ပညာသာမိ၊ ကျာ်ဇၞော်ဘာၜဳ ဍုင်လၟိုင်
ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တပညာသာမိ ဝွံ ဒှ်ကျာ်ဇၞော် နွံပိုန် ဘာမူလဘာၜဳ ၝောံဍုင် (၃) ဍုင်လၟိုင် ။ ကေင်ဖျေဟ်လဝ် လိက်ပရိယတ္တိ ပ္ဍဲဘာဒေါဝ် ကွာန်တံင်ပရင်၊ ဘာသ္ကိုပ်ဍုင် ဍုင်ဇြပ်ဗု တုဲ ကမၠောန်ဒတုဲဖဵု ဒတုဲဖဵုသာသာနဂှ် ကၠောန်ကၠုင်ဗွဲမဂၠိုင်ရ။ ဗီုရေင်တၠုင် ကမၠောန်သဇိုင်ဝန်သာသနာ ဗွဲမဂၠိုင်နွံကီု ဟိုတ်နူမခၞုံချူပကောံ ပြကိုဟ်သ္ကအ်တဲ သွက်ကောန်ပရိယတ်တအ် ဂွံနိဿဲ သီုဖျေဟ်စဳပြးထ္ၜးကဵု ကောန်ကွး ဒါယကာ မှာဇန်တအ်နွံဖဵုပြာကတ်တုဲ တဆိပ်ကြာ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတလေဝ် ကလိဂွံသ္ဂောံဒုင်ပူဇဴရ။
အလံင်ဘဝခမဳ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ပညာသာမိဝွံ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဇရေင်မိမၜါ နာဲသာယျေန် (သာရင်) မိ မထူ၊ ပ္ဍဲ ကွာန်တံင်ပရင် ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်၊ တွဵုရး ဍုင်မန်ရ။ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၀၂ ဂိတု ခ္ဍဲသဳ (၁၃) မံက် (15 August, 1940) တ္ၚဲဗြဴဗတိ ရ။
ဘဝသာမဏဳ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၁၈ သၞာံ၊ ပသာ် ၁၅ မံက်ဂှ် ဇရင်တမ်ဇိုင်အ္စာ ဥပ္ပဇျယ် ဘဒ္ဒန္တပညာရမ္မ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘာဒေါဝ် ကွာန်တံင်ပရင် မိကဵုမၜါ သ္ပပစ္စယာနုဂ္ဂဟတုဲ အာစိုပ်ဒဒှ် ဘဝထပိုယ်သာမဏီ မပြဲကီုရ။
ဘဝခမဳ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]နဒဒှ်အ္စာဥပ္ပဇ္ဇျာယ် ကညနိမန်ကေတ် ဘဒ္ဒန္တပညိန္ဒမဟာထရ်ေ မဒှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠဂိုဏ် ဘာသီ ကွာန်တံင်မောံ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တုဲ ပ္ဍဲအခိင် နူဂယး ၉ နာဍဳ ၃၀ မိနေတ် တ္ၚဲစဲ (၁၃) စွေက် သၞာံ ၁၃၂၂ ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်ဘဝခမဳ ပ္ဍဲကဏ္ဍသီ ဘာဒေါဝ် ကွာန်တံင်ပရင်ရ။ ဒါယကာ ခမဳ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟဂှ် မအံက် နာဲသာယျေန် (သာရင်) ကေုာံ မိအံက် မိမထူတအ်ရ။ ယၟုခမဳဂှ် ပညာသာမိ မဒှ်ရ။
စရင်ပြကိုဟ် မခၞံချူ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]လၟေင် | ယၟု | သၞာံ |
---|---|---|
၁ | သ္ကအ်တဲ အဘိဓရ် | ၁၃၄၉ |
၂ | သ္ကအ်တဲ ဒါန | ၁၃၅၁ |
၃ | သ္ကအ်တဲ သဒ္ဒါ | ၁၃၅၃ |
၄ | သ္ကအ်တဲ ဝိနယ | ၁၃၅၆ |
ပြကိုဟ်မထၟံက်လဝ်လ္တူဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ချူခၞံပကောံလဝ် နကဵုဘာသာမန်ဖအိုတ်ရ။
စရင်ကတ်ပညာ ကေုာံ အ္စာနိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ဇရင်တမ်ဇိုင်အ္စာ
- ဘဒ္ဒန္တပညာရမ္မ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘာဒေါဝ် ကွာန်တံင်ပရင်ဂှ် ပွမကတ်လ္ၚတ်ကေတ် ပြကိုဟ်သဇိုင်သဒ္ဒါ
- ဘဒ္ဒန္တအရိယဝံသ (သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ) ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘာဂြိုပ် ကွာန်ကအ်လှာ ၊ ပွိုင်ဍုင်မတ်မလီု
- ဘဒ္ဒန္တဂုဏ (အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ) ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘာတိုက် ကွာန်သၞေဟ်ဗ္ဒဝ် တအ်ဂှ် သဒ္ဒါ၊ သင်္ဂဟ၊ ဝိနဲ တအ်ကီု
- ဘဒ္ဒန္တဝဇိရဗုဒ္ဓိ သ္ပပဓာန်တုဲ အ္စာတၞဟ်တအ်ဂမၠိုင် နိဿဲဗက်လိက်နူ ဘာသ္ပဒတဴ ဘာ (ဒေါနခြံအုဌ်) တိုက် ဘုရားကြီး ဒက္ခိဏရာမ တအ်တုဲ
သၞာံ ၁၃၃၁ ဂှ် ကလိဂွံအံင်ဇၞးကေတ် သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ ရ။
ပညာမအံင်ဇၞး ကေုာံ သၞာံ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]တန်ပထမဍောတ် သၞာံ ၁၃၂၁
တန်ပထမဒေါဝ် သၞာံ ၁၃၂၄
တန်ပထမဇၞော် သၞာံ ၁၃၂၅
တန်သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ သၞာံ ၁၃၃၁
ပွမဗ္တောန်ဖျေဟ်လိက် ပရိယတ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပွိုင် ၂၂ သၞာံ (၁၃၃၂-၁၃၅၄) ဂှ် ပ္ဍဲတိုက်လိက်ပရိယတ် ဘာဒေါဝ် ကွာန်တင်ပရင် ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်
ပွိုင် ၇ သၞာံ (၁၃၅၄-၁၃၆၁) ဂှ် ပ္ဍဲတိုက်လိက်ပရိယတ် ဘာသ္ကိုပ်ဍုင် ဍုင်ဇြပ်ဗု
တဆိပ်ကြာမဒုင်ဗ္ဂိုန်ပူဇဴဂမၠိိုင်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]အဂ္ဂမဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ - သၞာံ ၁၃၇၅ အဃောမသ္ပဒတဴ တိုက်ပရိယတ္တိ ဘာသ္ကိုပ်ဍုင် ဍုင်ဇြပ်ဗု
အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ - သၞာံ ၁၃၇၀
ရေင်တၠုင်သဇိုင်ဝန်သာသနာဂမၠိုင်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- ပ္ဍဲကောံဓရီု ဂကောံဂိုဏ်ပံင်ကောံ အလန်ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ မကၠောန်ဗဒှ်ပ္ဍဲဍုင်ရေဝ် ဗွဲကဆံင်င်တအ်ဂှ် နဒဒှ်အ္စာဝိနဲဓိုရ်ဂှ်လေဝ်ကီု၊
- ပ္ဍဲကောံဓရီု ဂကောံဂိုဏ်အလုံသီုဖအိုတ် အလန်စတုတ္ထဂှ် နဒဒှ် သံဃသမ္မုတ္တိ (ညးစၞး သံဃ) ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဗု၊ တွဵုရးဍုင်မန်ကီု ရေင်တၠုင်ကၠုင်လဝ်ရ။
- နာယက ဂကောံညးကောပ်ကာဲ သဘင်သၟာန်သွဟ်လိက် ကလေင်ပထမ (အစိုးရ ပါဠိပထမပြန်) ဍုင်ရေဝ်ဂှ်လေဝ်ကီု
- သြဝါဒအ္စာရိယ ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဗု၊ တွဵုရးဍုင်မန်ဂှ်လေဝ်ကီု