နဲသဵု၊ ဒံက်တာ

အစာသဝ်၊ သၟာကောန်ဂကူ ဒံက်တာမာံသဵုနဲ
ဗီုရုပ် ဒံက်တာမာံနဲသဵု (နူသၞာံ ၂၀၂၀)
ဝန်ဇၞော်ဌာနဖန်ဇန် ကေုာံ ပရေင်ပိုန်ဒြပ်
လလအ်တာလျိုင် ၂၀၁၁ – ၂၀၁၆
ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန် (တြေံ)
လလအ်တာလျိုင် ၂၀၀၉ – ၂၀၁၉
ဗော်ညဳသၟဟ်မန်
လလအ်တာလျိုင် ၂၀၁၉ – ၁၄ သေတ်တေမ်ပါ ၂၀၂၀
ပရူပရာပူဂ္ဂိုလ်ဂမၠိုင်
သၠးဂၠံဂဝ်	ကွာန်တဵုဂူ၊ မုဟ်ဍုင်၊
စုတိ	ကွာန်ဝင်ဒုန်၊ မုဟ်ဍုင်
မစုတိ နကဵု	အာယုက်ဇၞော်
ဒၞာဲမစံင်ဇွ	သုသာန် ကွာန်ဝင်ဒုန်
ဂကူ	ကောန်ဍုင်ဗၟာ
ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်	ဗော်ညဳသၟဟ်မန်
ဘာမအံက်	တက္ကသိုလ်ဂဥုဲ ဍုင်လ္ဂုင်
စ္ၜုဲစ္ၜော်	ဗုဒ္ဓဘာသာ

အ္စာသဝ် ဒံက်တာမာံနဲသဵု (ဒေါက်တာမင်းနွယ်စိုး) (၁၉၄၈-၂၀၂၀) ဝွံ ဒှ်ဒံက်တာအစာဂဥုဲ၊ အစာချူလိက် (ဗွဲတၟေင် လိက်ဝင်)ကေုာံ ညးမဂိုတ်ဂစာန် သွက်ဂကူမန် ဂွံဇၞော်မောဝ်မွဲတၠ နူဘဝသၟတ် စဵုကဵု လအိတ်အာယုက်ရ။ ဒံက်တာမာံနဲသဵုဂှ် ယၟုမြဟ်တဴ ပ္ဍဲအရာမချူလိက်ဝင် မဆေင်ကဵု မန် ကေုာံ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာတုဲ လိက်ကၞပ်ဝင်မန် နကဵုဘာသာဗၟာ၊ ဘာသာမန်ဂှ် ချူခၞံလဝ်ရ။ ပ္ဍဲလပါ်ယေန်သၞာင်၊ လိက်ပတ်မန်ဂှ်လေဝ် နူဘဝကွးဘာတက္ကသိုလ်ဂှ် ချဳဓရာင်ကၠုင်တုဲ ပ္ဍဲကမၠောန်ဗမံက်ရုပ်ရဴကယျိုင်ကယျဝ်မန် ခေတ်တၟိဂှ် ပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲဒၞာဲမၞိဟ်အဓိကရ။ ပ္ဍဲကမၠောန်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂှ် ဗွဲမပြာကတ် ပါလုပ်ကၠုင် ပ္ဍဲပ္ၚံက် ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကြဴနူသၞောဝ်လဒက်ပတန်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ၂၀၀၈၊ ကာလ မဒက်ပတန် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဂှ် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာ ကေတ်လဝ်တာလျိုင်တုဲ မဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် အမာတ်စၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုင်မန် နူပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင် (သမၠုင်ကျာ)တုဲ သီုဂွံ ခပတိုန်လဝ် နဒဒှ် ဝန်ဇၞော် ဌာနဖန်ဇန် ကေုာံ ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ပ္ဍဲအကြာသၞာံ (၂၀၁၁-၂၀၁၆) ရ။

ပထမအဝဲ ကေုာံ ပရေင်ပညာ

အစာသဝ် ဒံက်တာမာံနဲသဵု (ယၟုသၟတ် မာံထောန်ယျဳ/ထွန်းရီ) ဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂိတုမေ ၂၊ ၁၉၄၈ မဒှ်ကောန်နာဲယှိုယ်၊ မိစဴဗု ဇာတိကွာန်တဵုဂူ ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်ရ။ ညးဂွံအံင်ကေတ် ဘာတန်သမၠုင် ပ္ဍဲဘာတန်သမၠုင် (၁) ဍုင်မုဟ်ဍုင်တုဲ တိုန်တက္ကသိုလ်ဂဥုဲ (၁) ကေုာံ (၂) ကလိဂွံ တဆိပ်ကြာမဟိမုအစာသဝ်ဒံက်တာ (M.B.B.S,) တုဲ နူဂှ် ဆက်တိုန် တန်ဒဳပလိုမာ အုပ်ဓုပ်ရုင်ဂဥုဲတုဲ ကလိဂွံ တဆိပ်ကြာ D.H.A ရ။ တုဲပၠန် အာတိုန်ဘာ ပညာဂဥုဲ ပ္ဍဲဍုင်အေဿရေ မဆေင်ကဵု ယဲအေတ် (AIDS)ရ။

ပေါင်မသၟိင်

အစာသဝ်ဒံက်တာမာံနဲသဵု ကလိဂွံတဆိပ်ကြာအစာသဝ်တုဲ လုပ်ကၠောန် ကမၠောန် နဒဒှ်ပေါင်မသၟိင် ပ္ဍဲဌာနပရေင်ထတ်ယုက်ညးဍုင်ကွာန်ဂှ် လုပ်ကၠောန်လဝ် ပ္ဍဲကဵုဒေသနာနာရ။ တာလျိုင်လက်ကရဴအိုတ်ဂှ် ယိုက်ဂၠေင်လဝ် နဒဒှ် သကိုပ်က္ဍိုက်က္ဍိုပ် ဌာပရေင်ထတ်ယုက် တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဍာဲ (ကယားပြည်နယ် ကျန်းမာရေးဌာန ဦးစီးမှူး)တုဲ စပေန်ဇြေန် ဒေါအ်ဇူနူကမၠောန်ပေါင်မသၟိင်ရ။

ပရေင်ကောန်ဂကူမန်

ပ္ဍဲအခိင်မာံနဲသဵု မဒှ်ဘဝကွးဘာတက္ကသိုလ်ဂှ် ပါလုပ်ချဳဓရာင်ကၠုင် ပ္ဍဲပရေင်ကမၠောန်ယေန်သၞာင် ကေုာံ လိက်ပတ်မန် ဗွဲကတိုင်ကၟဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် နကဵုကွးဘာတက္ကသိုလ် ပအဓိကတုဲ ချပ်ဂၞန်ဂၠိုက်ဂၠာဲ ကယျိုင်ကကျဝ် မဂွံစၟတ်သမ္တီ ကယျိုင်မန်ဂှ် မာံနဲသဵု ချဳဓရာင်ကၠုင် ပ္ဍဲဒၞာဲအဓိက ကရောမ်ကွးဘာတၞဟ် ဗီုကဵု ဒံက်တာအံင်မဵု၊ နာဲမိုင်တဝ်တအ်ရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲအခိင်ကညင် ဘာကၟာတ် ညံင်ဂွံကွးဘာတအ် ဂွံအာဗတောန်လိက်မန် ကုညးကောန်ၚာ်သၟတ်မန် ပ္ဍဲဒေသနာနာဂှ်လေဝ် ပါလုပ်ကၠုင် ပ္ဍဲဒၞာဲ နဒဒှ် ညးမဒက်ပ္တန်ကီုရ။ ပ္ဍဲကဵု ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန် တက္ကသိုလ်ဂမၠိုင် လ္ဂုင်ဂှ် နဒဒှ် သကိုပ်စန်ဒက်မွဲတၠ၊ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံတြးပတိတ် မဂ္ဂဇြေန်မန် တက္ကသိုလ်ဂမၠိုင်ဂှ် နဒဒှ် ညးအုပ်နာနာ၊ ၁၉၇၂-၇၃ ကမ္မတဳပတိတ် ပက္ခဒိန်ဂှ် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာ။ ပ္ဍဲဂကောံဗမံက်ပတိုန် ကယျိုင်ကယျဝ်မန်ဂှ် နဒဒှ် ညးတာလျိုင်ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်။ ညံင်ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန် ပ္ဍဲရးလ္ဂုင်၊ ဗဂေါ ကေုာံ မတ်မလီု ဂွံကတဵုဒှ်ကၠုင်ဂှ် ပါလုပ်ကၠုင် နဒဒှ် မၞိဟ်စန်ဒက်မွဲတၠကီုရ။ တုဲပၠန် ကေင်ကေတ်လဝ်တာလျိုင် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာ ပ္ဍဲကဵု ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန် ဍုင်မတ်မလီု၊ ကမ္မတဳ ကၠောန်ဗဒှ် တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် (ဍုင်မတ်မလီု) ဂှ်လေဝ် ကေင်ကေတ်လဝ်တာလျိုင် နဒဒှ် ဥက္ကဌမွဲတၠကီုရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ဂကောံမဆေင်ကဵုလိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန်တၞဟ်တအ်လေဝ် ယိုက်ဂၠေင်ကၠုင် ပ္ဍဲတာလျိုင်အဓိက ဗွဲမဂၠိုင်ကီုရ။

ပရေင်ဍုင်ကွာန်

ပ္ဍဲဍုင်ဗၟာ နူစ သၞောဝ်ပတန်ဍုင် ၂၀၀၈ မဒှ်အာဒတန်တုဲ သၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် ပ္ၚံက်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပြံင်လှာဲအာရ။ နကဵုလညာတ်မ္ဂး အခေါင်သွက်ဂကူမန် အပ္ဍဲသၞောဝ် ညံင်သ္ဂောအ်ကလိဂွံမာန် သ္ဒးဒက်ပ္တန် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်မွဲဂှ် ညးပါလုပ် နဒဒှ်မၞိဟ်အဓိက သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန် တုဲ ပ္ဍဲဗော်ဂှ် ယိုက်ဂၠေင်လဝ် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာရ။ ကာလဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင် ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဂှ် ပ္ဍဲဗော်ဝွံလေဝ် ဆက်ယိုက်လဝ် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာ စဵုကဵုလအိတ်လမျီုရ။

ပ္ဍဲသဘင်မာဲ ၂၀၁၀ ဂှ် ညးဒုင်ရုဲမာဲ သွက်စၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုင်မန် နူကဵုပွိုင်ဆန္ဒမာဲ(၂)ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်တုဲ ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ်အမာတ်စၠတ်ထဝ်တွဵုရးမွဲတၠရ။ တုဲဂှ် ဂွံဒုင်ပါလုပ် ပ္ဍဲဂကောံအလဵုအသဳတုဲ ဂွံဒုင်ခပတိုန် နဒဒှ် ဝန်ဇၞော်ဌာနဖန်ဇန် ကေုာံ ပရေင်ပိုန်ဒြပ် (စီမံကိန်းနှင်ံ စီးပွားရေးဝန်ကြီးဌာန) နူသၞာံ ၂၀၁၁ စဵုကဵု သၞာံ ၂၀၁၆ ရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ သီုဂွံယိုက်ဂၠေင် နဒဒှ် ညးတာလျိုင်မဆေင်ကဵုဂကူမန် (မွန်တိုင်းရင်းသားရေးရာတာဝန်ခံ) ကီုရ။ နကဵုတာလျိုင်ဏအ်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ဗွဟ်လိက်စံင်သုတေသနမန် (မွန်မှုသုတေသနစာတမ်းဖတ်ပွဲ)၊ စၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုင်မန် ကေုာံ တက္ကသိုလ်ဂမၠိုင်ပံင်ကောံတုဲ ကၠောန်သဘင်ဗွဟ်လိက်စံင်သုဝဏ္ဏဘုမ္မိ၊ ပ္ဍဲသဘင်ပြိုင်ပကာန်လှ်ေ၊ဒယှ်ေ၊တိင်တိုက်ဂှ် နကဵု သဘင်ပြိုင်ပကာန်လှ်ေ၊ ဒယှ်ေ၊ တိင်တိုက်ကောန်ဂကူမန် အခိုက်မန်လေဝ် ကၠောန်ဗဒှ်ကၠုင်ကီုရ။ စပ်ကဵု ပရေင်လိက်မန် ညံင်ဂွံဒှ်ဗတောန် ပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳဂှ်လေဝ် ဂစာန်တုဲ ကလိဂွံကၠုင်၊ တုဲပၠန် ကဵုတန်ဗတောန် ကုအစာဘာဂမၠိုင်ကီုရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအခိင် ညးမကေတ်လဝ်တာလျိုင်ဂှ် လိက်ပရိုင်အလဵုအသဳ နကဵု လိက်ပရိုင်ကောန်ဍုင်အရင် နကဵုဘာသာမန်၊ ဘာသာကရေင်၊ ဘာသာပအိုဝ်တအ်ဂှ်လေဝ် ဇၟာပ်သတ္တဟ တက််ပ္တိုန်မာန်ကၠုင်ကီုရ။ နကဵုသြန်ဘဏ္ဍာတွဵုရးဂှ် သီုဂွံစၜံက်ခါဲ ဍုင်တြေံသုဝဏ္ဏဘုမ္မိကီုရ။

ကၞောတ်ဘဝ

အစာသဝ်ဒံက်တာမာံသဵုနဲဝွံ ပ္ဍဲအခိင်မယိုက်ဂၠေင်ဒၟံင် နဒဒှ် ညးအုပ်နာနာ ပ္ဍဲဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂှ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၁၄၊ သေတ်တေမ်ပါ ၂၀၂၀ အခိင်သဝ်တ္ၚဲ ၀၇:၄၀ ဂှ် ၜးအတ္တဘဴ စုတိအာ နကဵုယဲအာယုက်ဇၞော် ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိညး မနွံပ္ဍဲကွာန်ဝင်ဒုန်၊ ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်တုဲ တ္ၚဲယး ၁၅ သေတ်တေမ်ပါ ၂၀၂၀ ဂှ် ဖျေဟ်ကမ္မဌာန် စံင်ဇွ ပ္ဍဲသုသာန် ကွာန်ဝင်ဒုန်ရ။ အခိင်ညးမစုတိဂှ် ညးကလိဂွံအာယုက် ၇၂ သၞာံ။

ကဗျဗၞုဟ်ဂုဏ်ဂၠိုင်

သရာဲပ္တန်အခေါင် သရာဲပ္တန်ဍုင် (ဝါ) ဒံက်တာမေန်နွေဝ်သိုဝ် ကော် သဝ်ဝန်နဲသိုဝ်

• မွဲဒးကေတ်ဒၞါဲ ၜါကၟါဲပ္တိုန်မံင် ပိကေဝ်ပၠံင်ချိင်

ပန် ပန်အမိင် မိင်ကၠုင်နူဍောတ် ဇွိတ်သ္ပေါတ်ဝေင်ကၠုင်

တတ်သြုင်နာဍဳ ချဳသက္ကရာဇ် ညာတ်ဂၠံင်ရေင်တၠုင်

ကွတ်ပညာစုင် ဒုင်တၠုင်လ္ဂါံချပ် ဟွံခၠပ်ကေတ်အသိင် ,,!

• တာလျိုင်ပ္ဍဲဒၞါဲ ဟွံဂံင်ဂၠါဲဆေဝ် ကေဝ်ချိင်ပၠုပ်ပွန်

မန်ဂွံတန်ကြန် ဂွံဖန်ဍိုန်ၜတ် ပ္ကတ်ပ္ကေင်ဒက်ပ္တန်

ပ္တန်ပ္ဍဲလိက်ပတ် ဂွံပြာကတ်လှဲ ဂၠါဲနဲဆန်ၜန်

ဇၟာပ်ဌါနစန် မန်ဖန်သွက်မန် မန်ဆာဲဨကန်...!

• ပ္တန်ညးကေက်သ္ကာ ပ္တန်ပညာပြဲ ပ္တန်ပ္ဍဲကွးဘာ

ဂိစိုတ်ဓွံဒၞါ အခေါင်ရာဂၠါဲ ပတန်စရာဲလၟိုန်

ဇၟာပ်လ္ဂါံဂံင်ပၠန် ဇၟာပ်ကဏ္ဍပိုင် ဂွံၜှ်ခၠိုင်ဗိုန်

ဘဝအပ်ဇိုန် လိုန်လိုင်ပင်သၠုင် ပ္တန်ဍုင်ဖေတ်ဒြာ...!

• ပ္တန်စိုတ်လအေင် ဗပေင်စိုတ်သမ္မာ ပ္တန်ပညာမန်

ပ္တန်လိက်စိုပ်နန် ပ္တန်ဝန်ယဵုဂၠေင် ပ္တန်ဟွံဗၠေင်သၞေဝ်

ပ္တန်စိုတ်ဓါတ်ခိုဟ် ပ္တန်ခ္ဍိုဟ်စိုတ်ပြိုင် ပ္တန်ခိုင်ဍာ်ဒ္ကေဝ်

ပ္တန်ပွန်ချိင်ကေဝ် ပ္တန်ခ္ဍေဝ်ခ္ဍာပ်ညဳ ပ္တန်လွဳကၟာင်နန်...!

• အ္စာပ္တန်အ္စာပၠန် အ္စာဖန်အ္စာဇန် တန်ကြန်ဗျာပ်တြး

အလုံဂကူတၟး စဳကၠးဗာန်က္ဍဟ် ပလှ်စိုတ်ဍိက်ကၠာဲ

ပ္တန်ပၟိက်စိုတ်တၠ ပၠတရဴဇက် ဒက်ကောံစရာဲ

အ္စာပ္တန်ဍုင်နာဲ သရာဲပ္တန်အခေါင် ဂကူသၠောင်သၟဝ်အကး။

နာဲမန်သဵုနဲ

တင်ဓိုန်မန် Our Giant

ညးဂှ်ဒှ်တင်ဓိုန်ခေတ်ပိုဲ (giant)
ညးဂှ်ညးတပ်တး
ညးဂှ်ညးစဳကၠး
ညးဂှ်ညးဂံင်
ညးဂှ်ညးလွဳၜံင်မၞိဟ်
ညးဂှ်ညးအံင်ဇၞးသ္ၚိတ်တ်
ညးဂှ်ရဲရံင်စံင်ဂကူ
ညးဂှ်ရဲပၠတရဴ
ညးဂှ်ဖအိုတ်ဏာဘဝသွက်ဂကူ။

ညးဂှ်ဒှ်ဒဒင်ဂကူ
ညးဂှ်ညးမင်မွဲဂကူ
ညးဂှ်ညးညာတ်သ္ၚေဲာ
ညးဂှ်ညးဗတိုက်နူပ္ဍဲ
ညးဂှ်သပုန်ရပ်ကၞေဟ်
ညးဂှ်ညးတီပရောဍေံ
ညးဂှ်ချိုတ်လေဝ်ယၟုသှ်ေ
ညးဂှ်ဟီုဗ္တောန်ဏာအရေဝ်မွဲ
'ကံကုသဵုမန်
မန်မိက်ဖန်ဖက်ပေင်င်မ္ဂး
ဗတိုက်ကေတ်ညိ'။

ညးဂှ်ညးဂကူဆာန်ဇေတ်တ်
ညးဂှ်တၠပညာဇေတ်တ်
ညးဂှ်သရဲာဇေတ်တ်
ညးဂှ်တာလျိုင်ပြေအာယျ
ညးဂှ်ဗက်ဒၞဲာဇိုင်ညးရော?။ ။

ဍေန်ပၠဟံသာ
၁၅၊၀၉၊၂၀၂၀

နိဿဲ

[၁]

အတ္ထုပ္ပတ္တိ