ပရေၚ်ပညာ
မံက်ပြာကတ်
ပရေၚ်ပညာ (အၚ်္ဂလိက်: Education) ဂှ် ပညာလောကဳကဵု ပညာလောကုတ္တဵု တိတ်ဒှ်ၜါသာ်။ ပညာလောကဳဂှ် ဒှ်ဟိုတ်သွက်ဂွံဂယိုၚ်လမျီု ပ္ဍဲဘဝမၞိဟ် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ် ဂွံပါ်ပဲါချပ်ဗစာဟိုတ်ဖဵုခိုဟ်ပရေံ၊ ဒှ်ဟိုတ်သ္ဂောံကလိဂွံသကအ်ရဲတၠပညာ မမၞုံကဵုညာန်ပညာ စၚ်ခြၚ်ဗစာရဏာရ။[၁] လေပ်လဝ်ပညာလောကဳသၠုၚ်မ္ဂး ဟွံဒးဒှ်ဒဒိုက်ကဵုပရေၚ်ဂွံဂျိုၚ်တန်တဴ ပ္ဍဲဘဝမၞိဟ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴဇကုရ။ ပညာလောကဳဂှ် ဒှ်ဟိုတ်သ္ဂောံခိုဟ်စ ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလ မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဘဴသံသာရ၊ ဂယိုၚ်လမျီုနကဵုပညာဂှ် ဒှ်ဂယိုၚ်လမျီုမအောန်ကဵု အကုသဵုရ၊ လေပ်ပညာမ္ဂး ညးယွံသွံတုဲ ဟွံလေပ်ပညာမ္ဂး ဒှ်ညးသမၠီုဓီုၜီုတုဲ မုက်မက်ဟွံလျးရ၊ လုပ်အကြာဝိုၚ်အောန်ကဵုကျာ်သြဳရ၊ လေပ်လဝ် ပညာလောကဳသၠုၚ်ၚ်ဂှ် ဒှ်ဟိုတ်ဂွံဍိုက်ပေၚ်ကဵု ညာန်ဗစာရဏာဟိုတ်ဖဵု ခိုဟ်ပရေံ ဍာံဟွံဍာံရ။
ပရေၚ်ပညာ
- ပရေၚ်ပညာဂှ် ဝဳၜံၚ်သၠုၚ်ကဵုအစောန်စရာဲမၞိဟ် ၚုဟ်မးမၞိဟ်ရ။ မၞိဟ်ဟွံမွဲ ကုပညာတအ်ဂှ် ဟွံတၟေၚ်နူပြေၚ်ဂၠဴ ကၟီတအ်ကွေံကွေံရ။
- ၚုဟ်မးမၞိဟ်မွဲမွဲဂှ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲကဆံၚ်ပညာဍေံလေပ် ဍေံကၠိုဟ် ဍေံဒုၚ်ကေတ်ဟေၚ်ရ။
- ဗတောန်ပညာကုသၟတ်တအ်ဂှ် ဝဳၜံၚ်သၠုၚ်ပတိုန်ဘဝဂကောံမၞိဟ်ဇကု၊ ဂကူဇကု၊ ဍုၚ်ဇကုရ။
- ဂကူပိုဲဂွံသၠုၚ် ပိုဲဒးသၠုၚ် ကဵုကဆံၚ်ပညာကောန်ဂကူပိုဲရောၚ်။
- ကောန်ၚာ်မွဲမွဲ နူအခိၚ်ဍောတ်တ် အာစွံလဝ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော် (ညံၚ်ဍေံဂွံချိုတ်ဂှ်ဖန်ဇန်ကဵု) လ္ပဗတောန်ရေဝ် လ္ပဟီုဂးတက်ကျာ လ္ပဗတောန်ကဵုပညာမ္ဂး ၜိုန်ဇၞော်တိုန်ဒှ်မၞိဟ်ဗီုဓမ္မတာကၠာလေဝ် တၟေၚ်နူသတ်ဂြိုပ်အရိုၚ်ကွေံကွေံဟွံသေၚ်[၂]။