ဝိဝိဝိၚ်ဝိၚ်ဘိၚ်လောက
ဝိဝိဝိၚ်ဝိၚ်ဘိၚ်လော္က
တ္ၚဲဏံ ဗ္ဒဲါသဟာဲထံက်ပခိုၚ်ကဵုဂစုန် မတွံဂး လိခ်ပတ်တုဲ ဂမြၚ်ညာဏ်တၟိ ကၠေၚ်က္ဍဟ်တၟိ မဗုသ္အးလျုၚ်ကေဝ် လ္တူကောန်ဂကူတံဂှ် ဓဇူထၞဟ်ပြၚ်ပ္တိတ်နၚ်တုဲ မိက်ဂွံတြး ဗျာပ်ဏာ လ္တူကောန်ဂကူညးမစိၚ်သၠၚ်ဝိုတ်ဒၟံၚ်ဓရ်သ္တိ၊ ပ္ဍဲဒမၠုဘိံလောကတံရ။ ညးမပၠးပံက်လဝ်တြၚ် ဗဟုသုတဂမြၚ်ညာဏ်ဂတာပ်ခေတ်ကီု၊ ပူဂဵုညးမဒုၚ်တၠုၚ်ချပ်ပါ်ပဲါ ပရၚ်တဲဂမြၚ်ညာဏ်ဗဟု္သုတ နူမ္ၚးသန္တာန်ကီု အဲညးမချူလိက်ဏံ တၚ်ဂုဏ်အိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ်ပေၚ်က္ဍတ်ဒၟံၚ်အလုံပွဳပွူကောန်တၟံၜါရ။
မူဟိုတ် ဂွံဒးချူပရော ဝိဝိဝိၚ်ဝိၚ်ဘိၚ်လောကရော ဟီုဂှ် ပိုဲမန်တံ မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးဗ္စူကၠုၚ်လဝ်ဂဥုဲကဵု ဂဥုဲဘိၚ်လော္က မတွံဂးလဝ်ပေဲါသ္ဘၚ်တံတုဲ ဝိဝိဝိၚ်ဝိၚ်ဘၚ်ပၠီုကၠုၚ်ဘ္ဝ ပၠေၚ်ကၠုၚ်ပိုန်ဒြပ် သၠုဲသၠာ်ထဝ်သြန် သၞာံဗွဲမဗလံလရ။ ပေဲါသ္ဘၚ်ဟွံလုပ်ၚုဟ်မးသွက်ဘဝမၞိဟ် သွက်ကောန်ဂကူမွဲသာ် ထေၚ်ဂးခိုဟ်ထေၚ်ဂးပြဲ ဒုၚ်ကၠုၚ်လဝ်တဲတုဲ မွဲသၞာံမွဲၜါဝါ ၜိုန်သၠုဲသၠာ်အောန်လေဝ် ဂစာန်ဂိုတ်နကဵုဍာ်ဓတ်ကာယတုဲ ဆက်ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။စိုပ်ကၠုၚ်ခေတ်လၟုဟ်မ္ဂး သၟာပရေၚ် ပိုန်ဒြပ်ကဵု သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မဟာဝါဒဳညးဂတာတဲဇၞော်တံဝေၚ်လဝ်ကၠေမ် ပါမ်လဝ်ဇုက်လျအ်တုဲ ပေဲါသ္ဘၚ်တံဂှ် ဗီုညးကဵုညး ဗီုအဲ ကဵုအဲ သ္ပကၠုၚ်ဒၟံၚ်သ္ဘၚ်ပၠေၚ်ကၠုၚ် ဒၟံၚ်သၠုဲ ယှုက်ထုဲဒၟံၚ်အိုတ်တွဵုရးဍုၚ်မန်မွဲရ။ ဓရ်ဗၠေတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲမၞိဟ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အာတုဲ ဂြောပ်ဓလီုဂွံဓရ်ဍာံအိုတ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ်၊အိက်ၚာ်မဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ထဝ်ဒကောၚ်တံဂှ် ကးသ္အးကၠေံတုဲ ထဝ်ဒကောၚ်တံဂှ် ၚုဟ်မးဍေံ နွံဒၟံၚ်ဏီ၊ တ္ၚဲဏံပိုဲကောန်ဗုဒ္ဓဘာသာတံ သ္ပကၠုၚ်ဒၟံၚ်သ္ဘၚ်ကျာ် ဂိုတ်ဂစာန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဇၟာပ်ကွာန်ကြပ်ဒှ်ရ။ သၠဲသၠာ်ဖ္အိုတ်ကၠုၚ်လေဝ် ရိုဟ်လၟိဟ်ဟွံမာန်ရ။
သ္ဘၚ်ကျာ်တံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်သ္ဘၚ်ကျာ်ဇေတ်တ်ကီုဟာ ဒှ်ကၠုၚ်ဂုဏ်ဖဵုသွက်ကောန်ဂကူပိုဲဟာ၊ ပိုဲကလေချပ်အာစမ် သ္ဘၚ်ကျာ်ပိုဲကၠောန်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ပိုဲသ္ပသ္ဇိုၚ်ကဵုကျာ်တုဲ ပိုဲမိပ်ဂြိုၚ် သုၚ်ထ္ၜူ ပံက်ဝိုၚ် လီဠာန် ဗြဴလီုလီုလေဝ်ဂၠိုၚ် ဝုတ်ဗၠာဲတံလေဝ် ဟၟဲကျာ်သြဳကမၠောန်ဗၠေတ်ဗၠန်ဒၟံၚ်ကဵုတွံကျာ်ဖ္အိုတ်ဂှ် သ္ပသ္ဘၚ်ကျာ် ဖ္အိုတ်ဒၟံၚ်ဒြဟတ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ကောန်ဂကူဂှ် ဒးဒၟံၚ်ရဟာ။ မိက်ဂွံကဵုကျာ်သ္အးဇ္ၚးတုဲ ကြာတ်ကြဴကဵုဍာ်အသုဘဂှ် ဟွံဒှ်ဂုဏ်ဖဵုရ။ ဗီုပိုဲ သ္ပပူဇဴဒၟံၚ်ပေဲါသ္ဘၚ်လၟုဟ်ဂှ် ယဝ်ကျာ်တြဲနွံပြာကတ်ဒၟံၚ်မ္ဂး ညးထိုၚ်သးမာန်ဟာဂှ် အလဵုဇကုဇကု လ္ၚတ်ချပ်ထောံပွိုၚ်မွဲမိနေစ်စမ်။
ဂလာန်အတိုၚ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်မ္ဂး “ ဣမာယ ဓမ္မာနုဓမ္မပဋိပတ္တိယာ ဗုဒ္ဓံပူဇောမိ "နကဵုဒ္ဂေတ်ဓရ်ပဋိပတ် အတိုၚ်အဲကျာ် မတွံလဝ်ဂှ် ဒ္ဂေတ်ဗက်မ္ဂး ဒှ်သ္ပပူဇဴအဲကျာ်ရ။ ရဴသာ်ဝွံ ဂွံအဓိပ္ပါယ်ဍေံရ။ ရံၚ်ကေတ်ကဵုပိုဒ်ဝွံ တှ်ေသတ်မၚ်မွဲဒ္ဂေတ်ဗက်ဓရ်ညးဂှ် ညးသ္ပလဝ်မၞိဟ်ပူဇဴညးဍာံဍာံရ။အယာံမာတ်သ္ပကေတ်နကဵုဝေါဟာအကာရမ္ၚးတံဂှ် ညးဟွံယိုက်စကွေံကွေံရ။ ယဝ်ဒးဟီုဥပမာမ္ဂး ပ္ဍဲသ္ၚိနာဲကောန်နွံဒၟံၚ်ၜါ၊ ကောန်မွဲဂှ် လ္ၚောဝ်နာဲရိုဟ်တ္ၚဲ မွဲတ္ၚဲ ကၠမ်အလန် ဆဂး ဍေံဟွံကလၚ်အရေဝ်နာဲ ဍေံဝေၚ်သုၚ်ဏောဝ်၊ ပၠေင်သၠုဲသၠာ်နာဲဏောဝ်၊ ကောန်မွဲပၠန်ဂှ် ကဠအ်ကီု လ္ၚောဝ်ကီု မွဲလှ်ေလေဝ် ဍေံဟွံသ္ပ ဆဂး အတိုၚ်ဂလာန်နာဲဟီုဂှ် ဍေံကလၚ်စဏောဝ်၊ ပၞောဝ်ကောန်ၜါဏံ ကောန်လဵုနာဲဒးစိုတ်ရော? မူလေဝ်သက်ဒးဟီုဟၟဲရ။ ကၠးဒၟံၚ် ညံၚ်စိၚ်အာလ္ဒောဝ်ဝါရ။လၟုဟ်ပိုဲလေဝ် စှ်ေဒၟံၚ်ဗီုဏအ်ကီုရ။အတိုၚ်ဂလာနကကျာ်လေဝ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက် သ္ပပူဇဴဒၟံၚ်ကီုတှ်ေ သၠုဲသၠာ်လေဝ်အိုတ် ဒၟံၚ်ကွေံကွေံ၊ မၞိဟ်ကၠောန်ဂကူဇကုလေဝ် လီုလာ်အာဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်၊ ဗီုလဵုဂွံဒှ် သ္ဘၚ်ပူဇဴကျာ်ရော၊တ္ၚဲဏံ အိက်မိဟ် အိက်နှိပ်ခြပ်ဗာန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကုဂှ် ပရေံတီဒၟံၚ်ရတှ်ေ လ္ပဂၠာဲဒၟံၚ်နဲညးတၞဟ်ဂွံဟီုကျေဝ်ရ။ပေါတ်ပ္တိတ်ထောံဂွံရ။ပ္ဍဲစိုတ်ဇကုဂှ် ဇကုစှ်ေဒၟံၚ်စိုတ် ဇကုဂှ် မၞိဟ်ဆာန်ဂကူမွဲဍာံမ္ဂး တၚ်ဗၠေတ်ဒၟံၚ်လ္တူကောန်ဂကူဇကု ဆဵုညာတ်မ္ဂး ဒးသောၚ်ကလးဟေၚ် မၞိဟ်ဟွံသေၚ် ကလးဂှ်လေဝ် မၞိဟ်ဆာန်ဂကူဟီုဂွံဟာ ဆဂး ဇၟာပ်ဆဵုညာတ်ဂှ် ဒးပသောၚ်ဗက်ဖ္အိုတ်ဟွံသေၚ် ဒးရံၚ်အခိၚ်ကာ္လ ကဵုရေၚ်ဒဒှ်ဍေံရောၚ်။ ညးမဂွံဒုၚ်ယၟု အာဇာနဲတံဂှ်လေဝ် ညာတ်ကေတ်တၚ်ဗၠေတ်ဗၠန်လ္တူကောန်ဂကူတၚ်ဗၠေတ်ဗၠနကလ္တူညးဂမၠိုၚ် ညးမဂစာန်သြုၚ်တတ်ၜက်ထောံပြသၞာတံဂှ်ဟေၚ် ဂွံဒုၚ်ယၟုအာဇာနဲရ။ကၠေၚ်က္ဍဟ်ဇကု မိၜံၚ်လွဳလဝ်ကေဝ်ဝ် ခိုဟ်ဟ်တံဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဗ္ဂေတ်ကဵု ရဲသၟာဂတာတဲဇၞော်တံ ဒုၚ်သ္ပဘဝဍိက်ရတှ်ေ ထေက်ကဵုဒးဆာန်ဍူမိကွေံကွေံ အကာဲအရာဲဂၠးတိလၟုဟ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အဃောပြိုၚ်ဂံါဒၟံၚ်ညးသ္ကံရောၚ်။ကောန်ဂကူဇကု လ္ဇုဲအာမွဲလ္ဂံါမ္ဂး သွက်ဂကူဂွံကၠက်ဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်မွဲလ္ဂံါရ။အကာဲအရာကောန်ဂကူပိုဲတ္ၚဲဏံဂှ် ညးတၞဟ်ဂါံဂွံမွဲလ္ဂံါတှ်ေ ဇကုဂံါတိုန်ပိလ္ဂံါဂှ် ဟွံဒးခစပ်ဏီ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကမၠောန်လဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ဒးကၠောန်မ္ဂး စုတ်သၠဒကေဝ် ကေဝ်ၜံတ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်တုဲဟေၚ် ကၠောန်ထေက်ရောၚ်။ ကမၠောန် သ္ဘၚ်ကျာ် ပိုဲကၠောန်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကေဝ်ရံၚ်စမ်သွက်ဖဵုကုသဵု၊ ဖဵုသွက်ကောန်ဂကူကေုာံ အကုသဵု ဒဒိုက်ကောန်ဂကူဂှ် ညးဂှ်ဇြိုၚ်ရော ယဝ်ပိုဲကေဝ်ဟွံဒးတှ်ေ ပိုဲရံၚ်ဥပမာ မွဲစမ် “မၞိဟ်မွဲကွာန်ဂှ် ဗက်ပ္ကောံ သၠုဲညးသ္ကံဂၠိုၚ်ၚ်တုဲ သွက်ဂွံပူဇဴကျာ်ရာန်ဏာအရက်ထပှ်ခရဳ ပေဲါထပှ်ဆေၚ် လက်ပၠုဲထပှ်ဝိုၚ်ဝုတ်တ်ဗၠာဲဗၠာဲတံ ညးၜါမွဲတောဲ မိပ်ဇြိပ်သုၚ်လဝ်ထ္ၜူ ဂၠောဲအာပူဇဴကျာ်၊ မၞိဟ်မွဲတၠဂှ် လွဳမၚ်စာၚ် အဒါ၊ ပြေၚ်ဂၠဴ၊ ဆဂး ညးတေံဟွံဂစိုတ်သတ် ညးတေံမၚ်မွဲသဳမသုန်ဏောၚ်၊ ပၞောဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုမၞိဟ်မွဲဏံ ညးဂှ်ပြဲရော ယဝ်ပိုဲကလေၚ်ရံၚ်အာ တွံကျာ်တြဲ ပ္ဍဲဂလာန်ကၞောတ်တဲ (ပရိနိဗ္ဗာနသုတ်) တေံမ္ဂး ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်နွံပၟိက်မိက်ဂွံပူဇဴကျာ် နကဵုပ္ကဴသြဴထဝ်သြန်တုဲ မှာထေရ်အာနန်ဂရၚ်ပ္တီတၠဳပိုန်ကျာ်တြဲပိုဲတုဲ ကျာ်တြဲဟီုလၟိၚ်ဏာ " “ပွမပ္တိတ်ဒြဟတ်ပူဇဴကလာရုပ်အဲဏံဂှ် လ္ပပ္တိတ်ဒြဟတ်ညိ၊ ဓရ်အဲကျာ်မတွံလဝ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံကၠိုဟ်ဂှ် ပ္တိတ်ဒြဟတ်ညိ" သာ်ဝွံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
လၟုဟ်ပိုဲသ္ပပူဇဴဒၟံၚ်သ္ဘၚ်ကျာ်ဂှ် ဒၞာဲပၞော်ဖဵုဍေံမံက်ဂတဝ်ဂလိုၚ်လဵုရော ဂၠံက်ရံၚ်ရှ်သာဍေံစမ်၊ဗဒှ်ပေဲါဏောၚ်၊ ဟီုဂးဆဆဵုဏောၚ် သုၚ်ဗ္ၜူသေက်ဇဵုတက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကံ ဝေၚ်လံၚ်ဝေၚ်ဖေဝ် စိုပ်အခိၚ်လ္ၚောဝ်ကျာ်ပၠန်လေဝ် စာတ်လဝ်တေဲညးသ္ကံ ညးၜါမွဲတောဲ ရပ်စပ်အာဆဆဵု ကျာ်သြဳလေဝ်ဟၟဲ ယဝ်ဟီုဖအိုတ်တှ်ေ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်ကျာ်ဂှ် ကမၠောန်ပရေံပရေံဂှ် ကၠောန်ထောံအိုတ်ရ။ ဗၠာဲဗၠာဲလ္ၚဵုတံဂှ် တိုန်ကျာ်မွဲလတုန်ဓရ်ဟွံဖဲ တိုန်မွဲဗ္တံၜါပိလ္တုန် ဆာန်ကျာ်ဍာံဍာံရဟာ။ပူဇဴကျာ်ဍာံရဟာ က္လေၚ်ရံၚ်အာစမ် အဲမိက်ဂွံပ္တိုန်ဒုဟ်တုဲတှ်ေ ပါ်ပဲါဂၠာဲထ္ၜးဟွံသေၚ် ပ္ဍဲကဵုကမၠောန်ဒုၚ်လဝ်ဒဒိုက် ဖ္အိုတ်လဝ်သၠဲသၠာ်တံဂှ် မိက်ဂွံကဵုဂၠံက်ရှ်သာ်ဂွံတုဲ ဒးချူပါ်ပဲါဏာသာ်ဏံရောၚ်။
တ္ၚဲဏံ ပိုဲဒးကၠုၚ်လဝ်အလီကဵုသၟာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ရဲရေက်ခေပ်စအကြာသော်ကၞေၚ်မတ်ညးတၞဟ် မကဆံၚ်တုဲ မွဲကဆံၚ်ပၠန်ဂှ် ရဲသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် က္ဍိုပ်ကဗ္တဇြုံတံအုပ်ဓလီုမာတ်လဝ်မတ် ဝေၚ်ဒၟံၚ်ကၠရ။ ကောန်ဂကူပိုဲ စောဲလာမ်ဒၟံၚ်ကဵုဘိၚ်ပေဲါသ္ဘၚ် စိုပ်အခိၚ်မ္ဂး ဟွံကၠောန်မံၚ်ဟွံဂွံ ၜိုတ်လဵုဝါတ်တ်ၜိုတ်လဵုကြေပ်ကြေပ် ဂစာန်ရုန်တုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပဲါသ္ဘၚ်ဂှ် သ္ဘၚ်ကျာ်သၟးဟွံသေၚ် ပေဲါသ္ဘၚ်တၞဟ်သ္အာၚ်လေဝ် ပါလုပ်ဒၟံၚ်ဖ္အိုတ်ရ။ဆဂး ပေဲါသ္ဘၚ်ကျာ်ဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုကျာ်တုဲ ကၠောန်ဗဒှ်ဏာ ရိုၚ်ၚ်ဇိုၚ်ၚ်ဂှ် ဂိဓဇောတ်ကွေံဏောၚ်ဂှ် အဲချပ်ညာတ်ရ။
ပ္ဍဲပေဲါသ္ဘၚ်ဇၞော်မွဲမွဲဂှ် ယဝ်ပိုဲကျောဝ်အာကဵုမတ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မ္ဂး။ဥပမာ-သ္ဘၚ်ကျာ်တၟံ ကွာန်ကၟာဝက် ပိုဲကၠောန်ဗဒှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက်ပိုဲ လၟိဟ်သ္ၚိနွဲမွဲလက်စွံကၠာရ။မွဲသ္ၚိ ဗက်သၠုဲမွဲကၠမ်မ္ဂး သ္ၚိမွဲလက်ဒှ်အာသၠုဲ(၁၀,၀၀,၀၀၀)စှ်ကိုဋ်ရ။သၠုဲစှ်ကိုဋ်ဏံ သွက်ဝေၚ်သ္ဘၚ်ၜိုတ်အိုတ်ဂှ်လေဝ်အိုတ်ရ။ ၜိုတ်လုပ်အာသိုၚ်ကၞိသိုၚ်ၚဴလေဝ်နွံရ။ ကၠဵုဟဂြီုညိ၊ ကၠဟဂြီုညိဂှ် အိုတ်ဒၟံၚ်ရ။ဗၞတ်စှ်ကိုဋ်ဏံ တုဲရဟာ၊ သွက်ဂွံမိပ်ပ္ဍဲသ္ဘၚ် ဂွံဝေၚ်သ္ဘၚ်ပၠန်ဂှ် ပိုဲဒးသုၚ်စောဲသၠုဲပၠန်ရ။ ဥပမာ-သ္ၚိမွဲမ၊မၞိဟ်နွံမသုန်တၠ၊ မၞိဟ်ဇၞော်ၜါ၊ဝုတ်ဗၠာဲၜါ၊ကောန်ၚာ်မွဲမ္ဂး ပ္ဍဲမၞိဟ်မသုန်တၠဏံဂွံဝေၚ်သ္ဘၚ်ဂှ် ဗၠာဲမွဲမွဲ တော်လ္ပာ်အောန်မ္ဂး ပိကၠမ် (၃၀၀) ဒကေဝ် ဒးရပ်ဏောၚ်။ ဝုတ်မွဲမွဲ အောန်အိုတ် ၜါကၠမ် (၂၀၀) ဒကေဝ် ဒးရပ်စပ်ဏောၚ်။ ကောန်ၚာ်မွဲမွဲ (၁၀၀) မၞိဟ်ဇၞော်ၜါဂှ် လ္ပတော်ရ။မွဲသ္ၚိမၞိဟ်နွံမသုန်တၠမ္ဂး လ္ပတော်ရ။မွဲသ္ၚိမၞိဟ်နွံမသုန်တၠမ္ဂး မွဲဗ္တံ တြဴကၠမ် (၆၀၀) ဒးအိုတ်ရ။ ပိဗ္တံမ္ဂး လ္ၚီဒ္စာံကၠမ်ဒကေဝ် (၁၈၀၀) အိုတ်ရ။ လ္ၚီဒ္စာံကၠမ်ဏံ ထပ်ပၟဝ်တၟော်အာကဵုသ္ၚိမွဲလက်မ္ဂး ဒှ်မူစိရော ဒှ်အာ (၁၈,၀၀၀,၀၀၀) ကၠမ်ဒ္စာံစှ်ေကိုန်ရ။ ထပ်ပံၚ်ကဵုအိုတ်လဝ် စှ်ကိုဋ်တေံမ္ဂး ဒှ်အာကၠမ်ဒ္စိတ်စှ်ေ (၁၉,၀၀၀,၀၀၀) ကိုဋ်ရ။ ၜိုတ်ဏံတုဲရဟာ၊ဥပမာ သ္ဘၚ်ကျာ်တၟံ၊ ကျာ်ခမဳဒှ်မ္ဂး မၞိဟ်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ နူကဵုကွာန်တၞဟ်သ္အာၚ်တံဂှ် ကၠုၚ်ဝေၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်မွဲမွဲခေတ်လၟုဟက အောန်အိုတ် သၠုဲလ္ၚီဟွံပါအာမ္ဂး ဟွံဂံၚ်အာရ။ မၞိဟ်မွဲတြဴၜက်အာ ဗၞတ်ၜိုတ်၊ၜါပွိုၚ်ဍုၚ်မ္ဂး စရိတ်ဂၠံၚ်ဗၞတ်ၜိုတ်ၜါကၠမ် အိုတ်ရ။ တၟော်ချိၚ်ထောံတဲလ္ဒောဝ် မၞိဟ်မွဲသီုအာ သီုစဴ ခရိတ်ဂၠံၚ်ပန်ကၠံ၊ခရိတ်ဝေၚ်သ္ဘၚ် မွဲဗ္တံ ၜါကၠံ (၂၀၀) စွံလဝ်ၜါဗ္တံ၊ ပံၚ်ဖ္အိုတ်မ္ဂး ဒှ်အာဒ္စာံကၠံ (၈၀၀) ခရိတ်စသုၚ် အောန်အိုတ် မွဲတ္ၚဲမွဲကၠမ် တၟော်ထောံၜါကၠမ်ပၠန် ပံၚ်ဖ္အိုတ်မ္ဂး သြန်လ္ၚီအောန်အိုတ်ဒးအိုတ်ရ။ဆေၚ်စပ်ကဵုဝေၚ်သ္ဘၚ်တံဂှ် ပိုဲယဝ်က္လေၚ်လ္ၚတ်သၟာန်ရံၚ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်မ္ဂး မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် မၞိဟ်မွဲၜါပိလ္ၚီဂှ် နွံဂၠိုၚ်ရ။ ဆဂး တၟော်ထောံလ္ပာ်အောန်ရ။ဣဏံ ကၟုဲမွဲသြန်လ္ၚီမ္ဂး ပ္ဍဲမွဲသ္ဘၚ်ဂှ် အောန်အိုတ် ကၟုဲဗၞတ် ပန်လက် (၄၀၀၀၀)နွံဏောၚ်၊ မၞိဟ်မွဲလ္ၚီမ္ဂး မၞိဟ်ပန်လက်ဂှ် အိုတ်မူစိရရော၊ အိုတ်အာပၠန်ကၠံကိုဋ်(၄၀,၀၀၀,၀၀၀)ရ။သၠုဲရဲကၟုဲကၠုၚ်ဝေၚ်သ္ဘၚ်ဏံကဵုသၠုဲညးတၠကွာန်ဂှ် ထပ်ပံၚ်ပၠန်မ္ဂး အိုတ်မူစိရရော။ မသုန်ကၠမ်ဒ္စိတ်စှော်ကိုဋ် (၅၉,၀၀၀,၀၀၀) ရ။ ပိုဲဂွံဝေၚ်သ္ဘၚ်ပၠန်လေဝ် ပိုဲဒးပလီုကမၠောန်ပ္ဍဲသ္ၚိပၠန်ရ။ မၞိဟ်မွဲသ္ၚိ နွံမသုန်တၠမ္ဂး မၞိဟ်ပိတၠ အောန်အိုတ်ကမၠောန်ဒးလီုရ။ သ္ၚိမွဲလက်တှ်ေမၞိဟ်ပိဠက်ကမၠောန်လီုရ။ မၞိဟ်မွဲကၠောန်ဂွံကမၠောန်မွဲတ္ၚဲမွဲကၠမ်မ္ဂး မၞိဟ်ပိလက် ဒှ်အာ ပိစှော်ကိုဋ် (၃,၀၀၀,၀၀၀)ရ။ မၞိဟ်ကွာန်ပလုၚ်ကၟုဲကၠုၚ်ဝေၚ်သ္ဘၚ်တံဂှ်လေဝ် ဗၞတ်ပန်လက်ဂှ် ဒှ်အာ ပန်စှော်ကိုဋ်ပၠန် (၄,၀၀၀,၀၀၀) ရ။ ပံၚ်ဖ္အိုတ်မ္ဂး ဒြဟတ်ပရေၚ်ကမၠောန် ယအ်အာဗၞတ်,ထပှ်စှော်ကိုဋ်(၇,၀၀၀,၀၀၀) ရ။ ပံၚ်ထောံသီုဖ္အိုတ် ဗၞတ်ၜိုတ်အိုတ်မ္ဂး ဒှ်အာတြဴကၠမ် တြဴစှော်ကိုဋ် (၆,၆၀၀,၀၀၀)ရ။ ပ္ဍဲမွဲသ္ဘၚ်ဓရ်ဂှ် ဒးသုၚ်စောဲကၠုၚ် ဒးလေၚ်ကၠုၚ် ပိုန်ဒြပ်ဗၞတ်ဂလိုၚ်ဏံဒှ်ရောၚ်။ပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ် အိုတ်တွဵုရးကွာန်မန်တံ ပေဲါ
သ္ဘၚ်ဇၞော်နွံမူစိ ပေါဲသ္ဘၚ်ဍောတ်တ်နွံမူစိ ယဝ်ရိုဟ်လၟိဟ်ပၟဝ်အာမ္ဂး လေၚ်ဒိုက်အာညိညိ ဟွံသေၚ်ရ။ တုဲပၠန် ကၠောန်ကၠုၚ်လေဝ်သၞာံလံလလောန်ရ။ သၠုဲလေၚ်အာတံဂှ် ယဝ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်ထံက်ပခိုၚ်ကောန်ဂကူမ္ဂး မန်ဟီုဂှ် ဂွံပစူဒၟံၚ်ၝောံတဲ အကြာဍုၚ်တၞဟ်ရ ဟာဟွံတီ၊ ပိုဲဟွံတၟော်ရံၚ်မ္ဂး ပိုဲဟွံတီရ။ယဝ်ပိုဲမိက်ဂွံတီကၠးကၠးမ္ဂး ပိုဲဟွံတီရ။ ယဝ်ပိုဲမိက်ဂွံတီကၠးကၠးမ္ဂး စိုပ်အခိၚ်ပေဲါသ္ဘၚ်ဇၞော်ဇၞော်မွဲ အလဵုဇကုအာတုဲ သၟာန်သၟုက်ဂၠိုက်ဂၠာဲ မၞိဟ်မွဲတုဲမွဲ မၞိဟ်ၜါပိစှော်မ္ဂး ချိၚ်ၜတ်ဒးရ။ အကာဲအရာသ္ဘၚ်ပေဲါ ဗီုဒ္ဂေတ်မၞိဟ်တံလီုကီု ဗီုညးတၞဟ်သ္အာၚ် ကၠုၚ်ပ္တိတ်မံၚ်ပရဲကီု ဂွံဆဵုမာန်ဖအိုတ်ရ။ပ္ဍဲကဵုသ္ဘၚ်အကြာကွာန်မန်တံဂှ် ဂကူတၞဟ်သ္ဘၚ် နွံအောန်ကွေံကွေံရ။
ပိုဲရံၚ်အာမွဲသာ်ပၠန်မ္ဂး သၠုဲဗၞတ်တိတ်အာဏံဂှ် ကလေၚ်လုပ်တဲမန်ပိုဲဗၞတ်ဂလိုၚ်လဵုမာန်မံၚ်ဏီရော ဟီုတှ်ေ သီုဖ္အိုတ်ဂှ် လ္တူနူစှ်ကိုဋ်ကလေၚ်လုပ်ဟွံမာန်ရ။ မူဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ ဖျာတံဂှ်ကီု စၞစကပေါတ်ကြိယာတံဂှ်ကီု ကောန်ဂကူဇကုကၠောန်
ပ္တိတ်လဝ်လေဝ် ဟၟဲ၊နွံပၠန်လေဝ် နွံဆကၠေၚ်၊ မြေက်ခရံက်၊ ၜဵု ကပေါတ်ၚုဟ်တန်တန်ညိညိဓဝ်။ ဥပမာ-ရာန်ဏာ(Pepsi-ပါပ်သဳ) မွဲပလၚ်ကုမ္မဏဳ(ပါပ်သဳ) တံဂှ် မန်ဟာ။ ဍေံဟွံက္လေၚ်လုပ်ပ္ဍဲမန်ပၠန်ဂှ်။ ဒှ်ဒၟံၚ်ကုမ္မဏဳအမေရိကာန်တှ်ေ သၠုဲတံဂှ် ဍေံဟွံစိုပ် ပ္ဍဲအမေရိကာန်ဟာ၊ သၠုဲတံဂှ် ဍေံကလေၚ်ကဵုမန်ပိုဲမွဲမးဟာ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သၠုဲဒးသုၚ်စောဲဏာ ပ္ဍဲကပေါတ်ညးသ္အာၚ်တံဂှ် ပိုဲတံဂိကွေံကွေံရ။ ရံၚ်အာ ညးမသွံဖျာ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒှ်ဒၟံၚ်အဗုကဵုအသာန်ဖ္အိုတ်၊သၠုဲတိတ်အာနူထိုၚ်ပဠောံမန်တံဂှ် လုပ်အာ ပ္ဍဲကွဳအဗုကဵုအသာန်ဖ္အိုတ်ရ။ ခေတ်လၟုဟ်မ္ဂး ဖျာဂကောံမန် သွံစစၞသုၚ်တံ ဒှ်တိုန်ညိညိရ။လလံဇကုဂွံဒုၚ်နဒုၚ်နူၚ်ဂှ် ပြးနှဳအာ အကြာဂၠံၚ် အကြာဗရံၚ်ဂှ် ရိုဟ်လၟိဟ်ဟွံမာန်ရ။ ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် ဗၞတ်ဂွးသီဗ္ၜေါဝ်မာန် ဗၞတ်ဂံါက္ဍစိုပ်ဂှ် ခွိၚ်သီကေတ်ဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲတံညာတ်ဒးမိပ်စိုတ် ထိုၚ်သးတဴဗွဲမလောန်ရ။
အတိုၚ်ဂလာန်မန်ပိုဲတြေံမ္ဂး “နှဳတုပ်ပ်မ္ဂး ကဵုနှဳစုတ်ထိုၚ်ဂၠိက် ဇကုညိ "ရံၚ်ကဵုဂလာန်ဏံတုဲ ဇကုက္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂကူမန်မွဲ ၜိုန်ကၠောန်ပရေၚ်ဂကူ ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ဟွံမာန်ကီုလေဝ် စၞးဒးဒုၚ်ဖ္အိုတ်ဒၞာဲတၞဟ်ဂှ် ကဵုဒြဟတ်ကဵုဖျာကောန်ဂကူဇကုမ္ဂး ဂုဏ်ဖဵုသွက်ဇကု သှ်ေဒၟံၚ်ညိဏီ၊ ယဝ်ကဵုဒြဟတ်ကဵုဖျာ မပ္တံကဵုဂကောံပလေဝ် သိုၚ်ဘာဗ္တောန်လိက် သိုၚ်ရုၚ်ဂဥုဲတံမ္ဂး ဖဵုသွက်ဇကုသှ်ေဂၠိုၚ်ရ။ မပ္တံဖျာလိက်ပတ်တံဂှ် ညးတံဒုၚ်ဒဒိုက်တုဲဂစာန်ကၠောန်ဒၟံၚ် သွက်အတ္တညိဟွံရန်တံဂှ် ထေက်ကဵုဒးကဵုဒြဟတ်ထေက်ရ။ ကဵုဏာဒြဟတ်တုဲမ္ဂး သၠုဲတံဂှ် မွဲတ္ၚဲကောန်ဇာတ်ဇကုမံၚ်ဘာမ္ဂး ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ်မွဲဒကုတ်မွဲဒကဴဏီ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ စၞးဒးနှဳပြးအာဒၞာဲတၞဟ်ဂှ် ကဵုနှဳလုပ်ထိုၚ်ဂၠိက်ဇကုညိ။ ဆေၚ်စပ်ကဵုဒးကၠဟ်ရတှ်ေ ကၠဟ်စုတ်ပ္ဍဲတမ်ဆုကၠဇကုညိ။မွဲတ္ၚဲဂွံစဒၟံၚ်သတ်ကၟဝ်ဏီ၊ တ္ၚဲဏံ ဗီုဗီုဏံ မတ်ပိုဲဟွံညာတ်
ပိုဲသာသ္ပအ်မ္ဂး ပိုဲဒးကသ္ၚေန် (ဟေန်) ကိတ်ဗက်ဒၟံၚ်ဇုတ်ညးတၞဟ်လေဝ် တုဲတုဲဂှ်လၟိုန်ရောၚ် ကဵုဂွံသတိညိ။
စပ်ကဵုပေဲါသ္ဘၚ်တုဲ မိက်ဂွံဆက်သောၚ် ကလးအာညိပၠန်ရ၊ ပေဲါသ္ဘၚ်မ္ဂးဂှ် ညိကၠောန်ဟွံထေက်ညိသ္ပဟွံထေက် ဗီုသာ်ဏံလေဝ်ဟွံဟီုရ။ အယာံမာတ်ထေက်ကြိုက်မွဲသၞာံမွဲဝါ သၠုဲသၠာ်လေဝ် လ္ပကဵုအိုတ်ဂၠိုၚ် ကပေါတ်ရုန်မဵု စၞရုန်မဵု မၞိဟ်ရုန်မဵုတံလေဝ် လ္ပကဵုနွံမ္ဂး ကၠောန်ထေက်ရောၚ်ဂှ် လ္ပကဵုနွံမ္ဂး ကၠောန်ထေက်ရောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ကေတ်ရ။မူဟိုတ်ရော ဟီုတှ်ေ သွလ်ဂွံဒှ်အရီုမၞိဟ်ဍောတ်တ်တံ၊ မၞိဟ်ဍောတ်ဍောတ်တံမတ်ဂွံတၟး ညးမွဲကဵုမွဲလေဝ် ဂွံဍုက်ကေဝ် ဂွံတီညာတ်ညးသ္ကံ ရံၚ်သာ်ဏံတုဲ ကၠောန်ထေက်ဒၟံၚ်၊ ဆဂး ဗီုပြၚ်ပိုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်သ္ဘၚ်ကျာ်လၟုဟ်ဂှ် ဒုၚ်လဝ်သ္ဇိုၚ်ကဵုကျာ်တုဲ ပၠေၚ်ဖ္အိုတ်ဒၟံၚ်အကြာန်န်ဂှ် ကၠောန်ဟွံထေက်ရောၚ်ဂှ် အဲစှ်ေကေတ်စိုတ်ရ။ ဟိုတ်ကၠောန်ဟွံထေက်ဂှ်လေဝ် ညးညးအဲအဲထေက်ကဵုဒးလ္ၚတ် စွံလဝ်ပ္ဍဲက္ဍဟ်ရ။ဗီုကၠောန်ဒၟံၚ်ခေတ်လၟုဟ်ဂှ် မွဲသၞာံမွဲၜါဝါလေဝ် ဟွံသေၚ် မွဲသၞာံစှ်ဝါလေဝ်နွံ မွဲဂိတုၜါပိဝါလေဝ်နွံ၊ယှုက်ထုဲဒၟံၚ်ရ။ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ပရေၚ်ထတ်ယုက်လေဝ်လီု ဒှ်သၞဝဲလေဝ်ဂၠိုၚ် ဘဝလီုလာ် သုၚ်ထ္ၜူပရေၚ်အိန်ထံၚ်လေဝ်ဍေံဟွံၜိုဟ်လလံကောန်ကဵုယာဲအပါလေဝ် အရေဝ်ဒးဂၠိုၚ် တုဲပၠန် ပရေၚ်စပ္တန်ဘဝအိန်ထံၚ် ကေတ်တြုံဗြဴလေဝ် သ္ဇိုၚ်ဍေံဟွံခိုၚ် မူဟိုတ်ရော ဟီုတှ်ေ ဝုတ်ဗၠာဲလ္ၚဵုတံဂှ် ဆဵုဂဗညးသ္ကံအကြာပေါဲ အကြာသ္ဘၚ် မွဲချိုန်ခဏဓဝ် မိမလေဝ် သီုဟွံဂွံတီဏီ ပရေၚ်စိုတ်စရိုတ် ပရေၚ်ဒ္ဂေတ်လၟေတ် အဇှ်ေအမှ်ေလေဝ် ဟွံတီညးသ္ကံဏီ ကၠတ်ကေတ်ညးသ္ကံသီုဟွံဂွံ ထပ်တဲလ္ဒောဝ်မၞိဟ်ဇၞော်တံဂဟ် ဒှ်သွက်ပရေၚ်အိန်ထံၚ်သ္ဇိုၚ်ဍေံဟွံခိုၚ် ဒှ်ဟိုတ်ဂွံသေက်ဇဵုပြးဆာဲ ဒှ်ဟိုတ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ပရေၚ်ဘဝမၞိဟ်ဂွံလီုဖ္အိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဗီုတံဏံ နာနာသာ် ဒၟာနူ ပေဲါသ္ဘၚ်တုဲဍေံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရ။ ဗီုဘဝကောန်ဂကူသဝ်စှ်ေဒၟံၚ်ကဵု သၟာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ကူသွံဒၟံၚ်ပေဲါသ္ဘၚ်ဏံဂှ် ထေက်ကဵုဒးဂွိၚ်ကွေံကွေံရ။ ကောန်ဂကူပိုဲတံ ကူချပ်အးအးစမ် လၟုဟ်အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် တွဵုရးမန်မွဲဓဝ် ပေဲါအလုံဍုၚ်မွဲဂှ် တွဵုရးမန်မွဲဓဝ် ပေါဲသ္ဘၚ်ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ် ဒၞာဲဒေသဗၟာလ္ပာ်လ္တူတေံ လ္ၚတ်ရံၚ်စမ် ပေဲါသ္ဘၚ်ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ကီုဟာ၊ ပ္ဍဲကၠေၚ်က္ဍဟ်ပိုဲဂှ် ညးကၠုၚ်ကၠဟ်စုတ်လဝ်ဘိၚ် ဟာဟွံတီ၊ ပိုဲတံထေက်ကဵုဒးပသ္တိဇၞော်အိုတ်ဂှ် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ခေတ်လၟုဟ် က္ဍဟ်ကေက်ကွေံကွေံရ။ ပေဲါသ္ဘၚ်ဂှ် သ္ပပရန် ဍန်ဇြောတ်ကေတ်ထောံကၠေၚ်က္ဍဟ်ကေဝ်ဝ်အိုတ်တုဲ ဂန်ကအ်ဇိုၚ် ထဗိုတ်ကၠဟ်ထောံအိုတ်မာန်မံၚ်၊ စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဖ္အိုတ်ဂဟ် ပြယာဲမွဲဂှ် ဒးဖေက်အိုတ်ရ။စွံသ္တိအိုတ်ညိ။ မၞိဟ်တံဒးဘိံဂှ် ဂၠာံဆဵု စမ်ၜတ် ဆဵုမာန်ဒၟံၚ်ဏီ။မၞိဟ်တံ ဝိဝိၚ်ကဵုပေဲါသ္ဘၚ် ဒ္ဂေတ်စေဝဟပၞောန်လ္ၚီ သုၚ်စောဲဆဆဵု ဂၠာဲပဏေတ်လေဝ် ဟွံဆဵု လွဳလေဝ်ဝါတ်ကွေံဏောၚ်။ “ မၞိဟ်ဝါတ်ခဲါဂှ် လ္ပဂွိၚ်ညိ။ စေဝ်ပၞောန်ဟၟဲဂှ် ဂွိၚ်ညိ၊ ညးလီ ညးကၠတ်ဂှ် လ္ပဂွိၚ်ညိ၊ သတုဟၟဲဂှ် ဂွိၚ်ညိ။"
ရံၚ်ကဵုသာ်ဏံတုဲ စေဝ်ပၞောန်ကီု ဓရ်သတိကီု ဒှ်ဒၟံၚ်အဓိကရောၚ်၊ မၞိဟ်မွဲမွဲကောန်ဂကူမွဲမွဲ၊ ဒ္ဂေတ်ညံၚ်ဂွံလီုစေဝ်ပၞောန်ညံၚ်ဂွံလီု ပၠောပ်စုတ်ဒၞက်ကဝးလဝ်ဇုက် လျအ်တုဲမ္ဂး ခြာဟွံလံ ဒြဟတ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဍေံ ယအ်စှ်ေတုဲ ပတ်ကေတ်ကအ်ဂွံရ။ ပိုဲမၞိဟ်တံ စေဝ်ပၞောန်ဟၟဲမ္ဂး ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဟၟဲမ္ဂး ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ပညာသဝ်၊ ပရေၚ်ပညာသဝ်မ္ဂးကျပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ကျပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး အရာရာဂှ် ဒှ်သ္ပအ်ဖ္အိုတ်ရ။ဗီုပြၚ်ဍေံနွံဖိုဟ် ဖျုန်လ္ပာ်ပ္ဍဲဟၟဲရ။ဖျုန်လ္ပာ်ပ္ဍဲဟၟဲမ္ဂး သွက်ဂွံပလုတ်အာမဂတတေံပၠန်ဂှ် သ္ၚောဲရကလောတံ။
လၟုဟ်ပိုဲကလေၚ်ကျောဝ်အာ ဗီုပြၚ်မၞိဟ်ဘဝလီုလီုတံမ္ဂး ဗွဲမဂၠိုၚ်စကၠုၚ်နူပေဲါသ္ဘၚ်ရ။ စတံကၠာအိုတ်ဂှ် သ္ပအ်သာ ဗီုလဵုရောဟီုတှ်ေ သ္ဘၚ်မွဲသၞာံမှ မွဲၜါဝါမိပ်ညိကီု စွံစိုတ်တုဲ စဗ္တောန်သုၚ်တိုမ်အရက် သုၚ်ၜံက် ဗက်ဗြဴ ဝေၚ်ဖေဝ်၊ နာနာသာ်ဗ္တောန်ကၠုၚ်ရ။ နူဂှ် သ္ဘၚ်လောန်အာတုဲမ္ဂး သွက်ဂွံစိုပ် သ္ဘၚ်ဂတေံပၠန်ဂှ် မၞိဟ်ဂှ် စၟဳကၠုၚ်ရ။ စိုပ်သ္ဘၚ်ဂတတေံပၠန်မ္ဂး လီုလာ်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရ။ နူဂှ် ဂွံအာပ္ကေၚ်ပ္ကတ်တုဲ သ္ဘၚ်လောန်လေဝ် မိပ်တံဂှ် ဍေံဟွံဟၟဲရ။ ဆဵုရဲကိတ်ညဳကဵုဇကုမ္ဂး ဒးဒှ်မိပ်ပၠန်၊ နူဂှ် လံလညိတုဲ ဟွံစုတ်ရဲလေဝ် ဇကုမွဲဓဝ် မိပ်ကေတ်ရ။ နူဂှ် လံညိတုဲ ထိၚ်ဒဝ်ဟွံမာန် ဘဝဒးလီုကၠုၚ်ရ။ ဗီုဗီုဏံဂှ် ဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ။
သ္ၚေဝ်ဂၠိပ်ရံၚ်အာ လ္ပာ်ဍုၚ်ဃောဇၞော်မောဝ်တံဂှ်မ္ဂး ပေဲါသ္ဘၚ်ဇၞော်ဇၞော်ဗဒှ်အခိၚ်လံလံတံဂှ် အောန်တဴရ။နွံပၠန်လေဝ် ညးတံဖျေံလဝ်ဗီုပြၚ်ဍေံ စှ်ေဒၟံၚ်ရောၚ်။ မၞိဟ်တံဂွံဒိုဟ်ဓီု ပၠေၚ်သၠုဲဂှ် အောန်တဴရ။ တုဲပၠန်ဆေၚ်စပ်ကဵုဖျာကီု ကပေါတ်ကဵု ဒှ်ဒၟံၚ်တိတ်နူ ဂညးတံ ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ သၠုဲတိတ်အာနူဂကူညးတံဂှ် က္လေၚ်လုပ်ပ္ဍဲဂကူညးပၠန်ရ။ ကောန်ဂကူပိုဲတံဂှ် ဟွံဇၞော်မောဝ်ဏီတုဲ ကောန်ဂကူပိုဲဒးပြိုၚ်ပ္ကန်ကဵုပၞးဂကူညးတၞဟ် သၠုၚ်သၠုၚ်ဂှ် ယီုဂြက်ကွေံကွေံ။ ဗီုဂြက်ဒၟံၚ်ဂှ် တ္ၚဲဏံမတ်အးကၠုၚ်ညိညိမ္ဂး တ္ၚဲဏံသြိုဟ်ဂြက်ကၠုၚ်ညိညိရ။ အကာဲအရာကောန်ဂကူပိုဲ ယဝ်ဟွံပြံၚ်လှာဲၜါပိခေတ်ပၠန်မ္ဂး ဍာ်စိုပ်ကအ်ဟွံသေၚ်ရ။ ဍာ်စိုပ်ဇဵုမုဟ်ရောၚ်ဂှ် ကဵုကၠးအိုတ်ညိ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးညးအဲအဲ လညာတ်အိက်နှိၚ်သုၚ်စောဲဟွံဂွံ ဝါသၞာမလေပ်လိုန်ဖျဝ်ဖျေံ ဘဝဇကုတံဂှ် တ္ၚဲဏံ ၜုၚ်ကလှ်ပ္တိတ်ဂွံရ။ တုၚ်လဝ်လံတှ်ေ ကြေန်ပိုတ်အာမာန်မံၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ပြိုၚ်ဂြိပ်ဏံ မွဲလ္ပကယက် ဇိုၚ်ပြဟ်ဏီ လ္ဇုဲဒၟံၚ်နူညးတၞဟ်ဏီ ဇကုဇကုဂှ်ဒဒှ်ရ မၞိဟ်ပြိုၚ်ဂြိပ်ဏောၚ်ဂှ် ဇကုကဵုတီညိ။ လ္ပထေၚ်ဂးမၞိဟ် ဗဵုလ္ပာ်မ္ၚးညိ။
ဘဝအဲဂွံဇၞော်မောဝ် သွက်ဂကူအဲဂွံဇၞော်မောဝ်ဂှ် လ္ပကၠဟ်ထောံဏီ။ ကၠဟ်ထောံတုဲ ပၠးဖ္ဍိုန်ထောံတဲမ္ဂး မုဟ်ဇကုဂှ် ညးတၞဟ်စၚ်ခဗဲါဏောၚ်။ ရဴဝွံ ပိုဲတံ ထေက်ကဵုသ္ဒးတီလဝ်ရောၚ်။ တ္ၚဲဏံ မ္ၚးနူကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဇကု၊ ပရေၚ်ပညာဇကု၊ ပရေၚ်ဒ္ဂေတ်လၟေတ်ဇကုတုဲ မၞိဟ်လဵုလေဝ် သၠုၚ်ထံက်ပခိုၚ်ကဵု ဘဝဂကူဇကုဟွံမာန်ရ။ စၟဳမၚ်ဒၟံၚ် မၞိဟ်မၞးကၠုၚ်ကဵုတုဲ ဂွံပေဲါအံၚ်ဇၞးဂှ် ဒှ်အယာံမာတ်ပၠးဝေၚ်ဇဴစိုတ် သိုၚ်ဝေၚ်သ္ၚိတိုက်လ္တူကျာဟေၚ်ရ။
ခက်ဗာန်ခြပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂၠမ်သြိုဟ်အဲ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု လညာတ်မဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကောန်ဂကူပိုဲတ္ၚဲဏံ လညာတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် လဇုဲတဴခေတ်ရ။ ပ္တောံၜတ်အာကဵု ကောန်ဍုၚ်ပလိုတ်တေံ ဍုၚ်ဇၞော်မောဝ်လ္ၚဵုတံဂှ်မ္ဂး စတံနူအဲမၞိဟ်ချူလိက်ဏံ လညာတ်အဲသဝ်တဴရ။ မူဟိုတ်ရော ဟီုတှ်ေလညာတ်ညးတံ မပ္တံကဵုထ္ၜးလ္ဘာ်ခတောဲကဝါ် ညးသ္ကံကီုလညာတ်ပါ်ကဆံၚ်မၞိဟ်ကီု ခိုဟ်သၠုၚ်တဴဗွဲမလောန်။ ယဝ်ညးမွဲကၠောန်လေပ်အာလေပ်ဟွံစိုပ်တြဴညိညတံဂှ် အလဵုအသဳကီု သေဋ္ဌဳကီု ထံက်ပၚ်ထ္ၜးလ္ဘာ် ကဵုမာန်ရောၚ်။
စိုတ်ဓါတ်ပ္ဍဵုဖျဝ်တံဂှ် အောန်တဴရ။ဥပမာ-ဇကုကၠောန်ကပေါတ်မွဲမွဲလေပ် သၠုဲဟွံမွဲကီု အလဵုအသဳထံက်ပၚ်ကဵု ကမၠောန်အံၚ်ဇၞးအာမ္ဂးဖဵုသွက်ဍုၚ်လေဝ်ဒှ် သွက်ဇကုလေဝ်ဒှ် ဍုၚ်ပိုဲတံဂှ် အတိုၚ်ပိုဲဆဵုညာတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ။ လ္ၚဵုတံဂှ် လညာတ်သဝ်ညးခိုဟ်နူဇကုစောန်စိုတ် ညးမွဲကၠောန်ဒှ်မ္ဂး ထံက်လေဝ်ဟွံထံက်ပၚ် သီုတက်ပလီု ကမၠောန်တုပ်ကဵုဇကုလေဝ် ထပက်ဓလူဂၠာဲနဲဖ္အိုတ်သၠုဲသွက်ညးတၞဟ်ဂွံလီု၊ မၞိဟ်မွဲချပ်ကမၠောန်မ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုပလီု “ ဒှ်ဟွံမာန်၊ ပရအ်၊ ဂၠာဲချပ်ဒၟံၚ် ရောဟ် ” လညာတ်မၞိဟ်မွဲလ္ပာ်ရှ်သာဂလိုၚ်လဵုဟွံကေဝ်ၜတ်ဏီ၊ ဖ္ဍိုန်ထောံဒြဟတ်ကၠာကီု၊ ပၞုက်ဒမၠုဲနဲကဲ ညးသ္ကံကီုတုဲပၠန်၊ လညာတ်တြေံတြဟ် အစောဲအလာံတြေံတြဟ်၊ဒးဟာဗၠေတ်ဟာ ဟွံချပ်မွဲသာ်၊ ဣဏံဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်တြေံတြဟ်ဏောဝ်၊ ကၠဟ်ထောံဟွံဂွံရ၊အပါနော်အပါနက်ပိုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဗီုဏံရ။ လဆောဝ်ဗၠေတ်တီဖိုဟ်လေဝ် ဟွံကၠဟ် ဍာ်တံဖိုဟ်လေဝ်၊ ဟွံရပ်စပ်၊ အစောဲ၊ မာန၊ဣဿ၊ညးခိုဟ်အဲပရေံ၊အဲခိုဟ်ညးပရေံ ဂေတ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဝဲတံဏံ ကၠးကၠးဂှ် ဇၞော်မောဝ်ဟွံမာန်၊ မၞိဟ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲပွဳဗွိုၚ်တံဂှ် ပၠန်လေဝ် ဒှ်တဴညံၚ်ရဴကောန်တၞံဆု ဂကူတိုန်ဒၟံၚ်အကြာအုပ်ရာပ်ခြုံတုဲ ဍေံဟွံစိုပ်တြဴ ဍေံဟွံဖောအ်တဴရ။မၞိဟ်စိစောန်သြုၚ်ၜက်တိတ်အာနူ ပွဳဗွိုၚ်တံဂှ် လၚာ်ရံၚ်ရံၚ်ဆဵုညာတ်အာဗဟုသုတလ္တူဂၠးတိမာန်ဂှ်မှ ဂွံဇၞော်မောဝ်တိတ်မွဲၜါရောၚ်။
လညာတ်တြေံလေဝ် ဗၠေတ်ဖ္အိုတ်ဟွံသေၚ် ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဒးကဵုဗၠေတ် သ္ဒးပါ်ပဲါ ဒးဏောၚ်၊ဂွံပါ်ပဲါမာန်ဂှ် ပ္ဍဲဇကုဇကုသ္ဒးကၠးထောံအစောဲအလာံတုဲ သ္ဒးက္လေၚ်ပါ်ပဲါဂလာန်ညးသ္အာၚ်ရ။ ဂလာန်ညး
သ္အာၚ်ရ။ လညတ်တြေံလေဝ် ဗၠေတ်ဖ္အိုတ်ဟွံသေၚ်၊ အခိၚ်ကာလကဵုပရောပရာဍေံ ညဳသၟဟ်မ္ဂးသုၚ်စောဲဂွံရ။ အရာအရာအိုဿီုဂှ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲလညာတ်ရ။ လညာတ်ညံၚ်ဂွံသၠုၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ဒးထပါ်ထကးကၠေံပွဳဗွိုၚ်သဝ်ဝ်တုဲ ဒးဂိုတ်ဂစာန်ပညာ ဒးလ္ၚတ်လိက်ပတ်ရ။ဆေၚ်စိုပ်ကဵုပရေၚ်သဘာဝပဋိသန္ဓိညာဏ်မၞိဟ်ဂှ် ညးမွဲကဵုမွဲ ဍေံဟွံတၟေၚ်တၞဟ်ခြာတဴရ။အကာဲအရာဒၞာဲမံၚ် မၞုံကဵုခယံက် ဗဝ်တံစုတ်ဝဲါဍိုက်ပေၚ် မပ္တံသာ်ဏံ တၞဟ်ခြာတဴရ။လၟုဟ်ကောန်ဍုၚ်ပိုဲကဵု ကောန်ဍုၚ်ဇၞော်မောဝ်တံ ကေဝ် ပ္တောံၜတ်မ္ဂး ဆေၚ်စိုပ်ကဵုလညာတ်မၞိဟ်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်ခြာတဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဏံမ္ဂး ကောန်ဍုၚ်ညးတံမၞိဟ်မွဲမွဲမ္ဂး ညးတံကေတ်ဂုဏ်စရာဲ လ္တူရီုဗၚ်ထ္ၜလာ်ညးသ္ကံကွေံကွေံရ။ဥပမာ-“အဲဂွံဟံၚ်ပြာ်လဝ်မၞိဟ်ဝါတ်တ်ကဵုစှော်၊ အဲဂွံသိုၚ်လဝ်ဘာမွဲ အဲဂွံပလေဝ်လဝ်ဍုၚ် " ဗီုဗီုသာ်ဏံ ညးတံကေတ်ဂုဏ်စရာဲကွေံကွေံရ။ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူစိုတ်ဓါတ်သၠုၚ်ပြဲတုဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီု နာနာသာ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လောဲသွာရ။ ဍုၚ်ပိုဲတံဂှ် ဟိုတ်နူဂွံလဝ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဍိုက်ဂါပ်လဝ်ကၠ ဓလဝ်ဂြောပ်လဝ်တဆိပ်အရုတ်တုဲ မူကမၠောန်လေဝ်ဂံါတိုန်ဟွံမာန်ရ။
ဗီုဍုၚ်ညးတၞဟ် ဇၞော်မောဝ်ဗၠးၜးဂှ် နွံပၟိက်မ္ဂး အဓိကဍေံ ဇၞော်အိုတ်ဂှ် ဗီုအခေါၚ်အရာဍေံ ဂွံဒုၚ်စသိုၚ် ဗီုအကာဲအရာဍုၚ်ဍေံ ရာၚ်ဆာဲမိပ်ဇြိပ်လဟိၚ် ဗီုလညာတ်ကောန်ဍုၚ်ဍေံ စိုတ်ဂရိုတ်ကောန်ဍုၚ်ဍေံဂှ် လဴထ္ၜး ပရးပံက်ကဵုမတ်ကောန်ဂကူဇကုမ္ဂး
ခြာဟွံလံဇကုလေဝ် ဗီုဍေံဂွံရောၚ်။ မူဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ မတ်မၞိဟ်မွဲမဂှ် ၚုဟ်မးဍေံနွံဒၟံၚ်ဏောၚ်၊ မၞိဟ်တံတီဍာံဍာံပြပြမ္ဂး ဗီုလဵုလေဝ် ဍေံဂစာန်ကေတ်တွဵုရ။ ဥပမာ ဂၠဴမွဲ အဃောဍေံကဟၚ်ဗျဵုစဒၟံၚ်ချောဲကြိုၚ်စွံလဝ် ဍေံတုဲမ္ၚးဂှ် စွံလဝ်ချောဲကဵုဍေံ ညာတ်မံၚ်မ္ဂး ဂၠဴဂှ်ဗီုလဵုသ္ပလေဝ် ဍေံရုန်ထပါ်တွဵုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ လညာတ်ကောန်ဍုၚ်သ္အာၚ် အခေါၚ်အရာကောန်ဍုၚ်သ္အာၚ်အိုတ်ဇၟာပ်ဂၠးတိမွဲဗီုဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံ ပြာကတ်ကၠုၚ် ဂတမုက်ကောန် ဂကူပိုဲမာန်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ်ဇၞော် မွဲရောၚ်၊ အကာဲအရာဂၠးတိ ယဝ်ဍေံကၠိုဟ်ကၠုၚ်မ္ဂး ဒဒှ်ရမတ်ကတောဝ်ဍေံတံဂှ် ဒးဒုၚ်ပဠေဝ်လဝ်ဏောၚ် ဇိုၚ်တဲဍေံတံ ဒးဒုၚ် ကုတ်လဝ် ဏောၚ်၊ ကၠေၚ်က္ဍဟ်ဍေံတံ ဒးဒုၚ်မနှဴလဝ်ကဵုဆီဘဝဍိက်ဏောဝ် ဍေံကၠိုဟ်တီအာ ကၠးကၠးမ္ဂး ၜိုန်အာ ဒၞာလဝ်လ္ပကဵုတဝ်စၞေဟ်လေဝ် ဍေံဟွံမံၚ်ရ။ဟိုတ်ဂှ်ရ တၠပညာတံ ဝေၚ်က္ဍဟ်တုဲ ဒဒှ်ပရူပရာဂၠးကဝ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံမံက်ဂတဝ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကောန်ဂကူ လၟိုန်ဂှ် ဂိုတ်ဂစာန်အိုတ်စိုအ်။ လက္ကရဴအိုတ် မိက်ဂွံကဵုဏာသတိမွဲ သာ်ပၠန်ဂှ်ပ္ဍဲလက်ထက်သၟိၚ်တြေံတြဟ်တေံ ဂကူမွဲကဵုမွဲ ဖ္အိုတ်ကမၠက် ညးသ္ကံမ္ဂး နကဵုနဲကဲသ ကာတ်မြဟ် ပန်, ဗါ်, ဗ္တိုက်, ဂစိုတ်, ဖ္အိုတ်ကေတ်ရောၚ်။ အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ဖ္အိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟီုတွံ ဇြောတ်ကေတ်ဆီ မနှဴကေတ်မဗဳဇ၊အုပ်ဓလီုကေတ် နကဵုအရေဝ်ဝေါဟာ ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကေတ်နကဵု ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဗီုညးဇွိတ်စးကၠောန်ဂၠဴ နကဵုနဲသာသာဍာဍာ ဍိုန်ဍိုန်ၜတ်ဂှ် ဇွိတ်သၠိၚ်ဒၟံၚ် ကောန်ဂကူရဝာၚ်ဂှ် ကဵုဂွံသ္တိအိုတ်တုဲ စောဲလာဲဟွံမွဲကဵုဖဵုသွက်ဂကူကီု သွက်ကောန်ဂကူကီု ပြဝေဏဳတြေံဟွံကဵုဖဵုသွက်ဇကု သွက်ကောန်ဂကူကီု လညာတ်အိက်နှိၚ်ဟၟဲကဵုဍာ်ရှ်သာကီု ပဲါစွံလဝ်မွဲလ္ပာ်သောၚ်ၚ်တုဲ ဆက်ကွာ်ပညဳပညပ်အိုတ်စိုအ်။ လဂံါဇိုၚ်လဇုဲအာ မွဲလဂံါမ္ဂး ရာန်ကေတ်ကဵုသြန် ကိုဋ်အသၚ်ဃဲလေဝ် ဂွံဟွံလောဲ လဂံါဇိုၚ်ဟွံစိုပ် တြဴဂတတေံမွဲလၟာ်ဂှ် ဒြဟတ်မၞိဟ် ဒြဟတ်သြန်မ္ဂး နွံမ္ဂး ရာန်ကေတ်တုဲ ဒံၚ်သၠာ်တတ်သြုၚ်ထောံညိ။ဘဝမၞိဟ်ပုၚ်နွံတှ်ေ ဂျိုၚ်ဂှ် လ္ပဒုၚ်ခညိက် က္ဍိုပ်ညိ။ ။
အတိုၚ်ကျာပါၚ်ညးတၞဟ်ထဂိုဟ်ဂှ်
ယဝ်ဒုၚ်ဗက်ဒၟံၚ်သၟူဖ္အိုတ်မ္ဂး
ဒးဒုၚ်အုဲဒၟံၚ်ကျာပါၚ်ညးတၞဟ်
လၟိုန်ရောၚ်။ ။
✍ရာမည➲မာံဝါန်ၛာဲ✍ (ချူ)မာံဝါန်ၛာဲ(ကွာန်ကအ်သိုခ်)
မိက်ဂွံဂံက်ဂါ ပါမ်ဇာဂတာဝိက်။ မိက်ဂွံကကြၚ် ပါမ်ဇာကၞောတ်ကြိက်။မၞးမိက်ဒှ်သေဌဳမ္ဂး ကမၠောန်ဂွံဒှ်သေဌဳဂှ် ဒးဂၠာဲကၠာ။မိက်ဂွံဒှ်တၠပညာမ္ဂး ဒ္ဂေတ်ဂွံဒှ်တၠပညာဂှ် ဒးကၠောန်ကၠာ။ မိက်ဂွံဗၠးၜးမ္ဂး ဂွန်ဂွံဗၠးၜး, ဥပမာ-ပၠန်ဂတးမ္ဂး ဒးရပ်လွဟ်၊ ဗီုဂွံကၠောန်လွဟ် ဒးတီ,ဒးဂၠာဲ၊ ယဝ်မၞးဝိဝိၚ်မံၚ်ကဵုဘိၚ်ပေဲါသ္ဘၚ် ဘိၚ်ပွဳပွူ ဘိၚ်ညးတၞဟ်ဘပဠမ္ဂး ဘ္ဝမၞး ဂကူမၞးဒးသဝ်စှ်ေဟေၚ်ရောၚ်။