ကအ်ချ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်
| ကွာန်ကအ်ချ | |
|---|---|
| ကွာန် | |
  ကွာန်ကအ်ချ ဒၞာဲကွာန်ကအ်ချ မၞုံ | |
| ဒတန်ဒၞး: 15°31′30″N 97°46′33″E / 15.525108°N 97.775848°Eဒတန်: 15°31′30″N 97°46′33″E / 15.525108°N 97.775848°E | |
| ကၟိန်ဍုင် |
 Myanmar |
| တွဵုရး |
 Monတွဵုရးဍုင်မန် |
| ခရိုင် | ခရိုင်မတ်မလီု |
| ပွိုင်ဍုင် | ပွိုင်ဍုင်လၟိုင် |
| ဒၞာဲအပိုင်အခြာ အခိင် | UTC+6.30 (အခိင်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ) |
ကွာန်ကအ်ချ ဟီုဂှ် ဒှ်ကွာန် မနွံပ္ဍဲ ပွိုင်ဍုင်လၟိုင် ဗဒါဲကွာန်ကအ်ဍောတ် ဗွဲဒိုဟ်ဗာယပ်ရ။ နူကွာန်ကအ်ဍောတ် ဂၠံင်တၞုင်ကွာန် ဗွဲဒိုဟ်ဗာယပ်ဂှ် ၀.၂၈ တိုင်မ္ဂး စိုပ်ကွာန်ကအ်ချ မစိုပ်ဒၞာဲကျာ်စေတဳ ကေုာံ ရုပ်ထဝါဲဇၞော်မွဲရ။ နူတၞုင်ကွာန်ကအ်ချ လပါ်ဗာယပ်ဂှ် နွံဂၠံင်မအာကဵုသၞေဟ်ၜဳ၊ ဂွံစိုပ်သၞေဟ်ၜဳဂှ် သီုဖအိုတ် နွံ ၀.၈၄ တိုင်ရ။ ကွာန်ကအ်ချဝွံ ဒှ်ကွာန်တၟိ ပတန်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၄၅ ဂိတုမာ်မွဲစွေက် (၁၇ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၉၈၄) ရ။
ဝင်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
ကွာန်ကအ်ချဝွံ သၞာံသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၄၅ ဂိတုမာ် ၁ စွေက်ဂှ် နဒဒှ်ကွာန် စပ္တန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။ ကွာန်ဂှ် အခိၚ်စပ္တန်ဂှ် ဌာန်တိရဲကွာန်ကအ်ဍောတ်တအ် မကၠောန်စဒၟံၚ်ကၠအ်သွဝ်ဂှ် အလဵုအသဳတအ် သဳကေတ်ထောံဂူယာ မၞုံဌာန်ကအ်ချအိုတ်တုဲ ပ္တန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဲချဲ ဒှ်ကံၚ်ဇြဳ လ္ပါ်ကအ်ချဏအ်တုဲ ညးကေုာံသၟာၜတ်တိအလဵုအသဳတအ် ဖန်ဖက်ၜတ်ဂအာၚ်သ္ၚိ မုက် (၄၀) တၚ် (ပေ) ဇမၠိၚ် (၆၀) တၚ်၊ ကာလဂှ် ပ္ဍဲဒၞဲါကၠအ် နာဲကောန်ဂလာဂှ် သ္ပသၠာတ်ဖျာဇၞော်ဒၞဲါဂှ် လၟုဟ်ဖျာဇၞော်လေဝ် ဟွံဒှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဂအာၚ်သ္ၚိနာဲဂျပါန်၊ နာဲအံၚ်နာၚ်တအ်ရ။ ဟိုတ်ဍေံဂှ် ဒၟါနူဥက္ကဌာကွာန်ကၠာတေံ ညးတအ်ကၠတ်သွံစလဝ်တိဂှ်ရ၊ ဒၞဲါကၠအ်ပါနော်လောဲ (အပါနော်မိကောန်လှ)ဂှ် သ္ပခဠာတ် ဘာတန်မူလအလဵုအသဳ (တၚ်စၟတ်။ ဘာတန်အလဵုအသဳတြေံဂှ် ရိုဟ်လဝ်တုဲ ကလေၚ်သိုၚ်ဖျုဲနၚ်လ္ပာ်ပလိုတ် သၠာတ်မခ္ဍံကျာ)ရ။ တိသုသာန်ဂှ် သ္ပလဝ်ပ္ဍဲအကြာကၠအ် နာဲခေဲါ+မိသုၚ် ကဵုကၠအ်နာဲပု၊ ကၠအ်နာဲမံက်+မိမဳဂှ် သ္ပဂအာၚ်သ္ၚိ လၟုဟ်မ္ဂး ဒၞဲါကၠအ်ညးတအ်ဂှ် နူခဠာတ်မခ္ဍမ်ကျာစဵုကဵုစိုပ် သ္ၚိနာဲအိုၚ်သိုဝ်မန်+မိယှိုဲဥ တအ်လၟုဟ်၊ ဒၞဲါကၠအ် နာဲသာန်အာန်+ မိကျဳ (မိဆာန်) ဂှ် ဒှ်ဒၞဲါကၠအ်ဝါဗ္ၚ နာဲမျေတ်တုၚ်+မိကြဳဝန်လၟုဟ်၊ ဒၞဲါကၠအ်နာဲဝေါတ်+ မိပလေဝ်ခေန်ဂှ် ဒှ်ဍာန်ပလိုတ် ဗ္ဒဲါကၟာၚ်ဘာကအ်ချလၟုဟ်၊ ဒၞဲါကၠအ်နာဲဓါဲဂှ် ဒှ်ဒၞဲါမှာထေရ်ဂုတ် ဘာကအ်ချလၟုဟ်၊ သ္ၚိနာဲကောန်ပေဲ ကၠာတေံဂှ် နွံဗ္ဒဲါတၞံဇြဲဗောဓိကျာ်ကအ်ချ ဒၞဲါသ္ၚိညးဂှ် လၟုဟ်ဒှ်ဒၟံၚ်အရှာံကျာ်စေတဳကအ်ချရ၊ ကၠအ်နာဲဝေအ်+ မိကျေန်သိၚ် ကၠာတေံဂှ် နွံသၠုၚ်ကျာ ဘာကအ်ချ၊ ကၠအ်နာဲဟုက်ရှၚ်+ မိဒေံ ဍောတ် ကၠာတေံဂှ် နွံဗၟံက်ဘာကအ်ချ ဍာန်အာဝါဝၚ်ခရဳ၊ ကၠအ်နာဲချေတ်လှေၚ်+မိဇြေန်ဂှ် နွံဒၞဲါကၠအ် နာဲအံၚ်ချေတ်+ မိယေန်မျေတ်လၟုဟ်။
လက်ထက်ပၞာန်ဂၠးကဝ်ဒုတိယတုဲတေံ ပ္ဍဲဒၞါကွာန်ကအ်ချလၟုဟ်ဝွံ အလဵုအသဳတအ် သ္ပလဝ်တိဒၞဲါသတ်တိရစ္ဆာန်တအ် ဂၠဲါစ (စားကျက်မြေ) အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဒၞဲါတိဝွံ အခိၚ်တေံ သ္ၚိဌာန်ဘာကၟာဟွံမွဲဏီ ဒှ်ဒၟံၚ်တိအလဵုသဳတအ်တုဲ ညးတအ်ကဵုလဝ်အခေါၚ် ကဵုကၠောန်ဂူယာ ဗဒှ်ကွာန်ဟွံသေၚ်။ အခိၚ်တေံ ပၞာန်ဒၟံၚ်ဟဂှ် ရဲကွာန်ကအ်ဍောတ်ဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ပၞာန်တုဲ ကၠုၚ်အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိပ်ကအ်ချဝွံအိုတ်ရ။ ဗွဲကြဴ ဒၞါဲဂြိုပ်အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ဂှ် ဒၞဲါညးအေပ်ညးကၠောန်ဂူယာ ကၠအ်သွဝ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကာလဂှ် ရဲကွာန်ကအ်ဍောတ်ဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ် ကၠောန်စဂူယာ (ကၠအ်သွဝ်) တဵုလဝ်သီုတၞံဗၜိုတ်ဏဳရ။ ဗွဲကြဴဝွံ ပ္ဍဲကၠအ်ညးညးသိုၚ်သ္ၚိတုဲ သ္ၚိဌာန်စဒှ်တိုန်ရဳရဳ (ညိညိ)ရ။ သ္ၚိပ္ဍဲကအ်ချဂမၠိုၚ် အရာပလိုတ် သ္ၚိဗွဲမဂၠိုၚ်က္တဵုဒှ်ကၠုၚ် သ္ၚိမိဝုတ်အဵု (မိယာဲမိတေန်သုၚ်)၊ နာဲက္ဍိုပ်ဗ္စံက် (အပါနာဲကောန်ပေဲ)၊ နာဲဝေါတ်၊ နာဲဓဲါ၊ နာဲၜံၚ်ဂၠိၚ်+ မိချေတ် သာ်ဝွံ ဂွံညာတ်ကေတ်အိုတ်ရ။ အရာပ်ဗမံက် သ္ၚိဗွဲမဂၠိုၚ် မပ္တံသ္ၚိနာဲထေက်+မိၚိုဲအိုၚ်၊ နာဲညောအ်+မိဂျေန် (မိမနာဲကောန်ဖ) နာဲအိုၚ်+မိယျေအ် (အပါမိဏိုအ်)၊ နာဲဗယှိုယ်၊ နာဲရှူ၊ နာဲမံၚ်ဒုဲ+မိရှုၚ်၊ နာဲသိၚ်တိက်+မိၚိုယ်ကျဳ၊ နာဲထောန်ကျဳ၊ နာဲလေဝ်+မိလုၚ်၊ နာဲက္ဍိုပ်ဇၞော်+မိကောန်ခရဳ၊ မိဏိ၊ နာဲခေန်မိုၚ်+မိဏု၊ နာဲဝေန်မိုၚ်+မိမေစုၚ်၊ အရာပ်သၟဝ်ကျာ နာဲချေတ်သုၚ် (နာဲအမံက်)+မိမဳ သာ်ဝွံ ၜိုန်ရဟွံကော်စကွာန်ကီုလေဝ် သ္ၚိက္တဵုဒှ်ကၠုၚ် ညံၚ်ရဴကွာန်ဍောတ်တ်မွဲကီုရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်တေဴ နာဲချဲ+မိကျဳ ဒှ်ဒၟံၚ်ကံၚ်ဇြဳ (ကောၚ်စီ-Council) ဂကောံအုပ်ဓုပ် ဒေသန္တရ ကွာန်ကအ်ဍောတ် ညးပိုၚ်ပြဳလဝ် လ္ပာ်တိဍာ်ကအ်ချဝွံတုဲ ကိစ္စပ္တန်ကွာန်ကအ်ချဂှ် နာဲချဲကဵုနာဲဟေၚ်ပတိုန်လိက်ကဵုအလဵုအသဳတအ်တုဲ သွက်သ္ဂောံပ္တန်ကွာန်ဂှ် ကသပ်ဍိုက်ပေၚ်ကၠုၚ်အိုတ်ရ။ ကာလဂှ် ညးတအ်လေဝ် ပံၚ်တောဲကၠုၚ်ကဵုအလဵုသဳတအ်အိုတ်ကီုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အလဵုအသဳတအ် တၚ်လဝ်ဒၞဲါပ္တန်ကွာန် နွံၜါဒၞဲါ ပ္ဍဲကအ်သၚ်္ဂဒါမွဲဒၞဲါ၊ ပ္ဍဲကအ်ချမွဲဒၞဲါ၊ ပၞောဝ်ၜါဒၞါဲဏအ် ပ္ဍဲဒၞဲါလဵု နိမိတ်အၚ်္ဂလက်သဏ်ကွာန် ဍိုက်ပေၚ်ရော ညးတအ်ချပ်စန်စာညးသ္ကအ်တုဲ ဒှ်ပ္တန်ကၠုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲတိဍာ်ကအ်ချရ။ ပ္ဍဲဌာန်တိဍာ်ဝွံ ဟိုတ်အာကၠုၚ်စလောဲသွာတုဲ မၞိဟ်ဒးတတ်အာကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဟွံပိုတ်သ္ကုတ် မပ္တံကဵုဝါဒဒန်ကၞုဲ၊ ဝါဝၚ်ခရဳ၊ ကြုၚ်ဝၚ်ခရဳကဵု သီုဂွံအာလ္ပာ်သၞေဟ်ဂဒေံါ ကအ်လ္ဂုတ် သၞေဟ်ခရေၚ်တေံလောဲသွာကီုရောၚ်။ ဆ္ဂး ဒၟါနူအလဵုသဳတအ် သ္ပလဝ်တိဍာ် ဒၞဲါတိရစ္ဆာန်တအ်ဇူဒီုဂှ်ရ ဒၞဲါဝွံ ယဝ်ရမိက်သ္ဂောံပ္တန်ကွာန်မ္ဂး ဒးထပ်ကဵုစၞးဒၞဲါတိ တၞဟ်သ္အာၚ်မွဲဒၞဲါရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒးထပ်လဝ်စၞးဒၞဲါတိကၠအ် နာဲကျဳညိုဲ+မိမျဂျဳ နွံသၠုၚ်ကျာပါၚ်ကြုၚ်သၞေဟ်ဂဒေံါတေံရ။
ကွာန်ကအ်ချဝွံ နူသၞာံစဒှ်ကွာန် ၁၃၄၅ သၞာံဂှ် စဵုကဵုလၟုဟ် သ္ၚိဒှ်ဂွံဗၞတ် (၃၀၀) မပြၚ်ညိ။ ပတိုန်ကွာန်တုဲ သ္ၚိစသိုၚ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ဒှ်သ္ၚိနာဲကျာန် မိခဝေဲါ(မိမ မိမျေတ်သာန်) ကဵု နာဲမျေတ်သဵု မိဖဲလှတအ်ရ။ ရဲကွာန်ကအ်ချဏအ် တၟေၚ်မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ညးလ္ၚဵုတအ် သိုၚ်လဝ်သ္ၚိတုဲ ကၟာတ်လဝ်တြၚ်သ္ၚိ တိတ်ကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚး၊ ညးလ္ၚဵုမွဲစွံ ရာန်လဝ်ဂအာၚ်သ္ၚိတုဲ သီုဟွံဂံၚ်သိုၚ်သ္ၚိဏီလေဝ် နွံကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂအာၚ်သ္ၚိကအ်ချ သီုဖအိုတ်ဂှ် နွံဗၞတ် (၇၀၀) ဂအာၚ်ပြၚ်ရောၚ်။
ကွာန်ပိုဲဝွံ သ္ၚိဗွဲမဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် သိုၚ်လဝ်ကဵုဆုသၟးဂၠိုၚ်တုဲ သ္ၚိတိုက်ကဵုသ္ၚိဒုန်လေဝ် နွံအိုတ်ဏီရ။ ရဲကွာန် ကအ်ချလၟုဟ်ဝွံ ညးတအ်ပြံၚ်ကၠုၚ်နူကဵုကွာန်နာနာ မပ္တံကွာန်ကအ်ဍောတ်၊ ကအ်လ္ဂုတ်၊ ကအ်ဗိန်၊ တ္ကအ်ခၟိုၚ်၊ ဝၚ်ဒါတုဲ ဂကူလေဝ်စုၚ်တၞုၚ် မပ္တံမန် ဗၟာ တအ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ဂကူဂမၠိုၚ် ဂကူမန်နွံဒၟံၚ်ဗၞတ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံဒှ်ရ။ ကမၠောန်ပ္ဍဲကွာန်ဂှ် မပ္တံကမၠောန်ပဳသ္ကဝ်၊ ပရန်၊ ဝါဗ္ၚ၊ ကၠအ်ဗၜိုတ်ကီု သီုသွံဖျာမပ္တံကၚုဲ၊ သၞေဝ်ကေဝ် ဖျာကပေါတ်သကှ် ( Grocery) နာနာ၊ ဖျေံဇာပ္ဍဲၜဳဒှ်တမ် သာ်ဝွံ ဒှ်ကမၠောန်ဂမျိုၚ်လမျီု ရဲကွာန်ကအ်ချတအ်အိုတ်ရ။ ဟီုကၠးကၠးမ္ဂး မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် တိတ်ကၠောန်စဍုၚ်မ္ၚးမပ္တံဍုၚ်သေံ၊ ဍုၚ်မလေဝ်သျှာဂှ် ဂၠိုၚ်ညိရ။
ကအ်ချဂှ် ယဝ်ရပါ်ပိုဒ်မ္ဂး "ကအ်" ဂှ် မွဲပိုဒ်၊ "ချ"ဂှ် မွဲပိုဒ်၊ ကအ်ဟီုဂှ် လဂွံကဵုအရေဝ် ဝေါဟာမန်မ္ဂး နွံၜါသာ်၊ ဍာ်ၜဳဗိုၚ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂှ် ကအ်(တ္ကအ်) နွံဒၟံၚ်ဂှ် ညးကော်ခဴစ ကအ်မွဲ မပ္တံကအ်လ္ဂုတ် (တ္ကအ်သ္ကုတ်) ကအ်ခၟိုၚ် (တ္ကအ်ခၟိုၚ်) ကအ်ပဉ္စလိုၚ် (တ္ကအ်ပဉ္စလိုၚ်)။ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ပ္ဍဲသြၚ်ဝွံ ဒၞဲါလ္ၚဵုဂှ် ဒှ်တိဗလးဖအိုတ်ဟွံသေၚ် ဒၟါနူကုန်သၠုၚ်ဒၟံၚ်ညိတုဲ ကော်ခဴစကအ်ဂှ်မွဲ မပ္တံကအ်ချ၊ ကအ်ဗိန် ကအ်ပံက် ကအ်မိတ် ကအ်ကျာ် ဂွံဆဵုကေတ်မာန်ရ။ ဟီုပရူကအ်မ္ဂး မိက်သ္ဂောံထမံက်ထ္ၜးကဵု ကအ်နွံပ္ဍဲပွဳပွူ ကွာန်ကအ်ချညိ။ ပ္ဍဲပွဳပွူဝွံ ကအ်နွံ (၉) ကအ်ရ။
- ကအ်ချ
- ကအ်ဍောတ်
- ကအ်သၚ်္ဂဒါ
- ကအ်ခ္ဍမ်
- ကအ်လူသေတ်
- ကအ်ဣခိုပ်
- ကအ်ခဲါသြန်
- ကအ်ဒုန်
- ကအ်ကြုက်ယိ
လဂွံကဵုပိုဒ်ဝေါဟာ "ချ" ဂှ် တၞံချ (တၞံသတ်ချ-သတ်ဍေံခၞာစဂွံ) ရ။ အတိုၚ်အပါနော် နာဲရှၚ် (အာယုက် -၈၇) ကအ်ဍောတ် လဴဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲဒၞဲါဘာပၞၚ်ဓရ် (ဇြပ်သဘၚ်ဓရ်) ဘာကအ်ချလၟုဟ်ဝွံ ကၠာတေံသိုၚ်လဝ် ဘာဆု သၞာံ ၁၃၀၂ ဂှ် မွဲမ၊ နူကၠာဟွံဂွံသိုၚ်ဘာဆုက္ဍၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဒၞဲါဂအာၚ်ဘာဆုဂှ် တၞံချနွံဒၟံၚ်မွဲတၞံ၊ တၞံချဂှ် သတ်ကွေံကွေံတုဲ မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကၠုၚ်ကပှ်စဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဒၞဲါဂှ် ဗွဲကြဴဏအ် သ္ပဟိုတ်နူကဵုဒးသိုၚ်ဘာဆု နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ တၞံချဂှ် ဒကာဘာတအ် ဗဗိုၚ်ထောံရ။
ဟိုတ်ဂှ် ရပိုဒ်ၜါ ဝေါဟာၜါမဂှ် ဆက်စုက်မ္ဂး "ကအ်ချ" ကော်ခဴစရ။ ပ္ဍဲဂူယာကၠအ်သွဝ်ဝွံ ကၠာတေံ ဒၞါနူတၞံချမွဲတၞံဂှ် ညးဂမၠိုၚ်ကော်ခဴစ "ကအ်ချ" ဗွဲကြဴပ္တန်ကွာန်တုဲ "ကွာန်ကအ်ချ" သာ်ဝွံ ဍုက်ကၠုၚ် ပါၚ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ[၁]။
လၚ်္ကာဝၚ်ကွာန်ကအ်ချ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ဂေတ်ကၠုၚ်စိုပ်ပၠန် ၁၃၄၅ သၞာံ၊ ပယျာံဂိတုမာ်ပြဲ ပ္ဍဲမွဲစွေက်ကွေံ ဒးအခိၚ်အခါ သာမယကံၚ်ဇြဳဒယှ် ဒှ်ဣချဳအချဲ နိဿဲကဵုအလဵုသဳရ၊ ဂြိုပ်ကအ်ချ သ္ပထောံကွာန် သ္ပသုသာန်ဗ္ဒဲါကၠအ် နာဲခဲါ ကၠအ်အပါနော်လောဲ သ္ပခဠာတ်ဘာဗမာ ကၠအ်အနာဲကောန်ဂလာ သ္ပခဠာတ်ဖျာဇၞော် ကၠအ်အမံက် သ္ပဂအာၚ်သ္ၚိဌာန် ဒးအာသီုကၠအ်ဣကျဳသာအာန် မျေတ်သိုဝ်ကဵု အနာဲကျာန် သိုၚ်လဝ်သ္ၚိမွဲဍာန် ဌာန်ကၠအ် ပလေဝ်ခေန်အဝေါတ် တိဗၠးသၞောဝ်ဂး ဒးသီုအနာဲဓဲါ ဗဒါဲကျာ်ကအ်ချ ၚးသ္ပခဠာတ်ပေဲါ အဝေအ်ကျေန်သိၚ် ဟုက်ရှၚ်ဒေံဍောတ် ပယျဵုတိၜက်သၞောတ် ပေါတ်ဂါပ်ကုန်ကအ်ချ အရှူညယေန် အဇြေန်ချေတ်လှေၚ် လေၚ်ရမွဲဘဝ ဂွကဵုညးသေၚ်ဟာ။
ကအ်ချကွာန်မန် ခန်လွာပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုၚ် လၟိဟ်ဂအာၚ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်သန် ဖန်ဖက်လဝ်ဂှ် ဗၞတ်ထပှ်ကၠံပြၚ် လ္ပဘိၚ်ဘၚ်စွံသၠေဟ်ပၟာ ကွာန်ပိုဲသာယာ ပြာထာနွံမ္ၚဵု ကၠုၚ်ဗဵုဝေၚ်ညိကလောပၠုၚ် ပိုဲတအ်ဒုၚ်တၠုၚ်ရအဴ နဍောၚ်ပ္ကဴပဳတဳရလေဝ်[၁]။
.svg){kind=small}
