သဳရိဓမ္မသောက်၊ ကျာ်စေတဳ ရးဗဂေါ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
ကျာ်သဳရိဓမ္မသောက်
Kyaik Siri Dhama Theik
ကျိုက်သီရိဓမ္မသိုက်
သဳရိဓမ္မသောက်၊ ကျာ်စေတဳ ရးဗဂေါ is located in Myanmar
သဳရိဓမ္မသောက်၊ ကျာ်စေတဳ ရးဗဂေါ
Myanmar ဒၞာဲဒတန် မနွံ
တင်ဂၞင်ဂမၠိုင်
ဒတန်ဒၞး 17°11′00″N 96°24′52″E / 17.18336°N 96.414536°E / 17.18336; 96.414536ဒတန်: 17°11′00″N 96°24′52″E / 17.18336°N 96.414536°E / 17.18336; 96.414536
မဆေင်စပ် ကုဘာသာ ဗုဒ္ဓဘာသာ
ဒတန်သာသနာ အင်တကှ်
ဂိုဏ် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ
ပွိုင်ဍုင် ဗဂေါ
ရး ရးဗဂေါ
ကၟိန်ဍုင် ရးနိဂီုပံင်ကောံဗၟာ
အကာဲအရာလၟုဟ် active

ကျာ်သဳရိဓမ္မသောက် (အၚ်္ဂလိက်: Kyaik Siri Dhamma Theik,ဗၟာ: ကျိုက်သီရိဓမ္မသိုက်စေတီတော်) ဝွံ ဒှ်ကျာ်စေတဳ မနွံပ္ဍဲကဵု ရးဗဂေါ၊ ပွိုင်ဍုင်ဗဂေါ၊ ဍုင်အင်တကှ်၊ ကွာန်ပျဉ်းမငူ (လဆောဝ်ချူ မြင်းမငူရွာ)။[၁] သဘင်ကျာ်ဝွံ ညးစၟတ်သမ္တီလဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာ်ပေင်။[၂]

ဒတန်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ကျာ်သိရိဓမ္မသောက်ဝွံ နွံပ္ဍဲကွာန်ပျဉ်းမငူ (လဆောဝ်ချူ မြင်းမငူရွာ) ဍုင်အင်တကှ်၊ ဂၠံင်ဇၞော်လ္ဂုင်-မာန္တလေ၊ နူဗဂေါ ကိုပ်ကၠာဟွံလုပ် ဍုင်အင်တကှ် (အင်းတကော်)ညိ ၚံက်သၠုင်ကျာ (လပါ်တဲပါဲ) ၀.၅၉ တိုင် (၀.၉၅ ကဳလဝ်မဳတာ) မ္ဂး စိုပ်ကျာ်သဳရိဓမ္မသောက်။ ယဝ်ရ အာနူဍုင်ကဝမ္ဂး ၜက်ကွာန် သာနိုးကုန်းရွာတုဲ ၚံက်လပါ်ဗမံက်မ္ဂး နကဵုဂၠံင်သွတ် ၀.၇၈ တိုင် (၁.၂၆ ကဳလဝ်မဳတာ)မ္ဂး စိုပ်မာန်ရ။ 17°11′00″N 96°24′52″E / 17.18336°N 96.414536°E / 17.18336; 96.414536

ဝင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ဝင်ကျာ်ဝွံ အတိုင်မဂွံဆဵုကေတ် နူလိက်တၟအ်မန် ခေတ်လဒေါဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲမဟာသက္ကရာဇ် ၁၁၀ မှာထေရ်ဂဝံပတိ က္ညနိမန်နင် တၠဳမနွံကုပိုန်ကျာ်တြဲတုဲ ကျာ်တြဲ မစိုပ်ကၠုင် ဍုင်သဓီုဂှ် ရသိတြဴဇကု အာဗဵုလ္ၚောဝ်ကျာ်တုဲ အာတ်ပူဇနိယဝတ္ထု၊ ကျာ်ကဵု ဓါတ်သော်ညးမွဲ မွဲတၞုင်တုဲ ရသိတအ် ပြာပ်စဴကၠုင် ဇရေင်ဒေသဇကုအိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ရသိတြဴဇကုဂှ် ရသိမပဒတဴ ပ္ဍဲထာန်မုဟ်ဂြိုပ် မဒှ်ပလိုတ် မုဟ်ဂၞိင်တဍယ်ဂှ် ဂွံနင် ဓါတ်သော်ဇကုတုဲ ကာလမစိုပ် ဌာန်ဇကုဂှ် ရသိၜါဇကု မပဒတဴမွဲစွံ ကုဇကုဂှ် နွံပၟိက် မိက်ဂွံဂွံ ဓါတ်သော်ကီုတုဲ ရသိပအဓိဋ္ဌာန်တုဲ ဓါတ်ဂှ် ဒှ်အာပိတၞုင်၊ တုဲ ရသိတအ် အာပတန်လဝ် ကျာ်စေတဳ ပ္ဍဲဒၞာဲညးကဵုညးအိုတ်ရ။ တၠရသိဂှ် ကေတ်ဓါတ်သော်ဂှ်တုဲ ပတန်လဝ် ကျာ်စေတဳဝွံရ။ ဗွဲကြဴ မၞိဟ်မတီကေတ် ပရူဓါတ်သော်ဟွံမဲတုဲ လ္ၚုသုန်ဂြာံအာ။ ကာလစိုပ် သာသနာ ၜါကၠံပိစှ်ောတြဴသၞာံ သောဏထေရ် ကဵု ဥတ္တရထေရ် စိုပ်ကၠုင်တုဲ အာတ်မိက် ပူဇနိယဝတ္ထုဂှ် ဓါတ်ၚေက် ပိစှ်ောပိတၞုင် မှာထေရ်ဂဝမ္ပတိ မကေတ်နင်လေဝ် ထ္ၜးကဵု၊ တုဲပၠန် ဒၞာဲဓါတ်သော်တြေံဂှ်လေဝ် ထ္ၜးကဵုတုဲ သၟိင်သိရိမာသောက ကလေင်ခၞံလဟဵုပတိုန်လဝ်ပၠန်ရ။[၃]

အတိုင်လိက် ဝင်ဓာတ်ဂမ္စာဲ ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် "ပ္ဍဲဓာတ် ဣသိ၊ သိရိဓမ္မသော်မွဲဂှ် တၠရသိ သိရိမုနိ၊ သိရိဘဝန် ကၠုင်အာတ်၊ နတြဳဇှ် အဒိထာန် ဒှ် ၅ တၞုင်၊ မွဲကျာ်သိရိဓမ္မသော်၊ မွဲကျာ်သိရိမူနိ၊ မွဲကျာ်သိရိဘဝန်၊ သီုဓာတ်နိမိတ်ၜါဝွံ စဴဒှ် ၈ တၞုင်။[၄]

ရံင်ကဵုယၟု သဳရိဓမ္မသောက် ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိင်သောဏထေရ် ဥတ္တရထေရ် မကၠုင်ပ္တန်သာသနာ ပ္ဍဲဍုင်မန် ပ္ဍဲဘဳသဳ ၃၀၀ ဂှ် ညးရန်တၟအ်ကဵု သၟိင်အသောက ပ္ဍဲအိန္ဒိယတုဲ ကျာ်ဗွဲမဂၠိုင် ညးပ္တန်တုဲ ခုတ်ခဴလဝ် နကဵုယၟု ကျာ်အသောက်ရ။ အသောက ဂှ် ဂကူမန်တအ် ကော် သၟိင်အသော် မြဴသာ်ဝွံ ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲကဵု လိက်ကျာ်ဂိုဟ်မြင်ကပါ ဍုင်ဗုကာံ "တလပေါယ် တိသပဂုတ်၊ ကုသၟိင်ဓမ္မာသောက် တာဝ် ဂုလာည်ဂြာစ်ထိစ်သာသနာ"။ ကျာ်အသောက် ဂှ် ဗွဲကြဴ မြိပတ်အာတုဲ ဒှ်အာ မပ္တံကဵု ကျာ်အသုက်၊ ကျာ်သုက်၊ တုဲပၠန် အသောက်ဂှ် မၞိဟ်တအ် ဟွံကၠိုဟ်အဓိပ္ပါယ်တုဲ ထေင်ဂး သောက်တုဲ ချူဗီုပြင်တၟိ ကျာ်ဓါတ်သောက် လေဝ်နွံကီုရ။[၅]ရံင်ကဵု ယၟုကျာ်သဳရိဓမ္မသောက် ဝွံတုဲ ကျာ်ဝွံ ပ္တန်လဝ် နူအခိင်ကာလ ၜိုတ်သောဏထေရ် ဥတ္တရထေရ် မကၠုင်ပတန်သာသသနာ ပ္ဍဲၜိုတ် ဘဳသဳ ၃၀၀ တေအ် ဒှ်မာန်ရ။

ကလေင်လဟဵုခေတ်တၟိ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သၞာံ ၂၀၀၅ ဂိတုမေ ၃ ဂှ် ဘဒ္ဒန္တသုန္ဒရ မွဲဟာန်ကေုာံ ကျာ်ဇၞော်ပ္ဍဲဒေသဂမၠိုင်၊ သကိုပ်ဗိုလ် ဌာနဂဥုပ်ပၞာန်ရးသမၠုင်ကျာ ကေုာံ ဒါယကာဂမၠိုင် ကၠောန်သဘင်ဖျေဟ်ရိုဟ်ကၞက် သွက်ဂွံ ကလေင်လဟဵုပတိုန်ကျာ်စေတဳဝွံရ။ သၞာံ ၂၀၀၇ ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗါ ၂၂ ကၠောန်သဘင်သၠိုင်ဓါတ်။ သၞာံ ၂၀၀၈ ဂိတုမေ ၁၉ (၁၃၇၀ ဂိတုပသာ်ပေင်) တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါ ပ္တိုန်ပြာသာဒ် (က္ဍိုင်)ကျာ်တၟိ။

ယၟု[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ယၟုကျာ်ဝွံ နကဵုဗီုဗၟာ ညးချူလဝ် "ကျိုက်သီရိဓမ္မသိုက်"၊ ယၟုဏအ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵု လိက် ဝင်ဓာတ်ဂမ္စာဲဂှ် "ကျာ်သိရိဓမ္မသော်"။ ညးတအ်စှ်ေစိုတ် ယၟုဂှ် ဒှ်ယၟု ဣသိမပ္တန်ကျာ်ဂှ်ရ။ ဆဂး ရံင်ကဵု နကဵုမတ်သုတေသန ဝင်သာသနာ မစိုပ်ဍုင်မန်တုဲ နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ ညးစှ်ေစိုတ် ယၟုကျာ်ဝွံ ဒှ်ယၟု မရန်တၟအ် သၟိင်သဳရိဓမ္မာသောက မဒှ်သၟိင်မပ္တန် ဗုဒ္ဓဘာသာဒယှ် နူဍုင်အိန္ဒိယတုဲ မပ္တန်လဝ်ဂှ်ရ၊ ယၟုကျာ်ဝွံ နူတမ်မူ ကျာက်ၐြီဓမ္မာသောက်၊ နူဂှ် ဒှ်အာ ကျာ်သိရိဓမ္မသောက်၊ နူဂှ်ပၠန် ဒှ်အာ ကျာ်သဳရိဓမ္မသော်။ သော် ဗၟာဟီုဟွံဂွံတုဲ ဒှ်အာ ဗီုဗၟာ ကျိုက်သီရိဓမ္မသိုက် ရ။

ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  1. ဦးစေတနာ. ဆံတော်ရှင်ကျိုက်မတ်ကော်စေတီတော်မြတ်ကြီး 
  2. ဂကောံဂေါပက, ကျာ်ဓမ္မသိုက် (ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၈၊ ၂၀၂၀). သမိုင်းဝင်ဆံတော်ရှင်ကျိုက်သိရီဓမ္မသိုက်စေတီတော်မြတ်ကြီး ၏ ဗုဒ္ဓပူဇနိယပွဲတော် ဖိတ်ကြားလွှာ(၂၀၁၉ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁၈-၁၉-၂၀). Open Publishing.
  3. ဦးချစ်သိန် (၁၉၆၅). မွန်ကျောက်စာပေါင်းချုပ်. ပြည်ထောင်စုယဥ်ကျေးမှုဌာန, ၁၈၂ -၁၈၄။ 
  4. (ဟွံတီ) ဝင်ဓာတ်ဂမ္စာဲ (မူစမၠောအ်တဲ နူသၠရိုတ် 
  5. မွန်ဇြာ, ဘီထော (၂၀၁၄). နိရုတ္တိ စကားဇစ်မြစ်အမြင်ဖြင့် ပျူ နှင့် မွန်လူမျိုးတို့အကြောင်း, ၁၃၁။