သုမေဓကထာ
သုမေဓကထာ (ဂလာန်ပရောသုမေဓ) ကြက်ဟီုကဵု ဂလာန်ဗွဲတြးရ၊ ပ္ဍဲလ္တူပန်အသၚ်ဃဲကဵု ပရဲမွဲမဟာလက် (မွဲကိုဋ်) ကဝ်တေံ " ဍုၚ်အမရဝတဳ" ကီု၊ ဍုၚ်အမရကီု ဟွံလ္ၚုအာ နကဵုရမျာၚ်စှ်ပြကာ နွံတဴရ။ ရန်တၟံကဵုဂလာန်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲပါဠိမူဗုဒ္ဓဝံသတေံ တွံလဝ် "ကပ္ပေစ ။ ပ။ သမာယုတ္တံ" ရ။
ကလိလောန်အာ ပန်အသၚ်ဃဲကဵု ပရဲမွဲမဟာလက်ကဝ်တုဲ ဍုၚ်အမရ မၞုံကဵုသွက်မဗဵုလ္ၚောဝ် မဒှ်ဒၞာဲလဟိၚ်ကဵုဂၠံစိုတ် နွံတဴရ။ ဟွံလ္ၚုအာ နကဵုရမျှာၚ်စှ်ပြကာတုဲ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ စၞစ၊ သုၚ်ရ။
ပ္ဍဲဂါထာဂှ် ဟွံလ္ၚုအာနကဵု ရမျှာၚ်စှ်ပြကာမ္ဂးဂှ် ရမျှာၚ်စိၚ်ကီု ရမျှာၚ်ချေံကီု ရမျှာၚ်ကွဳကီု ရမျှာၚ်ဖံဇၞော်ကီု ရမျှာၚ်ဖံဖၞံကီု ရမျှာၚ်စံၚ်ကီု ရမျှာၚ်ခ္ဍေဝ် ခ္ဍာပ်ကီု ရမျှာၚ်မံၚ်ကီု ရမျှာၚ်ကၞုသၚ်ကီု " မၞးတံညးဂမၠိုၚ် သြဝ်စအိုတ်ညိ သြဝ်သုၚ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကိတ်သ္ကုတ်စအိုတ်ညိ " ရဴဝွံ နကဵုရမျှာၚ် မရနုက်ကဵု စှ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဟွံလ္ၚုအာရ။ ဆက်တုဲ ကြက်သ္ဂးကဵုရ၊ ပၞောဝ်ကဵု ရမျှာၚ်စှ်ဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ရမျှာၚ် အဝဲမွဲလစှေ်တုဲ တွံလဝ် " ဟတ္တိသဒ္ဒံ ။ ပ ။ ဃော သိတ" ရ။
ဍုၚ်အမရဝတီဂှ် ရမျှာၚ်စိၚ်ကီု ရမျှာၚ်ချေံကီု ရမျှာၚ်ဖံကီု ရမျှာၚ်ကၞုသၚ်ကီု ရမျှာၚ်ကွဳဂမၠိုၚ်ကီု သြဝ်စအိုတ်ညိ၊ သြဝ်သုၚ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကညာၚ်ကရေဲဒၟံၚ် နကဵုရမျှာၚ်စ သုၚ်ရ။
ပ္ဍဲပါဠိမူဗုဒ္ဓဝံသတေံ တွံလဝ်ဂါထာမပ္တံကဵု " အတ္ထိ သဒ္ဒံ" တုဲ တွံလဝ် "နဂရံ သဗ္ဗၚ်္ဂသမ္ပန္နံ ။ ပ ။ သဓမ္မ ပါရမိံ ဂတော " ရ။
ဍုၚ်အမရဝတီဂှ် ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ အၚ်္ဂဍုၚ်အလုံအိုဿီု မပ္တံကဵု ဥဒျာန်၊ ဍာ်ကၟာရ။ ဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံ အာရီုကာမဂုဏ် မဂပ်ဝ်နွံပၟိက်အလုံအိုဿီုရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံ ရတ်ထပှ်ပြကာရ၊ နှဴရဴထ္ၜန်တ္ၜောဲတဴ နကဵုဂကူမၞိဟ်တၞဟ်ဟ်သာ်ရ။ ဍိုက်ပေၚ်ဖဲသ္အီတဴ ညံၚ်ရဴဍုၚ်သွဝ်ရ၊ ဒှ်ဒၞာဲညးတၠပိုန်ကုသိုလ်တံ သ္ပဒတဴလၟိုန်ရ။
ဗၞးသုမေဓ မၞုံကဵုပိုန်ဂြပ် မတိုပ်ဒေပ်လဝ် ကောဋိမဂၠိုၚ် မၞုံကဵုဂြပ်၊ သြောံ သွက်ဂွံရပ်စပ်ရိုဟ်ဟ်တ္ၚဲမဂၠိုၚ် မကတ်လ္ၚတ် ဖ္ဍောတ်ဗှ် သှ်ဇျာဲပြကိုဟ်ဗေဒၚ် မပ္ကၚ်ရၚ်ပ္တိုန်လဝ်ပါၚ်စိုတ်ကဵုမန်ယန် မအာစိုပ်သြၚ်ဗေဒၚ်ပိ မတွံဂး သာမ၊ ဣရု ယဇု မွဲလ္ပာ်၊ ပ္ဍဲလက္ချဏ်တြုံ၊ ဗြဴကီု၊ ပ္ဍဲဓရ်မစၞောန်ထ္ၜးကဵု ဗီုဂွံပူဇဴယတ် မဒှ်ဂြပ်ဂကူဗၞးဇကုကီု မအာစိုပ်ညာဏ် မတီကေတ်သြၚ် မွဲလ္ပာ်သ္ပဒ္တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်အမရဝတဳရ။ (ဗၞး သုမေဓ သ္ပဒ္တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်အမရဝတဳရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ သုမေဓတၠပညာ ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚု ပ္ဍဲလ္တူဗလးပြာသာဒ်မပြဲတုဲ သီုကဵုမဂ္ဇံတက်လဝ်ထွာဲ " ယွံ တၠပညာ ပွမဂိုၚ်ကေတ်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲဘဝတၟိမွဲလှ်ေပၠန်ဂှ် ဒှ်ဒဒိုက်ရ၊ ပ္ဍဲဒၞာဲဇၟာပ်ပ်မက္တဵုဒှ် ပွမ္ဒးသ္ပကာဂစိုတ်ဂှ် ဒှ်ဒဒိုက်ရ၊ အဲသုမေဓလေဝ် နွံသဘဴပွမ္ဒးက္တဵုဒှ်ရ၊ နွံသဘဴပွမ္ဒးဗျူရ၊ နွံသဘဴ ပွမ္ဒးယဲရ၊ နွံသဘဴ ပွမ္ဒးချိုတ်ရ၊ အဲနွံကဵု သဘဴပွမ္ဒးတန်ပဋိသန္ဓိ၊ ပွမဒးဗျု ပွမ္ဒးယဲ ပွမ္ဒးချိုတ်ဝွံ ထေက်ကဵုဒးဂၠာဲအမြိုတ်နိဗ္ဗာန် ဌာန်ဟွံမွဲကဵု ပွမ္ဒးတန်ပဋိသန္ဓိ ဌာန်ဟွံမွဲကဵုပွမ္ဒးဗျု ဌာန်ဟွံမွဲကဵုပွမ္ဒးယဲ ဌာန်ဟွံမွဲကဵု ပွမဒးချိုတ် ဌာန်ဟွံမွဲကဵု ဒဒိုက် ဌာန်မၞုံကဵုတသိုက်ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်ရ။ ဂၠံၚ်တရဴမွဲ မဒှ်ဟိုတ်ဂွံအာစိုပ်နိဗ္ဗာန် ဌာန်မတိတ်ဗၠးနူဘုံ ဘဝ ထေက်ကဵုဒးနွံဍာံဍာံရ" ရဴဝွံ ဗၞးသုမေဓ ချပ်တဴရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ တွံလဝ် " ရဟောဂတော ။ ပ ။ ပရိမုတ္တိယာ " ရ။
ပ္ဍဲကာလ အဲမဒှ်ဘဝသုမေဓဂှ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚု လ္တူပြာသာဒ်မပြဲဂ္ဇံတက်လဝ်ထွာဲတုဲ "ပွမ္ဒးတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲဘဝတၟိမွဲလှေ်ပၠန် ဒှ်ဒဒိုက်ရ၊ ပွခန္ဓကာယ မလီုလာ်ဂှ်လေဝ် ဒှ်ဒဒိုက်ရ " ရဴဝွံ ချပ်တဴရ။ ပ္ဍဲကာလအဲမဒှ် ဘဝသုမေဓဂှ် သဘဴပွမ္ဒးတန်ပဋိသန္ဓိ၊ သဘဴပွမ္ဒးဗျု၊ သဘဴပွမ္ဒးယဲနွံတုဲ အဲဒးဂၠာဲနိဗ္ဗာန် ဌာန်မလလံကၠေံ ဘဲအလုံအိုဿီု ဟွံမွဲကဵု ပွမဗျု ဟွံမွဲကဵုပွမချိုတ်ရ။
ပၟိက်ဟွံမွဲ ဟွံစောဲလာံ သၠးထောံခန္ဓဇွသမ္အုဲ မပေၚ်တဴနကဵုဇွ သမ္အုဲတၞဟ်ဟ်သာ်တုဲ ယဝ်ရဂွံအာမ္ဂး ခိုဟ်ကွေံရ။
ဂၠံၚ်တရဴဂွံတိတ်ဗၠးဂှ် ကြက်ဒးနွံဍာံဍာံရ၊ ဂၠံၚ်တရဴသွက်ဂွံတိတ်ဗၠးဟွံမွဲဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ အဲဒးဂၠာဲသ္ၚေဝ်ဂၠံၚ်တရဴ သွက်ဂွံတိတ်ဗၠးအာ နူသံသာဘဝပိပြကာရ။
လောန်လ္တူနူဂှ်လေဝ် ကလေၚ်ချပ်ပၠန်ရ၊ ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်ဥပမာတုဲ ကြက်သ္ပပြာကတ်ကဵုရ။ ပ္ဍဲလောကဏံ တသိုက် မစှေ်စးကဵု ဒဒိုက် ညံၚ်ရဴမၞုံကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ ဘဝပိပြကာနွံမ္ဂး နိဗ္ဗာန်မစှေ်စးကဵု ဘဝပိပြကာလေဝ် ဒးနွံထေက်ရ၊ ဂမ္တဴနွံမ္ဂး လၟုဟ် မစိုတ်ဒှ်တဴ ဟိုတ်ဂွံၜိုဟ်ဂံက်လေဝ် ညံၚ်ရဴမၞုံတဴကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ နိဗ္ဗာန်မဒှ်ဒၞာဲ ပၟတ်မပ္တံကဵုရာဂ မၜိုဟ်လလံလေဝ် ဒးနွံထေက်ရ၊ ဓရ်ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်မဆာဲ မစှေ်စးကဵုဓရ်မယုတ်မာဟွံဆာဲ ညံၚ်ရဴမၞုံတဴကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ ပွမ္ဒတန်ပဋိသန္ဓိဟွံဆာဲနွံမ္ဂး ဟိုတ်ပွမကၠဟ်ထောံကၠေံ ပဋိသန္ဓိအလုံအိုဿီု နိဗ္ဗာန်မတွံဂး ဟွံမွဲကဵုပွမ္ဒးတန်ပဋိသန္ဓိလေဝ် ဒးနွံထေက်ရ" ရဴဝွံ ထေက်ကဵုဒးစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ တွံလဝ် " ယထာပိ ဒုက္ခေ ဝဇ္ဇန္တေ ။ ပ ။ အဇာ တိပိစ္ဆိတဗ္ဗတံ " ရ။
ထေက်ကဵုဒးချပ်ဗီုဏံရ၊ ဒဒိုက်နွံမ္ဂး တသိုက်လေဝ် ညံၚ်ရဴမၞုံတဴကီု၊ တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ ဘဝပိပြကာနွံမ္ဂး နိဗ္ဗာနဓာတ် မစာ်စ္ဍးအာနူဘဝပိပြကာလေဝ် ထေက်ကဵုဒးနွံပၟိက်ရ။
ဥပမာမွဲနဲပၠန်-ဂမ္တဴနွံမ္ဂး လၟုဟ် မသ္အာၚ်အာနူဂမ္တဴလေဝ် ညံၚ်ရဴမၞုံတဴကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ၊ ပၟတ်ပိပြကာမတွံဂး ဗျု ယဲ ချိုတ် နွံမ္ဂး နိဗ္ဗာန် မဒှ်ဌာန်ပၟတ်ပိပြကာ လလံအာလေဝ် ထေက်ကဵုဒးနွံပၟိက်ကီုရ။
ဥပမာမွဲနဲပၠန်တုန် - အကုသဵုနွံမ္ဂး ကုသဵုလေဝ် ညံၚ်ရဴမၞုံတဴကီု တုပ်တဴညံၚ်ရဴသာ်ဂှ်ရ ဇာတိ ပွမတန်ပဋိသန္ဓိနွံမ္ဂး ဓရ်နိဗ္ဗာန် ဟွံမွဲကဵုဇာတိလေဝ် ထေက်ကဵုဒးနွံရ။
နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လိက်အုပ် ဇာတ်မသုန်ကၠံမသုန်စှော်၊ သၞာံ ၁၃၇၉။