သုဝဏ္ဏ (နာဲထောန်ဖေ)

သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် သွက်အခေါင်ဂကူမန် နာဲသုဝဏ္ဏ (နာဲထောန်ဖေ) သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် သွက်အခေါင်ဂကူမန်
သၠးဂၠံဂဝ်	ထောန်ဖေ (1943-02-12) ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၂၊ ၁၉၄၃ ကွာန်ထိုင်အာင်၊ ပွိုင်ဍုင်ဖာအင်
ဂကူ	Monမန်
ကောန်ဍုင်	Myanmarဍုင်ဗၟာ
ကဆံင်ပညာ	B.A
ကောန်ကမၠောန်	ဝန်ဇၞော်သၟာကမၠောန် (လၟုဟ်)
ဂကောံ	ဗော်ညဳသၟဟ်မန် (၂၀၂၀-၂၀၂၁)
ဗော်	ဗော်ညဳသၟဟ်မန် (ဒေါအ်ဇူ)
ချဳဓရာင်	အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ
အိန်ထံင်	မိတေန်
ကောန်ဇာတ်	နာဲသုခ နာဲသဳဟ နာဲဟံသာ နာဲကျေဝ်လာဲ
အံက်	နာဲဖုန်း (အပါ) မိအုန်းမယ် (မိ)

နာဲသုဝဏ္ဏ (နာဲထောန်ဖေ) ဝွံ ဒှ်သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် သွက်အခေါင်ဂကူမန်၊ ညးမဂိုတ်ဂစာန် သွက်လိက်ပတ် ယေန်သၞာင် ကေုာံ ပရေင်မၞိဟ်ဂကူမန် ဂွံဇၞော်မောဝ်မွဲ နူဘဝသၟတ် စဵုကဵု အာယုက်ဇၞော်၊ ကၠောန်ကၠုင် ကမၠောန်ဒတုဲဖဵု သွက်ဂကူမန် ပ္ဍဲသွာင်နာနာ ဗွဲမဗဗွဲ ကုအကာဲအရာမကဵုတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ ဂှ် ပၞာန်သီအဝဵုဍုင်တုဲ နာဲသုဝဏ္ဏ နုက်တိတ် နူဗော်ညဳသၟဟ်ဂကူမန်တုဲ ပါလုပ် ပ္ဍဲအလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (အေန်ယူဂျဳ/NUG) နဒဒှ် ဝန်ဇၞော်ကာသၟာကမၠောန်၊ တုဲပၠန် ဥက္ကဋ္ဌ ကမ္မတဳပံင်တောဲကမၠောန် ကာလအကြာ တွဵုရးဍုင်မန် (မွန်ပြည် ကြားကာလ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကော်မတီ Mon State Interim Coordination Committee – MSICC)ရ။

အတ္ထုပ္ပတ္တိ

နာဲသုဝဏ္ဏ (နကဵုယၟုတမ်မူလ ဗီုဗၟာ နိုင်ထွန်းဖေ) ဝွံ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲကွာန်ထိုင်အာင်၊ ပွိုင်ဍုင်ဖာအင် ခရိုင်တၞင်သဳ (လၟုဟ် တွဵုရးဍုင်ကရေင်) ပ္ဍဲဇရေင် မိမ ဂကူမန်ၜါ နာဲဖုန်း ကဵု မိအုန်းမယ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၃ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၂ ရ။ နာဲသုဝဏ္ဏ ဗွဲမဗဗွဲ ကုအာယုက်ဂှ် ကတ်ဗ္တောန်ကၠုင်ပညာ ကဆံင်ကဆံင်တုဲ ဂွံအံင်ဇၞးလဝ် တန်ဗဳအေ ရ။

ပရေင်ချဳဓရာင် ဘဝကွးဘာ

သၞာံ ၁၉၆၁ အဃော နာဲသုဝဏ္ဏ မတိုန်ဒၟံင် ဘာတန်သမၠုင် ပ္ဍဲဘာတန်သမၠုင်ကောန်ဂကူမန် ဍုင်မတ်မလီုဂှ် လုပ်ယိုက်ဂၠေင် ကေတ်လဝ် တာလျိုင် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ပ္ဍဲဂကောံကွးဘာဂမၠိုင် ခရိုင်မတ်မလီုရ။ သၞာံ ၁၉၆၂ အဃော နာဲသုဝဏ္ဏ မတိုန်ဒၟံင် ကဝ်လိက်မတ်မလီုဂှ် ပ္ဍဲသမဂ္ဂကွးဘာတက္ကသိုလ်ဂမၠိုင် (တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ - တကသ) ဂှ် နဒဒှ် ကောန်ဂကောံမွဲ၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၃ ပ္ဍဲ ဂကောံကွးဘာမန်ဂမၠိုင်ဂှ် နဒဒှ် ညးအုပ်ကာ၊ ပ္ဍဲဂကောံလိက်ပတ်မန်ဂှ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ၊ ပ္ဍဲဂကောံသၟတ်မန် ခရိုင်မတ်မလီုဂှ် နဒဒှ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ မြဴသာ်ဝွံ လုပ်ယိုက်ဂၠေင်လဝ်ရ။ သၞာံ ၁၉၆၅ အဃောမတိုန်ဒၟံင် တက္ကသိုလ်သၟာကမၠောန် ဍုင်လ္ဂုင်ဂှ် ပ္ဍဲကဵု ဂကောံတက္ကသိုလ်ဂမၠိုင် ဍုင်လ္ဂုင်ဂှ် နဒဒှ် ကောန်ဂကောံမွဲ လုပ်ယိုက်ဂၠေင်လဝ်တုဲ နကဵု နဲဓလုက် (သၟဝ်တိ)မွဲဂှ် ကေတ်လဝ် တာလျိုင် နဒဒှ် ညးလျိုင်ကောန်ဂကူဂမၠိုင် (လူမျိုးစုတာဝန်ခံ) ရ။

သၞာံ ၁၉၆၂ ဂိတုမာတ် ၂ ဂှ် ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော်နေဝေန် သီကေတ်အဝဵုဍုင်တုဲ ဂိတုမာတ် ၄ ဂှ် ဂကောံကွးဘာဂမၠိုင် ပ္တိတ်လိက်လလောင်တြး ဒစဵုဒစး ကမၠောန်သီအဝဵုဍုင်ဂှ်ရ။ စနူ ဂိတု ဂျူလာင် ၃ ဂှ် ကွးဘာခရိုင်လ္ဂုင်တအ် စထ္ၜးဆန္ဒရ။ ဂျူလာင် ၇ ပ္ဍဲသဘင်ကောံဓရီုကွးဘာတက္ကသိုလ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကွးဘာ ၂၀၀၀ ပြင်ပြင်တိုန်စိုပ်ရ။ ပ္ဍဲသဘင်ကောံဓရီုဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏလေဝ် တိုန်စိုပ်လဝ်ကီုရ။ ပ္ဍဲကဵု တ္ၚဲဂှ်ရ အခိင် နကဵု ဒပ်ပၞာန် ပန်ဂစိုတ်ထောအ် ကွးဘာဗွဲမဂၠိုင်ဂၠေင် ပ္ဍဲကဵု အရှာမ်တက္ကသိုလ် ဂၠံင်အဓိပတိဂှ်ရ။ အခိင်ဂယး ၃ နာဍဳပြင်ညိဂှ် ရုင်ကွးဘာဂှ် ပၞာန်ခတိုဟ်ပလီုထောအ်ရ။ ဟိုတ်နူ ပ္ဍဲဂျူလာင် ၇ ဂှ် ကွးဘာ ဗွဲမဂၠိုင် ဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ်လဝ်ကီု ရုင်ကွးဘာ ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်ဂှ် ဒးဒုင်ပလီုလဝ်တုဲ ပ္ဍဲဝင်ပၠန်ဂတး ဍုင်ဗၟာမ္ဂး သေဝ်ဝေန်ဂျူလာင် 7 July ဂှ် ဒှ်တ္ၚဲစၟတ်သမ္တီမွဲရ။ သေဝ်ဝေန်ဂျူလာင်တုဲ ကွးဘာမန်တအ် အာကလအ်စ အစာ ဘာမန်ဂမၠိုင် မပ္တံ နာဲထောန်ယှိုဲ၊ ဒံက်တာမေန်တေန်မန်၊ ဒံက်တာမင်းသက်စံ တအ်တုဲ နကဵုအစာဂမၠိုင် ၜိုန်ရဟီု လ္ပလုပ်ပထုဲ ပ္ဍဲပရေင်ကလိုက်ကမဵုဂှ်ကီုလေဝ် ကွးဘာမန်တအ်ဂှ် ပါလုပ် ပ္ဍဲပရေင်ချဳဓရာင်တအ်ဂှ်ရ။ ကွးဘာမတ်မလီု သီုကဵု နာဲသုဝဏ္ဏ ထ္ၜးဆန္ဒအေင်စၞ ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်မတ်မလီုကီုရ။

ကမၠောန်ပၠန်ဂတး ပ္ဍဲဘဝကွးဘာ

သၞာံ ၁၉၆၃ ဂိတုမာတ် (၂၇) ဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ (အခိင်ဂှ် ယၟုတြေံ နာဲထောန်ဖေ) ကေုာံ မာံမောင်တင်၊ နာဲဝင်ရော ညးပိတၠ နကဵု နဲကဲပြယာဲသတိ နွံနွံ တိတ်အာ ကောံဆဵုဂဗ ကုကျာ်ဇၞော်ဝင်က ပ္ဍဲဘာတိုက် ကွာန်တၟအ်ကၞေင်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် က္ဍိုပ်သကိုပ်ကွးဘာတအ်ဂှ် ဒၞာဲလဵုအာအာ ထံင်ပရိုင်ဗၟာ ဗက်ဍံင်ဒၟံင်တွဵုရ။ နူဂှ် မွဲကဆံင် နာဲထောန်ဖေ ကေုာံ မာံမောင်တင် သွက်ဂွံ စုက်လုက် ဆဵုဂဗ ကုမန်ဍုင်သေံ၊ ဗော်ဍုင်မန်တၟိတုဲ တိတ်အာ ရးနိဂီုသေံရ။ နာဲထောန်ဖေ ကေုာံ မာံမောင်တင် ဂွံဆဵုဂဗ ကုဂကောံမန်ဍုင်သေံ တက္ကသိုလ် စူလာလံင်ကောန်၊ မဂွံလဴထ္ၜး ပရူပရေင်ကမၠောန်ကွးဘာမန် ပ္ဍဲဍုင်မန်တေအ်ကီုရ။ နကဵု ဂကောံမန်ဍုင်သေံဂှ် သွက်ဂကောံ မနွံ အပ္ဍဲဍုင်ညးတအ် (ဍုင်သေံ) သွာင်လိက်ပတ်မန်၊ သွာင်ယေန်သၞာင်မန် ဟေင်ရ ညးတအ် ဖန်ဇန် ဗိုင်ရီုကဵုမာန်၊ သွက်သအာင် ဍုင်မန်တေအ်ဂှ် နကဵုနဲကဲလဵုလေဝ် ညးတအ် ဗိုင်ရီုဗင်ကဵု ဟွံမာန်။ ကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံ က္လေင်စဴ နူဍုင်သေံမွဲတ္ၚဲ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၆၃ ဂိတုဨပြဳ ၂၁ ဂှ် ကျာ်ဇၞော်ဝင်က ခုတ်ကဵုယၟု သုဝဏ္ဏ၊ မာံမောင်တင်ဂှ် မာံဥဿာ။

သၞာံ ၁၉၆၅ ပ္ဍဲတမ်သၞာံ ဂှ် နကဵု ကွးဘာတက္ကသိုလ်မန်ဂမၠိုင် အာဂတတုဲ ဒက်ပ္တန် ဗော်ဟံင်ပြာ်ကောန်ဂကူမန်(မွန်အမျိုးသားများကယ်တင်ရေးအဖွဲ့ Mon Salvation League – MSL) မဒှ် ဂကောံသၟဝ်တိမွဲရ။ တင်ရန်တၟအ် ဗော်ဂှ် (၁) သွက်ဂွံ လွဳၜံင်ပ္တိတ် သ္ဂံင်ကေဒါခိုဟ်တုဲ ဂွံဆက်ကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ၊ (၂) ပ္ဍဲဒေသ အကြာၜဳသြင်လောန် ကဵု ၜဳဗတာင်ဂှ် ညံင်ဂွံ ဒက်ပ္တန်အာ ဒေသလွပ်လွဟ်ဂကူမန် (၃) သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန်ဍုင် ရးနိဂီု(ဍုင်)မန် မနွံကဵု အဝဵုကၞောတ်အထောတ်။ ဒေသဓလုက် မဒက်လဝ် ဗော်ဏအ်ဂှ် လ္ဂုင်၊ မတ်မလီု၊ မုဟ်ဍုင်၊ ဇြပ်ဗု၊ ပံင်၊ တကအ်ခၟိုင်၊ ကၟာဝက်၊ ကၠအ်သတ်၊ ရေဝ်၊ သပၠင်၊ ခယျး၊ ကအ်လမု၊ ကအ်ဗိန်၊ ကအ်ပံက်၊ လှာဒကှ်၊ ထိုင်အာင်။ ညးက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ဗော်ဏအ်ဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ (နာဲထောန်ဖေ) ဒှ် ဥက္ကဋ္ဌ၊ မာံထောန်လှာင် (ဇြပ်ဗု) ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ၊ မာံမေန်လောန် (မတ်မလီု) ညးအုပ်ကာ၊ နာဲကျဝ်အေ (ကၟာဝက်) သကိုပ်စန်ဒက်၊ နာဲလေန်ကျဳ (လ္ဂုင်) သကိုပ်စန်ဒက်၊ ကောန်ဂကောံအဓိကတအ်ဂှ် မာံမောင်တင် (ကၠအ်သတ်)၊ မာံဝေန်ယျဝ် (ကၟာဝက်)၊ မာံဖေသိင် (ကၟာဝက်)၊ မာံဝင်းထိန် (မုဟ်ဍုင်)၊ မာံပန်းလှိုင် (ကအ်ဗိန်)၊ မာံမြင့်သိန်း (ကအ်လမု)၊ နာဲဘဦး (ပံင်)၊ နာဲဟူ (ပံင်)။ ဗော်ဏအ်ဂှ် ဒက်ဂွံ ပွိုင်ၜါသၞာံတုဲ ကောန်ဂကောံလ္ၚဵု ဒးဒုင်ရပ် ကုသၟိင်ဗၟာတုဲ ဒးဒုင်ဖျေဟ်ထံင်၊ ကောန်ဂကောံလ္ၚဵု စိုပ်အာ တိပၠန်ဂတး ဇရေင်ဗော်ဍုင်မန်တၟိတုဲ လီုအာရ။သၞာံ ၁၉၆၇ နာဲသုဝဏ္ဏ ဂှ် ဒးဒုင်ရပ်တုဲ ဒးဒုင် ဖျေဟ်ထံင် နကဵု ချဳဓရာင် ပ္ဍဲဗော်ဏအ်၊ ဒးမံင် ပ္ဍဲထံင် မတ်မလီု ကဵု ထံင်အင်စိင် သီုဖအိုတ် ပွိုင် ၃ သၞာံ ကဵု ၂ ဂိတု။ နာဲသုဝဏ္ဏဂှ် အဃောမတိုန်ဒၟံင် ဘာတက္ကသိုလ်သၟာကမၠောန် သၞာံလက်ကြဴ သွက် B.A. ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၇ ဂှ် ဒးဒုင်ရပ်တုဲ ဒးကြိုင်လဝ် ပ္ဍဲထံင်မတ်မလီု ၁ ဂိတု၊ နူဂှ် ဒးဒုင်ပြံင်ဏာ ထံင်အင်စိင် ဒးကြိုင်လဝ် ပ္ဍဲတိုက်ကမၠက် ၆ ဂိတု၊ နူတိုက်ကမၠက်ဂှ် ပြံင်စွံ ပ္ဍဲဒၞာဲမၞိဟ်ဂမၠိုင်တုဲ သီုဖအိုတ် ဒးဒုင်ထံင် ပွိုင် ၃ သၞာံ ၂ ဂိတုတုဲ သၞာံ ၁၉၇၀ ဂှ် ဂွံဗၠးတိတ်ကၠုင်ရ။ ကြဴနူ မဗၠးတိတ် နူထံင်တုဲ ဒက်ဘဝ သ္ၚိကၟိန် ကု မိတေန်။ ညးတအ် က္လိဂွံ ကောန်တြုဟ်ပန်တၠ၊ နာဲသုခ၊ နာဲသဳဟ၊ နာဲဟံသာ ကေုာံ နာဲကျေဝ်လာဲ။

ကမၠောန် ပရေင်ဍုင်ကွာန် ၁၉၈၈ - ၂၀၁၁

ကြဴနူ ပရေင်ကလိုက်ကမဵု အလုံမွဲဍုင် က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၈ ဂှ်တုဲ အခေါင်အရာ သွက်ဂွံကၠောန် ပရေင်ဍုင်ကွာန် က္လေင်မံက်ကၠုင်တိုန်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုသေတ္တေန်ဗါ ၁၇ က္ဍိုပ်သကိုပ်မန်တအ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်သဳကၠဳ ညးဍုင်ကွာန်မန် ပ္ဍဲဇြပ်သဘင်ဓရ်တုဲ ဂိတုအံက်တဝ်ဗါ ၁၁ ဂှ် ဒက်ပ္တန် ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် (မွန်အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (MNDF)ရ။ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ လုပ်ကေတ်လဝ် တာလျိုင် နဒဒှ် ဂကောံကေင်ကာဗဟဵု မွဲတၠရ။ ပ္ဍဲသဘင်မာဲ သၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ လုပ်ဒုင်ရုဲမာဲ နကဵု စၞး ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် ပ္ဍဲ ပွိုင်ဍုင်လှာဒကှ် ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ စၟတ်(၂) ရ။ ဆဂး ဟွံဇၞးမာဲ။

ကြဴနူ သဘင်မာဲ ၁၉၉၀ ဂှ်တုဲ ဗော်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ၈ ဗော် သီုကဵု ဗော်မန် ဒက်ပ္တန်လဝ် မဟာမိတ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် (စည်းလုံးညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် United Nationalities Alliance – UNA) တုဲ ဗွဲကြဴ ဂကောံမဟာမိတ်ဂှ် ဒှ်အာ ၁၂ ဗော်ရ။ နကဵု အလဵုအသဳပၞာန်နဝတ ဟွံကဵုအခေါင် ပံက်စၠတ်ထဝ်၊ ဟွံပအပ်ကဵု အဝဵုဍုင် ကုညးဇမၞးမာဲတအ်ရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ကုညးဇမၞးမာဲတအ်ဂှ် သီုကဵု က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူမန် ဗီုကဵု နာဲထဝ်သောန်၊ နာဲစောန်တၟး၊ နာဲဟံင်ဍုင်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်ရပ်တုဲ ဒးဒုင် ဖျေဟ်ထံင်အိုတ်ရ။ ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန်ဂှ်လေဝ် ဒးဒုင်ပလီုထောအ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၉၂ ဂိတုမာတ် ၁၉ ဂှ်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု ဂကောံမဟာမိတ်ဂှ် ဆက်စၟတ်သမ္တီအာ ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန်တုဲ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံမဟာမိတ်ဏအ်ဂှ် ပ္ဍဲအကြာသၞာံ ၂၀၀၃ စဵုကဵု သၞာံ ၂၀၁၁ ဂှ် မွဲစွံ ကုအစာနာဲထဝ်သောန်ဂှ် ဂွံအခေါင်ဆဵုဂဗ ကုဂကောံဂၠးတိနာနာ ဗီုကဵု ညးစၞး ကုလသမဂ္ဂတအ် ဒှ်တမ်ရ။

ကမၠောန်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ၂၀၁၂ - ၂၀၂၀

သၞာံ ၂၀၁၀ ဂိတုမာတ် ၈ အလဵုအသဳပၞာန် လလောင်တြး ညံင်ဂွံ ပစၟတ်သမ္တီ ကဵုစရင် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂှ် နကဵု က္ဍိုပ်သကိုပ်မန် ဗွဲတၟေင် မၞိဟ်နူ ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန်တအ်ဂှ် ဗက်လက်ကြဴ ကရောမ်ဗော်ဒစဵုဒစး ဒြဟတ်ဇၞော်အိုတ် ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ မဒှ်ဗော်ပၠတရဴ သၟဝ် ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳတအ်ဂှ် ညံင်ရဴ အေန်အေဝ်ဒဳ မဗဂပ်ဗဗေင် ကုသၞောဝ်လဒက်ပတန်ဍုင် ၂၀၀၈ ကီု ရဲဗော်ဏအ်လေဝ် ဒစဵုဒစး ဗဂပ်ဗဗေင် သၞောဝ် ၂၀၀၈ တုဲ ဟွံလုပ် ပၠုင်စရင် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ရ။ စိုပ်သၞာံ ၂၀၁၂ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ ပ္ညဳပ္ညပ်နဲဓလုက် ကုအလဵုအသဳပၞာန်ရာံ ကေုာံ ဒပ်ပၞာန် မဂၠိုင်ကဵုအလန်တုဲ နကဵုတင်လတုပ်စိုတ် ကာပၞုက်ဂှ် ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ တုပ်စိုတ် သွက်ဂွံလုပ်ဒုင်ရုဲမာဲတုဲ က္ဍိုပ်သကိုပ်ကောန်ဍုင်အရင် ညးမဗက် လက်ကရဴ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳတအ်လေဝ် ဒးချပ်ကၠုင် သွက်ဂွံ လုပ်ဒုင်ရုဲမာဲကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၂ ဂိတုဨပြဳ ၂၆ ဂှ် နကဵု ယၟု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန် ဂှ် ပ္တိုန်စရင် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ရ။ ပ္ဍဲကဵု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန်ဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ လုပ်ကေတ်လဝ် တာလျိုင် နဒဒှ် ကေင်ကာဗဟဵု မွဲတၠရ။

ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် မလုပ်ဒုင်ရုဲမာဲ ဒှ်ဒၟံင်ၜါဂှ် နကဵု တၠပညာ ညးဍုင်ကွာန် ကေုာံ ခမဳသင်တအ် ဟွံမဲပၟိက်တုဲ အာတ်မိက်ကၠုင် ညံင်ဂွံဒှ် မွဲဗော်ဂၠိုင်ကဵုအလန်တုဲ ကြဴနူ ပညဳပညပ် ရေင်သကအ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၄ ဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၂၆ ဂှ် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ၜါ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန် ကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် ပံင်ကောံ ဒက်ပ္တန် ဗော်ကောန်ဂကူမန် ရ။ဆဂး ပရေင်ပံင်ကောံဂှ် ဟွံအံင်ဇၞး စၞးဂှ် ဆဥက္ကဌ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် နာဲၚိုဲသိင် မွဲတၠ ဟေင် ပါလုပ်အာ ပ္ဍဲဗော်ဂှ်တုဲ ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် ဆက်တန်တဴအာ နဒဒှ် ဗော်တၞဟ်ခြာမွဲရ။ ပ္ဍဲဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ်လေဝ် နာဲသုဝဏ္ဏ လုပ်ယိုက်ဂၠေင်လဝ် တာလျိုင် ပ္ဍဲကေင်ကာဗဟဵု မွဲတၠကီုရ။ နကဵု စၞးဗော်ကောန်ဂကူမန် ဂှ် နာဲသုဝဏ္ဏ လုပ်ဒုင်ရုဲမာဲ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ဖာအင်၊ ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ ၁ ကီုရ။ ဆဂး ဟွံဇၞးမာဲ။ သၞာံ ၂၀၂၀ အခိင်ဗော်မန်ၜါ ပံင်ပ္ကောံ ဒက်မွဲဗော် နကဵုယၟု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂှ် နဒဒှ် ကေင်ကာဗဟဵု မွဲတၠ ကေတ်တာလျိုင်တုဲ သၞာံ ၂၀၂၁ ကြဴနူ ပၞောန်သီအဝဵုဍုင်တုဲ နုက်တိတ် နူဗော်ညဳသၟဟ်မန်ရ။

သၞာံ ၂၀၂၁ ကြဴနူ ပၞာန်သီအဝဵုဍုင်

သၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ မဒှ်တ္ၚဲမစပံက် စၠတ်ထဝ်တၟိ ကြဴနူ သဘင်မာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် ပၞာန်သီအဝဵုဍုင်တုဲ ပရေင်ကလိုက်ကမဵု က္တဵုဒှ် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ အမာတ်ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ညးမက္လိဂွံလဝ် ဇမၞးမာဲဂမၠိုင် သီုဖအိုတ် ၜိုတ် ၃၀၀ ဂှ် ကောံဓရီု နကဵု လတူလာင်တုဲ နူဂှ် ရုဲစှ် မၞိဟ်စၞး ၁၅ တၠတုဲ ဒက်ပ္တန်ပ္တိုန် ကမ္မတဳမပစၞးစၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုင် (ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ၊ Committee Representing Pyidaungsu Hluttaw – CRPH) ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၅၊ သၞာံ ၂၀၂၁ ဂှ်ရ။ နကဵု CRPH ဂှ် ပံင်တောဲ ကုသၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် ကေုာံ က္ဍိုပ်သကိုပ်ကောန်ဂကူ ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်တုဲ ဂိတုဨပြဳ ၁၆၊ သၞာံ ၂၀၂၁ ဂှ် ဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (National Unity Government – NUG) မွဲ နဒဒှ် အလဵုအသဳပြိုင်ပကာန် ကုအလဵုအသဳပၞာန်ရ။ ဂိတုမေ ၃ ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳဝွံ ခပ္တိုန် နာဲသုဝဏ္ဏ နဒဒှ် ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုင် ပ္ဍဲဌာနဝန်ဇၞော်ကာသၟာကမၠောန် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ - NUG ရ။

သၞာံ ၂၀၂၃ ဂိတုဂျောန် ၁၃ ဂှ် သ္ၚိ နာဲသုဝဏ္ဏ မနွံ ပ္ဍဲကွာန်ထိုင်အာင်၊ အရာပ် ၇ ဂၠံင် ၂ ဂှ် ဒးဒုင်ကၟာတ်ထောအ် နကဵုအလဵုအသဳပၞာန်ရ။

လိက်ကၞပ် မချူလဝ်

မွန်အမျိုးသားလှုပ်ရှားမှုနှင့် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမိုင်း မင်းအေးငြိမ်း (ထုံးအိုင်) (မာံၜိုဟ်သြိုဟ်)