ရးနိဂီုသမ္မတဂမၠိုင် ပ္ဍဲ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ် ရုရှာ
ထာမ်ပလိက်:Infobox subdivision typeရးနိဂီုသမ္မတ (Republic) (Russian: Республика, tr. Respublika) ဂှ် ဒှ်ဗွိုင်တိဍာ် ဖေဝ်ဒရေဝ် ပ္ဍဲကဵု ကၟိန်ဍုင်ပံင်ဖေဝ်ဒရေဝ် ရုရှာ ရ။ အတိုင်ဥပဒေသဇိုင် လဒက်ပတန် ညးတအ်မ္ဂး ရုရှာဂှ် နွံကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေဝ်ဒရေဝ် သီုဖအိုတ် ၈၅၊ ပၞောဝ်တအ် ၂၂ ဂှ် ဒှ် ရးနိဂီုသမ္မတ အိုတ်ရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နူတမ်မူလ ကေင်ဒှ်လဝ် ဍုင်ဗၠးၜး နဒဒှ် ရးနိဂီုဂကူမွဲမွဲ (nation states) မဒှ် ဍုင် မဟွံသေင် ကုဂကူရုရှာတအ် မပဒတဴလဝ်ရ။ ယၟုရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ခုတ်ခဴလဝ် နကဵု ယၟု ဂကူရးတၞံဂှ် မဆေင်စပ် ကုရးနိဂီုဂှ်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲရးနိဂီုတအ်ဂှ် ဟိုတ်နူ သၞာံဗွဲမဂၠိုင် မပံင်တောဲ မံင်လဝ် သၟဝ်ရုရှာတုဲ ဂကူရုရှာတအ် ပြံင်လုပ်မံင်ကီု ဂကူဇကုတအ် ဟီုအရေဝ် ဘာသာဇကုဟွံဂွံတုဲ ဒှ်အာရုရှာကီုဂၠိုင်ကၠုင်တုဲ ဇၟာပ်ပ် ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ဂကူတမ်မူလဂှ် ဟွံဒှ် မၞိဟ်လပါ်ဂၠိုင်အိုတ်လေဝ် နွံကီုရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် ခၞံဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲကဵု ၂၀ ဗွဝ်ကၠံလပါ်စ နကဵု ဝလ်ဒဳမဳရ် လေနိန် (Vladimir Lenin) ကေုာံ ဗလ်ရှေဝိက် (Bolsheviks) ကြဴနူ အေန်ပါယာရုရှာ သရိုဟ်လီုအာတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၁၇။ ရးနိဂီုသမ္မတ ပ္ဍဲကဵု ရုရှာဏအ်ဂှ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ဒေသမနွံကဵု ဗၠးၜး ပ္ဍဲကဵု ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် မနွံကဵု အခေါင်ကမ်ကုသိုလ်ဇကုဇကုဖန်ကေတ်တ် (self -determination) ရ။ ဟိုတ်မဂွံဒှ်ကၠုင်ဂှ် နကဵု လေနိန် တၞဟ်နကောန်ဂကူကောန်ဍုင်အရင် (ဝါ) ဂကူရးတၞံတအ်ဂှ် ဂွံပေင်စိုတ်တုဲ ကဵုအခေါင် နဒဒှ် ညံင်ကဵု ဍုင်ညးတအ်အပိုင်တုဲ ဒက်မိတ် ကုညးတအ်တုဲ ပသောင်ပၞာန်အပ္ဍဲဍုင်၊ ပၞာန်အပ္ဍဲ ၜိုဟ်သြိုဟ်အာတုဲ ဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၂ ရ။ တွဵုရးတအ်ဂှ် ဂွံဒှ် ရးနိဂီုသမ္မတ သဵုယှေဝ်လေတ် သဵုဗိယေတ် မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်အပိုင် (Autonomous Soviet Socialist Republics)။ ပ္ဍဲကဵု အခိင်ကာလဂှ် နကဵု ရုရှာ ဖန်ဗဒှ် ညံင်အခိုက်ကၞာ ယေန်သၞာင် ကေုာံ ဂကူရုရှာ ဂွံဓလီုဖ္ဍိုက် ပ္ဍဲကဵု တွဵုရးတအ်ရ။ သၞာံ ၁၉၈၀တအ်ဂှ် အဝဵု နူဒေသတအ်ဂှ် ပ္ကောံဂလိုင်ပ္တိုန် ပ္ဍဲကဵု ဗဟဵု။ စိုပ်သၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် နကဵု သဵုဗိယေတ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ အခေါင်ကမ်ကုသိုလ်ဇကုဇကုဖန်ကေတ်တ် တွဵုရးတအ်ဂှ် ပလီုကၠေအ်တုဲ စွံလဝ် ဒေသတအ် နဒဒှ် ကဆံင် ရးနိဂီုသမ္မတ မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်ဇကုအပိုင် (autonomous republic)။ သၞာံ ၁၉၉၁ ဂှ် ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် သရိုဟ်လီု၊ ထ္ကးပြးအာတုဲ ရုရှာ ဒှ်အာ ရးနိဂီုမသၠးပွး မွဲဍုင်ရ။ သွက် ရးနိဂီုသမ္မတ မပါ်တိတ် နူကဵု ရုရှာ ဟွံဂွံ၊ နကဵု လိက်ကသုက်ဖေက်ဒရေဝ် သၞာံ ၁၉၉၂ ဂှ် ကဵုလဝ် တွဵုရးတအ် အခေါင်စၟိန်ပြမာန်အပိုင် ရ။
တင်တၞဟ်ခြာ ရးနိဂီုသမ္မတ ကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေက်ဒရေဝ်တၞဟ်တအ်ဂှ်၊ ရးနိဂီုသမ္မတဂှ် ကလိဂွံ အခေါင် ဂၠိုင်နူကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေက်ဒရေဝ်တၞဟ်ရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နွံကဵု သၞောဝ်သဇိုင်လဒက်ပ္တန်ဍုင်ဇကု ဇကုကဵုဇကု၊ နွံကဵု အရေဝ်စကာရုင် ဇကုကဵုဇကု၊ ကေုာံ နွံကဵု ဒွက်ကောန်ဂကူ ဇကုကဵုဇကုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သၞောတ်ဖေက်ဒရေဝ်ရုရှာဂှ် ဗွိုင်တိဍာ် မွဲကုမွဲ ရံင်ကဵု ဝင်အတိက် ကေုာံ ဂကူတမ်မူလတုဲ ကဵုလဝ် အခေါင်အရာတၞဟ်ခြာ ရေင်သကအ်ရ။ စပ်ကဵု ပရေင်သြဇာ ၜိုန်လဵု ဓလီုဖ္ဍိုက်မာန်ဂှ် တန်တဴဒၟံင် သြဇာပရေင်ပိုန်ဒြပ် ညးတအ်ရ။ အတိုင်လိက်ကသုက်ဖေက်ဒရေဝ်မ္ဂး ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နကဵုအဝဵုအသဳ ပရေင်ပိုန်ဒြပ် အပိုင်၊ အဝဵုအသဳ ဖန်ဇန်ပဝ်လသဳ ဇကုအပိုင်၊ ပ္ဍဲကဵု သၞာံ ၁၉၉၀တအ်မ္ဂး သီုနွံကဵု ပရေင်ဆက်ဆောံဍုင်သအာင်ကီုရ။ ဆဂး ပ္ဍဲလက်ထက် သမတပူတိန် မကလေင်ပလေဝ်သၞောတ်တၟိ မဂလိုင်ပတိုန် သၞောတ်ဗဟဵုရပ်ဇုက်ဂှ်တုဲ အခေါင်အရာတွဵုရးတအ်ဂှ် ကုတ်ထ္ပိုတ်ထောအ်လဝ်တၟာဂလိုင်ရ။ ပရေင်တုပ်စိုတ် ဖေက်ဒရေဝ်တြေံဂှ် ဒးဒုင်ပလီု၊ ဗီုမဒှ်ဒၟံင် ဇေတ်တ်ဂှ် လၟုဟ်မ္ဂး အခေါင်အရာ သီုဖအိုတ်ဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲကဵု အလဵုအသဳဖေက်ဒရေဝ် ဖအိုတ်ရ။ အတိုင်လိက်ကသုက် လက်ကြဴအိုတ် မထ္ပက်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၇ ဂှ်မ္ဂး တၠပညာတအ်ဟီု ရုရှာဂှ် ဟွံဒှ်ရ ဍုင်မဒ္ဂေတ် သၞောတ်ဖေက်ဒရေဝ်မွဲရ။
ရးနိဂီုသမ္မတဂမၠိုင်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]| Flag | Map | Name |
Domestic common and formal names |
Capital |
Titular Nationality |
Population (2010)[၁] |
Area |
Formation |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
_-_Adygea_(Crimea_disputed).svg) |
Adygea Republic of Adygea |
ရုရှာ: Адыгея — Республика Адыгея (Adygeya — Respublika Adygeya) Adyghe: Адыгэ — Адыгэ Республик (Adygæ — Adygæ Respublik) |
Maykop ရုရှာ: Майкоп (Maykop) Adyghe: Мыекъуапэ (Myjæqwapæ) |
Adyghe | 439,996 | 7,792 km2 (3,009 sq mi) | 1991-07-03[၂] |
 |
_-_Altai_Republic_(Crimea_disputed).svg) |
Altai Altai Republic |
ရုရှာ: Алтай — Республика Алтай (Altay — Respublika Altay) Altay: Алтай — Алтай Республика (Altay — Altay Respublika) Kazakh: Алтай – Алтай Республикасы (Altai — Altai Respublikasy) |
Gorno-Altaysk ရုရှာ: Горно-Алтайск (Gorno-Altaysk) Altay: Туулу Алтай (Tuulu Altay) Kazakh: Горно-Алтайск (Gorno-Altaisk) |
Altai | 206,168 | 92,903 km2 (35,870 sq mi) | 1991-07-03[၂] |
 |
.svg) |
Bashkortostan Republic of Bashkortostan |
ရုရှာ: Башкортостан — Республика Башкортостан (Bashkortostan — Respublika Bashkortostan) Bashkir: Башҡортостан — Башҡортостан Республикаһы (Bašǩortostan — Bašǩortostan Respublikaḥy) |
Ufa ရုရှာ: Уфа (Ufa) Bashkir: Өфө (Öfö) |
Bashkirs | 4,072,292 | 142,947 km2 (55,192 sq mi) | 1919-03-23[၃] |
 |
_-_Buryatia_(Crimea_disputed).svg) |
Buryatia Republic of Buryatia |
ရုရှာ: Бурятия — Республика Бурятия (Buryatiya — Respublika Buryatiya) Buryat: Буряадия — Буряад Улас (Buryaadiya — Buryaad Ulas) |
Ulan-Ude ရုရှာ: Улан-Удэ (Ulan-Ude) Buryat: Улаан Үдэ (Ulaan Üde) |
Buryats | 972,021 | 351,334 km2 (135,651 sq mi) | 1923-05-30[၄] |
 |
.svg) |
Chechnya Chechen Republic |
ရုရှာ: Чечня — Чеченская Республика (Chechnya — Chechenskaya Respublika) Chechen: Нохчийчоь — Нохчийн Республика (Noxçiyçö — Noxçiyn Respublika) |
Grozny ရုရှာ: Грозный (Grozny) Chechen: Соьлжа-ГӀала (Sölƶa-Ġala) |
Chechens | 1,268,989 | 16,165 km2 (6,241 sq mi) | 1993-01-10[lower-alpha ၁] |
 |
_-_Chuvashia_(disputed_Crimea).svg) |
Chuvashia Chuvash Republic |
ရုရှာ: Чувашия — Чувашская Республика (Chuvashiya — Chuvashskaya Respublika) Chuvash: Чӑваш Ен — Чӑваш Республики (Čăvaš Jen — Čăvaš Respubliki) |
Cheboksary ရုရှာ: Чебоксары (Cheboksary) Chuvash: Шупашкар (Šupaškar) |
Chuvash | 1,251,619 | 18,343 km2 (7,082 sq mi) | 1925-04-21[၅] |
 |
 |
Crimea[lower-alpha 1] Republic of Crimea |
ရုရှာ: Крым — Республика Крым (Krym — Respublika Krym) Ukrainian: Крим — Республіка Крим (Krym — Respublika Krym) Crimean Tatar: Къырым — Къырым Джумхуриети (Qırım — Qırım Cumhuriyeti) |
Simferopol ရုရှာ: Симферополь (Simferopol) Ukrainian: Сiмферополь (Simferopol) Crimean Tatar: Акъмесджит (Aqmescit) |
—[lower-alpha ၂] | 1,913,731 | 26,081 km2 (10,070 sq mi) | 2014-03-18[၇] |
 |
_-_Dagestan_(Crimea_disputed).svg) |
Dagestan Republic of Dagestan |
ရုရှာ: Дагестан — Республика Дагестан (Dagestan — Respublika Dagestan) | Makhachkala ရုရှာ: Махачкала (Makhachkala) |
Nine indigenous nationalities[lower-alpha ၃] | 2,910,249 | 50,270 km2 (19,409 sq mi) | 1921-01-20[၈] |
 |
_-_Ingushetia_(Crimea_disputed).svg) |
Ingushetia Republic of Ingushetia |
ရုရှာ: Ингушетия — Республика Ингушетия (Ingushetiya — Respublika Ingushetiya) Ingush: ГӀалгIайче — ГIалгIай Мохк (Ghalghajche — Ghalghaj Moxk) |
Magas ရုရှာ: Магас (Magas) Ingush: Магас (Magas) |
Ingush | 412,529 | 3,123 km2 (1,206 sq mi) | 1992-06-04[၉] |
 |
_-_Kabardino-Balkaria_(Crimea_disputed).svg) |
Kabardino-Balkaria Kabardino-Balkar Republic |
ရုရှာ: Кабардино-Балкария — Кабардино-Балкарская Республика (Kabardino-Balkariya — Kabardino-Balkarskaya Respublika) Kabardian: Къэбэрдей-Балъкъэрия — Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэ (Ķêbêrdej-Baĺķêriya — Ķêbêrdej-Baĺķêr Respublikê) Karachay-Balkar: Къабарты-Малкъария — Къабарты-Малкъар Республика (Qabarti-Malqariya — Qabartı-Malqar Respublika) |
Nalchik ရုရှာ: Нальчик (Nalchik) Kabardian: Налщӏэч (Nalshchech) Karachay-Balkar: Нальчик (Nalchik) |
Kabardians, Balkars | 859,939 | 12,470 km2 (4,815 sq mi) | 1936-12-05[၁၀] |
 |
_-_Kalmykia_(Crimea_disputed).svg) |
Kalmykia Republic of Kalmykia |
ရုရှာ: Калмыкия — Республика Калмыкия (Kalmykiya — Respublika Kalmykiya) Kalmyk: Хальмг — Хальмг Таңһч (Haľmg — Haľmg Tañğç) |
Elista ရုရှာ: Элиста (Elista) Kalmyk: Элст (Elst) |
Kalmyks | 289,481 | 74,731 km2 (28,854 sq mi) | 1935-10-22[၈] |
 |
_-_Karachay-Cherkessia_(Crimea_disputed).svg) |
Karachay-Cherkessia Karachay-Cherkess Republic |
ရုရှာ: Карачаево-Черкесия — Карачаево-Черкесская Республика (Karachayevo-Cherkesiya — Karachayevo-Cherkesskaya Respublika) Karachay-Balkar: Къарачай-Черкесия — Къарачай-Черкес Республика (Qaraçay-Çerkesiya — Qaraçay-Çerkes Respublika) Kabardian: Къэрэшей-Шэрджэсия — Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ (Ķêrêšei-Šêrdžêsiya — Ķêrêšei-Šêrdžês Respublikê) |
Cherkessk ရုရှာ: Черкесск (Čerkessk) Karachay-Balkar: Черкесск (Çerkessk) Kabardian: Шэрджэс къалэ (Şărdjăs qală) |
Karachays, Kabardians | 477,859 | 14,277 km2 (5,512 sq mi) | 1991-07-03[၂] |
 |
_-_Karelia_(Crimea_disputed).svg) |
Karelia Republic of Karelia |
ရုရှာ: Карелия — Республика Карелия (Kareliya — Respublika Kareliya) Karelian: Karjala — Karjalan tazavaldu[lower-alpha ၄] |
Petrozavodsk ရုရှာ: Петрозаводск (Petrozavodsk) Karelian: Petroskoi |
Karelians | 643,548 | 180,520 km2 (69,699 sq mi) | 1923-06-27 |
 |
_-_Khakassia.svg) |
Khakassia Republic of Khakassia |
ရုရှာ: Хакасия — Республика Хакасия (Khakasiya — Respublika Khakasiya) Khakas: Хакасия — Хакас Республиказы (Khakasiya — Khakas Respublikazy) |
Abakan ရုရှာ: Абакан (Abakan) Khakas: Абахан (Abakhan) |
Khakas | 532,403 | 61,569 km2 (23,772 sq mi) | 1991-07-03[၂] |
 |
_-_Komi_(Crimea_disputed).svg) |
Komi Komi Republic |
ရုရှာ: Коми — Республика Коми (Komi — Respublika Komi) Komi: Коми — Коми Республика (Komi — Komi Respublika) |
Syktyvkar ရုရှာ: Сыктывкар (Syktyvkar) Komi: Сыктывкар (Syktyvkar) |
Komi | 901,189 | 416,774 km2 (160,917 sq mi) | 1936-12-05[၈] |
 |
_-_Mari_El_(Crimea_disputed).svg) |
Mari El Mari El Republic |
ရုရှာ: Марий Эл — Республика Марий Эл (Mariy El — Respublika Mariy El) Hill Mari: Мары Эл — Мары Эл Республик (Mary El — Mary El Republik) Meadow Mari: Марий Эл — Марий Эл Республик (Mariy El — Mariy El Republik) |
Yoshkar-Ola ရုရှာ: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola) Hill Mari: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola) Meadow Mari: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola) |
Mari | 696,459 | 23,375 km2 (9,025 sq mi) | 1936-12-05[၈] |
 |
_-_Mordovia_(Crimea_disputed).svg) |
Mordovia Republic of Mordovia |
ရုရှာ: Мордовия — Республика Мордовия (Mordoviya — Respublika Mordoviya) Moksha: Мордовия — Мордовия Pеспубликась (Mordovija — Mordovija Respublikas) Erzya: Мордовия — Мордовия Республикась (Mordovija — Mordovija Respublikas) |
Saransk ရုရှာ: Саранск (Saransk) Moksha: Саранош (Saranosh) Erzya: Саран ош (Saran osh) |
Mordvins | 834,755 | 26,128 km2 (10,088 sq mi) | 1934-12-20[၁၂] |
 |
_-_North_Ossetia_(Alania).svg) |
North Ossetia–Alania Republic of North Ossetia–Alania |
ရုရှာ: Северная Осетия–Алания — Республика Северная Осетия–Алания (Severnaya Osetiya–Alaniya — Respublika Severnaya Osetiya–Alaniya) Ossetian: Цӕгат Ирыстон–Алани — Республикӕ Цӕгат Ирыстон–Алани (Cægat Iryston–Alani — Respublikæ Cægat Iryston–Alani) |
Vladikavkaz ရုရှာ: Владикавказ (Vladikavkaz) Ossetian: Дзæуджыхъæу (Dzæudžyqæu) |
Ossetians | 712,980 | 7,987 km2 (3,084 sq mi) | 1936-12-05[၁၀] |
 |
_-_Sakha_(Yakutia)_(Crimea_disputed).svg) |
Sakha Sakha Republic |
ရုရှာ: Якутия — Республика Саха (Yakutiya — Respublika Sakha) Yakut: Caxa Сирэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтэ (Sakha Sire — Sakha Öröspüübülükete) |
Yakutsk ရုရှာ: Якутск (Yakutsk) Yakut: Дьокуускай (Dokuuskay) |
Yakuts | 958,528 | 3,083,523 km2 (1,190,555 sq mi) | 1922-04-27 |
 |
_-_Tatarstan.svg) |
Tatarstan Republic of Tatarstan |
ရုရှာ: Татарстан — Республика Татарстан (Tatarstan — Respublika Tatarstan) Tatar: Татарстан — Татарстан Республикасы (Tatarstan — Tatarstan Respublikası) |
Kazan ရုရှာ: Казань (Kazan) Tatar: Казан (Kazan) |
Tatars | 3,786,488 | 67,847 km2 (26,196 sq mi) | 1920-06-25[၃] |
 |
_-_Tuva.svg) |
Tuva Tuva Republic |
ရုရှာ: Тува — Республика Тыва (Tuva — Respublika Tyva) Tuvan: Тыва — Тыва Республика (Tyva — Tuva Respublika) |
Kyzyl ရုရှာ: Кызыл (Kyzyl) Tuvan: Кызыл (Kızıl) |
Tuvans | 307,930 | 168,604 km2 (65,098 sq mi) | 1961-10-10[၁၃] |
 |
_-_Udmurtia.svg) |
Udmurtia Udmurt Republic |
ရုရှာ: Удмуртия — Удмуртская Республика (Udmurtiya — Udmurtskaya Respublika) Udmurt: Удмуртия — Удмурт Элькун (Udmurtiya — Udmurt Elkun) |
Izhevsk ရုရှာ: Ижевск (Izhevsk) Udmurt: Ижкар (Ižkar) |
Udmurts | 1,521,420 | 42,061 km2 (16,240 sq mi) | 1934-12-28 |
Demographics trend
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]| Ethnic group | Titular (%) | Russians (%) | other (%) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Republic | 1979 | 1989 | 2002 | 2010[၁] | 1979 | 1989 | 2002 | 2010 | 1979 | 1989 | 2002 | 2010 |
| Adygea | 21,3 |  22,1
|
24,1
|
25,2
|
70,8 |  68,0
|
64,4
|
63,6
|
||||
| Altai | 29,1
|
31,0
|
33,4
|
33,9
|
63,3
|
60,4
|
57,4
|
56,6
|
5,6 | 5,9 (Kazakhs)
|
6,2
| |
| Bashkortostan | 24,3 | 21,9
|
29,7
|
29,5
|
40,3 | 39,2
|
36,3
|
36,1
|
24,5 | 28,4
|
24,1 (Tatars)
|
25,4
|
| Buryatia | 23,0
|
24,0
|
27,8
|
30
|
72,1
|
69,9
|
67,8
|
66,1
|
||||
| Chechnya | 52,9 | 57,8
|
93,4
|
95,3
|
31,7 | 23,1
|
3,6
|
1,9
|
||||
| Chuvashia | 68,4
|
67,7
|
67,6
|
67,7
|
26,0
|
26,6
|
26,5
|
26,9
|
||||
| Dagestan | 86,0 | 11,0 | 9,2
|
4,6
|
3,6
|
|||||||
| Ingushetia | 11,7[lower-alpha
၅]
|
12,9[lower-alpha 6]
|
77,2
|
94,1
|
31,7
|
23,1
|
1,1
|
0,8
|
||||
| Kabardino-Balkaria | 45,6 | 52,2
|
55,3
|
57,2
|
35,1 | 31,9
|
25,1
|
22,5
|
9,0 | 9,4
|
11,6
|
12,7
|
| Kalmykia | 41,4
|
45,3
|
53,3
|
57,4
|
42,7
|
37,6
|
33,5
|
30,2
|
||||
| Karachay-Cherkessia | 29,7 | 31,2
|
38,5
|
41
|
45,0 | 42,4
|
33,6
|
31,6
|
9,3 | 9,7
|
11,2
|
11,9
|
| Karelia | 11,1
|
10,0
|
9,2
|
7,4
|
71,3
|
73,6
|
76,6
|
82,2
|
||||
| Komi | 25,3
|
23,3
|
25,1
|
23,7
|
56,7
|
57,7
|
59,5
|
65,1
|
||||
| Khakassia | 11,4
|
11,1
|
11,9
|
12,1
|
79,5
|
79,4
|
80,2
|
81,7
|
||||
| Mari El | 43,6
|
43,3
|
42,8
|
43,9
|
47,6
|
47,4
|
 47,4
|
47,4
|
||||
| Mordovia | 34,2
|
32,5
|
31,9
|
40
|
59,7
|
60,8
|
60,8
|
53,4
|
||||
| North Ossetia–Alania | 50,5
|
52,9
|
62,7
|
65,1
|
34,0
|
29,9
|
23,1
|
20,8
|
||||
| Yakutia | 36,9
|
33,4
|
45,5
|
49,9
|
50,5
|
50,3
|
41,1
|
37,8
|
||||
| Tatarstan | 47,7
|
48,4
|
52,9
|
53,2
|
44,0
|
43,2
|
39,4
|
39,7
|
||||
| Tuva | 60,4
|
64,3
|
77,0
|
82
|
36,2
|
32,0
|
20,1
|
16,3
|
||||
| Udmurtia | 32,2
|
30,9
|
29,3
|
28
|
58,3
|
58,9
|
60,1
|
62,2
|
||||
Notes
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
- ↑ ၁.၀ ၁.၁ 2010 All-Russian Population Census (in ru) (2011-12-22).
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ၂.၃ State-Building in Russia: The Yeltsin Legacy and the Challenge of the Future။
- ↑ ၃.၀ ၃.၁ Language Policy in the Soviet Union။
- ↑ Uralic and Altaic Series။
- ↑ Decree of the All-Russian Central Executive Committee on 04/21/1925 "On the transformation of the Chuvash Autonomous Region into the Chuvash Autonomous Socialist Soviet Republic" (in ru-RU). Archived from the original on 2019-02-16။ Retrieved on 2021-08-05။
- ↑ Goble, Paul (2015-11-03). Why are Only Some Non-Russian Republics Led by Members of Their Titular Nationalities?. Archived from the original on 2020-10-31။ Retrieved on 2021-08-05။
- ↑ "Putin signs Crimea treaty as Ukraine serviceman dies in attack" (in en)၊ 2014-03-18။
- ↑ ၈.၀ ၈.၁ ၈.၂ ၈.၃ The Statesman's Year-Book Historical Companion။
- ↑ Ingushetia Abandoned (2009-08-16).
- ↑ ၁၀.၀ ၁၀.၁ The Post-Soviet Wars: Rebellion, Ethnic Conflict, and Nationhood in the Caucasus။
- ↑ Jung, Hakyung (2012). "Language in a Borderland: On the Official Status of Karelian Language". Slavic Studies: 1 and 13.
- ↑ Stalin's Terror Revisited။
- ↑ "Tuva: A State Reawakens" (1992).
နိဿဲ ဗၠေတ် - <ref> tags exist for a group named "lower-alpha
", but no corresponding <references group="lower-alpha
"/> tag was found