ပရေၚ်ပၞာန်
ဂလာန်ပရၚ်တဲ သွက်ရဲဆာန်ဂကူမန်
ပရေၚ်ပၞာန်
၁။ ပၞာန်ဟီုဂှ် ပရေၚ်ပြိုၚ်ပကာန်ပၠံၚ်ဇမၞးအကြာ ဂကောံမွဲကဵုမွဲ (ဝါ) ဂကူမွဲကဵုမွဲ ဗွဲဓဇန်ကြာန် ကဆံၚ် သၠုၚ်အိုတ်ရ။
ပေဲါပၞာန်ဂှ် အခိၚ်မၞိဟ်တအ်ဂၠိုၚ်ဟန်ပိုၚ်ကၠုၚ်တိဍာ်တုဲ ပြိုၚ်ပကာန်ပၠံၚ်ၜးညးသကအ်ဂှ် စကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပရေၚ်ဝေၚ်ဒၟံၚ်ပၞာန် နူအတိက်ဗွဲမလအ် ဒဵုတ္ၚဲဏံဂှ် ဒုၚ်သဇိုၚ်လ္တူပၠံၚ်ၜးဖဵုဂုဏ် သွက်ဂကူးညးဂကူအဲ (ဝါ) ဂကောံမၞိဟ်ညးကဵုဂကောံမၞိဟ်အဲဟေၚ်ရ။ ပရေၚ်ဒဒှ်သာ်ဏံဂှ် ဆက်နွံအာဗွဲမလအ်လ ဏီရောၚ်။
၂။ ပၞာန်ဒှ်ကၠုၚ်မ္ဂး ဆမၞိဟ်ဗ္တိုက်မံၚ်ပၞာန် ၜါလပါ်ဓဝ်ဟွံသေၚ် မၞိဟ်ဆက်စပ်ညးဗြဴကောန်ၚာ်လကျာ်တအ်လေဝ် ဒးဒုၚ်ဘဲဒဏ်ပၞာန်ဖအိုတ်ရ။
၃။ ဒှ်ကၠုၚ်ပၞာန်မ္ဂး သွက်ဘဝညးဂွံသာ ညးဒးဗ္ဒဗ္ဒာဲကဵုဂကူညး(ဝါ) ဂကောံမၞိဟ်ညး သွက်ဘဝအဲဂွံဟာ အဲဒးဗ္ဒဗ္ဒာဲကဵုဂကူ အဲ (ဝါ) ဂကောံမၞိဟ်အဲရ။ ဂကောံညဳသာဇြဟတ်ဇၞော်တအ်ဂှ် ဂွံဇမၞးဂၠိုၚ်တုဲ ဂွံဒုၚ်စသိုၚ် အခေါၚ်နာနာရ။ ဂကောံကျ တအ်ဂှ် ဒးဆောံလေၚ် ဒးဒုၚ်ပျဲ ဒးဒုၚ်ဂစိုတ် ဒးဂြိပ် ပဲါဒဴရ။ ဒၞာဲလ္ၚဵု ဟွံမိက်ပဲါဒဴ ဒုၚ်ကမျမ္ဂး ဒးဒုၚ်သ္ပဍိက်ဒးကဵုအကံက်အခေါန် ဗီုညးဖန်ဒးဒုၚ်ရ။
(၂၆)
၄။ ရဲကျပၞာန်တအ်ဂှ် ယဝ်ဟွံတဝ်စၞေဟ်မ္ဂး ဒးဒုၚ်သ္ပဍိက်အဆက်ကောန်အဆက်စဴ သီုဂကူဗၠိုက်တၞီ အာရောၚ်ဂှ် ညာတ်တုဲ ဝဳစိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ ကလေၚ်ပလန်လေပ်ရ။ရဲဇၞးလဝ်ပၞာန်တအ်ဂှ် အခေါၚ်တၟေၚ်ဂွံလဝ်တအ် ဖေက်ဗၠးတိတ်နူတဲတုဲ ဝဳစိုတ်ဓါတ်မဟာဂကူ ဇၞော်ဇြဟတ်ပၞာန်ဂစာန်ဍဵုဍိုက်ရ။ ပဋိပက္ခဏံဂှ်သောၚ်ကလးဟွံလောဲ ဂၠိၚ်သ္ၚောဲမံၚ်ဏီရောၚ်။
၅။ ပၞာန်ဂၠးကဝ်ဒှ်ကၠုၚ်ၜါဝါ ဆောံလေၚ်ဂိချိုတ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ညာတ်တုဲ သွက်ဂွံဒၞာတာ ပံက်ကၠုၚ်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂရ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ကၟိန်ဍုၚ်မွဲကုမွဲ ဒှ်ပၞာန်အောန်ကၠုၚ်၊ ဆ္ဂး ပ္ဍဲဗွိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်မွဲမွဲ ဂကူဂွံလဝ်အဝဵုတအ် ဍဵုဍိုက်ၚိတ်ကလက်မံၚ်ဂကူသၟဝ်တဲတအ်တုဲ ပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ်ဆက်ဒှ်မံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုကၟိန်ဍုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဒၞာဲဏီရောၚ်။
၆။ ပၞာန်ဂှ် သောၚ်ပြသၞာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နဲသၠုၚ်အိုတ်ရ၊ သောၚ်ၜိုဟ်ဟ်ၜတ်တ်ဟွံလောဲတုဲ သောၚ်နကဵုဒြဟတ်ရ။ဟိုယ်ဂှ်တုဲ ပၞာန်ဂှ်ဒှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဆီပါ်ဍာ်ဇွောဝ်ရ။
၇။ ကၠောန်ပၠန်ဂတးမ္ဂး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကုပရေၚ်ပၞာန်မ္ဂး ဒးပံၚ်ဗွဝ်လဝ်သီုၜါရောၚ်။ ပၞာန်ဟွံမွဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သၟးအာဟွံစိုပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံမွဲ ပၞာန်သၟးအာဟွံဂွံရ။
(၂၇)
၈။ ပရေၚ်ကွာန်ဂှ် တုပ်ညံၚ်က္ဍိုပ် ပၞာန်ဂှ် တုပ်ညံၚ်ဇိုၚ်တဲၜါဏံပံၚ်ဒးကၠောန်ဂွံနာနာရ။ဆ္ဂး က္ဍိုပ်ဂှ် ဒးစကာဇိုၚ်တဲရောၚ်။
၉။ ဇြဟတ်ပၞာန်ဟွံမွဲ အခေါၚ်ပရေၚ်ဍုၚ် ပရေၚ်ဂကူဟွံဂွံလောဲ၊ ဇြဟတ်ပၞာန်ဇၞော်မ္ဂး ဟွံအာတ်လေဝ်ညးကဵု ကေၚ်နွံကၠုၚ်ကီုရ။
၁၀။ ဘဝဍိက်ဂှ် ပါဲဒဴကေတ်ဟွံဗၠး ဒဴအာဍုၚ်ညးတၞဟ် ဒးဒုၚ်သ္ပဍိက်ကုညးတၞဟ်ရ၊ ဘဝဍိက်ဂှ် ဗတိုက်ကေတ်ဟေၚ်ဗၠးမာန်၊ တိဍာ်ဇုဇဗဴလပိုဲ ညံၚ်ပိုဲဂွံပိုၚ်ဗ္တိုက်မာန်မ္ဂး ဗၠးနူဘဝဍိက်ဍာံဍာံရောၚ်။
၁၁။ နွံပၟိက်ကဵုတသိုက်အခေါၚ်သွက်ဂကူတုဲ ပိုဲကၠောန်ပၠန်ဂတး၊ ကၠောန်ပၠန်ဂတးမ္ဂး ဒးဆဵုဒဒိုက်ရောၚ်။ ဖေက်မံၚ်ဒဒိုက်တအ်ဂှ်မ္ဂး ဂွံအခေါၚ် ဂွံတသိုက် ဟွံမာန်၊ ဂကူပိုဲဟွံဗၠးၜးမ္ဂး ဒဒိုက်တအ်ဂှ် အိုတ်အာ ဟွံသေၚ် သီုဇၞော်တိုန်မံၚ်ဏီရောၚ်။
၁၂။ အခိၚ်ကာလပၞာန်ပၠန်ဂတး မၞိဟ်ချိုတ်အာဂှ်တိုပ်၊ ညံၚ်စိုပ်တိုၚ်ပ္ကဴ မၞိဟ်နွံတအ် ဒးဆက်ကၠောန်အာ လၟေၚ်ဏံဂှ် ဓမ္မတာရ။
၁၃။ ဍုၚ်ပိုဲဂှ်ညးတၞဟ်သၠာဲလဝ်ကဵု ဆီပလက်တုဲ ပၠံၚ်ၜးဂွံလဝ်ရောၚ်။ပိုဲအာတ်ကေတ်နနဲ၊ ဓမ္မတာဂွံမာန်မံၚ်ဟာ၊ ရဲအာတ်ဍုၚ်တအ်ဂှ် ညးတအ် မၚ်ရပ်ပၠုပ်ထံၚ် မၚ်ပန်ဂစိုတ်မံၚ်နကဵုလွဟ်မ္ဂး ပိုဲဟွံပန်ကေတ် ကလိဂွံမာန်ဟွံသေၚ်။
(၂၈)
၁၄။ အဝဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် တိတ်နူပၠံၚ်လွဟ်ရောၚ်။
(မဝ်ဇြဳတုၚ်)
၁၅။ ဂကူမွဲမွဲ ဒပ်စဵုဒၞာမၚ်မွဲဂကူဇကု ဟွံမွဲမ္ဂး အခေါၚ်အရာ သွက်ညးတံ မုလေဝ်ကလိဂွံဟွံမာန်ရ။ (မဝ်ဇြဳတုၚ်)
၁၆။ ကြက်ပၠန်ဂတးဂှ် ဇြဟတ်ပၞာန်/လွဟ်/ဇွောံမထဝ်သြန်ဟွံသေၚ်၊ ဂလာန်ပတှ်ေ ကေုာံ သဘဴဓဝ်ဟေၚ်ရောၚ်။
၁၇။ ဂိုတ်ဂစာန်ဗ္တိုက်သၞ နကဵုဇြဟတ်မၞိဟ် ဇြဟတ်လွဟ်တုဲ မာန်တှ်ေမာန် ဟွံမာန်မ္ဂး ဒုၚ်ကမျ ဖျေံလွဟ် ဗက်ကြဴသၞဂှ် လညာတ်ရဲပၠန်ဂတးဟွံသေၚ် လညာတ်ပၠန်သက်က်ဟေၚ်ရ။
၁၈။ ရဲပၠန်ဂတးတအ် ဖျေံလွဟ်ကုသၞဂှ် ဒှ်ဒုဟ်ဖံက်သစ္စလ္တူပၠန်ဂတးဇၞော်အိုတ်ရ။
၁၉။ ပၞာန်ဂှ်ဗတိုက်ကဵုဂြိုဟ် (ဂံၚ်သ္ကာ) သၟးဟွံဂွံ၊ ဒးစကာ ဥာဏ်ပညာဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ရောၚ်။ သရာဲပၞာန်ပတှ်ေ ဇြဟတ်ပတှ်ေကွတ်တဲတအ်ဂှ် ဒးကဵုစၞာဲပြယာဲသၞတုဲ ဒးကျကၠုၚ်ဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ၊ ထ္ၜးသက်သဳမ္ဂး လ္ဂန်အိန်ဂွံဒးကျ ဗညာဓရာံဂွံဒးဒုၚ်ရပ်တအ်ဂှ် ဒးကဵုစၞာဲပြယာဲရ။
(၂၉)
၂၀။ ဝေၚ်ပၞာန်ဂှ် ပြိုၚ်ပကာန်ဇြဟတ်မၞိဟ် ဇြဟတ်လွဟ် သၟးဟွံသေၚ် ပြိုၚ်ဂွန် (ဗျူဟာ) ပြိုၚ်ပညာ ပြိုၚ်စိုတ်ဓါတ် ပြိုၚ်ပိုနိဒြပ် ပြိုၚ်မံၚ်နာနာသာ်ရောၚ်။
၂၁။ နကဵုဒေါသလ္ပဝေၚ်ပၞာန် ဒေါဇၞော်မ္ဂး သတိဗၠးကျ ညးဒှ်ဂၠိုၚ်ရောၚ်။
၂၂။ ဆဒှ်ကဵုဒှ်လ္ပဇန်ပၞာန် အောန်အိုတ်အာသၞဍိုဟ်အာ၊ ယောၚ်အာမွဲဒၞာဲ ဒးဒုၚ်သၠာဲကဵုဆီ/လမျီုရောၚ်။
၂၃။ ပၞာန်ဂှ် အဆက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဒၟာနူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပၞာန်ဂွံကတဵုဒှ်၊ မိက်ဂွံကဵုပၞာန်တုဲဒှ်မ္ဂး ဒးသှ်ကလး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရောၚ်။
၂၄။ ဝေၚ်ပၞာန်မ္ဂး ပရေၚ်သၞကီု သီုပရေၚ်ဇကု ဒးတီဒးကၠိုဟ်လဝ်ခိုဟ်ဟ်ရောၚ်။ ဒၞာဲသၞဍိုန်အိုတ်ဂှ်ဂၠာဲ အခိၚ်/ဂၠံၚ်ဍေံဟွံခယျဂှ် လုပ်ဗ္တိုက်မ္ဂး သွက်ဂွံဇမၞးဂှ် နွံဂၠိုၚ်ရောၚ်။
၂၅။ ပ္ဍဲလိုက်ဏံ သတ်တှ်ေတုဲ လွဟ်မွဲမွဲသာ် နွံမံၚ်သၟးရ။ ယဝ်ဟွံမွဲမ္ဂး ဗီုညးတၞဟ်ဖန်ဒးဒုၚ်တုဲ တန်တဴလအ်အ်ဟွံမာန် ကၠေံကၠက်အာပြဟ်ဟ်ရောၚ်။ ကၞုတအ် အရုတ်တအ် နွံကဵုခၞော်ကြံၚ်ၚ်ဂှ် ဒှ်လွဟ်ဍေံကီုရ။ လွဟ်ဟီုဂှ် သွက်ဂွံစဵုဒၞာဇကု ကေုာံ သွက်ဂွံ သ္ပမာန် လ္တူညးတၞဟ်ရန်တၟအ်နွံၜါသာ်ရ။ လွဟ်စကာသွက်ဂွံစဵု ဒၞာဇကုနွံဂှ် ခိုဟ် ဒးရး၊ ပိုဲဒးထံက်ဂလာန်ရောၚ်။ သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး သတ်ဂြိုပ်အရိုၚ်တအ်ကီု မၞိဟ်စိုတ်ဓါတ်နွံ ဗီုသတ်ဂြိုပ်အရိုၚ်တအ်ကီု ကၠုၚ်ကဵုဘယ်ပၠံၚ်ၜးသ္ပမာန်မ္ဂး ပိုဲဒးဒုၚ်သက်က်ရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ လွဟ်ဇကုဂှ် အခါလဵုမွဲလ္ပအပ် ဒပ်ဇကုဂှ် အခါလဵုမွဲ လ္ပဒုၚ်ပလီု လွဟ်ဟွံမွဲ ဒပ်ဟွံမွဲမ္ဂး ဗီုညးဖန်ဒးဒုၚ် ညးကၠုၚ်သ္ပမာန် ဒးယာံဒးလ္ၚောဝ်ရောၚ်။
(၃၀)
၂၆။ ဂကူညးကဵုညး ဂကောံညးကဵုညး လွဟ်/ဒပ်စဵုဒၞာ ညးတအ်နွံဟေၚ် ရဲမိက်ဂွံ ကြံကြသ္ပမာန်တအ် ဖေက်ဓညချပ်ဗ္စာဒးကၠုၚ်တုဲ ထိၚ်ဒဝ်အာဓဝ်ၜိုဟ်လလံမာန်ရောၚ်။
၂၇။ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ဓဝ်ၜိုဟ်လလံကီု သီုပရရေၚ်ဆာန်ကၟိန်ဂကူအိုဿီုမာန် ဂကူမွဲကဵုမွဲ ကဆံၚ်ဒးတုပ် ပရေၚ်ဂကူညးညးဖန် အခေါၚ်သာ်ဝွံ ဒးနွံရောၚ်ဂှ် ဂကူဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်မံၚ်တအ်ဟေၚ် ဒုၚ်ကေတ်တုဲ ဟီုဂးမံၚ်၊ ဂကူဂွံလဝ်စေဝ်လ္တူတအ် ဒုၚ်တဲမာန် ဟီုဂးမံၚ်၊ ဂကူဂွံလဝ်စေဝ်လ္တူတအ် ဒုၚ်တဲမာန် စှ်ေမံၚ်စိုတ်ဟွံသေၚ် ညးတအ်ညံၚ်ဂွံဒုၚ်ကၠုၚ်တဲမာန် နပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သၟး ဟီုဂးဂှ် ညးဟွံကၠိုဟ် ဒးဟီုသီုကဵု ပရေၚ်ပၞာန်ရောၚ်။
(၃၁)
၂၈။ ပ္ဍဲဝၚ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်ပိုဲပွိုၚ် (၇၀)သၞာံပြၚ်ဏံ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်မွဲမွဲ ဒးဒုၚ်ပ္တိတ်နကဵုဇြဟတ်ပၞာန်တုဲ အိုတ်အာဟွံမွဲဏီ။ ဒးဒုၚ်လီနနဲပရေင်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ အပ်ထောံလွဟ်ဟေၚ် အိုတ်အာဂှ် နွံဂၠိုၚ်ကဵုဂကောံရ။
၂၉။ ဂကောံအပ်ထောံလွဟ်တအ်ဂှ် အပ်တုဲ အဝဵုပိုတ်သြဇာပၠိုတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ်ချိုတ် ဒဵုလမျီုအိုတ်ယာက္ဍိုပ်ဟွံမာန် လုပ်ဝိုၚ်ဟွံဂွံရ။
၃၀။ နွံပၟိက်ကဵုဓဝ်ၜိုတ်လလံမ္ဂး ဗလးထောံလွဟ်မွဲလါ်ဓဝ်ဂှ် ဂွံမာန်ဟွံသေၚ်ရ၊ ပြသၞာရပ်လွဟ် ဂွံကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် တာလျိုၚ်နွံမွဲလါ်ဓဝ်ဟွံသေၚ်၊ မိက်ဂွံပြေပြံၚ်မ္ဂး ဒးပညဳပညပ်အကြာၜါ ဒးသၠးဖဵုဒးကဵုကေတ်သီုၜါလ္ပါ်ရောၚ်၊ သာ်ဝွံဟွံ သေၚ် မွဲလ္ပါ်ဟေၚ် ဗလးထောံလွဟ်မ္ဂး သၠဒကေဝ်ဒးစေၚ်ဂၠိုၚ်အာတုဲ သ္ၚောဲခြာအာကဵုဓဝ်ဍာံ သ္ၚောဲခြာအာကဵုဓဝ်ၜိုဟ်လလံရောၚ်။
၃၁။ ဖျေံလွဟ်၊ အပ်လွဟ်၊ သၠာဲထောံလွဟ်ကဵုဒဳမဝ်ကရေဇြဳသၠာဲထောံလွဟ်ကဵုဓဝ်ၜိုဟ်လလံ လုပ်အာဗွိုၚ်တၟးတအ်ဂှ် ဝေါဟာၜိုန်ဟွံတုပ် ကၠာလေဝ်အဓိပ္ပါယ်တုပ်ပ်ရ။ဒုၚ်ကမျ ဒုၚ်ယျံက် ဒုၚ်ထံက်ၜံၚ် ဒုၚ်သ္ပ ဍိက်ဖအိုတ်ရ။
၃၂။ ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဒှ်သွက်စဵုဒၞာဂကူ စဵုဒၞာဍုၚ် စဵုဒၞာပိုန်ဒြပ် တိဍာရ၊ အရာအိုဿီုတအ်ဂှ် ပရေၚ်စဵုဒၞာနွံဟေၚ် တန်တဴအာမာန်ရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ဆာန်ဂကူဍာံမ္ဂး ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာဂကူဂှ် ဒးပခိုၚ်လဝ်ရောၚ်။
(၃၂)
၃၃။ ပေဲါပၞာန်ဂှ် အန္တရာယ်ဇၞော်၊ လမျီုဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်၊ ဒြပ်ရတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်၊ဒးလေၚ်ဆောံမံၚ်တုဲ ၜိုန်ဟွံမွဲပၟိက်ကီုလေဝ် ဗလေတ်ပဲါထောံသောၚ်ၚ်ဂွံဟွံသေၚ်၊ ဟွံပြေၚ်ရေၚ်ပလေဝ်ပလေတ်လဝ်မ္ဂး ပရေၚ်ဒးလေဝ် ဆောံတအ်ဂှ် ဂၠိုၚ်အာနူကဵုဝေၚ်ပၞာန် ဏီရောၚ်။
၃၄။ ဒပ်ပၞာန်မွဲမွဲဂှ် လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံမွဲ စေဝ်ပၞောန်ဟွံမွဲမ္ဂး ဒှ်အာဗီုဂကောံဒမၠမွဲကီုရောၚ်။
၃၅။ သတီုလဝ်ဂြိုဟ် မ္ၚိုဟ်လဝ်စိုတ် ချိုတ်အာတှ်ေတုဲ ဟွံမွဲ ကဵုဂွန် ဟွံမွဲကဵုအစဳအဇန်မ္ဂး ကေတ်ဇမၞးသၞ ဟွံမာန်။
(၃၃)