ပိဋကတ်ဘာသာမန် (ပါဠိပါဲစိုတ် သကုတ်−၂)
၂။ ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်သံဃာဒိသေသ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၂.၁။ ပဌမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲဗြဴတအ် အာပတ်သံဃဒိသေသ်ဂမၠိုၚ် စှ်ထပှ်ဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။
678) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးမွဲတၠ ကဵုဒါန်တိုက်ဂြပ် ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ စုတိကလိလောန်စဴအာရ၊ ပၞောဝ်ကဵုကောန်ၜါတၠ မၞုံတဴကုဥပးဂှ် မွဲတၠဂှ် ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါရ၊ ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာရ၊ မွဲတၠဂှ်တုန် မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာရ၊ ကောန်ၜါတၠဂမၠိုၚ်ဂှ် ပါ်ပရအ်တဴ ကြက်ဂြပ်မကၠုၚ်နူမအံက်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “တိုက်ဂြပ် နွံကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပါ်ပရအ်တိုက်ဂြပ်ဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ် ကဵုညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်မ္ဂး ညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “ယွံကောန်နာဲ လ္ပဟီုသ္ဂးရဴဝွံညိ၊ မအံက်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကဵုလဝ်ဒါန်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “တိုက်ဂြပ် နွံကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပါ်ပရအ်တိုက်ဂြပ်ဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “ယွံကောန်နာဲ လ္ပဟီုသ္ဂးရဴဝွံညိ၊ မအံက်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကဵုလဝ်ဒါန်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “တိုက်ဂြပ် နွံကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပါ်ပရအ်တိုက်ဂြပ်ဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် “ယဝ်ဒှ်အဲပိုၚ်မ္ဂး (ယဝ်အဲဂွံမ္ဂး) အဲလေဝ် ကြက်ကဵုဒါန်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) “ပါ်ပရအ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ အခိၚ်ပါ်ပရအ်ဂြပ်ဂှ် (တိုက်ဂြပ်ဂှ်) အာစိုပ်ဇရေၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်တိတ်အိုတ်ညိ၊ တိုက်ဂြပ်အဲဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ဂးတိုန်ဂလာန်ဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံကောန်နာဲ လ္ပဟီုသ္ဂးရဴဝွံညိ၊ မအံက်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကဵုလဝ်ဒါန်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲဒှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတြုံဂှ်ရ။ ကဵုဒါန်တုဲရ ဟဂွံကဵုဒါန်ဏီရ ရဴဝွံ ကယျာန်ဓဝါတ်တုဲ သၟာန်တဴ အမာတ်ဇၞော် မဒှ်ညးသ္ဂုတ်သွာတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ကဵုလဝ်ဒါန်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲရ ရဴဝွံ ညးလဵုမွဲတီရော?” ရဴဝွံ အမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် သၟာန်အိုတ်ရ။ သၟာန်တဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲတအ် စွံသက်သဳတုဲ ဒါန် မကဵုဒါန်သၠးပွးဂှ် တၠအဲအမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ညာတ်လေဝ်ကေၚ်ညာတ်ဟာ မိၚ်လေဝ်ကေၚ်မိၚ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုအမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴဂမၠိုၚ် ဟီုဂလာန်ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ” ဂှ် တိုက်ဂြပ်ဂှ် သ္ပတဴဂြပ်ဘိက္ခုနဳသၚ်ပိုၚ်အိုတ်ရ။ တြုံဂှ် ဟိုတ်မကျအာဂှ်ရ ဗြဴက္ဍိုပ်တ္ၚာတ် ဂကူအယုတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ခမဳဗြဴဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ “မုဟိုတ် ပၠံၚ်ၜးကေတ် တိုက်ဂြပ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟီုလဴပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုအမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ အမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ထပ်စွံဒဏ်ကုတြုံဂှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တြုံမဒးဒုၚ်တပ်စွံလဝ်ဒဏ်ဂှ် ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာတဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ဩဝ်တ္ၜေဟ်လက်ချဴဟီုတေၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ်တဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟီုလဴပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုအမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ပၠန်ဂှ်ရ အမာတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ကဵုကၠေၚ်ဒက်တြုံဂှ်အိုတ်ရ။ ဂကောံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပၠံက်ကေတ်တိုက်ဂြပ်အိုတ်ရ၊ မရနုက်ကဵုၜါအလန်ဂှ် ကဵုတပ်စွံဒဏ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်တုန် ကြက်ကဵုဂစိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဂဗုဓ်စုတ်ဂလာန် နပၞောတ်,မာန်တုဲ သ္ဂောံပဒတဴရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဂဗုဓ်စုတ်ဂလာန် နပၞောတ်,မာန်တုဲ ပဒတဴရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဂဗုဓ်စုတ်ဂလာန် နပၞောတ်,မာန်တုဲ ပဒတဴရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
679) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံဍိက်ကီု ကေုာံသၟာကမၠောန်ကီု ဗွဲတွဵုမယုတ် ကေုာံခမဳပြဘာဇ်မ္ၚးသာသနာလေဝ် သ္ပဂဗုဓ်စုတ်ဂလာန် နပၞောတ်,မာန် (သ္ပအမှု) တုဲ ပဒတဴမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံ ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ပဌမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ပွံက်ပဌမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ် 680) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ သ္ပဂဗုဓ်စုတ်ဂလာန် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပွမသ္ပအမှုရ။ သမ္ၚေဟ် မ္ဂးဂှ် ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ အုပ်ဓုပ်ပိုၚ်ပြဳတုဲ ပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိရောၚ်။ ကောန်သမ္ၚေဟ် မ္ဂးဂှ် ကောန်ကောဒေံညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဍိက် မ္ဂးဂှ် ဍိက်ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသ္ၚိ ဍိက်ရာန်နဂြပ် ဍိက်ဂၠုဲရောၚ်။ သၟာန်ကမၠောန် မ္ဂးဂှ် ညးမဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒုၚ်လိၚ်ရောၚ်။ ခမဳပြဘာဇ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံ ခမဳတြုံ ခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳတြုံ သာမဏဳဗြဴတုဲ ညးမတၞီလုပ်ပ္ဍဲပြဘာဇ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ “ကြက်ဂဗုဓ်စုတ်အမှုရ” ရဴဝွံ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟီုလဴဗ္စ ကုညးမွဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟီုလဴဗ္စ ကုသကအ်ပွံၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဂဗုဓ်အမှုတုဲဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုတ်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန်ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် သွက်အာပတ်ဂှ် သၚ်ဟေၚ် သ္ဒးကဵုမာနတ်ရ၊ သ္ဒးတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ သ္ဒးပၠုပ်အဗ္ဘာန်ရ၊ ခမဳဗြဴၜါဇကုပိဇကုကီု၊ မွဲဇကုကီု၊ ကဵုမာနတ်ဟွံဂွံရ၊ တံၚ်ဓဇက်တမ်ဟွံဂွံရ၊ ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဟွံဂွံရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ၊ (ယၟုမတွံဂး သံဃာဒိသေသ်ဂှ်) ယၟုဂကောံအာပတ်ဂှ်ဟေၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
681) ဂကောံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟိုတ်မတံၚ်ဓဇက် ဇရေၚ်ညးဇၞော်ဓရ်တုဲ အာမ္ဂး၊ အာတ်ပၟၚ်ပၟဲမ္ဂး၊ သီုဟွံရန်တၟံ ဟီုလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပဌမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၂။ ဒုတိယသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
682) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳ သမ္ဘာသၟိၚ်လိစ္ဆဝဳမွဲတၠဂှ် ကလိလောန် တြုံတၠသ္ၚိတုဲဒ္ဂေတ်ရ ‘ဒေပ်တြုံဍောတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်သ္ပမိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်’ ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂှ် “ဩဝ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွဂှ်ညိ၊ ကြက်ဒးသ္ပဟွံမွဲကဵုဖဵု ကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုဗြဴဂှ်ရ။ ရဴဝွံ ၜိုန်ဟီုသ္ဂးလေဝ် ဟွံကလၚ်စရ။
ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳ ဂကောံသၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုတဴ နကဵုကိစ္စကေၚ်ကာထေက်ကဵုသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂှ် “ယွံနာဲတအ် ဩဝ်ကဵုအခေါၚ်ကုအဲ ဗြဴမွဲညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုသၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဗြဴဂှ် မၞုံယၟုသာ်လဵုရော? ရဴဝွံ (သၟာန်အိုတ်ရ)။ သမ္ဘာအဲဂှ် ကလိလောန် (အဲ) တုဲ ဒ္ဂေတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ကြက်ဂစိုတ်ကၠေံ ဗြဴဂှ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (သမ္ဘာတၠအဲဂှ် တၠအဲဟေၚ်) ဩဝ်တီကေတ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးအိုတ်ရ)။ ဗြဴဂှ် “တြုံတၠသ္ၚိအဲ ကြက်ဂစိုတ်အဲရဂး” ရဴဝွံ ဟိုတ်မဂွံမိၚ်ကေတ်ဂှ်ရ ဂိုၚ်ကေတ်ဂြပ်ကသပ်မၞုံကဵုၚုဟ်မးတုဲ အာဍုၚ်သာရဝှ်တုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်တဴဒဒှ်ခမဳရ၊ တဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်ကဵု တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ။ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်တဴဒဒှ်ခမဳရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံမွဲပၟိက်ကဵု တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ။ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ ထ္ၜးကဵုဂြပ်ကသပ်တုဲမ္ဂး အာတ်တဴဒဒှ်ခမဳရ၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုန် ဂိုၚ်ကေတ်ဂြပ်ကသပ်တုဲ သ္ပကဵုခမဳရ။
ပ္ဍဲအထိုက်အတန်ဂှ် သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တဴဗြဴဂှ်မ္ဂး အာဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ အခိၚ်မဂွံညာတ်ကေတ် သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလတုဲ— “ယွံသၟိၚ်မပြဲ သမ္ဘာအဲဍိက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂြပ်ကသပ်မၞုံကဵုၚုဟ်မးတုဲ စိုပ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ရ၊ သၟိၚ်မပြဲ ဩဝ်ကဵုအခေါၚ် ဗြဴဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတိုန်ရ။ ယွံအမာံ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဩဝ်ဟီုလဴထ္ၜးညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဂွံညာတ်ကေတ် သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီတိုန်ရ)။ ယွံအမာံ ယဝ်သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး အခေါၚ်ကၠောန်သ္ပဗြဴဂှ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲဟွံမွဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံဓရ်ဗွဲမဒးရးရ၊ သွက်ဂွံသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ကဵုဂွံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲဗွဲမဒးရးညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ကမၠတ်ဗြဴအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကမၠတ်ဗြဴရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳကမၠတ်ဗြဴရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴ ထုလ္လနန္ဒာသ္ပကဵုခမဳ ကမၠတ်ဗြဴရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
683) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုကဵုမတီတဴ ကမၠတ်ဗြဴ မပြာကဋ်ရဴဝွံမ္ဂး ညးမထေက်ကဵုဂစိုတ်ဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴစ သၟိၚ်ကီု သၚ်ကီု ဂိုဏ်ကီု ဂကောံမၞိဟ် (ညးသ္ပကဵုသီုမွဲစွံ) ကီု အစန်အဒက် (ဂကောံညးဗၞိက်) ကီုတုဲ ဝေၚ်ကၠေံ ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ဒုတိယသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
684) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ တီရ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် တီရ၊ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟီုလဴကုခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် ဟီုလဴရ။ ကမၠတ်ဗြဴ မ္ဂးဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဗြဴဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ်မသုန်ၜဲ ဂြပ်မထေက်တန်ၚုဟ်မး လောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် ကမၠတ်ဗြဴမ္ဂးရ။ ညးမထေက်ကဵုဂစိုတ် မ္ဂးဂှ် လတူမၞိဟ်သအာၚ်ဂမၠိုၚ် “ဗြဴဂှ် ထေက်ကဵုဂစိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပြာကဋ်ရ။ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴထ္ၜးတုဲ။ သၟိၚ် မ္ဂးဂှ် ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ သၟိၚ်ဂှ် ဒၠောံဗတောန်အုပ်ဓုပ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီလဴဗ္စသၟိၚ်ဂှ်ရ။ သၚ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဘိက္ခုနဳသၚ်ရ၊ သ္ဒးဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဘိက္ခုနဳသၚ်ဂှ်ရ။ ဂိုဏ် မ္ဂးဂှ် ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ဂိုဏ် ဒၠောံဗတောန်အုပ်ဓုပ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဂိုဏ်ဂှ်ရ။ ဂကောံ မ္ဂးဂှ် ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အစန်အဒက် ဒၠောံဗတောန်အုပ်ဓုပ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ အစန်အဒက်ဂှ်ရ။ ဝေၚ်ကၠေံ ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံ ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ။
ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံ ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဗော်တဳဂမၠိုၚ် ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဗော်ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မၞုံၜါဂကူအိုတ်ရ။ ဝေၚ်ကၠေံ ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ ကြက်သ္ပကဵုခမဳရ ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ် သၟိတ်တဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ စွံပတန်ဉတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ် ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာကမ္မဝါစ်ဗြဴကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာတုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။
ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန် ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။
သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
685) ပ္ဍဲကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကမၠတ်ဗြဴတုဲ ဝေၚ်ကၠေံဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ ဝေၚ်ကၠေံဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကမၠတ်ဗြဴဟွံသေၚ်တုဲ ဝေၚ်ကၠေံဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုကမၠတ်ဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုကမၠတ်ဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကမၠတ်ဗြဴဟွံသေၚ်တုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
686) ဟွံတီတုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ သ္ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ သ္ပကဵုပယျၚ် ဗြဴမကေၚ်သ္ပခမဳတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ဒုတိယသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၃။ တတိယသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
687) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴကွးပဒတဴဇရေၚ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် ဒှ်သေက်ဇဵုကယျာန်ဓဝါတ် ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ က္ညအာကွာန် ဌာန်ကလောမသနွံရ။ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ ဟွံညာတ်ခမဳဗြဴဂှ်တုဲ “ခမဳဗြဴမဟိမုဝွံ ဣလဵုရော? ဟွံညာတ်ကေတ်ရသွံ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴ ဒှ်သေက်ဇဵုကယျာန်ဓဝါတ် ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ဟဂွံညာတ်ကေတ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးတဴမ္ဂး ယွံမိနာဲတအ် ပ္ဍဲကွာန်မဟိမုဝွံ ကလောမသခမဳဗြဴဂှ်နွံရ၊ က္ညအာကွာန်ဂှ်တုဲ ဩဝ်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် က္ညအာကွာန်ဂှ်တုဲ အခိၚ်မဂွံညာတ်ကေတ် ခမဳဗြဴဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် ကၠုၚ်တဴညးမွဲဓဝ်ရော? ပသာ်ရော? ဟွံဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် အာတဴကွာန်သအာၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ်အာတဴကွာန်သအာၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရာ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် အာတဴကွာန်သအာၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ညးမွဲဓဝ် အာတဴကွာန်သအာၚ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
688) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု နူဍုၚ်သာကေတ သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴဂှ် သ္ဒးတတ်ကၠောံၜဳတုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၟာဂၠုၚ်ဂဒိုအ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ပလံၚ်ကဵုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂဒိုအ်အိုတ်ညိရဴ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် မွဲလတုန်ဓဝ် တၞဟ်နပလံၚ်ဏာ သီုညးၜါတၠဂှ် ဟွံသၟဟ်အစောံရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ သၟာဂၠုၚ်ဂဒိုအ်မွဲတၠဂှ် ပလံၚ်စၠောံဏာဂဒိုအ် ခမဳဗြဴမွဲတၠတုဲ သၟာဂၠုၚ်ဂဒိုအ် မပလံၚ်စၠောံဏာတုဲဂှ် ပလီုပလာ်ကၠေံ ခမဳဗြဴမကၠောံအာတုဲဂှ်တုဲ သၟာဂၠုၚ်ဂဒိုအ် မဟဂွံပလံၚ်စၠောံဏာဏီဂှ် ပလီုပလာ်ထောံ ခမဳဗြဴမဟဂွံကၠောံဏီရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါတၠဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ အာမွဲစွံတုဲ သၟာန်တဴ (ရၚ်သကအ်) အိုတ်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ဟွံဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ ယွံနာဲဗြဴ ဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲလေဝ် ဟွံပလီုပလာ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ ယွံနာဲဗြဴ ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာစိုပ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် ကၠောဴအာ သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် ကၠောံအာ သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် ကၠောံအာ သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ညးမွဲဓဝ် ကွာန်မွဲသအာၚ်လေဝ် အာမ္ဂး၊ ညးမွဲဓဝ် သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်တေံ ကၠောံအာမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏ မကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
689) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာတဴဍုၚ်သာရဝှ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂမၠိုၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ စိုပ်အာကွာန်မွဲကွာန်အိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရ၊ ထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရ၊ တြုံမွဲတၠဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမညာတ် ဒးခမဳဗြဴဂှ် စိုတ်ဆာန်မဒက်ဂြေန် ဒှ်ကၠုၚ်တုဲ လးကဵုဒၞဲါသတိက် သွက်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး သွက်ခမဳဗြဴ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဂှ်တုန် လးလဝ်ကဵုဒၞဲါသတိက် ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “တြုံဝွံ ရာဂရာန်သကိုတ် ထပက်ထပူဒၟံၚ်ရ၊ ယဝ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံမ္ဂး၊ ဗရုရမျာၚ်မပၠန်ဂတး ကြက်ကတဵုဒှ်ကုတဲရ” ရဴဝွံ သမ္တီကေတ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာသ္ၚိဒကာမွဲတၠတုဲ တိက်တဴရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တြုံဂှ် ကၠုၚ်အခိၚ်ဗ္တံတုဲ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တဴ ခမဳဗြဴရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဂှ်မ္ဂး ထ္ဍိၚ်ဒးခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟိုတ်မဟွံညာတ်ကေတ် ခမဳဗြဴရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဂှ်ရ “ခမဳဗြဴဂှ် အဆတ်ဨကန် တိတ်အာ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် အခိၚ်မကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ မုဟိုတ် တိတ်အာ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳဗြဴ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဂှ်အိုတ်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက်တုန် တိတ်အာ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ ညးမွဲဓဝ် စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲ ပဒတဴရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ ညးမွဲဓဝ် စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲ ပဒတဴရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ ညးမွဲဓဝ် စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲ ပဒတဴရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကွာန်မွဲသအာၚ်လေဝ် အာမ္ဂး၊ ညးမွဲဓဝ် သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်လေဝ် ကၠောံအာမ္ဂး၊ ညးမွဲဓဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲလေဝ် ပဒတဴမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏပကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
690) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဍုၚ်သာရဝှ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် ဟိုတ်မၞုံကဵုတရဴဇၞော် မပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဂှ်ရ ညးမွဲဓဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ်တုဲ ဗက်ကၠုၚ်နူလက်ကရဴရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဗြဴဂှ်တုဲ ပလီုပလာ်ထောံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် ညးမွဲဓဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ် လက်ကရဴရော? တၠအဲ ဟွံဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ်သကအ်ပွံၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ် နူသကအ်ပွံၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ညးမွဲဓဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ်နူသကအ်ပွံၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
691) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ညးမွဲဓဝ် ကွာန်မွဲသအာၚ်လေဝ် အာမ္ဂး၊ ညးမွဲဓဝ် သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်လေဝ် ကၠောံအာမ္ဂး၊ ညးမွဲဓဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲလေဝ် ပဒတဴမ္ဂး၊ ညးမွဲစဓဝ်နူသကအ်ပွံၚ်လေဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံ ဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်တတိယသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
692) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျ နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ညးမွဲဓဝ် ကွာန်မွဲသအာၚ်လေဝ် အာ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာ အာစဵုဗိုၚ်ဒပ်ကွာန်မၞုံကဵုအစဵုဗိုၚ်ဒပ် လဂါမ်ဇိုၚ်ပဌမဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာလဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာ ဥပစာကွာန် မဟွံမွဲကဵုအစဵုဗိုၚ်ဒပ် လဂါမ်ဇိုၚ်ပဌမဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာလဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအရာ ညးမွဲဓဝ် သြၚ်ကြုၚ်မွဲလပါ်လေဝ် ကၠောံအာ မ္ဂးဂှ် ကြုၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဗၞဳအဝဏ်ပိပြကာတုဲ သပိုၚ်မဗိုၚ်လဝ် ဒဒက်တဴခမဳဗြဴမတတ်ကၠောံ နူမွဲမွဲဒၞဲါဂှ်ဍေက်ဍာ်ရ၊ (ပ္ဍဲအရာဝွံ ကြုၚ်မ္ဂးရ)။ ကုခမဳဗြဴမကၠောံ နဇိုၚ်ပဌမမွဲလပါ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကၠောံ နဇိုၚ်ဒုတိယမွဲလပါ်ဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ညးမွဲဓဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ပွံၚ်တုဲလေဝ် ပဒတဴ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဗြဴ မဒှ်ဃောသၠးကၠေံ ဌာန်ၜါဟတ်မွဲဍ ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံအရှိုဏ်တိုန်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ သၠးကၠေံတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ညးမွဲဓဝ် နူသကအ်ပွံၚ်လေဝ် သှေ်ၜက်ဒၟံၚ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟွံမွဲကဵုကွာန် ကုခမဳဗြဴ မဒှ်ဃောသၠးကၠေံ ဌာန်မထေက်ကဵုညာတ်မာန်မိၚ်မာန် ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံအရှိုဏ်တိုန်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ သၠးကၠေံတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန် ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္၈း “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
693) ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဂှ် စ္ဍးအာထောံကီု ရာမ်တိတ်အာခရှ်ကီု ချိုတ်အာကီု ပြံၚ်အာဘာတဳကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
တတိယသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၄။ စတုတ္ထသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
694) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် လေပ်ကဵုဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု လေပ်ဟီုဂလာန်စှေ်စးသၟးဟွံက အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ်သၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပတဴရ။ သ္ပကမ် ကုခမဳဗြဴဂှ်မ္ဂး ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လေပ်ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အဃောခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာဒၟံၚ်ကွာန်သၟတ် နကဵုကိစ္စကေၚ်ကာမမိက်ကဵုမွဲမွဲဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် “ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ စ္ဍးအာတုဲရ” ရဴဝွံ ဟိုတ်နူဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် ဗက်ပတိတ်ထောံ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုစိုပ်ဒတုဲကၠေံ ကိစ္စကေၚ်ကာထေက်ကဵုသ္ပပ္ဍဲကွာန်သၟတ်ဂှ်တုဲ မွဲလှေ်ပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာလဳဂှ် ဒၞဲါလေဝ်ဟွံလးကဵုကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ၊ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်လေဝ် ဟွံဖျေံစွံပတန်လဝ်ဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ ဗဗေၚ်သ္ၚာလေဝ် ဟွံဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ နကဵုဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံသၟာန်ရ၊ ‘ဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံဗဂိန်ကဵုရ’၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ်_ “ယွံနာဲဗြဴ သီုအဲကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ် မုဟိုတ် ဟွံလးကဵုဒၞဲါဂှ်ရော? ဟွံစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ဂှ်ရော? ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ ဟွံဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာဂှ်ရော? နကဵုဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံသၟာန်ရော? ‘ဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံဗဂိန်ကဵုရော?’ ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ယွံနာဲဗြဴ ကုအဲဍိက်ဂှ် ဟိုတ်သွက်ဂွံဒှ်မသက္ကုစ္ၜုဲစ္ၜော် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ဂောံဒှ်မသက္ကုစ္ၜုဲစ္ၜော်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံနာဲဗြဴ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ “ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဝွံ သွက်ဂွံစ္ၜုဲစ္ၜော်ဟွံမွဲရ၊ ညးပြာကဋ်ဟွံသေၚ်ရ၊ သွက်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဝွံ ခမဳဗြဴမဆေဝ်ဒဝ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဟွံမွဲရ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) ဟိုတ်နူဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် ဗက်ပတိတ်ထောံအဲဍိက်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်အိုတ်ရ၊ ဟွံတီကေတ်ကမ်ကီု ဒုဟ်ကမ်ကီု ပွမကမ်လီုလာ်ကီု ပွမကမ်ဍိုက်ပေၚ်ကီုအိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် တီကေတ်ကမ်ကီု ပွမကမ်လီုလာ်ကီု ပွမကမ်ဍိုက်ပေၚ်ကီုအိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကမ်မဟဂွံသ္ပဏီလေဝ် ကဵုသ္ပအိုတ်ရ၊ ကမ်မသ္ပလဝ်တုဲလေဝ် ကဵုပလီုထောံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဗွဲမပြဟ်သန်ဟေၚ် ကဵုဘိက္ခုနဳသၚ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ကော်ပၠုပ်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်ကဵုခမဳဗြဴ မိန်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် မဗက်ပတိတ်လဝ် နသဘဴဓရ်မဍာံစၟတ် နဝိနယ် န ‘ဉတ်ဥမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ်တုဲ ဟွံသ္ပစဵုကဵုမတီပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ ကော်သပၠုပ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်ကဵုခမဳဗြဴ မိန်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် မဗက်ပတိတ်လဝ် နသဘဴဓရ်မဍာံစၟတ် နဝိနယ် န ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ်တုဲ ဟွံသ္ပစဵုကဵုမတီပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ ကော်သပၠုပ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်ကဵုခမဳဗြဴ မိၚ်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် မဗက်ပတိတ်လဝ် နသဘဴဓရ်မဍာံစမတ် နဝိနယ် န ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ်တုဲ ဟွံသ္ပစဵုကဵုမတီပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ ကော်သပၠုပ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
695) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်ကဵုခမဳဗြဴ မိၚ်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် မဗက်ပတိတ်လဝ် နသဘဴဓရ်မဍာံစၟတ် နဝိနယ် န ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ်တုဲ ဟွံသ္ပစဵုကဵု မတီပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ ကော်သပၠုပ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ်ပ္ဍဲချိုန်ခဏ မကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်စတုတ္ထသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
696) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် မ္ဂးဂှ် (သၚ်) မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် မတန်တဴပ္ဍဲသိမ်တုပ်သၟဟ် (မွဲသိမ်ဓဝ်)။ မဗက်ပတိတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် မဗက်ပတိတ်လဝ် ဟိုတ်နူပွမဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် ပွမဟွံဇအုဲဇဗ ဝဳဗလးအာပတ် ပွမဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာရောၚ်။ နသဘဴဓရ်မဍာံစၟတ် နဝိနယ် မ္ဂးဂှ် ယြဴနသဘဴဓရ်မဍာံစၟတ် ယြဴနစောဒနာသာရဏာဝိနယ်။ န ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ် မ္ဂးဂှ် န ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ် မအံၚ်ဇၞးမာရ်မသုန်ပြကာ ကေုာံန ‘ဉတ်ကမ္မဝါစ်’ မဒှ်ဒၠောံဗတောန်ကျာ် မဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်။ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴဗ္စ ကုသၚ်မသ္ပကမ်တုဲ။ ဟွံသ္ပစဵုကဵုမတီ ပၟိက်ဂိုဏ် မ္ဂးဂှ် ဟွံသ္ပ ညံၚ်ဂွံတီ ပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ။ ကြက်ကၠောံပၠုပ်ရ ရဴဝွံ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ သိမ်လေဝ် သၟိတ်တဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန် ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
697) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ်မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
698) ဂရၚ်ပတီ သၚ်မသ္ပကမ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ သ္ပစဵုကဵုမတီပၟိက်ဂိုဏ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ ကော်ပၠုပ် ခမဳဗြဴဃောဒ္ဂေတ်ဝတ်မ္ဂး၊ သၚ်မသ္ပကမ် ဟွံမွဲပြာကဋ်တုဲ ကော်ပၠုပ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
စတုတ္ထသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၅။ ပဉ္စမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
699) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာဂှ် ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရ၊ ထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်တုဲ ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဒှ်တုဲ ကဵုဒါန်ဘောဇိုန်မခိုဟ်ပြဲလောန် ကုခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ မဍုက်ဍေက်တဴ နရာဂအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ ၜိုတ်နွံပၟိက် သ္ဂောံသ္ပပြဘိုဂ်တုဲ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုန် ဟွံကလိဂွံအတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ သီုမဍုက်ဍေက်တဴနရာဂ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစဘောဇိုန် နူတဲပူဂိုလ်တြုံမၞိဟ် မဍုက်ဍေက်နရာဂတုဲ သ္ၚာဲတဴရော? စတဴရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ သီုမဍုက်ဍေက်တဴနရာဂ နဲတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစဘောဇိုန် နူတဲပူဂိုလ်တြုံမၞိဟ် မဍုက်ဍေက်နရာဂတုဲ သ္ၚာဲတဴရ စတဴရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ သီုမဍုက်ဍေက်တဴနရာဂ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစဘောဇိုန် နူတဲပူဂိုလ်တြုံမၞိဟ် မဍုက်ဍေက်နရာဂတုဲ သ္ၚာဲတဴရော? စတဴရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမသုန္ဒရဳနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
700) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဒှ်တုဲ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစဘောဇိုန် နူတဲပူဂိုလ်တြုံမၞိဟ် မဍုက်ဍေက်နရာဂတုဲ သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲတဴမ္ဂး၊ စလေဝ်စတဴမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ပဉ္စမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
701) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ဍုက်ဍေက်နရာဂဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုပွမထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုပွမသ္ၚေဝ်မဲဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်ဆာန် ရာဂဒက်ဂြေန်လဝ်ဒှ်တုဲ။ ဍေံမဍုက်ဍေက်ရာဂ မ္ဂးဂှ် ဍေံမၞုံကဵုပွမထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ဍေံမၞုံကဵုပွမသ္ၚေဝ်မဲ ဍေံမၞုံကဵုစိုတ်ဆာန် ရာဂဒက်ဂြေန်လဝ်။ ပူဂိုလ်တြုံမၞိဟ် မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ် တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ် တြုံတိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ် မၞိဟ်ဟွံသေၚ် တြုံမၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံတၞဟ်နပွမဒ္ဂေတ်သ္ပ ပွမနှဴရဴဇကုကာယ ဟေၚ်ရောၚ်။ စၞစ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် ကေုာံဍာ်ဆုဒကဂမၠိုၚ်တုဲ သှေ်ဂှ် စၞစမ္ဂးရ။ ဘောဇိုန် မ္ဂးဂှ် ပုၚ် ကွာၚ်ဒလောမ် ကွာၚ်ၜိုဟ် က ဖျုန် ရဴဝွံ ဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်နွံမသုန်သာ်အိုတ်ရ။ “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ဒးအာပတ်ချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန် ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
702) ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဍုက်ဍေက်နရာဂ နူမွဲမွဲလပါ်ဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဍုက်ဍေက်နရာဂ သီုၜါလပါ် နူတဲလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဍုက်ဍေက်နရာဂ နူမွဲမွဲလပါ်ဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကးမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
703) နူသီုၜါလပါ် ဟွံဍုက်ဍေက်နရာဂအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဍုက်ဍေက်နရာဂရ ရဴဝွံ တီကေတ်ဒှ်တုဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပဉ္စမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၆။ ဆဋ္ဌသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
704) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာဂှ် ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ရ၊ ထေက်ကဵု ဗဵုသ္ၚေဝ်ရ၊ ထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာ ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်တုဲ ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဒှ်တုဲ ကဵုဒါန် ဘောဇိုန်မခိုဟ်ပြဲလောန် ကုခမဳဗြဴသုန္ဒရဳနန္ဒာအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴ သုန္ဒရဳနန္ဒာတုန် မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴမၞုံကာတ်ဒၟံၚ် (ပ္ဍဲဇရေၚ်) ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ မုဟိုတ် ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံနာဲဗြဴ ညးဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲလေဝ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်တိုန်ဂှ်)— အဲတုန် ဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂှ်ရ စၞစဘောဇိုန် တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂကဵုဒှ် ဟွံဍုက်ဍေက်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပမာန် ကုတၠအဲရော? ယွံနာဲဗြဴ အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂှ်ရ စၞစဘောဇိုန် တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂကဵုဒှ် ဟွံဍုက်ဍေက်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပမာန် ကုတၠအဲရော? ယွံနာဲဗြဴ အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂှ်ရ စၞစဘောဇိုန် တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် မုဟိုတ် “ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂကဵုဒှ် ဟွံဍုက်ဍေက်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပမာန် ကုတၠအဲရော? ယွံနာဲဗြဴ အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂှ်ရ စၞစဘောဇိုန်တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွသုန္ဒရဳနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
705) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ‘ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂကဵုဒှ် ဟွံဍုက်ဍေက်ကဵုဒှ် မသာ်ကြက်သ္ပမာန် ကုတၠအဲရော? ယွံနာဲဗြဴ အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂရ စၞစဘောဇိုန် တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံ ဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် ပလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ဆဋ္ဌသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
706) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး မ္ဂးဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ တြုံဂှ် ဍုက်ဍေက်တဴနရာဂကဵုဒှ် ဟွံဍုက်ဍေက်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပမာန် ကုတၠအဲရော? ယွံနာဲဗြဴ အဲဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ဟိုတ်မဟွံဍုက်ဍေက်တဴနရာဂဂှ်ရ စၞစဘောဇိုန် တြုံဂှ် ကဵုဒါန်ကုတၠအဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နတဲဇကုတုဲ ဩဝ်သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်စလေဝ်စညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဂလာန်ခမဳဗြဴဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်စတုဲဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံၚ်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ဒးအာပတ် ပ္ဍဲချိုန်ခဏမကလိလောန်ကၠေံဗွဲကိုပ်ကၠာဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန် ဒ္ဂေတ်သ္ပဝတ္ထုဂှ် ဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် ပလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂ ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။ ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကညိ ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဂလာန်ခမဳဗြဴဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
707) ပ္ဍဲအရာဍုက်ဍေက်နရာဂ နူမွဲမွဲလပါ် စၞစဘောဇိုန် နူတဲလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ဩဝ်သ္ၚာဲညိ ဩဝ်ပြဘိုဂ်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဂလာန် ခမဳဗြဴဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်စတုဲဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ဆုဒကညိ ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဂလာန်ခမဳဗြဴဂှ် “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
708) “ဟွံဍုက်ဍေက်နရာဂရ” ရဴဝွံ တီတဴဒှ်တုဲ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ “ထေဲပၞတ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ” ရဴဝွံ တီတဴဒှ်တုဲ ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ “ဆာန်ဍူဂကူ ‘ဒကာ’ ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဗတိုက်ဖအောဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ဆဋ္ဌသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၇။ သတ္တမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
709) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ကတဵုဒှ်သေက်ဇဵု ကေုာံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး၊ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ “သၠးကၠေံ ကျာ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဓရ်ရ၊ သၠးကၠေံ သၚ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်လေဝ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဓရ်ရ၊ သၠးကၠေံ သၚ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေတ်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ “သၠးကၠေံ ကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွစဏ္ဍကာဠဳ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
710) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဓရ်ရ။ သၠးကၠေံ သၚ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴ သာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဓရ်ရ၊ သၠးကၠေံ သၚ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴ ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်မိပ်လဟိၚ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံဓရ် ဗွဲမဒးရးရ၊ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲဗွဲမဒးရးညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ရဴဝွံဟေၚ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုကဵုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ဟီုသ္ဂးတဴဂှ် တုပ်နဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ခမဳဗြဴဂှ် ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးနေဝ် ယဝ်သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံ ရဴဝွံ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲမသက္ကုခြာ မဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ပိလတုန်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။)
ပွံက်သတ္တမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
711) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ မ္ဂးဂှ် မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မဒွံလုက်စုက် (ထ္ဍိမြိ) ဒးဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မကတဵုဒှ် ညံၚ်ကၞက်စရံၚ်ဒှ်တုဲ။ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး မ္ဂးဂှ် “သၠးကၠေံ ကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ ခမဳဗြဴဂှ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမၞုံအလေံဟီုသ္ဂးရဴဝွံ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်။ ခမဳဗြဴမဆဵုညာတ်မမိၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်မိပ်လဟိၚ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံဓရ်ဗွဲမဒးရးရ၊ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပကၠေံ လအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲဗွဲမဒးရးညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ မိၚ်တုဲ ဟွံဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာ လဒေါဝ်သၚ်တုဲလေဝ် “ယွံနာဲဗြဴ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်မိပ်လဟိၚ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံဓရ်ဗွဲမဒးရးရ၊ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပကၠေံ လအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဒးရးညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
712) ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဓရ်ရ၊ သၠးကၠေံ သၚ်ရ၊ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံ ဝတ္ထုဂှ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ထေဲပၞတ်တုဲ ဟိုတ်မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘သၠးကၠေံ ကျာ်ရ ။ ပ ။ သၠးကၠေံ ဒ္ဂေတ်သိက္ခာရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴသာကျဝၚ်ဝွံဟေၚ် ဒှ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ် လေပ်ဂွဂၠေံတုဲ မၞုံကဵုကုက္ကုစ္စ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သိက္ခာဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ၊ အဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်ရ၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ဗွဲမဒးရးရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။
တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ကုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂှ် အာပတ်ဒုက္ကဋ် မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ထုလ္လစ္စယ်မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါဂမၠိုၚ်ဂှ် လလမ်အိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။
စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ မ္ဂးဂှ် ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါရ၊ မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန်ဝတ္ထုဂှ် ဒးဟွံသေၚ်ရ။
မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။
သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
713) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ် သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
714) ကုခမဳဗြဴ မဟွံဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ခမဳဗြဴသၠးကၠေံကွေတ် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သတ္တမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၈။ အဋ္ဌမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
715) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်ဟွံမိပ်ရ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒေါသာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မောဟာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွစဏ္ဍကာဠဳ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
716) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒေါသာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မောဟာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒေါသာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မောဟာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ နာဲဗြဴဟေၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စရ၊ ဒေါသာဂတိလေဝ် ဗက်စရ၊ မောဟာဂတိလေဝ် ဗက်စရ၊ ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ ရဴဝွံသ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ရဴဝွံဟေၚ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုကဵုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးတဴဂှ် တုပ်နဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် ဗွဲမဒးရး (နဉတိကမ္မဝါစ်) ရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးနေဝ် ယဝ်သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံ ရဴဝွံ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲမသက္ကုခြာ မဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ပိလတုန်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်အဋ္ဌမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
717) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအရာ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲဂှ် အဓိကိုရ် မ္ဂးဂှ် ဝိဝါဒါဓိကိုရ် အနုဝါဒါဓိကိုရ် အာပတ္တာဓိကိုရ် ကိစ္စာဓိကိုရ် ရဴဝွံ အဓိကိုရ်ပန်ဂကူဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ကျအာတုဲ မ္ဂး သ္ဂးတဴ ဟွံမာန်ရ။
ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ မ္ဂးဂှ် မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မဒွံလုက်စုက် (ထ္ဍိမြိ) ဒးဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မကတဵုဒှ် ညံၚ်ကၞက်စရံၚ်ဒှ်တုဲ။ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး မ္ဂးဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ ခမဳဗြဴဂှ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမၞုံအလေံဟီုသ္ဂးရဴဝွံ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်။
ခမဳဗြဴမဆဵုညာတ်မမိၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ နာဲဗြဴဟေၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စရ ။ ပ ။ ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ မိၚ်တုဲ ဟွံဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာ လဒေါဝ်သၚ်တုဲလေဝ် “ယွံနာဲဗြဴ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ နာဲဗြဴဟေၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စရ ။ ပ ။ ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲဒးရးရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
718) ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ နာဲဗြဴဟေၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စရ ။ ပ ။ ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ပ္ဍဲအဓိကိုရ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကျအာတုဲ ဟိုတ်မထေဲပၞတ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်ဟွံမိပ်ဂှ်ရ ‘ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ’ ရဴဝွံ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ၊ နာဲဗြဴဟေၚ် ဆန္ဒာဂတိလေဝ် ဗက်စရ ။ ပ ။ ဘယာဂတိလေဝ် ဗက်စရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်ရ၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ဗွဲမဒးရးရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။
တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ကုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂှ် အာပတ်ဒုက္ကဋ် မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ထုလ္လစ္စယ်မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါဂမၠိုၚ်ဂှ် လလမ်အိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ မ္ဂးဂှ် ဒးအာပတ် ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါရ၊ မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန်ဝတ္ထုဂှ် ဒးဟွံသေၚ်ရ။ မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။ သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
719) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ် သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
720) ကုခမဳဗြဴ မဟွံဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ခမဳဗြဴသၠးကၠေံကွေတ် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
အဋ္ဌမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ် တုဲရ။
၂.၉။ နဝမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
721) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဒှ်ကွးပဒတဴဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ‘ပရိုၚ်ဟွံခိုဟ်’ ပွမဂယိုၚ်လမျီု မယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ်ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ‘ပရိုၚ်ဟွံခိုဟ်’ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး၊ သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ‘ပရိုၚ်ဟွံခိုဟ်’ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ‘ပရိုၚ်ဟွံခိုဟ်’ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
722) “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ‘ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ရဴဝွံဟေၚ် သီုကဵုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ဟီုသ္ဂးတဴကဵု ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် တုပ်နဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးနေဝ် ယဝ်သၠးကၠေံအိုတ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံ ရဴဝွံ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံလေဝ် ဒးအာပတ် ပ္ဍဲမသက္ကုခြာ မဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ပိလတုန်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်နဝမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
723) ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဟေၚ် မ္ဂးဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ဂးတဴ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဒှ်ပယျၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအရာ နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ ဂှ် နှဴရဴ မ္ဂးဂှ် နှဴရဴနပွကာယ ပွပါၚ် မဟွံဗဗွဲကုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ မ္ဂးဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ကေုာံဒ္ဂေတ်မယုတ်မာအိုတ်ရ။ သီုဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ မ္ဂးဂှ် ဒယှ်တှ်ဗျာပ်တြးအာ နဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ‘ပရိုၚ်ဟွံခိုဟ်’ အိုတ်ရ။ သီုမၞုံကဵုပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာ မ္ဂးဂှ် သ္ပတဴပွမဂယိုၚ်လမျီု နပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာ မမှာရာအိုတ်ရ။ သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ် မ္ဂးဂှ် သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမနှဴရဴကေုာံခရှ်တုဲ ပဒတဴဂမၠိုၚ်ဂှ်။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်။ ခမဳဗြဴမဆဵုညာတ်မမိၚ်ဂမၠိုၚ် “ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီု ဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ မိၚ်တုဲ ဟွံဟီုသ္ဂးအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာလဒေါဝ်သၚ်တုဲလေဝ် “ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီု ဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
724) ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုဝွံမၞုံယၟုဝွံ နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်အိုတ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မၞုံယၟုဝွံ နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုဝွံ မၞုံယၟုဝွံ နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး သီုမဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်အိုတ်ရ၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံမၞုံယၟုဝွံ (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ဗွဲမဒးရးရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။
တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂှ် အာပတ်ဒုက္ကဋ် မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ထုလ္လစ္စယ်မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ် ၜါဝါဂမၠိုၚ်ဂှ် လလမ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ၜါဇကု ပိဇကု ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်ရ၊ လောန်လတူ (ၜါဇကုပိဇကုဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဝွံတုန် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။
စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။
သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
725) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
726) ကုခမဳဗြဴ မဟွံဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ခမဳဗြဴသၠးကၠေံကွေတ် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
နဝမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ။
၂.၁၀။ ဒသမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
727) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ရ— “ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကီု ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကုဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚအာ ဒေံဗြဴ, ၝတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံရဂှ် ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲမလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတော်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်တုန် သၚ် ဟွံဟီုသ္ဂးမမိက်ကဵုညိညတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကီု ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကုဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ ဟီုသ္ဂးဒၟံၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴ တၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟၚ်ေ သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
728) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်တုန် သၚ် ဟီုဟီုသ္ဂး မမိက်ကဵုညိညတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ချဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကီု ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကုဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴပ္ဍဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွဴ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ သၚ် ဟွံဟီုသ္ဂး ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မမိက်ကဵုညိညတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကီု ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကု ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴ ဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ လ္ပဟီုသ္ဂးဒၟံၚ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ရဴဝွံဟေၚ် သီုကဵုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးတဴကီု ခမဳဗြဴဂှ် တုပ်နဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ဗွဲမဒးရးနေဝ် ယဝ်သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံ ရဴဝွံ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် ဒးအာပတ်ပ္ဍဲမသက္ကုခြာမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ပိလတုန်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် (နူဂကောံသၚ်) ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ဒသမသံဃာဒိသေသ်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
729) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး မ္ဂးဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ သၚ် ဟွံဟီုသ္ဂး ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မမိက်ကဵုညိညရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံ မ္ဂးဂှ် ဗွဲမထေၚ်သောဲ ‘ဗွဲမကဵုတီကေတ်ကဆံၚ်သဝ်’။ ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲဒဒှ်မပ္ဍဵုပ္ဍိုက်။ ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲမပၞတ်မာန်ကဝ်စှေ်။ ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကု ဇၞော်ကဵုဇြဟတ် မ္ဂးဂှ် ဗဗွဲဒဒှ်ဟီုဍိုက်ကဵုဇြဟတ်။ ဗွဲဒဒှ်ဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲဒဒှ်ဟွံမွဲကဵုဗော်သွး။ “ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴ ဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴဂှ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမၞုံအလေံဟီုသ္ဂးရဴဝွံ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်။ ခမဳဗြဴမဆဵုညာတ်မမိၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴ တၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴ ဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေဴဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ မိၚ်တုဲ ဟွံဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာ လဒေါဝ်သၚ်တုဲလေဝ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴ တၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴ ဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သၚ်ဟီုသ္ဂးရတုဲ လ္ပဟီုသ္ဂးညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရးရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
730) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ။ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဗြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ သၚ် ဟွံဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မမိက်ကဵုညိညတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကို ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကုဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ် ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံရဂှ် ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဗွဲမဒးရးရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သၚ်မဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်လဝ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ‘ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ဂမၠိုၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဩဝ်ပဒတဴအိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်လ္ပပဒတဴတၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ညိ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မြဴသာ်ဝွံ ဗရုဒယှ်တှ်မြဴသာ်ဝွံ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမြဴသာ်ဝွံ ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္ဂး မလေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် နွံပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ သၚ် ဟွံဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မမိက်ကဵုညိညတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဗွဲမဗ္ဒေက်ဖျဝ်ဍဵုဖျေံကီု ဗွဲမဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ကီု ဗွဲမဟွံအေၚ်ဒုၚ်ကီု ဗွဲဒဒှ်ဂလာန်ဇကုဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဗွဲဒဒှ် (နာဲဗြဴတအ်) ဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ကီု ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် နှဴရဴကေုာံခရှ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သိုမၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်မာ ဗရုဒယှ်တှ်မယုတ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ပြိုက်ဖ္ဍောၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲမ္၈း လေပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သကအ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ပဒတဴဗွဲလ္ၚုအာအိုတ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ ဗွဲမလ္ၚုအာ ဒေံဗြဴ, ၝဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံရဂှ် ဟီုသ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ်ရ၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ဗွဲမဒးရးရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲဒးရးရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။
တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံဝတ္ထုဂှ် သၚ်ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ကုခမဳဗြဴ မဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂှ် အာပတ်ဒုက္ကဋ်မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ထုလ္လစ္စယ်မ္ဒးပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါဂမၠိုၚ်ဂှ် လလမ်အိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မ္ဒးအာပတ်မဒှ်ကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။
စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ မ္ဂးဂှ် ဒးအာပတ် ဟိုတ်နူပွမဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါရ၊ မွဲဒမြိပ်ကေုာံပွမကလိလောန်ဝတ္ထုဂှ် ဒးဟွံသေၚ်ရ။
မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် မလေပ်ကဵုဗက်ပတိတ် နူဂကောံသၚ်ရ။
သံဃာဒိသေသ် မ္ဂးဂှ် သွက်အာပတ်ဂှ် သၚ်ဟေၚ် သ္ဒးကဵုမာနတ်ရ၊ သ္ဒးတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ သ္ဒးပၠုပ်အဗ္ဘာန်ရ၊ ခမဳဗြဴၜါဇကုပိဇကုကီု၊ မွဲဇကုကီု၊ ကဵုမာနတ်ဟွံဂွံရ၊ တံၚ်ဓဇက်တမ်ဟွံဂွံရ၊ ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဟွံဂွံရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ၊ (ယၟုမတွံဂး သံဃာဒိသေသ်ဂှ်) ယၟုဂကောံအာပတ်ဂှ်ဟေၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်လေဝ် ကော်ခဴဂး ရဴဝွံမ္ဂး “သံဃာဒိသေသ်” ရ။
731) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ် သံဃာဒိသေသ်ရ။ ပ္ဍဲအမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
732) ကုခမဳဗြဴ မဟွံဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ခမဳဗြဴသၠးကၠေံကွေတ် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ဒသမသံဃာဒိသေသ် သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ။
*နိဂီုသတ္တရသကဏ် ယွံနာဲဗြဴတအ် ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးကဵု အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂမၠိုၚ်စှ်ထပှ် ဗွဲအာပတ်ဒး ပ္ဍဲခဏမကလိလောန်ဗွဲကိုပ်ကၠာဒ္စိတ်, အာပတ်ဒးပ္ဍဲလအိတ်ဒၠောံဗတောန် နဉတ်ကမ္မဝါစ်ဒ္စာံ ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ပၞောဝ်ကဵုစှ်ထပှ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် အာစိုပ်မွဲမွဲတုဲလေဝ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်တဴ ‘ပက္ခမာနတ်’ ပွမဒ္ဂေတ် လုကဴစှ်သုန်တ္ၚဲဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသၚ်ၜါလပါ်မတွံဂးသၚ်ခမဳတြုံ သၚ်ခမဳဗြဴရ။ ခမဗြဴမဒ္ဂေတ်ပက္ခမာနတ်တုဲဂှ် သ္ဒးကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် ပ္ဍဲသိမ် မၞုံကဵုလၟိဟ်ဘိက္ခုနဳသၚ်ၜါစှော်ဇကုရ၊ ဘိက္ခုနဳသၚ်ၜါစှော် ယုတ်နမွဲဇကုလေဝ် ကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် ခမဳဗြဴဂှ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်မ္ဂးရ၊ ခမဳဗြဴ (မကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်) ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဂပ်ဝ်ဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ဒ္ဂေတ်ထေက်ကဵုဒ္ဂေတ်ဗက် (ပ္ဍဲအရာဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်) ရောၚ်။ ပ္ဍဲအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂမၠိုၚ်စှ်ထပှ်ဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။ ခဏ်သတ္တရသကဏ် ‘စှ်ထပှ်’ တုဲရ။ ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်သံဃာဒိသေသ်တုဲရ။
၃။ ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်နိဿဂ္ဂ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၃။ ပတ္တဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၃.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲဗြဴတအ် အာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိစှော်ဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။
733) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် တိုပ်ဒေပ်လဝ်ဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာဂှ် ညာတ်ဒးအိုတ်တုဲ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် တိုပ်ဒေပ် (ပကောံ) လဝ် ဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်အိုတ်ရော? ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပွမကူသာန်ဗၞိက်ဗဗေၚ်လေဝ် ကြက်သ္ပအိုတ်ရ၊ ဆေၚ်ဖျာပ္ၚာန်ခရော်လေဝ် ကြက်လးပၠးအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် သ္ဂောံတိုပ်ဒေပ် (ပကောံ) လဝ်ဗဗေၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် တိုပ်ဒေပ် (ပကောံ) လဝ် ဗဗေၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် တိုပ်ဒေပ် (ပကောံ) လဝ် ဗဗေၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
734) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ တိုပ်ဒေပ်လဝ် ဗဗေၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
735) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗဗေၚ် မ္ဂးဂှ် ဗဗေၚ်ပသဲ ဗဗေၚ်တိ ရဴဝွံ ဗဗေၚ်မၞုံၜါဂကူအိုတ်ရ။ ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗဗေၚ်ဥက္ကဋ္ဌတဲဇၞော် ဗဗေၚ်မဇ္ၛိမတဲလဒေါဝ် ဗဗေၚ်ဩမက တဲဍောတ် ရဴဝွံ နွံပိဂကူအိုတ်ရ။ ဗဗေၚ်ဥက္ကဋ္ဌတဲဇၞော် မ္ဂးဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ပုၚ်မတောမ်ဖျိန်မွဲတဠတ်ဘာ် စၞသ္ၚာဲစ ပန်သွက် မွဲသွက်ပုၚ်ဂှ် ကေုာံအမာဲသွမဗဗွဲကဵုပုၚ်ဂှ်မာန်ရ။ ဗဗေၚ်မဇ္ၛိမတဲလဒေါဝ် မ္ဂးဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ပုၚ်မတောမ်ဖျိန်မွဲတဠတ် စၞသ္ၚာဲစ ပန်သွက်မွဲသွက်ပုၚ်ဂှ် ကေုာံအမာဲသွမဗဗွဲကဵုပုၚ်ဂှ်မာန်ရ။ ဗဗေၚ်ဩမကတဲဍောတ် မ္ဂးဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ပုၚ်မတောမ်ချိန်ဘာ်တဠတ် စၞသ္ၚာဲစ ပန်သွက်မွဲသွက်ပုၚ်ဂှ် ကေုာံအမာဲသွမဗဗွဲကဵုပုၚ်ဂှ်မာန်ရ။ ဇၞော်လတူဂှ်မ္ဂး ဗဗေၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဍောတ်သၟဝ်ဂှ်မ္ဂး ဗဗေၚ်ဟွံသေၚ်ရ။
တိုပ်ဒေပ် (ပကောံ) လဝ် မ္ဂးဂှ် (ပွမစွံပတန်လဝ်) သီုဟွံပတိုန်အဓိဋ္ဌာန် ဟွံသ္ပဝိကပ္ပနရ။
ဒှ်နိဿဂ္ဂိရ မ္ဂးဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံအရှိုဏ်တိုန်ဂှ် မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကဵုဒှ် ကုဂိုဏ်ကဵုဒှ် ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကဵုဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ် ခမဳဗြဴဇၞော်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်လံၚ်ဂဇုန် သီုမပၚ်ခၠအ် လဝ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဗဗေၚ်အဲဍိက်ဝွံ ဟိုတ်မကလိလောန်ဗ္တံဂှ်ရမၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ ဗဗေၚ်ဝွံ အဲဍိက်သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။ သၠးကၠေံတုဲ သ္ဒးဒေသနာအာပတ်ရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာပတ်ရ၊ သ္ဒးကလေၚ်ကဵု ဗဗေၚ်သၠးလဝ်တုဲဂှ်ရ။
“ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဗဗေၚ် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံတုဲ ဂပ်ဝ်သၠးကဵုကုသၚ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ဗဗေၚ်ဝွံ သၚ် ကဵုကုခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ သ္ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
ခမဳဗြဴဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ် ခမဳဗြဴမဇၞော်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်လံက်ဂဇုန် သီုမပၚ်ခၠအ်လဝ်သၟိပ်တဲဂှ်_ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဗဗေၚ်အဲဍိက်ဝွံ ကလိလောန်ဗ္တံတုဲ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ ဗဗေၚ်ဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုနာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။ သၠးကၠေံတုဲ သ္ဒးဒေသနာအာပတ်ရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာပတ်ရ၊ သ္ဒးကလေၚ်ကဵုဗဗေၚ်သၠးလဝ်တုဲဂှ်ရ။
“ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဗဗေၚ် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံတုဲ ဂပ်ဝ်သၠးကဵုကနာဲဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုနာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ဗဗေၚ်ဝွံ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကဵုကုခမဳမၞုံယၟုဝွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ သ္ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
ခမဳဗြဴဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန် သီုမပၚ်ခၠအ်လဝ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဗဗေၚ်အဲဍိက်ဝွံ ကလိလောနဗ္တံတုဲ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ ဗဗေၚ်ဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုနာဲဗြဴရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။ သၠးကၠေံတုဲ သ္ဒးဒေသနာအာပတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အာပတ်ရ၊ ဗဗေၚ်သၠးလဝ်တုဲဂှ် “ဗဗေၚ်ဝွံ ကလေၚ်ကဵုကုနာဲဗြဴရ” ရဴဝွံ သ္ဒးကလေၚ်ကဵုရ။
736) ပ္ဍဲမကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ပတိုန်အဓိဋ္ဌာန်ဏီဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပတိုန်အဓိဋ္ဌာန်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သ္ပဝိကပ္ပနဏီဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သ္ပဝိကပ္ပနတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သၠးကၠေံဏီဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သၠးကၠေံတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟွံကၠေံလေၚ်အာဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကၠေံလေၚ်မ္ဂး။ ပ္ဍဲမဟွံလီုလာ်အာဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ လီုလာ်အာမ္ဂး။ ပ္ဍဲမဟွံဒကးဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဒကးမ္ဂး။ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ပၠံၚ်ၜးဏာဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂပ်ဝ်ပၠံၚ်ၜးဏာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
ဟွံသၠးကၠေံ ဗဗေၚ်မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးကၠေံတုဲ ပြဘိုဂ်သုၚ်စောဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်ဗ္တံ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံကလိလောန်ဏီမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
737) ပ္ဍဲအပ္ဍဲအရှိုဏ် ပတိုန်အဓိဋ္ဌာန်မ္ဂး၊ သ္ပဝိကပ္ပနမ္ဂး၊ သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ကၠေံလေၚ်အာမ္ဂး၊ လီုလာ်အာမ္ဂး၊ ဒကးအာမ္ဂး၊ ပၠံၚ်ၜးတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟွံကလေၚ်ကဵု ဗဗေၚ်သၠးကၠေံတုဲအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဗဗေၚ်သၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ကဵုဟေၚ်ရ၊ ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟွံကလေၚ်ကဵုမ္ဂး၊ ကုခမဳဗြဴဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၃.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
738) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ် ပ္ဍဲဘာကွာန်တုဲအိုတ်မ္ဂး သီုမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဒ္ဂေတ်ဝတ် ဣရိယာပိုထ်ဂမၠိုၚ် ယာတ်ၚေတ်ပေတ် သ္ၚာလေဝ်ကြဳဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ။ ဒကာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ကေုာံဒ္ဂေတ်ဝတ်လေဝ် ဍိုက်ပေၚ်အိုတ်ရ၊ ကေုာံဣရိယာပိုထ်လေဝ် ဍိုက်ပေၚ်အိုတ်ရ၊ ယာတ်လေဝ်ၚေတ် ပေတ်အိုတ်ရ၊ သ္ၚာလေဝ်ကြဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒှ်ညးဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ကဵုဒါန် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် လလးလဝ်ကထိုန်တုဲဒှ်တုဲ ဒှ်သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်ရောၚ်” ရဴဝွံ သှ်ပတူတုဲ ကဵုပါ်ပရအ်ရ။ ဒကာဂမၠိုၚ် ညးဒးခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကလိဂွံသ္ၚာကီုဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ယွံဒကာတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံကလိဂွံသ္ၚာအိုတ်ရ၊ နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် လလးလဝ်ကထိုန်တုဲဒှ်တုဲ ဒှ်သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်ရောၚ်” ရဴဝွံ သှ်ပတူတုဲ ကဵုပါ်ပရအ်တုဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဒကာဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ၚာ ဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိတု် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
739) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
740) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မ္ဂးဂှ် ဟွံလလးကထိုန်မ္ဂး သ္ၚမကဵုဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲစှ်မွဲဂိတုရောၚ်၊ လလးကထိုန်မ္ဂး သ္ၚာကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်ဂိတုရောၚ်၊ ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ၚာလေဝ် ရန်တၟံတုဲသ္ၚာမဂပ်ဝ် ကဵုဒါန်ရောၚ်၊ သ္ဂးကၠုၚ်တုဲဝွံတုန် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်မ္ဂးရ။ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဝွံ သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ဟိုတ်အဲဍိက် မဂပ်ဝ်ကဵုပါ်ပရအ်ဂှ်ရ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဝွံ အဲဍိက်သၠးကဵုကုသၚ်ရ ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
741) ပ္ဍဲသ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီသ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဒှ်တုဲ သှ်ပတူရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာမပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲသ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲသ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီသ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်ဒှ်တုဲ သှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်’ တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သ္ၚာပ္ဍဲအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
742) သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီသ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ်ဒှ်တုဲ ကဵုပါ်ပရအ်မ္ဂး၊ သ္ၚာအပ္ဍဲအခိၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီသ္ၚာမပ္ဍဲအခိၚ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၃.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
743) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လှာဲဂတးသ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴ မွဲသအာၚ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ထပ်လဝ်သ္ၚာဂှ်တုဲ စွံပတန်လဝ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ “ယွံနာဲဗြဴ သ္ၚာအဲကေုာံတၠအဲ လှာဲဂတးလဝ်ဂှ် ညးဍေံရော?” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ပတိတ်နၚ်သ္ၚာဂှ်တုဲ ထ္ၜးကဵုကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ “ယွံနာဲဗြဴ ဟေအ် ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာတၠအဲညိ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် သ္ၚာအဲညိ၊ သ္ၚာတၠအဲဂှ် ဒှ်ဂြပ်တၠအဲဟေၚ်တုဲ သ္ၚာအဲလေဝ် ဒှ်ဂြပ်အဲဟေၚ်ရ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် သ္ၚာအဲညိ၊ ဩဝ်ကလေၚ်ကေတ်သ္ၚာဇကုညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ် (သ္ၚာ) ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လှာဲဂတးသ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴမွဲသအာၚ်တုဲ သ္ဂောံပၠံၚ်ၜးကေတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လှာဲဂတးသ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်တုဲမှ ပၠံၚ်ၜးကေတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လှာဲဂတးသ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်တုဲမှ သ္ဂောံပၠံၚ်ၜးကေတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
744) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ လှာဲဂတးသ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ‘ယွံနာဲဗြဴ ဟေအ် ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာတၠအဲညိ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် သ္ၚာအဲညိ၊ သ္ၚာတဲအဲဂှ် ဒှ်ဂြပ်တၠအဲဟေၚ်တုဲ သ္ၚာအဲလေဝ် ဒှ်ဂြပ်အဲဟေၚ်ရ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် သ္ၚာအဲညိ၊ ဩဝ်ကလေၚ်ကေတ်သ္ၚာဇကုညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ပၠံၚ်ၜးလေဝ် ပၠံၚ်ၜးကေတ် (သ္ၚာ) ဂှ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ်ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
745) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထိကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်။ သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တြဴဂတှေ် ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ၚာမွဲမွဲဂတှေ် မရုပ်ဂပ်ကဵုဝိကပ္ပနရ။ လှာဲဂတး မ္ဂးဂှ် နကဵုသ္ၚာဗၞတ်ညိနာၚ်ဂှ် လှာဲဂတးကဵုသ္ၚာဂမၠိုၚ်ကီု နကဵုသ္ၚာမဂၠိုၚ်ဂှ် လှာဲဂတးကဵုသ္ၚာဗၞတ်ညိနာၚ်ကီုရ။ ပၠံၚ်ၜးကေတ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ပၠံၚ်ၜးကတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ် မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ် ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ သီုဂပ်ဝ်ဖအောဝ်စကာဗၞတ်မွဲဝါဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါလေဝ် ပၠံၚ်ၜးမ္ဂး၊ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ်ပွမဒးသၠးရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် သ္ၚာဝွံ လှာဲဂတးတဴ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗြဴသအာၚ်တုဲ ဟိုတ်နူအဲဍိက် ပၠံၚ်ၜးကေတ်ဂှ်ရ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ၚာဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
746) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ လှာဲဂတးသ္ၚာတုဲမှ ပၠံၚ်ၜးလေဝ် ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ လှာဲဂတးသ္ၚာတုဲမှ ပၠံၚ်ၜးလေဝ် ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲ လှာဲဂတးသ္ၚာတုဲမှ ပၠံၚ်ၜးလေဝ် ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ်ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
လှာဲဂတးပရိက္ခရာသအာၚ်တုဲမှ ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ လှာဲဂတးသ္ၚာကီု ပရိက္ခရာသအာၚ်ကီု ကေုာံညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴတုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုပၠံၚ်ၜးကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵု ခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵု ခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
747) ခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် (ကလေၚ်) ကဵုမ္ဂး၊ ကေုာံခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် ဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၃.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
748) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမွဲတၠ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ မုရဴဟွံဒှ်တသိုခ်မွဲ ဒှ်ကုတၠအဲရော? သ္ဂောံရၚ်တၠုၚ်နၚ် မုမွဲရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ယွံဒကာ အဲ နွံပၟိက်ကဵုကၠေၚ်သွဟ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ရာန်နၚ်) ကၠေၚ်သွဟ် နကဵုကသာပ် (နကဵုသၠုဲ) နူသ္ၚိဖျာမွဲတၠတုဲ ကဵုဒါန်ကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံဒကာ အဲ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုကၠေၚ်သွဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုကၠေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တၠဖျာပၠန်တုဲ “ယွံကောန်နာဲ နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုကၠေၚ်သွဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုကၠေၚ်ဟေၚ်ရဂး၊ ဩဝ်ကလေၚ်ကေတ် ကၠေၚ်သွဟ်တၠအဲညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေၚ် ကုအဲညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတၠဖျာဂှ်ရ။ ယွံနာဲ ဂြပ်သွံလဝ်တုဲဂှ် ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကလေၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မွဲလှေ်ပၠန်မ္ဂး၊ မုရဴမွဲအခိၚ်မွဲ ကြက်သ္ဂောံသွံဂြပ်ရော? နကဵုၚုဟ်ကၠေၚ်သွဟ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲရ၊ ဩဝ်ကေတ်နၚ် ၚုဟ်ကၠေၚ်ညိ၊ ကြက်ကလိဂွံကၠေၚ်ရ ရဴဝွံ (တၠဖျာ) ဟီုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ခမဳဗြဴ ထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
749) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
750) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ မ္ဂးဂှ် အာတ်ဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ။ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုဂှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဝတ္ထုဝွံ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဟိုတ်နူအဲဍိက် အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
751) ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
752) (ထပ်) အာတ် ဝတ္ထုအာတ်လဝ်ဂှ်ဟေၚ်မ္ဂး၊ အာတ်ဝတ္ထုသအာၚ် (မသအာၚ်နူဝတ္ထုအာတ်လဝ်တမ်ဂှ်) မ္ဂး၊ ထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ အာတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၃.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
753) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမွဲတၠ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ ထတ်ယုက်ဒၟံၚ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ယွံဒကာ အဲ ဟွံထတ်ယုက်ရ၊ ဟွံယိုပ်ယာပ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံနာဲဗြဴ ကြက်စွံလဝ်ကဵုကသာပ် ပ္ဍဲသ္ၚိတၠဖျာမၞုံယၟုဝွံရ၊ နူသ္ၚိတၠဖျာဂှ် ဩဝ်ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အရာဝတ္ထုနွံပၟိက်ဂှ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံသိက္ခမာန်ဗြဴ ဩဝ်အာညိ၊ နူသ္ၚိတၠဖျာမၞုံယၟုဝွံ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ်ကၠေၚ် နကဵုကသာပ်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာ သိက္ခမာန်ဗြဴမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဗြဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ်ကၠေၚ် နကဵုကသာပ် နူသ္ၚိဖျာဂှ်တုဲ ကဵုကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံသိက္ခမာန်ဗြဴ အဲ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုကၠေၚ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုကၠေၚ်သွဟ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဗြဴဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တၠဖျာဂှ်တုဲ “ယွံဒကာ နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုကၠေၚ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုကၠေၚ်သွဟ်ဟေၚ်ရဂး၊ ဩဝ်ကလေၚ်ကေတ် ကၠေၚ်တၠအဲညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေၚ်သွဟ် ကုအဲညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတၠဖျာဂှ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴ ဂြပ်သွံလဝ်တုဲဂှ် ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကလေၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မွဲလှေ်ပၠန်မ္ဂး၊ မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ကြက်သ္ဂောံသွံဂြပ်ဂှ်ရော? နကဵုၚုဟ်ကၠေၚ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ကၠေၚ်တုဲရ၊ ဩဝ်ကေၚ်နၚ် ၚုဟ်ကၠေၚ်သွဟ်ညိ၊ ကြက်ကလိဂွံကၠေၚ်သွဟ်ရ ရဴဝွံ (တၠဖျာ) ဟီုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဗြဴဂှ် ဒတူလရိုအ်ယာံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံသိက္ခမာန်ဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် လရိုအ်ယာံဒၟံၚ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သိက္ခမာန်ဗြဴဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ပၠန်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ပၠန်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ပၠန်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
754) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
755) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုဂှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဝတ္ထုဝွံ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်တုဲမှ ဟိုတ်နူအဲဍိက်ဖအောဝ်ကဵုရာန် ဝတ္ထုသအာၚ်ဂှ်ရ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
756) ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန် ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝကဵုရာန် ဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုသအာၚ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝတ္ထုသအာၚ် ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
757) (ထပ်) ကဵုရာန် ဝတ္ထုမကဵုရာန်လဝ်ဂှ်ဟေၚ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် (မသအာၚ်နူဝတ္ထု ကဵုရာန်တမ်ဂှ်) မ္ဂး၊ တွံထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၃.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
758) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးဂမၠိုၚ် တၞဟ်နသွက်သ္ၚာဘိက္ခုနဳသၚ်ပၟိက်ဂၞပ်တုပ် ပကောံပကေဝ်ကေတ်တုဲ စွံပတန်လဝ် ပရိက္ခရာ ပ္ဍဲသ္ၚိညးဗၞိက်ယာတ်မွဲတၠတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲသ္ၚိညးဗၞိက်ယာတ် မၞုံယၟုဝွံ တၞဟ်နသွက်သ္ၚာ စွံပတန်လဝ်ကဵု ပရိက္ခာရာတုဲရ၊ နူသ္ၚိဂှ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်နၚ်သ္ၚာတုဲ ဩဝ်ပါ်ပရအ်ကေတ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာဂှ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဂဥုဲတုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ဥပးဂမၠိုၚ်တီတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
759) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
760) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နကဵုပရိက္ခရာ မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် နကဵုပရိက္ခရာမဂပ်ဝ်ကဵုလဝ်ဒါန် တၞဟ်နဖဵုသွက်ဝတ္ထုပစ္စယ်မွဲသအာၚ်။ ဂပ်သၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုသၚ်။ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုဂိုဏ်ဟွံသေၚ်၊ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကု ဟွံသေၚ်ရ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုပစ္စယ် ပရန်တၟံလဝ်ကဵုဒါန်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
761) ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂပဲါစိုတ်ရ။
အခိၚ်မကလိဂွံ ဝတ္ထုမသၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ပလံၚ်ဏာ အတိုၚ်မကဵုဒါန်တမ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
762) ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မသှေ်သၟေဟ်ရ။ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၃.၇။ သိက္ခာပိဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
763) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးဂမၠိုၚ် တၞဟ်နသွက်သ္ၚာဘိက္ခုနဳသၚ် ပၟိက်ဂၞပ်တုပ် ပကောံပကေဝ်ကေတ်တုဲ စွံပတန်လဝ်ပရိက္ခရာ ပ္ဍဲသ္ၚိညးဗၞိက်ယာတ်မွဲတၠတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲသ္ၚိညးဗၞိက်ယာတ် မၞုံယၟုဝွံ တၞဟ်နသွက်သ္ၚာ စွံပတန်လဝ်ကဵု ပရိက္ခရာတုဲရ၊ နူသ္ၚိဂှ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်နၚ်သ္ၚာတုဲ ဩဝ်ပါ်ပရအ်ကေတ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာဂှ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဂဥုဲတုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ဥပးဂမၠိုၚ် တီတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ကီုရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
764) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုပရိက္ခသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
765) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နကဵုပရိက္ခရာ မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် နကဵုပရိက္ခရာမဂပ်ဝ်ကဵုလဝ်ဒါန် တၞဟ်နဖဵုသွက်ဝတ္ထုပစ္စယ်မွဲသအာၚ်။ ဂြပ်သၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုသၚ်။ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုဂိုဏ်ဟွံသေၚ်၊ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကု ဟွံသေၚ်ရ။ ဍေံမအာတ်အလဵုဇကု မ္ဂးဂှ် အာတ်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုပစ္စယ် မရန်တၟံလဝ်ကဵုဒါန်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် နကဵုပရိက္ခရာသၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
766) ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
အခိၚ်မကလိဂွံ ဝတ္ထုမသၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ပလံၚ်ဏာ အတိုၚ်မကဵုဒါန်တမ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
767) ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မသှေ်သၟေဟ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကီု တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ် သတ္တမတုဲရ။
၃.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
768) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပသ္ပဒတဴပ္ဍဲပြဝိုဏ် ဂကောံမွဲဂှ် ဍောၚ်ၜိုတ်တဴ နကဵုယာဂုအိုတ်ရ ‘ဝါတ်ယာဂုအိုတ်ရ’ ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဂကောံဂှ် တၞဟ်နသွက်ယာဂုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပၟိက်ဂၞပ်တုပ် ပကောံပကေဝ်ကေတ်တုဲ စွံပတန်လဝ်ပရိက္ခရာ ပ္ဍဲသ္ၚိဖျာမွဲတၠတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲသ္ၚိဖျာမၞုံယၟုဝွံ တၞဟ်နသွက်ယာဂု စွံပတန်လဝ်ကဵု ပရိက္ခရာတုဲရ၊ နူသ္ၚိဖျာဂှ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်နၚ်သ္ၚုတုဲမ္ဂး ၜိုဟ်ယာဂုတုဲ ဩဝ်သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွဴ ဂရၚ်ပတီရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာဂှ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဂဥုဲတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ဂကောံဂှ်တီတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန် ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
769) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
770) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နကဵုပရိက္ခရာ မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် နကဵုပရိက္ခရာမဂပ်ဝ်ကဵုလဝ်ဒါန် တၞဟ်နဖဵုသွက်ဝတ္ထုပစ္စယ်မွဲသအာၚ်။ ဂြပ်ညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုဂကောံဂိုဏ်။ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုသၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကု ဟွံသေၚ်ရ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံဝတ္ထုပစ္စယ် မရန်တၟံလဝ်ကဵုဒါန်တဒြ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
771) ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတိနိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
အခိၚ်မကလိဂွံ ဝတ္ထုမသၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ပလံၚ်ဏာ အတိုၚ်မကဵုဒါန်တမ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
772) ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မသှေ်သၟေဟ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကီု တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၃.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
773) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပသ္ပဒတဴပ္ဍဲပြဝိုဏ် ဂကောံမွဲဂှ် ဍောၚ်ၜိုတ်တဴ နကဵုယာဂုအိုတ်ရ ‘ဝါတ်ယာဂုအိုတ်ရ’။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဂကောံဂှ် တၞဟ်နသွက်ယာဂု ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပၟိက်ဂၞပ်တုပ် ပကောံပကေဝ်ကေတ်တုဲ စွံပတန်လဝ်ပရိက္ခရာ ပ္ဍဲသ္ၚိဖျာမွဲတၠတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲသ္ၚိဖျာမၞုံယၟုဝွံ တၞဟ်နသွက်ယာဂု စွံပတန်လဝ်ကဵုပရိက္ခရာတုဲရ၊ နူသ္ၚိဖျာဂှ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်နၚ်သ္ၚုတုဲမ္ဂး ၜိုဟ်ယာဂုတုဲ ဩဝ်သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာဂှ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဂဥုဲတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ဂကောံဂှ် တီတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရာ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နကဵုပရိက္ခရာဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
774) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး)
သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
775) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နကဵုပရိက္ခရာ မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် နကဵုပရိက္ခရာမဂပ်ဝ်ကဵုလဝ်ဒါန် တၞဟ်နဖဵုသွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်။ ဂြပ်ညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုဂကောံဂိုဏ်။ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုသၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကု ဟွံသေၚ်ရ။ ဍေံမအာတ်ကေတ်အလဵုဇကု မ္ဂးဂှ် အာတ်ကေတ်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုပစ္စယ် မရန်တၟံလဝ်ကဵုဒါန်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် နကဵုပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု အဲဍိက်ဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ကဵုရာန်သအာၚ်ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
776) ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
အခိၚ်မကလိဂွံ ဝတ္ထုမသၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ပလံၚ်ဏာ အတိုၚ်မကဵုဒါန်တမ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
777) ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မသှေ်သၟေဟ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၃.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
778) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ်လေဝ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် ပြာပ်ခသဳကၠဳ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ပြဝိုဏ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သရိုဟ်လီုလာ်အာတုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴ မုဟိုတ် ပြဝိုဏ်တၠအဲ သရိုဟ်လီုလာ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ယွံဒကာတအ် ညးမကဵုဒါန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ ညးမပဠေဝ်ပဠေတ်ကဵုဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နသွက်ပြဝိုဏ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပၟိက်ဂၞပ်တုပ် ပကောံပကေဝ်ကေတ်တုဲ ကဵုဒါန်ပရိက္ခာ ကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် နကဵုပရိက္ခရာဂှ်ဂှ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဂဥုဲတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် တီတုဲ “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုပရိက္ခရာဇကုပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုပရိက္ခရာဇကုပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုပရိက္ခရာဇကုပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု သ္ဂောံဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
779) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုပရိက္ခရာဇကုပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ (စၞောန်ထ္ၜး) သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
780) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နကဵုပရိက္ခရာ မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် နကဵုပရိက္ခရာမဂပ်ဝ်ကဵုလဝ်ဒါန် တၞဟ်နဖဵုသွက်ဝတ္ထုပစ္စယ်မွဲသအာၚ်။ ဂြပ်ဇကုပိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကု။ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုသၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂြပ်မကဵုလဝ်ဒါန် ကုဂိုဏ် ဟွံသေၚ်ရ။ ဍေံမအာတ်ကေတ်အလဵုဇကု မ္ဂးဂှ် အာတ်ကေတ်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဝတ္ထုပစ္စယ် မရန်တၟံလဝ်ကဵုဒါန်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် နကဵုပရိက္ခရာဇကုပိုၚ် မၞုံကဵုပွမရန်တၟံ သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ကီု နကဵုပရိက္ခရာ မအာတ်ကေတ်အလဵုဇကုကီု အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ဝတ္ထုဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
781) ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်မွဲသအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်မွဲသအာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ဖအောဝ်ကဵုရာန်ဝတ္ထုသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
အခိၚ်မကလိဂွံ ဝတ္ထုမသၠးကၠေံတုဲဂှ် သ္ဒးကလေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ပလံၚ်ဏာ အတိုၚ်မကဵုဒါန်တမ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဝတ္ထုမဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုဝတ္ထု မဒှ်သွက်ပစ္စယ်သအာၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
782) ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မသှေ်သၟေဟ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
၃.၁.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
783) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ်လေဝ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလ ပ္ဍဲအခိၚ်မၜိုဟ်ဂံက် ဓလီုလတက်နၚ်ယာတ်ကၟဝ် မထေက်တန်ကဵုၚုဟ်မးမဂၠိုၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲရ၊ သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲတုဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေက်သကာမြဟ်မြာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေက်သကာမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ အရာဝတ္ထုနွံပၟိက်ဂှ် ဟီုသ္ဂးညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ယွံသၟိၚ်မပြဲ တၠအဲ ယဝ်မိက်ကဵုဒါန် ကုအဲမ္ဂး ဩဝ်ကဵုဒါန်ယာတ်ကၟဝ်ဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂှ်ရ ကဵုထောံဒါန်တုဲပ္ဍဲကြဴ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞဲါတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴကၠာ ပဲါစ္ဍးအာရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ၊ ဟွံတရိုပ်စိုတ်အိုတ်ရ၊ မုဟိုတ် သ္ဂောံအာတ်တဴယာတ်ကၟဝ်သၟိၚ်ဇၞော်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ဂောံအာတ်တဴ ယာတ်ကၟဝ်သၟိၚ်ဇၞော်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်တဴ ယာတ်ကၟဝ် သၟိၚ်ဇၞော်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်တဴယာတ်ကၟဝ်သၟိၚ်ဇၞော်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
784) “ခမဳဗြဴ မအာတ်ယာတ်လတက်မဇြိုၚ် (တီု) ဂှ် သ္ဒးအာတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် ပန်ကံသမလောန်ရ၊ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် လောန်လတူဂှ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာတပ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
785) ယာတ်လတက်မဇြိုၚ် မ္ဂးဂှ် ယာတ်လတက်မွဲမွဲဂတှေ် (မထေက်ကဵုသုၚ်စောဲ) ပ္ဍဲအခိၚ်ၜိုဟ်ဂံက်ရောၚ်။ ခမဳဗြဴ မအာတ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴ မကဵုတီကေတ်။ သ္ဒးအာတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ်ပန်ကံသမလောန်ရ မ္ဂးဂှ် သ္ဒးအာတ်ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်မးစှ်တြဴကသပ်ရ။ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ်မး လောန်လတူဂှ် မ္ဂးဂှ် ကဵုတီကေတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် လောန်လတူဂှ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ယာတ်လတက်ဝွံ အဲဍိက် ဂပ်ဝ်အာတ်လောန်လတူပန်ကံသ ‘စှ်တြဴကသာပ်’ ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ယာတ်လတက်ဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
786) ပ္ဍဲလောန်လတူပန်ကံသ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလောန်လတူပန်ကံသ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလောန်လတူပန်ကံသ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ပန်ကံသ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ပန်ကံသ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ပန်ကံသ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီယုတ်ဒေက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
787) အာတ် ယာတ်လတက်မၞုံဗၞတ်ပန်ကံသမ္ဂး၊ အာတ် ယာတ်လတက်မၞုံဗၞတ်မယုတ်ဒေက် သၟဝ်ပန်ကံသမ္ဂး၊ အာတ် ကလောမသဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ အာတ်ညးဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ အာတ် တၞဟ်နဖဵုညးသအၚ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုရာန် နဂြပ်ဇကုမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးမမိက်ကဵုအာတ် ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်မဂၠိုၚ်ဂှ် အာတ်ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်မအောန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမတုဲရ။
၃.၁၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
788) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ်လေဝ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသာလ ပ္ဍဲအခိၚ်မဂမ္တဴဥ ဓလီုလတက်နၚ်ယာတ် မကတဵုဒှ် ခေါမရး မထေက်တန်ကဵုၚုဟ်မးမဂၠိုၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲရ၊ သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲတုဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေက်သကာမြဟ်မြာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေက်သကာမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ အရာဝတ္ထုနွံပၟိက်ဂှ် ဟီုသ္ဂးညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ယွံသၟိၚ်မပြဲ တၠအဲ ယဝ်မိက်ကဵုဒါန် ကုအဲမ္ဂး ဩဝ်ကဵုဒါန်ယာတ်လတက် မကတဵုဒှ်ခေါမရးဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂှ်ရ ကဵုထောံဒါန်တုဲပ္ဍဲကြဴ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞဲါတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴကၠာ ပဲါစ္ဍးအာရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ၊ ဟွံတရိုပ်စိုတ်အိုတ်ရ၊ မုဟိုတ် သ္ဂောံအာတ်တဴ ယာတ်လတက်မကတဵုဒှ် ခေါမရး သၟိၚ်ဇၞော်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ဂောံအာတ်တဴ ယာတ်လတက်မကတဵုဒှ် ခေါမရး သၟိၚ်ဇၞော်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မကတဵုဒှ် ခေါမရး သၟိၚ်ဇၞော်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မကတဵုဒှ် ခေါမရး သၟိၚ်ဇၞော်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
789) “ခမဳဗြဴ မအာတ် ယာတ်လတက်မသာ (ကြဳ) ဂှ် သ္ဒးအာတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် ၜါကံသဘာ်မလောန်ရ၊ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ်လောန်လတူဂှ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
790) ယာတ်လတက်မသာ မ္ဂးဂှ် ယာတ်မလတက်မွဲမွဲဂတှေ် (မထေက်ကဵုသုၚ်စောဲ) ပ္ဍဲအခိၚ်မဂမ္တဴရောၚ်။ ခမဳဗြဴ မအာတ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴ မကဵုတီကေတ်။ သ္ဒးအာတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် ၜါကံသဘာ်မလောန်ရ မ္ဂးဂှ် သ္ဒးအာတ်ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်စှ်ကသာပ်ရ။ အာတ်တဴ ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် လောန်လတူဂှ် မ္ဂးဂှ် ကဵုတီကေတ် ယာတ်လတက်မထေက်ကဵုၚုဟ် လောန်လတူဂှ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵုဝိနယ်ကမ် ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကုကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ယာတ်လတက်ဝွံ အဲဍိက် ဂပ်ဝ်အာတ်လောန်လတူ ၜါကံသဘာ် ‘စှ်ကသာပ်’ ဒှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဒးသၠးကၠေံရ၊ ယာတ်လတက်ဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုကုနာဲဗြဴရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
791) ပ္ဍဲလောန်လတူၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလောန်လတူၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလောန်လတူၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက်သၟဝ်ၜါကံသဘာ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီယုတ်ဒေက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
792) အာတ် ယာတ်လတက်မၞုံဗၞတ်ၜါကံသဘာ်မ္ဂး၊ အာတ် ယာတ်လတက်မၞုံဗၞတ်မယုတ်ဒေက် သၟဝ်ၜါကံသဘာ်မ္ဂး၊ အာတ် ကလောမသဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ အာတ်ညးဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ အာတ် တၞဟ်နဖဵုညးသအာၚ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုရာန် နဂြပ်ဇကုမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးမမိက်ကဵုအာတ် ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်မဂၠိုၚ်ဂဋ္ဌှ် အာတ်ယာတ်လတက် မထေက်ကဵုၚုဟ်မအောန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမတုဲရ။
ယွံနာဲဗြဴတအ် ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးကဵု အာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိစှော်ဝွံ ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိစှော်ဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။
ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်နိဿဂ္ဂိတုဲရ။
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−
၄။ ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်ပါဲစိုတ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၁။ လသုဏဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၁.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲတအ် အာပတ်ပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ် ကၠံတြဴစှော်တြဴဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။ 793) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးမွဲတၠဂှ် “ကုနာဲဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ်ဂှ် အဲဍိက် ဘိက်နိမန် (သွက်ဂွံဒုၚ်ဒါန်) လသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ ဘိက်နိမန်လဝ် ဘိက္ခုနဳသၚ်ရ၊ “ယွံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကု ဩဝ်ကဵုထောံဒါန် လသိုဏ်ဗတာၚ်ၜါကၟဵု ပိကၟဵုဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ် ဖအောဝ်စကာဗကန်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ပေဲါသဘၚ်ဒှ်တုဲ လသိုဏ်ဗတာၚ်အတိုၚ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ် အာစိုပ် ပွမအိုတ်အာရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ဥပးဂှ်တုဲ “ယွံဒကာ နွံပၟိက်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဟွံမွဲရ၊ လသိုဏ်ဗတာၚ် အတိုၚ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ် အိုတ်အာတုဲရ၊ ဩဝ်က္ညအာခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ က္ညအာခံက် (ဝါ) လသိုဏ်တုဲ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ် ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်ပတၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တပုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုတွံဓရ်တုဲ — ယွံခမဳတအ် ကေၚ်ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုန် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ကေၚ်ဒှ်သမ္ဘာဗဗၞးမွဲတုဲ (ကုဍေံဂှ်) ကောန်ဝုတ်ဂမၠိုၚ်ပိမတွံဂး နန္ဒာ နန္ဒာဝတဳ သုန္ဒရဳနန္ဒာလေဝ် နွံအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် စုတိကလိလောန်စဴတုဲ ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဂစေမ်ၜိုပ်မွဲရ၊ သၞေၚ်ဂစေမ်ၜိုပ်ဂှ်ဂမၠိုၚ် တုဲတဴနထဝ် အိုတ်သီုဒှ်အိုတ်ရ။ ၜိုပ်ဂှ် ကဵုတဴသၞေၚ်မွဲမွဲတၞုၚ် ကုဂကောံသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ၜိုပ်ဝွံ ကဵုဒၟံၚ်သၞေၚ်မွဲမွဲတၞုၚ်ဇဳ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ ရပ်ကေတ်သၟိၚ်ၜိုပ်ဂှ်တုဲမ္ဂး သ္ပစဵုကဵုသၞေၚ်ဟွံမွဲရ ‘ပိုက်ကေတ်သၞေၚ်မွဲတၞုၚ်ဟွံသှေ်ရ’၊ သၞေၚ်သၟိၚ်ၜိုပ်မကလေၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်အာဗုဗုဖအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်လေဝ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟိုတ်နူလောဘဇၞော်လောန်ဂှ်ရ သ္ဒးဟုတ်ယုတ်ကၠုၚ် နူထဝ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံတုန် ကြက်ဟုတ်ယုတ် နူလသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ နကဵုဝတ္ထုဂြပ်မကလိဂွံဂှ် သ္ဒးသ္ဍိုက်မၠိုက်တရိုပ်စိုတ်ရ၊ ဍာံကွေံရ၊ ပွမလောဘဇၞော်လောန်ဂှ် ယုတ်မာရ၊ ရပ်ကေတ်သၟိၚ်ၜိုပ်တုဲ (ဟိုတ်မပိုက်ကေတ်သၞေၚ်သီုဖအိုတ်ဂှ်ရ) သ္ဒးကျဟောံ ဟုတ်ယုတ် နူထဝ်ရောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲမ္ဂး ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
794) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ စလသိုဏ်ဗတာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
795) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ လသိုဏ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ လသိုဏ်မကတဵုဒှ် ပ္ဍဲမဂဓရးရ။ “ကြက်စရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
796) ပ္ဍဲလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလသိုဏ်ဗတာၚ်ဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလသိုဏ်ဗတာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလသိုဏ်ဗတာၚ်ဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဟွံသေၚ်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလသိုဏ်ဗတာၚ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
797) ပ္ဍဲလသိုဏ်သာ်မိတ်ကီု ပ္ဍဲလသိုဏ်ဗကေတ်ကီု ပ္ဍဲလသိုဏ်သာ်ၚေက်ကီု ပ္ဍဲလသိုဏ်ဗတာၚ် (မွဲကၞဟ်၊ မွဲက္ဍိုပ်ဓဝ်) ဟွံမွဲကဵုဂဏဳကီု ပ္ဍဲသွမစိန်တုဲကီု ပ္ဍဲအမာဲသွဖျုန်မစိန်တုဲကီု ပ္ဍဲဂစိုတ်ခၞာကၠေၚ်ကီု ပ္ဍဲယိုဟ်ဗ္ဒရ်ကီု ပ္ဍဲပွေက်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၁.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
798) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုပိုက်တသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြက် ပၞက်ဓလုက်တုဲ သီုမဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုသၟး (ဟၟဲကဵုဗွိုက်လတက်) ဟုမ်ဍာ်ပ္ဍဲကြုၚ်အစိရဝတဳ မွဲဟာန်ကေုာံဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞေဟ်ဓဝ်အိုတ်ရ။ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုပိုက်ကၠေံတသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြပ်ပၞက်ဓလုက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုပိုက်ကၠေံတသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြက်ပၞက်ဓလုက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုပိုက်ကၠေံတသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြက်ပၞက်ဓလုက်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုပိုက်ကၠေံတသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြက်ပၞက်ဓလုက်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
799) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုပိုက်ကၠေံတသော် ပ္ဍဲဌာန်မက္ဍန်ဂြက်ပၞက်ဓလုက်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန် ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
800) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဌာန်မက္ဍန်ဂြပၞက်ဓလုက် မ္ဂးဂှ် အကြာပါၚ်ကၞက်ၜါဂမၠိုၚ်ကီု ဌာန်အၚ်္ဂသၠးတရဴသၟတ်ကီုရောၚ်။ ကဵုပိုက်ကၠေံ မ္ဂးဂှ် တသော်မွဲတၞုၚ်လေဝ် ကဵုပိုက်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ တသော်ဗွဲမဂၠိုၚ်လေဝ် ကဵုပိုက်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
801) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးသရ ကဵုပိုက်ကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၁.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
802) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴၜါဇကု ဟွံမိပ်လဟိၚ်တုဲ လုပ်အာပ္ဍဲဂၠမ်သတိက်တုဲမ္ဂး တက်ဒါတ်ဝေၚ် ဂၠးပဿာဝမဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟိုတ်မမိၚ်ဗရုဂှ်ရ ဂြိပ်ကၠုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် ကလိလောန်မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟဂွံကလိလောန်မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ) ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တက်ဒါတ်ဝေၚ် ဂၠးပဿာဝမဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တက်ဒါတ်ဝေၚ် ဂၠးပဿာဝမဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) အိုတ်ရောရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တက်ဒါတ်ဝေၚ် ဂၠးပဿာဝမ်ဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
803) “ဟိုတ်နူပွမတက်ဒါတ်ဝေၚ် ဂၠးပဿာဝမဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
804) ပွမတက်ဒါတ် ဂၠးပဿဝမဂ် (သၞိၚ်ဇကုညးဗြဴ) မ္ဂးဂှ် သာယျေန်တဴတၟတ်ဒွံဒှ်တုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် နကဵုသၠဒကှ်လေဝ် တက်ဒါတ် ဌာန်အၚ်္ဂသၠးတရဴသၟတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
805) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးသရ တက်ဒါတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၁.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
806) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဗြဴကမၠောၚ်မောၚ်မတြေံမွဲဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴမွဲဂှ် ဟွံမိပ်လဟိၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ ဗွဲမလအ်လမှသၟိၚ် အာကၠုၚ်ပံက်ဖက်ကဵု မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် (တၞဟ်နအေၚ်ဒုၚ်ရာဂ) မုရဴသာ်လဵု ဂွံသၟဟ်စောံမာန်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴ နကဵုဆုတဝ်ကြေက် မကလိတ်ကလောတ်သၟဟ်စောံ (တၞဟ်နအေၚ်ဒုၚ်ရာဂ) အိုတ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံနာဲဗြဴ ဆုဝ်ကြေက်မကဠိတ်ကဠောတ်တုန် ပသာ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တဴမ္ဂး) ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴထ္ၜးကဵု ပရူပရာဆုတဝ်ကြေက်မကလိတ်ကလောတ်ကုခမဳဗြဴမကၠုၚ်သၟာန်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂိုၚ်ကေတ် ‘သ္ပသုၚ်စောဲ’ ဆုတဝ်ကြေက်မကဠိတ်ကဠောတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ သီုဟဂွံကြာတ်ကဵုဍာ်ဂှ် ကၠဟ်ထောံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်မွဲရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးရုဲကောံကၠံၚ်ဒၟံၚ်ရူရူတုဲ “ပွဝွံ ဒှ်ပွ မုရဴခမဳဗြဴမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တုဲ ခမဳဗြဴဂှ် “ပွဝွံ ဒှ်ပွ အဲဍိက်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂိုၚ်ကေတ် ‘သ္ပသုၚ်စောဲ’ ဆုတဝ်ကြေက်မကဠိတ်ကဠောတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂိုၚ်ေတ် ‘သ္ပသုၚ်စောဲ’ ဆုတဝ်ကြေက်မကဠိတ်ကဠောတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂိုၚ်ကေတ် ‘သ္ပသုၚ်စောဲ’ ဆုတဝ်ကြေက်မကဠောတ်ကဠောတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
807) “ဟိုတ်နူပွမသ္ပသုၚ်စောဲ ဆုတဝ်ကြေက်မကလိတ်ကလောတ်ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
808) ဆုတဝ်ကြေက်မကလိတ်ကလောတ်မ္ဂးဂှ် တဝ်ကြေက် တဝ်ကြေက်ဆု တဝ်ကြေက် ခၞိက်ကြကောတ် တဝ်ကြေက်တိကမၠေတ်ရောၚ်။ ဟိုတ်နူပွမသ္ပသုၚ်စောဲ မ္ဂးဂှ် သာယျေန်တဴတၟတ်ဒွံဒှ်တုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် သၠဒကှ်လေဝ် ဆအ်ပြိုက်သပၠုပ် ပ္ဍဲပထောၚ်တရဴသၟတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
809) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးသရ ပြိုက်သပၠုပ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၁.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
810) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် မဟာပဇာပတိဂေါတမ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်သၟဝ်ကျာ်ရ။ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ညးဗြဴမ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသၟူအမြာဲပသပသောန်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဩဝ်ကဵုသအးဇ္ၚး နဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ နကဵုဂလာန်ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုမဟာပဇာပတိဂေါတမဳ တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေက်သကာမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး မဟာပဇာပတိဂေါတမဳဂှ် လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပဲါစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နကဵုသအးဇ္ၚးကဵုဍာ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ပွမသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ်ရ” ရဴဝွံ ဟိုတ်နူပွမသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚး ဗွဲမဇြိုဟ်လောန်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပထောၚ်တရဴသၟတ် (သၞိၚ်ဇကု) ဒှ်အာသရရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ကဵုသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚး ဗွဲမဇြိုဟ်လောန်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ကဵုသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚး ဗွဲမဇြိုဟ်လောန်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
811) “ခမဳဗြဴ မသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚးဂှ် သ္ဒးကြဴကြာတ် စဵုကဵုဌာန်မၞုံဗၞတ် ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ ၜါတၞုၚ်ဟေၚ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာ ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂး)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
812) မသအးဇ္ၚးနကဵုဍာ် စဵုကဵုမသအးဇ္ၚး မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ပွမကြဴကြာတ် ပထောၚ်တရဴသၟတ် (သၞိၚ်ဇကု) ရ။ ခမဳဗြဴ မသအးဇ္ၚး မ္ဂးဂှ် ပွမကြဴကြာတ်ဍာ်ရောၚ်။ သ္ဒးကြဴကြာတ် စဵုကဵုဌာန်မၞုံဗၞတ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ ၜါတၞုၚ်ဟေၚ်ရ မ္ဂးဂှ် သ္ဒးကြဴကြာတ် စဵုကဵုဌာန်မၞုံဗၞတ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ ပ္ဍဲတဲဂမၠိုၚ်ၜါတၞုၚ်ဟေၚ်ရ။ ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာ ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဂှ် မ္ဂးဂှ် သာယျေန်တဴတၟတ်ဒွံဒှ်တုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် အယာံမာတ်မွဲတၞုၚ်သောဲလေဝ် ကဵုကလိလောန်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
813) ပ္ဍဲမကလိလောန်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကလိလောန်ဒှ်တုဲ ကြဴကြာတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမကလိလောန်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကြဴကြာတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမကလိလောန်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံကလိလောန်ဒှ်တုဲ ကြဴကြာတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက် သၟဝ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက် သၟဝ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမယုတ်ဒေက် သၟဝ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီယုတ်ဒေက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
814) ကြဴကြာတ် စဵုကဵုဗၞတ်သၟဝ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲမ္ဂး၊ ကြဴကြာတ် မယုတ်ဒေက်သၟဝ်ၜါတၚ်လပုဟ်တဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၁.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
815) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုည်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် အမာတ်ဇၞော်မၞုံယၟုအာရောဟန္တ သ္ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ် ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်တုဲ သမ္ဘာတြေံအမာတ်ဇၞော်ဂှ်တုန် သ္ပခမဳဗြဴ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် သ္ပပွမကဵုပိုဉ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ကုခမဳမဒှ်ဃောကဵုဒၟံၚ်ပိုဉ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ခရော်ဍာ်သုၚ်တုဲ သီုမပိုက်ဒၟံၚ်ပၞိက်ဂှ် တန်တဴပ္ဍဲဇရေၚ်တုဲ ဟီုသ္ဂးကလိလောန်ၜက်စေဝ်ၜက်ပၞောန် ‘ဟီုတဴလဟီုကောန်ဗြဴ’ ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် “ယွံဒေံဗြဴ လ္ပသ္ပရဴဝွံညိ၊ ကမၠောန်ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုရာန်သကိုတ် ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ “တၠအဲ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ သီုမကၠောန်သ္ပကၠုၚ်ကဵုအဲ ရဴဝွံရဴဝွံဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်တုန် ဗၞတ်ဝွံဟေၚ် အေၚ်ဒုၚ်ဟွံမာန်ရဟာ” ရဴဝွံ နကဵုခရော်ဍာ်သုၚ် ခ္ဍံက်ၜုၚ်က္ဍိုပ်တုဲ နကဵုပၞိက်ဂှ် တက်ထဗးရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ထဗး ကုခမဳတြုံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ထဗး ကုခမဳတြုံရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ထဗး ခမဳတြုံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
816) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကၠောန်ၜိုတ် ကုခမဳတြုံ မဒှ်ဃောကဵုဒၟံၚ်ပိုဉ် နကဵုဍာ်သုၚ်ကီု နကဵုပၞိက်ကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
817) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကုခမဳတြုံ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳတြုံ မဒှ်ပယျၚ်။ မဒှ်ဃောကဵုပိုဉ် မ္ဂးဂှ် ကုခမဳတြုံ မစဒၟံၚ်ပၞောဝ်ဘောဇိုန်မသုန်သာ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ဍာ်သုၚ် မ္ဂးဂှ် ဍာ်သုၚ်အိုတ်သီုရောၚ်။ ပၞိက် မ္ဂးဂှ် ပၞိက်အိုတ်သီုရောၚ်။ ကၠောန်ၜိုတ် မ္ဂးဂှ် တန်တဴ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ်ၜါဟတ်မွဲဍမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
818) ပ္ဍဲခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဒှ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ် နကဵုဍာ်သုၚ်ကီု နကဵုပၞိက်ကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ ကၠောန်ၜိုတ် နကဵုဍာ်သုၚ်ကီု နကဵုပၞိက်ကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဒှ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ် နကဵုဍာ်သုၚ်ကီု နကဵုပၞိက်ကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံ ဟတ္ထပါသ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကၠောန်ၜိုတ် ကုခမဳ မသ္ၚာဲဒၟံၚ်စၞစမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကၠောန်ၜိုတ် ကုညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
819) ကဵုဒါန်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်ကဵုကဵုဒါန်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်စကာညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၁.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
820) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်သီသြောံ အာတ်ကေတ်သြောံထၞေက်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ် ဍုၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်တြၚ်တန်တဴဂှ် “(ပၟၚ်တြၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ကဵုသွက် ‘ဘိုအ်’ အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုပယှုက်ပထုဲတုဲ ဗထးထောံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် က္ညအာဘာတုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာတ်တဴ သြောံထၞေက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာတ်တဴ သြောံထၞေက်အိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာတ်တဴ သြောံထၞေက်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
821) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတ်တဴ သြောံထၞေက်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုအာတ်တုဲကီု နှာတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵု နှာတုဲကီု ထၞက်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုထၞက်တုဲကီု ဖျိန်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုဖျိန်တုဲကီု သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
822) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သြောံထၞေက် မ္ဂးဂှ် သြောံသာလဳ သြောံဇၞော် သြောံယဴ သြောံဒေဝတဴ (သြောံလၟာန်) သြောံပၠံၚ်ဆပ် သြောံမာ် (သြောံဂန်) သြောံကုဒြး (သြောံလၟာန်) ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ အာတ်တုဲ မ္ဂးဂှ် အာတ်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုအာတ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်အာတ်တုဲ။ နှာတုဲ မ္ဂးဂှ် နှာအလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုနှာတုဲ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်နှာတုဲ။ ထၞက်တုဲ မ္ဂးဂှ် ထၞက်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုထၞက်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်ထၞက်တုဲ။ ဖျိန်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဖျိန်အလဵုဇကုတုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုဖျိန်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်ဖျိန်တုဲ။ “ကြက်သ္ပပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာတပ်ဒုက္ကဋ်။ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
823) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးယဲ အာတ်မ္ဂး၊ အာတ်ဂကူၜဲ (သၞေဝ်သွ) မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၁.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
824) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဗဗၞးမွဲတၠ စွံလဝ်အခေါန်ကၚ်ၚာၚ်သၟိၚ် (ပ္ဍဲတဲ) တုဲ “ကြက်အာတ် ကဆံၚ်ဂုဏ်မစၚုဟ်ဂှ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဟုမ်ဍာ်ဓလီုက္ဍိုပ်တုဲမ္ဂး ကာတ်အာဗ္ဒာဲဘာခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ အာသ္ၚိနန်သၟိၚ်ရ။ ခမဳဗြဴမွဲဇကု သၠးစုတ်လဝ်တရဴဇၞော်ပ္ဍဲကၠံက် (ထၟာဲဂဒိုအ်) တုဲ ကၠဟ်ထောံ ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ်မ္ဂး ကိုဟ်ချာဲဒးက္ဍိုပ်ဗဗၞးဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “ဗြဴက္ဍိုပ်တ္ၚာတ် ပလီုဂကူဂမၠိုၚ်ဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ မုဟိုတ် သ္ဂောံကိုပ်ချာဲစုတ် ထၟာဲဂဒိုအ် လတူက္ဍိုပ်အိုတ်ရော? ကြက်စံၚ်ထောံပၟတ် ဘာဗြဴပလီုဂကူဂမၠိုၚ်ဝွံရ” ရဴဝွံ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ်ထၞိက်ပၟတ် (သၞပၟတ်) တုဲ လုပ်အာအပ္ဍဲဘာရ။ ဥပးမွဲတိတ်ကၠုၚ်နူဘာမ္ဂး ညာတ်ဒးဗဗၞးမလုပ်ကၠုၚ် အပ္ဍဲဘာ သီုမရပ်နၚ်ထၞိက်ပၟတ်တုဲ “ယွံသကအ် တၠအဲ မုဟိုတ် ရပ်နၚ်ထၞိက်ပၟတ်တုဲ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲဘာရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ ယွံသကအ် ဗြဴက္ဍိုပ်တ္ၚာတ် ပလီုဂကူဂမၠိုၚ်ဝွံ ကၠဟ်စုတ်အဲ နကဵုထၟာဲဂဒိုအ် လတူက္ဍိုပ်အိုတ်ရ၊ ကြက်စံၚ်ထောံပၟတ် ဘာဗြဴပလီုဂကူဂမၠိုၚ်ဝွံရ ရဴဝွံ (သ္ဂး) ရ၊ ယွံသကအ်ဗဗၞး ဩဝ်အာညိ ပွဝွံ ဒှ်မ္ၚဵုခိုဟ်ပြဲရ၊ ကြက်ကလိဂွံလာဘ်ဗဇဴ လ္ၚီကသာပ်ရ၊ ကဆံၚ်ဂုဏ်စၚုဟ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ကလိဂွံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဂှ် ဟုမ်ဍာ်ဓလီုက္ဍိုပ်တုဲ အာသ္ၚိနန်သၟိၚ်မ္ဂး ကလိဂွံလာဘ်ဗဇဴလ္ၚီကသာပ်ရ၊ ကဆံၚ်ဂုဏ်စၚုဟ်ဂှ်လေဝ် ကလိဂွံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် လုပ်အာဘာတုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ လဗပ်ပကီုဟီုဗျိဒေါန်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုပ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော် ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော် ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ်အိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော် ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
825) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟာန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ကိုပ်ချာဲလေဝ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ်ကီု ပ္ဍဲကၟာၚ်မွဲလပါ်ကီုမ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
826) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ တရဴဇၞော် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴအိက် (သ္ၚိဍာ်) ရ။ တရဴသၟတ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပဿဴ (သမျာ) ရ။ ခၟိက်ဟန်ဗန် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗွဝ်ဖအုံအိက်ကၟဟ်ရ။ စၞဇမ္ၚး မ္ဂးဂှ် ကၞာတ်ဗ္ၜေတ်ကီု ဇုတ်ကီု ဍာ်ၜဴပါၚ်ကီုရ။ ဗ္ဒၚ် မ္ဂးဂှ် ဗ္ဒၚ်ဍိုတ် (ဗ္ဒၚ်တိုက်) ဗ္ဒၚ်တၟံ ဗ္ဒၚ်ဆု ရဴဝွံ နွံပိဂကူဂမၠိုၚ်ရ။ ကၟာၚ် မ္ဂးဂှ် ကၟာၚ်ဍိုတ် (ဗ္ဒၚ်တိုက်) ကၟာၚ်တၟံ ကၟာၚ်ဆု ရဴဝွံ နွံပိဂကူဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲဗ္ဒၚ်မွဲလပါ် မ္ဂးဂှ် မွဲလပါ်ဒဒက်တဴဗ္ဒၚ် ‘လပါ်မ္ၚး’ ရ။ ပ္ဍဲကၟာန်မွဲလပါ် မ္ဂးဂှ် မွဲလပါ်ဒဒက်တဴကၟာၚ် ‘လပါ်မ္ၚး’ ရ။ ကိုဟ်ချာဲစုတ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ် မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုကဵုဖအောဝ်စကာဗၞတ်မွဲဝါဟေၚ်ဂှ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
827) သ္ၚေဝ်ရံၚ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲမ္ဂး၊ ကိုဟ်ချာဲ ပ္ဍဲဌာန်မဟွံသုၚ်စောဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၁.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
828) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခံက် (ဝါ) ဗ္ၚသြောံယဴ ဗဗၞးမွဲဂှ် နိဿဲဗ္ဒာဲကဵုဘာ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ နွံဒၟံၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ပ္ဍဲခံက်ဝါဗ္ၚဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပလီုပလာ်တဴ ခံက်သြောံယဴ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဂလာန်ဗဗၞးဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက် ဍိုပ်ဍဴအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
829) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ခၟိက်ဟန်ဗန်ကီု စၞဇမ္ၚးကီု ကိုဟ်ချာဲလေဝ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴမ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
830) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ တရဴဇၞော် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴအိက် (သ္ၚိဍာ်) ရ။ တရဴသၟတ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပဿဴ (သမျာ) ရ။ ခၟိက်ဟန်ဗန် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗွဝ်ဖအုံအိက်ကၟဟ်ရ။ စၞဇမ္ၚး မ္ဂးဂှ် ကၞာတ်ဗ္ၜေတ်ကီု ဇုတ်ကီု ဍာ်ၜဴပါၚ်ကီုရ။ ဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ မ္ဂးဂှ် ဂကူသြောံကီု ဂကူၜဲကီု ပြဘိုဂ်သုၚ်စောဲအပ္ဍဲမ္ၚး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မတဵုဂြာတ်လဝ်ကီုရ။ ကိုဟ်ချာဲစုတ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ် မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ် ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုကဵုဖအောဝ်စကာဗၞတ်မွဲဝါဟေၚ်ဂှ် ကိုဟ်ချာဲစုတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
831) ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဒှ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲလေဝ် ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲလေဝ် ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲလေဝ် ကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကိုဟ်ချာဲစုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဟွံသေၚ်ဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴမ္ဂး၊ ဒးအာတပ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဟွံသေၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဟွံသေၚ်ဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဌာန်မၞုံကဵုဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
832) သ္ၚေဝ်ရံၚ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲမ္ဂး၊ ကိုဟ်ချာဲ ပ္ဍဲဇိုၚ်ဗ္ဒၚ်မ္ဂး၊ အာတ်အခေါၚ် တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကိုဟ်ချာဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၁.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
833) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် မဒှ်ဒၞဲါကဵုစၞ ကုယန်လမ္စံက်ဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ပေဲါသဘၚ်က္ဍဟ်ဒဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ တၞဟ်နဗဵုသ္ၚေဝ်ပေဲါသဘၚ်က္ဍဟ်ဒဵုအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုစ်ဂမၠိုၚ်ကီု အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ် ပွမလှေ်ကီု ပွမဂယှ်ေကီု ပွမတိၚ်တိုက်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ် ပွမလှေ်ကီု ပွမဂယှ်ေကီု ပွမတိၚ်တိုက်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ် ပွမလှေ်ကီု ပွမဂယှ်ေကီု ပွမတိၚ်တိုက်ကီုအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ် ပွမလှေ်ကီု ပွမဂယှ်ေကီု ပွမတိၚ်တိုက်ကီုအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
834) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ် ပွမလှေ်ကီု ပွမဂယှ်ေကီု ပွမတိၚ်တိုက်ကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
835) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပွမလှေ် မ္ဂးဂှ် ပွမလှေ်အိုတ်သီုရောၚ်။ ပွမဂယှ်ေ မ္ဂးဂှ် ပွမဂယှ်ေအိုတ်သီုရောၚ်။ ပွမတိၚ်တိုက် မ္ဂးဂှ် ပွမတိၚ်တိုက်အိုတ်သီုရောၚ်။
836) အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲဒတူဒၟံၚ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံ ဌာန်မထေက်ကဵုညာတ်မိၚ်တုဲ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်ကလၚ်မွဲမွဲဂကူမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲဒတူဒၟံၚ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံ ဌာန်မထေက်ကဵုညာတ်မိၚ်တုဲ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
837) တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲအာရှာမ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ကၠုၚ်တဴ ဌာန်တန်တဴ ဌာန်ဂဇအ် ဌာန်တိက် ခမဳဗြဴတုဲ လှေ်လေဝ်လှေ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဂယှ်ေလေဝ်ဂယှ်ေအိုတ်မ္ဂး၊ တိၚ်တိုက်လေဝ်တိၚ်တိုက်မ္ဂး၊ ဃောအာဒၟံၚ်ဒစးတရဴ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်ကိစ္စကေၚ်ကာနွံမ္ဂး အာတုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်လေဝ်ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလၚ်လေဝ်ကလၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
လသုဏဝဂ် ပဌမတုဲရ။
၄.၂။ ရတ္တန္ဓကာရဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၂.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
838) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တြုံမဒှ်ကလောမသ ခမဳဗြဴမဒှ်ကွး ပဒတဴဇရေၚ် ဘဒ္ဒကာပိလာနဳဂှ် နူကွာန်သၟတ် (ဇကုပဒတဴဂှ်) အာဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် နကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာ မထေက်ကဵုသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠု မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံဂှ်ရ။ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠုၚ် မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠု မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ် မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရ၊ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠု မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
839) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠု မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
840) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠုၚ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲပၠိုတ်။ မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် မ္ဂးဂှ် မဟွံမွဲကဵုလျးတၟး။ တြုံ မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံတိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံမၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံတၞဟ်နပွမဒတူ ပွမဟီုဂလာန်ရောၚ်။ မွဲဟာန်ကေုာံ မ္ဂးဂှ် မွဲဂကောံရောၚ်။ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ မ္ဂးဂှ် တြုံကီု ခမဳဗြဴကီုဒှ်ရ။ ဒတူလေဝ်ဒတူမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် တန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သီုမဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံဟီုဂလာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံဟတ္ထပါသ်ၜါဟတ်မွဲဍတုဲ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကေုာံလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ်မၞိဟ် ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
841) သကအ်ပွံၚ် ညးမတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲနွံမ္ဂး၊ ဟွံသ္ၚေဝ်မဲ ကဵုပွမလ္ၚုဂြောပ်ဗ္ဒန်မ္ဂး၊ သ္ပအာရီုမွဲသအာၚ်တုဲဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၂.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
842) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တြုံမဒှ်ကလောမသ ခမဳဗြဴမဒှ်ကွးပဒတဴဇရေၚ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် နူကွာန်သၟတ် (ဇကုပဒတဴ) အာဍုၚ်သာရဝှ် နကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာ မထေက်ကဵုသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံဒမၠု မဟွံမွဲကဵုလျးပၟတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ပွမဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ပွမဟီုဂလာန်မွဲစွံဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) မွဲဟာန်ကေုာံတြုံဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲဌာန်မဂြောပ်ဗ္ဒန် ဒတူလေဝ်ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံရ၊ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲဌာန်မဂြောပ်ဗ္ဒန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲဌာန်မဂြောပ်ဗ္ဒန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရ၊ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲဌာန်မဂြောပ်ဗ္ဒန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
843) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမွဲစွံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
844) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် မ္ဂးဂှ် ဌာန်မဂပ်ဝ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်စဵုလဝ် နကဵုဗ္ဒၚ်ကီု နကဵုသၠတြၚ်ကီု နကဵုသကဝ်ကီု နကဵုယာတ်သၞိက်ကီု နကဵုတၞံဆုကီု နကဵုဒယိုၚ်ကီု နကဵု ကောပ်ကာဲဒေဲါကီု နကဵုဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ တြုံ မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံတိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံမၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံတၞဟ်နပွမဒတူ ပွမဟီုဂလာန်ရောၚ်။ မွဲဟာန်ကေုာံ မ္ဂးဂှ် မွဲဂကောံရောၚ်။ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ မ္ဂးဂှ် တြုံကီု ခမဳဗြဴကီုဒှ်ရ။ ဒတူလေဝ်ဒတူမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် တန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သီုမဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံဟီုဂလာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံဟတ္ထပါသ်ၜါဟတ်မွဲဍတုဲ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကေုာံလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ်မၞိဟ် ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
845) သကအ်ပွံၚ် ညးမတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲနွံမ္ဂး၊ ဟွံသ္ၚေဝ်မဲ ကဵုပွမလ္ၚုဂြောပ်ဗ္ဒန်မ္ဂး၊ သ္ပအာရီုမွဲသအာၚ်တုဲဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၂.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
846) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တြုံမဒှ်ကလောမသ ခမဳဗြဴမဒှ်ကွး ပဒတဴဇရေၚ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် နူကွာန်သၟတ် (ဇကုပဒတဴဂှ်) အာဍုၚ်သာရဝှ် နကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာ မထေက်ကဵုသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “ပ္ဍဲဌာန်မဂြောပ်ဗ္ဒန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ပွမဒတူမွဲစွံ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ပွမဟီုဂလာန်မွဲစွံဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) မွဲဟာန်ကေုာံတြုံဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲအမှဲအကး ဒတူလေဝ်ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံရ၊ ဂလာန်လေဝ် ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအမှဲအကး ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအမှဲအကး ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရ၊ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအမှဲအကး ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ် ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
847) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲဌာန်အမှဲအကး ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
848) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဌာန်ဂြောန်ဗ္ဒန် မ္ဂးဂှ် ဌာန်ဟွံမွဲကဵုပွမဂြောပ်ဗ္ဒန်စဵုလဝ် နကဵုဗ္ဒၚ်ကီု နကဵုသၠတြၚ်ကီု နကဵုသကဝ်ကီု နကဵုယာတ်သၞိက်ကီု နကဵုတၞံဆုကီု နကဵုဒယိုၚ်ကီု နကဵုကောပ်ကာဲဒေဲါကီု နကဵုဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ တြုံ မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံတိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံမၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံတၞဟ်နပွမဒတူ ပွမဟီုဂလာန်ရောၚ်။ မွဲဟာန်ကေုာံ မ္ဂးဂှ် မွဲဂကောံရောၚ်။ ညးမွဲကေုာံညး မ္ဂးဂှ် တြုံကီု ခမဳဗြဴကီုရ။ ဒတူလေဝ်ဒတူမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် တန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သီုမဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံဟီုဂလာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံဟတ္ထပါသ်ၜါဟတ်မွဲဍတုဲ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကေုာံလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ်မၞိဟ် ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
849) သကအ်ပွံၚ် ညးမတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲနွံမ္ဂး၊ ဟွံသ္ၚေဝ်မဲကဵု ပွမလ္ၚုဂြောပ်ဗ္ဒန်မ္ဂး၊ သ္ပအာရီုမွဲသအာၚ်တုဲဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၂.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
850) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲသဗာန်ဍာန်ဇၞော်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴ ဟွံခၠၚ်သာတ်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ကီု ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရ၊ ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ၊ ပြာပ်အာတမ်ကတောဝ်တုဲလေဝ် ကသေဲဟီုသာသာရ၊ ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲသဗာန်ဍာန်ဇၞော်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဟွံခၠၚ်သာတ်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ကီု မုဟိုတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော? ပြာပ်အာတမ်ကတောဝ်တုဲလေဝ် ကသေဲဟီုသာသာရော? ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲသဗာန်ဍာ်ဇၞော်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဟွံခၠၚ်သာတ်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ကီု ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရ၊ ဂလာန်လေဝ် ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရ၊ ပြာပ်အာတမ်ကတောဝ်တုဲလေဝ် ကသေဲဟီုသာသာရ၊ ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴ ထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲသဗာန်ဍာ်ဇၞော်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဟွံခၠၚ်သာတ်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ကီု ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံရော? ဂလာန်လေဝ်ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံရော? ပြာပ်အာတမ်ကတောဝ်တုဲလေဝ် ကသေဲဟီုသာသာရော? ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
851) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲသဗာန်ဍာ်ဇၞော်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဟွံခၠၚ်သာတ်ကီု ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ကီု ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဒတူဒၟံၚ်မွဲစွံလေဝ် ဒတူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံတြုံမ္ဂး၊ ဂလာန်လေဝ် ဟီုဒၟံၚ်မွဲစွံမ္ဂး၊ ပြာပ်အာတမ်ကတောဝ်တုဲလေဝ် ကသေဲဟီုသာသာမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
852) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သဗာန်ဍာ်ဇၞော် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဂၠံၚ်တရဴကွဳစောတ်ရထာရ။ ဂၠံၚ်တရဴဟွံခၠၚ်သာတ် မ္ဂးဂှ် ဂၠံၚ်တရဴမဒးကလေၚ်တိတ် အတိုၚ်မလုပ်ကၠုၚ်ရောၚ်။ ဂၠံၚ်တရဴသွာၚ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ဂၠံၚ်ကောံစုမ်ဂၠံၚ်ဝှါ်ရောၚ်။ တြုံ မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံတိရစ္ဆာန် မပတောံလဝ်မၞိဟ်ဟွံသေၚ်၊ တြုံမၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံတၞဟ်နပွမဒတူ ပွမဟီုဂလာန်ရောၚ်။ မွဲဟာန်ကေုာံ မ္ဂးဂှ် မွဲဂကောံရောၚ်။ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ မ္ဂးဂှ် တြုံကီု ခမဳဗြဴကီုဒှ်ရ။ ဒတူလေဝ်ဒတူမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် တန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သီုမဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ၜါဟတ်မွဲဍ) တြုံဟီုဂလာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ကလေၚ်ဗလးထောံ မ္ဂးဂှ် မမိက်ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟွံဗဗွဲတုဲ ကလေၚ်ဗလးထောံ ခမဳဗြမဒှ်သကအ်ပွံၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံဟတ္ထပါသ်ၜါဟတ်မွဲဍတုဲ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကေုာံလကိုဟ် ပြိုတ် ခမၞုဲ တိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ်မၞိဟ် ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
853) သကအ်ပွံၚ် ညးမတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲနွံမ္ဂး၊ ဟွံသ္ၚေဝ်မဲ ကဵုပွမလ္ၚုဂြောပ်ဗ္ဒန်မ္ဂး၊ သ္ပအာရီုမွဲသအာၚ်တုဲဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဟီုဂလာန်လေဝ်ဟီုမ္ဂး၊ သီုဟွံမိက်ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟွံဗဗွဲ ကမၠောန်နွံတုဲ ကလေၚ်ဗလးထောံ ခမဳဗြဴမဒှ်သကအ်ပွံၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၂.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
854) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဂှ် ဒှ်ခမဳဗြဴအ္စာ မၞုံကဵုဝတ်ပိဏ္ဍပါတ်လၟိုန် ဒကာမွဲတၠရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး သၠောံရုၚ်လ္တက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမဂိုၚ်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ ပြာပ်စဴအာသ္ၚိဒကာဂှ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်လတူသၞာလးတုဲမ္ဂး သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵုတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလေၚ်စဴအာရ။ ဍိက်ဗြဴ ဒကာဂှ် ကွဟ်ၚးတးသ္ၚိမ္ဂး သၞာဂဇအ်ဂှ် စုတ်ထောံလဝ်ပ္ဍဲအကြာနုၚ်ထၟာဲရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံညာတ်ကေတ် သၞာဂဇအ်ဂှ်မ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ သၞာဂဇအ်ဂှ် နွံအလဵုရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ၊ ယွံဒကာတအ် အဲဟွံညာတ် သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကဵုသၞာဂဇအ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ လဗက်ပကီု ဟီုဒက်ဒေါန်တုဲ သပိုတ်ထောံဝတ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကွဟ်ၚးတးသ္ၚိမ္ဂး ညာတ်ဒး သၞာဂဇအ်ဂှ် ပ္ဍဲအကြာနုၚ်ထၟာဲအိုတ်တုဲ ကလအ်ဇအ်သဝ် ခမဳဗြဴဂှ်တုဲမ္ဂး ကလေၚ်စွံပတန် ဝတ်ပိဏ္ဍပါတ်လၟိုန်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်လတူသၞာလးတုဲမ္ဂး မုဟိုတ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဲါစ္ဍးအာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်လတူသၞာလးတုဲမ္ဂး သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဲါစ္ဍးအာရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်လတူသၞာလးတုဲမ္ဂး မုဟိုတ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဲါစ္ဍးအာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
855) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်လတူသၞာလးတုဲမ္ဂး သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဲါစ္ဍးအာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
856) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး မ္ဂးဂှ် အခိၚ် သ္ပတမ်နူအခိၚ်အရှိုဏ်တိုန်တုဲ စဵုကဵုတ္ၚဲစေၚ်ရောၚ်။ ဒကာ မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံသၟိၚ် ဗဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုက်ဂတ် ရဴဝွံ ဒကာနွံပန်ဂကူအိုတ်ရ။ ပြာပ်အာတုဲ မ္ဂးဂှ် က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ။ သၞာဂဇအ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ သၞာမဂဇအ်တၚ်ထွာဲရုပ်ဂပ်ရ။ ဂဇအ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ဂှ်ရ။ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဲါစ္ဍးအာ မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴဗ္စကဵုညးတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်တုဲ ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာ ဌာန်ဟွံဍေက်ဗြဲ ‘ဒယူသ္ၚိ’ ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအမှဲအကး ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာ ဥပစာဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
857) ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီဒှ်တုဲ ပဲါစ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပဲါစ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲဒှ်တုဲ ပဲါစ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာမဂဇအ်တၚ်ထွာဲဟွံရုမ်ဂပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
858) ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ အာမ္ဂး၊ ဒှ်သၞာဂဇအ် ဖျုဲပြံၚ်ဟွံမာန်မ္ဂး၊ ဒှ်ညးဂိယဲမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် အာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၂.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
859) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ရ၊ တိက်လေဝ်တိက်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဂွဂၠေံညှာကဵုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဂဇအ်လေဝ်ဟွံဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်အိုတ်ရ၊ တိက်လေဝ် ဟွံတိက်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ရော? တိက်လေဝ် တိက်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ရော? တိက်လေဝ် တိက်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ရ၊ တိက်လေဝ်တိက်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟတ်စၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်ရော? တိက်လေဝ်တိက်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
860) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
861) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ် မ္ဂးဂှ် အခိၚ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဓဝ်တုဲ စဵုကဵုတ္ၚဲပၠိုတ်ရောၚ်။ ဒကာ မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံသၟိၚ် ဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုက်ဂတ် ရဴဝွံ ဒကာနွံပန်ဂကူအိုတ်ရ။ ပြာပ်အာတုဲ မ္ဂးဂှ် က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ။ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴဗ္စကဵုညးကဵုပိုၚ် ပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်တုဲ။ သၞာဂဇအ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ သၞာမဂဇအ်တၚ်ထွာဲရုပ်ဂပ်ရ။ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် မ္ဂးဂှ် ဂ္ဇအ်ပ္ဍဲသၞာဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ တိက်လေဝ် မ္ဂးဂှ် တိက်ပ္ဍဲသၞာဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
862) ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီဒှ်တုဲ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲဒှ်တုဲ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာမဂဇအ်တၚ်ထွာဲဟွံရုပ်ဂပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
863) ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာဂဇအ်မ္ဂ၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ပ္ဍဲသၞာဂဇအ် မလးလဝ်လၟိုန် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုညးဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၂.၇သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
864) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာတဴဍုၚ်သာရဝှ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂမၠိုၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ စိုပ်အာကွာန်မွဲကွာန်အိုတ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် သ္ၚိဗဗၞးမွဲတုဲမ္ဂး အာတ်အခေါၚ်တိက်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဗြဴဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် စဵုကဵုဗဗၞးကလေၚ်စိုပ်ကၠုၚ် ဩဝ်သၟတ်မၚ်လ္ဇအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “စဵုကဵုဗဗၞးကလေၚ်စိုပ်ကၠုၚ် လၟတ်မၚ်လ္ဇဒၟံၚ်ရ” ရဴဝွံ လးပၠးသၞာသတိက်တုဲ လ္ၚဵုဂှ်ဂဇအ်တုဲ လ္ၚဵုဂှ်တိက်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံတုဲ “ဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ ညးလဵုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ဗဗၞးဗြဴဂှမ္ဂး ယွံနာဲပိုဲ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ “ဩဝ်ဗက်ဗ္ဒဴပတိတ် ဗြဴက္ဍိုပ်တ္ၚာတ် ပလီုဂကူဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဗက်ပတိတ်နူသ္ၚိရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာစိုပ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်အိုတ်ရော? တိက်လေဝ်တိက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်အိုတ်ရ၊ တိက်လေဝ်တိက်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်အိုတ်ရော? တိက်လေဝ်တိက်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
865) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဒကာဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
866) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ မ္ဂးဂှ် အခိၚ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲပၠိုတ်တုဲ စဵုကဵုအရှိုဏ်တိုန်ရောၚ်။ ဒကာ မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံသၟိၚ် ဗဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုက်ဂတ် ရဴဝွံ ဒကာနွံပန်ဂကူအိုတ်ရ။ ပြာပ်အာတုဲ မ္ဂးဂှ် က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ။ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴဗ္စကဵုညးကဵုပိုၚ် ပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်တုဲ။ သၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲတွဵုမယုတ် သၞာလးသၠးဆုလေဝ် သၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂးရ။ လးတုဲကီု မ္ဂးဂှ် လးအလဵုဇကုတုဲကီု။ ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်လးတုဲကီု။ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ် မ္ဂးဂှ် ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ တိက်လေဝ်တိက် မ္ဂးဂှ် တိက်ပ္ဍဲသၞာဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
867) ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီဒှ်တုဲ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲဒှ်တုဲ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
868) ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုလးတုဲကီု ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုညးဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၂.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
869) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမဒှ်ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ဘဒ္ဒါကာပိလနဳ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴရ။ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ခမဳဗြဴဝွံ ကၠောန်ၜိုတ်အဲ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴရ။ အဲဍိက် ကြက်ကဵုသ္ၚာ ကုခမဳဗြဴဝွံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် ဟွံကၠောန်ၜိုတ်နာဲဗြဴ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴရဂး၊ နာဲဗြဴဂှ် ကြက်ဟွံကဵုအဲဍိက် သ္ၚာရဂး” ရဴဝွံ နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ စၟတ်သမ္တီကေတ်မှရာဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဟီုဂရိုဟ်ချေဝ်ဓရေတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ စၟတ်သမ္တီကေတ်မှာရာဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဟီုဂရိုဟ်ချေတ်ဓရေတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ စၟတ်သမ္တီကေတ်မှာရာဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဟီုဂရိုဟ်ချေတ်ဓရေတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ စၟတ်သမ္တီကေတ်မှာရာဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဟီုဂရိုဟ်ချေတ်ဓရေတ်ရော? ယွံခမဳတအ် ဂကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
870) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ စၟတ်သမ္တီကေတ်မှာရာဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဟီုဂရိုဟ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
871) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နမဂိုၚ်ကေတ်မှာရာ မ္ဂးဂှ် နပွမဂိုၚ်ေကတ် နမွဲဗီုမွဲဂကူ နစၟတ်သမ္တီကေတ်မှာရာ မ္ဂးဂှ် နပွမစၟတ်သမ္တီကေတ် နမွဲဗီုမွဲဂကူ။ ညးသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
872) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵု ခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
873) ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၂.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
874) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟွံညာတ်ကေတ် ကပေါတ်ဂြပ်ဇကုတအ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴ ဟွံညာတ်တဴ ကပေါတ်ဂြပ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ၊ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် “အဲ ကမၠတ်ဗြဴဟာ၊ အဲ အလဇ္ဇဳဗြဴဟာ၊ နာဲဗြဴဂမၠိုၚ် မဟွံညာတ်ကေတ် ကပေါတ်ဂြပ်ဇကုဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ဟွံညာတ်တဴ ကပေါတ်ဂြပ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ’ ရဴဝွံ သၟာန်တဴအဲအိုတ်ရ၊ ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲ ယဝ်ဂိုၚ်ကၠတ်ဒး ကပေါတ်ဂြပ်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ကဵုဂွံဒှ် ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴညိ၊ ကဵုဂွံတသိုတ်အာ နူသာသနာညိ၊ ကဵုဂွံကတဵုဒှ် ပ္ဍဲနရက်ညိ၊ ခမဳဗြဴ မဟီုသ္ဂးကဵုအဲ ဟွံဍာံစၟတ် ရဴဝွံလေဝ် ကဵုဂွံဒှ် ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴညိ၊ ကဵုဂွံတသိုတ်အာ နူသာသနာညိ၊ ကဵုဂွံကတဵုဒှ် ပ္ဍဲနရက်ညိ” ရဴဝွံ (ချဴတုဲ) ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ချဴတဴဇကုဇကုကီု ညးသအာၚ်ကီု နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ချဴတဴဇကုဇကုကီု ညးသအာၚ်ကီု နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ချဴတဴဇကုဇကုကီု ညးသအာၚ်ကီု နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
875) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ချဴတဴဇကုဇကုကီု ညးသအာၚ်ကီု နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
876) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဇကုဇကု မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု။ ညးသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ညးမဒှ်ခမဳ။ ချဴတဴ နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
877) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ချဴတဴ နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ ချဴတဴ နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵု ခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ချဴတဴ နကဵုနရက်ကီု နကဵုသာသနာကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ချဴတဴ နကဵုဂကူတိရစ္ဆာန်ကီု နကဵုဂကူပြိုတ်ကီု နဒဒှ်မၞိဟ်ညးဟွံမွဲကဵုပိုဉ်ကျာ်သြဳကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ချဴတဴခရှ်သာမဏဳမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
878) ကုခမဳဗြဴမတူရူကဵုပါဠိ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုအရထ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၂.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
879) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ကတဵုဒှ်သေက်ဇဵုကေုာံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ ဒါတ်ဂဒုဇကုဇကုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ဒါတ်ဂဒုဇကုဇကုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ဒါတ်ဇကုဇကုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ဒါတ်ဂဒုဇကုဇကုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴ စဏ္ဍကာဠဳသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
880) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ချဴတဴ ဒါတ်ဂဒုဇကုဇကုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
881) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဇကုဇကု မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု။ ဒါတ်ဂဒုတုဲ ဒါတ်ဂဒုတုဲ လရိုအ်ယာံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဒါတ်ဂဒုဟေၚ် ဒါတ်ဂဒုတုဲ ဟွံလရိုအ်ယာံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ လရိုအ်ယာံဟေၚ် လရိုအ်ယာံတုဲ ဟွံဒါတ်ဂဒုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
882) တၟတ်ဒွံဒး ကေုာံပွမကဠောလီုလာ် ပွမပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ်လီုလာ် ပွမလီုလာ်မတွံဂးယဲဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံဒါတ်ဂဒု လရိုအ်ယာံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
ရတ္တန္ဓကာရဝဂ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၃။ နဂ္ဂဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၃.၁။ သိက္ခာပိုပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
883) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် သီုမဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုသၟး (ဟၟဲကဵုဗွိုက်လတက်) ဟုမ်ဍာ်ပ္ဍဲကြုၚ်အစိရဝတဳ မွဲဟာန်ကေုာံ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞေဟ်ဓဝ်အိုတ်ရ။ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် နပွမဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲ ကုနာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် မဒှ်ညးအဝယ်ဍောတ်သွတ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော? ထေက်ကဵုဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်မဗျုထဴတေံ ကြက်သ္ဒးဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲအိုတ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်တဴရဴဝွံမ္ဂး ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံသီထၜေါဝ်ကေတ် ဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ်ၜါပြကာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပဂရိုၚ်စရဵုဟီုဗျံက်ဂှ်ရ မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာဘာတုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သ္ပဟိုတ်ကဵု ဖဵုတၟေၚ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာမတွံဂး (၁) သွက်သ္ဂောံ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ဒးရးသန်ရ ဒဒက်တဴကဵုသၚ် ။ ပ ။ (၁၀) သွက်ဂွံယိုက်ဒိုက် ‘ဝိနယ်’ စေဝ်ပၞောန်တုဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
884) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုမဂၞံၚ်ဂၞါတ်လဝ်ဇကုသၟး ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
885) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုမဂၞံၚ်ဂၞါတ်လဝ္ဇကုသၟး ဟုမ်ဍာ် မ္ဂးဂှ် သပိုၚ်လေဝ်သီုဟွံဗိုက် သ္ၚာလေဝ်သီုဟွံလတက် ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်ပယောဂလွဳပရာ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဟုမ်ဍာ်တုဲ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
886) ကုခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဏာ ခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာကၠေံလေၚ်အာ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၃.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
887) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်သၞုက်ဍာ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်သၞုက်ဍာ်ရ” ရဴဝွံ ပကၚ်ရၚ်သၞုက်ဍာ် မဟွံမွဲကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ်အိုတ်ရ၊ တံၚ်ဓဇက်ဓဝက် နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်သၞုက်ဍာ် မဟွံမွဲကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်သၞုက်ဍာ် မဟွံမွဲကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်သၞုက်ဍာ် မဟွံမွဲကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
888) “ခမဳဗြဴမွဲ မမိက်ခၞံသၞုက်ဍာ်ဂှ် သ္ဒးခၞံသၞုက်ဍာ် မစိုန်သကီုကေုာံဗၞတ်ဗ္ၜတ်ရ၊ ပ္ဍဲအရာသၞုက်ဍာ်ဂှ် ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ရောၚ်။ နဍစၞိန်တဲကျာ် ဇမၠိၚ်ပန်ဍ အနာံၜါဍဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
889) သၞုက်ဍာ် မ္ဂးဂှ် ဗိုက်တုဲယာတ်မဒးဟုမ်ဍာ်ရောၚ်။ ခမဳဗြဴမမိက်ကဵုခၞံ မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမခၞံကီု ခမဳဗြဴမဖအောဝ်ကဵုခၞံကီု သ္ဒးခၞံသၞုက်ဍာ် မစိုန်သကီုကေုာံဗၞတ်ဗ္ၜတ်ရ၊ ပ္ဍဲအရာသၞုက်ဍာ်ဂှ် ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ရောၚ်။ နဍစၞိန်တဲကျာ် ဇမၠိၚ်ပန်ဍ အနာံၜါဍဂမၠိုၚ်ရောၚ်၊ ကဵုကလိလောန်ဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဂှ်တုဲ ခၞံလေဝ်ခၞံမ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ်ဖအောဝ်ကဵုခၞံမ္ဂး၊ ဟိုတ်ပယောဂလွဳပရာ၊ ဒးအာပတ်ဒးဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်နူပွမကလိဂွံကုတ်ကၠေံတုဲ ဒးဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
890) အလဵုဇကု ခၞံလဝ်ဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီဂှ် အလဵုဇကု ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အလဵုဇကု ခၞံလဝ်ဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီတုဲ ကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် စိုပ်ဒတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ခၞံလဝ်ဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီဂှ် အလဵုဇကု ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ခၞံလဝ်ဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီဂှ် ကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် စိုပ်ဒတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
တၞဟ်နသွက်ညးသအာၚ် ခၞံလေဝ်ကၠောန်ခၞံမ္ဂး၊ ဖအောဝ်လေဝ် ဖအောဝ်ကဵုကၠောန်ခၞံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကလိဂွံညးသအာၚ်ခၞံလဝ်တုဲ ပြဘိုဂ်သုၚ်စောဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
891) ကၠောန်ခၞံသၞုက်ဍာ် မစိုန်သကီုကေုာံဗၞတ်ဗ္ၜတ်မ္ဂး၊ ကၠောန်ခၞံသၞုက်ဍာ် ယုတ်ဒေက်သၟဝ် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်မ္ဂး၊ ကလိဂွံသၞုက်ဍာ် မလောန်လတူဗၞတ်ဗ္ၜတ် ညးသအာၚ်ခၞံလဝ်တုဲဂှ် ကုတ်ကၠေံတုဲ ပြဘိုဂ်သုၚ်စောဲမ္ဂး ကၠောန်ခၞံ သၠဖ္ဍာန်ကီု သၞာလးတိကီု ယာတ်သၞိက်ကီု ဖုန်ကီု ဂၞဳကီုမ္ဂး၊ ဟွံဒး အာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတုဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၃.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
892) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် ယာတ်သ္ၚာဂှ် သီုမထေက်ကဵုၚုဟ်မးမဂၠိုၚ် သ္ၚာဂှ်တုန် ဇိၚ်လဝ်ဗွဲမပရေအ်ဇရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ်— “ယွံနာဲဗြဴ ယာတ်သ္ၚာတၠအဲဂှ် ခိုဟ်ဆာဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် သ္ၚာဂှ်တုန် ဇိၚ်လဝ်ဗွဲမပရေအ်ဇရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴ သှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်ရ၊ ဇိၚ်ကဵုဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံနာဲဗြဴ (ယွံ) ဇိၚ်ကဵုရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် သှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကဵုကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ကြက်ဇိၚ်ကဵုရ၊ ကြက်ဇိၚ်ကဵုရ” ရဴဝွံ သီုမသ္ဂးတဴဇိၚ်လေဝ်ဇိၚ်ရ၊ သွက်ဂွံဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်စကာကဵုသှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာခမဳဗြဴတုဲမှ ဇိၚ်လေဝ်ဟွံဇိၚ်ရော? သွက်ဂွံဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်စကာကဵုသှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာ ခမဳဗြဴတုဲမှ ဇိၚ်လေဝ်ဟွံဇိၚ်ရ၊ သွက်ဂွံဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဖအောဝ်စကာကဵုသှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာခမဳဗြဴတုဲမှ ဇိၚ်လေဝ်ဟွံဇိၚ်ရော? သွက်ဂွံဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴ စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတညိ။
893) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာခမဳဗြဴတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး၊ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
894) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တြဴဂတှေ် သ္ၚာမွဲမွဲဂတှေ်ရောၚ်။ သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံဇၟန်ဇုက်တုဲ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလလိုဟ်ကၠေံဇၟန်ဇုက်တုဲ။ ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံဇၟန်ဇုက်တုဲ မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်လလိုဟ်ကၠေံဇၟန်ဇုက်တုဲ။ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵုဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာ မ္ဂးဂှ် ဟွံဖအောဝ်စကာညးသအာၚ်မ္ဂး။ ဝေၚ်ကၠေံပန်မသုန်တ္ၚဲတုဲ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံပန်မသုန်တ္ၚဲတုဲ။ “အလဵုဇကုလေဝ် ကြက်ဟွံဇိၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် သွက်ဂွံကဵုဇိၚ် ကြက်ဟွံသ္ပလွဳပရာ ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
895) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဒှ်တုဲ သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ္ၚာတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုနန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး၊ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ ဇၟန်ဇုက်သ်ၚာတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး၊ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ ပရိက္ခရာသအာၚ်တုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး၊ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သှ်ပၠိုဟ်ကၠေံ သ္ၚာကီု ပရိက္ခရာသအာၚ်ကီု ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴတုဲကီု ဖအောဝ်ကဵုသှ်ပၠိုဟ်ကၠေံတုဲကီု ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုနန္တရာယ် ဝေၚ်ကၠေံပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲတုဲ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံဇိၚ်မ္ဂး၊ သွက်ဂွံဖအောဝ်ကဵု (ညးသအာၚ်) ဇိၚ်လေဝ် ဟွံသ္ပလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵု ခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
896) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ဃောကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် ကဵုကလိလောန်အာ ပန်တ္ၚဲ,မသုန်တ္ၚဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၃.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
897) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စွံပတန်လဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲတဲခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုသပိုၚ်သ္ၚာလတက်ဟေၚ် စ္ဍးအာဝေၚ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်အိုတ်ရ။ သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်မစွံပတန်လဝ္ ဗွဲမလအ်ဂှ်ရ ပတိုဟ်တိုန်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် စဲဒၟံၚ်တ္ၚဲ သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်သအာၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် သ္ၚာဂမၠိုၚ်ပတိုဟ်တိုန်ဒၟံၚ် (ပ္ဍဲဒၞဲါဍုက်ပလက်) ဝွံ ဒှ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်မုရဴညးမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဴ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မစဲဒၟံၚ်တ္ၚဲဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စွံပတန်လဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲတဲခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုသပိုၚ်သ္ၚာလတက် စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စွံပတန်လဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲတဲခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုသပိုၚ်သ္ၚာလတက် စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စွံပတန်လဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲတဲခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုသပိုၚ်သ္ၚာလတက် စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
898) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုကလိလောန်အာ ပွမဗ္ဂေတ်ၜးလှာဲသ္ၚာတုဲဗက်လတက် မသုန်တ္ၚဲမွဲအလန်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတိညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
899) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာလဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကဵုကလိလောန်အာ ပွမဗ္ဂေတ်ၜးလှာဲသ္ၚာတုဲဗက်တက် မသုန်တ္ၚဲမွဲအလန် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုမသုန်တ္ၚဲ ဟွံဗိုက်ဟွံလတက်ဟွံစဲတ္ၚဲ သ္ၚာမသုန်ဂတှေ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ကဵုကလိလောန်အာတ္ၚဲမရနုက်ကဵုမသုန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
900) ပ္ဍဲမကလိလောန်လတူမသုန်တ္ၚဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမကလိလောန်လတူမသုန်တ္ၚဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမကလိလောန်လတူမသုန်တ္ၚဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်လတူမသုန်တ္ၚဲဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်လတူမသုန်တ္ၚဲဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံကလိလောန်လတူမသုန်ဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံကလိလောန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ပတ်ရ။
901) ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုမသုန်တ္ၚဲ ဗိုက်လေဝ်ဗိုက် လတက်လေဝ်လတက် စဲတ္ၚဲလေဝ်စဲတ္ၚဲ သ္ၚာမသုန်ဂတှေ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၃.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
902) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ပၠးစဲလဝ် သ္ၚာမဍေက်တုဲ လုပ်အာဘာရ၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်မွဲဇကု သၠောံရုၚ်လတက်ဏာ သ္ၚာဂှ်တုဲ လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် အပ္ဍဲကွာန်ရ။ ခမဳဗြဴတၠသ္ၚာဂှ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ညာတ်တဴသ္ၚာအဲဍိက်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴတၠသ္ၚာဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ သ္ဂောံဗိုက်လတက်ဏာ သ္ၚာအဲရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်၈မၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဗိုက်လတက်ဏာ သ္ၚာခမဳဗြဴသအာၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဗိုက်လတက်ဏာ သ္ၚာခမဳဗြဴသအာၚ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
903) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာညးသအာၚ် မပြံၚ်လှာဲ ‘မဒးကလေၚ်ကဵု’ မ္ဂး (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
904) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သ္ၚာညးသအာၚ် မပြံၚ်လှာဲ ‘မဒးကလေၚ်ကဵု’ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်ကဵုသ္ၚာခမဳဗြဴသအာၚ်မသုန်ဂတှေ် သ္ၚာမွဲမွဲဂတှေ်ရောၚ်၊ တၠသ္ၚာဂှ် ဟွံကဵုကီု ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵုတၠသ္ၚာဂှ်ကီု ဗိုက်လေဝ်ဗိုက်မ္ဂး၊ လတက်လေဝ်လတက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
905) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာညးသအာၚ် မပြံၚ်လှာဲ ‘မဒးလေၚ်ကဵု’ မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာညးသအာၚ်မပြံၚ်လှာဲ ‘မဒးကလေၚ်ကဵု’ မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာညးသအာၚ် မပြံၚ်လှာဲ’မဒးကလေၚ်ကဵု’ မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာညးသအာၚ် မပြံၚ်လှာဲ ‘မဒးကလေၚ်ကဵု’ ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
906) ခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် ကဵုမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ်လေဝ် ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ ဗိုက်လေဝ်ဗိုက်မ္ဂး၊ လတက်လေဝ်လတက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဏာ ခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာကၠေံလေၚ်အာ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၃.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
907) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဒကာကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုဘိက္ခုနဳသၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ကမၠောန်ထေက်ကဵုဒးသ္ပဂၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ သ္ပတဴအန္တရာယ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သ္ၚိဒကာဂှ် တူအာပၟတ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပတဴအန္တရာယ် ဝတ္ထုဒါန် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရော? သ္ဒးဒှ်အာမ္ၚး ‘ဒေက်ခ္ဍေက်’ အာ နပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ်ကုသိုလ် ထၟိက်ဂမၠိုၚ်ၜါအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပတဴအန္တရာယ်လာဘ်သ္ၚာ ဂိုဏ် (ဘိက္ခုနဳသၚ်) ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပတဴအန္တရာယ်လာဘ်သ္ၚာ ဂိုဏ် (ဘိက္ခုနဳသၚ်) ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပတဴအန္တရာယ်လာဘ်သ္ၚာ ဂိုဏ် (ဘိက္ခုနဳသၚ်) ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပတဴအန္တရာယ်လာဘ်သ္ၚာ ဂိုဏ် (ဘိက္ခုနဳသၚ်) ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
908) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပတဴအန္တရာယ် လာဘ်သ္ၚာ ဂိုဏ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
909) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဂိုဏ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ဘိက္ခုနဳသၚ်ရ။ သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တြဴဂတှေ် ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ၚာမွဲမွဲဂတှေ် မရုမ်ဂပ်ကဵုဝိကပ္ပနရ။ သ္ပတဴအန္တရာယ် မ္ဂးဂှ် “မုဟိုတ် သ္ဂောံကဵုတဴဒါန်သ္ၚာဝွံအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ပတဴအန္တရာယ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သ္ပတဴအန္တရာယ် ပရိက္ခရာသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သ္ပတဴအန္တရာယ်သ္ၚာကဵုဒှ် ပရိက္ခရာသအာၚ်ကဵုဒှ် ဂြပ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ခမဳဗြဴမွဲဇကုကီု ခရှ်သာမဏဳကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
910) ထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ ဆေဝ်ဒဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴ ကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၃.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
911) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကုဘိက္ခုနဳသၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် မိက်ဂွံပါ်ပရအ်သ္ၚာဂှ်တုဲ ကောံဓရီုရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဒှ်ကွးပဒတဴဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပဲါစ္ဍးအာဒၟံၚ်ဌာန်သအာၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ဃောပဲါစ္ဍးအာဒၟံၚ်ဌာန်သအာၚ်တုဲ ဟွံထေက်ကဵုပါ်ပရအ်သ္ၚာဏီရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံပါ်ပရအ်သ္ၚာဏီရ ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ ပဲါစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ခမဳဗြဴမဒှ်ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂမၠိုၚ် ကလေၚ်စိုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ကဵုပါ်ပရအ်သ္ၚာရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ မဗဗွဲကုဓရ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဆေၚ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ မဗဗွဲကုဓရ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ မဗဗွဲကုဓရ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်းဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
912) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ မဗဗွဲကုဓရ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
913) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝနွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပွမပါ်ပရအ်သ္ၚာ မဗဗွဲကုဓရ် မ္ဂးဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် မညဳသာသၟဟ်သၟန် ကောံဓရီုတုဲ ပါ်ပရအ်ရ။ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ မ္ဂးဂှ် “မုဟိုတ် ပါ်ပရအ်သ္ၚာဝွံရော?” ရဴဝွံ သ္ပတဴ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
914) ပ္ဍဲမဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဗဗွဲကုဓရ်ဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဗဗွဲကုဓရ်ဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပ္ဍဲမဟွံဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဗဗွဲကုဓရ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံဗဗွဲကုဓရ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဗဗွဲကုဓရ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
915) ထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ ဆေဝ်ဒဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၃.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
916) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ “ဩဝ်ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်အဲ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ပရိသာတ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ) ကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကုညးဟီုလှေ် သၟာလှေ်ဂမၠိုၚ် ကေုာံသၟာဗတက်ဆေလုန် သၟာဒၠုမတ် သၟာဓဗိုန်ဓာပ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ညးကဵုလှေ် သၟာလှေ်ဂမၠိုၚ် ကေုာံသၟာဗတက်ဆေလုန် သၟာဒၠုမတ် သၟာဓဗိုန်ဓာပ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ဩဝ်ကဵုဒါန် ကုနာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ပ္ဍဲနာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ပရိသာတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကုခရှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကုခရှ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကုခရှ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
917) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကုခရှ်ကီု ကုပြဘာဇ်တြုံကီု ကုပြဘာဇ်ဗြဴကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
918) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခရှ် မ္ဂးဂှ် ညးပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိ မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ပြဘာဇ်တြုံ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံခမဳသာမဏဳတြုံတုဲ တြုံအာစိုပ်ဒဒှ်ပြဘာဇ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ပြဘာဇ်ဗြဴ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံ ခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳဗြဴတုဲ ဗြဴအာစိုပ်ဒဒှ်ပြဘာဇ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ သ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴသ္ၚာမထပကလဝ် ကပ္ပဗိန္ဒုရ၊ ကဵုတဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
919) ကဵုတဴ ကုမိမမ္ဂး၊ ကဵုတဴဗွဲခဏ (ဂလေံကဵု) မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၃.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
920) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဒကာကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး၊ ကြက်ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုဘိက္ခုနဳသၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်တုဲဂှ် မိက်ဂွံပါ်ပရအ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကောံဓရီုအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တအ် ဩဝ်လၟတ်မၚ်လ္ဇဒၟံၚ်အိုတ်ကၠာညိ၊ အလယ်မစၟဳကေတ်ပ္ဍဲသ္ၚာ နွံကုဘိက္ခုနဳသၚ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဘိက္ခုနဳသၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်အာညိ။ ဩဝ်သ္ပစဵုကဵုမတီ သ္ၚာ (မၞုံကဵုအလယ်မစၟဳကေတ်) ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပြာပ်အာဇရေၚ်ဒကာဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံဒကာတအ် ဩဝ်ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုဘိက္ခုနဳသၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုဘိက္ခုနဳသၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုမၞုံကဵုအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် သ္ဂောံကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုမၞုံကဵုအလယ်သ္ၚာ မဍိုန်ကဵုဇြဟတ် ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပမတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုမၞုံကဵုအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
921) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုမၞုံကဵုအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၉။ ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ
922) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။
သီုမၞုံကဵုအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မ္ဂးဂှ် “ယဝ်ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သၟဟ်ရထမ္ဂး၊ ကြက်ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုဘိက္ခုနဳသၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုမြော်တိတ်ပါၚ်ရ။
အခိၚ်သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ဟွံလလးကထိုန်မ္ဂး လအိတ်ဂိတုဗြဲမွဲဂိတု၊ လလးကထိုန်မ္ဂး မသုန်ဂိတု။
ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ဟွံလလးကထိုန်မ္ဂး ကဵုကလိလောန်အာ တ္ၚဲလအိတ်အိုတ်ဂိတုဗြဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ လလးကထိုန်မ္ဂး ကဵုကလိလောန်အာ တ္ၚဲပိုက်ကၠေံကထိုန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
923) ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အလယ်သ္ၚာဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ဒှ်တုဲ ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာ မဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အလယ်သ္ၚာဟွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ဒှ်တုဲ ကဵုကလိလောန်အာ အခိၚ်သ္ၚာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာမဟွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အလယ်သ္ၚာဍိုန်ကဵုဇြဟတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာမဟွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအလယ်သ္ၚာမဟွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အလယ်သ္ၚာဟွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
924) ထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ ဆေဝ်ဒဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၃.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
925) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးမွဲဂှ် ရန်တၟံကဵုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ။ ဥပးဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဗလးဘာပြဲ ပေဲါကဵုသာဓုကာ ‘ပ္ဍဲပေဲါကဵုဒါန်ပူဇဴစရိုဟ်ဍာ်ဘာ’ ဂှ် သၟိက်ကဵုဒါန် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ကုသၚ်ၜါလပါ်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် သၚ်ၜါလပါ် လလးလဝ်ကထိုန်တုဲဒှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ အာတ်ပါန်အခေါၚ် သွက်ဂွံပိုက်ထောံလလးကထိုန်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမပိုက်ထောံကထိုန်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးပိုက်ကထိုန်ရ၊ ခမဳမစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
926) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ပိုက်နုက်ကၠေံ ကထိုန်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ သၚ် ပိုက်နုက်ကၠေံကထိုန်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမပိုက်နုက်ကၠေံကထိုန်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ပိုက်နုက်ကၠေံကထိုန်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
927) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ အာတ်ပါန်အခေါၚ် သွက်ဂွံပိုက်ထောံ လလးကထိုန်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “သ္ၚာကြက်ကတဵုဒှ် ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဆေၚ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပိုက်နုက်ကထိုန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟွံကဵုအခေါၚ် ပွမပိုက်နုက်ကၠေံကထိုန် ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပိုက်နုက်ကထိုန် မဗဗွဲကုဓရ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပိုက်နုက်ကထိုန် မဗဗွဲကုဓရ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပိုက်နုက်ကထိုန် မဗဗွဲကုဓရ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
928) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ ပွမပိုက်နုက်ကထိုန် မဗဗွဲကုဓရ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
929) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပွမပါ်ပိုက်နုက်ကၠေံကထိုန် မဗဗွဲကုဓရ် မ္ဂးဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် ကောံဓရီုတုဲ ပိုက်နုက်ကၠေံရ။ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ မ္ဂးဂှ် “မုဟိုတ် သ္ဂောံပိုက်နုက်ကၠေံ ကထိုန်ဝွံရော?” ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
930) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီအဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
931) ထ္ၜးကဵုဖဵုအာနိသံသတုဲ ဆေဝ်ဒဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
နဂ္ဂဝဂ်တတိယတုဲရ။
၄.၄။ တုဝဋ္ဋဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၄.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
932) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲဇံၚ်ခါတ်ဓဝ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲဇံၚ်ဓဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲဇံၚ်ဓဝ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမံဇံၚ်ဓဝ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
933) “ယြဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲဇံၚ်ခါတ်ဓဝ် တိက်တဴညးၜါအိုတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
934) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗြဴမဒှ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲမွဲဇံၚ်ခါတ်ဓဝ် တိက်တဴညးၜါအိုတ် မ္ဂးဂှ် ညးမွဲတၠဂှ်တိက်နေဝ် ညးမွဲတၠဂှ်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သီုညးၜါတၠဂမၠိုၚ်လေဝ် တိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ဒၠိုက်ကတဵုတုဲ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါတိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
935) ညးမွဲတၠဂှ်တိက်နေဝ် ညးမွဲတၠဂှ် ဂဇအ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ သီုညးၜါတၠဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂဇအ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၄.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
936) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴ မဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တိက်တဴပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
937) “ယြဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ် တိက်တဴညးၜါအိုတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
938) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ သ္ဂးတဴဗြဴမဒှ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ် တိက်တဴညးၜါအိုတ် မ္ဂးဂှ် ယာတ်ဂှ်ဟေၚ်လးတုဲ ယာတ်ဂှ်ဟေၚ် ဓလီုလတက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
939) ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ်ဒှ်တုဲ တိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ တိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လး မွဲယာတ်လတက်ဓဝ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ယာတ်လး ယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ်ဒှ်တုဲ တိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမွဲယာတ်လးဓဝ် ယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲမွဲယာတ်လတက်ဓဝ် ယာတ်လးတၞဟ်တၞဟ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲယာတ်လးယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မွဲယာတ်လးမွဲယာတ်လတက်ဓဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲယာတ်လးယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲယာတ်လးယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ယာတ်လးယာတ်လတက်တၞဟ်တၞဟ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ရ။
940) သ္ပအပိုၚ်အခြာတုဲ တိက်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၄.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
941) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳလေဝ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ညးမပြဲရဴဝွံလေဝ် ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “နာဲဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ်လေဝ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ညးမပြဲရဴဝွံလေဝ် ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ ပြာပ်ခသဳကၠဳ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ပ္ဍဲလက်ကရဴမှ ပြာပ်ခသဳကၠဳ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ စောန်စိုတ်ဇၞော်တုဲ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမကဵုတီဂၠိုၚ် (လလောၚ်တြး) ပွမထၟံက်ထ္ၜးဂုဏ်ဂၠိုၚ်ဝွံဟေၚ် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရဂး တရိုပ်စိုတ်အိုတ်ရဂး လ္ၚုသုန်အိုတ်ရဂး ဟွံမွဲကဵုပွမနှဴရဴအိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) နူဂတ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ ကွာ်လေဝ်ကွာ်စၚ်္ကြမ်ရ၊ ဒတူလေဝ်ဒတူရ၊ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်ရ၊ တိက်လေဝ်တိက်ရ၊ ဗတောန်လေဝ်ဗတောန်ရ၊ ကဵုဗတောန်လေဝ်ကဵုဗတောန်ရ၊ ပွမဖ္ဍောတ်ဗှ်သှ်ၛာယ်လေဝ် သ္ပတဴရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မၞုံကဵုစေတနာဒှ်တုဲ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကုနာဲဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မၞုံကဵုစေတနာဒှ်တုဲ သ္ပတဴညံၚ်ရဴမဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကုခမဳဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မၞုံကဵုစေတနာဒှ်တုဲ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကုခမဳဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
942) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဖအောဝ်လလဴစေတနာတုဲ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴတွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
943) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကုခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဗြဴသအာၚ်။ ဖအောဝ်လလဴစေတနာတုဲ မ္ဂးဂှ် သီုကဵုမတီတဴ သီုကဵုမတီတဴဗွဲမဒးရး သ္ပလွဳတုဲ ဓလီုဍိုက်တုဲ ပွမကလိလောန်ရောၚ်။ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ်မ္ဂး မ္ဂးဂှ် “နမသ္ပတဴရဴဝွံ ကြက်ကတဵုဒှ် မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကုခမဳဗြဴဝွံရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် နူဂတ ကွာ်လေဝ်ကွာ်စၚ်္ကြမ်မ္ဂး၊ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဗတောန်လေဝ်ဗတောန်မ္ဂး၊ ကဵုဗတောန်လေဝ်ကဵုဗတောန်မ္ဂး၊ ပွမဖ္ဍောဝ်ဗှ်သှ်ၛာယ်လေဝ် သ္ပတဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
944) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစေတနာ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ သီုမၞုံကဵုစေတနာ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲသီုမၞုံကဵုစေတနာ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ သီုမၞုံကဵုစေတနာ သ္ပတဴညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
945) သီုဟွံမိက်သ္ပတဴ ညံၚ်မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်တုဲ နူဂတ ကွာ်လေဝ်ကွာ်စၚ်္ကြမ်မ္ဂး၊ ဒတူလေဝ်ဒတူမ္ဂး၊ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ တိက်လေဝ်တိက်မ္ဂး၊ ဗတောန်လေဝ်ဗတောန်မ္ဂး၊ ကဵုဗတောန်လေဝ်ကဵုဗတောန်မ္ဂး၊ ပွမဖ္ဍောတ်သှ်ၛာယ်လေဝ် သ္ပတဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၄.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
946) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်ခမဳဗြဴ ပဒတဴမွဲစွံ မဒှ်ဒဒိုခ်ဂိယဲရ၊ တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ခမဳဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မဒှ်ဒဒိုခ်ဂိယဲရော? တၞဟ်နပွကဵုကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ခမဳဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မဒှ်ဒဒိုက်ဂိယဲရ၊ တၞဟ်နပွကဵုကၠောန် ၜိုတ်လွဳလွတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ခမဳဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မဒှ်ဒဒိုခ်ဂိယဲရော? တၞဟ်နပွကဵုကၠောန်ၜိုတ် လွဳလွတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
947) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟွံကၠောန်ၜိုတ် ခမဳဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မဒှ်ဒဒိုက်မ္ဂး၊ တၞဟ်နပွကဵုကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
948) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဍေံမဒှ်ဒဒိုခ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ မဂိယဲရ။ ခမဳဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံရ။ ဟွံကၠောန်ၜိုတ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်ရ။ တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာ မ္ဂးဂှ် ဟွံဖအောဝ်စကာညးသအာၚ်မ္ဂး။ “အဲလေဝ် ကြက်ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် တၞဟ်နပွကဵုကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ကြက်ဟွံလွဳပရာရ” ရဴဝွံ နအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ကွးဗြဴပဒတဴဇရေၚ်ကီု ခရှ်သာမဏဳကီုမ္ဂး၊ တၞဟ်နပွကဵုကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
949) အန္တရာယ်နွံကီု ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ညးကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာဟွံဂွံကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂိယဲကီု ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၄.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
950) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဍုၚ်သာကေတရ။ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် ကမၠောန်ကေၚ်ကာထေက်ကဵုသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဂပ်ဝ်ကဵုခ္ဍဟ်ကတဵုဗွဲမဃရက်ဂဗက်ဒှ်တုဲ “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ယဝ်ကဵုဘာ ကုအဲမ္ဂး၊ အဲ မိက်ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဍုၚ်သာရဝှ်ရ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ကၠုၚ်ဟေၚ်ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ ကြက်ကဵုရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ နူဍုၚ်သာကေတ ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုထောံဘာကုဘဒ္ဒါကာပိလာနဳရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳလေဝ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ညးမပြဲရဴဝွံလေဝ် ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “နာဲဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳဂှ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ်လေဝ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ညးမပြဲရဴဝွံလေဝ် ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ ပြာပ်ခသဳကၠဳ ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ပ္ဍဲလက်ကရဴမှ ပြာပ်ခသဳကၠဳ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ စောန်စိုတ်ဇၞော်တုဲ “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွကဵုတီဂၠိုၚ် (လလောၚ်တြး) ပွမထၟံက်ထ္ၜးဂုဏ်ဂၠိုၚ်ဝွံဟေၚ် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရဂး တရိုပ်စိုတ်အိုတ်ရဂး လ္ၚုသုန်အိုတ်ရဂး ဟွံမွဲကဵုပွမနှဴရဴအိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် ဘဒ္ဒါကာပိလာနဳ နူဘာရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုဘာ ကုနာဲဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳတုဲမှ ထေဲပၞတ်သကိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ။ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုဘာ ကုခမဳဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳတုဲမှ ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုဘာ ကုခမဳဗြဴဘဒ္ဒါကာပိလာနဳတုဲမှ ထေဲပၞတ်သကိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
951) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုဘာ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်တုဲမှ ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
952) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကုခမဳဗြဴဴ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဗြဴသအာၚ်။ ဘာ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ဘာမၞုံကဵုဗန်ဒက်သၠတြၚ်ရ။ ကဵုတုဲမှ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ကဵုတုဲပ္ဍဲကြဴ။ ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မၞုံစိုတ်ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မဒွံ လုက်စုက် (ထ္ဍိမြိ) ဒးဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မကတဵုဒှ် ညံၚ်ကၞက်စရံၚ်ဒှ်တုဲ။ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် ဂန်ရပ်ကေတ်မပ္တံတဲ ပ္ဍဲဂၠမ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် က္ဍိုပ်ဘာမ္ဂး၊ (ကေတ်ကၟေၚ်ကျာညိ)၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဂန်ရပ်ကေတ်မပ္တံတဲ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဘာတုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ၚးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ နပယောဂလွဳပရာမွဲဝါ တြၚ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်လေဝ် ကဵုကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ် မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်ကဵုညးသအာၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဖအောဝ်စကာမွဲဝါ တြၚ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဟေၚ် ကဵုကလိလောန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
953) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ကဵုဘာတုဲမှ ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ထေဲပၞတ်သကိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ ကဵုဘာတုဲမှ ထေဲပၞတ်သတိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ကဵုဘာတုဲမှ ထေဲပၞတ်သကိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နူဘာဟွံမွဲကဵုသၠတြၚ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဂှ် နူဘာမၞုံကဵုသၠတြၚ်ကီု နူဘာမဟွံမွဲကဵုသၠတြၚ်ကီု တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပရိက္ခရာ ညးဂှ်တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်လေဝ် ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
954) တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် ခမဳဗြဴအလဇ္ဇဳ ‘မဟွံဂွပါပ် နူပွသရာမ်ပါပ်’ ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု၊ ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ။ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် ခမဳဗြဴကြအ်ကြအ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု။ ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴကြအ်ကြအ်ဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ။ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် ခမဳဗြဴ မလေပ်ကတဵုဒှ်သေက်ဇဵု လေပ်ကယျာန်ဓဝါတ် လေပ်ဟီုဂလာန်စှေ်စး လေပ်အရေဝ်ဂၠိုၚ် လေပ်ကတဵုဗဒှ်ကဵုအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု၊ ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ။ တံၚ်ဓဇက်ပတိတ် ကွးဗြဴပဒတဴဇရေၚ် ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မဟွံဒ္ဂေတ်သ္ပ ဝတ်အ္စာ, ဥပဇ္ၛာယ်ဗွဲမ္ဒးရးကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု၊ ပရိက္ခရာ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဖအောဝ်ကဵုတံၚ်ဓဇက်ပတိတ်ကီု ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၄.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
955) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်ပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
956) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴမ္ဂး၊ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ‘ယွံနာဲဗြဴ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ လ္ပပဒတဴညိ၊ နာဲဗြဴ ဩဝ်ပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ် ဒေံဗြဴဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ’ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ရဴဝွံဟေၚ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုမဂပ်ဝ်ဟီုဒၠောံဗတောန်တဴ ခမဳဗြဴဂှ် တုပ်နဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဗွဲမ္ဒးရးရနေဝ် ယဝ်သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံ ရဴဝွံ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
957) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နှဴရဴတုဲ မ္ဂးဂှ် နှဴရဴတုဲ နအကာဲအရာဇကု အကာဲအရာပါၚ် မဟွံဗဗွဲတုဲ။ သမ္ၚေဟ် မ္ဂးဂှ် ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ အုပ်ဓုပ်ပိုၚ်ပြဳတုဲ ပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိရောၚ်။ ကောန်သမ္ၚေဟ် မ္ဂးဂှ် ကောန်ကောဒေံညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ခမဳဗြဴဂှ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမနှဴရဴ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်။ ခမဳဗြဴမညဳညာတ်မမိၚ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ လ္ပပဒတဴညိ ၊ နာဲဗြဴ ဩဝ်ပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ် ဒေံဗြဴဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဒ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ မိၚ်တုဲ ဟွံဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် တံၚ်ဓဇက်ဏာလဒေါဝ်သၚ်တုဲလေဝ် “ယွံနာဲဗြဴ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚောဟ်ကီုတုဲ လ္ပပဒတဴညိ၊ နာဲဗြဴ ဩဝ်ပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ်ညိ၊ ပွမပဒတဴ သောၚ်သောၚ်ခ္ဍောၚ်ခ္ဍောၚ် ဒေံဗြဴဟေၚ် သၚ်ထိုၚ်သးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ယဝ်သၠးကၠေံ ကွေတ်ဂှ်မ္ဂး၊ ပွမသၠးကၠေံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴဂှ် နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
958) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် သၚ် သ္ဒးဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နဉတ်ကမ္မဝါစ် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ နှဴရဴတဴ ကေုာံသမ္ၚေဟ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ၚေဟ်ကီုတုဲ ပဒတဴရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ်ရ၊ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် သၚ် ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ဗွဲမ္ဒးရးရး၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။
တၞဟ်နကဵုသၠးကၠေံကွေတ်ဂှ် သၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
959) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှတုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
960) ကုခမဳဗြဴ မဟွံဒးဒၠောံဗတောန်ဗွဲမ္ဒးရး (နဉတ်ကမ္မဝါစ်) ခမဳဗြဴသၠးကၠေံကွေတ် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၄.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
961) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်ပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်တုဲ သၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် ပလီုပလာ်ထောံ (ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
962) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
963) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရး ဇကု မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သၟိၚ် ဇကုပဒတဴတန်ဒၟံၚ်။ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဂှ် ဌာန်လုပ်ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်စပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်တန်တဴ ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်ဂဇအ် ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်တိက် ပြာကဋ်ရ။ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဂှ် သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ပြိုက်ဂစိုတ်လဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပၠံၚ်ဗတိုက်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ၜုၚ်တက်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် မ္ဂးဂှ် စာ်စ္ဍးကေုာံသကအ်ရဲညးဗၞိက်တုဲ။ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲကွာန်မသ္ၚောဲခရာမွဲစာၚ်ပဝ် ဇၟာပ်ကွာန်မွဲ ဇၟာပ်ကွာန်မွဲ ‘ရိုဟ်ကွာန်မွဲ ရိုဟ်ကွာန်မွဲ’ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဂြိုပ် မဟွံသေၚ်ကဵုကွာန်ဂှ် ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
964) အာ မွဲဟာန်ကေုာံသကအ်ရဲညးဗၞိက်မ္ဂး၊ အာ ပ္ဍဲဌာန်ဟွံမွဲကဵုပရိုက်ဘဲ ဌာန်မဟွံမွဲကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၄.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
965) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးမွဲသအာၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်တုဲ သၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် ပလီုပလာ်ထောံ (ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးမွဲသအာၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးမွဲသအာၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ(ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးမွဲသအာၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
966) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲအပ္ဍဲတွဵုရးဇကု မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုသကအ်ရဲညးဗၞိက် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
967) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲတွဵုရးမွဲသအာၚ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သၟိၚ်မွဲသအာၚ် မသအာၚ်နူဍုၚ်သၟိၚ် ဇကုပဒတဴတန်ဒၟံၚ်။ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဂှ် ဌာန်လုပ်ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်စပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်တန်တဴ ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်ဂဇအ် ပြာကဋ်ရ၊ ဌာန်တိက် ပြာကဋ်ရ။ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပရိုက်ဘဲ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴဂှ် သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ပြိုက်ဂစိုတ်လဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပၠံၚ်ဗတိုက်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ၜုၚ်တက်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲကွာန်မသ္ၚောဲခရာမွဲစာၚ်ပဝ် ဇၟာပ်ကွန်မွဲ ဇၟာပ်ကွာန်မွဲ ‘ရိုဟ်ကွာန်မွဲ ရိုဟ်ကွာန်မွဲ’ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဂြိုပ် မဟွံသေၚ်ကဵုကွာန်ဂှ် ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။
968) အာ မွဲဟာန်ကေုာံသကအ်ရဲညးဗၞိက်မ္ဂး၊ အာ ပ္ဍဲဌာန်ဟွံမွဲကဵုပရိုက်ဘဲ ဌာန်မဟွံမွဲကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၄.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
969) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် မဒှ်ဒၞဲါကဵုစၞ ကုယန်လမ္စံက်ဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? လိုန်သၠေက်တဴ ချောဲဂမၠိုၚ်မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴ ရာန်သကိုတ်ပျဲပျာံ လမျီုဣန္ဒြဳမွဲတုဲ သီုမပလီုပလာ် သတ်ဂမၠိုၚ်မဍောတ်သွတ်သောဲဗြောဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် အာကၠုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
970) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲဥတုဗြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
971) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲဥတုဗြဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံပဒတဴ ပုရိမဂှ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး မစ္ဆိမဝှ် လုကဴပိဂိတုတုဲ။ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် မ္ဂးဂှ် မွဲကွာန်မသ္ၚောဲခရာမွဲစာၚ်ပဝ် ဇၟာပ်ကွာန်မွဲ ဇၟာပ်ကွာန်မွဲ ‘ရိုဟ်ကွာန်မွဲ ရိုဟ်ကွာန်မွဲ’ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဂြိုပ် မဟွံသေၚ်ကဵုကွာန်ဂှ် ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဇၟာပ်ကဝက်ယောဇနာ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။
972) အာ ဟိုတ်နူကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပ ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲမ္ဂး၊ ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ ရာန်သကိုတ်တုဲအာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် အာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၄.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
973) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် မဒှ်ဒၞဲါကဵုစၞ ကုယန်လမ္စံက်ဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် လုကဴပိတုဗြဲတုဲ မုဟ်ကျာကီု သီုက္ညၚ် အခါကာလအိုတ်သီု ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ဌာန်ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ် က္ဍန်ဂြက်ဒၟံၚ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ဟာ၊ ဂၠုဓီုဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ၊ ဌာန်ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံပြာကဋ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ− ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သ္ပဟိုတ်ကဵု ဖဵုတၟေၚ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာမတွံဂး (၁) သွက်သ္ဂောံ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ဒးရးသန်ရ ဒဒက်တဴကဵုသၚ် ။ ပ ။ (၉) သွက်ဓရ်ညးသပ္ပုရိုဟ် ‘သာသနာပိပြကာ’ ဂွံတန်တဴအာ (၁၀) သွက်ဂွံယိုက်ဒိုက် ‘ဝိနယ်’ စေဝ်ပၞောန်တုဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
974) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲမ္ဂး ဟွံဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ် ဒေသစာရိတ်မ္ဂး၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် ဌာန်ဗၞတ်မသုန်ယောဇနာ တြဴယောဇနာလေဝ် ဟွံစ္ဍးအာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဟဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
975) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခမဳဗြဴ မဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴ မပဒတဴ ပရိမဝသ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပစ္ဆိမဝသ် လုကဴပိဂိတုတုဲရောၚ်။ “ဗွဲတွဵုမယုတ် ဌာန်ဗၞတ်မသုန်ယောဇနာ တြဴယောဇနာလေတ် ကြက်ဟွံစ္ဍးအာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
976) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဟွံဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
တုဝဋ္ဋဝဂ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၅။ စိတ္တာဂါရဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၅.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
977) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ပ္ဍဲတိုက်ပျးထ္ၜး မၞုံအပ္ဍဲဥဒျာန် သၟိၚ်ဇၞော်ပသေနဒဳကောသလဂှ် ကၠောန်ခၞံလဝ် တၞးကသဴထ္ၜးအစောံဉာဏ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ်တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်လေဝ် အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ်တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ် တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ်တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ်တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟနာ်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ သွက်ဂွံဗဵုသ္ၚေဝ်တိုက်ပျးထ္ၜးအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
978) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုဝေၚ် သ္ၚိပွေၚ်သၟိၚ်ကီု တိုက်ပျးထ္ၜးကီု အာရှာမ်ကီု ဥဒျာန်ကီု ကၟာလ္စကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွဴ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
979) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။
သ္ၚိပွေၚ်သၟိၚ် မ္ဂးဂှ် သ္ၚိမသိုၚ်ခၞံစဳရေၚ်လဝ် တၞဟ်နသွက်သၟိၚ် ဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်ကတိုၚ်ကမှ် သွက်မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဌာန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။
တိုက်ပျးထ္ၜး မ္ဂးဂှ် သ္ၚိမသိုၚ်ခၞံစဳရေၚ်လဝ် တၞဟ်နသွက်ဂကောံမၞိဟ် ဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်ကတိုၚ်ကမှ် သွက်ဂွံမိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဌာန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။
အာရှာမ် မ္ဂးဂှ် အာရှာမ်မကၠောန်ခၞံစဳရေၚ်လဝ် တၞဟ်နသွက်ဂကောံမၞိဟ် ဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်ကတိုၚ်ကမှ် သွက်ဂွံမိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဌာန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။
ဥဒျာန် မ္ဂးဂှ် ဥဒျာန်ကၠအ်ပ္ကဴ မကၠောန်ခၞံစဳရေၚ်လဝ် တၞဟ်နသွက်ဂကောံမၞိဟ် ဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်ကတိုၚ်ကမှ် သွက်ဂွံမိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဌာန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။
980) အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာတပ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်မညာတ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံ ဌာန်မထေက်ကဵုညာတ်တုဲ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အာတဴ တၞဟ်နပွမဗဵုသ္ၚေဝ်မွဲမွဲဂကူမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်မညာတ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သၠးကၠေံ ဌာန်မထေက်ကဵုညာတ်တုဲ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
981) တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲအာရှာမ်တုဲ ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အဃောအာအဃောကၠုၚ် ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်ကိစ္စကေၚ်ကာနွံတုဲ အခိၚ်အာဂှ် ဗဵုသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၅.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
982) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်မံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ ကီု ပလ္လၚ်ကီုအိုတ်ရ။
မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴ မဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ သၞာမသၠုၚ်လောန်ကီု ပၞၚ်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ သၞာမသၠုၚ်လောန်ကီု ပၞၚ်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ သၞာမသၠုၚ်လောန်ကီု ပၞၚ်ကီုအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ သၞာမသၠုၚ်လောန်ကီု ပၞၚ်ကီုအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
983) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်တဴ သၞာမသၠုၚ်လောန်ကီု ပၞၚ်ကီုမ္ဂး (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
984) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။
သၞာမသၠုၚ်လောန် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ဇံၚ်ဂတဵုမၞုံကဵုဇိုၚ်မလောန်လတူဗၞတ်ဗ္ၜတ်ရ။
ပလ္လၚ် မ္ဂးဂှ် သၞာမပြံၚ်ဖျုဲဟွံမာန် မသ္ပပုတ်ဂၠတ်လဝ်ရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်ပ္ဍဲဇိုၚ်ရောၚ်။
ရပ်စပ်ပြဘိုဂ် မ္ဂးဂှ် တိက်ကီု ဂဇအ်ကီု ပ္ဍဲပလ္လၚ်သၞာမသၠုၚ်လောန်ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
985) သၞာမသၠုၚ်လောန်ဂှ် ကုတ်ကၠေံဇိုၚ်တုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ပလီုကၠေံရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်ပလ္လၚ်ဂှ်တုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၅.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
986) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်မံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကၠေၚ်တဴ တောဝ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴ မဒုၚ်စသိုက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကၠေၚ်တဴ တောဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကၠေၚ်တဴ တောဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကၠေၚ်တဴ တောဝ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကၠေၚ်တဴ တောဝ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
987) “ယြဴခမဳဗြဴ ကၠေၚ်တဴ တောဝ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
988) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ တောဝ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲတောဝ်ခေါမ တောဝ် တောဝ်သုတ် တောဝ်တသော်သတ် တောဝ်ကာန် တောဝ်ဘၚ်္ဂ မၞုံတြဴဂကူဂမၠိုၚ်ရ။ ကၠေၚ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ကၠေၚ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇၟာပ်ဇၟာပ်မပူတောဝ်ကၠောဝ် (ပူတောဝ်ပ္ဍဲရိကၠောဝ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
989) ကၠေၚ်တဴ တောဝ်မကၠေၚ်လဝ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၅.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
990) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်မံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပတဴကိစ္စကေၚ်ကာခရှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပတဴကိစ္စကေၚ်ကာခရှ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပတဴကိစ္စကေၚ်ကာခရှ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပတဴကိစ္စကေၚ်ကာခရှ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
991) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပတဴကိစ္စကေၚ်ကာခရှ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
992) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကိစ္စကေၚ်ကာခရှ် မ္ဂးဂှ် ဖျိန်ၜိုဟ်ကီု ယာဂုကီု ပုၚ်ကီု စၞစ ခရှ်ကီုမ္ဂး၊ လပိုက်ကြာတ်ကြဴကဵုယာတ်ကီု ယာတ်ပူကွိၚ်က္ဍိုပ် (ယာတ်ဖေၚ်) ကီုမ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
993) ပ္ဍဲယာဂုဍာ်ပၠာဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မစဳရေၚ် သွက်သၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲပိဏ္ဍပါတ်သၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲအရာပူဇဴ ကုစေတဳကီု၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဖျိန်ၜိုဟ်ကီု ယာဂုပုၚ်စၞစ ညးမကၠောန်ကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်ဇကုမ္ဂး၊ လပိုက်ကြာတ်ကြဴကဵုယာတ်ကီု ယာတ်ပူကွိၚ်က္ဍိုပ် (ယာတ်ဖေၚ်) ကီုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၅.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
994) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ်ရ၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ’ ရဴဝွံ ခမဳဗြဴ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်ဂှ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ သီုမဒုၚ်ဝန်လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ်ရော? တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ခမဳဗြဴ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်ဂှ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ သီုမဒုၚ်ဝန် လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ်ရ၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ခမဳဗြဴ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်ဂှ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ သီုမဒုၚ်ဝန် လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ်ရော? တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
995) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ခမဳဗြဴဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်မ္ဂး ‘ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
996) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမွဲသအာၚ်။ အဓိကိုရ် မ္ဂးဂှ် ဝိဝါဒါဓိကိုရ် အနုဝါဒါဓိကိုရ် အာပတ္တာဓိကိုရ် ကိစ္စာဓိကိုရ် ရဴဝွံ အဓိကိုရ်မၞုံပန်ဂကူဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဝွံညိ မ္ဂးဂှ် ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် အဓိကိုရ်ဝွံညိ။ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် မ္ဂးဂှ် အန္တရာယ်ဟွံမွဲမ္ဂး။ လလမ်လေဝ် ဟွံကဵုလလမ် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကဵုလလမ်မ္ဂး။ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး မ္ဂးဂှ် ဟွံဖအောဝ်စကာညးသအာၚ်မ္ဂး။ “ကြက်ဟွံကဵုလလမ်ရ၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ကြက်ဟွံလွဳပရာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ် ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
997) ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ဟွံကဵုလလမ် အဓိကိုရ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံကဵုလလမ်အဓိကိုရ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳဗြဴ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဗြဴဒှ်တုဲ ဟွံကဵုလလမ် အဓိကိုရ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ဟွံကဵုလလမ် အဓိကိုရ် ခရှ်သာမဏဳမ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်လေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲခရှ်သာမဏဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဗြဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲခရှ်သာမဏဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲခရှ်သာမဏဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ခရှ်သာမဏဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
998) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ဟွံဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စ မတုဲရ။
၄.၅.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
999) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ “ဩဝ်ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်အဲ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ပရိသာတ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ) နကဵုတဲဇကု ကဵုတဴစၞစဘောဇိုန် ကုညးကဵုလှေ် သၟာလှေ်ဂမၠိုၚ် ကေုာံသၟာဗတက်ဆေလုန် သၟာဒၠုမတ် သၟာဓဗိုန်ဓာပ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ညးကဵုလှေ် သၟာလှေ်ဂမၠိုၚ် ကေုာံသၟာဗတက်ဆေလုန် သၟာဒၠုမတ် သၟာဓဗိုန်ဓာပ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဟီုတွံခိုဟ်ရ၊ တၞဟ်နတွံဓရ် ဂံၚ်သကာတုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိရ၊ ဩဝ်ကဵုဒါန် ကုနာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ပ္ဍဲနာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ပရိသာတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုတဲဇကု ကဵုတဴစၞစဘောဇိုန်ကုခရှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုတဴသ္ၚာ (အရပ်စပ်) ခမဳ ကဵုခရှ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နကဵုတဲဇကု ကဵုတဴစၞစဘောဇိုန်ကုခရှ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1000) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နကဵုတဲဇကု ကဵုတဴ စၞစဘောဇိုန် ကုခရှ်ကီု ကုပြဘာဇ်တြုံကီု ကုပြဘာဇ်ဗြဴကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1001) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခရှ် မ္ဂးဂှ် ညးပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိ မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ပြဘာဇ်တြုံ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံခမဳသာမဏီတြုံတုဲ တြုံအာစိုပ်ဒဒှ်ပြဘာဇ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ပြဘာဇ်ဗြဴ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳဗြဴတုဲ ဗြဴအာစိုပ်ဒဒှ်ပြဘာဇ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ စၞစ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံ ဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် ကေုာံဍာ်ဆုဒကဂမၠိုၚ်တုဲ သှေ်ဂှ် စၞစမ္ဂးရ။ ဘောဇိုန် မ္ဂးဂှ် ပုၚ် ကွာၚ်ဒလောမ် ကွာၚ်ဝိုဟ် က ဖျုန် ရဴဝွံ ဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်နွံမသုန်သာ်အိုတ်ရ။ ကဵုတဴ မ္ဂးဂှ် နကဵုတဴ နကဵုဇကု ဝတ္ထုမစပ်ကေုာံဇကု ဝတ္ထုမသောဝ်ဗလးဏာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ကဵုဍာ်ဆုဒကမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1002) ဖအောဝ်ကဵုကဵုဟေၚ်တုဲ ဟွံကဵုတဴ အလဵုဇကုမ္ဂး၊ ဖျေံစွံပ္ဍဲဇရေၚ်တုဲ ကဵုတဴမ္ဂး၊ ကဵုတဴ သွက်လံက်လေတ်မ္ၚးမ္ဂး၊၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၅.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1003) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံသ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတုဂှ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်ဂှ်ရ ခမဳဗြဴဥတုကၠုၚ်သအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံကလိဂွံအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံ သ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတုဂှ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံ သ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတုဂှ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်ပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံသ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတုဂှ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1004) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟွံသၠးကၠေံ သ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတုတုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1005) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သ္ၚာဒုၚ်ဆီဥတု မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴဥတုကၠုၚ်ဂမၠိုၚ် ဩဝ်ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ (ရန်တၟံတုဲ) သ္ၚာမကဵုလဝ်ဒါန်ရောၚ်။ ဟွံသၠးကၠေံတုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ် မ္ဂးဂှ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ် ၜါဗ္တံပိဗ္တံတုဲ ပ္ဍဲကြဴ ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုပန်ဂှ် လပိုက်ကြာတ်ကြဴတုဲမ္ဂး၊ သီုဟွံသၠးကဵု ကုခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳဗြဴဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1006) ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံသၠးကၠေံဏီဒှ်တုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သၠးကၠေံတုဲဒှ်တုဲ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံသၠးကၠေံဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သၠးကၠေံတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1007) သၠးကၠေံတုဲမှ ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ နမစိုပ်အလန်ဇကုမွဲလှေ်ပၠန် ရပ်စပ်ပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴ ဥတုကၠုၚ်သအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဏာ ခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာကၠေံလေၚ်အာ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၅.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1008) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံဘာဂှ် စ္ဍးအာဒေသစာရိတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဘာခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ တူအာပၟတ်တုဲ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ရၚ်တၠုၚ်ယိုက်ပတိတ် ကပေါတ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ သီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံမိက်ရၚ်တၠုၚ်ယိုက်ပတိတ်အိုတ်ရ၊ ကပေါတ် ကညတ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကၠေံနှၚ်အာမ္ဂး သွက်ကပေါတ်ကညတ်အိုတ်သီုဂှ် ကြက်စၟဳစၟတ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဘာ မွဲလှေ်ပၠန်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ရၚ်တၠုၚ်ယိုက်ပတိတ်လဝ် ကပေါတ်ကညတ်အိုတ်ကီုဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲဍိက်တအ် ညးဂမၠိုၚ် ဟဂွံရၚ်တၠုၚ်ယိုက်ပတိတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုကဵုပၟတ်တူဒၟံၚ်ဘာဂှ် ဟွံရၚ်တၠုၚ်ယိုက်ပတိတ် ကပေါတ်ကညတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံဘာဂှ် စ္ဍးအာဒေသစာရိတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံဘာဂှ် စ္ဍးအာဒေသစာရိတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံသၠးကၠေံဘာဂှ် စ္ဍးအာဒေသစာရိတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1009) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟွံသၠးကၠေံဘာတုဲ စ္ဍးအာဒေသစာရိတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1010) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဘာ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ဘာမၞုံကဵုဗန်ဒက်သၠတြၚ်ရ။ ဟွံသၠးကၠေံတုဲ စ္ဍးအာဒေသစာရိတ် မ္ဂးဂှ် ဟွံသၠးကၠေံ ကုခမဳဗြဴကီု ကုသိက္ခမာန်ကီု ကုသာမဏဳဗြဴကီု ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာအစဵုဗိုၚ် ဘာမၞုံကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာ ဥပစာဘာဟွံမွဲကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1011) ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံသၠးကၠေံဏီဒှ်တုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံသၠးကၠေံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သၠးကၠေံတုဲဒှ်တုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
သီုဟွံသၠးကၠေံ ဘာဟွံမွဲကဵုသၠတြၚ် စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံသၠးကၠေံဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမသၠးကၠေံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ သၠးကၠေံတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1012) သၠးကၠေံတုဲမှ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၅.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1013) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်မစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1014) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ လ္ၚတ်ကတ်ဗ္တောန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1015) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖဵုလ် မ္ဂးဂှ် ကွတ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ မစပ်ကေုာံလလေၚ်ဖဵု မဒှ်မ္ၚးသာသနာရောၚ်။ လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် မ္ဂးဂှ် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် နပိုဒ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်ပိုဒ် ဇၟာပ်ပိုဒ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် နအက္ခရ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်အက္ခရ် ဇၟာပ်အက္ခရ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1016) လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်ချူလိခ်မ္ဂး၊ လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် တၞဟ်နဂွံပကၚ်ရၚ်လဝ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နဖဵုဂွံဂြောပ်ဗ္ဒန် လ္ၚတ်ကတ်ဗတောန် ကွတ်စဵုဒနာ(ပရိုက်) မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၅.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1017) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဖျေံပတိုန်ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖျေံပတိုန်ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဖျေံပတိုန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဖျေံပတိုန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဖျေံပတိုန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1018) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဖျေံပတိုန် ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1019) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကွတ်မဒစဵုဒစးကဵု သုဂတိနိဗ္ဗာန်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မ္ဂးဂှ် ကွတ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ မစပ်ကေုာံလလေၚ်ဖဵု မဒှ်မ္ၚးသာသနာရောၚ်။ ဖျေံပတိုန် မ္ဂးဂှ် ဖျေံပတိုန် နပိုဒ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်ပိုဒ် ဇၟာပ်ပိုဒ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဖျေံပတိုန်နအက္ခရ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်အက္ခရ် ဇၟာပ်အက္ခရ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1020) ဖျေံပတိုန် ကွတ်ချူလိခ်မ္ဂး၊ ဖျေံပတိုန် တၞဟ်နသွက်ဂွံပကၚ်ရၚ်လဝ်မ္ဂး၊ တၞဟ်နဖဵုဂွံဂြောပ်ဗ္ဒန် ဖျေံပတိုန် ကွတ်စဵုဒနာ (ပရိုက်) မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
စိတ္တာဂါရဝဂ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၆။ အာရာမဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၆.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1021) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် သီုမဗိုက်လဝ်သ္ၚာမွဲဂတှေ်ဓဝ်ဟေၚ် ဇိၚ်ဒၟံၚ်သ္ၚာ ပ္ဍဲဘာကွာန်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အာပ္ဍဲအာရှာမ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ဒၟံၚ်သ္ၚာဂှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1022) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာနူဘာဂှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာအိုတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟွံအာအပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ကလေၚ်ကၠုၚ်ဘာဂှ်မွဲလှေ်ပၠန်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်တုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲအိုတ်ရ။
ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞဲါမွဲတုဲဂှ် “ယွံဒေံဗြဴ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် ဟွံကွဟ်ကၟဟ်အာရှာမ်အိုတ်ရော? ဟွံစွံပတန်ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂးအိုတ်ရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်အာရှာမ်ဟွံဂွံ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်လဝ်သိက္ခာပိုဒ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံကၠုၚ်အာရှာမ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီလဴစ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ်တုဲ တၞဟ်နပွမလုပ်အာရှာမ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1023) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာနူဘာဂှ်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ မွဲလှေ်ပၠန် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဂှ်အိုတ်ပၠန်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာအိုတ်တုဲရ” ရဴဝွံ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရ။ “သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်အာရှာမ်ဟွံဂွံ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်လဝ်သိက္ခာပိုဒ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်ဒးအာရှာမ်အိုတ်ရ၊ ပသာ်ရော? ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1024) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုကဵုမတီတဴ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ် မၞုံကဵုခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1025) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ တီရ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် တီရ၊ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟီုလဴကုခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် ဟီုလဴရ။ အာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ယြဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသၟဝ်တမ်ဆုလေဝ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ (ဌာန်ဂှ်ရောၚ်)။ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ် မ္ဂးဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳကဵုဒှ် သာမဏဳကဵုဒှ် ပၟၚ်အာရှာမ်ကဵုဒှ်တုဲ ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာ အစဵုအဗိုၚ် ဘာမၞုံကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမကဵုတၞီလုပ်အာ ဥပစာဘာဟွံမွဲကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1026) ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အပ္ဍဲအာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳဒှ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်ကၠုၚ် အပ္ဍဲအာရှာမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အပ္ဍဲအာရှာမ်ဟွံမွဲကဵုခမဳဒှ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်ကၠုၚ်အပ္ဍဲအာရှာံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မဟွံမွဲကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အပ္ဍဲအာရှာမ်မၞုံကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မဟွံမွဲကဵုခမဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်မဟွံမွဲကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အပ္ဍဲအာရှာမ်ဟွံမွဲကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1027) ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ခမဳမၞုံတဴပြာကဋ် လုပ်အာမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူခမဳဟွံမွဲပြာကဋ်တုဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီ လုပ်အာမ္ဂး၊ သ္ၚေဝ်ရံၚ်ဗက် က္ဍိုပ်သကိုပ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် လုပ်အာဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ လုပ်အာမ္ဂး၊ အာတဴ ဌာန်ကောံဓရီုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ဒှ်ဂၠံၚ်တရဴ (မဒးတတ်အာ) နူအာရှာမ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၆.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1028) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ် မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳဂှ် တဳလပိုဉ်ကပ္ပိကတ မဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိဂှ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသုသာန်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ပၞောဝ်ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳဗြဴမဒှ်ညးဇၞော်အိုတ်ဂှ် စုတိကလိလောန်စဴရ။ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် (ကလာပ်ရုပ်) ခမဳဗြဴဂှ်တုဲ စံၚ်ထောံပ္ဍဲဇရေၚ်ဘာ တဳလပိုဉ်ကပ္ပိတကတုဲ သ္ပတဴစတဳတုဲပ္ဍဲကြဴ အာတဴစေတဳဂှ်တုဲ လရိုအ်ယာံဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ကပ္ပိတက ဗရုရမျာၚ်ဂှ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ ပလီုထောံစေတဳဂှ်တုဲ ပရးပဆာဲစွံလဝ်ရ။ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “ကပ္ပိတကဝွံ ပလီုပလာ်ထောံ စေတဳနာဲဗြဴပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ပြိုက်ဂစိုတ်ထောံ ကပ္ပိတကဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်ဥပါလိရ၊ တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်ကပ္ပိတကရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ကပ္ပိတက တိတ်အာနူဘာဂှ်တုဲ သ္ဒးဗလေတ်ပဲါအောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဘာ တဳလပိုဉ်ကပ္ပိတကအိုတ်တုဲ ကဵုဓလီုဍိုက်ကၠေံ ဘာတဳလပိုဉ်ကပ္ပိတက နကဵုတၟံကဠောံ တိကဠောံလေံဂမၠိုၚ်တုဲ “ကပ္ပိတက ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ သမ္တီကေတ်တုဲ စ္ဍးအာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်ကပ္ပိတက ဗ္တံဂှ်လေဝ်ၜက်အာမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂှ် ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ ဂိုၚ်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲမ္ဂး လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဍုၚ်ဝေသာလဳရ။ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတဳလပိုဉ်ကပ္ပိတက ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒၟံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ “ကပ္ပိတက ဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီုဏီရ၊ မုရဴညးမွဲ ပလီုပလာ်ထောံ ကသပ်ဂၞန်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်ထေရ်ဥပါလိ ပလီုပလာ်ထောံ ကသပ်ဂၞန်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ဥပါလိ ညးဇာတ်ယုတ်သဝ် ဗိုက်လတက်ယာတ်သၟာဆတ္တာဂမၠိုၚ် မဖျောန်ဍာ်လွံက်တုဲ မ္ဒးသအးဇ္ၚးကဵုကၠိုက်လ္ၚေၚ်ဝွံ မုဟိုတ် ပလီုပလာ်ထောံ ကသပ်ဂၞန်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ တ္ၜေဟ်လက်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် တ္ၜေဟ်လက် တဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် တ္ၜေဟ်လက် ဥပါလိအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် တ္ၜေဟ်လက် ဥပါလိအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတညိ။
1029) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ တ္ၜေဟ်လက်လေဝ် တ္ၜေဟ်လက် ခမဳတြုံမ္ဂး၊ လဗပ်ပကီုလေဝ်လဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1030) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခမဳတြုံ မ္ဂးဂှ် ညးမဒှ်ပယျၚ်။ တ္ၜေဟ်လက် မ္ဂးဂှ် နကဵုဟိုတ်တ္ၜေဟ်လက်ဂမၠိုၚ်စှ်သာ်လေဝ် တ္ၜေဟ်လက်မ္ဂး၊ ပၞောဝ်ကဵုပွမတ္ၜေဟ်လက်ဂမၠိုၚ်စှ်သာ်ဂှ် နမွဲမွဲသာ်လေဝ် တ္ၜေဟ်လက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ လဗပ်ပကီု (ပရာန်လဟုက်) မ္ဂးဂှ် ထ္ၜးကဵုဘဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1031) ပ္ဍဲခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳဒှ်တုဲ တ္ၜေဟ်လေက်လေဝ် တ္ၜေဟ်လက်မ္ဂး၊ လဗပ်ပကီုလေဝ် ပဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ တ္ၜေဟ်လေက်လက်လေဝ် တ္ၜေဟ်လက်မ္ဂး၊ လဗပ်ပကီုလေဝ်လဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲခမဳမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳဒှ်တုဲ တ္ၜေဟ်လက်လေဝ်တ္ၜေဟ်လက်မ္ဂး၊ လဗပ်ပကီုလေဝ်လဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
တ္ၜေဟ်လေက်လေဝ်တ္ၜေဟ်လက် ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး၊ လဗပ်ပကီုလေဝ်လဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီခမဳမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1032) ကုခမဳဗြဴမတူရူကဵုပါဠိ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုအရထ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၆.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1033) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် လေပ်ကဵုဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု လေပ်ဟီုဂလာန်စှေ်စးသၟးဟွံက အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ်သၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပတဴရ။ သ္ပကမ် ကုခမဳဗြဴဂှ်မ္ဂး ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ လေပ်ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အဃောခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ အာဒၟံၚ်ကွာန်သၟတ် နကဵုကဵုကိစ္စကေၚ်ကာမမိက်ကဵုမွဲမွဲဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် “ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ စ္ဍးအာတုဲရ” ရဴဝွံ ဟိုတ်နူဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် ဗက်ပတိတ်ထောံ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ကဵုစိုပ်ဒတုဲကၠေံ ကိစ္စကေၚ်ကာထေက်ကဵုသ္ပပ္ဍဲကွာန်သၟတ်ဂှ်တုဲ မွဲလှေ်ပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ဒၞဲါလေဝ်ဟွံလးကဵုကုခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ၊ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်လေဝ် ဟွံဖျေံစွံပတန်လဝ်ဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ ဗဗေၚ်သ္ၚာလေဝ် ဟွံဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ နကဵုဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံသၟာန်ရ၊ ‘ဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံဗဂိန်ကဵုရ’၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် − “ယွံနာဲဗြဴ သီုအဲကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ် မုဟိုတ် ဟွံလးကဵုဒၞဲါရော? ဟွံစွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရော? ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ ဟွံဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာရော? နကဵုဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံသၟာန်ရော? ‘ဍာ်သုၚ်လေဝ် ဟွံဗဂိန်ကဵုရော?’ ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ယွံနာဲဗြဴ ကုအဲဍိက်ဂှ် ဟိုတ်သွက်ဂွံဒှ်မသက္ကုစ္ၜုဲစ္ၜော် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ဂောံဒှ်မသက္ကုစ္ၜုဲစ္ၜော်ရော? ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံနာဲဗြဴ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဝွံ “ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဝွံ သွက်ဂွံစ္ၜုဲစ္ၜော်ဟွံမွဲရ၊ ညးပြာကဋ်ဟွံသေၚ်ရ၊ သွက်ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဝွံ ခမဳဗြဴမဆေဝ်ဒဝ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဟွံမွဲရ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) ဟိုတ်နူဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် ဗက်ပတိတ်ထောံအဲဍိက်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်အိုတ်ရ၊ ဟွံတီကေတ် ကမ်ကီု ဒုဟ်ကမ်ကီု ပွမကမ်လီုလာ်ကီု ပွမကမ်ဍိုက်ပေၚ်ကီုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဗွဲမကြမ်ကြသအဵုသအာ် ဟီုလဗပ်ပကီု (ပရာန်လဟုက်) ဂိုဏ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဗွဲမကြမ်ကြသအဵုသအာ် ဟီုလဗပ်ပကီု (ပရာန်လဟုက်) ဂိုဏ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဗွဲမကြအ်ကြသအဵုသအာ် ဟီုလဗပ်ပကီုဂိုဏ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ ဗွဲမကြမ်ကြသအဵုသအာ် ဟီုလဗပ်ပကီုဂိုဏ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1034) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဗွဲမကြမ်ကြသအဵုသအာ် ဟီုလဗပ်ပကီုဂိုဏ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1035) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗွဲမကြမ်ကြသအဵုသအာ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပွမထေဲပၞတ်ရ။ ဂိုဏ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဘိက္ခုနဳသၚ်ရ။ လဗပ်ပကီု မ္ဂးဂှ် “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်အိုတ်ရ၊ ဟွံတီကေတ်ကမ်ကီု ဒုဟ်ကမ်ကီု ပွမကမ်လီုလာ်ကီု ပွမကမ်ဍိုက်ပေၚ်ကီုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုလဗပ်ပကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ဟီုလဗပ်ပကီု ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ခမဳဗြဴမွဲဇကုကီု ခရှ်သာမဏဳကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1036) ကုခမဳဗြဴမတူရူကဵုပါဠိ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုအရထ ခမဳဗြဴမတူရူကဵုဒၠောံဗတောန် ခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၆.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1037) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဗဗၞးမွဲတၠ ဘိက်နိမန်လဝ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု တရာပ်ဖာပ်ဗ္စပိဏ္ဍပါတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ အာစိုပ်သ္ၚိကဠောဂမၠိုၚ်တုဲ ညးလ္ၚဵုဂှ် စတုဲ ညးလ္ၚဵုဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ အာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲ ဂပ်ဝ်ကဵုတရိုပ်စိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် (နကဵုပိဏ္ဍပါတ်) တုဲအိုတ်ရ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်ကဵုတရိုပ်စိုတ် (ဗ္စဖျုၚ်) ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုညးဇရေၚ်သ္ၚိဂမၠိုၚ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်− “တြနာဲဗဗၞးဂှ် မုရဴသာ်လဵု သကဵုတရိုပ်စိုတ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရော? ခမဳဗြဴတၠအဲဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် က္ညကၠုၚ်သ္ၚိပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲ လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ အာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုမကဵုပိုဉ်ပ္ဍဲသ္ၚိပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် စပ္ဍဲသ္ၚိသအာၚ်အိုတ်ရော? အဲလေဝ် သၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုဒါန် အတိုၚ်နွံပၟိက်မာန်ဒၟံၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဗဗၞးဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲသ္ၚိသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲသ္ၚိသအာၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲသ္ၚိသအာၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1038) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဘိက်နိမန်လဝ်တုဲကီု ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲကီု စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ် သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1039) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဘိက်နိမန်တုဲ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်ကဵုဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် ပွမဘိက်နိမန် နဘောဇိုန်မွဲမွဲသာ်ရောၚ်။ ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ မ္ဂးဂှ် အဃောစ ပြာကဋ်ရ၊ ဘောဇိုန် ပြာကဋ်ရ၊ တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲအပ္ဍဲဟတ္ထပါသ် (ခမဳၜါဟတ်မွဲဍ) တုဲ ရၚ်တၠုၚ်တူရူရ၊ ပွမဆေဝ်ဒဝ်ပဲါကၠေံ ပြာကဋ်ရ။ စၞစ မ္ဂးဂှ် ပဲါကၠေံဘောဇိုန်မသုန်သာ်ဂမၠိုၚ်ကီု ယာဂုကီု ယာမကာလိကကီု သတ္တာဟကာလိကကီု ယာဝဇဳဝိကကီုတုဲ သှေ်ဂှ် စၞစမ္ဂးရ။ ဘောဇိုန် မ္ဂးဂှ် ပုၚ် ကွာန်ဒလောမ် ကွာၚ်ဝိုဟ် က ဖျုန် ရဴဝွံ ဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ်နွံမသုန်သာ်အိုတ်ရ။ “ကြက်သ္ၚာဲရ ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1040) ပ္ဍဲမဘိက်နိမန်လဝ်တုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဘိက်နိမန်လဝ်တုဲဒှ်တုဲ စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ် သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဘိက်နိမန်လဝ်တုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဘိက်နိမန်လဝ်တုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဘိက်နိမန်လဝ်ဏီဒှ်တုဲ စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ် သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
တၞဟ်နသွက်အာဟာရ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ယာမကာလိက သတ္တာဟကာလိက ယာဝဇဳဝိကမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1041) ဘိက်နိမန်လဝ်ဒှ်တုဲ သီုဟွံဒးပဝါရိတ် ‘ပွမဆေဝ်ဒဝ်ဒး’ သုၚ်ယာဂုမ္ဂး၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ညးဘိက်နိမန် တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နွံမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ် ယာမကာလိက သတ္တာဟကာလိက ယာဝဇဳဝိကမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၆.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1042) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်မွဲ အပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်မ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာသ္ၚိ ဒကာမွဲတၠတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တရာပ်ဖာပ်ဗ္စပိဏ္ဍပါတ်ကဵုခမဳဗြဴဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုက္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံက္ညကၠုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ (ချပ်တုဲ) ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲဌာန်မၞုံယၟုဝွံ ကၠဵုဂမၠိုၚ် ကြမ်ကြအိုတ်ရ၊ ဂၠဴကြိုတ် ကြမ်ကြရ၊ ဌာန်လှိုက်သရီုဂၠိုၚ်လေဝ် ဒှ်ရ၊ လ္ပအာဌာန်ဂှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ခမဳဗြဴမွဲဇကုလေဝ် ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်ဂှ်လေဝ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာသ္ၚိဒကာဂှ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တရာပ်ဖာပ်ဗ္စပိဏ္ဍပါတ် ကဵုခမဳဗြဴဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံက္ညကၠုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ဒှ်ညးသအေတ်သပါန် ပ္ဍဲဒကာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် သအေတ်သပါန် ပ္ဍဲဒကာရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် သအေတ်သပန် ပ္ဍဲဒကာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမၞးခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1043) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဒှ်ညးသအေတ်သပါန် ပ္ဍဲဂကူ ‘ဒကာ’ မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1044) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ဂကူ ‘ဒကာ’ မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံသၟိၚ် ဗဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုက်ဂတ် ရဴဝွံ ဒကာနွံပန်ဂကူအိုတ်ရ။ ဒှ်ညးသအေတ်သပါန် မ္ဂးဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံက္ညကၠုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ (ချပ်တုဲ) ဟီုဒုဟ်ဒကာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဒကာလေဝ် ဟီုဒုဟ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1045) သီုဟွံမွဲကဵုပွမသအေတ်သပါန် ပ္ဍဲဂကူ ဟီုလဴဗ္စ ဒုဟ်မၞုံပြာကဋ်ဟေၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၆.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1046) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် ပ္ဍဲဘာကွာန်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ က္ညအာဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုရဴပ္ဍဲဌာန်ပ္ဍဲမွဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်အိုတ်ရော? ဩဝါဒဒၠောံဗတောန် ဍိုက်ပေၚ်ကီုဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ ပသာ်လဵု ဒၠောံဗတောန်ဂွံဍိုက်ပေၚ်ရော? ရဴဝွံ (သ္ဂးအိုတ်ရ)။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဟွံမွဲကဵုခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဟွံမွဲကဵုခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဟွံမွဲကဵုခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1047) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဟွံမွဲကဵုခမဳ (အပ္ဍဲကဝက်ယောဇနာ) မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1048) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် တၞဟ်နဒုၚ်ဒၠောံဗတောန်ကီု တၞဟ်နဖဵုသံဝါသမပ္တံပွမသၟာန်ဥပေါသ် သွက်ဂွံအာ ဟွံသၟဟ်ရထရ။ “ကြက်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရ” ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ လးတဴသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ၚးတး ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မွဲဒမြိပ်ကေုာံအရှိုဏ်တိုန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1049) ခမဳဗြဴလုပ်ဒဂိုန်တုဲမှ ခမဳဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ချိုတ်အာအိုတ်မ္ဂး၊ ပြံၚ်အာပဒတဴဘာတဳအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုရ။
===၄.၆.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ 1050) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာတြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ် ပ္ဍဲဘာကွာန်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ က္ညအာဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုရဴပ္ဍဲကွာန်ပ္ဍဲမွဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်အိုတ်ရော? ဘိက်နိမန်ခမဳသၚ်တုဲရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ယွံနာဲဗြဴ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟဂွံဘိက်နိမန်ခမဳသၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲအိုတ်မ္ဂး ဟွံဘိက်နိမန် ခမဳသၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲမ္ဂး ဟွံဘိက်နိမန် ခမဳသၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲမ္ဂး ဟွံဘိက်နိမန်ခမဳသၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1051) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်မ္ဂး ပွမညာတ် ပွမမိၚ် ပွမသၠေဟ်ပၟာ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ်ဝွံ ဟွံဘိက်နိမန် ပ္ဍဲသၚ်ၜါလပါ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1052) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ် မ္ဂးဂှ် ပဒတဴ ပုရိမဝသ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပစ္ဆိမဝှ် လုကဴပိဂိတုတုဲမ္ဂး “ပွမညာတ် ပွမမိၚ် ပွမသၠေဟ်ပၟာ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ်ဝွံ ကြက်ဟွံဘိက်နိမန် ပ္ဍဲသၚ် ၜါလပါ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1053) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဟွံဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၆.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1054) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာနိဂြောဓာရာမ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ကပိကဝှ် လုပ်လၟိဟ်သက္ကရးဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဘာခမဳဗြဴတုဲ ဒၠောံဗတောန်ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ကြက်အာတဴ တၞဟ်နဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူဟိုတ် ပွမဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒးအာတဴ ယြဴဌာန်မွဲအိုတ်ရ၊ (ကိစ္စသွက်ဂွံ ဒးအာဟွံမွဲရ)။ တဳလပိုဉ်ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်တုန် ပြာပ်ကၠုၚ်ဌာန်ဝွံဟေၚ်တုဲ ဒၠောံဗတောန် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟွံပြာပ်အာ ဌာန်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟွံပြာပ်အာ ဌာန်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟွံပြာပ်အာ ဌာန်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1055) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ တၞဟ်နဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်ကီု တၞဟ်နဖဵုသံဝါသ မပ္တံဥပေါသ်ကီု ဟွံပြာပ်အာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1056) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဒၠောံဗတောန် မ္ဂးဂှ် ဂရုဓရ်ဒ္စာံသာ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ သံဝါသ ‘ပွမပံၚ်ဖက် မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပပတုဲကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ပဒတဴမံၚ်စံၚ်မွဲစွံရောၚ်။ “တၞဟ်နဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်ကီု တၞဟ်နဖဵုသံဝါသမပ္တံဥပေါသ်ကီု ကြက်ဟွံ ပြာပ်အာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။
1057) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဟွံဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၆.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1058) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဥပေါသ်လေဝ် ဟွံသၟာန်အိုတ်ရ၊ ဒၠောံဗတောန်လေဝ် ဟွံအာတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တ္ၚဲဥပေါသ်လေဝ် ဟွံသၟာန်အိုတ်ရော? ဒၠောံဗတောန်လေဝ် ဟွံအာတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တ္ၚဲဥပေါသ်လေဝ် ဟွံသၟာန်အိုတ်ရ၊ ဒၠောံဗတောန်လေဝ် ဟွံအာတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် တ္ၚဲဥပေါသ်လေဝ် ဟွံသၟာန်အိုတ်ရော? ဒၠောံဗတောန်လေဝ် ဟွံအာတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1059) “လပါ်ဂိတုမွဲဝါ ပွမသၟာန်တ္ၚဲဥပေါသ်ကီု ပွမပြာပ်အာအာတ် သွက်ဂွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၠောံဗတောန်ကီု ဓရ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝွံ ခမဳဗြဴဂှ် ဂပ်ဝ်ဒးရာဒနာ နူခမဳသၚ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴ မကဵုကလိလောန်အာယ လပါ်ဂိတုမွဲဝါဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1060) လပါ်ဂိတုမွဲဝါ မ္ဂးဂှ် ဇၟာပ်တ္ၚဲဥပေါသ်ရောၚ်။
ဒၠောံဗတောန် မ္ဂးဂှ် ဂရုဓရ်ဒ္စာံသာ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “တ္ၚဲဥပေါသ်လေဝ် ကြက်ဟွံသၟာန်ရ၊ ဒၠောံဗတောန်လေဝ် ကြက်ဟွံအာတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1061) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ခမဳဗြဴသကအ်ပွံၚ်ဟွံဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၆.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1062) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ သကဵုကရေက်ကၠေံ ခ္ဍတ်ဗြိုအ် မကတဵုဒှ်သၟဝ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တြုံဂှ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပလီုပလာ် ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မပၠန်ဂတးဂှ်ရ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ကၠုၚ်အိုတ်တုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ပတဴ ဗရုရမျာၚ်မပၠန်ဂတးရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ သကဵုကရေက်ကၠေံ ခ္ဍတ်ဗြိုအ် မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသၟဝ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ သကဵုကရေက်ကၠေံ ခ္ဍတ်ဗြိုအ် မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသၟဝ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ သကဵုကရေက်ကၠေံ ခ္ဍတ်ဗြိုအ် မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသၟဝ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1063) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ခ္ဍတ်, ဗြိုအ်, မာကီု သရသရေန်ကီု မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသၟတ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ သၚ်ကီု ဂိုဏ်ကီုတုဲ မွဲဟာန်ကေုာံတြုံ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ကရေက်လေဝ်ကဵုကရေက်မ္ဂး၊ ၜံက်လေဝ်ကဵုၜံက်မ္ဂး၊ ဍာ်လွံက်လေဝ် ကဵုကြာတ်ကြဴမ္ဂး၊ ဂဥုဲလေဝ် ကဵုလံက်လေတ်မ္ဂး၊ ဂွဳဒက်လေဝ်ကဵုဂွဳဒက်မ္ဂး၊ သှ်ပၠိုဟ်လေဝ် သှ်ပၠိုဟ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1064) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သၟဝ်ကၞာၚ်ဂါပ်ဒဳၜါ မ္ဂးဂှ် ဌာန်မဒှ်သၟဝ်ပံၚ်ကဠုတ် လတူဗၞဳအဝဏ်တၚ်က္ၜံၚ်ၜါရောၚ်။ ကတဵုဒှ် မ္ဂးဂှ် သရမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ရောၚ်။ ခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ မ္ဂးဂှ် ယဲဂုဟ်ကဠောံကဠေန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ သရသရေန် မ္ဂးဂှ် သရသရေန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံသၟာန်တုဲ။ သၚ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဘိက္ခုနဳသၚ်ရ။ ဂိုဏ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် (ၜါဇကုပိဇကု) ရ။ တြုံ မ္ဂးဂှ် တြုံလကိုဟ်ဟွံသေၚ် တြုံပြိုတ်ဟွံသေၚ် တြုံတိရစ္ဆာန်ဟွံသေၚ် တြုံမၞိဟ် မတီကၠိုဟ်ခၠၚ် မသၟဟ်စောံ တၞဟ်နပွမပလီုပလာ်ဟေၚ်ရောၚ်။ မွဲဟာန် မ္ဂးဂှ် မွဲဂကောံဓဝ်။ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ မ္ဂးဂှ် တြုံကီု ခမဳဗြဴကီုဒှ်ရ။
1065) “ဩဝ်ကရေက်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကရေက်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ “ဩဝ်ၜံက်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ၜံက်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ “ဩဝ်ကြာတ်ဍာ်လွံက်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကြာတ်ဍာ်လွံက်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ “ဩဝ်လံက်ဂဥုဲညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ လံက်ဂဥုဲတုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ “ဩဝ်ဂွဳဒက်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဂွဳဒက်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ “ဩဝ်သှ်ပၠိုဟ်ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သှ်ပၠိုဟ်တုဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1066) ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ ကရေက်လေဝ်ကဵုကရေက်မ္ဂး၊ ၜံက်လေဝ်ကဵုၜံက်မ္ဂး၊ ဍာ်လွံက်လေဝ် ကဵုကြာတ်ကြဴမ္ဂး၊ ဂဥုဲလေဝ် ကဵုလံက်လေတ်မ္ဂး၊ ဂွဳဒက်လေဝ်ကဵုဂွဳဒက်မ္ဂး၊ သှ်ပၠိုဟ်လေဝ် သှ်ပၠိုဟ်မ္ဂး၊ သကအ်ပွံၚ်စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်မမိက်ကဵုမွဲမွဲလေဝ် နွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
အာရာမဝဂ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၇။ ဂဗ္ဘိနဳဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၇.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1067) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ဩဝ်ကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ် ကုနာဲဗြဴဝွံအိုတ်ညိ၊ နာဲဗြဴဝွံတုန် မၞုံကဵုသဇိုၚ်ဝန်ဇကု မဇြိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1068) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1069) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ (ဗြဴ) ညးမၞုံကဵုသတ်မစိုပ်ဒၟံၚ် (ပ္ဍဲဗုၚ်ဂၞဴ)။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1070) ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵု ဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1071) ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၇.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1072) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ဩဝ်ကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ် ကုနာဲဗြဴဝွံအိုတ်ညိ၊ နာဲဗြဴဝွံ မၞုံကဵုသကအ်ကောန်သၟတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွဴ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟာန်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကဵုကောန်တှ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညး ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1073) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1074) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ် မ္ဂးဂှ် မိအရၚ်လေဝ်ကဵုဒှ် မိမိန်လေဝ်ကဵုဒှ် (ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ) ရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1075) ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1076) ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဗြဴမၞုံကဵုကောန်တှ်ဟွံသေၚ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၇.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1077) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတိအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး − “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသိက္ခမာန်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ သိက္ခမာန်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံၚ်ဂဇုန်တုဲ သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်− “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက်မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်သိက္ခမာန် နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဳဗြဴစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1078) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ၊ ဣဝွံတုန် ပမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟု အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
1079) သိက္ခာမာန်ဂှ်
(၁) “သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လမျီုဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ။
(၂) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်ညးဟွံကဵုဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး၊ ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ။
(၃) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူဒ္ဂေတ်မဟွံပြဲဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ။
(၄) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမဟီုဂလာန်ကၞိက်ဗ္ဒန်ဟွံဍာံစၟတ်ဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ။
(၅) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမသုၚ်စသိအရက် မဒှ်ဟိုတ်မၜူမာဲဝိဝိၚ်ဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ။
(၆) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမစ ပ္ဍဲကာလတ္ၚဲစေၚ်ဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဟီုညိ ရဴဝွံ ဒးဟီုရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1080) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1081) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်လေဝ် မဟဂွံကဵုဏီရ၊ ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်ကဵုလဝ်တုဲ လေဝ် လီုလာ်ရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုယၟုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ 1082) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ 1083) သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံ ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၇.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1084) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံသိက္ခမာန်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်တီဝတ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုဝတ္ထုဝွံရ၊ ဩဝ်သ္ပဝတ္ထုဝွံ ညံၚ်ဂွံဂပ်ဝ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ (ကာလဂှ်) ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သိက္မမာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ။ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လေဝ်ဏီအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ်ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး− “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ်ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်− “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက်မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1085) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံပပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး သၚ်ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံပပယျၚ်ရ၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသိက္ခမာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟဴၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1086) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1087) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ။ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီ မ္ဂးဂှ် မဟဂွံကဵုသမ္မုတ တၞဟ်နပွမဒုၚ်ပယျၚ် နကဵုကမ်မရနုက်ကဵု ၜါမ္ဂးဉတ်ဏီ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ 1088) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1089) သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မသၟိတ်လဝ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၇.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ် အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုက်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံဂမိတ်ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ်ဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ်ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂးဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ်ဗွဲဟွံဒးရ:ကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ မရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီု ဟွံမာန်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် ဗြဴမကေၚ် ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုက်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံဂမိတ်ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ်ဟွံမာန်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂးဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ်ဗွဲဟွံဒးရးကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ မရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီု ဟွံမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲဟေၚ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုဟ်က်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံဂမိတ်ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ်မာန်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂးဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ်ဗွဲဟွံဒးရးကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ ပရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီုမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1091) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1092) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗြဴမဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံဏီ မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဟွံအာစိုပ်စှ်ၜါသၞာံဏီရောၚ်။ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗြဴတြုံမွဲသအာၚ်မကေၚ်အာကၠုၚ်တုဲရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1093) ပ္ဍဲဗြဴမဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴမဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပ္ဍဲဗြဴပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲဗြဴပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1094) ဗြဴမဟွံပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်စှ်ၜါသၞာံဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဗြဴပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်စှ်ၜါသၞာံတုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာဲတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၇.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1095) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာနဓရ်တုဲမ္ဂး− “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်− “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက်မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1096) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်ပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာဴတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုြ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲဂှ် (၁) “သိက္ခာပိုဒ်မဒှဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လမျီုဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ ။ ပ ။ (၆) သိက္ခာပိုဒ် မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမစ ပ္ဍဲကာလတ္ၚဲမစေၚ်ဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဟီုညိ ရဴဝွံ ဒးဟီုရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1097) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1098) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗြဴတြုံမွဲသအာၚ် မကေၚ်အာကၠုၚ်တုဲရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်လေတ် မဟဂွံကဵုဏီရ၊ ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်ကဵုလဝ်တုဲလေဝ် လီုလာ်ရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1099) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1100) သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၇.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1101) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံသိက္ခမာန်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်တီဝတ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုဝတ္ထုဝွံရ၊ ဩဝ်သ္ပဝတ္ထုဝွံ ညံၚ်ဂွံဂပ်ဝ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ ဗြဴပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး− “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုသမ္မုတိ သွက်ဂွံသ္ပခမဳ သိက္ခမာန်ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်− “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1102) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ် သွက်ဂွံ သ္ပပယျၚ်’ ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ် သွက်ဂွံ သ္ပပယျၚ်’ ကုသိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိရ၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေဝ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ(သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1103) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံမၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွဴ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1104) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဗြဴ မပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မ္ဂးဂှ် ဗြဴမအာစိုပ်စှ်ၜါသၞာံတုဲရောၚ်။ ဗြဴမကေၚ်ဂွံတြုံတုဲ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴဗြဴတြုံမွဲသအာၚ်မကေၚ်အာကၠုၚ်တုဲရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ။ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီ မ္ဂးဂှ် မဟဂွံကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ နကဵုဉတ္တိဒုတိယကမ်ဏီ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ် ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1105) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1106) သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် ပေၚ်အာယုက်စှ်ၜါသၞာံတုဲ မကေၚ်ဂွံတြုံ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မသၟိတ်လဝ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၇.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1107) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံယိုက်ဒိုက်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံယိုက်ဒိုက်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံယိုက်ဒိုက်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံယိုက်ဒိုက်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1108) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံယိုက်ဒိုက်မ္ဂး၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1109) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴကွးဗြဴမၞုံအလေံပဒတဴမွဲစွံရ။ သ္ပကဵုခမဳတုဲ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်တုဲ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ (အလဵုဇကုလေဝ်) ဟွံယိုက်ဒိုက် မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံယိုက်ဒိုက် နပွမပကတ်ကဵုပါဠိ ပွမပကတ်ကဵုအဋ္ဌကထာ ပွမဒၠောံဗတောန် ပွမဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးမ္ဂး။ (ညးသ္အာၚ်လေဝ်) ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက် မ္ဂးဂှ် ဟွံဖအောဝ်စကာညးသအာၚ်မ္ဂး။ “လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် လအဵုဇကုလေဝ် ကြက်ဟွံယိုက်ဒိုက်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကြက်ဟွံဖအောဝ်ကဵုယိုက်ဒိုက်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာန်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1110) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၇.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1111) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1112) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မသ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1113) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ မသ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴမဒုၚ်ကဵုပယျၚ်ရောၚ်။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်လက်ကရဴ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကၠောန်ၜိုတ်ရ။
1114) အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗြဴဂှ် ဒှ်ညးသမၠီုကဵုဒှ် ဒှ်အလဇ္ဇဳကဵုဒှ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၇.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1115) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာရ။ ညးမဒှ်တြုံတၠသ္ၚိဂှ် ရပ်ကေတ်ဏာရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာရော? ညးမဒှ်တြုံတၠသ္ၚိ ရပ်ကေတ်ဏာရ၊ ခမဳဗြဴဝွံ ယဝ်စ္ဍးအာဒၟံၚ် ဌာန်မွဲသအာၚ်မ္ဂး၊ ညးမဒှ်တြုံတၠသ္ၚိ ဟွံရပ်ကေတ်ဏာရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာရ၊ ညးမဒှ်တြုံတၠသ္ၚိ ရပ်ကေတ်ဏာရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာရော? ညးမဒှ်တြုံတၠသ္ၚိ ရပ်ကေတ်ဏာရ၊ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1116) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံတုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် တရဴတြဴယောဇနာ မသုန်ယောဇနာဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာမ္ဂး၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1117) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကွးဗြဴပဒတဴမွဲစွံ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴကွးဗြဴမၞုံအလေံပဒတဴမွဲစွံရ။ သ္ပကဵုခမဳတုဲ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်တုဲ။ ဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံကော်ဏာမ္ဂး။ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာ မ္ဂးဂှ် ဟွံဖအောဝ်စကာညးသအာၚ်မ္ဂး။ “ဗွဲတွဵုမယုတ် တရဴတြဴယောဇနာ မသုန်ယောဇနာဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇကုလေဝ် ကြက်ဟွံကော်ဏာရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကြက်ဟွံဖအောဝ်ကဵုကော်ဏာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1118) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်သကအ်ပွံၚ်ခမဳဗြဴတုဲဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
ဂဗ္ဘိနဳဝဂ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၈။ ကုမာရဳဘူတဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၈.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1119) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရ၀ှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳ ဗြဴမစိုန်ဒှ် သၟတ်ဝုတ်မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံ ဏီအိုတ်ရ။ သာမဏဳဗြဴဂမၠိုၚ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုက်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံ ဂမိတ် ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ် ဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ်ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂး ဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ် ဗွဲဟွံဒးရးကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ မရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီု ဟွံမာန်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မဟွံပေၚ်အာယုက် ၜါစှော်သၞာံဏီဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုဟ်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ဟွံမာန်ရ။ ပ ။ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ။ ပ ။ ဒဒိုက်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မရေၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီု ဟွံမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲဂှ်ဟေၚ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုဟ်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴမာန်ရ ။ ပ ။ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ။ ပ ။ ဒဒိုက်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မရၚ်တၠၚ်ဏာလမျီုကီုမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1120) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟဝ်ဝုတ် မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1121) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီ မ္ဂးဂှ် ညးမဟွံအာစိုပ်ၜါစှော်သၞာံဏီရောၚ်။ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴသာမဏဳဗြဴရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1122) ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴဟွံပေၚ်အာယုက် ၜါစှော်သၞာံဏီ မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံ တုဲဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်တုဲမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1123) သာမဏဳဗြဴဟွံပေၚ် အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး သာမဏဳဗြဴပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၈.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1124) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇတေဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ် ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳဗြဴတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံ ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး−− “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ်ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်-- “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1125) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟဝ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ်သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် သိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်ရ၊ သၚ် ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂး သွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲမၞုံယၟုဝွံရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုသိက္ခာသမ္မုတိ မတွံဂးသွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်စှ်ဒ္စာံသၞာံတုဲဂှ် (၁) “သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဟိုတ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လမျီုဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ ။ ပ ။ (၆) သိက္ခာပိုဒ်မဒှ်ဝေၚ်ပဲါကၠေံ နူပွမစ ပ္ဍဲကာလတ္ၚဲမစေၚ်ဂှ် လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဟဂွံကလိလောန်ဒး ဒးဒဂိုန်ဒ္ဂေတ်ရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဟီုညိရဴဝွံ ဒးဟီုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1126) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ် ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1127) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မ္ဂးဂှ် မအာစိုပ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲရောၚ်။ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ သာမဏဳဗြဴရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မဟဂွံဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်လေဝ် ဟဂွံကဵုဏီရ၊ ‘သိက္ခာ’ ဒ္ဂေတ်ကဵုလဝ်တုဲလေဝ် လီုလာ်ရ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1128) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1129) သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ် ဒုတိယ တုဲရ။
၄.၈.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1130) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇတေဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳ ဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “ယွံသိက္ခမာန်တအ် သြဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်တီဝတ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ဝတ္ထုဝွံအိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုဝတ္ထုဝွံရ၊ သြဝ်သ္ပဝတ္ထုဝွံ ညံၚ်ဂွံဂပ်ဝ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် “ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်တုန် သိက္ခမာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီအိုတ်ရော?” ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး − “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံသ္ဒးကဵုရ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပဲါမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပေၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ်-- “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် မၞုံယၟုရဴဝွံရ၊ ဒှ်သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ နာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံရ၊ အဲဍိက်အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ၊ ခမဗြဴစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1131) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံပပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ်’ ကုသာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဒက်တဴနာဲဗြဴမၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံပပယျၚ်ရ၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသာမဏဳဗြဴ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞံတုဲမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ကုသာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ပေၚ်ၜါစှော်သၞာံတုဲမၞုံယၟုဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုၚ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1132) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မဟဂွံသၟတ်လဝ်ဏီမ္ဂး (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
1133) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။
ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မ္ဂးဂှ် ညးမအာစိုပ်ၜါစှော်သၞာံတုဲရောၚ်။ မစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴသာမဏဳဗြဴရ။ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် လုကဴကာလအပိုၚ်အခြာ ၜါသၞာံဂမၠိုၚ်။ မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသိက္ခာမဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ။ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီ မ္ဂးဂှ် မဟဂွံကဵုဝုဋ္ဌာနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပပယျၚ် နကဵုဉတ္တိဒုတိယကမ်ဏီ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။
“ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1134) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1135) သ္ပကဵုခမဳ သာမဏဳဗြဴမစိုန်ဒှ်သၟတ်ဝုတ် ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံတုဲ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒ္ဂေတ်လဝ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ သၚ်မသၟိတ်လဝ်တုဲမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၈.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1136) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ။ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ။ ဂပ်ဝ် ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ကွးဗြဴ ပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ်လေဝ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ် ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် သြဝ်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1137) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သြဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1138) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဏီ မ္ဂးဂှ် ညးမဟအာစိုပ်စှ်ၜါဝှ်ဏီရောၚ်။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1139) ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲမှ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴ ကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၈.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1140) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဟေၚ်တုဲ သီုသၚ်ဟွံသၟိတ်လဝ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓီုၜီုအိုတ်ရ၊ ဟွံစဳကၠးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ် ဟွံဂပ်ဝ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဟေၚ်တုဲ သီုသၚ်ဟွံသၟိတ်လဝ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဟေၚ်တုဲ သီုသၚ်ဟွံသၟိတ်လဝ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဟေၚ်တုဲ သီုသၚ်ဟွံသၟိတ်လဝ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး− “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမကဵု ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ‘ပွမသၟိတ်သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်’ ကုခမဳဗြဴ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံသ္ဒးကဵုရ၊ ခမဳဗြဴ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဒၠးဇိုၚ်ခမဳဗြဴဇၞော်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်လံက်ဂဇုန်တုဲ သီုမပေၚ်ခၠအ်သၟိပ်တုဲဂှ်−− “ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲ မၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ” ရဴဝွံ သ္ဒးအာတ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်ရ။ “ခမဳဗြဴဝွံ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ဟာ ဗြဴလဇ္ဇဳဟာ” ရဴဝွံ သၚ် သ္ဒးပိုၚ်ခြာ ခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ယဝ် ဓီုလေဝ်ဓီုၜီုမ္ဂး၊ ဗြဴအလဇ္ဇဳလေဝ်ဒှ်မ္ဂး ကဵုဟွံဂွံရ။ ယဝ်ဓီုၜီုတုဲ ၜိုန်ဒှ်ဗြဴလဇ္ဇဳလေဝ် ကဵုဟွံဂွံရ။ ၜိုန်စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လေဝ် ယဝ်ဒှ်ဗြဴအလဇ္ဇဳမ္ဂး ကဵုဟွံဂွံရ။ ယဝ်စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လေဝ် စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်မ္ဂး ဗြဴလဇ္ဇဳလေဝ် ဒှ်မ္ဂး သ္ဒးကဵုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ ခမဳဗြဴ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
1141) “ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲဂှ် အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံနာဲဗြဴတအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲဂှ် အာတ်သၚ် ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ၊ သၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုနာဲဗြဴမွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ နာဲဗြဴဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴမၞုံယၟုဝွံ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ်ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1142) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်ဟေၚ်တုဲ သီုသၚ်ဟွံသၟိတ်လဝ်ဏီ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1143) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဗြဴရ။ မပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ညးမအာစိုပ်စှ်ၜါဝှ်တုဲရောၚ်။ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်ဏီ မ္ဂးဂှ် မဟဂွံကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ နကဵုဉတ္တိဒုတိယကမ်ဏီ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1144) ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်ဒှ်တုဲ ပကဵုပယျၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဓမ္မကမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး ဒးအာပတ် ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအဓမ္မကမ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အဓမ္မကမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1145) ပေၚ်စှ်ၜါဝှ်တုဲ ဟိုတ်နူသၚ်မသၟိတ်လဝ်ဂှ်ရ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၈.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1146) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ အာတ်ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် ပိုၚ်အခြာတုဲ “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ဟွံကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ဘိက္ခုနဳသၚ် ကဵုဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် “အဲဟေၚ် ဓီုၜီုဟာ၊ အဲဟေၚ် ဒှ်ဗြဴအလဇ္ဇဳဟာ၊ သၚ်ဂှ် ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မသအာၚ်နူအဲတုန် ကဵုတဴဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ၊ ကုအဲဟေၚ် ဟွံကဵုတဴဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴစဏ္ဍကာဠဳ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1147) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1148) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ မ္ဂးဂှ် ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ သွက်ဂွံသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဏီရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1149) ဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ညးမသ္ပတဴ (ပွမသ္ပဥပဇ္ၛာယ် ဟိုတ်နူပွမသ္ဍိုက်ဆာန် ပွမက္ဍုဟ် ပွဟွံတီ ပွမဖေက်ဂၟံက်ဂမၠိုၚ် ဗွဲသဘဴပကတိဂှ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၈.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1150) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သိက္ခမာန်မွဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ အာတ်ဒဒှ်ပယျၚ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုအဲမ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳကပရာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာကုအဲမ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရော? တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာကုအဲမ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာကုအဲမ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရော? တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1151) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုအဲမ္ဂး၊ အဲကြက်သ္ပကဵု ခမဳတၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသိက္ခမာန်တုဲ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) ဟွံသ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1152) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ကဵုသ္ၚာကုအဲမ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ မ္ဂးဂှ် ရဴဝွံ ယဝ်ကဵုသ္ၚာမ္ဂး၊ ကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် မ္ဂးဂှ် အန္တရာယ်ဟွံမွဲမ္ဂး။ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကုလေဝ် ဟွံသ္ပကဵုခမဳမ္ဂး။ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာ မ္ဂးဂှ် ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်စကာမ္ဂး။ “ကြက်ဟွံသ္ပကဵုခမဳရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ကြက်လွဳပရာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ် ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1153) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၄.၈.၈။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1154) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သိက္ခမာန်မွဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ အာတ်ဒဒှ်ပယျၚ်ရ။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ဗက်အာတုဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတုဲ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သိက္ခမာန်ဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ဗက်အာအဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရော? တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရေ?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ဗက်အာအဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ်ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴ ထုလ္လနန္ဒာဂှ် ‘ယွံနာဲဗြဴ ယဝ်ဗက်အာအဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂှ်ရော? တၞဟ်နပွမကဵုသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1155) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ‘ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ဗက်အာအဲ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးသိက္ခမာန်တုဲ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) ဟွံသ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1156) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ ယွံနာဲဗြဴ တၠအဲ ယဝ်ဗက်အာ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်မ္ဂး အဲကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ မ္ဂးဂှ် ရဴဝွံ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ် ကၠောန်ၜိုတ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပကဵုခမဳ တၠအဲရ။ ခမဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် မ္ဂးဂှ် အန္တရာယ်ဟွံမွဲမ္ဂး။ ဟွံသ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် အလဵုဇကု ဟွံသ္ပကဵုခမဳမ္ဂး။ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ဟွံလွဳပရာ မ္ဂးဂှ် ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံဖအောဝ်စကာမ္ဂး။ “ကြက်ဟွံသ္ပကဵုခမဳရ၊ တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုခမဳလေဝ် ကြက်လွဳပရာရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ် ဖျေံကၠေံလျိုၚ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1157) အန္တရာယ်နွံမ္ဂး၊ ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒ:အာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာဲတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၈.၉။ သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1158) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳသိက္ခမာန်စဏ္ဍကာဠဳ မနှဴရဴကေုာံတြုံဇၞော်တြုံသၟတ်ဂမၠိုၚ် မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူပ္ဍဲတြုံရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်စဏ္ဍကာဠဳ မနှဴရဴကေုာတြုံဇၞော်တြုံသၟတ်ဂမၠိုၚ် မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူပ္ဍဲတြုံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်စဏ္ဍကာဠဳ မနှဴရဴကေုာံတြုံဇၞော် တြုံသၟတ်ဂမၠိုၚ် မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူပ္ဍဲတြုံရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်စဏ္ဍကာဠဳ မနှဴရဴကေုာံတြုံဇၞော်တြုံသၟတ်ဂမၠိုၚ် မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူပ္ဍဲတြုံရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1159) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မနှဴရဴကေုာံတြုံဇၞော်တြုံသၟတ်ဂမၠိုၚ် မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူတြုံမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်နဝမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1160) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ တြုံဇၞော် မ္ဂးဂှ် ညးမအာစိုပ် အာယုက်ၜါစှော်တုဲရောၚ်။ တြုံသၟတ် မ္ဂးဂှ် ညးဟွံအာစိုပ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီရောၚ်။ ပွမနှဴရဴ မဂးဂှ် နှဴရဴစပ်တဴ နအကာဲအရာဇကု အကာဲအရာပါၚ် မဟွံဗဗွဲရ။ မကြမ်ကြသအဵုသအာ် မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပွမပၞတ်တိတ်ရ။ မလေပ်ပၠုပ်အစံၚ်အတူပ္ဍဲတြုံ မ္ဂးဂှ် လေပ်ကတဵုဗဒှ်ကဵုပွမဒှ်ဒဒိုခ် ကညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ တၞီလုပ်သောကရ။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက်ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1161) ဟွံတီတုဲ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်နဝမတုဲရ။
၄.၈.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1162) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳသိက္ခမာန် မိမဂမၠိုၚ် ကေုာံတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မဟွံကဵုအခေါၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မိမဂမၠိုၚ်ကေုာံတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မဟွံကဵုအခေါၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ မိမဂမၠိုၚ် ကေုာံတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မဟွံကဵုအခေါၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မိမဂမၠိုၚ် ကေုာံတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မဟွံကဵုအခေါၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1163) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် မိမဂမၠိုၚ်ကီု တြုံတၠသ္ၚိကီု မဟွံကဵုအခေါၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1164) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ မိမ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴညးမၜံၚ်သၠးဂမၠိုၚ်ရ။ တြုံတၠသ္ၚိ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴတၠမသီၜတ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာဴဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂ။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1165) ဟွံတီတုဲ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စတုဲ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
၄.၈.၁၁။ သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1166) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ကြက်သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်ရ” ကဵုခမဳမဒှ်ထေရ်ဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ညာတ်ဒးစၞစဘောဇိုန်မဂၠိုၚ်တုဲ “ယွံနာဲတဳလပိုဉ်တအ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန် ဟွံသေၚ်ဏီရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီတုဲ) ဗလးကၠေံခမဳမဒှ်ထေရ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကဵုဒေဝဒတ် ကောကာလိက, ကဋမောဒကတိဿ မဒှ်ကောန်ဂၞကျာ်ခဏ္ဍ, သမုဒ္ဒဒတ္တဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုတုဲ သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နပွမကဵုဆန္ဒမအုတ်ဒီုအာတုဲ သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နပွမကဵုဆန္ဒမအုတ်ဒီုအာတုဲ သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နပွမကဵုဆန္ဒမအုတ်ဒီုအာတုဲ သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1167) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ နပွမကဵုဆန္ဒမအုတ်ဒီုအာတုဲ သ္ပခမဳကဵုသိက္ခမာန်မ္ဂး (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1168) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နပွမကဵုဆန္ဒမအုတ်ဒီုအာတုဲ မ္ဂးဂှ် ပရိသာတ် ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1169) ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ကမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမတုဲရ။
၄.၈.၁၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1170) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်သၞာံသ္ပကဵုခမဳဂှ်ရ ဘာဒၞဲါဒၟံၚ် ဟွံရုမ်ဂပ်ဒှ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်သၞာံ သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော? ဘာဒၞဲါဒၟံၚ် ဟွံရုမ်ဂပ်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်သၞာံ သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်သၞာံ သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်သၞာံ သ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွဴဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1171) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဇၟာပ်သၞာံ (သ္ပဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1172) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝနွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဇၟာပ်သၞာံ မ္ဂးဂှ် ရိုဟ် (လၟိဟ်) သၞာံ။ သ္ပကဵုခမဳ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်မ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအလိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1173) ခြာမွဲသၞာံတုဲ သ္ပကဵုခမဳမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမတုဲရ။
၄.၈.၁၃။ သိက္ခာပိုဒ်တေရသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1174) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါအိုတ်ရ။ ဘာဒၞဲါဒၟံၚ် တုပ်သၟဟ်ကိုပ်ကၠာဂှ်ဟေၚ် ဟွံရုမ်ဂပ်ဒှ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါအိုတ်ရော? ဘာဒၞဲါဒၟံၚ် တုပ်သၟဟ်ကိုပ်ကၠာဂှ်ဟေၚ် ဟွံရုမ်ဂပ်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် သ္ပကဵုခမဳသိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1175) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တေရသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1176) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ပ္ဍဲမွဲသၞာံဓဝ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲသၞာံမဒှ်မွဲဓဝ်။ သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါ မ္ဂးဂှ် ဒုၚ်ကဵုပယျၚ်သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါမ္ဂး။ “ကြက်သ္ပကဵုခမဳ သိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်ၜါရ” ရဴဝွံ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဂိုဏ်ကီု အ္စာဗြဴကီု ဗဗေၚ်ကီု သ္ၚာကီုမ္ဂး၊ သိမ်လေဝ်သၟိတ် (ထ္ၜုတ်) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဉတ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝါ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ကမ္မဝါစ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ၊ ကုဂိုဏ်ကီု ကုအ္စာဗြဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1177) ခြာမွဲသၞာံတုဲ သ္ပကဵုခမဳမွဲမမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒသမတုဲရ။
ကုမာရဳဘူတဝဂ်အဋ္ဌမတုဲရ။
၄.၉။ ဆတ္တုပ္ပါဟနဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၄.၉.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1178) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်အိုတ်ရ ‘ဍိုက်လိုန်ဒၞပ် ဓလဝ်က္ဍိုၚ်အိုတ်ရ’။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ် သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴ ဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1179) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴဂှ် စာ်စ္ဍးအာကေုာံက္ဍိုၚ်ဒၞပ်တုဲ ဟိုတ်မဟွံဒှ်တသိုခ်ရ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် က္ဍိုၚ်ဒၞပ် ကုခမဳဗြဴမဂိယဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1180) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂိယဲ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပုဒ်ပဌမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1181) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံက္ဍိုၚ်ဒၞပ်တုဲ ဒှ်တသိုခ်ရ။ ဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံက္ဍိုၚ်ဒၞပ်တုဲ ဟွံဒှ်တသိုခ်ရ။ က္ဍိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဗွဲအစောံ က္ဍိုၚ်ဗတာၚ် က္ဍိုၚ်သကဝ် က္ဍိုၚ်သၠဆု မဗန်ဒက်လဝ်ခရိုၚ် (ကၠံက်က္ဍိုၚ်) ဗွဲဗၞဳအဝဏ် နကဵုဇြေဟ်ဒုန်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံ မၞုံပိဂကူရ။ ပကၚ်ရၚ်မ္ဂး မ္ဂးဂှ် ၜိုန်ပကၚ်ရၚ်ဗၞတ်မွဲဝါဟေၚ်လေဝ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1182) သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဂိယဲဒှ်တုဲ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂိယဲဒှ်တုဲ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်ဟေၚ်တုဲ ဟွံပကၚ်ရၚ်ဒၞပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပကၚ်ရၚ်ဒၞပ်ဟေၚ်တုဲ ဟွံပကၚ်ရၚ်က္ဍိုၚ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂိယဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1183) ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ် ပ္ဍဲအာရှာမ်ကီု ပ္ဍဲဥပစာအာရှာမ်ကီုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဌမတုဲရ။
၄.၉.၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1184) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ နယာန်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု အာတဴ နယာန်ကီုရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ နယာန်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ နယာန်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ နယာန်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတဴ နယာန်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1185) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲ ဂိယဲဒၟံၚ်ဂှ် တၞဟ်နအာတဴ နကဵုဇိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်ယာန် ကုခမဳဗြဴမဂိယဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1186) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂိယဲ အာတဴ နယာန်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1187) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံဂိယဲ မ္ဂးဂှ် သၟဟ်ရထ တၞဟ်နအာ နကဵုဇိုၚ်ရ။ ဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နအာ နကဵုဇိုၚ်ရ။ ယာန် မ္ဂးဂှ် ကွဳဖျေံလဝ်စၟဳ ရထာ (ကွဳစောတ်) ကွဳ သရေၚ် ဝဝ် သရေၚ်ယာတ်ရောၚ်။ အာ မ္ဂးဂှ် ၜိုတ်အာတဴ နယာန် ဗၞတ်မွဲဝါဟေၚ်လေဝ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1188) သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဂိယဲဒှ်တုဲ နယာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ နယာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂိယဲဒှ်တုဲ အာတဴ နယာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂိယဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1189) ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒုတိယတုဲရ။
၄.၉.၃။ သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1190) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု ဒှ်ခမဳဗြဴအ္စာ ဗြဴမွဲတၠရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြဴဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်ဝွံ ဩဝ်ကဵုထောံ ကုဗြဴမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် “ယဝ်အဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဏာ နကဵုဗဗေၚ်ဝွံမ္ဂး၊ ဗရုရမျာၚ်မပၠန်ဂတး ကြက်ဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ သၠိုက်စုတ် ပ္ဍဲဂၞိၚ်တုဲ အာတဴရ။ တောဝ်တသာဲဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်ဂမၠိုၚ် ပိုတ်အာမ္ဂး (ရတ်မတ်မၞိက်ဂမၠိုၚ်) ပြးဆာဲအာ ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပကၚ်ရၚ်လဝ် ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ဖုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1191) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပကၚ်ရၚ် ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ်မ္ဂး (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵု စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တတိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1192) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ဇုက်ဂ္ညိဂၞိၚ် မ္ဂးဂှ် ဇုက်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ မဒးကျိုၚ်ကျဝ် ပ္ဍဲဂၞိၚ်ရောၚ်။ ပကၚ်ရၚ် မ္ဂးဂှ် ၜိုန်ပကၚ်ရၚ် ဗၞတ်မွဲဝါဟေၚ်လေဝ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1193) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ်ဇုက်ဒက်ဂၞိၚ်သက်သက်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်တတိယတုဲရ။
၄.၉.၄။ သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1194) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပကၚ်ရၚ်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1195) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ပကၚ်ရၚ်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1196) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ကယျိုၚ်ကယျဝ်မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်သၠိုက်က္ဍိုပ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကွက်ကအ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကွက်တဲ ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကွက်ဇိုၚ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ဒက်ဂၞိၚ်ရောၚ်။ ပကၚ်ရၚ် မ္ဂးဂှ် ၜိုန်ပကၚ်ရၚ်မွဲဝါဟေၚ်လေဝ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1197) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်စတုတ္ထတုဲရ။
၄.၉.၅။ သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1198) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ်နကဵုခၞိက်ကြကောတ်မြမောဝ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဟုမ်ဍာ်နကဵုခၞိက်ကြကောဝ်မြမောဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမပိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်မြမောဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်မြမောဝ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်မြမောဝ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1199) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်မြမောဝ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1200) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ မြမောဝ် မ္ဂးဂှ် မြမောဝ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ခၞိက်ကြကောတ် မ္ဂးဂှ် ခၞိက်ကြကောတ်လံက်ဗဗိုဟ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ဟုမ်ဍာ် မ္ဂးဂှ် ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်ပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1201) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ပဉ္စမတုဲရ။
၄.၉.၆။ သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1202) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ်နကဵုခၞိက်ကြကောတ် လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဟုမ်ဍာ်နကဵုခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ် လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟုမ်ဍာ်နကဵုခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1203) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ (မထီုဗးလဝ်ဍာ်မြမောဝ်) မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1204) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ထီုဗးလဝ် မ္ဂးဂှ် မထီုဗးလဝ် နဍာ်မြမောဝ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴခၞိက်ကြကောတ်မသ္ပလဝ် နကဵုလ္ၚဴဂမၠိုၚ်ရ။ ဟုမ်ဍာ် မ္ဂးဂှ် ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်ပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲလအိတ်ဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။
1205) ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟုမ်ဍာ် နကဵုခၞိက်ကြကောတ်လ္ၚဴ ပကတိမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဆဋ္ဌတုဲရ။
၄.၉.၇။ သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1206) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခမဳဗြဴသအာၚ် တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာ ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုခမဳဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခမဳဗြဴသအာၚ် တုပ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရော? ချိုတ်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုတ်ပတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခမဳဗြဴသအာၚ် တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုတ်ပတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခမဳဗြဴသအာၚ် တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရော? ချိုတ်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1207) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုခမဳဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်မ္ဂး၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1208) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ခမဳဗြဴသအာၚ်။ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ် မ္ဂးဂှ် ကဵုတုဟ်ပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ် မ္ဂးဂှ် ကဵုချိုန်ပတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
1209) ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်သတ္တမတုဲရ။
၉.၈။ ၉.၉။ ၉.၁၀။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ၊ နဝမ၊ ဒသမ၊[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1210) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုသိက္ခမာန် တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုသမဏဳဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ကဵုခရှ်ဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာ ညာတ်ဒးတုဲ “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴ မဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုခရှ်ဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခရှ်ဗြဴတုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရော? ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခရှ်ဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရ၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုခရှ်ဗြဴတုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်အိုတ်ရော? ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1211) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ကဵုသိက္ခမာန် ။ ပ ။ သာမဏီဗြဴ ။ ပ ။ ခရှ်ဗြဴ တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ်မ္ဂး၊ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ၊ နဝမ၊ ဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1212) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သိက္ခမာန် မ္ဂးဂှ် ဗြဴမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်တြဴ လုကဴၜါသၞာံဂမၠိုၚ်တုဲရောၚ်။ သာမဏီဗြဴ မ္ဂးဂှ် ဗြဴမၞုံကဵုသိက္ခာစှ်ပြကာရောၚ်။ ခရှ်ဗြဴ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ ခရှ်ဗြဴ မပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိရောၚ်။ (ပ္ဍဲပါဠိဟွံပါ လိက်စှေ်အာရထေၚ်။) တုဟ်ပေါတ်လေဝ် တုဟ်ပေါတ် မ္ဂးဂှ် ကဵုတုဟ်ပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ချိုန်ပတ်လေဝ် ကဵုချိုန်ပတ် မ္ဂးဂှ် ကဵုချိုန်ပတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ 1213) ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သိက္ခာပိုဒ်အဋ္ဌမ နဝမ ဒသမတုဲရ။
၄.၉.၁၁။ သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1214) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီ ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲသၞာ နူဂတခမဳအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီ ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲသၞာ နူဂတခမဳအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီ ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲသၞာ နူဂတခမဳအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီ ဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာ နူဂတခမဳအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်ပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1215) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂရၚ်ပတီ ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲသၞာ နူဂတခမဳမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1216) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ နူဂတခမဳ မ္ဂးဂှ် နူဂတညးမဒှ်ပယျၚ် ။ ဟွံဂရၚ်ပတီတုဲ မ္ဂးဂှ် ဟွံဟီုလဴဗ္စတုဲ။ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာ မ္ဂးဂှ် ဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲတိလေဝ် ဂဇအ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1217) ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီဏီဒှ်တုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံဂရၚ်ပတီ တီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီ တီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂရၚ်ပတီတုဲဒှ်တုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဂရၚ်ပတီတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1218) ဂရၚ်ပတီတုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴမဂိယဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဨကာဒသမတုဲရ။
၄.၉.၁၂။ သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1219) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် သၟာန်ခမဳ ပြဒ္ဒညာအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် သၟာန်ခမဳ ပြဒ္ဒညာအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် သၟာန်ခမဳ ပြဒ္ဒညာအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် သၟာန်ခမဳ ပြဒ္ဒညာတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1220) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် သၟာန်ခမဳ ပြဒ္ဒညာမ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1221) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံအာတ်ပါန်အခေါၚ် မ္ဂးဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ။ ခမဳ မ္ဂးဂှ် ညးမဒှ်ပယျၚ်။ သၟာန်တဴပြဒ္ဒညာ မ္ဂးဂှ် အာတ်အခေါၚ် ပ္ဍဲသုတ်တုဲ သၟာန်တဴ ဝိနယ်ကီုဒှ် အဘိဓရ်ကဵုဒှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အာတ်အခေါၚ် ပ္ဍဲဝိနယ်တုဲ သၟာန်တဴ သုတ်ကီုဒှ် အဘိဓရ်ကဵုဒှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ အာတ်အခေါၚ် ပ္ဍဲအဘိဓရ်တုဲ သၟာန်တဴ သုတ်ကဵုဒှ် ဝိနယ်ကဵုဒှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1222) ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီ တီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီဏီဒှ်တုဲ သၟာန်ပြဒ္ဒညာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟွံဂွံဂရၚ်ပတီ တီ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ သၟာန်ပြဒ္ဒညာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲမဟဂွံဂရၚ်ပတီတီ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဂရၚ်ပတီတုဲဒှ်တုဲ သၟာန်ပြဒ္ဒညာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ မဟဂွံဂရၚ်ပတီဏီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲမဂရၚ်ပတီတုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဂရၚ်ပတီတုဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1223) အာတ်ပါန်အခေါၚ်တုဲ သၟာန်မ္ဂး၊ ဟွံရန်တၟံတုဲ အာတ်အခေါၚ်တုဲမ္ဂး သၟာန်ပ္ဍဲမမိက်ကဵုမွဲမွဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
သိက္ခာပိုဒ်ဒွါဒသမတုဲရ။
၄.၉.၁၃။ သိက္ခာပိုဒ်တေရသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1224) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴမွဲဇကု သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အပ္ဍဲကွာန်ရ။ သ္ၚာသကိုပ်ခမဳဗြဴဂှ်ဂမၠိုၚ် ကျာပလက်ပိုက်တုဲ ကဝဲဏာ ပ္ဍဲဂၠံၚ်တရဴသွာၚ်အိုတ်ရ။ ဂကောံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ဖျုန်ပရဲ နာဲဗြဴဂှ်ဂမၠိုၚ် ဂေါဝ်ဆာဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ က္ညာၚ်ကရေဲအိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပဂရိုၚ်စရဵုဟီုဗျံက်ဂှ်ရ မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်ဒှ်အာရ။ ခမဳဗြဴဂှ် အာ အာရှာမ်ဘာတုဲမ္ဂး ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် လုပ်အာကွာန်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် လုပ်အာကွာန်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် လုပ်အာကွာန်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဂှ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1225) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ ခမဳဗြဴဂှ် သီုဟွံမွဲယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် လုပ်အာ ကွာန်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်သိက္ခာပိုဒ်တေရသမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1226) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။
သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂြောပ်သြိုဟ် မ္ဂးဂှ် (ယာတ်မဒးသ္ပသုၚ်စောဲ) တၞဟ်နဂြောပ်ဗ္ဒန် သၟဝ်ဇုတ်ကၞၚ်ကအ် လတူပံၚ်ကဠုတ်ရောၚ်။ လုပ်အာကွာန် မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဗြဴမကဵုကလိလောန်အာ အစဵုအဗိုၚ် ကွာန်မၞုံကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမတၞီလုပ်ဥပစာ ကွာန်မဟွံမွဲကဵုအစဵုအဗိုၚ်ဒပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ။
1227) ကုခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဏာ ခမဳဗြဴမၞုံကဵုသ္ၚာကၠေံလေၚ်အာ ခမဳဗြဴမဂိယဲ ခမဳဗြဴဝိုတ်အာသတိ ခမဳဗြဴမဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်လေဝ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သိက္ခာပိုဒ်တေရသမတုဲရ။ ဆတ္တုပ္ပါဟနဝဂ်နဝမတုဲ။
ယွံနာဲဗြဴတအ် အာပတ်ပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ကၠံတြဴစှော်တြဴဝွံ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအာပတ်ပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ကၠံတြဴစှော်တြဴဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအာပတ်ပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ကၠံတြဴစှော်တြဴဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ် သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်သအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။
ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်ပဲါစိုတ်တုဲရ။
၅။ ခဏ်ပါဋိဒေသနိက်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၅.၁။ ပဌမပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲဗြဴတအ် အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။ 1228) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? မုရဴညးမွဲ ဟွံဒးစိုတ် ရှ်သာဍာတ်ကြိုအ် နွံရော? မုရဴညးမွဲ ဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် ရှ်သာခိုဟ်ခိုဟ်နွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ် ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက် မဟဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲတုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ဒေသနာရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1229) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂိယဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴမသၟာန်ယဲဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဒုၚ်စရၚ် ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂိယဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ အာတ်တဴ ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ ဂွံသ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒှ်တသိုခ် ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် “ဟိုတ်နူတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံဂှ်ရ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံအာတ်စအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဟွံဒှ်တသိုခ် ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ သွက်ဇကု အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ တၞဟ်နသ္ပပြဘိုဂ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတဴရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1230) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂိယဲ အာတ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ် ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက် မဟဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲတုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ဒေသနာရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ပဌမပါဋိဒေသနက်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1231) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံကၠေၚ်သွဟ်တုဲ ဒှ်တသိုခ်ရ။ ဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံကၠေၚ်သွဟ်တုဲ ဟွံဒှ်တသိုခ်ရ။ ကၠေဟ်သွဟ် မ္ဂးဂှ် ကၠေၚ်သွဟ်ဂၠဴကီု ကၠေၚ်သွဟ်ဗ္ၜေအ်ကီု ကၠေၚ်သွဟ်ပြေၚ်ကီု ယြဴဖျုန်သတ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ရ၊ ကၠေၚ်သွဟ် သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရောၚ်။ သီုဟွံဂိယဲ တၞဟ်နဖဵုသွက်ဇကု အာတ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်နူမကလိဂွံ “ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာတပ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။
1232) သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံဂိယဲဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဂိယဲဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။
သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီမဂိယဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1233) ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဃောဂိယဲဂှ် အာတ်တုဲ စပ္ဍဲအခိၚ်ဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ စတဴ သှ်ေသၟေဟ် ခမဳဗြဴဂိယဲမ္ဂး၊ (အာတ်စနူဇရေၚ်) ညးဒှ်ကလောမသ ညးဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (အာတ်စ) တၞဟ်နသွက်ညးသအာၚ်မ္ဂး၊ (ရာန်စ) နကဵုဂြပ်ဇကုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ပဌမပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ။
၅.၂။ မပ္တံဒုတိယပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1234) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ကၠေၚ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ (၃) အာတ်ဍာ်သာဲတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ (၄) အာတ်တၚ်လာဲတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ (၅) အာတ်သွကတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ (၆) အာတ်သွဖျုန်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်ဘိုတ်ရ ။ ပ ။ (၇) အာတ်ဍာ်တှ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ (၈) အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? မုရဴညးမွဲ ဟွံဒးစိုတ် ရှ်သာဍာတ်ကြိုအ် နွံရော? မုရဴညးမွဲ ဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် ရှ်သာခိုဟ်ခိုဟ်နွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွဴ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴ ဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ် ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက် မဟဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲတုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ဒေသနာရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။
1235) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂိယဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴမသၟာန်ယဲဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲဗြဴတအ် ဒုၚ်စရၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဗြဴဂိယဲဂမၠိုၚ်အိုတရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ အာတ်တဴ ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ ဂွံသ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒှ်တသိုခ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် “ဟိုတ်နူတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံဂှ်ရ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံအာတ်စအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဟွံဒှ်တသိုခ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဗြဴမဂိယဲ သွက်ဇကုအာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ တၞဟ်နသ္ပပြဘိုဂ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတဴရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
1236) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သီုဟွံဂိယဲ အာတ်ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ခမဳဗြဴဂှ် ယွံနာဲဗြဴတအ် အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက် မဟဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲတုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်မပ္တံဒုတိယပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1237) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳဗြဴ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ဗြဴမဒှ်ပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳဗြဴရ။ သီုဟွံဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ ဒှ်တသိုခ်ရ။ ဂိယဲ မ္ဂးဂှ် ယြဴကုခမဳဗြဴမွဲ စာ်စ္ဍးအာကေုာံဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ ဟွံဒှ်တသိုခ်ရ။ ကၠေၚ် မ္ဂးဂှ် ကၠေၚ်လ္ၚဴ ကၠေၚ်ရာဲ ကၠေၚ်သတ်ဗၠတ် ကၠေၚ်တောၚ် ကၠေၚ်အယိၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဍာ်သာဲ မ္ဂးဂှ် ဍာ်သာဲသၟတ် သာဲရုဲရောၚ်။ တၚ်လာဲ မ္ဂးဂှ် တၚ်လာဲမကတဵုဒှ်နူက္ၜဴရောၚ်။ က မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴ သတ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပ္ဍဲဍာ်ရ။ ဖျုန် မ္ဂးဂှ် ဖျုန်သတ်ဖျုန်မဂပ်ဝ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဍာ်တှ် မ္ဂးဂှ် ဍာ်တှ်ဂၠဴ ဍာ်တှ်ဗ္ၜေအ် ဍာ်တှ်ပြေၚ် ဍာ်တှ်မကတဵုဒှ်နူသတ်ဖျုန်မဂပ်ဝ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဍာ်တှ်ထၟတ် မ္ဂးဂှ် ဍာ်တှ်ထၟတ် မကတဵုနူသတ်ဖျုန်မဂပ်ဝ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ သီုဟွံဂိယဲ တၞဟ်နဖဵုသွက်ဇကု အာတ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂလွဳပရာ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်နူပွမကလိဂွံ “ကြက်ပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ေကတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဇၟာပ်မၚိတ်ဖျေံ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။
1238) သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံဂိယဲဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။ သီုဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။ သီဟွံဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဂိယဲဒှ်တုဲ အာတ်တဴ ဍာ်တှ်ထၟတ်တုဲ စမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ။
သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သီုမဂိယဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီမဂိယဲမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
1239) ကုခမဳဗြဴမဂိယြ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဃောဂိယဲဂှ် အာတ်တုဲ စပ္ဍဲအခိၚ်ဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ စတဴ သှ်ေသၟေဟ် ခမဳဗြဴဂိယဲမ္ဂး၊ (အာတ်စနူဇရေၚ်) ညးဒှ်ကလောမသ ညးဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ (အာတ်စ) တၞဟ်နသွက်ညးသအၚ်မ္ဂး၊ (ရာန်စ) နကဵုဂြပ်ဇကုမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
အဋ္ဌမပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ။
ယွံနာဲဗြဴတအ် အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဝွံ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ် အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။
ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ခဏ်ပါဋိဒေသနိက်တုဲရ။
၆။ ခဏ်သေခိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၆.၁။ ပရိမဏ္ဍလဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲဗြဴတအ် သိက္ခာပိုဒ်သေခိယဂမၠိုၚ်ဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။
1240) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဗိုက်လဝ်သပိုၚ် သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴမဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဗိုက်လဝ်သပိုၚ် သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဗိုက်လဝ်သပိုၚ် သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဗိုက်လဝ်သပိုၚ် သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဗိုက်လဝ်သပိုၚ် သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
(၁) “ကြက်ဗိုက်သပိုၚ် ဗွဲဗၞဳအဝဏ်မညဳသာသၟဟ်သၟန်ရ ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပတိတ်ဇြဟတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ဗၞဳအဝဏ်ပံၚ်ကဠုတ် ဗၞဳအဝဏ်တၚ်က္ၜံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဗိုက်ဗွဲဗၞဳအဝဏ် မညဳသာသၟဟ်သၟန်ရ။ ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဟွံရှေ်သှေ်ရဴဂဴ (ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်) တုဲ ဗိုက်လဝ်သီုမလကဲဖျေံလဝ် နူဂတကီု နူကြဴကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမဟွံမွဲကဵုစေတနာ ခမဳဗြဴမဝိုတ်အာသတိ ခမဳဗြဴမဟွံတီ ခမဳဗြဴမဂိယဲ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ်၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ [ဂပ်ဝ်ခ္ဍန်ကၠေံရ]
၆.၇။ ပါဒုကဝဂ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
1241) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴတရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုအိုတ်ရ ။ ပ ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဗြဴ ဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။
ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ပ္ဍဲဍာ် ကြက်ဟွံသၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုရ ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပတိတ်ဇြဟတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠို်ၚရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴမဂိယဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နသၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသမတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီု ပ္ဍဲဍာ်ဂှ် ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဗြဴမဂိယဲဂှ် တၞဟ်နသၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီု ပ္ဍဲဍာ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“သီုဟွံဂိယဲ ပ္ဍဲဍာ် ကြက်ဟွံသၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုရ ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပတိတ်ဇြဟတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွဴ သ္ဂးရ)။ သီုဟွံဂိယဲ ပ္ဍဲဍာ် ဟဂပ်ဝ်သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုရ၊ ယြဴခမဳဗြဴမွဲ သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဟွံရှေ်သှေ်ရဴဂဴ (ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်) တုဲ သီုဟွံဂိယဲ ပ္ဍဲဍာ် သၠးတဴ တရဴဇၞော်ကီု တရဴသၟတ်ကီု ချပ်ဍာ်ပါၚ်ကီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကုခမဳဗြဴမဟွံမွဲကဵုစေတနာ ခမဳဗြဴမဝိုတ်အာသတိ ခမဳဗြဴမဟွံတီ ခမဳဗြဴမဂိယဲ၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တရဴဇၞော်တရဴသၟတ်ဍာ်ပါၚ် မသၠးစုတ် ပ္ဍဲလတူဒဵုဂှ် ဇွောဝ်စှေ်အာဍာ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟိုတ်နူပရိုက်ဘဲဂမၠိုၚ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳဗြဴစိုတ်ကလှ်လဖှ် ခမဳဗြဴယဲဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ခမဳဗြဴကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သိက္ခာပိုဒ်ပန္နရသမတုဲရ။
ပါဒုကဝဂ်သတ္တမတုဲရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် သိက္ခာပိုဒ်သေခိယဂမၠိုၚ်ဝွံ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်သေခိယဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်သေခိယဂမၠိုၚ်ဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။ ခဏ်သေခိယတုဲရ။
၇။ ခဏ်အဓိကရဏသမထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
၇.၁။ ခဏ်အဓိကရဏသမထ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ယွံနာဲဗြဴတအ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်ထပှ် မလေပ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။
1242) (၁) တၞဟ်နပွမကဵုလလမ်ၜိုဟ်သိုဟ်အာ တၞဟ်နပွမကဵုညိၚ်ဝတ်အာ အဓိကိုရ်ဂမၠိုၚ်ပန် မကတဵုဒှ်တဴကတဵုဒှ်တုဲ သ္ဒးကဵုသမ္မုခါဝိနယ် ‘ဓရ်ဒှ်ဟိုတ်လလမ်အဓိကိုရ်ဂတမတ်’ ရ။
(၂) သ္ဒးကဵုသတိဝိနယ် ‘ဝိနယ်မ္ဒးကဵုသတိ ကုပူဂိုလ်တၠအရှန်’ ရ။
(၃) သ္ဒးကဵုအမူဠှ ဝိနယ် ‘ဝိနယ်မ္ဒးကဵုဃောဂွံသတိ ကုခမဳဗြဴကြအ်ဥမ္မတ်’ ရ။
(၄) သ္ဒးသ္ပ ပဋိညာယကရေတဗ္ဗသမထ ‘သမထ မဂပ်ဝ်သ္ပနပွမဒုၚ်ဝန်’ ရ။
(၅) သ္ဒးသ္ပ ယေဘုယျယသိကသမထ ‘သမထ ဗက်ကဵုပူဂိုလ်ဓမ္မဝါဒဳဂၠိုၚ်တုဲ မ္ဒးသ္ဂုတ်သွာတ်’ ရ။
(၆) သ္ဒးသ္ပ တဿပါယိယသိကသမထ ‘ဝိနယ်မ္ဒးသ္ပ ကုခမဳဗြဴမယုတ်မာ’ ရ။
(၇) သ္ဒးသ္ပ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ‘ဝိနယ်မ္ဒးသ္ပ ဂြောပ်ဗ္ဒန်ထောံအာပတ် ညံၚ်ရဴမ္ဒးဂြောပ်ဗ္ဒန်ထောံသ္ၚိဍာ်’ ရ။
ယွံနာဲဗြဴတအ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်ထပှ် မလေပ်ကဵုလလမ်ကၠေံ အဓိကိုရ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအဓိကရဏသမထဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်နာဲဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ နာဲဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအဓိကရဏသမထဂမၠိုၚ်ဝွံ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်ဝွံရ။ ခဏ်အဓိကရဏသမထတုဲရောၚ်။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးနိဒါန် ဗွဲသရုပ်တုဲရ။ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်ပါရာဇ်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံ ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဂမၠိုၚ်စှ်ထပှ် ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်နိဿဂ္ဂိပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိစှော် ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်သုဒ္ဓပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ်ကၠံတြဴစှော်တြဴ ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံ ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး အာပတ်သေခိယဂမၠိုၚ် ဗွဲသရုပ်တုဲအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်မၞုံဗၞတ်ဝွံ ကၠုၚ်ပ္ဍဲပါတိမုက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လုပ်လၟိဟ်ပ္ဍဲပါတိမုက်ရ၊ ဇၟာပ်ဇၟာပ်လပါ်ဂိတု အာစိုပ်ပွမစၞောန်ထ္ၜးဗွဲသရုပ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်ပိကၠံစှ်မွဲဂှ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံမွဲကဵုသေက်ဇဵုကယျာန်ဓဝါတ်အိုတ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ရောၚ်။
ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ် ဘာသာမန်တုဲရ။
ပါဠိပဲါစိုတ် ဘာသာမန်တုဲရောၚ်။