မုဟ်ဂနိင်၊ ကျာ်စေတဳ ရးဗဂေါ

ကျာ်မုဟ်ဂနိင်
ကျိုက်မုဂနိန်
Myanmar ဒၞာဲဒတန် မနွံ
တင်ဂၞင်ဂမၠိုင်
ဒတန်ဒၞး	17°03′42″N 96°30′46″E
မဆေင်စပ် ကုဘာသာ	ဗုဒ္ဓဘာသာ
ဒတန်သာသနာ	ကွာန်မိုးဂနိမ်း
ဂိုဏ်	ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ
ပွိုင်ဍုင်	ကဝ
ရး	ရးဗဂေါ
ကၟိန်ဍုင်	ရးနိဂီုပံင်ကောံဗၟာ
အကာဲအရာလၟုဟ်	active
ဗွဲမသောဲဗြောဲ
သမၠုင်ကၞောတ်ကၠတ်	၁၈၀ ပေ။

ကျာ်မုဟ်ဂနိင် (အၚ်္ဂလိက်: Mukhanein Pagoda or Moe Kanaine), (ဗၟာ: ကျိုက်မုဂနိန်၊ မိုးဂနိမ်စေတီတော်, ဝွံ နွံပ္ဍဲ ကွာန်မုဟ်ဂနိင် (မိုးဂနိမ်းရွာ)၊ ပွိုင်ဍုင်ကဝ၊ ရးဗဂေါ။ အတိုင်ဝင်ကျာ်မ္ဂး ကျာ်စေတဳဝွံ ညးသၠိုင်လဝ် ဓါတ်သော်မွဲတၞုင်။ သၞာံ ၁၉၉၈ ဂိတုမေ ၁၀ (၁၃၆၀ ဂိတုပသာ်ပေင်) တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါဂှ် ကလေင်လဟဵုလဝ် အလန်ပထမ၊ သမၠုင်ကျာ် နွံ ၁၈၀ ပေ။

ဒတန်

ကျာ်မုဟ်ဂနိင်ဂှ် နွံပ္ဍဲ ကွာန်မုဟ်ဂနိင် (မိုးဂနိမ်း)။ နူကဵု ဒဒန်လဒေါဝ်ဍုင်ကဝ (ရးဗဂေါ) အာလပါ်ဗၟံက် ဂၠံင်ကဝ-ဖလေး-အုန်းနှဲ ၂.၂၄ တိုင် (၄.၆၈ ကဳလဝ်မဳတာ) စိုပ်ဂၠံင်ပန်သွာင်၊ ၚံက်စှ်ေလပါ်သၠုင်ကျာ (လပါ်တဲပုင်) ၜက်ကွာန် ပေါက်ကုန်းကြီး၊ ဂွံ ၂.၇၇ တိုင် (၄.၄၆ ကဳလဝ်မဳတာ) မ္ဂး စိုပ်ကျာ်မုဟ်ဂနိင်ရ။ ကျာ်မုဟ်ဂနိင်ဂှ် နွံဒၟံင် လတူကုန်ဂမောဝ် (ကုန်းဂမူ)။17.06157°N 96.51277°E / 17.06157; 96.51277

ဝင်

အတိုင်ဝင်ကျာ်မ္ဂး ပ္ဍဲမဟာသက္ကရာဇ် ၁၁၀ အခိင်သၟိင်ဨကရာဇ်မန် တိဿဓမ္မသဳဟရာဇာ (သၟိင်မဟာသဳရိမာသောက) မပကင်ရင်ဍုင်သဓီုဂှ် မှာထေရ်ဂဝံပတိ နိမန်နင် တၠဳပိုန်မနွံကျာ်တြဲတုဲ ကျာ်တြဲ ကေုာံ အရှန် ၅၀၀ စိုပ်ကၠုင်ဍုင်မန်ရ။ ရသိတြဲဇကု သီုကဵု ရသိမပဒတဴ ပ္ဍဲမုဟ်ဂနိင်တဍဲ ပြာပ်အာ ဇရေင်ကျာ်တြဲတုဲ အာတ်မိက် ဗုဒ္ဓပူဇနိယဝတ္ထု၊ ကျာ်ဒုင်ကဵု ဓါတ်သော် ညးမွဲမွဲတၞုင်တုဲ ရသိတအ် ကလေင်စဴဌာန်ဒမံင်ဇကုရ။ ကာလရသိဂှ် ကလေင်စိုပ် ဇရေင်ဒမံင်ဇကုတုဲ သွက်ရသိမပဒတဴ ကရောမ်ဇကုလေဝ် ဂွံပူဇဴဓါတ်သော်ကျာ်ကီုတုဲ ပအဓိဋ္ဌာန်တုဲ ဓါတ်သော်ဂှ် ဒှ်အာ ပိတၞုင်တုဲ ရသိသကအ်ရဲဇကုလေဝ် ကလိဂွံညးမွဲမွဲတၞုင်တုဲ ညးတအ် ပ္တန်လဝ် ကျာ်မကဴ (ကျိုက်မတ်ကော်)၊ ကျာ်သဳရိဓမ္မသောက်၊ ကေုာံ ကျာ်မုဟ်ဂနိင်ဝွံရ။ ဗွဲကြဴ ဒၞာဲဂှ် မၞိဟ်မဂွံတီ ဟွံမဲဟေင်၊ အခိင်ကာလ သောဏထေရ် ဥတ္တရထေရ် မကၠုင်ပတန်သာသၞာ ပ္ဍဲဍုင်သဓီုဂှ် ဒၞာဲဒတန် စေတဳဓါတ်သော်တြဴတၞုင်တအ်ဂှ် ညးကလေင်ဗၟံက်ထ္ၜးကဵုပၠန်တုဲ ညးကလေင်လဟဵုပတိုန် ကျာ်စေတဳမုဟ်ဂနိင်ဝွံရ။ စတမ်နူဂှ်တုဲ သၟိင်အဆက်ဆက် ပလေဝ်လဟဵုကၠုင်ကီုလေဝ် ဗွဲကြဴ ဟိုတ်နူဘဲဒဏ်ကသဳတိ၊ ဘဲဒဏ်ဗြဲကျာတုဲ စေတဳဝွံလီုလာ်အာပၠန်ရ။

လဟဵုအလန်ခေတ်လက္ကရဴ

ဘဒ္ဒန္တသုန္ဒရ နွံပိုန် ဘာမၞိက် (ပတ္တမြားကျောင်း)၊ ကွာန်ကျောက်ဆောင်၊ ဍုင်ဗဂေါဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၉၈ ဂိတုမေ ၁၀ (၁၃၆၀ ဂိတုပသာ်ပေင်) ဂှ် ကလေင်လဟဵုပတိုန် ကျာ်စေတဳဝွံတုဲ ပ္တိုန်ပြာသာဒ်တၟိ။ ကြဴနူဂှ်ပၠန် နွံပိုန်ဘာမၞိက်ဂှ် ဒုင်ကေတ်သြဝါဒ ဘဒ္ဒန္တသုမန နွံပိုန် ဘာဇြဲ၊ ဍုင်ကဝ ညးမဒှ် သၟိင်သင်ကၟိန်ဍုင် မကလိဂွံ မဟိမု အဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ၊ ဘဒန္ဒန္တတေဇောဘာသာ နွံပိုန် ဘာမုဟ်ဂနိင်၊ ဘဒ္ဒန္တကေသရ နွံပိုန် ဘာခနာအရှေ့ ကေုာံ မဒုင်ကေတ် ကသပ်လညာတ် နူကဵု ဘဒ္ဒန္တဝါယာမသာရ ညးမဒှ်သကိုပ်အစာလိက် အဘိဓရ် ကေုာံ ယေန်သၞာင်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ကုန်ဂၠးကဝ်လၜိုဟ် (ကမ္ဘာအေးကုန်းမြေ) ဍုင်လ္ဂုင်တုဲ ကလေင်လဟဵုပလေဝ် နာနာသာ် ကျာ်မုဟ်ဂနာင်ဝွံ အလန်ဒုတိယ မွဲအလန်ပၠန်ဂှ်

• သၞာံ ၂၀၀၅ ဂျောန် ၁၄၊ (၁၃၆၇ ဇှ်ေ ၈ မမံက်) တ္ၚဲအၚာ ကၠောန်သဘင် ဖျေဟ်ရိုဟ်ကၞက်၊
• သၞာံ ၂၀၀၇ မာတ် ၄ (၁၃၆၈ ဖဝ်ရဂိုန်ပေင်) တ္ၚဲအဒိုက်ဂှ် ကၠောန်သဘင် သလိုင်ဓါတ်၊
• သၞာံ ၂၀၀၇၊ ဨပြဳ ၃၀ (၁၃၆၉ ပသာ်ပေင်) တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါဂှ် ပ္တိုန်ပြာသာဒ်ကျာ် (က္ဍိုင်ကျာ်)တၟိရ။

ယၟု

ယၟု "ကျာ်မုဟ်ဂနိင်" ဝွံ ဒှ်ယၟုမန် မုဟ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် တၞုင်၊ ကၞောတ်၊ ဂနိင် ဂှ် ဂွံအဓိပ္ပါယ် ဂြိုပ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ကျာ်မနွံဇရေင်တၞုင်မုဟ်ဂြိုပ်။ ယၟုမ္ဂး မုဟ်ဂနိင်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲလိက်တၟအ် ကျာ်ဓမ္မသိုက်၊ "မဟ်ဂၞိင်" အခိင်လၟုဟ် ကွာန်ဂှ် ဒှ်ကွာန်ဗၟာ၊ ကွာန်ကရေင်ကီုလေဝ် ဟိုတ်မဒှ် ကွာန်မန်တြေံတုဲ ယၟုကျာ် ယၟုကွာန်ညးတအ် သှ်ေၜက်ဒၟံင် အတိုင်ဗီုတြေံဂှ်ဖိုဟ်ရ။

ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်

• 
  မုက်ဂၠံင်တၞိန်ကျာ် (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)
• 
  လိက်တၟအ်စၟတ်သမ္တီပလေဝ်ကျာ် ခေတ်တၟိ (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)
• 
  ကျာ်မုဟ်ဂနိင် (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)
• 
  ကျာ်မုဟ်ဂနိင် (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)
• 
  ကျာ်မုဟ်ဂနိင် ဗဗဵု နူဇမ္ၚောဲ (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)
• 
  ကျာ်မုဟ်ဂနိင် နူမ္ၚး (ဗီုရုပ် မင်းနေလင်းမြတ်)