ပလံင် (ဂကူ)
A Ta'ang tribal woman near Kalaw, Shan State, Burma | |
လၟိဟ်မၞိဟ် | |
---|---|
557,000 (est.) | |
ဒေသ ဂကောံမၞိဟ် မပဒတဴဂၠိုင် | |
Burma, smaller populations in Yunnan, China and Thailand | |
အရေဝ်ဘာသာ | |
Ta'ang | |
ဘာသာမစ္ၜုဲစ္ၜော် | |
Theravada Buddhism |
ဂကူ ပလံင် (အၚ်္ဂလိက်: Palaung, ဗၟာ: ပလောင် လူမျိုး [pəlàʊɰ̃ lùmjó]; Thai: ปะหล่อง လဆောဝ် ချူ ဗတ်အင်္ဂလိက် Benglong Palong) ဟွံသေင်မ္ဂး တအင် ဂှ် ဒှ် ဂကူ မလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲဂကောံဂကောံသြသတြောအေရှတေစ် ပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲ သဟရးဗၟာ မ္ဂး တွဵုရးသေံဇၞော်၊ ပ္ဍဲရးစိန် (ကြုက်) မ္ဂး ရးယူနာန်၊ ရးမရာဇ်သေံ မ္ဂး သကုတ်သၟဝ်ကျာ။ ပ္ဍဲ ရးစိန် မ္ဂး ကော်စ De'ang (Chinese: 德昂族; pinyin: Déángzú လဆောဝ် ချူ Deang) ရ။
ဒၞာဲဒတန် ဂကူပလံင် (ဝါ) ဂကူတအင် မပဒတဴဂၠိုင်အိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲဒေသပကင်ရင်အပိုင်ပလံင် ဍုင်ဇၞော် ဏာမ်သာန်၊ မနွံ ပ္ဍဲတွဵုရးသေံဇၞော် ရ။
ဒပ်ပၞာန်ဂကူပလံင် ဗတိုက်ဒၟံင် အလဵုအသဳဗၟာ သွက် ဂကူပလံင် ဂွံဗၠးၜး နူ သၞာံ ၁၉၆၃ တေအ်ရ။ စိုပ် သၞာံ ၁၉၉၁ ဂှ် ဒပ်လွပ်လွဟ်ဂကူပလံင် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော ကုအလဵုအသဳဗၟာ၊ တုဲ ဒပ်တၟိ မကော်ဂး ဒပ်ပၞာန် ဗၠးၜး ဂကူတအင် ဂှ် လုပ်ဒၟံင် ပေါဲဗတိုက် ကုအလဵုအသဳဗၟာရ။[၁] ပ္ဍဲဒေသ ဂကူပလံင်ဂှ် နကုအလဵုအသဳဗၟာကီု သီု ကုဂကောံလွပ်လွဟ်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် ကၠောန်ပ္တိတ်ဒၟံင် ဘိင်တုဲ ပြသၞာ ညးဍုင်ကွာန် ဂကူပလံင် မစောဲ ဂဥုဲၜူမာဲဂှ် ဒးဆဵုဂဗဒၟံင် ဇၞော်ကုဒြဟတ်ရ။[၂]
ဂကောံဂကူ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ဂကူပလံင်ဂှ် နွံ ကုဂကူလစှ်ေ ပိ မကော်ဂး ဂကူပလေ (Palé)၊ ဂကူယှိုယ် (Shwe) ကောံ ကုဂကူရူမာဲ (Rumai)[၃] ဂကူလစှ်ေပိဂှ် ပံင်ပ္ကောံတုဲ နကုအလဵုအသဳစိန် (ကြုက်) ကော်စ ဂကူဒေအင် (De'ang)၊ တုဲ နကုယၟုဏအ်ရ စၞးမကော် ဂကူပလံင်ဂှ် ညးတအ် ကော်စ ဂကူညးတအ် တအင်။ ဂကူဒနဝ် (Danau/Danaw) လေဝ် ပါလုပ် ပ္ဍဲဂကောံဂကူပလံင်ကီုရ။
အရေဝ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ဂကူပလံင် (ဝါ) ဂကူတအင်ဂှ် ဟီုအရေဝ် သြသတြောအေရှတေစ်တုဲ သီုဖအိုတ် ဂကောံဂကူပလံင် နွံ ပိဂကူ ပလေ (ရူဆင်)၊ ရူမာဲ၊ ယှိုယ်။
ဂမ္စာဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲ ရးစိန် ဂကူတအင်တအ် ပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲ ကွာန်ဂမၠိုင် မနွံ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင် ဇြေန်ကင် (Zhenkang County) ကု ပွိုင်ဍုင်ဂျေန်မာ (Gengma County)။[၄] ဂကူတအင်ဂှ် လ္ၚဵုကော်စ လဴပုလဴ Laopulao (牢普劳) ပ္ဍဲ ရးဗၟာမ္ဂး နွံတြဴဂကူ။[၄]
- Dazhai Township (大寨乡), Muchang District (木厂区), Zhenkang County: Bangwa (邦娃) Dazhai (大寨), Xiazhai (下寨), Huoshishan (火石山), Laobandeng (老班登), Mahuangqing (蚂蟥箐) of Chaikao (柴考)
- Nansan Township (南伞乡), Pengmushan District (彭木山区), Zhenkang County: Xiaochanggou (销长沟), Beiyan (北岩)
- Hongmulin (红木林) and Manxing (曼兴) of Hewai District (河外区), Gengma County: Junnong (君弄), Mamao (马冒), Jinmo (金莫), Muyin (木因), Xungang (巡岗)
စ္ၜောဲစ္ၜော်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ဂကူတအင် ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ဒှ် ညးမရှ်ေသှ်ေ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာတုဲ ဇၟာပ်ဇၟာပ်ကွာန်တအင်ဂှ် နွံ ကုဘာလကျာ်ရ။ ကောန်င္ၚာ်ပေင်အာယုက် စှ်သၞာံမ္ဂး ပလံင်ဏာ ကဵုပထပိုယ် သွက်ဂွံ ကတ်လိက်၊ ပထပိုယ် ပယျင်တုဲ ရာံတိတ် မံင်ဘဝခရှ်ဂၠိုင်ရ။
ဂကူရိင် (Riang) မွဲဂကူရ ဟွံလုပ် ဗုဒ္ဓဘာသာတုဲ၊ ဂကူဏအ် ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ဒှ် ညးမရှ်ေသှ်ေ ကလော် (Animism)အိုတ်ရ။
ဆက်လ္ၚတ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- Palaung Women's Organisation. (2006). Poisoned Flowers: The Impacts of Spiralling Drug Addiction on Palaung Women in Burma. Tak, Maesot, Thailand: Palaung Women's Organisation.
- Ashley, S. (2006). Exorcising with Buddha Palaung Buddhism in Northern Thailand. Ottawa: Library and Archives Canada = Bibliothèque et Archives Canada. ISBN 0-494-03309-6
- Howard, M. C., & Wattana Wattanapun. (2001). The Palaung in Northern Thailand. Chiang Mai, Thailand: Silkworm Books. ISBN 974-88325-1-1
- Cameron, A. A. (1912). Notes on the Palaung of the Kodaung Hill Tracts of Mong Mit State. Rangoon: Govt. Printer.
- Milne, Mrs. Leslie. (1924). The Home of an Eastern Clan: A Study of the Palaungs of the Shan State. Oxford: Clarendon Press.
ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]Page မဝ်ဂျူ:Gallery/styles.css has no content.
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- ↑ Ta'ang army suspends talks with govt as clashes continue (27 August 2013). Archived from the original on 2014-08-03။ Retrieved on 2024-09-02။
- ↑ "Turning a new leaf? Ethnic rebels along Myanmar's rugged frontier help eradicate poppy fields"၊ Fox News၊ 12 December 2015။
- ↑ The Indigenous Palaung People.
- ↑ ၄.၀ ၄.၁ 中国少数民族社会历史调查资料丛刊》修订编辑委员会. 2009. 德昂族社会历史调查, p. 94. Beijing: Minzu Chubanshe.