သဳဟဝရ၊ဘဒ္ဒန္တ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
ဘဒ္ဒန္တ သဳဟဝရ
ဗီုရုပ် ဘဒ္ဒန္တသဳဟဝရ (နူသၞာံ ၂၀၁၉)
သၠးဂၠံဂဝ် မာံသိုက်လှိင်
(1988-06-17) ဂျောန် ၁၇၊ ၁၉၈၈ (အာယုက် ၃၅)
၁၃၅၀ ဒဂိုန် ၄ မံက်
ကွာန်တၟိ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်
ကဆံင်ပညာ ဓမ္မာစရိယ
မဒယှ်တဴ အစာလိက်
အံက် နာဲအံင်ဇၞး၊ မိစောမူ
မဒုင်အဲပရဲ သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ

တၠဂုဏ်အ္စာ သဳဟဝရ ဇာတိကွာန်တၟိ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ဝွံ ဒှ်တၠဂုဏ်အ္စာ ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်၊ ဒှ်ညးမကလိဂွံ ဗြးမဟိမု (သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ) နူသၞာံ ၁၃၆၈ ရ။

ပထမအဝဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

မာံသိုက်လှိၚ် အလံၚ်တၠဂုဏ်အ္စာ သဳဟဝရ ဝွံ ပ္ဍဲကဵုသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၅၀ သၞာံ၊ ဂိတု ဒ္ဂိုန် (၄) မံက်၊ တ္ၚဲသိုက်ဂှ် (June 17, 1988) ဒှ်အခိၚ်ညာတ်မုက်မိ သၠးဂဝ်ဂၞဴ ပဋိသန္ဓိရ။ မိမၞုံယၟု မိစောမူ၊ မမၞုံယၟု နာဲအံၚ်ဇၞး မဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဂကောံကၟိန် အိန်ထံၚ်ဂှ် ကောဒေံ နွံမသုန်တၠရ။

၁။ မိဝေါ်

၂။ နာဲအောၚ်သန်း

၃။ မိဂျဳ

၄။ မိကောန်ဗြဴ

၅။ မာံသိုက်လှိၚ်

တၠဂုဏ်ဝွံ ဒှ်ညးဍောတ်အိုတ်ရ။

စိုပ်အဝဲ (၆) သၞာံ ၊ မံၚ်ဘာအလဵုသဳ စဵုကဵု (၈) သၞာံ၊ ကလိဂွံ (၂) တန်တုဲ၊ နူဂှ် မံၚ်ဘာလကျာ် ပ္ဍဲဘာကွာန်တၟိ ကွာန်တၟိကုန်ဗဴ ကတ်လိက်မန် ရေၚ်တၠုၚ် တၠဂုဏ်ဂုဏ်အ္စာ (ကော်) ဂုဏ်ဟာန် ပွိုၚ် ၂ သၞာံပြၚ်ၚ်တုဲ၊ နူဂှ် ဆက်တိုန် ဘာမန်လၟိုန် ပရေၚ်ကတ်ပညာကောန်ဂကူမန် ကဆံၚ်မသုန်တန် ပွိုၚ်ၜိုတ်မသုန်ဂိတုရ။

အဝဲသာမဏဳ၊ အဝဲသ္ပခမဳ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

နူဂှ် သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၆၈ သၞာံ၊ ဂိတုဝှ် (၁၃) မံက်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်သာမဏဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်အ္စာ ဥပ္ပဇျာဲ ဘဒ္ဒန္တတိဿ၊ ဘာကွာန်တၟိ၊ ကွာန်တၟိကုန်ဗဴရ။ တၠဂုဏ် အ္စာမေဓာနန္ဒ ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်ဂှ် ညးကော်နၚ် ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ် တုဲ ကတ်ပညာသဇိုၚ်မူလ။

မိမ သ္ပဒကာတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၇၀ သၞာံ ဂိတုဒ္ဂိုန် ၈ မံက်၊ တ္ၚဲဗြဴဗ္တိ အာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ အ္စာဥပ္ပဇျာဲ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တ အိန္ဒက၊ အ္စာကံ တၠဂုဏ်အ္စာ မေဓာနန္ဒ ပ္ဍဲခဏ္ဍသီ - ဍုၚ်လၟိုၚ်၊ ပ္ဍဲတိုက်ပရိယတ္တိ ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်ရ။

တရဴကတ်ပညာ သဇိုၚ်ပရိယတ် (ပထမပြန်)[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲဇရေၚ်တၠဂုဏ်အ္စာသြဘာသ (မဟာဂန္တဝါစက ပဏ္ဍိတ) လၟုဟ်ညးနွံပိုန် ဘာရုၚ်ဒါန်၊ ဍုၚ်လၟိုၚ် နဒဒှ်အ္စာတၠ (ဂကောံဂိုဏ်မြာၚ်) ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် သၟဝ်ကျာ ကီု၊ တၠဂုဏ်အ္စာ မေဓာနန္ဒ (ကော်) ဂုဏ်အ္စာဂြု ကီု၊ တၠဂုဏ်အ္စာ ကောကဏ္ဍည (လၟုဟ်ညးသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာမဏိဝဇိရ၊ ဍုၚ်လ္ဂုၚ် တၠဂုဏ်အ္စာ ကောကဏ္ဍည (လၟုဟ်ညးသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာမဏိဝဇိရ -ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ကီု ဂွံသုၚ်ရှ်ပညာတုဲ၊

စိုပ်သက္ကရာဇ်ဍုၚ်

  • အံၚ်တန်မူလ (၁၃၆၂)
  • အံၚ်တန်ဍောတ် (၁၃၆၃)
  • အံၚ်တန်ဒေါဝ် (၁၃၆၄)
  • အံၚ်တန်ဇၞော် (၁၃၆၅) ပ္ဍဲတိုက်ပရိယတ္တိဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်ရ။

သ္ဇိုၚ်ပရိယတ္တိ ၄ တန်ဂှ် အံၚ်ဇၞးအာတုဲ-

တရဴကတ်ပညာ ဓမ္မာစရိယ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပြံၚ်စိုပ်အာ ဘာဗိုလ်လ္ၚီ ဍုၚ်လ္ဂုၚ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၆ ဂှ် ကတ်တန်ဓမ္မာစရိယ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တကေသရ (ဒုတိယ အကျဝ်) အဂ္ဂမဟာဝါစက ပဏ္ဍိတ၊

  • ၁၃၆၆ ဂှ် ဂွံအံၚ်ဇၞးပြကိုဟ်သုတ်၊
  • ၁၃၆၇ ဂှ် အံၚ်ဇၞး ပြကိုဟ် ပါရာဇိကဏ်
  • ၁၃၆၈ ဂှ် အံၚ်ဇၞး ပြကိုဟ်ဓမ္မသၚ်္ဂဏဳ တုဲ ပြကိုဟ်ပိကၞပ် အာစိုပ်ဒတုဲ ပ္ဍဲဂကောံ အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၁၃၇၁ ဂှ် အံၚ်ဇၞးကေတ် တန်ဓမ္မာစရိယ ပ္ဍဲဂကောံ ရာမညနိကာယပရိယတ္တိ နူဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယကၠောန်ဗဒှ်ရ။

တရဴကတ်ပညာ ပါဠိပါရဂူ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

၁၃၇၀ သၞာံဂှ် ပြံၚ်စိုပ် တိုက်ပရိယတ္တိ ဘာသဒ္ဓမ္မဓဇ ကွာန်မုဟ်ဒဵုတုဲ ကတ်ပညာတန်ပါဠိပါရဂူ ပွိၚ် ၂ သၞာံတုဲ က္လေၚ်စဴကၠုၚ် ဌာန်သုၚ်ရှ်ပညာ ပညာပရိယတ္တိ - တိုက်ပရိယတ္တိ ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်တုဲ ဖျေံပ္တန်လိက်ပရိယတ္တိရ။

ရေၚ်တၠုၚ် သဇိုၚ်ဝန် သာသနာ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

တၠဂုဏ်အ္စာ သဳဟဝရ [၁] ပ္ဍဲ ၁၃၇၂ သၞာံဂှ် က္ညစဴကၠုၚ် နူကွာန်မုဟ်ဒဵု ရာမညနိကာယ တိုက်ပရိယတ္တိသဒ္ဓမ္မဓဇတုဲ ဘိုၚ်ဖျေံကၠုၚ် လိက်ကီုရ[၂]

စပ္တံနူသၞာံ ၁၃၇၂ စဖျေံလိက် ကေတ်လျိုၚ် အ္စာလိက်တုဲ စိုပ်သၞာံ ၁၃၇၄ ပွိုၚ် ၃ သၞာံ နဒဒှ်အလန်ပထမ ပွိုၚ် ၃ သၞာံ ပ္တိုန်ဖျေံလိက်ရ။ အခါ စိုပ် ၁၃၇၈ သၞာံ ကလေၚ်စဴကၠုင် ထပ်ဖျေံပ္တိုန်လိက် အလန်ဒုတိယ စဵုကဵုလၟုဟ်ဏီဖိုဟ်ရ။

လိက်ပရေၚ်မချူဂမၠိုၚ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

၁။ ပဠေဝ်စိုတ်မာန်မှ ဂွံစိုပ်နိဗ္ဗာန် (သဳဟဝရ)[၃]

၂။ စေတနာနွံမ္ဂးဒှ်ဒါန (သဳဟ) [၄]

၃။ အပ္ပမာဒ (နာဲသဳဟ) [၅]

နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  1. ၁၃၇၄ သၞာံ၊ လိက်ကၞပ် သဘၚ်ရတ်ထဝ်၊ စၟတ်သမ္တီ သ္ဘၚ်ရတ်ထဝ် တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုၚ်ဒါန်၊ ဍုၚ်လၟိုၚ် ပေၚ် (၅၀) သၞာံ။
  2. သဘၚ်စၟတ်သမ္တီသွဟ်လိက်မန် အလဵုအသဳ ပေၚ်(၁၀၀)သၞာံ၊ ဝၚ်တိုက်လိက်မန်ဂမၠိုၚ်။မုက်လိက် ၆၂-၆၄
  3. လိက်ကၞပ် စၟတ်သမ္တီ သဘၚ်ကျာ်စရိုဟ်ဍာ်သဳ၊ ရာမညနိကာယ ဘာဇၞော်၊ ကွာန်ကြုၚ်ခယာၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်လှာဒကှ်။ (၁၃၇၃ - သၞာံ)
  4. လိက်ကၞပ် ပူဇဴပရိယတ် သဘၚ်သြန်ရတ်၊ တိုက်လိက်ပေၚ် (၂၅) သၞာံ၊ ဘာမဟာဝိဟာရပရိယတ္တိ၊ ကွာန်ကြေဝ်ဏာ။ (၁၃၆၈ - သၞာံ)
  5. လိက်ကၞပ် စၟတ်သမ္တီသ္ဘၚ်သြန်ရတ်၊ ဂကောံပရိယတ္တိသာသနာနုဂ္ဂဟ အလုံဂိုဏ်မြာၚ် ပေၚ် ၂၅ သၞာံ။ ၁၃၇၂ သၞာံ။