ၜဳကလေင်၊ ပွိုင်ဍုင်

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်
ပွိုင်ဍုင်
မနွံ ပ္ဍဲခရိုင်ကျာ်ထဝ် (အသာ်ဗကေတ်)
ဒတန်: 17°14′N 97°15′E
ရးနိဂီု	Myanmar
တွဵုရး	Mon
ခရိုင်	ကျာ်ထဝ်
ဍုင်ရုင်သၟိင်	ဍုင်ၜဳကလေင်
လၟိဟ်မၞိဟ်(၂၀၁၄)	၁၈၁,၀၇၅
ဒၞာဲအပိုင်အခြာ အခိင်	UTC+6:30 (အခိင်လ္ဂုင်)

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင် ဂှ် နွံပ္ဍဲခရိုင်ကျာ်ထဝ်၊ တွဵုရးဍုင်မန်တုဲ ရုင်ပွိုင်ဍုင်ဂှ် နွံပ္ဍဲဍုင်ၜဳကလေင်ရ။ ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ပ္ဍဲဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် နွံ အရာပ် မသုန်အရာပ်၊ ဂကောံကွာန် နွံ ၅၁ တုဲ သီုဖအိုတ် နွံကွာန် ၂၁၂ ကွာန်တုဲ မၞိဟ်ပဒတဴဒၟံင် ၜိုတ် ၁၉၄,၀၀၀ ရ။ ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင် နွံသမၠုင် ၈၃၅,၂ တိုင်စတုရာန်။ ဗၟံက်ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်ဖာပန်၊ လပါ်ပလိုတ်ဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်ကျာ်ထဝ်၊ လပါ်သၠုင်ကျာဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်သဓီု၊ လပါ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်ယှိုဲကျေန်။ ၜဳဇၞော်အိုတ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ဒှ်ၜဳကလေင်၊ ၜဳကလေင်ဂှ် နွံဇမၠိင် ၂၂ တိုင်တုဲ ဇွောဝ်စှ်ေဒၟံင် နူကဵု သၟဝ်ကျာ စှ်ေအာ လပါ်သၠုင်ကျာရ။ ကြုင်ဗတဳဗု (သဲဖြူ) ဂှ် နွံ ဇမၠိင် ၂၀ တိုင်၊ ဇွောဝ်စှ်ေဒၟံင် နူဗမံက် စှ်ေ လပါ်ပလိုတ်တုဲ လုပ်စိုပ် ပ္ဍဲၜဳဗတာင်ရ။ ၜဳကလေင် ကဵု ကြုင်ဗတဳဗုဂှ် အခိင်ကညင်မ္ဂး ဗွဲသၟဟ် နွံဇမြိုဟ် ၜိုတ် ၂/၃ ပေတုဲ အခိင်ကသီုမ္ဂး ဂၠုင်စက် အာကၠုင်ဂွံရ။ ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် နွံလတူ ဗလးၜဳ ၃၀ ပေ။ ဒၞာဲသၠုင်အိုတ်ဂှ် ဒှ်ဒဵုမာဲလံင် (မဲလံတောင်)တုဲ ဒၞာဲသၠုင်အိုတ်ဂှ် နွံ ၈၆၀ ပေ။ ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ဒှ်ဒတန် ဂမ္တဴတုဲ ဂမ္တဴသၠုင်အိုတ် နွံစဵုကဵု ၄၀,၂ သေန္တဳဂရိတ်။ အဓိက ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ဒှ်ကမၠောန်ဗ္ၚ ကေုာံ တဵုလွဳတုဲ ကပေါတ်သဘာဝ မပ္တိတ်ဂၠိုင်အိုတ်ဂှ် ဒှ်ဆု၊ ဒုန် ကေုာံ သတ်ဆု ဗွဲမဗဗွဲကဵု ရာသဳဂမၠိုင်ရ။ ဟိုတ်နူ ဂၠံင်ဇၞော် လ္ဂုင်-မတ်မလီုဂှ် တတ်အာ လတူပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်တုဲ ပရေင်ဆက်စၠောအ် ခိုဟ်ဒၟံင်ရ။ ကျာ်ဒဵုမာဲလံင် ကဵု ကျာ်ဇုက်အသောက်ဂှ် ဒှ်ကျာ်စေတဳ ယၟုပြာကတ် မနွံ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ရ။

ဝင်

ယၟုမ္ဂး ၜဳကလေင်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုၜဳမနွံ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ဂှ် ၜဳကလေင်ရ။ ၜဳကလေင် ဂှ် ဒှ်အရေဝ်မန် ၜဳ မဒှ်ဇၟောဝ်ဍာ် မဇွောဝ်စှ်ေဒၟံင်၊ ကလေင် ဂှ် ဒှ်မနာမ် မကၠုင်နူ မကြိယာ လေင် မဂွံအဓိပ္ပါယ် လီုလာ်ဒၟံင်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ၜဳကလေင် ဂှ် ဂွံအဓိပ္ပါယ် ၜဳမလေင် မလီုဒၟံင်ရ။ သက္ကရာဇ် ၁၁၈၆ ဂိတုကထိုန် ၉ မမံက်ဂှ် မြဝန်ဍုင်မတ္တမ သၟိင်ဥဇနဂှ် ကၠုင်ဖျေဟ်လဝ် ဒပ်ပ္ဍဲကဵု ၜဳကလေင် ပ္ဍဲအရာပ်ဝင်ကဍောတ် (ဝင်ကလွတ်)တုဲ ဍုင်စက္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။

ဒတန်

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲရးနိဂီုဗၟာ သကုတ်သၟဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုင်မန်၊ ခရိုင်သဓီုတုဲ လေတ္တဳကျုတ်သၟဝ်ကျာ ၁၇ ဒဳဂရဳ ၁၀ မိနေတ်၊ ၁၇ ဒဳဂရဳ ၁၅ မိနေတ်၊ လံင်ဂျဳတောတ်ဗၟံက် ၉၇ ဒဳဂရဳ ၀၈ မိနေတ်၊ ၉၇ ဒဳဂရဳ ၁၅ မိနေတ်တုဲ နွံလတူ ဗလးၜဳ ၃၀ပေ။ ဒၞာဲသၠုင်အိုတ်ဂှ် ဒဵုမာဲလံင် နွံလတူဗလးၜဳ ၈၆၀ ပေ၊ ဒၞာဲသဝ်အိုတ်ဂှ် ကွာန်ဇုကလိ ပ္ဍဲဝါငွေသောင်ယံကွင်း ကဵု အောင်ဖေကွင်းရ။ ဗွိုက်ပွိုင်ဍုင်ဂှ် နွံ ၈၃၅,၂ စတုရာန်တိုင်။

ပွိုင်ဍုင်လပါ်ဗၟံက်ဂှ် ဒးတွဵုရးဍုင်ကရေင် ပွိုင်ဍုင်ဖာပန်၊ လပါ်ပလိုတ်ဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်ကျာ်ထဝ်၊ လပါ်သၠုင်ကျာဂှ် ဒးပွိုင်ဍုင်သဓီု၊ လပါ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဒးရးဇၞော်ဗဂေါ၊ ပွိုင်ဍုင်ယှိုဲကျေန်ရ။

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် နွံကဵု တိဗလး ဂြိုပ်ဆုဂမၠိုင်တုဲ ၜဳဇၞော်အိုတ်ဂှ် ဒှ်ၜဳကလေင်ရ။ ၜဳကလေင်ဂှ် ဇွောဝ်စှ်ေဒၟံင် နူသၟဝ်ကျာ ဇွောဝ်စှ်ေအာ သၠုင်ကျာ သီုဖအိုတ် နွံဇမၠိင် ၂၂ တိုင်။ ကြုင်ဗတဳဗု (သဲဖြူချောင်း)ဂှ် ဇွောဝ်စှ်ေဒၟံင် နူဗၟံက် စှ်ေအာ လပါ်ပလိုတ်တုဲ ဇွောဝ်လုပ် ၜဳဗတာင်ရ။ ကြင်ဗတဳဗုဂှ် နွံဇမၠိင် ၂၀ တိုင်ရ။ ၜဳကလေင် ကဵု ကြုင်ဗတဳဗုဂှ် အခိင်ကညင်မ္ဂး နွံဇမျိုဟ်ဍာ် ၂/၃ ပေဓဝ်တုဲ အခိင်ကသီုမ္ဂး ဂၠုင်စက် ဒြေပ်ဂွံဒၟံင်ရ။

ကွာန် ကေုာံ လၟိဟ်မၞိဟ်

အတိုင်စရင်မၞိဟ် နူကဵုသၞာံ ၂၀၁၄ မပ္တိတ်လဝ် နူကဵု Open Development မ္ဂး ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဝွံ သီုဖအိုတ် နွံကွာန် ၅၀၊ ပ္ဍဲဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် နွံ ၅ အရာပ်။ အလုံမွဲပွိုင်ဍုင်ဂှ် နွံသ္ၚိ ၃၉,၂၃၁၊ မၞိဟ် ၁၈၁,၀၇၅ (တြုဟ် ၈၇,၉၂၀၊ ဗြဴ ၉၃,၁၅၅)။

အတိုင်စရင် နူကဵု အလဵုအသဳသၞာံ ၂၀၁၉ မ္ဂး ပါ်လဝ် နကဵု ဂကူအတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။ ပ္ဍဲကဵု ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ကောန်ဂကူနာနာ ပဒတဴဒၟံင်ရ။

• ဂကူ ကချေင် ၆ တၠ၊
• ဂကူကရေင်ဍာဲ၊ ၁ တၠ၊
• ဂကူကရေင် ၆၂၇၈၀ တၠ၊
• ဂကူချေင် ၅ တၠ၊
• ဂကူမန် ၃၅၁ တၠ၊
• ဂကူဗၟာ ၁၁၇၇၂၉ တၠ၊
• ဂကူယခေင် ၉၁ တၠ၊
• ဂကူသေံ ၈၉၇ တၠ၊
• ဂကူပအိုအ် ၈၆၀၆ တၠ၊
• ဂကူသအာင် ၃၉၆၆ တၠ၊
• ကောန်ဍုင်သအာင် ၁၇ တၠ၊

သီုဖအိုတ် မၞိဟ်ပဒတဴဒၟံင် ၁၉၄၄၄၉ တၠ။

လၟေင်	အရာပ် ကေုာံ ကွာန်	သ္ၚိ	လၟိဟ်မၞိဟ်	တြုဟ်	ဗြဴ
	အရာပ် လတူဍုင်ၜဳကလေင်
၁	အစာသာန်	၅၆၀	၂,၇၃၃	၁,၃၇၆	၁,၃၅၇
၂	ဖဝ်ရာဇ	၈၀၄	၃,၇၇၅	၁,၇၅၀	၂,၀၂၅
၃	ကၟာသာယာ	၁,၆၁၂	၇,၃၂၆	၃,၅၈၄	၃,၇၄၂
၄	ဖဝ်လှဂျဳ	၆၀၁	၂,၄၆၀	၁,၁၆၃	၁,၂၉၇
၅	ဗိုလ်တေဇ	၄၆၇	၂,၀၉၈	၁,၀၃၅	၁,၀၆၃
	ပံင်သီုဖအိုတ်	၄,၀၄၄	၁၈,၃၉၂	၈,၉၀၈	၉,၄၈၄
၁	သၞေဟ်ဗလ	၁,၁၂၈	၄,၈၁၉	၂,၂၅၂	၂,၅၆၇
၂	ယိုယ်လှေ	၁,၃၃၆	၅,၅၅၀	၂,၅၉၈	၂,၉၅၂
၃	ညောင်ပလင်	၆၈၈	၂,၇၈၆	၁,၃၈၆	၁,၄၀၀
၄	လုက်ခုန် (လိပ်ခုန်း)	၆၁၁	၂,၅၂၈	၁,၁၄၄	၁,၃၈၄
၅	တဖက်စောဲ (တဘက်ဆွဲ)	၁၆၀	၆၆၇	၃၄၄	၃၂၃
၆	အနာင်ပန်	၈၅၂	၃,၇၄၇	၁,၇၆၂	၁,၉၈၅
၇	မုဟ်သြင်	၉၁၂	၄,၂၁၄	၂,၀၇၆	၂,၁၃၈
၈	ဇြဲဂလာ	၃၀၃	၁,၂၃၁	၅၈၄	၆၄၇
၉	ဇုအသောက်	၂,၃၄၂	၁၀,၇၄၉	၅,၁၂၆	၅,၆၂၃
၁၀	ဇုကလိ	၁,၁၀၄	၅,၃၉၇	၂,၇၄၆	၂,၆၅၁
၁၁	ကအ်ကဍောတ်	၁,၀၈၈	၄,၇၈၇	၂,၂၈၇	၂,၅၀၀
၁၂	ကုန်ယန်ဒလင် (ယွန်းဒလင်းကုန်း)	၇၄၉	၃,၅၄၁	၁,၆၉၃	၁,၈၄၈
၁၃	မုဟ်ဒဵု (တောင်စွန်း)	၂,၉၄၃	၁၄,၀၃၈	၇,၀၂၀	၇,၀၁၈
၁၄	ပံက်ထဝ် (ပေါက်တော)	၁,၉၃၈	၉,၂၇၈	၄,၅၄၂	၄,၇၃၆
၁၅	ကွာန်ကင် (ကင်းရွာ)	၈၁၁	၃,၆၆၃	၁,၇၈၀	၁၈၈၃
၁၆	ဒဵုဇၞော် (တောင်ကြီး)	၅၅၈	၂,၆၂၁	၁,၂၉၇	၁,၃၂၄
၁၇	ဝင်က	၁,၁၇၉	၅,၂၂၅	၂,၅၀၀	၂,၇၂၅
၁၈	အရက်သဳမ	၅၈၂	၂,၆၅၂	၁,၃၈၆	၁,၂၆၆
၁၉	ကုန်မြာင် (မရမ်းကုန်း)	၁,၄၁၁	၆,၀၀၄	၂,၈၈၅	၃,၁၁၉
၂၀	သိန်ငူ	၁၃၇	၆၂၇	၃၀၉	၃၁၈
၂၁	ကြုင်ဗတဳဗု (သဲဖြူချောင်း)	၄၆၅	၁,၉၅၉	၉၅၀	၁,၀၀၉
၂၂	အလူ	၇၈၈	၃,၂၀၆	၁,၅၇၂	၁,၆၃၄
၂၃	ဝင်ပြာန်	၂၉၁	၁,၂၃၃	၆၂၅	၆၀၈
၂၄	ပလိုင်တၟအ် (ကျောက်ရေတွင်း)	၈၆၀	၃,၇၅၅	၁,၈၃၉	၁,၉၁၆
၂၅	သိမ်ဖဝ်ဝါ (ဖိုးဝါးသိမ်)	၅၄၄	၂,၅၄၅	၁,၂၃၆	၁,၃၀၉
၂၆	ဂြိုပ်ဓနိ (ဂုံညင်းနွယ်)	၄၃၅	၁,၉၅၇	၉၆၁	၉၉၆
၂၇	ဝင်သံင်	၂၆၉	၁,၂၄၄	၆၁၂	၆၃၂
၂၈	ကတဳပ	၅၃၂	၂,၅၃၂	၁,၁၇၄	၁,၃၅၈
၂၉	ဒံင်ရာတ် (ဒေါက်ရပ်)	၉၀၆	၄,၀၁၀	၁,၉၂၁	၂,၀၈၉
၃၀	လျးထဝ် (ရွှေရောင်ပြ)	၉၂၉	၄,၆၀၉	၂,၂၈၀	၂,၃၂၉
၃၁	ကြုင်လက်ဟတ် (ကျခတ်ချောင်း)	၄၃၀	၂,၂၇၆	၁,၀၈၆	၁,၁၉၀
၃၂	ကုန်ဓနေင်	၃၅၆	၁,၄၉၂	၇၁၆	၇၇၆
၃၃	ကဇိုင်	၄၂၄	၁,၈၆၃	၈၇၄	၉၈၉
၃၄	ယင်အုမ် (ရင်းအုံ)	၃၁၃	၁,၃၂၆	၆၆၄	၆၆၂
၃၅	မာဲလံင် (မဲလံ)	၄၁၁	၂,၁၈၁	၁,၁၀၄	၁,၀၇၇
၃၆	မာဲလံင်ဂံင် (မဲလံဂေါင်း)	၂၂၇	၁,၀၇၁	၅၁၂	၅၅၉
၃၇	ပါင်အဟုင် (အဟုံးဝ)	၃၃၆	၁,၅၉၅	၇၇၃	၈၂၂
၃၈	သၞေဟ်ကျာ် (ဘုရားဆိပ်)	၂၇၂	၁,၄၄၀	၇၀၄	၇၃၆
၃၉	ဗယိဇၞော် (နတ်ကြီး)	၆၃၅	၂,၈၄၆	၁,၄၁၅	၁,၄၃၁
၄၀	မာနတာန်	၆၇၉	၃,၄၀၁	၁,၆၁၃	၁,၇၈၈
၄၁	မာပလဳ	၁၈၈	၁,၀၈၀	၅၉၂	၄၈၈
၄၂	ပဳတိ	၁၆၇	၈၁၂	၄၂၀	၃၉၂
၄၃	ဘောနောခဳ	၁၄၆	၈၀၆	၃၉၇	၄၀၉
၄၄	ကြုင်အစူ	၇၀၆	၃,၉၆၂	၁,၈၉၁	,၂,၀၇၁
၄၅	ဝင်တာပန်	၃၁၃	၁,၅၈၄	၇၄၅	၈၃၉
၄၆	လေကေ	၁,၄၁၉	၇,၅၄၁	၃,၄၉၇	၄,၀၄၄
၄၇	ဂြိုပ် (ကြိုးဝိုင်း)	၃၀၄	၁,၆၅၇	၈၂၈	၈၂၉
၄၈	ပါင်ဒဝါဲ	၄၄၄	၁,၉၉၁	၁,၀၃၂	၉၅၉
၄၉	ဝါကၠ (ကျားကွင်း)	၂၅၅	၁,၁၀၈	၅၃၄	၅၇၄
၅၀	တၟအ်ဇၞော် (ကျောက်လုံးကြီး)	၃၁၀	၁,၄၇၇	၇၂၈	၇၄၉
	ပံင်သီုဖအိုတ်	၃၉,၂၃၀	၁၈၁,၀၇၅	၈၇,၉၂၀	၉၃,၁၅၅

ရာသဳဥတု

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ဒှ်ဒေသဂမ္တဴတုဲ ဗွဲသၟဟ်မ္ဂး ဂမ္တဴသၠုင်အိုတ် နွံ ၄၀,၂ သေန္ဒဳမဳတာတုဲ သဝ်အိုတ် နွံ ၁၁,၇ သေန္ဒဳမဳတာရ။ ဂလိုင်ဗြဲမဂူ တၟေင် မကေင်က္တဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၆ ဂှ် စိုပ်စဵုကဵု ၁၂,၀၁ ၝောအ်တဲတုဲ ပ္ဍဲပွိုင် ၄၈ သၞာံဂှ် က္တဵုဒှ်လဝ် မွဲအလန်ရ။ စပ်ကဵု ဂမ္တဴတုဲ အရာတၟေင် မက္တဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲ ၄၈ သၞာံဂှ် သၞာံ ၁၉၉၈ ဂှ် ဂမ္တဴတိုန်အာ စဵုကဵုစိုပ် ၄၂,၀ သေန္ဒဳမဳတာရ။

သဘာဝ

ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် တၞံသဘာဝ မတိုန်ဒၟံင်ဂမၠိုင်ဂှ် တၞံဆုကၠ၊ တၞံပြာန်၊ တၞံနာဍူ၊ တၞံသက်ရင်း၊ တၞံသစ်ရာ၊ တၞံအံင်ရေင်၊ တၞံကညင်၊ တၞံဓိတာန်၊ တၞံကောင်းမှု၊ တၞံဓနဳ၊ တၞံယမနေ၊ တၞံရင်းတိုက်၊ တၞံနှော၊ တၞံကြုက်ယ၊ တၞံကြိက်၊ တၞံတမလန်း၊ တၞံဗဒဝ်၊ တၞံလျော်ပြာ၊ တၞံမအူ၊ တၞံသတ်ချ၊ ဒုန်ဂကူနာနာ မပ္တံ ကု ဝါးပိုး၊ မျက်ဆံကျယ်၊ ကျသောင်း၊ မျှင်ဝါး၊ ဝါနွယ်၊ ဝါး၊ သစ်မာကြီး၊ တင်းဝါး သိုက်ဝါး၊ ဝါးဖြူ၊ ဝါးပါး၊ တုဲပၠန် တၞံၜဝ်လေဝ် တိုန်ဒၟံင်ကီုရ။

သတ်ဂြိုပ်ဂမၠိုင်

သတ်ဂြိုပ် မဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် ကၠ၊ ကၠမပၞဟ်၊ ၜိုင်၊ ပှ်၊ ကမိမ်၊ ကၠိက်ဂြိုပ်၊ ဂြာဲ၊ ချေငယ်၊ ဗ္ဂဲမှောဝ်၊ ဗတာဲ၊ ရစ်၊ ခါ၊ ချိုး၊ မြာက်၊ ဇြုံဂမၠိုင်ရ။ ဂစေံဂကူနာနာလေဝ် နွံဒၟံင်ကီုရ။

အကာဲအရာ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ

ပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင်ဂှ် မဒးဒုင်စၟတ်သမ္တီလဝ် ဒေသလမ္စံက်တုဲ ပရေင်ၜိုဟ်သြိုဟ် ဟွံမဲရ။ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ၜဳကလေင် ဒေသလ္ၚဵုဂှ် နွံသၟဝ်ပကင်ရင် ဒပ်ကေအေန်ယူ တပ်မဟာ ၁ ရ။