လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော အလုံကၟိန်ဍုင်
| လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော အလုံကၟိန်ဍုင် အကြာ အလဵုအသဳ ဍုင်သမ္မတ သဟရးဗၟာ ကဵု ဂကောံလွပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဂမၠိုင် | |
|---|---|
| တ္ၚဲမချူ | ၃၁ မာတ် ၂၀၁၅ |
| တ္ၚဲမထပက်စၟတ်တဲ | ၁၅ အံက်တဝ်ပါ ၂၀၁၅ |
| ဒၞာဲ | နေပျဳဒဝ်၊ ရးနိဂီုဗၟာ |
| ညးမထ္ပက်စၟတ်တဲ |
|
| ညးမပအပ်ကဵုတာလျိုင် | အလဵုအသဳဗၟာ |
| အရေဝ်ဘာသာဂမၠိုင် | အေင်္ကလိက်, ဗၟာ |
လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော အလုံကၟိန်ဍုင် (ဗၟာ: တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်, အၚ်္ဂလိက်: Nationwide Ceasefire Agreement – NCA) နကဵု ယၟုပေင်ပေင် ပ္ဍဲသၞောဝ်မ္ဂး လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော အလုံကၟိန်ဍုင် အကြာ အလဵုအသဳ ဍုင်သမ္မတ သဟရးဗၟာ ကဵု ဂကောံလွပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဂမၠိုင် (Nationwide Ceasefire Agreement between the Government of the Republic of the Union of Myanmar and the Ethnic Armed Organisations) ဗွဲခမၞန် မလေပ်ကော် အေန်သဳအေ ဂှ် ဒှ်လိက်ကသုက် မတုပ်လဝ်စိုတ် သွက်ဂွံဒေါအ်ပန်ပှ်ော အကြာ အလဵုအသဳဗၟာ ကေုာံ ညးစၞး ဂကောံကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် မကော်ဂး ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်ရ။ မူအပြောမ်ဂှ် ချူလဝ် ပ္ဍဲအခိင်ကာလ ဂကောံဗွဲမဂၠိုင် မဘိက်ပၟိင်တိုန်စိုပ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅ ဂိတုမာတ် ၃၁၊[၁] တုဲ လိက်ကသုက်ဂှ် ထ္ပက်လဝ် စၟတ်တဲ နကဵု သမ္မတ ဥူတုင်သိင် ပ္ဍဲ သၞာံ ၂၀၁၅ ဂိတုအံက်တဝ်ဗါ ၁၅။[၂] အခိင်မထ္ပက်စၟတ်တဲဂှ် မၞိဟ်သက်သဳ ကေုာံ ညးလ္ၚတ် နူကဵု ကုလသမဂ္ဂ၊ သဟရာဇ်ဗြိတိန်၊ နဝ်ဝေ၊ ဂျပါန် ကေုာံ သဟရးအမေရိကာန် တအ်တိုန်စိုပ်လဝ်ရ။[၃][၄] နကဵု အလဵုအသဳဗၟာဂှ် ကၠောန်ဒၟံင် သဘင်စၟတ်သမ္တီ တ္ၚဲထပက်စၟတ်တဲဏအ် ရိုဟ်ရိုဟ်သၞာံရ။[၅][၆]
နကဵု အလဵုအသဳဗၟာ ကော်ဘိက် ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဂကူ သီုဖအိုတ် ၁၅ ဂကောံ သွက်ဂွံ ပါလုပ်ထ္ပက်စၟတ်တဲ ပ္ဍဲကဵု လိက်ကသုက်ဏအ်ရ။ ဆဂး ထပှ် ဂကောံ မဂွံဒုင်ဘိက်လဝ်ဂှ် ဒေါအ်ထောအ် ပ္ဍဲအခိင်မပညဳပညပ်ဒၟံင် ရေင်သကအ် ဟိုတ်နူကဵု မစှ်ေစိုတ် မဟွံမဲ ကုဗဗွဲဓဝ်ရ။[၇]
သမဂ္ဂဒဳမဝ်ကရေတ္တေစ် လာဟူ ကေုာံ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ဂှ် ဗွဲကြဴညိ ပံင်တောဲ ပါလုပ် ပ္ဍဲကဵု ပရေင်ဒေါအ်ပန်ပှ်ောဏအ်[၈]တုဲ ထ္ပက်စၟတ်တဲ လိက်ကသုက်ဏအ် ပ္ဍဲ သၞာံ ၂၀၁၈ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၃ ဂှ်ရ။[၉][၁၀][၁၁][၁၂]
မူသဇိုင်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လိက်ကသုက်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုမူသဇိုင် သီုဖအိုတ် ၁၁ တင် မတွဟ်ဂး
သဟရးဗၟာ (ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံဗၟာ) ညံင်ဟွံဂွံထကး၊ ပရေင်ဆာန်သၟိန်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် ညံင်ဟွံဂွံလီု၊ အဝဵုကၞောတ်အထောတ် ညံင်ဂွံတန်ကြန် တင်ပိတင်ဝွံ ပဇၞူမတ်တုဲ သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန်အာ သဟရး (ဝါ) ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံ မဒုင်သဇိုင် ကုဒဳမဝ်ကရေသဳ ကဵု သၞောတ်ဖေက်ဒရေဝ်၊ မနွံကဵု တင်ဒုင်လျိုင် ကောန်ဂကူဂမၠိုင် ကဆံင်တုပ် ကဵု အခေါင်ပတန်သၞောဝ် ဗွဲမဍိုက်ပေင်၊ မနွံကဵု သၠးပွး၊ ကဆံင်တုပ်သၟဟ် ကေုာံ ဗဗွဲဓဝ်။
သွက်ဂွံ ဆက်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳအာ ကိစ္စဒပ်ပၞာန်သဟရး မနွံကဵု ကောန်ဂကူကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်။
ကောန်ဍုင်အိုတ်သီု မပဒတဴ ပ္ဍဲသဟရးဝွံ ဟွံပါ်ကဆံင် ဂကူ၊ ဘာသာ၊ ယေန်သၞာင် ကေုာံ လိင်တၞဟ်ခြာတုဲ ညံင်ကလိဂွံ ကဆံင်တုပ်သၟဟ်။
စကာ ဘာသာတုဲ ပ္တိတ်ပရဲ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂှ် ညံင်ဟွံဂွံ ကၠောန်ပ၊ ညံင်ဂွံ ဒက်ပ္တန်အာ ရးနိဂီု မဟွံမဲကဵု ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကဵု ပရေင်သာသနာ မထုဲနှဴ။
ကောန်ဍုင်အရင် မပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲသဟရးသမ္မတဗၟာဝွံ ဒဒှ် မနွံကဵု တၞောဝ်ဝင်တၞဟ်ခြာ၊ ယေန်သၞာင်၊ လိက်ပတ်၊ အရေဝ်ဘာသာ ကေုာံ လက်သန်ကောန်ဂကူ မတၞဟ်ခြာဂှ် ဒုင်တဲ ပစၟတ်သမ္တီတုဲ ညံင်ဂွံပံင်ကောံ ဗၟံက်ပ္တိုန် လက်သန်သဟရး မနွံကဵု ဂကူနာနာ အရေဝ်ဘာသာနာနာ။
ရန်တၟအ်ကဵု ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ဂွံခိုင်ကၠိုက် တန်ကြန်အာ ဍာ်ဇမၠိင်မာန်တုဲ ဒုင်သဇိုင် ကုတင်မနွံပၟိက် ကေုာံ လညာတ်ဆန္ဒ ကောန်ဍုင်အရင်တအ်တုဲ ကုညးမကော်ဘိက်ထေက်တအ်ဂှ် ကော်ဘိက်တုဲ သွက်ဂွံဆက်ကၠောန်အာ ပေါဲသဳကၠဳပရေင်ဍုင်ကွာန်။
ပ္ဍဲအကြာ ဂကောံလပါ် မသဳကၠဳပရေင်ၜိုဟ်လလံတအ် မနွံကဵု လညာတ်ဝိဝါဒတၞဟ်ခြာဂှ် ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ညံင်ဂွံတန်တဴအာ ဍာ်ဇမၠိင်မာန် စွံစေတနာဍာံဍာံပြပြတုဲ ညံင်ဂွံ ပ္ညဳပ္ညပ်ဂၠာဲသွဟ် ဗွဲမပြေပြံင်မာန်။
သွက်ဂွံထိင်ဒက် မင်မဲအာ ကတိကဝတ် မကလိဂွံလဝ် နူကဵု ညးၜါလပါ် အတိုင်မဗၟံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ကသုက်ဏအ်ဂှ်ကီု တုဲပၠန် သွက်ဂွံဗၟံက်အာ ရုပ်ရဴကမၠောန် နကဵု နဲကဲဂၠံင်တရဴ မဒုင်လျိုင်၊ မကေတ်လျိုင်၊ မနွံကဵု ကၠးဖ္ဍး။
ပရေင်ဇၞော်မောဝ် မက္တဵုဒှ်ကၠုင် နူကဵု တင်လတုပ်စိုတ် လိက်ကသုက်ဏအ်တုဲ မွဲလပါ် ကဵု မွဲလပါ် သီုဟွံဂွံ ကေတ်အခေါင်အရာတုဲ အတိုင်မတုပ်လဝ်စိုတ်ဂှ် ညံင်ဂွံ ဗၟံက်အာရုပ်ရဴကမၠောန်။
သွက်ဂွံ ရေင်တၠုင် ဇၞော်မောဝ်ပ္တိုန် ကမၠောန်ဒတုဲဖိုလ် လမျီု၊ သ္ၚိဌာန်၊ ဂီုကၠီုဒြပ်ရတ် ညးဍုင်ကွာန်သီုဖအိုတ် မပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲသဟရးသမ္မတဗၟာ။
ကမၠောန်ကိစ္စ မတုပ်လဝ်စိုတ်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
(၃) စပ္တံ နူ တ္ၚဲမထပက်စၟတ်တဲ ပ္ဍဲလိက်ကသုက်ဝွံတုဲ အပ္ဍဲ (၁၄) တ္ၚဲဂှ် နကဵု ဒပ်ပၞာန် ကေုာံ ညးတာလျိုင် ဂကောံလွပ်လွဟ်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံဆဵုရေင်သကအ်တုဲ ကမၠောန်ကိစ္စဒေါအ်ပန်ပှ်ော သီုဖအိုတ်ဂှ် နကဵု သ္ၚိအင်အခိင် ဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ် ညံင်ဂွံစၟတ်သမ္တီတုဲ ဗၟံက်အာရုပ်ရဴဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ်ရ။
(၄) အတိုင်မနွံ ပ္ဍဲလိက်ကသုက်ဝွံ စဳပၞောန် ဒ္ဂေတ်ဝတ် မဆေင်ကဵု ပရေင်ဒေါအ်ပန်ပှ်ော သီုညးၜါလပါ် မသ္ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ကေုာံ ဒ္ဂေတ်ဝတ် မဆေင်ကဵုလပါ်ပၞာန် မတုပ်လဝ်စိုတ်တအ်ဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် အတိုင်မနွံဒၟံင်ပေင်ပေင်ရောင်၊ တုဲပၠန် ပရေင်မဒုင်စၟဳစၟတ် နူကမ္မတဳမင်မဲ ပရေင်ဒေါအ်ပန်ပှ်ော ပံင်တောဲလေဝ် တုပ်လဝ်စိုတ်ရ။
(၅)ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ်ဂှ် အရာမဆေင်ကဵု ပရေင်ဒပ်တုဲ တုပ်လဝ်စိုတ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
- (က) ပ္ဍဲဒေသမဒေါအ်လဝ်ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် မွဲလပါ် ကဵု မွဲလပါ် ပရေင်ချဳဓရာင်ဒပ် သွက်အုပ်ဓလီုတိဍာ်ကီု၊ စှ်ေဂီုကၠီုကီု၊ ဂလိုင်ပတိုန်ဒြဟတ်ကီု၊ ပရေင်ဗတိုက် နကဵုလွဟ်ကီု၊ ပရေင်ပါမ်မခတိုဟ်ကီု၊ ပရေင်ဗတိုက်ပကီုပရာပ်ကီု၊ ပရေင်ပလီုပလာ်ရုပ်ဝတ္ထုဂမၠိုင်ကီု ကေုာံ ပရေင်ထပက်ပၞာန်တအ်ဂှ် သ္ဒးဒေါအ်ရောင်။
- (ခ) မွဲလပါ် ကဵု မွဲလပါ် ကမၠောန်မဂၠာဲသၞ (ဟွံသေင်မ္ဂး) ပရေင်ပမာန် နကဵု တပ်တပ်ကီု (ဟွံသေင်မ္ဂး) နကဵု ခရိတ်သ္ပဝ်ကီုဂှ် ကၠောန်ပဟွံဂွံ။
- (ဂ) ပ္ဍဲအရာမဖျေဟ်ဒၞာဲဒတန်တအ်ဂှ် ပါဲနူကဵု ကမၠောန် အထံက်အရီုပရေင်အုပ်ဓုပ်မနွံပၟိက်၊ ပရေင်လွဳယဲကာတၟေင်၊ ပရေင်ပြံင်လှာဲဒပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵု တိဍာ်မဒေါအ်လဝ် ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် ဗပေင်ဒြဟတ်တၟိ၊ ဒပ် ကေုာံ ဗဒိုပ် ပါဲနူ မတုပ်လဝ်စိုတ် ရေင်သကအ်တအ်တုဲ ဇၞော်သၠဲ ဂလိုင်ပတိုန်ဒပ်၊ ဂလိုင်ပတိုန် လွဟ်လက်နက်တအ်ဂှ် ကၠောန်ပ ဟွံဂွံ၊ တုဲပၠန် နကဵု ကမၠောန်သွက်ဂွံစဵုဒၞာဍုင်ကဵုဒှ်၊ တၞဟ်နမဂွံစဵုဒၞာ သၞဍုင်သအာင်ဂမၠိုင်ကဵုဒှ် ယဝ်ရ နွံပၟိက်မ္ဂး ပ္ဍဲတိဍာ်မဒေါအ်လဝ် ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် ယဝ်ရ သ္ဒးပလေဝ်ပလေတ် ပရေင်ပၞာန်မ္ဂး သ္ဒးပ္ညဳပ္ညပ် ကုညးၜါလပါ်။
- (ဃ) ပ္ဍဲကဵု အရှာမ် စမြိုင်ပရေင်ဘာသာ၊ ဘာဗတောန်လိက်၊ ရုင်ဂဥုဲ၊ အခန်ဂဥုဲ ကေုာံ ဒၞာဲမဆေင်ကဵု ယေန်သၞာင်၊ ဒၞာဲမဆေင်ကဵု ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပွမဖျေဟ်ဗဒိုပ်ပၞာန်ဂှ် ကၠောန်ပ ဟွံဂွံ။
- (င္ၚ) ပရေင်ၜိုဟ်လလံ က္တဵုဒှ်ကၠုင်ဗက်ဂှ် နကဵု ဒပ်ၜါလပါ် မဖျေဟ်လဝ် မခတိုဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် သွက်ဂွံ ပသောင် တုဲပၠန် ကမၠောန်ပသောင်မခတိုဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ပ္ညဳပ္ညပ် ကုအလဵုအသဳသၟိင်ဍုင်၊ ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ညံင်ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာ။
- (စ) အကြာဂကောံဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ပရေင်ပရးဝါဒ သွက်ဂွံဗဒှ်သၞဝဲ၊ လဟီုမဖျေဟ်ဂုဏ်သိက္ခာ (ဟွံသေင်မ္ဂး) အရေဝ်ဟွံဍာံပြတအ်၊ လလောင်တြးပ္တိတ် အရာမဖျေဟ်ကျာ်သြဳတအ်ဂှ် နူကဵုအပ္ဍဲဍုင်ကီုဒှ်၊ နူကဵု မ္ၚးဍုင်ကီုဒှ် သ္ဒးဝေင်ပါဲ။
- (ဆ) ပ္ဍဲကဵု ဒေသမဒေါအ်လဝ်ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် အကာဲအရာတၟေင် က္တဵုဒှ်ကၠုင် ဟိုတ်နူ ဘဲကပ်သဘာဝမ္ဂး ညးၜါလပါ် ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ညံင်ဂွံကၠောန်အာ ကမၠောန်ရီုဗင်ဂမၠိုင်၊ ပရေင်ပြံင်ပချဳ ကာတၟေင် ကပေါတ်ဂဥုဲဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ပ္ညဳပ္ညဳရေင်သကအ်တုဲ ကၠောန်အာ။
- (ဇ) ပ္ဍဲကဵု ဒေသမဒေါအ်လဝ်ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် ညံင်ဂွံပ္ညဳပ္ညပ် ရေင်တၠုင်အာ ပ္ဍဲကမၠောန် သၞောဝ်ဥပဒေ မဂွံတန်ကြန် တုဲပၠန် ကုညးမကလိလောန်လဝ် ဒုဟ်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံ ရပ်စပ် အတိုင်သၞောဝ်ဥပဒေမာန်ဂှ်လေဝ် ညးၜါလပါ် ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ရေင်တၠုင်ကၠောန်အာ။
- (ဇျ) ပ္ဍဲကဵု ဒေသမဒေါအ်လဝ်ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် ကိစ္စပရေင်အုပ်ဓုပ် မဆေင်ကဵု သွာင်ပၞာန်ဂှ် ညံင်ဂွံပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ရေင်တၠုင်အာ။
- (ည) စနူ အခိင် မထ္ပက်စၟတ်တဲ တုပ်စိုတ် လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှ်ောအလုံဍုင်ဏအ်တုဲ အပ္ဍဲ ၂၄ နာဍဳဂှ် ညံင်ဂွံကဵု သမ္တီ ကုပရေင်အုပ်ဓုပ်ဇကု ကဆံင်ကဆံင်၊ တုဲပၠန် တင်မပါလုပ် ပ္ဍဲလိက်ကသုက်တအ်ဂှ် အပ္ဍဲ (၅) တ္ၚဲ ညံင်ဂွံ ပသောင်ကလးကဵုလဝ် ပ္ဍဲပရေင်အုပ်ဓုပ်ဇကု ကဆံင်ကဆံင်။
- (ဋ) ပဋိပက္ခ မကတဵုဒှ် ကဆံင်သၟဝ်ဂမၠိုင်တအ်ဂှ် နဲမစကာဒြဟတ်တုဲ ပသောင်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
(၆) ဒပ်လွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ် ပ္ဍဲအရာကိစ္စ မပ္ကောံမၞိဟ်တၟိဂှ် ပ္ညဳပ္ညပ်သဳကၠဳအာရေင်သကအ် ပ္ဍဲကမၠောန်မဗၟံက်ရုပ်ရဴ လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှ်ောအလုံဍုင် ကေုာံ လၟေင်ကမၠောန်ပံင်တောဲပရေင်ဂီုကၠီုတုဲ ဗၟံက်အာရုပ်ရဴ။
တၞဟ်နဂွံဝေင်ပါဲ ပရေင်ပန်ပှ်ောရေင်သကအ်တုဲ ညံင်ဂွံစၟတ်သမ္တီလဝ် ဒၞာဲဒတန် ဂကောံလွပ်လွဟ်ဂမၠိုင်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
(၇) ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ် တၞဟ်နမဂွံဝေင်ပါဲ ပရေင်ဆိုင်မုက် ဇီုကပိုက် ရေင်သကအ်တုဲ ပ္ဍဲအရာမဖျေဟ်စွံဒၞာဲ ကောန်ဒပ်ဇကုတအ်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
- (က) ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဒေသ ညးၜါလပါ် မဆဵုဂဗဇီုကပိုက်ရေင်သကအ် တပ်တပ်တအ်ဂှ် တၞဟ်နပရေင်ဇီုကပိုက် ပန်ပှ်ော ရေင်သကအ် ညံင်ဟွံဂွံက္တဵုဒှ်တုဲ ပရေင်ဆက်စၠောအ်စက်၊ ပရေင်ဆက်စၠောအ် ပ္ဍဲဒေသ ကေုာံ ပရေင်ဆက်စၠောအ်နဲကဲတၞဟ်တအ်ဂှ် သ္ဒးဖန်ဇန်လဝ် လၟုဟ်လၟုဟ်ရောင်။
- (ခ) ပ္ဍဲအရာမဖျေဟ်ဒၞာဲဒတန် ဒပ်လွပ်လွဟ်တအ်ဂှ် တၞဟ်နဟွံဂွံဒှ် ပရေင်ဇီုကပိုက် ရေင်သကအ်တုဲ ညးၜါလပါ် သ္ဒးပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ရေင်တၠုင်အာ။
- (ဂ) ပ္ဍဲကဵုဒေသ အဃောမပ္ညဳပ္ညပ်ဒၟံင် ပ္ဍဲအရာမဖျေဟ်ဒၞာဲဒတန် ဒပ်လွပ်လွဟ်တအ်ဂှ် သကိုပ်ဒပ်ၜါလပါ် ညံင်ဂွံနွံကဵု ပရေင်ဆက်စၠောအ်ရေင်သကအ် လၟေင်ဍာံဂှ် သ္ဒးကၠောန်ရေင်တၠုင်။
- (ဃ) ဒပ်ပၞာန် ကေုာံ ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရေင်တအ်ဂှ် ကောန်ဒပ်လွပ်လွဟ်ဇကုတအ်ဂှ် အပ္ဍဲဒၞာဲမစၟတ်သမ္တီလဝ်ဂှ်ဟေင် ညံင်ဂွံစွံလဝ်။
- (င္ၚ) ပ္ဍဲကဵု ဒၞာဲဒေသ ညးၜါလပါ် မဆဵုဂဗ ဇီုကပိုက်ရေင်သကအ် တပ်တပ်တအ်ဂှ် တၞဟ်နပရေင်ဇီုကပိုက် ပန်ပှ်ော ရေင်သကအ် ညံင်ဟွံက္တဵုဒှ်တုဲ လၟိဟ်ဗဒိုပ်ဒပ်ဂမၠိိုင်ဂှ် ညံင်ဂွံပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ရေင်တၠုင်အာ။
- (စ) ဗဒိုပ်ဒပ်ဂမၠိုင် ကဵု ပရေင်ဆက်စၠောအ်တိဍာ် အကြာမွဲဒၞာဲ ကဵု မွဲဒၞာဲ သွက်ပရေင်ဂီုကၠီုဂှ် ညးမွဲလပါ် ကု ညးမွဲလပါ် ညံင်ဂွံ ပ္ညဳပ္ညပ်ရေင်တၠုင်အာ အတိုင်လိက်ကသုက်ဝွံ။
အခေါင် ကောန်ဒပ်ဂမၠိုင် မအာကၠုင် ဗွဲမဗၠးၜး[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
(၈) ဒပ်ပၞာန် ကေုာံ ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ်ဂှ် စပ်ကဵု မအာကၠုင် ဗွဲမဗၠးၜးတုဲ တုပ်လဝ်စိုတ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
- (က) ပါဲနူ ဒၞာဲတိဍာ်မစၟတ်သမ္တီလဝ် နကဵုပရေင်ဂီုကၠီုတုဲ ပ္ဍဲကဵု တိဍာ်လဵု ဟွံဟီု ယဝ်ရလွဟ်လက်နက်ဟွံပါမ္ဂး အခေါင်အာကၠုင်ဂွံ ဗွဲမဗၠးၜး။
- (ခ) ပ္ဍဲကဵု တိဍာ်သၟဝ်အုပ်ဓုပ် ဂကောံတၞဟ်မွဲဂှ် ယဝ်ရ သ္ဒးအာ နကဵုလွဟ် နွံပၟိက်မ္ဂး ညးၜါလပါ် ပ္ညဳပ္ညပ် က္လိဂွံတင်တုပ်စိုတ်တုဲမ္ဂး အာကၠုင်ဂွံ။
ကဵုဂီုကၠီု ကုညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
(၈) ဒပ်ပၞာန် ကေုာံ ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ် စပ်ကဵု မကဵုဂီုကၠီု ကုကောန်ဍုင်ကွာန်တအ်တုဲ တုပ်လဝ်စိုတ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
- (က) သွက်ဂွံရီုဗင် ဖ္ဍိုက်ဗပေင်ကဵု ပရေင်စသုင်မံင်စံင်၊ ပရေင်ထတ်ယုက်၊ ပရေင်ပညာ ကေုာံ ပရေင်ဇၞော်မောဝ်ဒေသန္တရ ညးဍုင်ကွာန်တအ်တုဲ ပ္ညဳပ္ညပ်ပံင်တောဲတုဲ ရေင်တၠုင်အာ။
- (ခ) လတူ ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပြဝမဒးကဵု ဂုဏ်သိက္ခာမၞိဟ်မွဲ၊ ပွမပကီုပရာပ်၊ ပွမရပ်ကၠေင် မဟွံမဲကုသၞောဝ်ဥပဒေ၊ ပွမတံင်မၞိဟ်အာတ်သြန်၊ ပွမပၠဲပၠာံ၊ ပွမဆက်ဆောမ်ကၠောန်ပ မဟွံစှ်ေကဵုကောန်မၞိဟ်၊ ပွမရပ်ပၠုပ်ထံင်၊ ပွမဂစိုတ် ကေုာံ ပွမပလေအ်ထောအ်တအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဂ) လတူ ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပွမကဵုပြံင်တိတ် နူဒၞာဲဒမံင် ဗွဲအဓမ္မ၊ ပွမကဵုပြံင်ပဆုဲတအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဃ) နူကဵု ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပွမအာတ်မိက်ကေတ် လှုဲ၊ ဒြပ်ရတ်၊ ခရိတ်စ၊ ဒြဟတ်ကမၠောန် ကေုာံ ပရေင်ရနုက်ဗပေင် ဗွဲအဓမ္မဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (င္ၚ) လတူ ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပွမရပ်ထိင် နကဵု မဟွံမဲကုပရူပရာ၊ မဖန်စုတ်ဒုဟ်တုဲ ကဵုဒုဟ်ဒဏ်တအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ၊ ဒးရေင်တၠုင်အာ အတိုင်သၞောဝ်ဥပဒေ။
- (စ) တိဍာ် ကၠအ်ညးဍုင်ကွာန်တအ်ဂှ် ပွမသိမ်ကေတ် ဗွဲအနိက်အထက် ကဵု ပွမပြံင်လှာဲကေတ် ဗွဲအဓမ္မဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဆ) ဒြပ်ညးဍုင်ကွာန်မပိုင်တအ်ဂှ် ပွမပလီုပလာ်၊ ပွမကၠတ်ဂၠံက်၊ ပွမပၠံင်ၜး ကေုာံ ပွမကေတ် သီုဟွံမဲကုအခေါင်တအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဇ) အခေါင်အရာမဗတောန်ပညာ အတိုင်သၞောဝ်တအ်ဂှ် ပွမလုပ်ပထုဲကၟာတ်လဒဵု၊ ပွမပလီုပလာ် ကပေါတ်မဆေင်ကဵု ပရေင်ပညာ ဗီုကဵု ဘာဗတောန်လိက်၊ လတူ ညးမယိုက်ဂၠေင် ဂလေင်ပညာတအ်ကီု လတူ ညးမဗတောန်ဒၟံင် ပညာတအ်ကီု လုပ်ပထုဲစဵုဒၞာ ဟွံဂွံ။
- (ဇျ) အခေါင်အရာပရေင်ထတ်ယုက် ဇၟာပ်မၞိဟ်တအ်ဂှ် ပွမလုက်စုက်ကီု၊ ကပေါတ်မဒှ်အရီုအဗင် ပရေင်ထတ်ယုက် ညးဍုင်ကွာန်တအ်ကီု၊ ဂဥုဲ မသၠးကဵုအခေါင် နကဵုသၞောဝ်တအ်ဂှ် ပွမကၟာတ်လဒဵု ညံင်ဟွံဂွံကဵု ကေတ်ဏာနင်ကီု ပဟွံဂွံ။
- (ည) နကဵုညးဍုင်ကွာန် ပွမပကောံဇွောအ်မ၊ ပွမပလံင်ဗစိုပ် ကပေါတ် ကေုာံ စၞစ မပ္တံ သြောအ်သ္ၚု ၜိုတ်မာန်ကဵုမာန်ကီု၊ ကမၠောန်သွံရာန်ဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ပွမစဵုဒၞာ ပွမပထုဲ ပဟွံဂွံ။
- (ဋ) အရှာမ် ကေုာံ ဘာဗတောန်လိက်၊ ရုင်ဂဥုဲ၊ ခန်ဂဥုဲ ကဵု စမြိုင်ဘာသာဂမၠိုင်တအ်ဂှ် သီုဟွံမဲ ကုဟိုတ်ဖိုလ် ပွမပလီုပလာ်၊ ပွမဖန်ဗဒှ် ညံင်ဂွံလီုလာ် ကေုာံ ပွမဖျေဟ်ပဒၞာဲ ဒတန်ပၞာန် ပဟွံဂွံ။
- (ဌ) ညးဍုင်ကွာန်တအ် မထိင်ဒဝ် မင်မဲ ပရေင်ဘာသာ၊ ပရေင်လိက်ပတ် ကေုာံ အခိုက်အလိုက်ပြဝေဏဳတအ်ဂှ် ပွမပထုဲ၊ ပွမဖန်ဖဒှ် ညံင်ဂုဏ်သိက္ခာဂွံဍိုန်လျ ကေုာံ ပွမပလီုတအ်ဂှ် နကဵု နဲကဲတပ်တပ်ကီုဒှ်၊ နကဵုနဲခရိတ်သ္ပဝ်ကီုဒှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဍ) လတူညးဗြဴတအ်ဂှ် ပွမပဗလကာယ၊ ပွမပကီုပရာပ်လိင်၊ ပွမပကောန်သမ္ဘာ ဗွဲအဓမ္မ၊ ပွမပဍိက်လိင်တအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဎ) လတူ ကောန်င္ၚာ်တအ်ဂှ် ပွမဂစိုတ် ကေုာံ ကုတ်ဗပိုတ်အဝဲကာယ၊ ပွမပကောံကောန်ပၞာန်ကောန်င္ၚာ်၊ ပွမပအဓမ္မ ကေုာံ ပွမပကီုပရာပ် ကိစ္စလိင်၊ ပွမကော်ရပ်တအ်ဂှ် ပဟွံဂွံ။
- (ဏ) ပွမရပ်ပဍိက် ကုညးဍုင်ကွာန် ပွမစကာ ဗွဲအဓမ္မ ပဟွံဂွံ။
- (တ) ညးဍုင်ကွာန် မနွံပ္ဍဲတိဍာ်ဒေါအ်ပန်ပှ်ောတအ် သွက်ဘဝညးတအ် ဂွံဇၞော်မောဝ် ဂွံသၠုင်ခိုဟ်တိုန်ဂှ် ဒးကၠောန်ကဵုရောင်။
- (ထ) ပ္ဍဲကဵု တိဍာ်မဒေါအ်လဝ်ပန်ပှ်ောတအ်ဂှ် ညးဍုင်ကွာန်တအ် အခေါင်အာကၠုင် ဗွဲမဗၠးၜး သီုဟွံမဲ ကုပရေင်ဘပဠ။
လၟေင်ကမၠောန် ပရေင်ဍုင်ကွာန်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
(၂၀) အလဵုအသဳကၟိန်ဍုင် ကဵု ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ် စပ်ကဵု လၟေင်ကမၠောန်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် ရေင်သကအ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
- (က) ပွမထပက်စၟတ်တဲ လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှ်ောအလုံဍုင်
- (ခ) ပွမကေတ်တင်လတုပ်စိုတ် မူဂရိမ်မဆေင်ကဵု သဳကၠဳပရေင်ဍုင်ကွာန် (The Framework for Political Dialogue) အကြာ ညးစၞးအလဵုအသဳ ကေုာံ ဂကောံလွပ်လွဟ်ကောန်ဍုင်အရင်တအ်။
- (ဂ) ဒုင်သဇိုင် ကုမူဂရိမ်ဂှ်တုဲ ညံင်ဂွံကၠောန်အာ ပေါဲသဳကၠဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ကဆံင်ရးနိဂီု၊ ကိစ္စကလေင်ပံင်တောဲ အရာဂီုကၠီုဂမၠိုင်၊ ပညဳပညပ် လၟေင်ကမၠောန်ဂမၠိုင် ကေုာံ အရာမဂွံလဝ် တင်လတုပ်စိုတ်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံဒစးဒုင်တုဲ ကၠောန်ဗၟံက်အာရုပ်ရဴကမၠောန်။
- (ဃ) ပွမကၠောန်ဗဒှ် သဘင်သဳကၠဳပရေင်ၜိုဟ်လလံကၟိန်ဍုင်။
- (င္ၚ) ပွမချုက် လိက်ကသုက်တင်တုပ်စိုတ်ကၟိန်ဍုင်။
- (စ) ပွမပတိုန်ထ္ၜး ကုစၠတ်ဓရ်ကၟိန်ဍုင်တုဲ ကလိဂွံ တင်ပဒတန်။
- (ဆ) ပွမဗၟံက်ရုပ်ရဴကမၠောန် အတိုင်မကလိဂွံလဝ် တင်တုပ်စိုတ် ပ္ဍဲ လိက်ကသုက်တင်တုပ်စိုတ်ကၟိန်ဍုင် (Pyidaungsu Accord) ကေုာံ ဗၟံက်ရုပ်ရဴကမၠောန် ပွမကလေင်ပံင်တောဲ ပရေင်ဂီုကၠီု။
လေန်မ္ၚး[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှ်ော အလုံဍုင် ပေင်ပေင် နကဵု ဗီုအေင်္ဂလိက် ကဵု ဗၟာ
နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
- ↑ Myanmar's Nationwide Ceasefire Agreement - Institute for Security and Development Policy. Retrieved on 15 October 2017။
- ↑ "Myanmar signs ceasefire with eight armed groups"၊ Reuters၊ 14 October 2015။ 15 October 2017 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ You must specify title = and url = when using {{cite web}}.. Retrieved on 21 October 2015။
- ↑ Ray Pagnucco and Jennifer Peters။ "Myanmar's National Ceasefire Agreement isn't all that national"၊ 15 October 2015။ 18 October 2015 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ "On the second anniversary of the NCA, is Myanmar keeping peace on track?" (in enarchive-date=June 5, 2023)၊ Frontier Myanmar။ 15 October 2017 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ "Nationwide Ceasefire Agreement is a Forlorn Hope"၊ The Irrawaddy၊ 12 October 2017။ 15 October 2017 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ "Myanmar Signs Historic Cease-Fire Deal With Eight Ethnic Armies" (in en)၊ Radio Free Asia။ 15 October 2017 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ "New Mon State Party, Lahu Democratic Union to sign ceasefire" (in en)၊ The Myanmar Times၊ 24 January 2018။ 28 March 2018 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။ Archived from the original on 13 April 2019။
- ↑ "2 groups join Myanmar government's peace process"၊ AP News၊ 13 February 2018။ 28 March 2018 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ New Mon State Party and Lahu Democratic Union sign NCA. Office of the President of Myanmar. Retrieved on 28 March 2018။
- ↑ "Analysis: A Win for Peace Commission as Mon, Lahu Groups Sign NCA"၊ The Irrawaddy၊ 13 February 2018။ 28 March 2018 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။
- ↑ "NCA signing ceremony for NMSP, LDU to take place on 13 Feb" (in en)၊ Mizzima၊ 6 February 2018။ 28 March 2018 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။