မၠဵု

လိက်ပရေင်ဝွံ ချူလဝ် ပရူရုက္ခဗေဒ မဆေင်ကဵုတၞံပ္ကဴမၠဵု၊၊

Jasminum sambac 'Grand Duke of Tuscany'

Lifecycle of Arabian jasmine flower

မၠဵု ယၟုဗီုအင်္ဂလိက် Jasmine ယၟုနကဵုရုက္ခဗေဒ Jasminum ဝွံ ဒှ်ဂကူတၞံရာပ် ကေုာံ ဂကူတၞံဇုက်မွဲဂကူ မလုပ်လၟိဟ်ဂကူတၞံကၠေင် (Oleaceae)ရ၊၊ သီုဖအိုတ် အလုံလိုက်မွဲမ္ဂး ဂကူမၠဵု နွံၜိုတ် ၂၀၀ ဂကူဒှ်ရ၊၊ ဒၞာဲဒေသတိဍာ်ဓါတ်ဂမ္တဴ ပ္ဍဲအဖရိက၊ အေရှ၊ အဝ်သတေလျာ၊ ဥရောပသၠုင်ကျာ ကေုာံ ဒေသတကအ်ၜဳဂမ္တဴဂမၠိုင် မလေပ်တိုန်စဒှ်ရ၊၊ တၞံမၠဵုဂှ် ဟိုတ်နူသၟူအမြာဲ နူပ္ကဴဍေဟ်တုဲ မၞိဟ်တအ် မလေပ်တဵုလွဳ နဒဒှ်ပရေင်ပိုန်ဒြပ်ကီု သီုကဵု ပ္ဍဲကၠအ်သ္ၚိရ၊၊

နိရုတ္တိ

မအရေဝ်မန် မကော်လၟုဟ်ဝွံ ကၠုင်နူအရေဝ်မန်တြေံ မ္လိရ်၊၊ ဒေသလ္ၚဵု ကော်စ ဗဳလေ၊၊

တဵုလွဳ ကေုာံ သုင်စောဲ

ဗွဲမဂၠိုင် ပွမတဵုလွဳ တၞံမၠဵုဂှ် ဟိုတ်နူပ္ကဴဍေဟ်ရ၊၊ ပ္ဍဲကၠအ်ပ္ကဴဥဒျာန်ကီု ကၠအ်ပ္ကဴဗ္ၚကီု သီုကဵု ကၠအ်သ္ၚိ တဵုလွဳဒၟံင် တၞံပ္ကဴမၠဵုရ၊၊ ပ္ကဴဍေဟ်ဂှ် ဇန်တုဲ ပူဇဴကျာ်၊ ကွက်စွံ ပ္ဍဲကွဳစက်၊ စရှ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ၊၊

လက်ဖက်မၠဵု

ပ္ကဴမၠဵု ဂကူလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ညးစဲဗကှ်တုဲ ပလက်ဖက်၊၊ ဗွဲတၟေင် နူဍုင်ကြုက် မကၠောန်ပတိတ်သွံစ အလုံဂၠးတိရ၊၊ ပ္ဍဲဍုင်မန်ဂှ် သွက်သ္ၚိသုင်စောဲဂှ် မၠဵုတဝ်သွဝ်ဂှ် ကၠောန်လက်ဖက်နွံကီုရ၊၊ လက်ဖက်မၠဵုဂှ် ဒှ်ဂဥုဲ ပခိုဟ်ကဵု ပရေင်ထတ်ယုက် မြဴသာ်ဏအ် စၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊

လိက်ပတ်

မၠဵုဂှ် နဒဒှ်မၞုံကဵုစရာဲကျာ်သြဳဂှ် မလေပ်ပတိုန်စ ဗွဲတၟေင် သၟတ်ဝုတ်/ညးဗြဴတအ်ရ၊၊ နဒဒှ်ယၟုမၞိဟ်ဗြဴလေဝ် ခုတ်ခဴစကီုရ၊၊ ပ္ဍဲလိက်ပတ်မန် မဂွံဆဵုကေတ်ကၠာအိုတ် မစပ်ကဵုမၠဵုဂှ် နူလိက်တၟအ် ပရူသၟိင်/ယှိုဲသဳခုင် မပတိုန်စလဝ် ပရူကောန်ဝုတ်သၟိင်ဂမၠိုင် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဏအ်ရ၊၊

ကောန်လွူတ်သၟိင်ဂုံလောင် မနောမ်မိမႝလ် ရောဝ်ပ္ကာဝ်မ္လိရ်၊ မနောမ်စိရ်ဟာယ် ရောဝ်စိရ်ဟာယ် ကန္ဒရ်သၟိင်ဣန် မဣမောအ် အလမ္ဗုသာဂေါး မသ္တိရ်ဝဳလ်၊ (လိက်တၟအ်ပရူသၟိင်/ယှိုဲသဳခုင် ဂ၊ ၇-၉) (ကောန်ဝုတ်သၟိင်ဂမၠိုင် မၞုံမြမောဝ် ရဴပ္ကဴမၠဵု၊ မၞုံစရာဲ ရဴစရာဲ ကန္တဝ်သၟိင်အိန် မယၟု အလမ္ဗုသာဂှ် မသတွဳဗွိုင်၊၊)

ဂကူမၠဵု မဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဍုင်မန်ဂှ်

၁၊ မၠဵုဇၞော် (ကရသူ)

၂၊ မၠဵုတိ (မာလိ)

၃၊ မၠဵုဇုက် (စံပယ်နွယ်)

၄၊ မၠဵုကွ

၅၊ မၠဵုကၠမ်ထပ်

၆၊ မၠဵုတဝ်နန်

၇၊ မၠဵုကုန်(ဒဵု)

၈၊ မၠဵုဂြိုပ် (တောစပယ်)

၉၊ မၠဵုဗတာင် (မြတ်လေးဖြူ)

၁၀၊ မၠဵုစေဝ် (မြတ်လေးပွင့်)

၁၁၊ မၠဵုတဝ်သွဝ်

၁၂၊ မၠဵုဂတာပ်ကျာ်

၁၃၊ မၠဵုတက်ပန်

(ယၟုပ္ကဴမၠဵုတအ်ဂှ် မာံရသမန် ပကောံချူလဝ်ရောင်)