လာမ်ပင်
| လာမ်ပင် Lampang ลำปาง | ||
|---|---|---|
| City Municipality | ||
|
City of Lampang เทศบาลนครลำปาง | ||
.jpg) Wang River, Lampang | ||
| ||
 Location in Northern Thai | ||
  လာမ်ပင် Lampang Location in Thailand | ||
| ဒတန်ဒၞး: 18°18′N 99°30′E / 18.300°N 99.500°Eဒတန်: 18°18′N 99°30′E / 18.300°N 99.500°E | ||
| Country | Thailand | |
| Province | Lampang | |
| District | Mueang Lampang | |
| အလဵုအသဳ | ||
| • သၞောတ် | City Municipality | |
| • Mayor | Kittiphum Namwong | |
| ဨရိယာ | ||
| လၟိဟ်မၞိဟ် (2010) | ||
| • သီုဖအိုတ် | ၅၈၀၇၄ | |
| • ကမၠေတ် လၟိဟ်မၞိဟ် | ၂၆၀၀/km၂ ( ၆၈၀၀/sq mi) | |
| ဒၞာဲအပိုင်အခြာ အခိင် | UTC+7 (ICT) | |
| Area code | (+66) 54 | |
| ဝေပ်သာ် |
lampangcity | |
_IMG_03.jpg)
လာမ်ပင် (Lampang) သီုကဵု ကော်စ နခေါန်လာမ်ပင် (Nakhon Lampang) ဗီုပတိတ်ရမ္သာင် [náʔkʰɔːn lampaːŋ]) ဝွံ ဒှ်ဍုင်ဇၞော်အိုတ် မရနုက်ကဵု တတိယ ပ္ဍဲဍုင်သေံ လပါ်သၟဝ်ကျာတုဲ ဒှ်ဍုင်ဇၞော် ရးလာမ်ပင် ကေုာံ ခရိုင်လာမ်ပင်ရ။ ယၟုတြေံ ဍုင်လာမ်ပင်ဝွံ မပတံကဵု ဝင်လကောန် (Wiang Lakon) ကေုာံ ခလင်နခေါန် (Khelang Nakhon)။ ဍုင်လာမ်ပင်ဝွံ ဒှ်ဂြိုဟ် ဒၞာဲသွံရာန်ဗၞိက် ကေုာံ ပရေင်ပလံင်ဗစိုပ် မွဲရ။ ဍုင်လာမ်ပင်ဝွံ နူဍုင်ၜင်ကံက် လပါ်သၟဝ်ကျာ နွံ ၆၀၁ ကဳလဝ်မဳတာ တုဲပၠန် နူဍုင်ဇင်မာဲ လပါ်အဂၞဲ နွံ ၁၀၁ ကဳလဝ်မဳတာ ရ။
ပထဝဳ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ဍုင်လာမ်ပင်ဝွံ ဒှ်ဍုင် နွံဇိုင်ကြုင်ဝင် (Wang River) တုဲပၠန် လပါ်ပလိုတ် ဒှ်ပယျဵု ကု ခုန်တာန်ရင် (Khun Tan Range) လပါ်ဗမံက် ဒှ်ပယျဵု ကုဖိပန်နမ်ရင် (Phi Pan Nam Range) ရ။ ကြုင်ဝင်ဂှ် ဒှ်ကြုင်လပါ် နူကဵု ၜဳစောဖြာတုဲ ဇွောဝ်အာဒၟံင် မွဲဒမြိပ် ဍုင်ဂှ်ရ။ ဍုင်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် နွံလပါ်သြင်သၟဝ်ကျာကြုင်ဝင်၊ ဆဂး ဒၞာဲဍုင်တြေံဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲကဵု သြင်ကြုင်လပါ်သၠုင်ကျာရ။ လဒေါဝ်ဍုင်လာမ်ပင် ခေတ်တၟိဏအ်ဂှ် နွံဒၟံင် ဗွဲဒိုဟ်အဂၞဲ ကုကြုင် ပ္ဍဲမွဲဒမြိပ်ဂၠံင် Bunyawat ကဵု Pahon Yothin ရ။
ရာသဳ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လာမ်ပင်ဂှ် ပတုပ် ရးတၞဟ် မနွံဗဒါဲဂှ်မ္ဂး ဒှ်ဒၞာဲ မနွံကဵု ရာသဳမကှ်မွဲရ။ ဥတုၜိုဟ်ဂှ် စဒှ် ကြဴနူ ဥတုဗြဲ ဗွဲမဂၠိုင် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ၊ ယဝ်ရလဇုဲမ္ဂး စိုပ်စဵုကဵု ဂိတုမာတ်။ ကျာဂံက်က် နူကဵု Siberia လဆောဝ်စိုပ်ကၠုင်မ္ဂး အခိင်ဗတံ ဓါတ်ဂမ္တဴ နွံသၟဝ် ၁၀ ဒဳဂရဳ၊ ဆဂး ဂွံဒှ်ဗီုဏအ် အောန်ကွေဟ်ရ။ ဥတုၜိုဟ်ဂှ် နွံကဵု ဟွံဍုက်ဍေက်၊ တ္ၚဲတၟးတုဲ ဒှ်အခိင် မမံင်စခိုဟ် ၜိုဟ်ညိတုဲ အခိင်ဗတံမ္ဂး ဂံက်ရ။
ဥတုကညင်မ္ဂး ဗွဲမဂၠိုင် နူကဵု ဂိတုမာတ် စဵုကဵု ဂိတုဂျောန်။ ဓါတ်ဂမ္တဴ နွံ စဵုကဵု ၄၀ ဒဳဂရဳ ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ။ အခိင်သဝ်တ္ၚဲမ္ဂး ဗြဲကျာထတ်မလေပ်ဒှ်မာန်ရ။
ဥတုဗြဲဂှ် နူကဵု ဂျောန် စဵုကဵုစိုပ် နဝ်ဝေမ်ပါ၊ လဆောဝ်မ္ဂး ဂိတုမေလေဝ် ဗြဲဂူကီုရ။ ပတုပ် ကုဒေသဗဒါဲဗဒါဲဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲလာမ်ပင်ဂှ် ဍာ်ဇၞော်ဂှ် ဂွံဆဵုစအောန်ကွေဟ်ရ။
| Climate data for Lampang (1981–2010) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | Jan | Feb | Mar | Apr | May | Jun | Jul | Aug | Sep | Oct | Nov | Dec | Year |
| Record high °C (°F) | 36.9 (98.4) |
40.0 (104.0) |
42.5 (108.5) |
43.5 (110.3) |
43.0 (109.4) |
41.1 (106.0) |
38.6 (101.5) |
37.6 (99.7) |
36.5 (97.7) |
37.8 (100.0) |
36.5 (97.7) |
36.0 (96.8) |
43.5 (110.3) |
| Average high °C (°F) | 31.6 (88.9) |
34.4 (93.9) |
37.2 (99.0) |
38.3 (100.9) |
35.5 (95.9) |
34.0 (93.2) |
33.3 (91.9) |
33.0 (91.4) |
32.8 (91.0) |
32.3 (90.1) |
31.3 (88.3) |
30.2 (86.4) |
33.7 (92.7) |
| Daily mean °C (°F) | 22.2 (72.0) |
24.7 (76.5) |
28.0 (82.4) |
30.0 (86.0) |
28.8 (83.8) |
28.3 (82.9) |
27.8 (82.0) |
27.4 (81.3) |
27.0 (80.6) |
26.3 (79.3) |
24.2 (75.6) |
21.6 (70.9) |
26.4 (79.5) |
| Average low °C (°F) | 15.0 (59.0) |
16.6 (61.9) |
20.1 (68.2) |
23.4 (74.1) |
24.2 (75.6) |
24.4 (75.9) |
24.1 (75.4) |
23.9 (75.0) |
23.5 (74.3) |
22.3 (72.1) |
19.1 (66.4) |
15.3 (59.5) |
17.0 (62.6) |
| Record low °C (°F) | 8.0 (46.4) |
8.7 (47.7) |
11.5 (52.7) |
18.4 (65.1) |
18.5 (65.3) |
21.9 (71.4) |
21.2 (70.2) |
21.2 (70.2) |
19.6 (67.3) |
14.1 (57.4) |
8.2 (46.8) |
3.7 (38.7) |
3.7 (38.7) |
| Average rainfall mm (inches) | 2.8 (0.11) |
8.8 (0.35) |
22.8 (0.90) |
65.9 (2.59) |
160.4 (6.31) |
117.5 (4.63) |
134.6 (5.30) |
186.3 (7.33) |
211.6 (8.33) |
98.3 (3.87) |
29.5 (1.16) |
7.0 (0.28) |
၁၀၄၅.၅ (41.16) |
| Average rainy days | 0.8 | 1.4 | 3.0 | 6.6 | 15.1 | 15.4 | 17.4 | 18.5 | 17.7 | 11.2 | 3.7 | 1.0 | 111.8 |
| Average relative humidity (%) | 70 | 62 | 57 | 60 | 72 | 76 | 78 | 81 | 83 | 82 | 78 | 75 | 73 |
| Mean monthly sunshine hours | 272.8 | 257.1 | 294.5 | 243.0 | 198.4 | 156.0 | 120.9 | 117.8 | 144.0 | 182.9 | 216.0 | 254.2 | ၂၄၅၇.၆ |
| Mean daily sunshine hours | 8.8 | 9.1 | 9.5 | 8.1 | 6.4 | 5.2 | 3.9 | 3.8 | 4.8 | 5.9 | 7.2 | 8.2 | 6.7 |
| Source #1: Thai Meteorological Department[၁] | |||||||||||||
| Source #2: Office of Water Management and Hydrology, Royal Irrigation Department (sun and humidity)[၂] | |||||||||||||
ဝင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လာမ်ပင်ဂှ် ဒှ်လဝ် ဍုင်ဇၞော် ပ္ဍဲဍုင်ဨကရာဇ်သေံလာန်နာရ။[၃]ဆဂး ပ္ဍဲကဵုဝင် ပ္ဍဲအခိင်ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် လာမ်ပင် ကေင်နွံလဝ် သၟဝ်ဇင်မာဲ ဟွံသေင်မ္ဂး ဇင်ရာဲ မဒှ်ဍုင် သၟိင်တၠ မပကင်ရင်ဂမၠိုင် မပဒတဴရ။ ကြဴနူဂှ် ပ္ဍဲအကြာ ၁၇-၁၈ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ဍုင်ဂှ် ဒးဒုင်ဗတိုက် ကုဗၟာအင်ဝ၊ ဒးဒုင်ဗတိုက် ကုသေံဒျူဒျာတုဲ လ္ၚုသုန်ဂြာံ၊ ကၞောတ်တဲ စိုပ်အာ သၟဝ်ဍုင်ဗၟာရ။ ပ္ဍဲကၞောတ် ၁၈ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ကောန်ဇာတိလာမ်ပင် နန်ထိပ်ဆင် (Nan Thip Chang) ဂစိုတ်ထောအ် သၟိင်စဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲကဵုဘာကျာ်ဝါတ်ဖြဓါတ် လာမ်ပင်လံင် (Wat Phra That Lampang Luang) တုဲ ဂွံတိတ်ဗၠး နူကဵု သၟဝ်ပကင်ရင်ဗၟာရ။ ဒက်မိတ်သဟာဲ ကုၜင်ကံက်တုဲ ပကင်ရင်ဍုင်ရ။ တၞောဝ်ဒတောဝ် နန်ထိပ်ဆင်ဂှ် ယၟုမြဟ်တဴ နကဵု စောချေဒ်တောန် (Chao Ched Ton) မဂွံအဓိပ္ပါယ် (ကောန်သၟိင်ထပှ်)၊ တၞောဝ်သၟိင်ဂှ် ဆက်ပကင်ရင်အာ နဒဒှ် သၟိင်စဍုင် ပ္ဍဲဍုင်လာန်နာဂမၠိုင် စဵုကဵု စိုပ် လက်ထက် သၟိင်သေံ ရာမ ပဉ္စမ မသီပၠုပ်ဍုင်ဂှ် ပ္ဍဲဍုင်သေံရ။[၄]
ပရေင်ပိုန်ဒြပ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လာမ်ပင်ဂှ် ပါဲနူ ကမၠောန်ဗ္ၚ မပတံကဵု တဵုသြောအ်၊ ကနာတ်၊ ၜဴတုဲ ပ္ဍဲကဵု ရးလာမ်ပင်ဂှ် ခရိုင်မေအ်မောဟ်ဂှ် မာင်တၟအ်ချး ပ္တိတ်ဒၟံင် သွက်ဂွံရုင်စက် မပတိတ်ဓါတ်လလဳ ဗွဲမဂၠိုင်ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ပရေင်ကျာကၠိပပ် ကတဵုဒှ်ဗွဲမဂၠိုင်ကီုရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ပ္ဍဲရးလာမ်ပင်ဂှ် တိကောလိန် (kaolin) မဒှ်တိ မကၠောန်ပ္ၚာန်တိုက်လေဝ်တိတ်ဒၟံင်ကီုရ။ ပ္ဍဲကဵုခေတ်ကိုပ်ကၠာတေအ်မ္ဂး လာမ်ပင်ဂှ် သီုပတိတ်ဒၟံင် ဆုကုဍုင်ဝုတ်ဒိုဟ်တအ် ဗွဲမဂၠိုင်ကီုရ။ စိင်ဓဇက်ဆုဂမၠိုင် မဓဇက်ဆု နူကဵု ဂြိုပ် ဗစိုပ်ကြုင် နူဂှ် ဖဳပလံင်ဏာ ဍုင်ၜင်ကံက်ရ။ ပ္ဍဲကဵုလာမ်ပင်ဂှ် နွံသီု ဘာဗတောန်စိင် ကီုရ။ လၟုဟ်မ္ဂး တၞံဆုဇၞော်ဇၞော်တအ်ဂှ် ဗာ်ထောအ်အိုတ်တုဲ တၞံဆုဍောတ်တ်တအ်ဂှ် ပတိတ်ဆု ဟွံဂွံဏီရ။
နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
- ↑ Climatological Data for the Period 1981–2010. Thai Meteorological Department. Retrieved on 31 July 2016။
- ↑ ปริมาณการใช้น้ำของพืชอ้างอิงโดยวิธีของ Penman Monteith (Reference Crop Evapotranspiration by Penman Monteith) (in Thai). Office of Water Management and Hydrology, Royal Irrigation Department. Retrieved on 31 July 2016။
- ↑ "Historic Lampang", in: Forbes, Andrew, and Henley, David, Ancient Chiang Mai Volume 4. Chiang Mai, Cognoscenti Books, 2012. ASIN: B006J541LE
- ↑ Burmese-influenced Architecture in Lampang