သြဘာသ ၊ကျာ်ဇၞော်
| ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဘဒ္ဒန္တ သြဘာသ | |
|---|---|
 ဗီုရုပ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဘဒ္ဒန္တ သြဘာသ | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
အံင်ယေန် ဂျောန် ၂၀၊ ၁၉၃၆ အရာပ်ကွာန်တၟိ၊ ကွာန်လၟိုင်၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ် |
| ဂကူ | ဂကူမန် |
| မဒယှ်တဴ | အစာလိက်၊ ကျာ်ဇၞော် |
| အံက် | နာဲမျှေန်၊ မိဣဗေန် |
| မဒုင်အဲပရဲ |
မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ ဂုဏဝိသိဋ္ဌ ရာမညဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ |
| ဂယိုင်လမျီု | ခမဳသင် |
ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ ဘဒ္ဒန္တ သြဘာသ နွံပိုန်ရာမညနိကာယ ဘာရုင်ဒါန်၊ ဍုင်လၟိုင်၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်ဝွံ ဟိုတ်မယိုက်ဂၠေင်လဝ် လျိုင်သာသနာ ပ္ဍဲပရိယတ် မဖျေဟ်ကၠုင်လိက် သၞာံဗွဲမလအ် ပွိုင် ၂၅ သၞာံပြင်င်တုဲ ကလိဂွံ ဒုင်ဗဂိန် တဆိပ်ကြာ အ္စာလိက် "မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ"၊ နူကဵု ဂကောံရာမညသံဃာနုဂ္ဂဟဂှ် ဗ္ဂိန်ကဵု တဆိပ်ကြာအ္စာလိက် "ဂုဏဝိသိဋ္ဌ ရာမညဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ"။ ပါဲနူဂှ်တုဲ လျိုင်ပကင်ရင် လပါ်သာသနာ လပါ်အလဵုအသဳဍုင်မ္ဂး နဒဒှ် ဝိနဲဓိုရ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ရေဝ်။ အခိင်ကိုပ်ကၠာ ဟွံဒက်ပ္တန် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယတေအ် ပ္ဍဲသင်မန် နွံဂကောံဇၞော် ရာမညမဟာသံဃသမဂ္ဂဳရ။ ပ္ဍဲဂကောံဏအ် ကေတ်လဝ် တာလျိုင် နဒဒှ် ဥက္ကဋ္ဌ။ တုဲပၠန် လပါ်ဂကောံဂေါပက ကျာ်ကေလာသ ဍုင်လၟိုင်ဂှ်လေဝ် ကေတ်လဝ်တာလျိုင် နဒဒှ်ဥက္ကဋ္ဌကီုရ။
ကဏ္ဍဒှ်မၞိဟ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]လၟောဝ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာသြဘာသဝွံ စူဠသက္ကရာဇ် (၁၂၉၈) သၞာံ၊ ဂိတုဒ္ဂိုန်(၃) မံက်၊ တ္ၚဲအဒိုတ်ဂှ် က္တဵုဒှ်မၞိဟ် နူဇရေင်နာဲမျှေန်၊ မိဣဗေန် ပ္ဍဲအရာပ်ကွာန်တၟိ၊ ကွာန်လၟိုင် (ဍုင်လၟိုင်) ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်၊ တွဵုရးဍုင်မန်ရ။ မိကဵုမၜါ ခုတ်လဝ်ကဵုယၟု မာံအံင်ယေန် (အောင်ရင်) ရ။ ပၞောဝ်ကောန်မွဲမိ မွဲမ နွံစှ်တၠ ကောန်တြုံ(၈)တၠ၊ ကောန်ဗြဴ (၂) တၠဂှ်၊ မာံအံင်ယေန်ဝွံ ဒှ်ကောန်တြုံ မရနုက်ကဵုပန်ရ။ ကောန်တြုံ ကောန်ဗြဴ စှ်တၠတုန် -
၁။ မာံထောန်သုင် (က) နာဲအၜဳ
၂။ မာံညုင်
၃။ မာံဗထောန် (က) နာဲအစော် (စုတိ)
၄။ မာံအံင်ယေန် (လၟေင်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠသြဘာသ)
၅။ မာံသာန်တေန် (က) နာဲနော် (စုတိ)
၆။ မိတေန်ယဳ (စုတိ)
၇။ မာံအံင်ကျဳ
၈။ မိယျေန် (စုတိ)
၉။ မာံချေတ်သိုင် (စုတိ)
၁၀။ နာဲဖေအံင် (က) နာဲအခွာဲ
ကဏ္ဍဒှ်သာမဏဳ ခမဳ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ကာလလၟောဝ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠမာံအံင်ယေန် ကလိဂွံအာယုက် (၁၁) သၞာံဂှ် မိကဵုၜါပအပ်စွံ ဘာလကျာ် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်သောမ နွံပိုန်ဘာရုင်ဒါန်၊ ပွိုင်မွဲ သၞာံတုဲ ကာလစိုပ်အာယုက် (၁၂) သၞာံ စူဠသက္ကရာဇ် (၁၃၁၀) သၞာံ၊ မိကဵုမၜါ ဒုင်သဇိုင်ပစ္စယာနုဂ္ဂဟ ပအပ်ကၠေံ ကောန်ဗၠာဲ မာံအံင်ယေန် ပ္ဍဲအဝေါင်သာသနာ ကဵုသ္ပကၠေံသာမဏဳ ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အ္စာသောမတုဲ ခုတ်ကဵုလဝ်ယၟု ထပိုယ်သြဘာသာရ။
အခိင်ကာလသ္ပပယျင်ဂွံဂှ် ဒကာပယျင် လဇုအ္စာသဝ်ဗု သမ္ဘာမိမာအေင် ကေုာံ မိအနန္တဂုဏ် မိဣဗေန်၊ ဒုင်သဇိုင်ထံက်ပင်ဒကာပစ္စယ်တုဲ ကျာ်ဇၞော်အ္စာနန္ဒသာရ (ကွာန်ကၟာဝက်) ဒှ်အ္စာဥပ္ပဇျာဲတုဲ ပထမ အ္စာကမ် တၠဂုဏ်အ္စာဝိသုဒ္ဓ (ကွာန်တၟအ်ကၞေင်) ဒုတိယအ္စာကမ် တၠဂုဏ်အ္စာဣန္ဒက (လၟိုင်)၊ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် (၁၃၁၈) သၞာံ၊ ဂိတု ပသာ် (၈) မံက်ဂှ် နူဘဝသာမဏဳ ထပိုဲသြဘာသဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်ဘဝဘိက္ခုမွဲ မပြဲပြဲ နကဵုယၟုခမဳသြဘာသဂှ် ပ္ဍဲခဏ္ဍသီ တၠအရှန်ဇရေင်ကျာ်ကေလာသ ကွာန်လၟိုင် ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်ရ။
ကဏ္ဍကတ်ပညာ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]လၟောဝ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာသြဘာသဝွံ နူဂွံအာယုက် (၁၁) သၞာံဂှ် နဒဒှ်ကွးဘာ စကတ်လိက် ဂတဵုဇၞော်မန် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အ္စာသောမ၊ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် (၁၃၁၀) သၞာံ၊ ကာလစိုပ်အာယုက် (၁၂) သၞာံဂှ် ဒှ်သာမဏဳတုဲ စကတ်ပ္ဍောန်သှ်ဇျာဲ မပ္တံ သၠပတ်ပရိုတ်တအ်ဂှ် သက္ကရာဇ် (၁၃၁၁) သၞာံ၊ ကာလဂွံအာယုက် (၁၃) သၞာံဂှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာ သောမ ပလံင်ဗစိုပ်ဏာ တိုက်ပရိယတ္တိမန်ဘာတိုက် ကွာန်တၟအ်ကၞေင် ကဵုကတ်လိက် ဇရေင်တၠဂုဏ်အ္စာဝိသုဒ္ဓ (ဥက္ကဌ ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ တြေံ) ရ။
သက္ကရာဇ် (၁၃၁၄) သၞာံ ကာလဂွံအာယုက် (၁၆) သၞာံဂှ် ဇရေင်တၠဂုဏ်အ္စာကောန်ကၠဵု (ယၟုခမဳညးသမ္တီဟွံဒး ဗွဲကြဴ ညးရာံတိတ်အာ) ဘာသဳ၊ ဍုင်မုဟ်ဍုင်ရ။ သက္ကရာဇ် (၁၃၁၅) သၞာံ ဂှ်ကလေင်ကတ်လိက် ပရိယတ္တိမန် ပ္ဍဲဘာကၠအ်ပၞဟ် ဍုင်မုဟ်ဍုင် ဇရေင်တၠဂုဏ်အ္စာကေတု၊ သက္ကရာဇ် (၁၃၁၆) သၞာံဂှ် ဂွံဇၞးကေတ်တန်ဍောတ်၊ သက္ကရာဇ် (၁၃၁၇) သၞာံဂှ် ဂွံအံင်ဇၞးကေတ် တန်ဒေါဝ် နူအလဵုအသဳရ။ သက္ကရာဇ် (၁၃၁၈) သၞာံဂှ် ပြာပ်အာဘာသုမင်္ဂလရာမိက ကွာန်မုဟ်ဒဵု တကအ်ခၟိုင်ကတ်လိက် ဇရေင်အ္စာဂုဏ်အ္စာဝါယမ ဗွဲမွဲဝှ်တုဲ သၞာံဂှ်ပၠန် ကလေင်စဴကၠုင် ကွာန်လၟိုင် အဃောဒှ်ဒၟံင် ဘဝသာမဏဳသီုကဵု ဟွံဂွံဆက်ကတ်လိက်ဂှ် ဒးမင်ဘာ ပဒတဴဝှ် ပ္ဍဲဘာရုင်ဒါန် ဌာန်ကွာန်ဇကု ပွိုင်မွဲသၞာံရ။ သက္ကရာဇ် (၁၃၁၉-၁၃၂၀) သၞာံဂှ် တၠဂုဏ်အ္စာဝိသုဒ္ဓ ကော်ဏာ ကွာန်တၟအ်ကၞေင် ဘာတိုက်ပၠန်တုဲ ဘိုင်ဖျေံလိက်ဗၞတ် (၂) ဝှ်ရ။ သက္ကရာဇ် (၁၃၂၀) သၞာံဂှ်ဟေင် ရန်ကဵု ဂွံဒှ်ဗဟုသုတညိဂးတုဲ တိုန်စိုပ်ဍုင်လ္ဂုင် ပဒတဴ ဗၞတ်ၜါဂိတုတုဲ သၞာံဂှ်ပၠန် ပြာပ်အာ ဘာကျာ် ဍုင်ပံင် ဆက်ကတ်လိက် ပရိယတ္တိ ဇရေင်တၠဂုဏ်အ္စာသာရ။ ဗၞတ် (၁) ဝှ်ရ ။ သက္ကရာဇ် (၁၃၂၁) သၞာံဂှ် ပြံင်စိုပ်အာကွာန်ရုတ်တံင် ဆက်ကတ်လိက် ဇရေင်ကျာ်ဇၞော်အ္စာနန္ဒသာရ ဗၞတ် (၂) ဝှ်တုဲ ဟိုတ်နူကျာ်ဇၞော် အ္စာနန္ဒသာရ ခန္ဓကာယ ဟွံဍိုပ်ဍဴ ဒုင်စသိုင်ယဲဝေဒနာ ဆက်ဘိုင်ဖျေံလိက် ဗၞတ် (၂) ဝှ်ရ။ သက္ကရာဇ် - ၁၂၃၄ သၞာံ၊ က္လိဂွံ ခမဳတြဴဝှ် ရန်ကဵုဂွံပရံင် တိုန်ဏှ်ပရိယတ်တုဲ ပြာပ်တိုန်စိုပ် ဍုင်အင်ဝ ပဒတဴဗၞတ် (၄) ဝှ် တုဲသက္ကရာဇ် ၁၃၂၈- သၞာံဂှ် က္လေင်စဴကၠုင် ဌာန်တိုပ်သုက် ကွာန်လၟိုင် ဘာရုင်ဒါန်တုဲ စဖျေံကၠုင်လိက်ရ။
ကဏ္ဍဖျေံလိက်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ၜိုန်ဒှ်အကြာ အခိင်ကတ်လ္ၚတ်လိက်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၁၉-၁၃၂၀ သၞာံဂှ် ကေင်ဘိုင်ဖျေံလိက်ဗၞတ် (၂) ဝှ် ပ္ဍဲကဵုတိုက်ပရိယတ္တမန် ဘာတိုက် ကွာန်တၟအ်ကၞေင် ပ္ဍဲကဵုသက္ကရာဇ် ၁၃၂၁ - ၁၃၂၃ သၞာံဂှ် ဟိုတ်နူကဵု တၠဂုဏ်အ္စာနန္ဒသာရ၊ ကွာန်ရုတ်တံင် ဒှ်ယဲဝေဒနာဂိယဲတုဲ ကေင်ကဵုလဝ်အရီုဗင် ဘိုင်ဖျေံလဝ်လိက် ဗၞတ် (၂) ဝှ် ပ္ဍဲဘာ ရုတ်တံင် ကွာန်ရုတ်တံင်ရ။ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၂၈ သၞာံဂှ် စဖျေံ လိက်ပ္ဍဲ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုင်ဒါန် ကွာန်လၟိုင်ရ။
ကဏ္ဍလဟဵုပ္တိုန် အရာဝတ္ထု မဒှ်အထံက်သာသနာ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]နူကဵုကျာ်ဇၞော်အ္စာဣန္ဒကမဟာထေရ် (စဴအာဘဝပရလိုက်)သၠးကၠေံကမၠောန်ကေင်ကာ ဘာရုင်ဒါန်အိုတ် ဇူကၠေံၜိုဟ်ၜိုဟ်သြိုဟ်သြိုဟ်တုဲ ကမၠောန်မင်မွဲအုပ်ဓုပ် ပ္ဍဲဘာရုင်ဒါန် အိုတ်သီုတအ်ဂှ် လၟောဝ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠသြဘာသ ကေတ်ကၠုင်လဝ်တာလျိုင် လဟဵုပတိုန်မပ္တံဘာဇၞော် ဘာကုဋ်၊ ကောန်ကတ်လိက် ဘာကဵုပိုန် သ္ဘင်ဓရ်၊ ဇြပ်မင်သဳတအ်ရ။
ကဏ္ဍတာလျိုင်ဂကောံ မဆေင်စပ်ကဵုသာသနာ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]သက္ကရာဇ် - ၁၃၆၉ သၞာံ၊ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် (၁၃) မံက် နူကဵုအလဵုအသဳ သံဃမဟာနယကကၟိန်ဍုင် ခါန်ကၞက်ပတိုန်လဝ်ကဵု ကဆံင်ဝိနဲဓိုရ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ရေဝ်၊ သံဃသမုတ္တိကေုာံ ဥက္ကဋ္ဌဍုင်လၟိုင်ရ။ ပ္ဍဲပကောံဂေါပက ကျာ်ကေလာသ ဍုင်လၟိုင်ဂှ် နဒဒှ်ဟိတဓရ၊ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ ဗွဲလၟေင်လၟေင် ကေင်ကေတ်ကၠုင်လဝ် တာလျိုင်ရ။
ပ္ဍဲပစ္စုပ္ပန်လၟုဟ်ဏအ် နူကဵုဥက္ကဋ္ဌဂေါပက ကျာ်ကေလာသ ကျာ်ဇၞော်တၠဂုဏာလင်္ကာရ ဘာကျာ်ဍုင်လၟိုင် က္လိလောန်စဴ အာသွဝ် ဘဝပရလိုက်တုဲဂှ် ကျာ်ဇၞော်တၠသြဘာသ ဆက်ကေတ်အာ တာလျိုင် နဒဒှ်ဥက္ကဋ္ဌဂေါပက ကျာ်ကေလာသကီု သီုကဵုဒှ်ညးဍိုက်ပေင် အာယုဝဎ္ဍိ ဂုဏာဝဎ္ဍိ ပညာဝုဎ္ဍိ နွံပိုန်ဘာတုဲ ဂကောံသင်ပန်ဘာ (ဘာကျာ်၊ ဘာရုင်ဒါန်၊ ဘာရာမည၊ ဘာမ္ၚဵုအံင်ဇၞး) သၟိတ်ပတိုန်လဝ် ဒဒှ်အ္စာတၠ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်လၟိုန်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဂကောံဂိုဏ်ဘာမြာင် သ္ကုတ်ရေဝ်သၟဝ်ကျာဂှ် ကျာ်ဇၞော် အ္စာတၠဘာဝင်ခဏ အာကၠုင်ချဳဓရာင်ဟွံမာန် မပ္တံကဵုကိစ္စဂိုဏ်နာနာသာ် ဟိုတ်နူပတုဲပၟိက် ဟွံသၟဟ်အစောံတုဲ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠသြဘာသ ကေတ်လဝ်တာလျိုင် နဒဒှ် အထံက်အ္စာတၠဂိုဏ် သ္ကုတ်ရေဝ်သၟဝ်ကျာရ။ ပ္ဍဲပစ္စုပ္ပန်ဏအ်ပၠန် က္လိဂွံလဝ် တာလျိုင်ဥက္ကဋ္ဌ ဂကောံရာမညမဟာသံဃသမဂ္ဂဳရ။ (တင်သမ္တီ ဂကောံဝွံ ဒက်ပတန်လဝ် နူကဵုသၞာံဒေါဝ်သာသနာ (၂၅၀၀) တေံရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် နူကဵုဒက်ပတန်လဝ်ဂကောံ ရာမညဓမ္မာစရိယတုဲဂှ် ဂကောံရာမညမဟာသံဃသမဂ္ဂဳသ္ပလဝ် ဂကောံတမ်တုဲ ဟွံချဳဒရာင်ရ။ ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယဟေင် ချဳဒရာင်ဒၟံင် ကမၠောန် သာသနာအလုံဂကောံရာမညနိကာယနာနာသာ်ရ။
ကဏ္ဍက္လိဂွံတဆိပ်ကြာဗြနာံ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ သြဘာသဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၅ သၞာံဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုင် ဗဂိန်ကဵုတဆိပ်ကြာ အ္စာလိက် "မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ" တဆိပ်ကြာအ္စာလိက် ဂုဏဝိသိဋ္ဌ ရာမညဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ နူကဵုဂကောံရာမညသံဃာနုဂ္ဂဟ ပတိုန်ဂုဏ်စရာဲ အပ်ပြာပ်ကဵု ကုအ္စာလိက်ဖျေံကၠုင်လိက်ပရိယတ် ဟွံဂွံသ္ကုတ်ခြာ ပေင် (၂၅) သၞာံဂှ်လေဝ် ဂွံဒုင်ဗဂိန်ကေတ်ကီုရ။
စဳပျးစရာဲဂုဏ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]"တီဒတုဲဖိုလ် ဒှ်ဂုဏ်၊ တီဂုဏ် ဒှ်စရာဲ၊ တီစရာဲ ဒှ်ခန်လ္ၚတ်" ရန်ကဵုဂလာန်သာ်ဏအ်တုဲ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ရာမညနိကာယ ဘာရုင်ဒါန်၊ ဍုင်လၟိုင် ဂွံတန်တဴကၠုင် ဗွဲမလံလကာဖာမာန်ဂှ် ပၞောဝ်ကဵုအ္စာလိက် မပတုဲကၠုင်ဒတုဲဖိုလ် ဖျေံကၠုင်လိက်အဆက်က်ဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာသြဘာသဝွံ ပါလုပ်လၟိဟ် အ္စာလိက်မွဲဇကုကီုတုဲ ဂုဏ်ညးလ္တူ တိုက်လိက်နွံတဴရ။ ဟိုတ်နူပံက်လဝ် တိုက်လိက်ပရိယတ္တိမန်တုဲ ဂွံစရာဲဘာ စရာဲဌာန် စရာဲဂကူ စရာဲသာသနာမန် ဗွဲစၟတ်ရ။ အရာမဒှ်စရာဲဂှ် ပိုဲသဒးဂၠာဲခန်လ္ၚတ်ရ။
နူကျာ်ဇၞော်အ္စာသြဘာသ စဖျေံကၠုင်လိက် ပ္ဍဲတိုက်လိက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုင်ဒါန် သက္ကရာဇ် ၁၃၂၈ သၞာံတေံ စဵုကဵုပစ္စုပ္ပန်လၟုဟ်မာန်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵုစိုတ်ဓာတ် သန္နိဌာန်ယိုက်ဂၠေင် သဇိုင်ဝန် သာသနာဗိုန်ဗတ်ခိုင်ကၠိုက်ရောင်ဂှ် သီုဟွံဒးလ္ၚတ် ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်မွဲသာ် ကၠးဖ္ဍးမံင်တုဲ ဂွံတီကေတ်မာန်ရ။
လောန်ကၠုင်ၜိုတ် (၂ဝ) သၞာံပြင်တေံ အဲညးပကောံပကေဝ် အတ္ထုပ္ပတ္တိဏအ် ကေင်အာဝေင်လဝ်ကွာန်ကြေဝ်ဏာ ဘာဇၞော်တုဲ တၠဂုဏ်အ္စာသုဝဏ္ဏ ညးကေင်ဟီုထိုင်သးလဝ် တၠဂုဏ်အ္စာ ဘာရုင်ဒါန် (ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠသြဘာသ လၟုဟ်ဏအ် မိက်သ္ဂး) ရဴဝွံမ္ဂး "တၠဂုဏ်အ္စာ ဘာရုင်ဒါန်မွဲ ဇဲခိုဟ်ကွေံကွေံ ညးဖျေံမင်လိက် နူကဵုတန်မူလ စဵုကဵုတန်ဇၞော် မွဲမွဲတ္ၚဲ (၅၊၆) ဗွဟ် နူဂယးစဵုကဵုစိုပ် ဗ္တံဇကုမွဲဓဝ်" ရ။
သက္ကရာဇ် - ၁၃၇၅ သၞာံ၊ ပ္ဍဲသဘင်တ္ၚဲဝိဇာတ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ သဳလာစာရ၊ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာဗ္ဂေါသၟဝ်၊ ဍုင်မတ်မလီုဂှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဝိသာရဒ (ပါဠိပါရဂူ) ဘာဓမ္မစက် ကွာန်ကြေဝ်ဏာ၊ အဃောညးမြော်လဝ် သြဝါဒထၟံက်ထ္ၜးလဝ် စရာဲကျာ်ဇၞော်အ္စာသဳလာစာရ သီုညးဖက်ထၟံက်ထ္ၜးဏာလဝ် စရာဲ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ သြဘာသ ရဴဝွံမ္ဂး "ယဝ်ရ တၠဂုဏ်အ္စာ သြဘာသ (ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ သြဘာသ လၟုဟ်ဏံ မိက်သ္ဂး) ဆက်ဖျေံမံင်လိက်ဖိုဟ်မ္ဂး တၠဂုဏ်အ္စာ ဖျေံလိက်လအ်အိုတ်မွဲ ပ္ဍဲဗွိုင်အ္စာလိက်မန်ဂမၠိုင်ရ။"
ရမျာင်ဟီုထိုင်သး အကြာညးမကေင်ဒှ်လဝ်ကွးကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠသြဘာသ ဟီုမံင် တၠဂုဏ်အ္စာသြဘာသဂှ် ဟွံဗက်စပၟိက်ဆန္ဒ ဟွံလွဳကွးအရင်ရ။ ကောန်ကတ်လိက် မဒှ်ကွးညးသီုဖအိုတ်ဂှ် ညးဆက်ဆောံတုပ်သၟဟ် ဗၠေတ်ကဵုစေဝ်ပၞောန် မပတံကဵုဟွံလ္ၚောဝ်ကျာ် ဟွံစှ်ေပိဏ္ဍပါတ် သီုဟွံမွဲကဵုအခေါင် ဗဵုပေဲါသဘင်မ္ဂး ဍောတ်ကဵုဒှ် ဇၞော်ကဵုဒှ် ညးဒုက်ကဵုလေံၜဝ်ဖအိုတ်ရ၊ မပတံကဵုက္ဍိုပ်ဂိ ဇကုကတဴ ယဲညိညိမ္ဂး ၜိုန်ရဒးဂြောပ်ဓလီုလဝ်ယာတ်ကီုလေဝ် ညးသၟဟ်အစောံမံင်မ္ဂး ဗွဟ်ဖျေံလိက်ညး ညးဟွံကဵုလီုအာရ။
ရန်ကဵုဟိုတ်ဂလာန်ထိုင်သး နူညးဂမၠိုင်တုဲ နဲကဲကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ သြဘာသဆေင်ကဵု ပရေင်အုပ်ဓုပ်တိုက်လိက် အုပ်ဓုပ်ကောန်ကွး သင်ကတ်လိက်တအ်ဂှ် ၜိုန်ဟွံဒှ်တဲလ္တူအိုတ်မွဲကီုလေဝ် ဟိုတ်နူညးမင်မွဲကၠုင်တိုက်ပရိယတ္တိမန် ရာမညနိကာယ ဘာရုင်ဒါန် ဗွဲမလံလကာဖာန်မာန်တုဲ ဒၞဲါဒးကေတ်ခန်လ္ၚတ် နွံတဴဗွဲစၟတ်ဨကန်ရ။ စရာဲဂုဏ် ညးလ္တူတိုက်လိက် လ္တူဂကူ ဘာသာသာသနာ ဇၞော်မောဝ်တဴ ဗွဲမလောန်ရောင်ဂှ် ညးချူလိက်ဏံမိက်ဂွံဟီုထိုင်သး ပျးကဵုအတ္တုပ္ပတ္တိ ကေုာံစရာဲဂုဏ်ညးဆဝွံကၠာရ။
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]လိက်အုပ်။ ။ဓမ္မကထာ (ပထမကၞပ်) စၟတ်သမ္တီ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠဘဒ္ဒန္တ သြဘာသမဟာထေရ်၊ ရာမညနိကာယ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုင်ဒါန်၊ ဍုင်လၟိုင်။