တၞံခရေတ်သမာတ်
တၞံခရေတ်သမာတ် (အၚ်္ဂလိက်: Christmas tree) ဂှ် ဒှ်တၞံပြဳ ပ္ဍဲအခိင်ခရေတ်သမာတ်မ္ဂး ကေတ်ပၠုပ် အပ္ဍဲသ္ၚိတုဲ ကွက်ကယျိုင်စုတ် နာနာသာ် မပတံ ကဵုဗီုကောန်ကၟအ်၊ ဗီုဗဝ်ခ္ဍမ်မ်ကျေဝ်ဝ်တအ်ရ။ တၞံဆုမကၠောန်လဝ် နကဵုပလာသတေတ်လေဝ် နွံကီုရ။ စိုပ်အခိင်ပတိတ် ကာလသဘင်တုဲ ဂိုင်စွံလဝ်ရ။ ပ္ဍဲကၞောတ်လတူအိုတ်ဂှ် ရုပ်မစုတ် မွဲဍုင် ကဵု မွဲဍုင် ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်ရ။ ပ္ဍဲဒိန်မက်မ္ဂး ညးစုတ် ရုင်သၞံင် နကဵုသင်္ကေတ လျးသၞံင်မတၟး ပ္ဍဲအခိင် နာဲယေသှု မသၠးဂပ္ဘ၊ ဍုင်အင်္ဂလိက်မ္ဂး စုတ်ရုပ် ကောန်အိန် မဒှ်သင်္ကေတ ပ္ဍဲအခိင် နာဲယေသှု သၠးဂပ္ဘ ပ္ဍဲဗာတ္တလာဟေန်ဂှ် ကောန်အိန်တအ် ကောံကၠုင်ရ။
ဝင်အတိက်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
အခိုက် တၞံခရေတ်သမာတ်ဝွံ နူတမ်မူလ ကၠုင်နူ ဍုင်ဂျာမနဳ၊ စကတဵုဒှ်ကၠုင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၅၀၀တအ် နူကဵုဒေသဍုင် ဗေန် (Bern)၊ ဖရိန်ဗဝ် (Freiburg)၊ ကေုာံ သတြာသ်ဗေါက် (Strasbourg)ရ။[၁] မာရ်တိန် လုတေရ် (Martin Luther) ဟီု ဒဒှ်ရ မဂွံ ဍေန်စုတ် ပၞာင်မဍေန်လဝ် လတူတၞံဆုမသ္ၚေက်လၟိုန်။[၂] [၃] တၞံဆုခရေတ်သမာတ် ကၠာအိုတ် ၜိုတ်ညးစၟတ်သမ္တီလဝ်မ္ဂး ဂွံဆဵုကေတ် ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲဍုင်ဖရိန်ဗဝ် သၟာကၠောန်ကွာင်မွဲ ညးကွက်စုတ်လဝ် မခၜေတ် ပ္ဍဲတၞံပြဳမွဲတၞံရ။[၄]
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၅၂၁ ဂှ် သၟိင်ပကင်ရင်ဍုင်တအ် ဒးဗလး ပၟင်ပၟဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဍုင်ညး ဗဒါဲ Kinzheimer သွက်ဂွံမင်ရံင် ညံင်ညးဍုင်ကွာန်တအ် ဟွံဂွံဗက်ထောအ် တၞံပြဳတုဲ ပတၞံခရေတ်သမာတ်ရ။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၆၀၅ အစာချူလိက် ဟွံတီယၟုမွဲ ချူဇန်လဝ် "တ္ၚဲခရေတ်သမာတ်သဝ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲဍုင်သတြာသ်ဗဗေါက် မၞိဟ်တအ် ပစူတၞံပြဳ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဆိုန်ကၟုဲ၊ တုဲ ကွက်စုတ် ပ္ကဴရောသာ၊ ရုပ်စက္ခော အသာ်နာနာ၊ သတ်ဗဴ၊ ထဝ်ဂတှေ်ကီု သီုကဵု သဂြာ နာနာဂၠိုင်ရာ"[၁]
စဵုကဵုစိုပ် ၜိုတ် ၁၈၀၀တအ်ဂှ် အခိုက်မပစူ တၞံခရေတ်သမာတ် ပ္ဍဲသ္ၚိတုဲ မကွက်ကယျိုင်စုနာနာသာ်ဂှ် နွံဆ ပ္ဍဲဂကောံသ္ၚိကၟိန် သေဌဳတအ်ဟေင်ရ။ ကြဴနူဂှ် အခိုက်ဂှ် ပြးတိတ် နူဂျာမနဳ။ တၞံခရေတ်သမာတ် ပစူကၠာအိုတ် ပ္ဍဲကဵု နန် Wandsbech Slot ပ္ဍဲ (Holsten) ဂှ် ဒှ်သၞာံ ၁၇၉၆ ရ။[၁]
ကောန်ဂျာမနဳ မပြံင်မံင် ပ္ဍဲဒိန်မက်တအ် ကေုာံ မစှ်ေဒၞာဲ ကုဒိန်မက်တုဲ ကၠုင်မံင် ဒိန်မက်တုဲ အခိုက်ဏအ် စိုပ်အာ ဍုင်ဒိန်မက်ရ။ တၞံခရေတ်သမာတ် ပစူကၠာအိုတ် ပ္ဍဲဒိန်မက်ဂှ် ဒှ်သၞာံ ၁၈၀၈ ပ္ဍဲ Holsteinborg။ ပ္ဍဲဍုင်ဇၞော်ဂဝ်ပေန်ဟုက်ဂေန်ဂှ် စဒှ် နူသၞာံ ၁၈၁၁ ပ္ဍဲဂကောံသ္ၚိကၟိန် Lehmann ပ္ဍဲဂၠံင် Ny Kongensgade ရ။ ညးတၞဟ်တအ် မိက်ဂွံဗဵုတုဲ ကေတ်ဇိုင်ကၞိန်တုဲ ကၠတ်ဗဵု ပ္ဍဲဗဒင်ရ။[၁]
အခိုက်မ္ဂး တၞးသ္ၚေက် ပ္ဍဲဥတုဂံက်ဂှ် ကေတ်ပၠုပ် ပ္ဍဲသ္ၚိတုဲ မပယျေဝ် သွက်သဘင်ခရေတ်သမာတ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵု ဗြိတိန်ကေင်နွံကၠုင်ဒၟံင် သၞာံမဂၠိုင်ကဵု ကၠံကီုလေဝ်[၅]ဗက်နင်တၞံဆုဍောတ်တ် အတိုင်မွဲတၞံတုဲ မကေတ်ပၠုပ် ပ္ဍဲသ္ၚိ ဗီုကဵု တၞံခရေတ်သမာတ်ဂှ် စကတဵုဒှ်ကၠုင် ၜိုတ်ၜါဗွဝ်ကၠံ မတုဲကၠုင်ရ။ အတိုင်လိက်စၟတ်သမ္တီမ္ဂး ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၀၀ ဂှ် ကောန်ဗၠာဲဨကရာဇ်အင်္ဂလိက် စှ်ေဒၞာဲ ကုကောန်ဨကရာဇ်ဂျာမနဳတုဲ အခိုက်ဂျာမနဳ မပၠုပ် တၞံခရေတ်သမာတ် ပ္ဍဲသ္ၚိဂှ် စကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဗွိုင်နန်ရ။[၆]ပ္ဍဲအခိင် ဨကရာဇ်ဗြဴဝိတဝ်ရဳယျာ (Queen Victoria) မဒှ် ဘဝကောန်ၚာ်ဂှ် ညးချူလဝ် ပ္ဍဲလိက်စၟတ်သမ္တီညး ဇၟာပ်ပ်မစိုပ် အခိင်ခရေတ်သမာတ်မ္ဂး ပ္ဍဲခဒမ်ညး ပတူစုတ်လဝ် တၞံဆုမွဲတၞံရ။ ပ္ဍဲလိက်ဂျာနေဝ်ညး သဘင်ခရေတ်သမာတ် သၞာံ ၁၈၃၂ အခိင်ညးကလိဂွံ အာယုက် ၁၃ သၞာံဂှ် ညးချူလဝ်[၇]
ကြဴနူ စၞသဝ်တ္ၚဲတုဲ... ပိုယ်အာ ဇရေင်ခဒမ် ဓဇက်ရုပ် မနွံဗဒါဲ ခဒမ်စပုင်... ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ် နွံခုင်ဇၞော်ဇၞော်ၜါမ တုဲပၠန် စွံပစူလဝ် တၞံဆု ဇၞော်ဇၞော်ၜါတၞံ၊ ပ္ဍဲတၞံဆုတအ်ဂှ် ကွက်လဝ် ပၟတ် ကေုာံ မခၜေတ် ကေုာံ ကပေါတ်ကိရိယာနာနာသာ်။ တၟာဲတဲတအ်ဂှ် ဖျေဟ်စွံလဝ် သၟဝ်တၞံဆုတအ်ဂှ်ရ...
ကြဴနူ ဝိတဝ်ရိယျာ ဖျေဟ်ဒၞာဲ ကုကောန်ၝောဲကောန်ဒေအ်ညး ကောန်သၟိင်ဍုင်ဂျာမနဳ အာလ်ဗာတ် (Prince Albert) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၄၁ တုဲ အခိုက် တၞံခရေတ်သမာတ်ဂှ် ပြးဇးဂၠိုင်ကၠုင်၊[၈] ပြးစိုပ်အာ ဇရေင် ဂကောံသ္ၚိသေဌဳ၊ သမ္ၚေဟ်တအ်ရ။[၉]
တၞံခရေတ်သမာတ် လဒေါဝ်ဍုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
စတမ်နူ ၂၀ ဗွဝ်ကၠံဂှ် တၞံခရေတ်သမာတ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဍုင် ဒၞာဲမၞိဟ်တအ် မအာကၠုင်ဂၠိုင်ဂှ် ဇၟာပ်မစိုပ် အခိင်ခရေတ်သမာတ်မ္ဂး ပစူတၞံခရေတ်သမာတ်အိုတ်ရ။ ဥပမာ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်အမေရိကာန် တၞံခရေတ်သမာတ်ဍုင် (National Christmas Tree) စပစူကၠုင် နူသၞာံ ၁၉၂၃ ရိုဟ်ဒဒှ်သၞာံ ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိဗတာင်သမတရ။[၁၀]
- တၞံခရေတ်သမာတ် လဒေါဝ်ဍုင် (Public Christmas trees)
Christmas tree in Milan, Italy, 2008
Christmas tree in Vatican City, 2007
Christmas tree in Salerno old town, Italy, 2008.
Christmas tree on Minin and Pozharsky Square, 2018. Nizhny Novgorod, Russia
in Lisbon (2005), at 75 မဳတာs (246 ပေs) the tallest Christmas tree in Europe.
An Árbol navideño luminoso in Madrid (2011)
Christmas tree in Warsaw
Christmas tree in South Coast Plaza, California
Christmas trees in Ocean Terminal, Harbour City, Hong Kong
Christmas tree in Lugano (2018)
_07.jpg)
_01.jpg)
.jpg)
နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
- ↑ ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ ၁.၃ juletræets historie - Dansk Skovforening. Hentet den 19. december 2014.
- ↑ Helen Haidle (2002). Christmas Legends to Remember', 119. ISBN 978-1-56292-534-5။
- ↑ Debbie Trafton O'Neal, David LaRochelle (2001). Before and After Christmas. Augsburg Fortress, 22. ISBN 978-0-8066-4156-0။
- ↑ Füssler, Claudia: Der Baum der Bäume, I. Badische Zeitung, 2017.12.17
- ↑ Stow, John (1603). Survey of London. London: John Windet။ “"Against the feast of Christmas every man's house, as also the parish churches, were decked with holm, ivy, bays, and whatsoever the season of the year afforded to be green."”
- ↑ The History of the Christmas Tree at Windsor.
- ↑ Queen Victoria (1912). in Reginald Brett, 2nd Viscount Esher: The girlhood of Queen Victoria: a selection from Her Majesty's diaries. J. Murray, 61။
- ↑ Marie Claire Lejeune (2002). Compendium of symbolic and ritual plants in Europe. Man & Culture, 550. ISBN 978-90-77135-04-4။
- ↑ "GERMAN CHRISTMAS TREES. The nobility and gentry are respectfully informed that these handsome JUVENILE CHRISTMAS PRESENTS are supplied and elegantly fitted up...":Times [London, England] 20 December 1842, p. 1.
- ↑ Lighting of the National Christmas Tree. National Park Service. Retrieved on 5 April 2009။