ဇှ်ေ၊ ဂိတု
ဂိတုဇှ်ေ (အၚ်္ဂလိက်: Jyeshtha (month), Burmese: နယုန်လ) ဒှ်ဂိတု မရနုက်ပိ ပ္ဍဲမွဲသၞာံ ပ္ဍဲကြက္ကဒိန်မန်၊ ကြက္ကဒိန်ဟိန္ဒူ ကေုာံ ကြက္ကဒိန်ဍုင်အိန္ဒိယရ၊၊ ပ္ဍဲကြက္ကဒိန် ဗေင်္ဂလဳ ကေုာံ ကြက္ကဒိန်နိပဝ် (ဝိကြမ သံဝစ္ဆရ်) ဂှ် ဒှ်ဂိတု မရနုက်ကဵုၜါ ပ္ဍဲမွဲသၞာံရ၊၊ အတိုင်ကြက္ကဒိန်မန်မ္ဂး ဂိတုဇှ်ေ နွံ ၂၉ တ္ၚဲရ၊၊ ပ္ဍဲသၞာံမထပ်ဒဂိုန်မ္ဂး ဂိတုဇှ်ေ နွံ (၃၀) ရ၊၊
ဂိတုဇှ်ေဂှ် ဗြဲစှ်ေဂွံတိ ၜိုတ်ဒးရးတုဲရတုဲ သၟာဗ္ၚတအ် စရပ်ဇမိက်၊ ဖျေဟ်သြောအ်မဗွဝ်ရ၊၊ ဟိုတ်မဒှ်ဂိတု ကၠာနူဂိတုဒဂိုန် မဒှ်ဂိတု ခမဳသင်တအ် မစလုပ်ဒဂိုန်ဝှ်တုဲ ဒှ်ဂိတု မလုပ်ထပိုယ် ခမဳဂၠိုင်ရ၊၊
နိရုတ္တိ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ဇှ်ေ ဂှ် ကၠုင်နူ သံသကြိုတ် ဇျေၐဌ မဒှ်ယၟု ဒေဝတဴဗြဴဟိန္ဒူ ဇျေသထ မဒှ်ဒေဝတဴ ရုပ်ကျာ်မဟွံဆာဲမွဲတုဲ မဒှ်ၝောဲ ဒေဝတဴလက္ၐမိ မဒှ်ညးမၞုံကဵု ရုပ်သာ် ကျာ်သြဳမကျေဝ်ဂေါဝ်ရ၊၊ ဇိဟ်၊ ဇေဟ်/ဇှ်ေ၊၊ နကဵု အရေဝ်ဂကူတၞဟ်တအ်မ္ဂး Sanskrit: ज्येष्ठ; Nepali: जेठ jēṭ; Assamese: জেঠ zeth, Bengali: জ্যৈষ্ঠ Jyôishţhô,
သဘင်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေမ္ဂး ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲဒေသဗၟာတအ်မ္ဂး မလေပ်ကၠောန် သဘင်ကလေင်လိက် ရ၊၊ ကၠာခမဳသင်တအ် ဟွံဂွံလုပ်ဒဂိုန်ဏီ အဃော ခမဳသင်တအ် မဂွံအာကၠုင်လောဲသွာဂှ် ညးကၠောန်ကၠုင် သဘင်ကလေင်လိက် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ ရ၊၊ ဂိတုဇှ်ေဂှ် ဟိုတ်မဒှ် ကၠာဂိတုဒဂိုန်တုဲ မၞိဟ်မလုပ်ပ ထပိုယ်ခမဳဂၠိုင်ရ၊၊ အခိင်ကၠာတေအ် မၞိဟ်တြုဟ်မွဲမ္ဂး အောန်အိုတ် ဒးပခမဳ မွဲဝှ်ပိဂိတု ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂိတုဇှ်ေ ကၠာဟွံဂွံလုပ်ဒဂိုန်ဏီဂှ် ညးလုပ်ပထပိုယ်ခမဳရ၊၊
အတိုင်ဗုဒ္ဓဝင်မ္ဂး ကျာ်တြဲဂေါတမ တွဟ်ဓဝ် မဟာသမယ ပ္ဍဲတ္ၚဲဗဗေင်ဇှ်ေတုဲ ဂိတုဇှ်ေပေင်ဂှ် ဒှ် သဘင်မဟာသမယ ညးစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် ညးဗှ် မဟာသမယသုတ် ရ၊၊
ပ္ဍဲဘာသာဟိန္ဒူမ္ဂး ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေဂှ် ညးကၠောန်သဘင် ဒေဝတဴၐနိ (Shani Dev Jayanti) မဒှ်ဒေဝတဴ ဂြိုဟ်သ္ၚိသဝ် မလုပ်လၟိဟ် ဂြိုဟ်ဇမၞော်ဒစိတ် ပ္ဍဲနက္ခတ္တဗေဒဟိန္ဒူရ၊၊
ဂင်္ဂါ ဒုဿေဟြ (Ganga Dussehra)ဂှ် ဒှ် သဘင် ညးမလျုင်ပတှ်ေဟိန္ဒူတအ် မစှ်ေဟုံဍာ်ကြုင်ဂင်္ဂါ ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ (၁၀) မံက်ရ၊၊ ညးတအ် ပတှ်ေကေတ် ကြုင်ဂင်္ဂါ စဇွောဝ်စှ်ေ နူသွဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဇှ်ေ ၁၀ မံက်ဂှ်ရ၊၊
နိဇႝလ ဨကဒသိ (Nirjala Ekadashi) ဒှ် သဘင်ဟိန္ဒူမွဲ မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ (၁၁) မံက်ရ၊၊ နိဇလ မဂွံအဓိပ္ပါယ် သက္ကုဍာ်၊ ဨကဒသိ မဂွံအဓိပ္ပါယ် စှ်မွဲ၊၊ ပ္ဍဲမွဲသၞာံ နွံ (၁၁) ၂၄ ဝါဂှ် ဂိတုဇှ်ေ (၁၁)မံက် ဏအ်ဂှ် ဒှ်တၟေင်တုဲ ခိုဟ်အိုတ်ဂးတုဲ ညးတအ်ကၠောန်သဘင်ရ၊၊
ဝတ်ပုဏ္ဏမ (Vat Purnima) လေဝ် ဒှ်အခိုက်ဟိန္ဒူ ပ္ဍဲဒေသ Maharashtra ကဵု Karnataka ပ္ဍဲဍုင်အိန္ဒိယမွဲကီုရ၊၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲ ဂိတုဇှ်ေပေင်မ္ဂး ညးဗြဴ မစှ်ေလဝ်ဒၞာဲတုဲတအ် အာဇရေင်တၞံဇြဲတုဲ ပူဒက်ယာတ် ပ္ဍဲတၞံဇြဲရ၊၊ ညးတအ်ဟီု ကလေင်ဗဗိုန်ပူဒက် ဓဝ်ဆာန်ညးတအ် ကုတၠသ္ၚိညးတအ်ရ၊၊ အခိုက်ဏအ်ဂှ် ကၠုင်နူဝင်ကျာ်ဟိန္ဒူညးတအ် သဝိတြိ (Savitri) မကၠောန်ပလဝ် သွက်လမျီုသမ္ဘာညးရ၊၊
သၞနယတြ (Snana Yatra) သဘင်မဗလိုပ်ကျာ် ဇဂန္နး (Jagannath) ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဇှ်ေပေင်ရ၊၊ ညးတအ် ကေတ်ပ္တိတ် ရုပ်ကျာ်ဇဂန္နး နူဘာကျာ်တုဲ ဗလိုပ်ဖုံဍာ်ရ၊၊
သိတလသသ္ထိ (Sitalsasthi) ဂှ် ဒှ်သဘင်မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေမွဲကီုရ၊၊ ဟိန္ဒူ ပတှ်ေကေတ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေဂှ် ကျာ်သဳဝ ဖျေဟ်ဒၞာဲ ဒက်အိန်ထံင် ကုပြဝတဳ နဒဒှ် သဘင်တ္ၚဲမိကဵုမ ရ၊၊
လိက်ပတ်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]နူလိက် မေဃသန်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]ကဗျဂှ် ဗစံက်ပရံင်လဝ် မလိက်တုဲ အဓိပ္ပါယ်ကဗျဂှ် ကဵုလဝ် လိက်ပလး သၟဝ်ဂှ်ရ၊၊
ပသာ်အိုတ်အာ ရာသဳဇေဟ်မံက်၊ အဒိုတ်မေထုန် ကၠောအ်ဍုန်လဇံက်၊
ဂိတုပသာ်အိုတ် ဂိတုဇှ်ေမံက်၊ အဒိုတ် (သၟိင်တ္ၚဲ) လုပ်ကၠောအ်ဍုန်လ္ဇံက် ရာသဳမေထုန်၊၊ [ရာသဳမိဟ်ဂှ် ဒှ်ရာသဳဗြဴ၊ သၟိင်တ္ၚဲလုပ်စိုပ် ရာသဳမိဟ်တုဲ လၟုဟ် ဒှ်မိတ်ဇြဟာန်၊ သၟိင်တ္ၚဲ ဍုန်လဇံက် လတူရာသဳမိဟ်တုဲ ဒ္ဂေတ်ဓရ်မေထုန်၊၊]
လလဳတွိင်ချဳ သာ်ဍီုလဝံက်၊ မန်ဒိုင်အိုင်မှုဲ ဂဟုဲအမၠံက်၊ ဂဂဵုသဍံက် ဗြဲဟွံပံက်မၠာ်၊ မေလံင်ဆံင်ယိုဝ် လဗိုတ်သ္အဵုသ္အာ်၊ ပဇ္ဇုန္နစံ ကံဒစိတ်သာ်၊ ဒွအ်ဆုဆုသာ် ဒွအ်တၟအ်ပါ်သြံ၊ သၟိင်မေဃဝါန် ဝေင်ပၞာန်ခတ်ကြံ၊ ဍာ်နူပါင်သတ် လယတ်ဂမြံ၊ သၟးအသံ ဂမြံဖံပၞာန်၊
လလဳ(ချဳပလဳ) လွိင်ချဳ နကဵုအသာ်ဍီုကြံင်င်၊ မန်ဒိုင်အိုင်မှုဲ (သကိုပ်ပၞာန်) ပန်အမၠံက်၊ ဗြဲအုဂၠုဒၟံင်တုဲ ဟွံဂူစှ်ေဏီ ဂဂဵုဂှ် သ္ဍံက် ညံင်ဗြဲဂွံပံက်မၠာ်တုဲ ဂွံဂူ၊၊ ကျာမေလံင်ဆံင်ယဵု ပိုက်လဗိုတ် ဗွဲမကြံကြသအဵုသအာ်၊ ပဇ္ဇုန္န(ဂဂဵု) နကဵုကမ်ဒစိတ်သာ်ဂှ် ယဝ်ဒးတၞံဆု တၞံဆုသာ်၊ ယဝ်ဒးတၟအ် တၟအ်ပါ်ထကး၊ ညံင်သၟိင်မေဃဝါန် မဝေင်ပၞာန် ဍာ်ပါင်ပြး ညံင်ညးမကဵုအသံပၞာန်ကီု ထဗုင်ဖံပၞာန်ဂမြံဂမြဴဒၟံင် ပ္ဍဲလတူဂၠးအကာသ တေအ်ရ၊၊
တူဂၠံအမှုဲ ရံင်မွဲညံင်သြာန်၊ ဒျိုင်တ္ၚေက်သြူ တူအမှဲဍာန်၊ မာတ်ဗြဲသရိုဟ် သ္ပိုဟ်ဂြိုပ်ဓိတာန်၊ ဆုလတဟ်ကျိုင် ကမိုင်ကဝါန်၊ ကမာဝက်မောဝ် ကနုင်လဝ်ဒျာန်၊ လဒျာတ်ကၠဲကျာံ လ္ထာံလာံကြာန်၊ မုဟ်ဂြိုပ်က္ဍိုပ်တၟအ် လကအ်ဓိဝါန်၊ ထၜုတ်ကၠုတ်ကာန် တွိင်စာန်လွံက်ချီု သၞာံဗၠာဲဖျေဟ်ဝင် သဘင်မမြီု၊
ပ္ဍဲလတူဂၠး အမှုဲအကာသတေအ်ဂှ် ရံင်အာမ္ဂး ညံင်ကဵုသြာန်ကီု လစံက်ဓယောမ်ဒၟံင်ရ၊ ဒျိုင်တ္ၚေက်သြူ (အသာ်ဒျိုင် (အသာ်လစံက်？)အသာ်တ္ၚေက် ပေင်သူဒၟံင် ပ္ဍဲဂၠးအမှဲအကာသတေအ်ရ၊၊ မတ်ဗြဲသရိုဟ် (ဗြဲဂူစှ်ေ) သၜိုဟ်ကဵုဂြိုပ်ဓိတာန်၊၊ တၞံလတဟ် (ဆုဇၞော်)တအ် ပတိတ်ကၞာင်ဗာင်တၟိ၊၊ တၞံဇုက် တၞုင်ကမာဝက် (ကၞုဝက်)၊ တၞုင်မောဝ်တအ် ကၞုင်လာမ်ဒျာန်တိုန်၊ တၞံလဒါတ်(အဒါတ်)၊ ကၠဲ၊ တၞံကျာံတအ် လာံအာဒၟံင် ဒၞာဲပြးကြာန်ရ၊၊ တၞံမတိုန်ပ္ဍဲတိ (တၞံမုဟ်ဂြိုဟ်？)၊ (တၞံက္ဍိုပ်တၟအ်？)၊ (တၞံလကအ်？)၊ (တၞံလကအ်？)၊ တၞံဓိဝါန်/ဓိဝိုဟ်၊ တၞံထၜုတ်တအ်လေဝ် ကၠုတ်ရေင်ကာန်တိုန်ရ၊၊ တၞံတွိင်/ကဝိင် တအ်လေဝ် ပတိတ်လဝါရ၊၊ အခိင်ဏအ်ဂှ် သၞာံဗၠာဲတၟိ (ဖျေဟ်ဝင်) စကၠောန်ကမၠောန်၊ အရာအိုတ်သီုဂှ် ဗီုညးကဵုညး မဗဒှ်ပတိုန်တၟိဖအိုတ် ညံင်ရဴသဘင်ကီုရ၊၊
ဂွာင်တနေင်ဗြု လဒုမြာ်ကြီု၊ ဂြိုပ်ဂၞိင်အိန်သ္ဂီု ဇီုဗြေဟ်သွေင်သွဟ်၊ ဒုန်ဆုကျာဲပ္အုဲ ကၞာင်မှုဲလတဟ်၊ ပ္ကဴသြဴလဴဍောင် မောဝ်လှောင်ဒိုဟ်စဟ်၊ ထိုင်အိုင်ဗၜူ တ္ၜူဗၜူရဟ်၊ ပါန်မုတ်ပုတ်ဂၠဟ် ဗဒဟ်ရုပ်နာနာ၊ သာဲအဒါဲလောန် ဇာပ်ပ္ကဴဂန္ဓာ၊ သြိုင်နန်ဂယာင် ဒုင်သမာင်ကျာ၊ ကၟီဂတဝ်သာဲ ဂၠာဲပအဟာ၊ ဇၟာပ်ညးဟွံဆိတ် နူမိတ်ပြဝါ၊
မြာ်တက်သၞေင်ၜါတုဲ ဂြဴကြဴဒၟံင်ရ (လဒု - ပရေင်ဒုင်စသိုင် မဗှ်သၞာ)၊ ဂြိုပ်ဂၞိင်အိန်သ္ဂီု (အိန်သ္ဂီု - ခိုဟ်ကျေဝ်)၊ တၞံဆု တၞံဒုန်တအ် ကၞာင်ဗာင်ဇၞော်ဇၞော်တအ် တိုန် ပ္ကဴသြဴတအ် ဍောင်ရာင်တုဲ မောဝ်ဗယာပ်တြး ဒိုဟ်စှ်၊၊ ထိုင် (သာဲ)တအ် မောဝ်သၟူပ္ကဴတုဲ ဗၜူအာရ၊၊ အစာပါန်မုတ် (ပါန်ပုတ်)တအ် ပုတ်ဂၠဟ် ဗဒှ်ရုပ်နာနာ၊ သာဲတအ် ဗက်ဇာပ်ကေတ် ဂန္ဓာ နူကဵု ပ္ကဴနာနာရ၊၊ သာဲတအ် ဂွံနင် ဍာ်ဂန္ဓာတုဲ သြိုင်သ္ၚိရ၊၊ ကၟီဂတဝ်သာဲဂှ် ဗက်ဂၠာဲသ္ၚိသာဲတုဲ စဍာ်သာဲရ၊၊ သတ်တအ်အိုတ်သီု ပ္ဍဲတိဏအ်ဂှ် ဗီုညးကဵုညး နွံကဵု မိတ်ပြဝါဖအိုတ်ရ၊၊
ညာတ်ညးစေအ်နေအ် ညအ်ညေအ်အိန်သ္ဂီု မွဲဒွီုသာဓာ ဟွံခြာသ္ဒဟ်တိုန် မွဲချိုန်စဟ်ဝါ၊ သ္ကအ်သၟိင်ကြုတ်ဏာ ပရာဇာဒုတ်၊
ပၞာန်ဇြဟောံ လဴပတ်ဂဗုတ်၊ ဗနုဟ်ဒှ်ဟိုတ် စိုတ်ပကၠုတ်၊ ဝိညာဏ်ထၜုတ် စုတ်တဲဟောံဇြ၊ ဟးရုပ်ကလော ဒေဝေါသတ္တ၊ လၟုဟ်ဍိက်မိ သုင်ဂျိစိတ္တ၊ နာဲအဲဟွံကဵု လွိုဝ်သံဝါသ၊ ဓဇန်ညံင်မိတ် ဇ္ၚဳဟွံတိတ်ရ၊ သၟဍိက်ပလွဳ ကဵုဏှဳဂန္ဓ၊ ပမိကၞပ်မံင် ရံင်ဗဵုဝေင်မ၊ ဟးထဝ်ဒကောင် ဍောင်ပ္ကဴပဒၟ၊ ဟွံဗဗိုဝ်လဝ် ကွဳထဝ်မတ်မ၊ တဲလောပ်မတာ ပြမေသွာရ၊ သ္ဂောအ်လၜံက်လီ ပၠီတူပၠးမိ၊ ဂဥုဲထိုက်ၜါ မှာသြသဒ္ဒ၊ ဗဍဟ်သၠဟ်လဝ် မြမောဝ်ဂန္ဓ၊ ဣၚုဟ်သ္ဂောအ်ဒှ် သၟဟ်န်ခယ၊ ပၞာန်စိတ္တဇ သွာကဵုမရောင်၊၊
ညာတ်ဒး ပ္ဍဲသဘာဝတအ် စေအ်နေအ် ညအ်ညောအ် ခိုဟ်ကျေဝ် ဗွဲမသာဓာ ဟွံတၞဟ်သြာဲခြာ ရေင်သကအ် မၞုံကဵုဓရ်ကရုဏာရ၊၊ (သ္ကအ်သၟိင်ကြုတ်ဏာ ပရာဇာဒုတ် - ပရာဇာဒုတ်၊ ရာဇာ - သၟိင်၊ ဒုတ် - ဇၞော်၊ ဓရ်ကရုဏာဂှ် ပသၟိင် ပရာဇာဇၞော်ဇၞော်တုဲ ဒက်မိတ် ပသကအ် ရေင်သကအ်ရ၊၊)
ဆဂး မၞိဟ်ဏအ်မွဲ ဒးဝေင်ဒၟံင်ပၞာန်ဇြဟောံ ဒးဒှ်ဒၟံင် ဂဗုတ် ကုဓဝ်လၞီရ၊၊ ဒးဗှ်ဒၟံင်သၞာ စိုတ်ဒးလုတ်လီု (ကၠုတ် - လုတ်)၊၊ ဝိညာဏ်စောဲလာံ စွံတဲလတူကၞေင်တုဲ ဟောံဇြဒၟံင် ညးမွဲဓဝ်ရ၊၊ ယွံလေဝ် ညးတၠရုပ် သၟဟ်ညံင်ရုပ်ဒေဝတဴ၊ လၟုဟ်ညးမဆာန်မိမွဲ စိုတ်ဒးဂိယဲဒၟံင် ညံင်ညးမသုင်ဒးဂျိကီုရ၊၊ နာဲအဲ (မိဇြဟာန်) ဟွံကဵု အခေါင်သံဝါသ မပံင်ဖက်၊၊ ဓဇန်ညံင်ဗှ်ေဂှ် ပ္ဍဲဂၠးတိဏအ် ဂၠာဲဟွံဂွံဆဵုကေတ်ရ၊၊ (သၟဍိက်ပလွဳ ကဵုဏှဳဂန္ဓ) ဂှ် ဗှ်ေပျဲဒၟံင်အဲ ကဵုခန္ဓကာယအဲ ဏှဳလီုလာ်အာဟာ၊၊ မုပ မိဂွံသ္ၚိတ်ဇြဒၟံင်တုဲ ရံင်ဗဵုဒၟံင် ဒဒိုက်အဲမာန်ရော၊၊ ဟးမိဇြဟာန် ညံင်ထဝ်ဒကောင် ညံင်ဍောင်ပကဴဒကှ် ယဝ်ရ အဲဟွံဂွံဗဵုမတ်ဗှ်ေ ညံင်ကွဳထဝ်ဂှ်မ္ဂး အဲဒးလုပ်စိုပ် တဲသၟိင်မာရဏ ဒးချိုတ်ဍာံဍာံရ၊၊ ယဝ်ရဂွံလီၜန် လတူဗလးခန္ဓမိမ္ဂး၊ ယဝ်ရ ဂွံစုက်လုက် ဒုင်ကေတ် သၟူအမြာဲ ခန္ဓကာယမိဇြဟာန်မ္ဂး၊ ယဝ်ရ မဂွံမံင်သၟဟ်န်(တုပ်ပ်) မွဲသ္ၚိ ကုမိဇြဟာန်မ္ဂး၊ ယဲစိတ္တဇအဲဏအ် ဂွံဗၠးအာမာန် ဗွဲစၟတ်ရောင်၊၊
နူ အလင်္ကာစဟ်ၜါရာသဳ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]အဒိုတ်မေထုန် သၟိင်ပဇ္ဇုန္န တင်ဇဵုတ္ၚယန်၊
သြေံဂတးပန် လောန်လေဲဗလေအ် ဒြေပ်တဆေအ်တဴ၊
စဵုကဵုလလဳ စဳဂၠးအကး စံင်ပျးပူဇဴ၊
သမ္ၚုဒမြဴ သမ္ၚာတ်တဴဂြိုဟ် ဍိက်ရာတ်သြိုဟ်သန်၊၊
မွဲနဲတုန်
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]စိုပ်ဂိတုဇေဟ် သတ်ကေဟ်ဟောံဟဲ ဗြဲဇၞော်တေအ်ဂူ၊
ဂဂဵုဂြူဂြူ ပ္ကဴနာဍူဇြ ဇိက်ဗ္ၚထဲတိ၊
ပိုက်ချောဲဂြာတ်မ ဒါနကောဏအ် ကြအ်ဂုဏ်နာဲသ္ၚိ၊
ဗဟ်မုက်မတ်ကၠိ ၜံက်တိပိုက်ချောဲ ကောမွဲစံင်တူ၊၊
ဂိတုဇေဟ်ပေင် ဒိုင်ပံင်ပေင်ဝါ ဂံက်ဂါဗြုဒေါန်၊
ကောကုသဵုအောန် ဒးကၠောန်ဂူဗ္ၚ ဂြာတ်မဗဝဝ်၊
တ္ၚဲယးဂၠိက်ဍုက် ရပ်ဇုက်ပြေင်ဂၠဴ ဗဟ်စိုပ်ဗြဴသွဝ်၊
ဆာန်မိသၠောင်လဝ် သၟိင်တ္ၚဲသဝ်အာ ဗဟ်စံင်သၞာလောန်၊၊
ဂိတုဇေဟ်အိုတ် တ္ၚဲပၠိုတ်ကျာပိုက် ခရိုက်ရာ်တာဲ၊
ဒဒှ်ကောဗၠာဲ သာဲနူမိတ်ဒါန် ဓဝ်ဒြဟာန်သ္ၚီ၊
စပုင်လေဝ်တ္ၚိတ် ၚိတ်ဍာ်သြိုဟ်ဂၠိုက် ဒဒိုက်ယဲလၞီ၊
ပါက်စိုတ်ကြအ်ဆီ အီဂြိုင်ဟွံမာန် ဗဟ်ကဵုဆာန်နာဲ၊၊
| Sanskrit | Pali | Mon | Burmese | Khmer | Lao | Sinhala | Thai | No. of
days |
Gregorian
(approx.) |
| Chaitra | Citta | စဲ(Cai) | Tagu (တန်ခူး) | ចេត្រ(Chaet) | ຈິຕ | Bak (බක්) | Chittra (จิตร) | 29 | March–April |
| Vaisākha | Visakha | ပသာ်(Pasāk) | Kason (ကဆုန်) | ពិសាខ(Pisak) | ວິສາຂະ | Vesak (වෙසක්) | Wisakha (วิสาข) | 30 | April–May |
| Jyaiṣṭha | Jeṭṭha | ဇှ်ေ(Jeh) | Nayon (နယုန်) | ជេស្ឋ(Ches) | ເຊດ | Poson (පොසොන්) | Chettha (เชษฐ) | 29 [30] | May–June |
| Āṣāḍha | Āsāḷha | ဒဂိုန်(Dagiun) | Waso (ဝါဆို) | អាសាឍ(Asath) | ອາສາລະຫະ | Æsala (ඇසළ) | Asanha (อาสาฬห) | 30 | June–July |
| Śrāvaṇa | Sāvaṇa | ခ္ဍဲသဳ(Khadat Sî) | Wagaung (ဝါခေါင်) | ស្រាពណ៍(Srap) | ສາວະນະ | Nikini (නිකිණි) | Sawana (สาวน) | 29 | July–August |
| Bhādrapada or Proshthapada | Poṭṭhapāda | ဘတ်(Bhat) | Tawthalin (တော်သလင်း) | ភទ្របទ (Phuttrobot) | ພັດທະຣະບົດ | Binara (බිනර) | Phatthrabot (ภัทรบท) | 30 | August–September |
| Āśvina | Assayuja | ဝဟ်(Wah) | Thadingyut (သီတင်းကျွတ်) | អស្សុជ (Assoch) | ອັດສະວະຍຸດ | Wap (වප්) | Atsawayut (อัศวยุช) | 29 | September–October |
| Kārttika | Kattikā | ကထိုန်(Kathiun) | Tazaungmon(တန်ဆောင်မုန်း) | កត្តិក (Katdeuk) | ກັດຕິກາ | Il (ඉල්) | Kattika (กัตติกา) | 30 | October–November |
| Mārgaśirṣa | Māgasira | မြေက္ကသိုဝ်(Mrakkasiuw) | Nadaw (နတ်တော်) | មិគសិរ (Meukesae) | ມິຄະສິນ | Undhuvap (උඳුවප්) | Mikkhasira (มิคสิร) | 29 | November–December |
| Pauṣa | Phussa | ပုဟ်(Puh) | Pyatho (ပြာသို) | បុស្ស (Buss) | ປຸສສ | Dhuruthu (දුරුතු) | Putsa (ปุสส) | 30 | December–January |
| Māgha | Māgha | မာ်(Māk) | Tabodwe (တပို့တွဲ) | មាឃ (Meak) | ມາດ | Navam (නවම්) | Makha (มาฆ) | 29 | January–February |
| Phālguna | Phagguṇa | ဖဝ်ရဂိုန်(Phawragiun) | Tabaung (တပေါင်း) | ផល្គុន
(Phalkun) |
ຜັກຄຸນ | Mædhin (මැදින්) | Phakkhun (ผัคคุณ) | 30 | February–March |
နိဿဲ
[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]https://en.wikipedia.org/wiki/Jyeshtha_(month)
https://en.wikipedia.org/wiki/Shani
https://en.wikipedia.org/wiki/Pahela_Baishakh
တၠဂုဏ်အ္စာဝေဒဉာဏ၊ ဇၟန်လိက်မန်တြေံတြဟ် ကေုာံ အလင်္ကာမန်ဂမၠိုင်