မန်သ၊ နာဲ
| နာဲမန်သ သၟာတဝ်စၞေဟ် သွက်ဗၠးၜးဂကူမန် | |
|---|---|
 | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
နဝ်ဝေမ်ဗါ ၁၁၊ ၁၉၄၅ ကွာန်ကၟာဝက် |
| စုတိ | နဝ်ဝေမ်ဗါ ၁၁၊ ၁၉၄၅ (အာယုက် −၇၈) |
| ဂကူ |
 Monမန် |
| ကောန်ဍုင် |
 Myanmarကောန်ဍုင်ဗၟာ |
| ဗော် | ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (ဒေါအ်ဇူ) |
| ချဳဓရာင် |
|
| အိန်ထံင် | မိလှယုံ |
| ကောန်ဇာတ် |
|
| အံက် |
|
နာဲမန်သ (ကော်) နာဲမှဳ ဝွံ ဒှ်သၟာပၠန်ဂတး သွက်အခေါင်ဗၠးၜးဂကူမန်မွဲတၠရ။ နူအာယုက် ၂၇ သၞာံဂှ် လုပ်ယိုက်ဂၠေင်လဝ် ဂလေင်ဂကူ ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိ သွာင်ပၞာန်တုဲ ဒးဒုင်ရပ် ကုသၞ ဒးဒုင်ဖျေဟ်ထံင်ပွိုင် ၃ သၞာံတုဲ ဗၠးတိတ်နူထံင်ဂှ် က္လေင်ဆက်ယိုက်ဂၠေင် ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိ မွဲအလန်ပၠန် စဵုကဵုစိုပ်အာယုက် ၆၀ တုဲ ဒေါအ်ဇူ နူဗော်ဍုင်မန်တၟိရ။ ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိဂှ် ပ္ဍဲသွာင်ပၞာန်မ္ဂး ကဆံင်သကိုပ်ဒပ်ကရေက်၊ ပ္ဍဲသွာင်အုပ်ဓုပ်မ္ဂး ကဆံင်ဥက္ကဋ္ဌပွိုင်ဍုင်၊ ညးအုပ်ကာ ကဆံင်ခရိုင်ဂှ် ကေင်ယိုက်ဂၠေင်လဝ်ရ။
အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဗွဲခမၞန်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]နာဲမန်သ မဒှ်ကောန်ဇၞော် နာဲကောန်ပါ၊ မိကျဳဝွံ[၁] က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇ ဂိတုကထိုန် ၇ မမံက် (၁၉၄၅ နဝ်ဝေမ္ဗါ ၁၁)[၂] ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက် အရာပ်စိင်တံင်ရ။ အခိင်နာဲမန်သ မကလိဂွံ ၜိုတ် အာယုက် ၂၇ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၃၄ ဂှ် လုပ်ယိုက်ဂၠေင် ကမၠောန်ပၠန်ဂတး သွက်ဗၠးၜးဂကူမန် ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိရ။[၃] နာဲမန်သ လုပ်ယိုက်ဂၠေင် သွာင်ပၞာန်တုဲ ယိုက်ဂၠေင်ဒၟံင် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ညးလျိုင်ဥက္ကဋ္ဌပွိုင်ဍုင်ဂှ် ဒှ် နာဲဟံသာ၊ ဒုဥက္ကဋ္ဌ (ဟွံသေင်မ္ဂး) ညးအုပ်ကာနာနာဂှ် နာဲအမတ် (ကော်) နာဲဝေင်စိင် (ဝင်းစိန်) (မညးဒှ် အပါ နာဲမေန်လာတ် ညးမဒှ်အလံင်အမာတ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဗု သဘင်မာဲ ၂၀၂၀)။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၄ ဂိတုမေ ၜိုတ် ၂၀ (သက္ကရာဇ် ၁၃၃၆ ၜိုတ် ဂိတုပသာ်အိုတ်)ဂှ် နာဲမန်သ ကေုာံ နာဲအမတ် ဒးဒုင်ရပ်ကဵု ကောန်ပၞာန်ဗၟာ ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက်ရ။[၄] ဗီုဒှ်ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၄ ဂိတုမေ ၄ ဂှ် နာဲအမတ် က္လိဂွံ ကောန်တြုဟ်မွဲ (နာဲမေန်လာတ်)၊ သမ္ဘာဇကု သၠးဂၠံဂဝ်တုဲ ၜိုတ် ၁၀ တ္ၚဲဂှ် နာဲအမတ် စဴအာသ္ၚိဇကု ပ္ဍဲကၠအ်သတ် သွက်ဂွံဗဵုမုက်ကောန် ကေုာံ သ္ဂောအ်ရီု သမ္ဘာဇကု။ နာဲအမတ် ဂွံမံင် ပ္ဍဲသ္ၚိ ကရောမ်ကောန်တှ် ကေုာံ သမ္ဘာဇကု ၅ တ္ၚဲတုဲ ကိစ္စ မဒးပသောင် ဂဗုတ်အမှု ရဲကွာန် ပ္ဍဲကွာန်တံင်ပိုအ် နွံတုဲ တိတ်အာ နူသ္ၚိ။ ပ္ဍဲဂှ် ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ကုသၞ(ကောန်ပၞာန်ဗၟာ)တုဲ ဒးပါဲတိတ်အာ လပါ် ဝါခရူ။ အခိင် ညးတအ် မနွံ ပ္ဍဲဝါခရူဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ တမ်ဒပ် ၃၁ ကြတ်ဗတိုက်တုဲ ညးတအ် က္လေင်အာ ကၟာဝက်။ ပ္ဍဲကၟာဝက် အခိင်ဗတံဂၠုဂၠု (တ္ၚဲဂိတုပသာ်အိုတ် ဒှ်မာန်) နာဲမန်သ ဒးလဝ်လွဟ်တုဲ ချဳဓရာင်ခိုဟ်ဟ် ဟွံမာန်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးတအ် ချပ်ရေင်သကအ် နာဲမန်သ ကဵု နာဲအမတ် ကေုာံ ကောန်ပၞာန်ၜါ အောပ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်တုဲ ညးသၟေဟ်တအ် ထ္ၜးဇကု ဖန်ညံင် ဗၟာဂွံဗက်အာ လပါ်ကောန်ပၞာန်ဂမၠိုင်တေအ်ရ။ ဆဂး ကောန်ပၞာန် မသှ်ေဒၟံင် ကရောမ်ညးတအ်ညးၜါဂှ် ဖျေဟ်ထောအ်လွဟ်တုဲ နာဲမန်သ ကဵု နာဲအမတ် ဒးဒုင်ရပ်အာ ကုကောန်ပၞာန်ဗၟာ ပ္ဍဲဗတံဂှ်ရ။ ဗၟာရပ်ဂွံတုဲ ဍေဟ်တအ် စာန်ဂစိုတ်ထောအ်ရ။ ဆဂး အမာတ်မန်တြေံ အစာဖိုလ်စိင် အာဟီုတုဲ ဍေဟ် ဟွံဂစိုတ်၊ စၞးဂှ် ညးတအ် ဒးထံင်ရ။ နကဵု ဒုဟ် မဆက်ဆောမ် ကုဂကောံမ္ၚးသၞောဝ်၊ ဒုဟ်မရပ်လွဟ်၊ ဒုဟ်ပလီုပလာ်ဍုင် သီုဖအိုတ် ဍေဟ်ဖျေဟ် ထံင် ၁၀ သၞာံ။ ညးတအ် က္လေင်ဗက်အမှုတုဲ သှ်ေ မွဲသၞာံ၊ ထပ်ဝေင်အမှုပၠန်ဂှ် ကျအာတုဲ က္လေင်ဒးအာ ပိသၞာံ။ ညးတအ် သီုၜါ ဒးထံင် ပိသၞာံရ။ အခိင်မနွံ ပ္ဍဲထံင်မတ်မလီုဂှ် ဂွံစုက်လုက် ကုနာဲတေန်အံင် က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူမန် မဒးဒၟံင်ထံင်မတ်မလီုဂှ်ရ။[၄][၅]
နာဲမန်သ ဗၠးတိတ်နူထံင်တုဲ ဗွဲကြဴ က္လေင်လုပ်ယိုက်ဂၠေင် ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိ မွဲဝါပၠန်တုဲ အခိင်မပေင်အာယုက် ၆၀ ဂှ် ဒေါအ်ဇူ နူကမၠောန်ဗော်ရ။ ပ္ဍဲဗော်ဍုင်မန်တၟိဂှ် ပ္ဍဲသွာင်ပၞာန်မ္ဂး ကဆံင်သကိုပ်ဒပ်ကရေက်၊ ပ္ဍဲသွာင်အုပ်ဓုပ်မ္ဂး ကဆံင်ဥက္ကဋ္ဌပွိုင်ဍုင်၊ ညးအုပ်ကာ ကဆံင်ခရိုင်ဂှ် ကေင်ယိုက်ဂၠေင်လဝ်ရ။[၃]
ဂကောံသ္ၚိကၟိန်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]နာဲမန်သ ဒက်ဘဝသ္ၚိကၟိန် ကုမိလှယုံ တုဲ က္လိဂွံ ကောန်ဇာတ်ပန်တၠ နာဲခေန်ဇြဝ်၊ မိတာန်ကျဝ်၊ (နာဲသိုက်နန်ထဝ် + မိညာဏ်ထဝ်)၊ (မာံစံရင်မော် + မိအိအိနွယ်)။[၁]
လအိတ်လမျီု
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၄၊ သၞာံ ၂၀၂၃ အခိင်သဝ်တ္ၚဲ ၁၇း၃၉ ဂှ် နာဲမန်သ စုတိအာ နကဵု ယဲအာယုက်ဇၞော် ပ္ဍဲရုင်ဂဥုဲညးဍုင်ကွာန် မတ်မလီု။[၃] ဂိတုမေ ၁၅ ဂှ် ဖျေဟ်ကမ္မဌာန် ပ္ဍဲသုသာန် ကွာန်စိင်တံင်၊ ဍုင်ကၟာဝက်ရးဇြာရ။ ဂိတုမေ ၂၁ ဂှ် ကၠောန်ပကုသိုလ် ပ္ဍဲသ္ၚိအရာပ်စိင်တံင်၊ ဍုင်ကၟာဝက်ရ။[၃]
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]- ↑ ၁.၀ ၁.၁ " ရက်လည်ဆွမ်းကျွေး တရားတော်နာ ဖိတ်ကြားလွှာ ဦးမှီ (ခ) နိုင်မွန်စ၊ အသက် (၇၈) နှစ်. Open (May 17, 2023).
- ↑ နာဲဗဳထဝ် မန်ဇြာ သၟာန်စလဝ် မိသဳတာမွန် မဒှ် ကောန်ဝုတ် နာဲမန်သ
- ↑ ၃.၀ ၃.၁ ၃.၂ ၃.၃ Ko Min Min (May 15, 2023). " အထူးဝမ်းနည်းကြောင်း. Open. “** မွန်တော်လှန်ရေသမား(ဟောင်း) နိုင်မွန်စ ကွယ်လွန်** မွန်ပြည်သစ်ပါတီ၏ဒုတိယတန်းခေါင်းဆောင်(ဟောင်း) နိုင်မွန်စအသက်(၇၈)နှစ်သည်- ၁၄.၅..၂၀၂၃ရက်နေ့ ညနေ ၁၇:၃၉မိနစ်အချိန် မော်လမြိုင်မြို့ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးတွင် လူကြီးရောဂါဖြင့်ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ကနဦးသတင်းရရှိပါသည်။ နိုင်မွန်စသည် ၁၃၃၄ခုနှစ်မှ ၁၃၃၈ခုနှစ်ထိ တကြိမ် ၁၃၄၈ခုနှစ် မှ ၁၃၆၆ခုနှစ်ထိတကြိမ် NMSPတွင်တာ၀န်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး စစ်ရေးဘက်တွင်ဒုတပ်ခွဲမှူးအဆင့်နှင့် အုပ်ချုပ်ရေးဘက်တွင် မြို့နယ်ဥက္ကဌနှင့် ခရိုင်အတွင်းရေမှူးအထိ တာဝန်ယူထမ်းဆောင်ခဲ့ပါသည်---။ မနက်ဖန်၁၅.၅..၂၀၂၃ ကမာဝက်မြို့ စိန်တောင်ရပ်ကွက်ရှိသင်္ချိုင်းမှာ နေ့လည်(၁)နာရီအချိန်တွင် ဂူသွင်းသဂြိုလ်မည်ဖြစ်ကြောင်း---ရပ်နီးရပ်ဝေးရှိ မိတ်ဆွေများ ရဲဘော်ရဲဘက်များသို့အား သိစေအပ်ပါသည်။”
- ↑ ၄.၀ ၄.၁ Minn Latt (May 15, 2023). " နိုင်မွန်စက အဖေနဲ့ အမှုတစ်တွဲထဲ. Open. “၁၉၇၄ မှာ အဖေ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ မုဒုံမြို့နယ်ပါတီအတွင်းရေးမှုး (သို့မဟုတ်) ဒုဥက္ကဌ ဖြစ်တော့ သူက စစ်ရေးဘက်။ နိုင်ဟံသာက မြို့နယ်ဥက္ကဌ။ ကျနော့်ကိုမွေးပြီး ၅ ရက်လောက် ကလော့သော့ရွာမှာအဖေလာကြည့်တယ်။ ၅ ရက်လောက်ထပ်ကြာပြီး တောင်ပရွာမှာအမှုစစ်နေတုန်း အခု သံဖြူဇရပ်ကိုရွှေ့လာတဲ့မုဒုံက ခလရ (၆၂) က အဖွဲ့နဲ့တိုက်ပွဲဖြစ်တော့ သူ ပေါင်မှာဒဏ်ရာရရာကနေ ဝါခရူဘက် ဆုတ်တယ်။ ဝါခရူဘက်ကို ခလရ (၃၁) ကဖြတ်ပိတ်လို့ အောက်ဘက်သံလွင်မြစ်ကမ်းအထိဆုတ်ပြီး ကမာဝက်ဘက်ပြန်ဆုတ်ရာကနေ ကမာဝက်မှာပဲ အတူတူအဖမ်းခံရတယ်။ နိုင်ဖိုးစိန် (ပါလီမာန်အမတ်ဟောင်း) ဝင်ပြောလို့ နှစ်ယောက်လုံးအသတ်မခံရတာ။ အဖေမရှိတာကြာပြီ။ ကောင်းရာသုဂတိလားပါစေ အဴ။”
- ↑ နာဲဗဳထဝ် မန်ဇြာ သၟာန်စလဝ် နာဲမေန်လာတ်