အက္ခရရဝ်မာန်
Romanization of Mon ဂှ် လိက်မန် ချူ နကဵု အက္ခရရဝ်မာန်/လေတ္တေန်။ IPA of Mon ချူ ဗွဟ်ရမ္သာင်မန် နကဵုသၞောတ်ဍုင်နာနာ။ လိက်ဂကူနာနာ ဗီုကဵု လိက်ကြုက်၊ လိက်သေံတအ်ဂှ် ကာလမချူလိက် ဗီုကဵု အဘိဓာန်စဏအ်မ္ဂး နွံဒၟံင်ဖအိုတ်ရ။ လၟုဟ် နကဵု ဘာသာမန်ပိုယ် ကလိဂွံကၠုင် မုက်လိက် ဝိက်ရှေန်နရဳ မွဲရတုဲ ပ္ဍဲကဵု ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် အရာၜါဝွံ သီုၜါဂှ် ပိုယ်ဒးစကာဟေင်ရ။ ဗီုမစကာတုန်၊ ဇၟာပ်ဝေါဟာရမွဲမွဲဂှ် ပါဲနူ မချူ နကဵု အက္ခရ်မန်တုဲ Romanization ကေုာံ IPA ဒးနွံကီုရ။
ဥပမာ
နိရုတ်; နူ (မန်တြေံ) ကျာက် (လဆောဝ်) ကျေက်
ဗွဟ်ရမ္သာင်; IPA /kyac/,
စၞးနာမ်/ နာမ်; ကျာ် (kyāk) ဣဓိကြဳဇှ် ဟွံသေင်မ္ဂး မပတှ်ေကေတ် မဒှ်ညးမဂွံလဝ် စၟိန်ပြမာန် စက္ကဝါ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး မဒှ်ညးမသၠဲပြဲ မနွံကဵု ဣဓိကြဳဇဟ်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး အရာမပစၞး ကုဣဓိကြဳဇှ်၊ ပူဂိုလ်ဂှ်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာၜါဝွံ ညံင်ဂွံပလဝ်ဒတန် ဖျေဟ်လဝ် ကိုန်ဂစိုတ်ဂှ် နွံပၟိက်ကၠုင်ရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲအရာမချူ လိက်မန် နကဵု အက္ခရရဝ်မာန်ဂှ် ဒှ်အရာ ကိစ္စဇၞော်မွဲရ။ ဥပမာ ကျာ် ဂှ် ပိုယ်တအ် ဗက်ကဵု ရမ္သာင်တုဲ ဗီုညးကဵုညး မချူကၠုင်ဒၟံင်ဂှ် ယဝ်ရ ဝေင်ပါဲမာန်မ္ဂး ခိုဟ်ကီုရ။
တမ်ရိုဟ် (Resource)[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လိက်မန် မချူ နကဵု အက္ခရရဝ်မာန်ဂှ် စချူကၠုင် နူကဵု အခိင်ရဲရးပလိုတ်တအ် မစုက်လုက် ကုလိက်မန် နူလက်ထက်တၠညးသၟိင်ဓမ္မစေတဳတေအ် (ကိုပ်ကၠာဂှ်လေဝ် ဒှ်မာန်)။ စိုပ်လက်ထက် အင်္ဂလိက်ဂှ် စကာဂၠိုင်ကၠုင်၊ အဘိဓာန်လိက်တၟအ်မန်၊ သီုကဵု လိက်ကၞပ်မန် မချူ နကဵုRomanization လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။ ပါဲနူ တၠပညာရးပလိုတ်တအ်တုဲ တၠပညာမန် ဗီုကဵု အစာထောန်ဝေ လေဝ် ပ္ဍဲ အဘိဓာန်ညးဂှ် ညးစုတ်လဝ် သီု IPA နွံကီုရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵု သဘင်ဗွဟ်လိက်စံင် စပ်ကဵုအရေဝ်ဘာသာမန် မကၠောန်ဗဒှ် နကဵု အေန်သတဳကျုတ်ဘာသာမန်ပိုယ် ပ္ဍဲကဵု ဇာန်နဝါရဳ ၃၀၊ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု တၠဂုန်အစာရာဝိက ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ကီုရ။
တၞဟ်န ဂွံသ္ၚေဝ်ဂၠေပ်လောဲသွာတုဲ ဒုင်သဇိုင် ကု ညးရးပလိုတ် (အခိင်လၟုဟ်) ဗွဲတၟေင် Mathias Jenny နူလိက် The Verb System of Mon, 2005 ကဵု နဲတၠဂုန်အစာရာဝိကၜါဝွံ ပိုယ်ဒုင်သဇိုင် အဓိက နဒဒှ် တမ်ရိုဟ်ပိုယ်ရ။
လိက်မန် နကဵု အက္ခရရဝ်မာန် (Romanization of Mon)[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ဗျည်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| က | ခ | ဂ | ဃ | ၚ | |
| Jenny | k | kh | g | gh | ṅ |
| Ravika | k | kh | g | gh | ṅ |
| စ | ဆ | ဇ | ဇျ | ည | |
| Jenny | c | ch | j | jha | ñ |
| Ravika | c | ch | j | jha | ñ |
| ဋ | ဌ | ဍ | ဎ | ဏ | |
| Jenny | ṭ | ṭh | ḍ | ḍh | ṇ |
| Ravika | ṭ | ṭh | ḍ | ḍh | ṇ |
| တ | ထ | ဒ | ဓ | န | |
| Jenny | t | th | d | dh | n |
| Ravika | t | th | d | dh | n |
| ပ | ဖ | ဗ | ဘ | မ | |
| Jenny | p | ph | b | bh | m |
| Ravika | p | ph | b | bh | m |
| ယ | ရ | လ | ဝ | သ | |
| Jenny | y | r | l | w | s |
| Ravika | y | r | l | w | s |
| ဟ | ဠ | ၜ | အ | ၝ | |
| Jenny | h | ḷ | ḅ | a | mb |
| Ravika | h | ḷ | ṗ | a | ḅ |
| ၐ | ၑ | ||||
| ṡ | ṣ |
တင်သွက်ဂွံဒးချပ်
ပ္ဍဲကဵု ဗျည်ဏအ်ဂှ် အက္ခရ် ၜ ကဵု ၝ ၜါဏအ်ဟေင်ရ တၟေင်တၞဟ်ခြာရေင်သကအ်။ ၜ ဂှ် နူကဵု စၠောအ်အက္ခရ်လိက်တၟအ်တအ်လေဝ် စကာကၠာ ḅ တုဲ သွက် ၝ ဂှ် mb အတိုင် ပၟိက် Jenny ရ။ ဟီုမွဲသာ်ပၠန် အက္ခရ် ၝ ဂှ် နူတမ်တေအ် အက္ခရ် မ္ဗ။ အရာဝွံ ယဝ်ရ ကေတ် ပၟိက်တၠဂုန်အစာရာဝိက မ္ဂး ဗၠေတ်တၞဟ်ခြာအာ ကုလိက်တြေံတၞဟ်တအ် တုဲပၠန် ရမ္သာင်မန်ဟာ။ နကဵုလညာတ် တၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး ၜ ဂှ်ရမ္သာင်သာ၊ ḅ (ဗ) မဒှ်ရမ္သာင်ဇြိုင်တုဲ ၜ မစၠောအ်အက္ခရ (ḅ) ဂှ် ဟွံကိတ်ကဵု အခိုက်ရမ္သာင်မန်။ လညာတ်ဝွံ စှ်ေကဵု ယုတ္တိဗေဒကွေဟ်ရ။
စပ်ကဵု ဗျည်တုဲ ကာလချူတေအ် ယဝ်ရဒှ်ခက်ခုဲ မတက်နကဵု နိဂ္ဂဟိတ်မ္ဂး ဗီုဏအ် စၟတ်သမ္တီမာန်ရ။
ၜ = mp = ṗ
ၝ = mb = ḅ
ၚ = ng = ṅ
ကၟက်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| ကၟက် န | ကၞ (kṇa) /k͡na/ | ခၞ (khṇa) /kʰ͡na/ | ဂၞ (gna) /g͡nɛ/ | စၞ (cṇa) /c͡na/ | ဆၞ (chṇa) /cʰ͡na/ | ဇၞ (jna) /c͡nɛ/ | တၞ (tṇa) /t͡na/ | ထၞ(thṇa) /tʰ͡na | ဒၞ (dna) /d͡nɛ/ | ပၞ (pṇa) /p͡na/ | ဖၞ (phṇa) /pʰ͡na/ | ဗၞ (bna) /b͡nɛ/ | မၞ (mna) /m͡nɛ/ | သၞ (sṇa) /s͡na/ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ကၟက်မ | ကၟ (kma) /k͡ma/ | ခၟ (khma) /kʰ͡ma/ | ဂၟ (gma) /g͡mɛ/ | စၟ (cma) /c͡ma | ဆၟ (chma) /cʰ͡ma/ | ဇၟ (jma) /c͡mɛ/ | တၟ (tma) /t͡ma/ | ထၟ (thma) /tʰ͡ma/ | ဒၟ (dma) /d͡mɛ/ | ပၟ (pma) /p͡ma/ | ဖၟ (phma) /pʰ͡ma/ | ဗၟ (bma) /b͡ma/ | လၟ (lma) /l͡mɛ/ | သၟ (sma) /s͡ma/ |
| ကၟက်ယ | ကျ (kya) /k͡ʒa/ | ချ (khya) /t͡ʃa/ | ဂျ (gya) /d͡ʒɛ/ | စျ (cya) /c͡ja/ | ဆျ (chya) /cʰ͡ja/ | ဇျ (jya) /cʰ͡ja/ | တျ (tya) /t͡ja/ | ထျ (thya) /tʰ͡ja/ | ဒျ (dya) /d͡jɛ/ | ပျ (pya) /p͡ja/ | ဖျ (phya) /pʰ͡ja/ | ဗျ (bya) /b͡jɛ/ | မျ (mya) /m͡jɛ/ | သျ (sya) /s͡ja/ |
| ကၟက်ရ | ကြ (kra) /k͡ra/ | ခြ (khra) /kʰ͡ra/ | ဂြ (gra) /g͡rɛ/ | စြ (cra) /c͡ra/ | ဆြ (chra) /cʰ͡ra/ | ဇြ (jra) /c͡rɛ/ | တြ (tra) /t͡ra/ | ထြ (thra) /tʰ͡ra/ | ဒြ (dra) /d͡rɛ/ | ပြ (pra) /p͡ra/ | ဖြ (phra) /pʰ͡ra/ | ဗြ (bra) /b͡rɛ/ | မြ (mra) /m͡ra/ | သြ (sra) /s͡ra/, /s͡rɛ/ |
| ကၟက်လ | ကၠ (kḷa) /k͡la/ | ခၠ (kḷa) /kʰ͡la/ | ဂၠ (gla) /g͡lɛ/ | စၠ (cḷa) /c͡la/ | ဆၠ (chḷa) /cʰ͡la/ | ဇၠ (jla) /c͡lɛ/ | တၠ (tḷa) /t͡la/ | ထၠ (thḷa) /tʰ͡la/ | ဒၠ (dla) /d͡lɛ/ | ပၠ (pḷa) /p͡la/ | ဖၠ (phḷa) /pʰ͡la/ | ဗၠ (bla) /b͡la/ | မၠ (mla) /m͡la/ | သၠ (sḷa) /s͡la/ |
| ကၟက်ဝ | ကွ (kwa) /k͡wa/ | ခွ (khwa) /kʰ͡wa/ | ဂွ (gwa) /g͡ʋɛ/ | စွ (cwa) /c͡wa/ | ဆွ (chwa) /cʰ͡wa/ | ဇွ (jwa) /c͡ʋɛ/ | တွ (twa) /t͡wa/ | ထွ (thwa) /tʰ͡wa/ | ဒွ (dwa) /d͡ʋɛ/ | ပွ (pwa) /p͡wa/ | ဖွ (phwa) /pʰ͡wa/ | ဗွ (bwa) /b͡ʋɛ/ | မွ (mwa) /m͡ʋɛ/ | သွ (swa) /s͡wa/ |
| ကၟက်နာနာ | ဇ္ၚ | တ္ၚ | ပ္ၚ | ဗ္ၚ | မ္ၚ | သ္ၚ | အ္ၚ | က္ည | ဂ္ည | ဒ္ည | ပ္ည | က္ဍ | ခ္ဍ |
သွိုရ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| အ | အာ | ဣ | ဣဳ | ဥ | ဥူ | ဨ | အဲ | သြ | အဴ | အံ | အး | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jenny | a | ā | i | ī | u | ū | e | ai | o | āi/oi | aṁ/aṃ | aḥ |
| Ravika | a | ā | i | ī | u | ū | e | à | o | á | å | ä |
| Shorto | a | ā | i | ī | u | ū | e | ei | o | au | å | aḥ |
တင်မဒးချပ်
ပ္ဍဲကဵုသွိုရ်ဏအ်ဂှ် အရာမဒးချပ် "အဲ၊ အဴ၊ အံ၊ အး"။ ယဝ်ရ ဒုင်တဲ နဲတၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး ချူစလောဲသွာ။ ဆဂး ကိတ်ညဳကု သဒ္ဒဗေဒ ဟာ၊ အရာဏအ် ပိုယ်ဒးချပ်။
စပ်ကဵု သွိုရ် အဲ ကဵု အဴ ဂှ် ဆက်လ္ၚတ်အာပၠန်။
စပ်ကဵု "အဲ" နကဵု လညာတ်တၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး Jenny မစကာလဝ် ai ဂှ် ဟွံတိတ်ရမ္သာင် အဲ၊ တိတ်ရမ္သာင် အာဲ၊ မဒှ် အတိုင်ရမ္သာင်သံသကြိုတ်။ ပၟိက် Shorto ဂှ် ညံင်ကဵု ကိတ်ညဳဂၠိုင်ညိ။ နကဵုအဲနာဲဗဳထဝ် မလ္ၚတ်ရံင်ကဵု အခိုက်ချူလိက်ကြုက် Mandarin Pinyin (ချူကြုက် နကဵု မလိက်ရဝ်မာန်) Simple Final ၆ မဂှ် e ကဵု ပ္ဍဲ compound final ၁၃မဂှ် ei ၜါဏအ် ကြပ်ကဵု ရမ္သာင်အဲ ဂၠိုင်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကေတ်ပၟိက် Shorto ei မ္ဂး ဟွံပရေအ်ကွေဟ်ဟ်ရ။
စပ််ကဵု "အဴ" နကဵု လညာတ်တၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး Jenny မစကာလဝ် āi/oi ဂှ်လေဝ် ဟွံဒးဂၞပ်ကွေဟ်ဟ်။ ပၟိက် Shorto မစကာလဝ် au ဂှ် ဒးရးဂၠိုင်။
စပ်ကဵု "အံ" Jenny ဂှ် ကေတ်လဝ် အတိုင်သံသကြိုတ်/ပါဠိ၊ တုဲ မလေပ်ထုဲကဵု ဂစိုတ်တအ် ဒှ်မာန်ဂှ်ရ ပၟိက် Shorto ကဵု တၠဂုန်အစာရာဝိက မစကာလဝ် å ဂှ် ဒးရးဂၠိုင်။
စပ်ကဵု "အး" ဂှ် လညာတ်တၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး နကဵုလိက်ဂၠးတိ ဗွဲမဂၠိုင် မလေပ်ချူ ah သၟးရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု လိက်မန်ဂှ် မလေပ်ထုဲကဵု ဂစိုတ် ဟ် ဒှ်မာန်ဂှ်ရ ယဝ်ရ စၟတ်သမ္တီကေတ် ä မ္ဂး ဒးရးဂၠိုင်။ (ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵု simple final မ္ဂး ä စကာတုဲ နကဵု compound final မ္ဂး ah ဗီုဏအ် စၟတ်သမ္တီမာန်ဟာ)
ဂစိုတ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| သွိုရ် | a | ā | i | ī | u | ū | e | à | o | á | å | ä |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ဂစိုတ်က် | -ak | -āk | -ik | -uk | -ek | -ok | -åk | -iuk | ||||
| ဂစိုတ်င် | -aṅ | -āṅ | -iṅ | -uṅ | -eṅ | -oṅ | -åṅ | -iuṅ | ||||
| ဂစိုတ်တ် | -at | -āt | -it | -ut | -et | -ot | -iut | |||||
| ဂစိုတ်န် | -an | -ān | -in | -un | -en | -on | -iun | |||||
| ဂစိုတ်ပ် | -ap | -āp | -ip | -up | -ep | -op | -iup | |||||
| ဂစိုတ်မ် | -am | -ām | -im | -um | -em | -om | -ium | |||||
| ဂစိုတ်ယ် | -ay | -āy | -uy | -ey | -oy | -iuy | ||||||
| ဂစိုတ်ဝ် | -aw | -āw | -iw | -īw | -uw | -ew | -ow | -iuw | ||||
| ဂစိုတ်ဟ် | -ah | -ih | -uh | -eh | -oh | -iuh | ||||||
| ဂစိုတ်အ် | -aâ | -eâ | -oâ | -iuâ |
တင်မဒးချပ်
စပ်ကဵု ဂစိုတ်အ် ဂှ် ပ္ဍဲလိက်တြေံတေအ်ဂှ် ညးစုတ်ဆ ' ဥပမာ ဂိရ်ဂေါအ် (girgo')၊ ဒုင်တဲ လညာတ်တၠဂုန်အစာရာဝိကမ္ဂး ဒှ်အာ girjgoâ
ဗွဟ်ရမ္သာင် IPA[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ဗျဉ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ပ္ဍဲကဵု ဗွဟ်ရမ္သာင်ဝွံ စၞးမဗက် အတိုင်လၟေင်အခိုက်တြေံဂှ် အဲဖျေဟ်လဝ် သ္ၚိအင် မဗက်သၞောတ်ရမ္သာင်ပန် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံ။
| သာ | သာဇြိုဟ် | ဇြိုင် | ဇြိုင်ဇြိုဟ် |
|---|---|---|---|
| အ (a) /ʔa/ | အ (ga) /ʔɛ̀/ | ||
| က (ka) /ka/ | ခ (ka) /kʰa/ | ဂ (ga) /kɛ̀/ | ဃ (gha) /kʰɛ̀ˀ/ |
| င (ṅa) /ŋa/ | - | ၚ (ṅa) /ŋɛ̀/ | - |
| စ (ca) /ca/ | ဆ (ca) /cʰa/ | ဇ (ja) /cɛ̀/ | ဇျ (ja) /cʰɛ̀/ |
| ည (ña) /ɲa/ | - | ည (ña) /ɲɛ̀/ | - |
| ဍ (ḍa) /ɗa/ | - | ဍ (ḍa) /ɗɛ̀/ | - |
| ဏ (ṇa) /na/ | - | န (na) /nɛ̀ˀ/ | - |
| တ (ta) /ဋ (ṭa) /ta/ | ထ (ta) /ဌ (ṭha) /tʰa/ | ဒ (da) /da/ | ဓ (dha) /tɛ̀(?)/ |
| ပ (pa) /pa/ | ဖ (pha) /pʰa/ | ဗ (ba) /pɛ̀/ | ဘ (ba) /pʰɛ̀/ |
| မ (ma) /ma/ | - | မ (ma) /mɛ̀/ | - |
| ယ (ya) /ya/ | ယှ /ɕa/ | ယ (ya) /yɛ̀/ | ɕɛ̀ˀ/ |
| ရ (ra) /ɺa/ | - | ရ (ra) /rɛ̀/ | |
| လ (la)/ဠ (ḷa) /la/ | လှ/ /ɫˀ/ | လ (la) /lɛ̀/ | ɮɛ̀/ |
| ဝ (wa) /wa/ | ဝှ/သွ /ɧ/ | ဝ (wa) /ʋɛ̀/ | ဇွ ʋɛ̀/ |
| သ (sa) /sa/ | - | ဇြ/သ္ဇ /zɛ̀/ | - |
| ဟ (a) /ha/ | /ɦa/ | သ္ၚ /hɛ̀/ | ɦɛ̀ |
| ၜ (ḅa) /ɓa/ | ၑ (ṣa)/ʃa/ | ၝ (mba) /ɓɛ̀/ | ၐ (ṡa) ʒɛ̀ |
ပ္ဍဲကဵု ဗျည်ဏအ် စပ်ကဵု ရမ္သာင် ဍ ဂှ် ပိုယ်တအ် ဒးချပ်ညိ။
ကြဴနူ မစၟဳစၟတ် နကဵု IPA Reader[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| သာ | သာဇြိုဟ် | ဇြိုင် | ဇြိုင်ဇြိုဟ် |
|---|---|---|---|
| အ (a) /ʔa/ | အ (a) /ʔɛ̀/ | ||
| က (ka) /ka/ | ခ (ka) /kʰa/ | ဂ (ga) /kɛ̀/ | ဃ (gha) /khɛ̀ˀ/ |
| င (ṅa) /ŋa/ | - | ၚ (ṅa) /ŋɛ̀/ | - |
| စ (ca) /ca/ | ဆ (ca) /cʰa/ | ဇ (ja) /cɛ̀/ | ဇျ (jha) /chɛ̀/ |
| ည (ña) /ɲa/ | - | ည (ña) /ɲɛ̀/ | - |
| ဍ (ḍa) /ɗa/ | - | ဍ (ḍa) /?ɛ̀/ɖʱɛ̀(?) | - |
| ဏ (ṇa) /na/ | - | န (na) /nɛ̀/ | - |
| တ (ta) /ဋ (ṭa) /ta/ | ထ (ta) /ဌ (ṭha) /tʰa/ | ဒ (da) /dɛ̀/ | ဓ (dha) /dhɛ̀/ |
| ပ (pa) /pa/ | ဖ (pha) /pʰa/ | ဗ (ba) /pɛ̀/ | ဘ (ba) /phɛ̀/ |
| မ (ma) /ma/ | - | မ (ma) /mɛ̀/ | - |
| ယ (ya) /?a/ jɛ̀ (?) | ယှ /ɕa/ | ယ (ya) /?ɛ̀/ʎɛ̀ (?) | ?/ɕɛ̀/ |
| ရ (ra) /ɺa/ | - | ရ (ra) /rɛ̀/ | |
| လ (la)/ဠ (ḷa) /la/ | လှ/ /ɫa/ | လ (la) /lɛ̀/ | lhɛ̀/ |
| ဝ (wa) /wa/ | ဝှ/သွ (swa) /fa/ | ဝ (wa) /wɛ̀/ | ဇွ (jwa) /ʍɛ̀/ |
| သ (sa) /sa/ | - /ʂa/ | ဇြ/သ္ဇ /zɛ̀/ | - /zhɛ̀/ |
| ဟ (a) /ha/ | /ɦa/ | သ္ၚ /hɛ̀/ | ɦɛ̀ |
| ၜ (ḅa) /ɓa/ | ၑ (ṣa) /ʂa/ | ၝ (mba) /ɓɛ̀/ | ၐ (ṡa) /ɕhɛ̀/ |
သွိုရ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| သွိုရ်မန်ဂမၠိုင် | အ (a') | အာ (ā) | ဣ (i) | ဣဳ (ī) | ဥ (u) | ဥူ (ū) | ဨ (e) | အဲ (au) | သြ (o) | အဴ | အံ (å) | အး (ä, aḥ) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ရမ္သာင်သာ | a | aː | i, ɒə | iː, ɒə | u,ao | uː, ao | e, ɛ, ey | ɔə, uə | ao, au | ao, au | ɔm, ɔ | ah, äˀ |
| ရမ္သာင်ဇြိုင် | ɛ̀, ɔ̀, ɛ̀ | ɛ̀ə | ì | ìː | ù | ùː | è, ɛ̀, èy | ɔ̀ə, ùə | èə | ɤ̀, ò | ɔ̀m, ɔ̀ | ɛ̀h |
စပ်ကဵု သွိုရ်ဏအ် ပ္ဍဲကဵု သွိုရ် ဣဣဳဥဥူ တအ်ဂှ် ရမ္သာင် တိတ်ဒၟံင် ၜါၜါတအ်ဂှ် ရမ္သာင်လဵု စကာ သင်္ကေတ IPA လဵုဂှ် ဒးဗၟံက်ထ္ၜးကဵုကၠးကၠး။
ဂစိုတ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| သွိုရ် | a | ā | i | ī | u | ū | e | à | o | á | å | ä |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ဂစိုတ်က် | -ak /-ʌk/ | -āk /-aik/ | -ik /-ɔiŋ | -uk /-ʊk/ | -ek /-ik/ (2?) | -ok /-ɔːk/ | -åk /ɒk/ | (-iuk)/-ɜːk/ | ||||
| ဂစိုတ်င် | -aṅ /-ʌŋ/ | -āṅ /-aiŋ/ | -iṅ /-ɔiŋ/ | -uṅ /-ʊŋ/ | -eṅ /-iŋ/ (2?) | -oṅ /-ɔːŋ/ | -åṅ /-ɒŋ/ | (-iuṅ) /-ɜːŋ/ | ||||
| ဂစိုတ်တ် | -at /-ɒt/ | -āt /-ʌt/ | -it /-iːt/ | -ut /-ʊt/ | -et /-it/ | -ot /-ɔːt/ | (-iut) /-ɜːt/ | |||||
| ဂစိုတ်န် | -an /-ɒn/ | -ān /-ʌn/ | -in /-iːn/ | -un /-ʊn/ | -en /-in/ | -on /-ɔːn/ | (-iun) /-ɜːn/ | |||||
| ဂစိုတ်ပ် | -ap /-ɒp/ | -āp /-ʌp/ | -ip /-iːp/ | -up /-ʊp/ | -ep /-ip/ | -op /-ɔːp/ | (-iup) /ɜːp/ | |||||
| ဂစိုတ်မ် | -am /-ɒm/ | -ām /-ʌm/ | -im /-iːm/ | -um /-ʊm/ | -em /-im/ | -om /-ɔːm/ | (-ium) /-ɜːm/ | |||||
| ဂစိုတ်ယ် | -ay /-ɔə/ | -āy /-ɑi/ | -uy /-ui/ | -ey /-iə/ | -oy /-uə/ | (-iuy) /-ɜːi/ | ||||||
| ဂစိုတ်ဝ် | -aw /-ɔː/ | -āw | -iw | -īw | -uw | -ew /-ei/ | -ow /-ɔːə/ | (-iuw) /-ɜːə/ | ||||
| ဂစိုတ်ဟ် | -ah /-ɑh/ | -ih /-iːh/ | -uh /-uːh/ | -eh /-ih/ | -oh /-ɔːh/ | (-iuh) /-ɜːh/ | ||||||
| ဂစိုတ်အ် | -aâ /-ɒˀ/ | -eâ /-iˀ/ | -oâ /-ɔˀ/ | (iuâ)/-ɔːˀ/ |
တင်မဒးချပ် ပ္ဍဲကဵုဂစိုတ် ချူတုပ် ရမ္သာင်ၜါ ဗီုကဵု ပေင် ပေက် တအ်ဂှ် ဒးချပ်။
တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵု ခမၞောန် ဗီုကဵု မွဲ၊ ဗွဲ၊ ဝွံ၊ ဟွံ၊ ဂွံ တအ်ဂှ် ဗက်ဗီုလဵုလေဝ် ချူရော။ ဥပမာ မွဲ ဂှ် သွိုရ် သြ/ော ဖဍန် ကွက်ဝ၊ ဂစိုတ် ယ် ခဍန်ချူ လလဲက္ဍိုပ်ဂှ် ချူ မောယ် (moy) ဟာ မွဲ mwaei ဟာ။ ညံင်ရဴဂှ်ကီု ဂွံ၊ ဂေါအ် (goâ) ဟာ gwå, gwam ဟာ။
ကာန် ဂါန်၊ စာန် ဇာန်၊ ပါန် ဗာန် တအ် ကာလချူ IPA မ္ဂး တုပ်အာညးသကအ်ဂှ် ဗီုလဵုဂွံဖန်။
ကြဴနူ မစၟဳစၟတ် နကဵု IPA Reader[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
| သွိုရ် | a | ā | i | ī | u | ū | e | à | o | á | å | ä |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ဂစိုတ်ကက် | ကက် (kak) /kʌk/ | ကာက် (kāk) /kaɪk/ | ကိက် (kik) /koɪk | ကုက် (kuk) /(kɜk)/ | ကေက် (kek) /, /kɔɪk/(တေက်ဒး) | ကောက် (kok) /koʊk/ | ကံက် (kåk) /kɒk/ /kɔk/ | ကိုက် (kiuk) /(kaɪːk)/ | ||||
| ဂစိုတ် ဂက် | ဂက် (gak) /gɛ̀k/ | ဂါက် (gāk) /gaɪk/ | ဂိက် (gik) /goɪk/ | ဂုက် (guk) /geɪk/ | ဂေက် (gek) /(gek)?/ /gɔɪk/(တေက်ဒး) | ဂေါက် (gok) /gʊk/ | ဂံက် (gåk) /gɒk/ | ဂိုက် (giuk) /(gaɪːk)/ | ||||
| ဂစိုတ်ကင် | ကင် (kaṅ) /kʌŋ/(?) | ကာင် (kāṅ) /kaɪn/ | ကိင် (kiṅ) /koɪŋ/ | ကုင် (kuṅ) /kɜŋ/ | ကေင် (keṅ) /keŋ/, /kɔiŋ/ (ကေင်ကာ) | ကောင် (koṅ) /(kɔːŋ)?/ | ကံင် (kåṅ) (/kɒŋ/) /kʌŋ/(?) | ကိုင် (kiuṅ) /kaɪːn/ | ||||
| ဂစိုတ်ဂင် | ဂင် (gaṅ) /gɛ̀ŋ/ | ဂါင် (gāṅ) /gaɪn/(?) | ဂိင် (giṅ) /goɪŋ/ | ဂုင် (guṅ) /geɪn/ | ဂေင် (geṅ) /geŋ/, /gɔiŋ/ (ဂစေံဂေင်) | ဂေါင် (goṅ) /(gɔːŋ)?/ | ကံင် (gåṅ) /gɒŋ/ | ဂိုင် (giuṅ) /gaɪːn/ | ||||
| ဂစိုတ်ကတ် | ကတ် (kat) /kɔt/ | ကာတ် (kāt) /kɑt/ | ကိတ် (kit) /kit/ | ကုတ် (kut) /kut/ | ကေတ် (ket) /ket/ | ကောတ် (kot) /kʊt/ | ကိုတ် (kiut) /kɒt/ | |||||
| ဂစိုတ်ဂတ် | ဂတ် (gat) /gɔt/ | ဂါတ် (gāt) /gɑt/ | ဂိတ် (git) /gɪt/ | ဂုတ် (gut) /(guːt)/ | ဂေတ် (get) /gɪt/ | ဂေါတ် (got) /gʊt/ | ဂိုတ် (giut) /gɒːt/ | |||||
| ဂစိုတ်ကန် | ကန် (kan) /kɔn/ | ကာန် (kān) /kʌn/ | ကိန် (kin) /kɪːn/ | ကုန် (kun) /kun/ | ကေန် (ken) /kən/ | ကောန် (kon) /kɔːn/ | ကိုန် (kiun) /kɜːn/ | |||||
| ဂစိုတ်ဂန် | ဂန် (gan) /gɔn/ | ဂါန် (gān) /gʌn/ | ဂိန် (gin) /gɪːn/ | ဂုန် (gun) /gun/ | ဂေန် (gen) /gən/ | ဂေါန် (gon) /gɔːn/ | ဂိုန် (kiun) /gɜːn/ | |||||
| ဂစိုတ်ကပ် | ကပ် (kap) /kɔp/ | ကာပ် (kāp) /kʌp/ | ကိပ် (kip) /kɪːp/ | ကုပ် (kup) /kup/ | ခေပ် (kep) /kɪp/ | ကောပ် (kop) /kʊp/ | ကိုပ် (giup) /kɔːp/ | |||||
| ဂစိုတ်ဂပ် | ဂပ် (gap) /gɔp/ | ဂါပ် (gāp) /gʌp/ | ဂိပ် (gip) /gɪːp/ | ဂုပ် (gup) /gup/ | ဂေပ် (kep) /gep/ | ဂေါပ် (gop) /gʊp/ | ဂိုပ် (giup) /gɔːp/ | |||||
| ဂစိုတ်ကမ် | ကမ် kam /kɒm/ | ကာမ် (kām) /kɑːm/ | ကိမ် (kim) /kɪːm/ | ကုမ် (kum) /kum/ | ကေမ် (kem) /kɪm/ | ကောမ် (kom) /kɔːm/ | ကိုမ် (kium) /kɒm/ | |||||
| ဂစိုတ်ဂမ် | ဂမ် (gam) /gɒm/ | ဂါမ် (gām) /gɑːm/ | ဂိမ် (gim) /gɪːm/ | ဂုမ် (gum) /gum/ | ဂေမ် (gem) /gɪm/ | ဂေါမ် (gom) /gɔːm/ | ဂိုမ် (gium) /gɒm/ | |||||
| ဂစိုတ်ကယ် | ကယ် (kay) /koa/ | ကာယ် (kāy /kɑi/ | ကုယ် (kuy) /kui/ | ကေယ် (key) /kiə/ | ကောယ် (koy) /kuə/ | ကိုယ် (kiuy) /kɜːi/ | ||||||
| ဂစိုတ်ဂယ် | ဂယ် (gay) /goa/ | ဂါယ် (gāy /gɑi/ | ဂါယ် (guy /gui/ | ဂေယ် (gey) /giə/ | ဂေါယ် (goy /guə/ | ဂိုယ် (giuy) /gɜːi/ | ||||||
| ဂစိုတ်ကဝ် | ကဝ် (kaw) /kɔ̀/ | ကေဝ် (kew) /kei/(?) | ကောဝ် (kow) /kɔːə/ (?) kɜ | ကိုဝ်/ကဵု(-iuw) /-ɜːə/ | ||||||||
| ဂစိုတ်ဂဝ် | ဂဝ် (gaw) /gɔ̀/ | ဂေဝ် (gew) /gei/ | ဂေါဝ် (gow) /gɔːə/ | ဂိုဝ်/ဂဵု (giuw) /gɜːə/ | ||||||||
| ဂစိုတ်ကဟ် | ကဟ် (kah) /kɔh/ kɶ | ကိဟ် (kih) /kiːh/ | ကုဟ် (kuh) /kuːh/ | ကေဟ် (keh) /keh/, /ɗɛh/ (ဍေဟ်) | ကောဟ် (koh) /kɤh/ | ကိုဟ် (kiuh) /kɜh/ | ||||||
| ဂစိုတ်ဂဟ် | ဂဟ် (gah) /gɔh/, /gɶ/ | ဂိဟ် (gih) /giːh/ | ဂုဟ် (guh) /guːh/ | ဂေဟ် (geh) /geh/ | ဂေါဟ် (goh) /gɤh/ (?) | ဂိုဟ် (giuh) /gɜh/ | ||||||
| ဂစိုတ်ကအ် | ကအ် (kaâ) /kɔˀ/ | ကိအ် (keâ) /kiˀ/ | ကောအ် koâ /-ɔˀ/, /kɒʔ/ | ကိုအ် (kiuâ) /kɜ̀ˀ/ | ||||||||
| ဂစိုတ်ဂအ် | ဂအ် (gaâ) /gɔˀ/ | ဂေအ် (geâ) /giˀ/ | ဂေါအ် (goâ) /-ɔˀ/, /gɒʔ/ | ဂိုအ် (giuâ) /gɜ̀ˀ/ |
Rhymes
| -V | -Və | -ʔ | -h | -k | -ŋ | -c | -ɲ | -t, n, p, m | -y |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| i အဳ | iə အေဲ | iʔ အိ | ih အိ | iək အေက် | iəŋ အေင် | it အိတ် in အိန် ip အိပ် im အိမ် | |||
| e အေဟ် | eə အာမ် (မာံ) | eʔ အေပ် | eh အေဟ် | et အာတ်/အေတ် en အာန် ep အာပ် em အာမ် | ey | ||||
| ɛ အေဝ်? | ɛə | ɛʔ အေပ် | ɛh | ɛŋ အေဝ် | ɛt ɛn ɛp ɛm | ||||
| a အ | aʔ အ | ah အာ | ak အက် | aŋ အင် | ac အာတ် | aɲ အာန် | at အာတ် an အာန် ap အာပ် am အာမ် | ay | |
| ɒ အး | ɒə အာတ် | ɒʔ အး | ɒh အး | ɒt အာတ် ɒn အာန် ɒp အာပ် ɒm အာမ် | |||||
| ɤ | ɤʔ | ɤh | ɤk အုက် | ɤŋ သင် | ɤt အုတ် ɤn ɤp ɤm | ||||
| ɔ | ɔə အဟ် | ɔʔ | ɔh အောဟ် | ɔk အံက် | ɔŋ အံင် | ɔc | ɔɲ အန် | ɔt အတ် ɔn အန် ɔp အပ် ɔm အမ် | |
| o | oə အဲ | oʔ | oh | ok အောက် | oŋ အောင် | oc | oɲ အောန် | ot အောတ် on အောန် op အောပ် om အောမ် | oy |
| u ဥ | uə အု(ဂိတု) | uʔ | uh | ut အုတ် un အုန် up အုပ် um အုမ် | uy | ||||
| ao | aoh | aoʔ | ɒəʔ | iəʔ |