ဝေသဳဖျိုဝ်

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
မိဝေသဳဖျိုဝ် (မိဝေသီဖြိုး)
မိဝေသဳဖျိုဝ်
ဗီုရုပ် မိဝေသဳဖျိုဝ် (၂၀၂၀)
သၠးဂၠံဂဝ် မိဝေသဳဖျိုဝ်
(1989-10-18)အံက်တဝ်ဗါ ၁၈၊ ၁၉၈၉
ဍုင်ဇြပ်ဗု
စုတိ အံက်တဝ်ဗါ ၁၈၊ ၁၉၈၉(1989-10-18) (အာယုက် −၃၂)
ကွာန်တၟိ၊ ဍုင်ကျာ်ပိ
ဟိုတ်မစုတိ ဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ်
ဂကူ  Monမန်
ကောန်ဍုင်  Myanmarကောန်ဍုင်ဗၟာ
ကဆံင်ပညာ Bachelor of Laws; LL.B.
ဘာသာ ဗုဒ္ဓဘာသာ
မဒယှ်တဴ အလံင်အမာတ်မန် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်
ဂယိုင်လမျီု သၟာသၞောဝ် (တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ)

မိဝေသဳဖျိုဝ် (လဆောဝ်ချူ၊ မိဝေတဳဖျဵု၊ မိဝေဒဳဖျဵု) (ဗၟာ; မိဝေသီဖြိုး) (အေင်္ဂလိက်;Wai Thi Phyo) ဂှ် ဒှ် ညးမတုဲလဝ် ဘာသၞောဝ်ဥပဒေ (Bachelor of Laws; LL.B.) တုဲ ဒှ်သၟာသၞောဝ် (တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ) မွဲတၠ ပ္ဍဲသဘင်မာဲ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် လုပ်ပြိုင်မာဲ နဒဒှ် မၞိဟ်စၞးအလံင်အမာတ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် သွက်စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ ပ္ဍဲ ဒေသဆန္ဒမာဲစၟတ်(၄) ပွိုင်ဍုင်လှာဒကှ်၊ တွဵုရးဍုင်ကရေင်တုဲ ဒှ်သၟာပရေင်ဍုင်မန် မွဲရ။[၁]ကြဴနူ ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ သၞာံ ၂၀၂၁ဂှ်တုဲ ပရေင်ကလိုက်ကမဵုဇၞော်ကဵုဒြဟတ် ကတဵုဒှ်ရ။ ဗွဲကြဴ ညးဒစဵုဒစးဒပ်ပၞာန် ဗွဲတၟေင် ညးမထံက်ဂလာန် ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကေုာံ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ တအ် ဒက်ပတန် ဒပ်စဵုဒၞာညးဍုင်ကွာန် မကော်ဂး ပဳဒဳအေပ် (People's Defence Force - PDF) နဒဒှ် သွာင်ပၞာန် သွက် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (National Unity Government – NUG) မဒှ်အလဵုအသဳ ပကာန် ကုအလဵုအသဳပၞာန်ရ။[၂] ပဳဒဳအေပ် ဒပ်အလဵုအသဳအေန်ယူဂျဳဝွံ ဟိုတ်နူမပါမ်ဗုမ်၊ စံင်ဘာ၊ ဂစိုတ်မၞိဟ် ဗွဲတၟေင် ညးဇၞော်ကွာန် ကေုာံ ရဲဗော် မဟွံသေင်ကဵုအေန်အေဝ်ဒဳတအ်တုဲ နကဵုအလဵုအသဳဍုင် စၟတ်သမ္တီလဝ် ဂကောံပကီုပရာပ်မွဲရ။[၃] နူစ ပဳဒဳအေပ် မကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဒေသကျာ်ပိတုဲ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ပ္ဍဲဒေသအောန်ဗွဲမလောန်၊ ပရေင်ဒမၠဗတိုက်ဒြပ်ရတ်၊ ဂစိုတ်မၞိဟ်တအ် ကတဵုဒှ်ဒၟံင်တုဲ မိဝေသဳဖျိုဝ်ဂှ် ဟိုတ်နူ ဇကုမကေင်ဒှ်လဝ် အလံင်အမာတ် နူဗော်ညဳသၟဟ်မန်တုဲ ဒှ်ကၠုင်ဂဝိင် လတူပရေင်ဂီုကၠီုဇကုတုဲ ဟွံဂံင်တိက် ပ္ဍဲကွာန်တၟိ မဒှ်ကွာန်ဇကု မပဒတဴဒၟံင် ကရောမ်မိမဇကုဂှ်တုဲ အာတိက် ပ္ဍဲဍုင်ကျာ်ပိရ။ ပ္ဍဲ ဂိတုဂျောန် ၈၊ ၂၀၂၁ တၞဟ်နဂွံအာတိက် ပ္ဍဲဍုင်ကျာ်ပိတုဲ ဒဳတိတ်အာ နူကွာန်တၟိ နကဵုကွဳစက် ဆတိတ်ဂွံ နူကွာန်တၟိညိ ပ္ဍဲအခိင်ၜိုတ် ၁၈း၃၀ဂှ် မၞိဟ်လွပ်လွဟ်မွဲ ပန်စုတ်ပိတဲ၊ နကဵုဝပ် မဒးဒုင်ပန်လဝ်ဂှ် မိဝေသဳဖျိုဝ် စုတိအာ ပ္ဍဲရုင်ဂဥုဲဍုင်ကျာ်ပိ ပ္ဍဲအခိင်သဝ်တ္ၚဲ ဒေသ ၁၉း၂၀ ရ။[၁][၄][၅]

ဘဝသၟတ်

မိဝေသဳဖျိုဝ် ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၁၈၊ ၁၉၈၉[၆]ဇရေင်မိမ ဂကူမန်ၜါ။ မိအံက် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဂှ် ဇာတိကွာန်ကၟာဝက် အရာပ်တာန်ကြုက်။

အလံင်အမာတ်

ဟိုတ်နူ မိဝေသဳဖျိုဝ် မဒှ်မၞိဟ်မလေပ်ပညာသၞောဝ်ဥပဒေဍုင်မွဲ သီုကဵု ဒှ်မၞိဟ်စေတနာဇၞော် လတူညးဍုင်ကွာန် လတူဂကူမန်တုဲ နူကဵု သဘင်မာဲသၞာံ ၂၀၁၅ ဂှ်ရ၊ နူကဵု ဗော်မန်တအ် ကၠုင်အာတ်မိက် ညံင်ဂွံ လုပ်ဒုင်ရုဲမာဲ ပ္ဍဲဗော်မန်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူ အာယုက်ဍောတ်ဒၟံင်ညိဏီ စှ်ေစိုတ်တုဲ ဟွံလုပ် ရုဲမာဲရ။ သဘင်မာဲသၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် ရန်တၟအ် မိက်ဂွံကၠောန် သွက်ဖိုလ် ဂကူမန် ကေုာံ ညးဒေသတအ်တုဲ ဒုင်တဲ လုပ်ပြိုင်မာဲ သွက်စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ စၟတ် (၄) ပွိုင်ဍုင်လှာဒကှ်၊ တွဵုရးဍုင်ကရေင် နဒဒှ် စၞးဗော်ညဳသၟဟ်မန်ရ။ နကဵုပၟိက် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဂှ် မိက်ဂွံသၠုင်ပတိုန် ပရေင်ပညာညးဒေသ ကေုာံ ဍုင်တုဲ လုပ်ပြိုင်မာဲရ။ ပ္ဍဲဂလာန်သၟာန် အရာမိက်ဂွံ ဂစာန်ကၠောန်ကၠာရောဂှ် "အရာမဒှ်ဂုဏ်ဖိုလ် ညးဒေသဇကု ကောန်ဂကူဇကုဂှ် ၜိုတ်မဆဵုဂှ် ၜိုတ်မကလိဂွံဂှ် ကၠောန်အာရောင်" မြဴသာ်ဝွံ ဟီုသှ်ဏာ သောင်င်ရ။[၇] ပ္ဍဲသဘင်မာဲဂှ် နကဵုဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ စောယှားဖောင်အွာ ကလိဂွံမာဲ သီုဖအိုတ် ၃၅၂၇၂ (၄၀.၁၃%)၊ နကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန် မိဝေသဳဖျိုဝ် ကလိဂွံမာဲ သီုဖအိုတ် ၁၉၄၃၈ (၂၂.၁၂%)၊ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေတေတ်ဂကူကရေင် စောမြင့်ထွေး ကလိဂွံမာဲ သီုဖအိုတ် ၁၈၀၄၂ (၂၀.53%)၊ ဗော်ပြည်ခိုင်ဖြိုး ဦးစောမြဝင်း ကလိဂွံ မာဲသီုဖအိုတ် ၁၄၄၄၆၄ (၁၆.၄၆%)၊ ဗော်ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ ဒေါ်အေးသွယ် ကလိဂွံ မာဲသီုဖအိုတ် ၆၆၈ (၀.၇၆%) တုဲ ၜိုန်ရ ဟွံဂွံ ဒုင်ရုဲစှ်ကီုလေဝ် ကလိဂွံမာဲဂၠိုင်အိုတ် ဒုတိယရ။[၈] ကြဴနူ ကံင်သဳမာဲတၟိ မတိုန်တုဲ ကလေင်စၟဳစၟတ် စရင်လၟိဟ်မာဲတအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်လှာဒကှ်ဂှ် စရင်မၞိဟ် မနွံအခေါင်မကဵုမာဲ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင် နူကဵု ကံင်သဳမာဲ (Union Election Commission – UEC)ဂှ် သီုဖအိုတ် နွံ ၁၆၃၉၆၆၊ စရင်ဇေတ်တ် နူကဵု ရုင်စရင်မၞိဟ် (လဝက) ဂှ် နွံ ၁၆၄၇၉၃ တၠ၊ မၞိဟ်မဟွံမဲ ကုလိက်စၟတ်သမ္တီကောန်ဍုင် ၁၇၆၃၃ တၠဂှ် နွံအပ္ဍဲစရင်မာဲ၊ လိက်စၟတ်သမ္တီကောန်ဍုင်မွဲဂှ် စုတ်လဝ်မာဲ ဂၠိုင်နူ ပိအလန် ၄၁၃၇ တၠ တုဲ လိက်စၟတ်သမ္တီကောန်ဍုင်မွဲဂှ် စုတ်လဝ်မာဲ ၂ အလန် ဂှ် နွံ ၂၀၁၁၄ တၠ။[၉] ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲသဘင်မာဲ ၂၀၂၀ဂှ် ဗော်ညးမကလိဂွံလဝ်အဝဵုဍုင် မဒှ်ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ လီလာန်လဝ်မာဲရောင်ဂှ် ညးတအ် ထ္ၜးလဝ်သက်သဳရ။

လအိတ်ဘဝ

ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၈၊ ၂၀၂၁ အခိင်သဝ်တ္ၚဲ မိဝေသဳဖျိုဝ် ဟိုတ်နူ မဂွိင်ကဵု ပရေင်ဂီုကၠီု၊ ဟွံဂံင်တိက် ပ္ဍဲသ္ၚိဇကု ပ္ဍဲကွာန်တၟိတုဲ ဒဳတိတ်ကၠုင် နကဵုကွဳစက် သွက်ဂွံအာတိက် ပ္ဍဲဍုင်ကျာ်ပိရ။ ကရောမ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဂှ် ကော်ဏာ ကောန်မေန်ဇကု (ကောန်င္ၚာ်) မွဲတၠကီုရ။ အတိုင်ကောန်င္ၚာ်ဂှ် မကလေင်လဴထ္ၜးမ္ဂး မၞိဟ်မပန်ဂှ် မင်ဒၟံင် ပ္ဍဲသကဲဂၠံင် ညံင်ကဵု မၞိဟ်မဒတဴဏမ်ဒၟံင်ထောအ်၊ ကောန်င္ၚာ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် မၞိဟ်မွဲဓဝ်ရ။ အခိင်ကွဳစက်ဂှ် မကြပ်ကၠုင်ဂှ် မၞိဟ်ဂှ် တိတ်ကၠုင်ဇိုင်ဂၠံင်တုဲ ဒတဴတုဲ ပန်စုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ် ညးမဒဳဒၟံင် ကွဳစက်ဂှ်ရ။ ဝေသဳဖျိုဝ် ဒးဒုင်ပန်တုဲ ဒေါမ်စှ်ေ လတူကောန်မေန်ဇကု။ သီုဖအိုတ် ဒးဒုင်ပန် ပိတဲ၊ မွဲတဲဂှ် ဒးပ္ဍဲဇိုင် (တံင်ယျ)ပုင်၊ မွဲတဲဂှ် ဒးသြိုဟ် ကရေက်ပါဲ၊ မွဲတဲဂှ် ဒးဂဒအ်တဲ လပါ်ပါဲ သီုပိဒၞာဲဂှ် ကၠိုဟ်ထောင်အာရ။ ပ္ဍဲဒၞာဲပန်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ခၞော်မကမ် ၂ မ မဒှ်ခၞော်မကမ် AK ဂှ်ဂွံတီကေတ်ရ။ နူဒၞာဲဂှ် ဒရေပ်ပလံင်ဏာ ရုင်ဂဥုဲဍုင်ကျာ်ပိ၊ နကဵု ဝပ်ဘဲသေနာတ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိင်ဗတံ ၁၉း၂၀မိနေတ်ဂှ် မိဝေသဳဖျိုဝ် လမျီုဒးတိတ်အာရ။ ပ္ဍဲအခိင်မစုတိဂှ် ကလိဂွံ အာယုက် ၃၂ သၞာံ။[၁][၅]

အသိင်လက်ကြဴ

နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပ္တိတ်လိက်လလောင်တြး "ဒဒှ်ကမၠောန်ပကီုပရာပ် မပန်ဂစိုတ်ဝွံဂှ် ဒှ်ဒၟံင်ဗီုကဵု ပရေင်ဍုင်ကွာန်တုဲ နကဵု ကောန်ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ကီု သီုကဵု ညးဍုင်ကွာန်တအ် ညံင်သွဟ်ဍာံ ဂွံမံက်ဂှ် စွံအာရီုဗွဲတၟေင်တုဲ ဂစာန်အာညိ၊ တုဲပၠန် ဟိုတ်နူဏအ်တုဲ ညံင်ပဋိပက္ခအကြာဂကူ ညံင်ဟွံကတဵုဒှ်ဂှ်လေဝ် မင်မဲအိုတ်ညိ။[၁၀]။ နကဵုဗော်ဍုင်မန်တၟိလေဝ် ဟီု "မိဝေသဳဖျိုဝ်ဝွံ စပ်ကဵု ပရေင်ဂကူဂှ် ကၠောန်ကၠုင် နကဵုစိုတ် ကတိုင်ကတိုင်ကၟိုဟ်ကၟိုဟ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူကဵု မၞိဟ်ဟွံမဲပၟိက်ကဵု ပရေင်ၜိုဟ်လလံတအ်၊ ညးနွံပၟိက်ကဵု ဇြဟတ်ကုပရေင်ပကီုပရာပ်တအ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ယုတ်တ် ပန်ဂစိုတ်ထောအ် နကဵုလွဟ်ရ။ ပရေင်ဒဒှ် မိဝေသဳဖျိုဝ် မဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ်ဏအ်ဝွံ နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ အောန်စိုတ် ဒှ်လၞီ ဗွဲမလောန်တုဲ၊ လတူညးမဖန်ဇန် ကေုာံ ဂကောံမဖန်ဇန်တအ်လေဝ် နကဵုပိုယ် စွံစိုတ် နကဵု ညးပကီုပရာပ်မွဲရောင်။ (...) လတူဒဒှ်ဏအ် သွဟ်ဍာံ ညံင်ဂွံမံက်ဂှ် ပိုယ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ကေတ်အာ အရေဝ်ပိုတ်တ်ရောင်။[၁၁] နကဵု ဂကောံညဳသၟဟ်မန်ယူရောပ်ဂှ် "ပန်ဂစိုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဝွံ ၜိုန်ရ နကဵု ပူဂိုလ်၊ ဂကောံမွဲမွဲ ဟွံလလောင်တြးလဝ် ဇကုမကၠောန်ကီုလေဝ် ကိစ္စဏအ်ဂှ် ဟွံတိတ်ဗၠးနူ ပယောဂပရေင်ဍုင်ကွာန်ရောင်ဂှ် ပတှ်ေကေတ်ရ။[၁၂] လိက်လလောင်တြး နူကဵု ဂကောံမန်နာနာ ပ္တိတ်လဝ်ကီုရ။ နကဵု ဒံက်တာနာဲပညာမန် ညးချူစုတ် ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝှုက်ၜေါက်ညး "ကိစ္စပန်ဂစိုတ်ထောအ် အလံင်အမာတ်မန် ဍုင်ကျာ်ပိ (မိဝေသီဖြိုး)ဂှ် ဟိုတ်နူ ပရေင်ဍုင်ကွာန်မ္ဂး တုပ်တဴ ညံင်ရဴ လလောင်တြးပၞာန် declare war ကုဂကူမန်ကီုရ။[၁၃] ညံင်ရဴ ဒံက်တာ နာဲပညာမန်ကီု ဂကူမန်တၞဟ်တအ်လေဝ် ဗီုညးကဵုညး လလောင်တြး ဟီုဂး ဒစဵုဒစး လတူမဂစိုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ကီုရ။

မၞိဟ်ဒုဟ်

နာဲအောင်ဌေး

ဂိတုဂျောန် ၁၇၊ ၂၀၂၁ ဂှ် နာဲအံင်နာင် (နိုင်အောင်နိုင်) ညးမဒှ် အပါအံက် မိဝေသဳဖြိုး ဆက်နင် ကုရုင်ဆက်ဆောမ် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ပ္ဍဲဍုင်ကျာ်ပိ၊ ဒဒှ်ရ ညးနွံပၟိက်ဒၟံင် ပရေင်ဂီုကၠီု၊ မၞိဟ်မဂစိုတ်လဝ် ကောန်ဝုတ်ညးဂှ် ဍေဟ်ကၠုင် ကြဴကြမ်ဒၟံင်။ နကဵုဗော်ဍုင်မန်တၟိ ဂွံမိင်ကေတ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ ဗၠာဲသၟိင်၊ ဒပ်ပၞာန်ဒေသ ကေုာံ ညးစၞး ရုင်ဆက်ဆောမ်ဗော်ဍုင်မန်တၟိ အာဇရေင်ကွာန်တၟိရ။ ကာလညးတအ် မစိုပ် ပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ရဲကွာန်တအ် ၜုင်တက်၊ ကၠေင်ဒက်လဝ် နာဲအောင်ဌေး (ဂကူမန်) မုက်မတ်ဂိုဟ်ဂေင် ဒကးပြးဒၟံင်ရ။ ဟိုတ်ညးဍုင်ကွာန်တအ် မဂွံထေင် နာဲအောင်ဌေး မဒှ်မၞိဟ် မဂစိုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဂှ် အလဵုဇကု နာဲအောင်ဌေး ဟီု ဒဒှ်ရ နူကဵု ဂကောံမွဲမွဲ လိင်လဝ်ညးတေအ် သြန်ဗၟာ ၂၀၀ ကိုဋ် ကဵုဂစိုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ရ။ နကဵု ဗၠာဲသၟိင်တအ် ကော်နင် နာဲအောင်ဌေး ဇရေင်ရုင်ဗၠာဲသၟိင်တုဲ စၟဳစၟတ်၊ တုဲပၠန် နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိလေဝ် အာတ်အခေါင် ညံင်ဂွံစၟဳစၟတ် နာဲအောင်ဌေးကီုတုဲ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၈၊ ၀၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကလိဂွံ အခေါင်စၟဳစၟတ် နာဲအောင်ဌေး ကီုရ။ တုဲ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၉၊ ၀၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကလေင်ပအပ်ကဵု ဗၠာဲသၟိင်ပၠန်ရ။ နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ လလောင်တြး ဒဒှ်ရ မၞိဟ်မဂစိုတ်လဝ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဇေတ်တ်ဂှ် ရပ်ဟွံဂွံဏီရ။ တုဲပၠန် နကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကလေင်ပသောင်လဝ် ဒဒှ်ရ ညံင်မၞိဟ်မဂစိုတ်လဝ်ဇေတ်တ် ဟွံဂွံမံက်ဂှ် နကဵုနဲကဲနာနာသာ် ဖန်ပထုဲဒၟံင်ရောင်တုဲ စွံသတိတုဲ ပတှ်ေအိုတ်ရ။ [၁၄][၁၅][၁၆]

မၞိဟ်ဒုဟ်ဇေတ်တ်

မၞိဟ်ဒုဟ် မဂစိုတ်လဝ် မိဝေသဳဖျိုဝ်ဇေတ်တ်ဂှ် စဵုကဵု အခိင်လၟုဟ် ဟွံဂွံတီကၠးကၠးဏီဖိုဟ်ရ။ အတိုင်သက်သဳတင်ဂၞင် မပတှ်ေစဂွံ မဟီုမ္ဂး မၞိဟ်မပန်ဂှ် ဒှ်ကောန်ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ၊ ဍုင်ကျာ်ပိ၊ ကြဴနူ အလဵုအသဳအေန်ယူဂျဳ မဒက်ပ္တန် ပဳဒဳအေပ်တုဲ မၞိဟ်ဂှ် လုပ်ချဳဓရာင်ဒၟံင် ပ္ဍဲပဳဒဳအေပ်။ မၞိဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူ မပန်ဂစိုတ် မိဝေသဳဖျိုဝ်တုဲ ဟွံဂံင်ဆက်မံင် ပ္ဍဲဒေသဂှ်တုဲ လၟုဟ် လုပ်အာမံင်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒပ်ကရေင်ကေအေန်ယူ။

ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်

နိဿဲ

  1. ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ "ဘုရားသုံးဆူမြို့ အနီးတွင် MUP အမတ်လောင်း မိဝေသီဖြိုး သေနတ်ပစ်ခံရမှုကြောင့် သေဆုံး"၊ MNA၊ 9 June 2021။ 
  2. Sebastian Strangio။ "Can Myanmar’s New ‘People’s Defense Force’ Succeed?"၊ The Diplomat၊ 6 May 2021။ 
  3. "Myanmar junta designates shadow government as 'terrorist' group"၊ Deutsche Welle၊ 8 May 2021။ 
  4. လိက်လလောင်တြး နူဗော်ညဳသၟဟ်မန်
  5. ၅.၀ ၅.၁ "ဘုရားသုံးဆူမြို့အနီး အမတ်လောင်း လုပ်ကြံခံရမှု စုံစမ်းနေကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ ပြောဆို"၊ Myanmar Peace Monitor၊ 14 June 2021။ 
  6. Wai Thi Phyo's Personal Facebook Page. Open.
  7. [<iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fwww.aar.mon%2Fvideos%2F993388934503317%2F&show_text=false&width=560&t=0" width="560" height="314" style="border:none;overflow:hidden" scrolling="no" frameborder="0" allowfullscreen="true" allow="autoplay; clipboard-write; encrypted-media; picture-in-picture; web-share" allowFullScreen="true"></iframe> မိဝေသီဖြိုး အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၄) ၊ ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ် မိဝေသီဖြိုး အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၄) ၊ ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်]. Open.
  8. အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးချင်း၏ ဆန္ဒမာဲ ရရှိမှု အခြေအနေ (၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ). Open.
  9. ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၂ ရက်. Open.
  10. [<iframe src="https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fmonunityparty%2Fposts%2F856318521639460&show_text=true&width=500" width="500" height="609" style="border:none;overflow:hidden" scrolling="no" frameborder="0" allowfullscreen="true" allow="autoplay; clipboard-write; encrypted-media; picture-in-picture; web-share"></iframe> အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်အပေါ် သဘောထားထုတ်ပြန်ကြေငြာချက်]. Open. “နိုင်ငံရေးအသွင်ဆောင်သည့် အဆိုပါ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်အပေါ် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဝင်များ နှင့် တိုင်းရင်းသားပြည်သူ လူထုတစ်ရပ်လုံးအနေဖြင့် အလေးအနက်ထားပြီး ဖြစ်ရပ်မှန် ပေါ်ပေါက်လာရန်၊ ၄င်းဖြစ်ရပ်မျိုး နောက်ထပ် မဖြစ်ပေါ်လာစေရေး၊ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ပဋိပက္ခအသွင်ဆောင်သော လုပ်ရပ်များ မပေါ်ပေါက်လာစေရး၊”
  11. လိက်လၞီအောန်စိုတ် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ လတူမိဝေသဳဖျိုဝ် မစုတိအာ. Open.
  12. မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီအမတ်လောင်း မိဝေသီဖြိုး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုအပေါ် သဘောထားထုတ်ပြန်ချက်. Open.
  13. နာဲပညာမန်. Open. “ကိစ္စပန်ဂစိုတ်ထောအ်အလံင်မာတ်မန်ဍုင်ကျာ်ပိ(မိ​ဝေသီဖြိုး)ဂှ် ဟိုတ်နူပရေင်ဍုင်ကွာန်မ္ဂး တုပ်တဴညံင်ရဴလလောင်တြးပနာန် declare war ကုဂကူမန်ကီုရ၊”
  14. ဗော်ဍုင်မန်တၟိ၊ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် (Media Release) 20 June 2021
  15. မိဝေသီဖြိုး သတ်ဖြတ်ခဲ့သူအား ဖမ်းမိသတင်း မဟုတ်မမှန်ဟု မွန်ပြည်သစ်ပါတီ အရာရှိငြင်းဆို. Open (19 June 2021).
  16. ရပ်ဂွံ ညးဂစိုတ်လဝ် မိဝေတဳဖျဵုယျဏောင် ပရိုင်တိတ်မံင်. Open (19 June 2021). “ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ (၉) မံက်ဂှ် ရပ်ဂွံ ညးဂစိုတ်လဝ် မိဝေတဳဖျဵုယျဏောင် ပရိုင်တိတ်မံင်ရ။ ညးဂစိုတ်လဝ် မိဝေတဳဖျဵုဂှ် ယၟုအံင်ဌေ ၊ ဒၟံင်ကွာန်တၟိ ကရပ်ဍုင်ကျာ်ပိ ရ။ နူကဵုအံင်ဌေဟီုလဝ် ဒဒှ်ရ နူဂကောံမွဲဂကောံ ကဵုဩန် (၂၀၀) ကိုဋ်တုဲ စကာကဵုဂစိုတ် မိဝေတဳဖျဵုရ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ဂကောံလဵုစကာလဝ်ဂှ် အံင်ဌေ ဟွံဟီုပတိတ်ဏီတုဲ စၟဳစၟတ်မံင်ဖိုဟ်ကီု ၊ ဂစိုတ်လဝ် မိဝေတဳဖျဵု နကဵုလွဟ် AK47 ရောင် အံင်ဌေဟီုပတိတ်ရ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ဂကောံလဵုရပ်ဂွံလဝ် အံင်ဌေ (ညးဂစိုတ်လဝ် မိဝေတဳဖျဵု) ဂှ် ဟွံတီဏီရ။ မိဝေတဳဖျဵုဂှ် ပ္ဍဲဂိတုပသာ် (၁၄) စွေက် အခိင်သဝ်တ္ရဲ (၆) နာဍဳပြင်င်ဂှ် ဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ် နကဵုလွဟ် အကြာကွာန်တၟိ ကဵု ဍုင်ကျာ်ပိရ။”