ရးနိဂီုသမ္မတဂမၠိုင် ပ္ဍဲ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ် ရုရှာ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ

ထာမ်ပလိက်:Infobox subdivision typeရးနိဂီုသမ္မတ (Republic) (Russian: Республика, tr. Respublika) ဂှ် ဒှ်ဗွိုင်တိဍာ် ဖေဝ်ဒရေဝ် ပ္ဍဲကဵု ကၟိန်ဍုင်ပံင်ဖေဝ်ဒရေဝ် ရုရှာ ရ။ အတိုင်ဥပဒေသဇိုင် လဒက်ပတန် ညးတအ်မ္ဂး ရုရှာဂှ် နွံကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေဝ်ဒရေဝ် သီုဖအိုတ် ၈၅၊ ပၞောဝ်တအ် ၂၂ ဂှ် ဒှ် ရးနိဂီုသမ္မတ အိုတ်ရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နူတမ်မူလ ကေင်ဒှ်လဝ် ဍုင်ဗၠးၜး နဒဒှ် ရးနိဂီုဂကူမွဲမွဲ (nation states) မဒှ် ဍုင် မဟွံသေင် ကုဂကူရုရှာတအ် မပဒတဴလဝ်ရ။ ယၟုရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ခုတ်ခဴလဝ် နကဵု ယၟု ဂကူရးတၞံဂှ် မဆေင်စပ် ကုရးနိဂီုဂှ်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲရးနိဂီုတအ်ဂှ် ဟိုတ်နူ သၞာံဗွဲမဂၠိုင် မပံင်တောဲ မံင်လဝ် သၟဝ်ရုရှာတုဲ ဂကူရုရှာတအ် ပြံင်လုပ်မံင်ကီု ဂကူဇကုတအ် ဟီုအရေဝ် ဘာသာဇကုဟွံဂွံတုဲ ဒှ်အာရုရှာကီုဂၠိုင်ကၠုင်တုဲ ဇၟာပ်ပ် ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ဂကူတမ်မူလဂှ် ဟွံဒှ် မၞိဟ်လပါ်ဂၠိုင်အိုတ်လေဝ် နွံကီုရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် ခၞံဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲကဵု ၂၀ ဗွဝ်ကၠံလပါ်စ နကဵု ဝလ်ဒဳမဳရ် လေနိန် (Vladimir Lenin) ကေုာံ ဗလ်ရှေဝိက် (Bolsheviks) ကြဴနူ အေန်ပါယာရုရှာ သရိုဟ်လီုအာတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၁၇။ ရးနိဂီုသမ္မတ ပ္ဍဲကဵု ရုရှာဏအ်ဂှ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ဒေသမနွံကဵု ဗၠးၜး ပ္ဍဲကဵု ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် မနွံကဵု အခေါင်ကမ်ကုသိုလ်ဇကုဇကုဖန်ကေတ်တ် (self -determination) ရ။ ဟိုတ်မဂွံဒှ်ကၠုင်ဂှ် နကဵု လေနိန် တၞဟ်နကောန်ဂကူကောန်ဍုင်အရင် (ဝါ) ဂကူရးတၞံတအ်ဂှ် ဂွံပေင်စိုတ်တုဲ ကဵုအခေါင် နဒဒှ် ညံင်ကဵု ဍုင်ညးတအ်အပိုင်တုဲ ဒက်မိတ် ကုညးတအ်တုဲ ပသောင်ပၞာန်အပ္ဍဲဍုင်၊ ပၞာန်အပ္ဍဲ ၜိုဟ်သြိုဟ်အာတုဲ ဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၂ ရ။ တွဵုရးတအ်ဂှ် ဂွံဒှ် ရးနိဂီုသမ္မတ သဵုယှေဝ်လေတ် သဵုဗိယေတ် မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်အပိုင် (Autonomous Soviet Socialist Republics)။ ပ္ဍဲကဵု အခိင်ကာလဂှ် နကဵု ရုရှာ ဖန်ဗဒှ် ညံင်အခိုက်ကၞာ ယေန်သၞာင် ကေုာံ ဂကူရုရှာ ဂွံဓလီုဖ္ဍိုက် ပ္ဍဲကဵု တွဵုရးတအ်ရ။ သၞာံ ၁၉၈၀တအ်ဂှ် အဝဵု နူဒေသတအ်ဂှ် ပ္ကောံဂလိုင်ပ္တိုန် ပ္ဍဲကဵု ဗဟဵု။ စိုပ်သၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် နကဵု သဵုဗိယေတ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ အခေါင်ကမ်ကုသိုလ်ဇကုဇကုဖန်ကေတ်တ် တွဵုရးတအ်ဂှ် ပလီုကၠေအ်တုဲ စွံလဝ် ဒေသတအ် နဒဒှ် ကဆံင် ရးနိဂီုသမ္မတ မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်ဇကုအပိုင် (autonomous republic)။ သၞာံ ၁၉၉၁ ဂှ် ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံသဵုဗိယေတ် သရိုဟ်လီု၊ ထ္ကးပြးအာတုဲ ရုရှာ ဒှ်အာ ရးနိဂီုမသၠးပွး မွဲဍုင်ရ။ သွက် ရးနိဂီုသမ္မတ မပါ်တိတ် နူကဵု ရုရှာ ဟွံဂွံ၊ နကဵု လိက်ကသုက်ဖေက်ဒရေဝ် သၞာံ ၁၉၉၂ ဂှ် ကဵုလဝ် တွဵုရးတအ် အခေါင်စၟိန်ပြမာန်အပိုင် ရ။

တင်တၞဟ်ခြာ ရးနိဂီုသမ္မတ ကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေက်ဒရေဝ်တၞဟ်တအ်ဂှ်၊ ရးနိဂီုသမ္မတဂှ် ကလိဂွံ အခေါင် ဂၠိုင်နူကဵု ဗွိုင်တိဍာ်ဖေက်ဒရေဝ်တၞဟ်ရ။ ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နွံကဵု သၞောဝ်သဇိုင်လဒက်ပ္တန်ဍုင်ဇကု ဇကုကဵုဇကု၊ နွံကဵု အရေဝ်စကာရုင် ဇကုကဵုဇကု၊ ကေုာံ နွံကဵု ဒွက်ကောန်ဂကူ ဇကုကဵုဇကုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သၞောတ်ဖေက်ဒရေဝ်ရုရှာဂှ် ဗွိုင်တိဍာ် မွဲကုမွဲ ရံင်ကဵု ဝင်အတိက် ကေုာံ ဂကူတမ်မူလတုဲ ကဵုလဝ် အခေါင်အရာတၞဟ်ခြာ ရေင်သကအ်ရ။ စပ်ကဵု ပရေင်သြဇာ ၜိုန်လဵု ဓလီုဖ္ဍိုက်မာန်ဂှ် တန်တဴဒၟံင် သြဇာပရေင်ပိုန်ဒြပ် ညးတအ်ရ။ အတိုင်လိက်ကသုက်ဖေက်ဒရေဝ်မ္ဂး ရးနိဂီုသမ္မတတအ်ဂှ် နကဵုအဝဵုအသဳ ပရေင်ပိုန်ဒြပ် အပိုင်၊ အဝဵုအသဳ ဖန်ဇန်ပဝ်လသဳ ဇကုအပိုင်၊ ပ္ဍဲကဵု သၞာံ ၁၉၉၀တအ်မ္ဂး သီုနွံကဵု ပရေင်ဆက်ဆောံဍုင်သအာင်ကီုရ။ ဆဂး ပ္ဍဲလက်ထက် သမတပူတိန် မကလေင်ပလေဝ်သၞောတ်တၟိ မဂလိုင်ပတိုန် သၞောတ်ဗဟဵုရပ်ဇုက်ဂှ်တုဲ အခေါင်အရာတွဵုရးတအ်ဂှ် ကုတ်ထ္ပိုတ်ထောအ်လဝ်တၟာဂလိုင်ရ။ ပရေင်တုပ်စိုတ် ဖေက်ဒရေဝ်တြေံဂှ် ဒးဒုင်ပလီု၊ ဗီုမဒှ်ဒၟံင် ဇေတ်တ်ဂှ် လၟုဟ်မ္ဂး အခေါင်အရာ သီုဖအိုတ်ဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲကဵု အလဵုအသဳဖေက်ဒရေဝ် ဖအိုတ်ရ။ အတိုင်လိက်ကသုက် လက်ကြဴအိုတ် မထ္ပက်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၇ ဂှ်မ္ဂး တၠပညာတအ်ဟီု ရုရှာဂှ် ဟွံဒှ်ရ ဍုင်မဒ္ဂေတ် သၞောတ်ဖေက်ဒရေဝ်မွဲရ။

ရးနိဂီုသမ္မတဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

Flag Map Name

Domestic common and formal names

Capital

Titular Nationality

Population (2010)[၁]

Area

Formation
Flag of Adygea
Map showing Adygea in Russia
Adygea



Republic of Adygea
ရုရှာ: Адыгея — Республика Адыгея (Adygeya — Respublika Adygeya)



Adyghe: Адыгэ — Адыгэ Республик (Adygæ — Adygæ Respublik)
Maykop



ရုရှာ: Майкоп (Maykop)



Adyghe: Мыекъуапэ (Myjæqwapæ)
Adyghe 439,996 7,792 km2 (3,009 sq mi) 1991-07-03[၂]
Flag of the Altai Republic
Map showing Altai in Russia
Altai



Altai Republic
ရုရှာ: Алтай — Республика Алтай (Altay — Respublika Altay)



Altay: Алтай — Алтай Республика (Altay — Altay Respublika)



Kazakh: Алтай – Алтай Республикасы (Altai — Altai Respublikasy)

Gorno-Altaysk



ရုရှာ: Горно-Алтайск (Gorno-Altaysk)



Altay: Туулу Алтай (Tuulu Altay)



Kazakh: Горно-Алтайск (Gorno-Altaisk)

Altai 206,168 92,903 km2 (35,870 sq mi) 1991-07-03[၂]
Flag of Bashkortostan
Map showing Bashkortostan in Russia
Bashkortostan



Republic of Bashkortostan
ရုရှာ: Башкортостан — Республика Башкортостан (Bashkortostan — Respublika Bashkortostan)



Bashkir: Башҡортостан — Башҡортостан Республикаһы (Bašǩortostan — Bašǩortostan Respublikaḥy)
Ufa



ရုရှာ: Уфа (Ufa)



Bashkir: Өфө (Öfö)
Bashkirs 4,072,292 142,947 km2 (55,192 sq mi) 1919-03-23[၃]
Flag of Buryatia
Map showing Buryatia in Russia
Buryatia



Republic of Buryatia
ရုရှာ: Бурятия — Республика Бурятия (Buryatiya — Respublika Buryatiya)



Buryat: Буряадия — Буряад Улас (Buryaadiya — Buryaad Ulas)
Ulan-Ude



ရုရှာ: Улан-Удэ (Ulan-Ude)



Buryat: Улаан Үдэ (Ulaan Üde)
Buryats 972,021 351,334 km2 (135,651 sq mi) 1923-05-30[၄]
Flag of Chechnya
Map showing Chechnya in Russia
Chechnya



Chechen Republic
ရုရှာ: Чечня — Чеченская Республика (Chechnya — Chechenskaya Respublika)



Chechen: Нохчийчоь — Нохчийн Республика (Noxçiyçö — Noxçiyn Respublika)
Grozny



ရုရှာ: Грозный (Grozny)



Chechen: Соьлжа-ГӀала (Sölƶa-Ġala)
Chechens 1,268,989 16,165 km2 (6,241 sq mi) 1993-01-10[lower-alpha     ၁]
Flag of Chuvashia
Map showing Chuvashia in Russia
Chuvashia



Chuvash Republic
ရုရှာ: Чувашия — Чувашская Республика (Chuvashiya — Chuvashskaya Respublika)



Chuvash: Чӑваш Ен — Чӑваш Республики (Čăvaš Jen — Čăvaš Respubliki)
Cheboksary



ရုရှာ: Чебоксары (Cheboksary)



Chuvash: Шупашкар (Šupaškar)
Chuvash 1,251,619 18,343 km2 (7,082 sq mi) 1925-04-21[၅]
Flag of Crimea
Map showing Crimea in Russia
Crimea[lower-alpha 1]



Republic of Crimea
ရုရှာ: Крым — Республика Крым (Krym — Respublika Krym)



Ukrainian: Крим — Республіка Крим (Krym — Respublika Krym)



Crimean Tatar: Къырым — Къырым Джумхуриети (Qırım — Qırım Cumhuriyeti)
Simferopol



ရုရှာ: Симферополь (Simferopol)



Ukrainian: Сiмферополь (Simferopol)



Crimean Tatar: Акъмесджит (Aqmescit)
[lower-alpha     ၂] 1,913,731 26,081 km2 (10,070 sq mi) 2014-03-18[၇]
Flag of Dagestan
Map showing Dagestan in Russia
Dagestan



Republic of Dagestan
ရုရှာ: Дагестан — Республика Дагестан (Dagestan — Respublika Dagestan) Makhachkala



ရုရှာ: Махачкала (Makhachkala)
Nine indigenous nationalities[lower-alpha     ၃] 2,910,249 50,270 km2 (19,409 sq mi) 1921-01-20[၈]
Flag of Ingushetia
Map showing Ingushetia in Russia
Ingushetia



Republic of Ingushetia
ရုရှာ: Ингушетия — Республика Ингушетия (Ingushetiya — Respublika Ingushetiya)



Ingush: ГӀалгIайче — ГIалгIай Мохк (Ghalghajche — Ghalghaj Moxk)
Magas



ရုရှာ: Магас (Magas)



Ingush: Магас (Magas)
Ingush 412,529 3,123 km2 (1,206 sq mi) 1992-06-04[၉]
Flag of Kabardino-Balkaria
Map showing Kabardino-Balkaria in Russia
Kabardino-Balkaria



Kabardino-Balkar Republic
ရုရှာ: Кабардино-Балкария — Кабардино-Балкарская Республика (Kabardino-Balkariya — Kabardino-Balkarskaya Respublika)



Kabardian: Къэбэрдей-Балъкъэрия — Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэ (Ķêbêrdej-Baĺķêriya — Ķêbêrdej-Baĺķêr Respublikê)



Karachay-Balkar: Къабарты-Малкъария — Къабарты-Малкъар Республика (Qabarti-Malqariya — Qabartı-Malqar Respublika)
Nalchik



ရုရှာ: Нальчик (Nalchik)



Kabardian: Налщӏэч (Nalshchech)



Karachay-Balkar: Нальчик (Nalchik)
Kabardians, Balkars 859,939 12,470 km2 (4,815 sq mi) 1936-12-05[၁၀]
Flag of Kalmykia
Map showing Kalmykia in Russia
Kalmykia



Republic of Kalmykia
ရုရှာ: Калмыкия — Республика Калмыкия (Kalmykiya — Respublika Kalmykiya)



Kalmyk: Хальмг — Хальмг Таңһч (Haľmg — Haľmg Tañğç)
Elista



ရုရှာ: Элиста (Elista)



Kalmyk: Элст (Elst)
Kalmyks 289,481 74,731 km2 (28,854 sq mi) 1935-10-22[၈]
Flag of Karachay-Cherkessia
Map showing Karachay-Cherkessia in Russia
Karachay-Cherkessia



Karachay-Cherkess Republic
ရုရှာ: Карачаево-Черкесия — Карачаево-Черкесская Республика (Karachayevo-Cherkesiya — Karachayevo-Cherkesskaya Respublika)



Karachay-Balkar: Къарачай-Черкесия — Къарачай-Черкес Республика (Qaraçay-Çerkesiya — Qaraçay-Çerkes Respublika)



Kabardian: Къэрэшей-Шэрджэсия — Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ (Ķêrêšei-Šêrdžêsiya — Ķêrêšei-Šêrdžês Respublikê)
Cherkessk



ရုရှာ: Черкесск (Čerkessk)



Karachay-Balkar: Черкесск (Çerkessk)



Kabardian: Шэрджэс къалэ (Şărdjăs qală)
Karachays, Kabardians 477,859 14,277 km2 (5,512 sq mi) 1991-07-03[၂]
Flag of the Republic of Karelia
Map showing Karelia in Russia
Karelia



Republic of Karelia
ရုရှာ: Карелия — Республика Карелия (Kareliya — Respublika Kareliya)



Karelian: Karjala — Karjalan tazavaldu[lower-alpha     ၄]
Petrozavodsk



ရုရှာ: Петрозаводск (Petrozavodsk)



Karelian: Petroskoi
Karelians 643,548 180,520 km2 (69,699 sq mi) 1923-06-27
Flag of Khakassia
Map showing Khakassia in Russia
Khakassia



Republic of Khakassia
ရုရှာ: Хакасия — Республика Хакасия (Khakasiya — Respublika Khakasiya)



Khakas: Хакасия — Хакас Республиказы (Khakasiya — Khakas Respublikazy)
Abakan



ရုရှာ: Абакан (Abakan)



Khakas: Абахан (Abakhan)
Khakas 532,403 61,569 km2 (23,772 sq mi) 1991-07-03[၂]
Flag of the Komi Republic
Map showing Komi in Russia
Komi



Komi Republic
ရုရှာ: Коми — Республика Коми (Komi — Respublika Komi)



Komi: Коми — Коми Республика (Komi — Komi Respublika)
Syktyvkar



ရုရှာ: Сыктывкар (Syktyvkar)



Komi: Сыктывкар (Syktyvkar)
Komi 901,189 416,774 km2 (160,917 sq mi) 1936-12-05[၈]
Flag of Mari El
Map showing Mari El in Russia
Mari El



Mari El Republic
ရုရှာ: Марий Эл — Республика Марий Эл (Mariy El — Respublika Mariy El)



Hill Mari: Мары Эл — Мары Эл Республик (Mary El — Mary El Republik)



Meadow Mari: Марий Эл — Марий Эл Республик (Mariy El — Mariy El Republik)
Yoshkar-Ola



ရုရှာ: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola)



Hill Mari: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola)



Meadow Mari: Йошкар-Ола (Yoshkar-Ola)
Mari 696,459 23,375 km2 (9,025 sq mi) 1936-12-05[၈]
Flag of Mordovia
Map showing Mordovia in Russia
Mordovia



Republic of Mordovia
ရုရှာ: Мордовия — Республика Мордовия (Mordoviya — Respublika Mordoviya)



Moksha: Мордовия — Мордовия Pеспубликась (Mordovija — Mordovija Respublikas)



Erzya: Мордовия — Мордовия Республикась (Mordovija — Mordovija Respublikas)
Saransk



ရုရှာ: Саранск (Saransk)



Moksha: Саранош (Saranosh)



Erzya: Саран ош (Saran osh)
Mordvins 834,755 26,128 km2 (10,088 sq mi) 1934-12-20[၁၂]
Flag of North Ossetia–Alania
Map showing North Ossetia–Alania in Russia
North Ossetia–Alania



Republic of North Ossetia–Alania
ရုရှာ: Северная Осетия–Алания — Республика Северная Осетия–Алания (Severnaya Osetiya–Alaniya — Respublika Severnaya Osetiya–Alaniya)



Ossetian: Цӕгат Ирыстон–Алани — Республикӕ Цӕгат Ирыстон–Алани (Cægat Iryston–Alani — Respublikæ Cægat Iryston–Alani)
Vladikavkaz



ရုရှာ: Владикавказ (Vladikavkaz)



Ossetian: Дзæуджыхъæу (Dzæudžyqæu)
Ossetians 712,980 7,987 km2 (3,084 sq mi) 1936-12-05[၁၀]
Flag of the Sakha Republic
Map showing the Sakha Republic in Russia
Sakha



Sakha Republic
ရုရှာ: Якутия — Республика Саха (Yakutiya — Respublika Sakha)



Yakut: Caxa Сирэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтэ (Sakha Sire — Sakha Öröspüübülükete)
Yakutsk



ရုရှာ: Якутск (Yakutsk)



Yakut: Дьокуускай (Dokuuskay)
Yakuts 958,528 3,083,523 km2 (1,190,555 sq mi) 1922-04-27
Flag of Tatarstan
Map showing Tatarstan in Russia
Tatarstan



Republic of Tatarstan
ရုရှာ: Татарстан — Республика Татарстан (Tatarstan — Respublika Tatarstan)



Tatar: Татарстан — Татарстан Республикасы (Tatarstan — Tatarstan Respublikası)
Kazan



ရုရှာ: Казань (Kazan)



Tatar: Казан (Kazan)
Tatars 3,786,488 67,847 km2 (26,196 sq mi) 1920-06-25[၃]
Flag of Tuva
Map showing Tuva in Russia
Tuva



Tuva Republic
ရုရှာ: Тува — Республика Тыва (Tuva — Respublika Tyva)



Tuvan: Тыва — Тыва Республика (Tyva — Tuva Respublika)
Kyzyl



ရုရှာ: Кызыл (Kyzyl)



Tuvan: Кызыл (Kızıl)
Tuvans 307,930 168,604 km2 (65,098 sq mi) 1961-10-10[၁၃]
Flag of Udmurtia
Map showing Udmurtia in Russia
Udmurtia



Udmurt Republic
ရုရှာ: Удмуртия — Удмуртская Республика (Udmurtiya — Udmurtskaya Respublika)



Udmurt: Удмуртия — Удмурт Элькун (Udmurtiya — Udmurt Elkun)
Izhevsk



ရုရှာ: Ижевск (Izhevsk)



Udmurt: Ижкар (Ižkar)
Udmurts 1,521,420 42,061 km2 (16,240 sq mi) 1934-12-28

Demographics trend[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

Ethnic group Titular (%) Russians (%) other (%)
Republic 1979 1989 2002 2010[၁] 1979 1989 2002 2010 1979 1989 2002 2010
Adygea 21,3 Increase 22,1 Increase 24,1 Increase 25,2 70,8 Decrease 68,0 Decrease 64,4 Decrease 63,6
Altai Increase29,1 Increase 31,0 Increase 33,4 Increase 33,9 Increase63,3 Decrease 60,4 Decrease 57,4 Decrease 56,6 5,6 Increase 5,9 (Kazakhs) Increase 6,2
Bashkortostan 24,3 Decrease 21,9 Increase 29,7 Decrease 29,5 40,3 Decrease 39,2 Decrease 36,3 Decrease 36,1 24,5 Increase 28,4 Decrease 24,1 (Tatars) Increase 25,4
Buryatia Increase23,0 Increase 24,0 Increase 27,8 Increase 30 Decrease72,1 Decrease 69,9 Decrease 67,8 Decrease 66,1
Chechnya 52,9 Increase 57,8 Increase 93,4 Increase 95,3 31,7 Decrease 23,1 Decrease 3,6 Decrease 1,9
Chuvashia Decrease68,4 Decrease 67,7 Decrease 67,6 Increase 67,7 Increase26,0 Decrease 26,6 Decrease 26,5 Increase 26,9
Dagestan 86,0 11,0 Decrease 9,2 Decrease 4,6 Decrease 3,6
Ingushetia Decrease11,7[lower-alpha     ၅] Increase 12,9[lower-alpha 6] Increase 77,2 Increase 94,1 Decrease31,7 Decrease 23,1 Decrease 1,1 Decrease 0,8
Kabardino-Balkaria 45,6 Increase 52,2 Increase 55,3 Increase 57,2 35,1 Decrease 31,9 Decrease 25,1 Decrease 22,5 9,0 Increase 9,4 Increase 11,6 Increase 12,7
Kalmykia Increase41,4 Increase 45,3 Increase 53,3 Increase 57,4 Decrease42,7 Decrease 37,6 Decrease 33,5 Decrease 30,2
Karachay-Cherkessia 29,7 Increase 31,2 Increase 38,5 Increase 41 45,0 Decrease 42,4 Decrease 33,6 Decrease 31,6 9,3 Increase 9,7 Increase 11,2 Increase 11,9
Karelia Decrease11,1 Decrease 10,0 Decrease 9,2 Decrease 7,4 Increase71,3 Increase 73,6 Increase 76,6 Increase 82,2
Komi Decrease25,3 Decrease 23,3 Increase 25,1 Decrease 23,7 Increase56,7 Increase 57,7 Increase 59,5 Increase 65,1
Khakassia Decrease11,4 Decrease 11,1 Increase 11,9 Increase 12,1 Increase79,5 Decrease 79,4 Increase 80,2 Increase 81,7
Mari El Decrease43,6 Decrease 43,3 Decrease 42,8 Increase 43,9 Decrease47,6 Decrease 47,4 Steady47,4 Steady47,4
Mordovia Decrease34,2 Decrease 32,5 Decrease 31,9 Increase 40 Increase59,7 Increase 60,8 Steady60,8 Decrease 53,4
North Ossetia–Alania Increase50,5 Increase 52,9 Increase 62,7 Increase 65,1 Decrease34,0 Decrease 29,9 Decrease 23,1 Decrease 20,8
Yakutia Increase36,9 Decrease 33,4 Increase 45,5 Increase 49,9 Increase50,5 Decrease 50,3 Decrease 41,1 Decrease 37,8
Tatarstan Decrease47,7 Increase 48,4 Increase 52,9 Increase 53,2 Increase44,0 Decrease 43,2 Decrease 39,4 Increase 39,7
Tuva Increase60,4 Increase 64,3 Increase 77,0 Increase 82 Decrease36,2 Decrease 32,0 Decrease 20,1 Decrease 16,3
Udmurtia Decrease32,2 Decrease 30,9 Decrease 29,3 Decrease 28 Increase58,3 Increase 58,9 Increase 60,1 Increase 62,2

Notes[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

 

နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

 

  1. ၁.၀ ၁.၁ 2010 All-Russian Population Census (in ru) (2011-12-22).
  2. ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ၂.၃ State-Building in Russia: The Yeltsin Legacy and the Challenge of the Future 
  3. ၃.၀ ၃.၁ Language Policy in the Soviet Union 
  4. Uralic and Altaic Series 
  5. Decree of the All-Russian Central Executive Committee on 04/21/1925 "On the transformation of the Chuvash Autonomous Region into the Chuvash Autonomous Socialist Soviet Republic" (in ru-RU). Archived from the original on 2019-02-16။ Retrieved on 2021-08-05
  6. Goble, Paul (2015-11-03). Why are Only Some Non-Russian Republics Led by Members of Their Titular Nationalities?.
  7. "Putin signs Crimea treaty as Ukraine serviceman dies in attack" (in en)၊ 2014-03-18။ 
  8. ၈.၀ ၈.၁ ၈.၂ ၈.၃ The Statesman's Year-Book Historical Companion 
  9. Ingushetia Abandoned (2009-08-16).
  10. ၁၀.၀ ၁၀.၁ The Post-Soviet Wars: Rebellion, Ethnic Conflict, and Nationhood in the Caucasus 
  11. Jung, Hakyung (2012). "Language in a Borderland: On the Official Status of Karelian Language". Slavic Studies: 1 and 13. 
  12. Stalin's Terror Revisited 
  13. "Tuva: A State Reawakens" (1992). 


နိဿဲ ဗၠေတ် - <ref> tags exist for a group named "lower-alpha    ", but no corresponding <references group="lower-alpha    "/> tag was found