် ဟွံကမွဲပြကာ။ တံဗုဒ္ဓံ၊ န်-ကျာ်သဗ္ဗညု ဂွံယၟုလျုၚ်သ္ဍိုက်ကၞောတ်ညးလိုက်ပိဂှ်။ သရဏံ၊ ရဴဝွံမ္ဂးစ္ၜုဲစ္ၜော် ဇၞော်ကဵုဗဒဗဒါဲ ဒလာဲနိဿဲ ရှ်ေသှ်ေဖျေံက္ဍိုပ်ဂဇံသဝ်။ ဥပေမိ၊ ပ္ဍံ-ပြာပ်အာ နကဵုစိုတ်တိဟိုတ်ဥက္ကဌ ညာဏသမ္ပယုတ် ထပ်စုတ်မဟာကုသဵု ကတဵုဒှ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဗိုန်ဇၟံ ကလံပူဇဴရလေဝ်အဴ။ (လေဝ်ကျာ်)
* အဓိပ္ပါယ် ဂါထာဍန်ဍန်ဂှ်
အဲဍိက်ဒေဝဒတ်ဂှ် ဒှ်သတ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ် ပါ်ကန်ကြပ်ချိုတ် ဃောတိမၚိတ်ဖျေံဏာ (ဗှ်သၞာဂွံသတိကြဴတဲ) ကျာ်တြဲမဂွံဒုၚ်ယၟုသဗ္ဗညု မဍိုက်ပေၚ်ကဵုလက်သဏ်တြုံပရဲ လက်သဏ်ဇၞော်ဍောတ်ၜါ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုသမန္တစက္ခု သဗ္ဗတညာဏ်၊ မဒှ်ညးလၟေတ် လေပ်ဝေတ်လဝ် သတ္တံဍိုန်ဍူလ္ဂူဆာဲယေန်သၞာၚ် မဒှ်ဝိသုဒ္ဓိဒေဝတဴ မပြဲနူသမ္မုတိဒေဝတဴ ဥပပတ္တိဒေဝတဴ မဒှ်ပူဂဵုမပြဲအိုတ်ကၞုၚ် သၠုၚ်အိုတ်ကၞောတ်ဂှ် နကဵုဇုတ်ကၞၚ်တံ ဇုတ်သၟိပ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု၊ နကဵုလမျီုဂျိုၚ်ဂျိုၚ် သှ်ေၜက်ဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု၊ ကျာ်တြဲ မဒှ်စ္ၜုဲစ္ၜော် ဇၞော်ကဵုဗ္ဒဗ္ဒာဲ ဒလာဲနိဿဲ ပြာပ်အာနကဵုစိုတ်ပြဲပြဲ (ကလံပူဇဴ နကဵုဇုတ်-နကဵုလမျီုရအဴ-ရကျာ်)
ကွးဒေဝဒတ်ခၟဳဂမၠိုၚ် ဒ္စာံဇကုဂှ် ယိုက်ဓလိၚ်နၚ်ဒေဝဒတ် နကဵုဇံၚ်ခါတ်တုဲ ကာလကြပ်စိုပ်ကၟာဍာ် မ္ၚးဘာဇေတဝန်ဝွံ ခၟဳဂမၠိုၚ် စှ်ေဟုံဍာ် သ္အးဇ္ၚးစဇကုအိုတ်ရ၊ နာဲဒေဝဒတ်ဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ် ဖျေံစွံလဝ်ဇံၚ်ခါတ် ဗ္ဒာဲဍာ်ကၟာဂှ်တုဲ ကြပ်စိုပ်ကံ ဗတိုက်ကံပရိုက် တသဵုဖျေံဇိုၚ်ဗက် တံၚ်ဓဇက်ၜေါတ်ပ္တိတ်နူတိဟွံမာန်ရ၊ ဃောဂှ်ဟေၚ် တိဇၞော်ကဵုဗရုရမျာၚ် ကညာၚ်ကရေဲ ဖေက်ဂၟံက်ဗွဲမလောန်တုဲ ညံၚ်ရဴလကိုဟ်-ကျာံ-ဇာဒိသိုၚ် (ဟာလဝ်ပါၚ်) ကီုရ၊ တိဇၞော်ဟာလဝ်ခိုဟ်ခိုဟ် ဂမ္တဴပၟတ် ကိုဟ်လုပ်ကၠုၚ် ယက်ဂၠုအလုံဒိုဟ်မွဲတုဲ ၚိတ်ဖျေံဏာ နာဲဒေဝဒတ်သိုက်သိုက် ဗၠိုက်စှ်ေအာဗွဲလၟေၚ်လၟေၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ စိုပ်မတ်စိၚ်ၜါ၊ နူဂှ် စိုပ်တၚ်က္ၜံၚ်ၜါ၊ နူဂှ်စိုပ်ဂၞိၚ်၊ နူဂှ်စိုပ်သိုဟ်၊ နူဂှ်စိုပ်ကံ (ကအ်) ကြပ်စိုပ်ဇုတ်ကၞၚ်ကံ (ဇုတ်သၟိပ်) တုဲ ဂွံအခေါၚ်ကလံကျာ် မွဲဂါထာဍောတ်ဝွံရောၚ်။
ခၟဳဂမၠိုၚ် ကွးဒေဝဒတ်ဒ္စာံဇကုဂှ် ဖေက်သမ္ၚာတ်ဒမြာတ် နရဴဂြိပ်ဒဴသ္ၚောဲတိတ်ညိညိ၊ ဒုၚ်ဂမ္တဴပၟတ်နရက်အဝိက်ဟွံမာန် ဂစာန်ဆုတ်တိတ်ညိညိတုဲ ဗဵုကျောဝ်ဒၟံၚ်ရံၚ်အာဖေက်ဖေက် ထေက်ကဵုဂွံသံဝေဂခိုဟ်ကွေံကွေံရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ-ဖဵုနာဲဒေဝဒတ် ဂွံကလအ်ပူဇဴလဝ်ကျာ် နကဵုဇုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲမွဲလက်ကဝ်ဂတတေံ ကတဵုဒှ်ကျာ်ဍောတ် ကျာ်ပစ္စေပဗုဒ် မၞုံယၟု အဌိဿရ ကျာ် တြဲအတုလ ကဵုလဝ်ပယျးဒိုဟ်ရောၚ်။
* သိၚ်သာလောန်ကာဲ ဒၞာဲဒေဝဒတ်တိၚိတ် ။
အလဵုဇကုညးချူလိက်၊ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် (၁၃၅၇) သၞာံ ဂိတုဇှ်ေအိုတ် တ္ၚဲစန် သီုကဵုသဟဓဝ်ဂမၠိုၚ် ထပှ်ဇကု အာလ္ၚောဝ်ကျာ်ဍုၚ်ဇၞော်စှ်တြဴတုဲ စိုပ်အာဍုၚ်သာရဝှ်ရ၊ စှ်မွဲနာဍဳ စိုပ်အာဘာဗၟာ ကဵုပိုန်တတ္ၚဲတုဲ ဇူတၚ်ထောံမွဲချိုန်ခဏဍောတ်ရ၊ သဝ်တ္ၚဲဂှ် အာဂေတ်ဗဵုဘာဇေတဝန် ဒတန်ကျာ်ပိုဲ ကဵုကွးအရဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒတဴလဝ်ကၠာတေံရ။
ဂေတ်အာဂေဝ်ကၠုၚ် စိုပ်ဒၞာဲကၟာဒေဝဒတ်ဇူ ဒၞာဲတိၚိတ်ဖျေံဏာ ဒေဝဒတ်ဂှ်ရ၊ ကၟာဒိုဟ်အာ ဍာ်ဟွံမွဲ သှ်ေမံၚ်ဇဵုကၟာ တၞံဆုအရိုၚ်ဗီုၚ်ကၠောံ ဒှ်အာခြုံရာပ်တုဲ လ္ၚုလ္ၚန်ကွေံကွေံရ၊ ညာတ်ဒးသိၚ်သာဗွဲမလောန်တုဲ (ဩ-ခၟဳသမ်ဒိုဟ် ဂြိုဟ်ကဵုကျာ် ဗပါ်သၚ် ဟွံကလၚ်ဂလာန်ဒၠောံဗ္တောန် ကၠောန်လဝ်ကလောန်ဒုစရိုတ် ဂစိုတ်ကျာ်တုဲ တိၚိတ်ဖျေံဏာဂျိုၚ်ဂျိုၚ် စိုပ်ကတိုၚ်နရက်အဝိက်ဂှ် ဒှ်ဒၞာဲဏံရသွံ) ပိုဲချပ်ဂွံသိၚ်သာလောန် အောန်စိုတ်ကွေံကွေံရောၚ်။
(၇) ဂလာန်အုပ်နိဂီု
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် - ၁၃၅၃ - သၞာံ သ္ပတံနူဂိတုမြေက်က္ကသဵု ၜါမံက်တေံတုဲ ချူခၞံလဝ် လိက်ပြကိုဟ် ဇာတ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဂှ် စိုပ်သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၅၄ - သၞာံ ဂိတုပသာ် ဒစိတ်စွေက် တ္ၚဲစန် အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ပိနာဍဳကဝါ် အာစိုပ်ဒတုဲ ဗွဲမဒးရးရောၚ် ရိုဟ်တ္ၚဲ ရိုဟ်ဂိတုချူဟွံသေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအကြာချူဒၟံၚ်လိခ်ဝွံဂှ် ဒးချူလိခ်ညးတၞဟ်သ္အာၚ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်တုဲ ဗၞတ်လလံတြဴဂိတုဍောတ်ဍောတ် ဂွံစိုပ်ဒတုဲအာရ၊ ယဝ်ရချူမွဲဇၞူ မွဲဟလးဓဝ်မ္ဂး လံအိုတ်မွဲဂိတုရ၊ ဒုၚ်ဒဒိုက် ဒုၚ်ကဝိုၚ်ကဝုဲတုဲ ဒးချူဂှ် သၟိက်ကဵုလိခ်မည် မံက်ဒတဝ်ပြာကတ်တိုန်အာ ပ္ဍဲဂတမတ်ကောန်ဂကူပိုဲရ။
လိခ်ကၞပ်ဝွံ ညးတၞဟ်ချူခၞံလဝ်ဂှ် ဟွံညာတ်ဏီတုဲ ဒှ်လိခ်ကၞပ်တံတဲကၠာအိုတ်ရ၊ ကံက်ပ္တိတ်နၚ်နူဇာတ် မသုန်ကၠံမသုန်စှော်တေံတုဲ ချူခၞံသ္ပလိက်မွဲကၞပ်ရ၊ ပၞောဝ်ကဵုဇာတ်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ပရူဒေဝဒတ်ကဵုဗောဓိသတ် ကၠုၚ်ပ္ဍဲဇာတ်သၟး မသုန်စှော်ဒစိတ် (၅၉) ဇာတ်ရ၊ ကၠုၚ်ပ္ဍဲမပ္တံ သုတ်ဝိနဲလေဝ် နွံတဴဒၟံၚ်ဏီရ၊ ဒေဝဒတ်ဒက်ဝဲကဵုဗောဓိသတ်ဂှ် သ္ပတံနူဨကနိပါတ် သေရိဝ ဝါဏိဇဇာတ် ဇာတ်ညးၜါ အာသွံဗၞိက်မဂွါတေံတုဲ စိုပ်ကၞောတ်တဲ ဒေဝဒတ်ဒှ်ခၟဳ ဗောဓိသတ်ဒှ်ကျာ်ရ။
ၜိုတ်ရကံက်ပ္တိတ်လဝ်ဇာတ် မသုန်စှော်ဒစိတ် (၅၉) ဂှ်ကီုလေဝ် ပါဲနူဏံ ဇာတ်ဟွံမံက်ဂတဝ် ဟွံပြာကတ်တမ္ညဝ်ဂှ် နွံတဴဗွံမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဏီရ၊ ဇာတ်မ္ဂးဂှ် ဟီုတွံပရူပစ္စုပ္ပန်ကဵုပရူအတိက် ဗီုက္တဵုဒှ်ကၠုၚ် မပ္တံသတ်မၞိဟ် ဒေဝတဴ အိန်ဗြီု တိရစ္ဆာန် ပြိုတ်နရက် အသူရိကာယ်တံဂှ်ရ၊ ဗီုက္တဵုဒှ် တ္ၜန်တ္ၜောဲသၞဴရဴ ကေုာံ ဒဒိုက်ကဵုတသိုက် ဗီုဗၠိုက်စှ်ေဘုံသၟဝ် ဗီုဂတဝ်တိုန်ဘုံလ္တူ ဒးဒုၚ်စသိုၚ် ခိုဟ်ကဵုပရေံ ဂၠိုၚ်ကဵုဘဝ ဂၠိုၚ်ကဵုကဝ်ဂှ်-ဇာတ် ညးမကော်ခဴစရ၊ ပ္ဍဲလိက်ပြကိုဟ်ဇာတ် ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ်ဝွံ သွက်ဂွံတီတၠုၚ်လအာ ဗီုဒေဝဒတ်ဂြိုဟ်စာဓဇန်စှ် လ္တူဗောဓိသတ်တုဲ ချူခၞံလဝ်ဍန်ဍန်ရ။
သဘဴပူဂဵုပ္တံပါရမဳကျာ်မ္ဂးဂှ် ဂွံဓဇန်စာလ္တူညးတၞဟ်လောန်လောန်ကာဲကာဲ အောန်ကွေံကွေံရ၊ ဆဂးဂှ် လလံဂွံဂွံနိယတပယျးဒိုဟ်-ပယျးဒိုဟ်ဗိုန်ဂၠိဂှ် လဆောဝ်လဆောဝ်တြုံဗောဓိသတ္တံ ကလိလောန်ကၠေံဒုဟ်ဒဏ်ဇၞော် နွံဒၟံၚ်ကီုရ၊ ဒုဟ်ဒဏ်ဇၞော်ဟီုဂှ် ဂစိုတ်မိမ ဂစိုတ်တၠအရှန် ပ္တိတ်ဆီဇိုၚ်ကျာ် (ဂစိုတ်ကျာ်) ဗပါ်သၚ် မမိက်သ္ဂးရ၊ တြုံဗောဓိသတ်တံဂှ် ပ္ဍဲဒုဟ်ဇၞော် မသုန်သာ်တွံ လုတ်ဒုဟ်ကလိလောန်ကၠေံဟွံမွဲတုဲ ပါဲနူဒုဟ်ဝွံ ဒုဟ်တၞဟ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် ကလိလောန်ကၠေံမာန်ရ၊ ပူဂဵုပ္တံပါရမဳကျာ်တံဂှ် ဗၠးအပါဲပန်ဟွံမာန်တုဲ ကာလဂွံပျးဒိုဟ်ဗိုန်ဂၠိဟေၚ် ထေက်ကဵုဗၠး ဗၠးမာန်ကီုရ။
တြုံဗောဓိသတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်တြုံဟံၚ်ပြာ်သတ်တုဲ ကာလက္တဵုဒှ်ကျာ် ပြာ်လ္တူပြာ် ဟံၚ်လ္တူဟံၚ်ရ၊ ရံၚ်ကေတ်ပရူဒေဝဒတ်ကၞောတ်တဲတုဲ တီကေတ်မာန်ရ၊ ဒေဝဒတ်လသာကၠေံသ္ၚိဌာန် ပိုန်ဟာန်ဒြပ်ရတ်တုဲ ကျာ်တြဲပိုဲသ္ပကဵုခၟဳရ၊ ဂတနူဏံ ဗီုလဵုဒေဝဒတ်ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ် ဗီုလဵုပလီုပလာ်သာသနာကျာ်ဂှ် ကျာ်တြဲပိုဲတီဒၟံၚ်ရ၊ လ္ပာ်ဒေဝဒတ်ဒှ်ဒၟံၚ်ခရှ်မ္ဂး ကလောန်ပပ်ပပ် ကၠောန်လဝ်လ္တူကျာ် ပၠောဖျေံတၟံနူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးဏာသၟာတ္ၚ ကဵုအာပန်ဂစိုတ်ကျာ် ဗလးဏယစိၚ်နာဠာဂိရိ ကဵုဒိထပက်ဂစိုတ်ကျာ် ဗပါ်သၚ်တံဂှ် ဒှ်ကလောန်ဂရုကံ ကလောန်ဇြိုၚ်ဗၠးတိတ်အာနူကတိုၚ်နရက်အဝိက် ဟွံလောဲအှ်ေရ၊ ဒးဒုၚ်နရက်အဝိက် ပွိုၚ်မွဲကဝ်တုဲ ဗၠးတိတ်အာလဝ်ကဵုဒှ်ကၠာရ ဂွံက္တဵုဒှ်ကျာ်ပစ္စေကဗုဒ်ဂှ် လ္ပစၟဳစရ။
ကျာ်တြဲသဗ္ဗညု ညာတ်ကေတ်ဖဵုအနာဂတ်ဂတတုဲ ဒုၚ်တဲဒေဝဒတ် သ္ပကဵုခၟဳရ၊ ဒဒှ်ရ ဒေဝဒတ်ဂစိုတ်ကျာ် ဗဗပါ်သၚ်ဏောၚ်ဂှ် ကျာ်တြဲပိုဲ တီတုဲတုဲရ၊ ညာတ်ဖဵုဂတ သ္ပကဵုခၟဳဂှ် ကာလဒေဝဒတ်ကၠုၚ်ကလံကျာ် တိၚိတ်ဖျေံဏာ သ္ဂောံပူဇဴလဝ်ဇုတ်ကၞၚ်ကံ ဂတဏံဝွံ ဂွံဒှ်ပစ္စေကဗုဒ်ဂှ် ဒှ်ဖဵုဍေံဗွဲစၟတ်ရ ဂလိုၚ်လဵုဓဝ်မေတ္တာကရုဏာ နွံလ္တူသၞသတြုဂှ် ချပ်ဗ္စာကေတ်ညိ ဒေဝဒတ်ဒုၚ်ဒၟံၚ် နရက်အဝိက် ပွိုၚ်မွဲကဝ်ပိုဲဏံတုဲ ပ္ဍဲဂတတေံ မွဲလက်ကဝ် (မွဲကိုဋ်ကဝ်)ဂတတေံ ဂွံက္တဵုဒှ်ကျာ် ပစ္စေကဗုဒ်မာန်ဂှ် ဟိိုတ်နူအစောံကုသဵုကံ ဂွံခၞံကၠောန်လဝ် ဃောတိၚိတ်စိုပ်ကံဣတေံဂှ်ရ။
ပရူဗောဓိသတ် ဟံၚ်ပြိုက်ကၠုၚ်ဒေဝဒတ် ဂၠိုၚ်ကဵုဘဝ သ္ပဂုဏ်ဂၠိုၚ်ကဵုဒၞာဲ မိက်ကဵုတိတ်ဗၠးနူဒဒိုက်အပါယ်တုဲ တွံထ္ၜးစဳပျး ပရေၚ်ဒုဟ်ဒဏ် ပရေၚ်ကုသဵုကွေံကွေံရ၊ ၜိုန်ဒှ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် (ဟီုရောဟွံကေတ် ဝေတ်ရောဟွံဒုၚ် သၠုၚ်လဝ်မာန)တုဲ ဘဝဒေဝဒတ် ညံၚ်ဂွံဗၠိုက်ဂှ် ဇကုဒေဝဒတ်ဗလိုက်ဖျေံရ၊ ကာလတိတ်သ္ပခၟဳ ကရောံကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဖအိုတ်မၞိဟ်တြဴဂှ် ညးတၞဟ်မသုန် မပ္တံဘဒ္ဒိယ ကလိဂွံဓရ် ဒှ်အာအရှန် တုဲဒေဝဒတ်မွဲဂှ် ဒှ်ခၟဳပုထုဇန် ဆၜိုတ်အယာံမာတ် ကလိဂွံအဘိညာဏ် ၛာန်လောကဳရ၊ ဗွဲကြဴ ၛာန်လောကဳသရိုဟ်အာ လီုလာ်အာတုဲ ကၞောတ်တဲ ဒှ်ခၟဳယုတ်မာပပ်ပဳအိုတ်ရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ-သွက်ဂွံတီပရူဒေဝဒတ် ဒှ်သတ်ဒမြိုဟ် ဂြိုဟ်စာကဵုကျာ် ဗပါ်သၚ်ကီု သွက်ဂွံတီဒုဟ်ဒဏ် ဒက်ဝဲသၠဲကြုတ်ကီု၊ သွက်ဂွံဝေၚ်ပါဲ ဒုဟ်ဇၞော်ဇၞော်မာန်ကီု၊ သွက်ဂွံစွံပ္တန်ဓဝ်မေတ္တာ ကရုဏာ လ္တူသတ်ဂမၠိုၚ်မာန်ကီု၊ သွက်ဂကူမည်ပိုဲ ဂွံဗှ်ဂွံရံၚ် ဂွံဂိုၚ်သမ္တီအဆက်အဆက်ကီု၊ သီုကဵုစွံစိုတ်ပြဲပြဲ တဲသၠုၚ်သၠုၚ် ဒုၚ်ဒဒိုက် ချူခၞံဗဒှ်လဝ်လိက်ပြကိုဟ်ဇာတ် ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ် တုဲအာရဂှ် အုပ်ကၠေံနိဂီု ပ္ဍဲဒၞာဲဝွံရောၚ်။
သက္ကရာဇ်သာသနာ ၂၅၃၆- သၞာံ
သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၅၄- သၞာံ၊ ဂိတုပသာ် ဒ္စိတ်စွေက်၊
တ္ၚဲစန်၊ ချူစိုပ်ဒတုဲရောၚ်။
ကျာ်ဇၞော်ဘာဓါတ်ကျာ်-ဘဒ္ဒန္တမှာထေရ်ပါလိတ၊
ကွာန်ကၟာဝက်ရးဇြာ။
တၚ်ရန်တၟံ-ချူခၞံပြကိုဟ် ချူလိခ်မည်(မန်)ဂမၠိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဂကူ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်](က) ပြကိုဟ်လိခ်ပတ်ပိဋကတ်ပိ ပါဠိအဌကထာဋဳကာ တၚ်ဏှ်တဝှ်ကျာ်ကဵု တဝှ်မှာထေရ်တၠအရှန် အ္စာအဌကထာ (ထေရဝါဒ)ဂမၠိုၚ် တွံထ္ၜးချူခၞံကှ်ေလဝ် နူဘာသာမာဂဓခပ်သီ တီဝါတ်ဗွဲမလောန်တုဲ မိက်ဂွံကဵုတီလောဲလောဲ ဗွဲဘာသာမိအရၚ် အရေဝ်ပလး ထ္ၜးအဓိပ္ပါယ်မံက်မံက်ဂတဝ်ဂတဝ် ညံၚ်ရံစွံလဝ် ထဝ် ပ္ဍဲလ္တူဂတာတဲဇကု ကဵုညာတ်ကၠးကၠး ကဵုတီအးအးကီု ။ ။ ။
(ခ) လိခ်ပတ်မန်တြေံတြဟ် နူသၠရိုတ်တာဂမၠိုၚ် ရုဲစှ်ဂိုၚ်ပ္တိတ်တုဲ ဗၞတ်သၟဟ်ရထမာန် ဂစာန်လွဳပရာ ဗစိုပ်တဲကောန်ဂကူဇကု နကဵုမလိခ်ဂတာပ်ခေတ် ကဵုလတ်ၜေတ်ပစဝ်က္ဍိုပ် ပ္ဍဲအခိၚ်အလဵုသဳပၞာန်ဗၟာ အုပ်ဓုပ်လဝ်တွဵုရးဍုၚ်ပိုဲၜါအဆက် ဖျေံကဵုရိုဟ်ကၞက်လိခ်မည် ဇြိုဟ်ဇြိုဟ်ကီု ။ ။ ။
(ဂ) လိခ်ပတ်မန်တြေံတြဟ်-တၟိဂမၠိုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဂကူ ချူဆာဲပ္တိတ်တ္ၜဝ်ကၠေၚ်တ္ၜဝ်ကြက် ဟွံကဵုကၠေံကၠက်ဗ္ဒန် ဇဖန်တဲမတ်ခံၚ် ရံၚ်ဗှ်ဃောမာန် လွဳပရာထိၚ်ဒက် ဒ္ဂေတ်ဗက်ဂၠံၚ်တရဴ အ္စာကဝိမည် အ္စာသၠပတ်မည်ကၠာကၠာတေံ ညးမသၞေံသၞဴ ဂိုဟ်ဆာန်အာဲတၟာဲလိခ်ပတ် တၠနာဲဇကုဇကုကီု ။ ။ ။
(ဃ) နဲချူ-ဆန်လိခ်တြေံတြဟ် တၞီဗၠိုက်ဒၟံၚ် မပ္တံ ဂိုန် (ဂိုဏ်) ဒ္စိတ် အလၚ်္ကာစှ်ၜါ ကဗျလၚ်္ကာ လၚ်္ကာ ကယျဟ် လၚ်္ကာဂၞိၚ် (ခ္ဍိုၚ်ရမျာၚ်) လၚ်္ကာဒ္စာံမ လၚ်္ကာရတု ဒွိပဝ် တြိပဝ် သတုပဝ် မိက်ကဵုဂွံမံက်ဂတဝ် မိက်ဂွံကဵုချူဆန်လေပ်ကီု ။ ။ ။
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]သက္ကရာဇ်သာသနာ ၂၅၃၆- သၞာံ
သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၅၄- သၞာံ၊ ဂိတုပသာ် ဒ္စိတ်စွေက်၊
တ္ၚဲစန်၊ ချူစိုပ်ဒတုဲရောၚ်။
ကျာ်ဇၞော်ဘာဓါတ်ကျာ်-ဘဒ္ဒန္တမှာထေရ်ပါလိတ၊
ကွာန်ကၟာဝက်ရးဇြာ။
- ချူခၞံလဝ် ပြကိုဟ်ဗောဓိသတ်ကဵုဒေဝဒတ် ဝွံရောၚ်။