သုဝဏ္ဏသာံ၊ဇာတ်

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
Syama Jataka, Sanchi Stupa 1 Western Gateway

ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ (၃)


သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။


နိဒါန် − သုဝဏ္ဏသာံ

နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ


စဳရံတိဋ္ဌတု၊ သုဝတဿ သာသနံ၊ နအနုဘဴကျာ်တြဲ ဇၞးမာ သာသနာ(၅၀၀၀)သၞာံ၊ ကဵုဂွံဗိုန်သ္ဍာံဒၟံၚ်ညိအဴ၊ တဳလမၞုံပိုဲ မစိုန်ဒှ်တဴ တၞောဝ်ဒတောဝ် ရာဇာဝၚ် သၟိၚ်သၚ်စမၠံၚ်ၝောံကိုတ် ညးပိစှော်မွဲဘုံ မဂ္ညိဒၟံၚ် သီုကဵုစိုတ်မဗိုန် မစိုတ်ဒှ်တဴ ဖ္ဍုန်ၝောံကိုတ် သာသနာ၊ တီကေတ်ဓမ္မတာ စိုတ်သတ်တံ ပြာကတ်လလောၚ်အာ ဇၟာပ်ဒိုဟ်စှ် တဝ်စရှ်ညးတ္ကံပန် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မညန်ကဵုဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ကျာ်တန်ဒၟံၚ်တုဲ၊ ဓာတုပေါသကံဘိက္ခု၊ န်ခမဳမွဲ မဥပ္ပကာမိကဵုမဂှ်၊ အာရဗ္တ၊ ပဟိုတ်တုဲ၊ “ကောနုမံဥဿုနာဝိဇျထဣဒံဂါထံ” န်ဂါထာမၞုံတံဍေံ မရဴသာ်ဝွံဂှ် ကထေသိ၊ စိုန်ကျာ်တြဲတွံကဵုရ။


ကိရ၊ ဗွဲပိုဲမဂွံမိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် နွံသေဋ္ဌဳမွဲ၊ မဂွံပတၠဒြပ်(၅၀)ကိုတ်ဟေၚ် ဂွံပတၠကောန်တြုံမွဲ စိုတ်ပြသဒ္ဓါလောန် သေဋ္ဌဳတြုံဗြဴသ္ဍိုက် ကောန်တြုံဂှ်က္ဍၚ်ရ၊ နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ ကောန်တြုံသေဋ္ဌဳဂှ် သၟာန်တိုန်ဍိက်တြုံဇကုဂှ်ရ၊ ဂဇံဒၟံၚ် ပ္ဍဲတရၚ်ဗ္တၚ် ပြာသာတ်ဂှ်တုန် မၠာ်မွဲရံၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသဗာန်ဇၞော်ဒှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် မှာဇန်တံညးဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ပၞာၚ်ဇၞောဝ် ပ္ကဴသြဴမြမောဝ်တုဲ တၞဟ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ဂှ်ရ၊ တိတ်အာဘာဇေတဝန်ဂှ် ကောန်တြုံသေဋ္ဌဳညာတ်တုဲ သၟာန်တိုန်ဍိက်တြုံဇကုဂှ်ရ၊ ဍိက်တြုံဂှ်ဂးကဵုရ “ယွံကောန်တၠ တၞဟ်နကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ဓဝ်ကျာ်တြဲတုဲ ညးမအာအိုတ်ရောၚ်အဴ” ဍိက်တြုံဂှ်သ္ဂး “ဒှ်ရသာ်ဂှ် အဲသၟိက်အာကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ကီုရ” ဂးတုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီမိမၜါ ညးကဵုပၞာၚ်ဇၞောဝ် ပ္ကဴမြမောဝ်တုဲ တိတ်အာဘာဇေတဝန်တုဲ မပ္တံဍာ်သာဲတၚ်လာဲတံဂှ် ဆန်တ္ၜန်ကဵုကျာ် ကေုာံသၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ မပ္တံပ္ကဴမြမောဝ်ဂှ် ပူဇဴကျာ်တြဲတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲ မဗၠးဒုဟ်ဂှ် ဂ္ဇံကလၚ်မၚ်မှိၚ်ဓဝ်ရ။


ပ္ဍဲတၟေၚ် တွဟ်ဓဝ်ကျာ်တြဲ လၟေၚ်ဒုဟ် ကမဂုဏ်(၅)ပြကာဂှ် ဂွံမိၚ်တုဲ အနိဿံသခမဳဂှ် စၟတ်ကေတ်တုဲ တန်ဒၟံၚ်ၠ၊ ဓဝ်အိုတ်တုဲ မှာဇန်ဂမၠိုၚ် က္တဵုစဴအာအိုတ်ရ။ မၚ်ဗၠာဲကောန်သေဋ္ဌဳမွဲ ပြာပ်လုပ်အာလ္ၚောဝ် ကျာ်တြဲတုဲ အာတ်ဒဒှ်ခမဳ ကျာ်တြဲမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ဘောမာနဝ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲ မိကဵုမ ညးဟဂွံအနုညာတ်ဏီဂှ် ပိုဲကျာ်ဟဂပ်ဝ်သကဵုပခမဳဏီ” ကျာ်တြဲဂး၊ မၚ်ဗၠာဲမိၚ်တုဲ လ္ၚောဝ်ပဝတ်ကဵုကျာ် ကၠေၚ်စဴစိုပ်အာသ္ၚိတုဲ သီုမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ လ္ၚောဝ်ပ္တီမိကဵုမၜါရ။


“ယွံမကဵုမ အဲမသၟိက်ဂွံပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဇိုၚ်ကျာ်တြဲညိအဴ” မၚ်ဗၠာဲဂး၊ မိမၜါ မိၚ်ဂလာန်ကောန်တုဲ အစောံမသ္ဍိုက်တဴ ကောန်တြုံမွဲတၟံတုဲ ဖျုန်ဒြိုဟ် ညံၚ်သပါ်အာထပှ်လွးကီု၊ ချဳသမြပ်ဒဇပ်ဇတဝ်တဴ ပ္ဍဲဒြိုဟ်တုဲ၊ ရဴဝွံသ္ဂးကဵုကောန်ပၠန်ရ၊ “တာတပိယပုတ္တက၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်မိကဵုမ၊ တၠအဲမဒှ်ဂ္ညိဂ္ညာတ်ပိုဲရောၚ်ကောန်၊ တၠအဲမဒှ်လမျီု ဖျုန်ဒြိုဟ် ပိုဲရောၚ်ကောန်၊ ဝေၚ်အာနူနာဲတုဲ ပသာ်ပိုဲသ္ဂောံဂျိုၚ်လမျီုမာန် ရောကောန်၊ ပိုဲလေဝ်ဗျုအာတုဲရသွံလေဝ်ကောန်၊ တ္ၚဲဝွံဟာ ယးဂတဟာ သၟိၚ်ဂစိုတ် ကၠုၚ်ကေတ်ဏာကၠေံ ပိုဲရသွံလေဝ်ကောန် နာဲလ္ပ လသာထောံကၠေံပိုဲဏီညိရလေဝ်ကောန်၊ ယွံကောန် ခမဳမ္ဂးဂှ် ဒဒိုက်ဇၞော်လောန်သန်ရောၚ် မိက်ဂွံ ၜိုဟ်ဂှ်ဂွံဂမ္တဴရော သၟိက်ဂွံဂမ္တဴဂှ် ဂွံလၟုဟ်ရောၚ်ကောန်၊ မူဟိုတ်ထောံကၠေံပိုဲတုဲ မဂွံတိတ်ပခမဳမာန်ရောကောန်”မိကဵုမ သ္ဂးရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟတ်ကောန်ဂကူဂှ် သ္ဂးပၠ်ရ၊ “ယဝ်ဟွံကဵုအခေါၚ်ကုအဲမ္ဂး အဲသ္ဒးချိုတ်ဒၞာဲဝွံရ”ဂးတုဲ ပၠောတ်ကၠေံဇကုဒၞာဲဂှ်ရ၊ လုကဴ(ရ)တ္ၚဲ ဟွံစအဟာရ ကာလဂှ် မိကဵုမၜါချပ်၊ ယဝ်ပိုဲဟွံကဵုအခေါၚ်ရ ယဝ်သ္ဒဟ်ဂှ် ကောန်ပိုဲဝွံ ချိုတ်အာတုဲ ပိုဲဟွံဂွံညာတ်ပၠန်ရ၊ ယဝ်ကဵုပခမဳတုဲ ဗွဲကြဴပိုဲဂွံညာတ်တဴ ခဏ ခဏ ညိတုဲရောၚ်၊ ချပ်တုဲ ဂးကဵုကောန်ရ၊ “ယွံကောန် က္တဵုဟာပ်စရကောန်၊ ပိုဲသၠးကဵုအခေါၚ်ရကောန်”၊ ဂွံမိၚ်ပါၚ်မိမ ရံဝွံတုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်အဴ ကာလဂှ် သၟဝ်ကောန်ဂကူ က္တဵုတ္ၜဴပါၚ်ကြာတ်မုက္ခဝါ စဟာပ်ဘောဇိုန် လ္ၚောဝ်မိမၜါတုဲ တိတ်အာဘာဇေတဝန်လ္ၚောဝ်ကျာ်တုဲ ဘာတ်ဒဒှ်ခမဳရ။


ကျာ်ကော်နၚ်ခမဳမွဲတုဲ ကဵုပကၠေံခမဳသၟတ်ဂှ်ရ၊ ပတွဵုနူမဂွံဒှ်ခမဳ ဒၟံၚ်ဇရေၚ်အ္စာတုဲ အ္စာကလိဂွံလာဘသက္ကာရ၊ ဂၠိုၚ်ဟေၚ်က္တဵဒှ်ရ၊ နူဒှ်သာမဏီ ဟဂွံလံ ဂွံဒှ်အာပယျၚ်ပၠန်ရ၊ ဥပ္ပကာသ္ဍိုက်ကဵုစိုတ်အ္စာမသုန်စှ်တ္ၚဲတုဲ အဲပဒတဴဋ္ဌာန်ဝွံဟွံသပ္ပာဲကဵုစိုတ်အဲသွံ ချပ်တုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီအ္စာအာတ်ကေတ်ကမ္မဋ္ဌာန်တုဲ တိတ်အာနူဘာဇေတဝန် ပ္ဍဲဇရေၚ်ကွာန် ပစ္စန္တရးမွဲ ပ္ဍဲတာဂြိုပ် ဇရေၚ်ညးမပၟဝ်ဝိပဿနာ ကမ္မဋ္ဌာန်ဓုရဂှ် အာပဒတဴတုဲ ဇၞော်ပၟဝ်ဝိပဿနာဂှ် လုကဴ(၁၂)သၞာံ မဂ်ကီုဖိုလ်ကီု ဟကလိဂွံသက်က်ရ။


ပတွဵုနူကောန်ဂှ် တိတ်ကၠုၚ်ပကၠေံခမဳတုဲဂှ် မိကဵုမၜါဂှ် ဒိုက်ဒိန်အာရ၊ မူဟိုတ်မ္ဒးဒိုက်ဒိန်အာဂှ်ရော ပ္ကီုဗၞိက်ဇၟိက်ကီု၊ ညးပ္တုဲကဵုဟွံမွဲ ဍိက်သ္ကံတံဂှ် ပိုဲသအာပဗၞိက်ဇိက်ရ၊ ဍေံဂွံဒြပ်စိုပ်တုဲဍေံတုဲ ဍေံတံဒဴအာကၠေံ အနုဒိုဟ်အိုတ်၊ ဍိက်တြုံဍိက်ဗြဴတံဂှ်လေဝ် ဒဴအာကၠေံအိုတ်ကီု၊ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ သေဋ္ဌဳၜါတြုံကဵုဗြဴ မ္ဒးဒိုက်ဒိန်ကၠၚ်ကၠောန်အာရောၚ်၊ ဆဗၞတ်ဍာ်ညိကီုလေဝ် ညးအာတုက်ကဵုဟွံမွဲတုဲ သ္ၚိတိုက်သၠုၚ်တံဂှ် သွံကၠေံတုဲ လံအာညိ ဒးသ္ပိုၚ်လတက်ကေတ်ယာတ်ကၠိၚေက်တုဲ တဲရပ်ကဝေက်ဒးကြၚ်အာအာတ်ခါဲစရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ခမဳမွဲဇကု တိတ်အာနူဘာဇေတဝန်တုဲ ပြာပ်ဂၚေၚ်အာ ဋ္ဌာန်ဒၟံၚ် ကောန်သေဋ္ဌဳဂှ်ရ၊ ကဵုဒၟံၚ်အရာသၞာသတိက် ကုခမဳ အာဂန္တုကဂှ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “ယွံတၠအဲ −−− မပြာပ်ကၠုၚ် နူဘာဇေတဝန်ဂှ် ကျာ်တြဲကီု၊ သာဝက ကွးကျာ်ကီု ဟွံမွဲယဲဒိုက် ဂွံဒှ်တဴညိဟာအဴ” “ဂွံဒှတဴရတၠဳ” “ယွံတၠဳ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် သေဋ္ဌဳမၞုံယၟု မဒှ်သာ်ဂှ် ပသာ်ဒှ်ညိကီုရောတၠဳ” “ယွံတၠဳ ပရိုၚ်သေဋ္ဌဳတံဂှ် လ္ပသၟာန်ညိရအဴ၊ ယွံတၠဳ ဒဒှ်သေဋ္ဌဳဂှ် ကောန်တြုံမွဲဂှ်တိတ်ပကၠေံခမဳတုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်သေဋ္ဌဳတြုံဗြဴၜါဂှ် ဍိက်သ္ကံဒဴထောံကၠေံအိုတ်တုဲ ညးၜါဒးသ္ပိုၚ်လတက်ကေတ် ယာတ်ခမၞက်တုဲ နတဲရပ်ကေတ်ကဝေက် မ္ဒးကြၚ်အာတ်စတဴရသွံ” ခမဳဂှ်ဂး၊ ခမဳကောန်သေဋ္ဌဳဂှ်ဂွံမိၚ်ပရိုၚ်တုဲ ပခိုၚ်နရိုၚ်စိုတ်ဟွံမာန်တုဲ၊ နူဂၠံမတ်ၜါဂှ် ဍာ်ရမတ်ဇွောတ်တိတ်တုဲ ယာံတဴရ။


ခမဳအာဂန္တုက ညာတ်ခမဳဂှ်မယာံတိုန်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “မူဒှ်တၠအဲမယာံတဴဂှ်ရော” “ယွံတၠအဲ သေဋ္ဌဳတၠအဲ မဟီုကဵုပရိုၚ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် မ္ဒဟ်မိမအဲရအဴ” “ဒှ်မိတၠအဲရောၚ်မ္ဂးဂှ် တၠအဲစဴအာတုဲ ဥပ္ပကာညိမူဒှ်ရော” ခမဳအာဂန္တုကဂှ်ဂးတုဲ ခမဳကောန်သေဋ္ဌဳဂှ်မချပ်ရ၊ “လုကဴ−၁၂−သၞာံ အဲမပတဴလွဳပရာဂှ်လေဝ် မဂ်ကီုဖိုလ်ကီု ဟကလိဂွံတုဲရ၊ အဲပခရှ် အဲကောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာ လွဳပရာမိကဵုမၜါဂှ်တုဲ အဲပ္တုဲဒါန်တုဲ အဲသ္ဂောံဂွံစိုပ် ဍုၚ်သွဝ်မာန်ကီုရ”ချပ်တုဲ ဘာဂြိုပ်ဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်ဇကုဂှ် ဇိုန်ဖ္အပ်ကဵုကၠေံခမဳအာဂန္တုကဂှ်ရ။


ယးဂတ တိတ်အာနူဂြိုပ်ဂှ်တုဲ ကလေၚ်စဴဆိုက်ညန်ကဵုဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဂၠံၚ်မွဲဂှ်လုပ်အာကဵုဘာဇေတဝန် ဂၠံၚ်မွဲဂှ် စဴဍုၚ်မဒှ်ရ၊ ပၞောဝ်ဂၠံၚ်တြဴၜါဝွံ “အဲအာစဴညာတ်မိမၜညိကၠာခိုဟ်ဟာ၊ အဲလုပ်ညာတ်ကျာ်ညိကၠာခိုဟ်ာ” ခမဳဂှ်ချပ်၊ “အဲလုပ်ညာတ်ကျာ်ညိကၠာ ဂွံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ညိတုဲ ယးဂတဂှ် အဲစဴညာတ်မိကဵုမၜါပၠန်ရ”ရဴဝွံချပ်တုဲ လုပ်အာဘာဇေတဝန်ရ။


ကာလဂှ် တၠဳမၞုံကုပိုန်ကျာ်တြဲ ဗ္စာရဏာရံၚ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗက်ဂွံညာတ်ကေတ်ခမဳကောန်သေဋ္ဌဳဂှ် ဒဒှ်မသကလိဓဝ်ဂတဂှ် ညာတ်ကေတ်ပၠန်တုဲ နလၟေၚ်အထိုၚ်သး မဂွံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာ မိကဵုမၜါဂှ် ကျာ်တြဲတွံကဵုရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲဒှ်ခရှ်တုန်လေဝ် ပ္ဍဲဒဒှ်ခရှ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကုမိမၜါရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ဒှ်ခမဳတုန်လေဝ် ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳဂှ် ဂွံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာ မိကဵုမၜါဂှ်တုန်လေဝ် ပြဲလောန်ရ။


ကျာ်တြဲတွံ ခမဳကောန်သေဋ္ဌဳ ခဏဂှ် ဂွံမိၚ်တဝှ်ကျာ်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံချပ်ပၠန်ရ၊ အဲမ္ဂးဂှ်ဆခရှ်ကီု ကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာမိကဵုမၜါဂွံရောၚ် သာ်ဝွံ အဲချပ်ဗက်မွဲတဝှ်ဓဝ်ကျာ်ဂှ်တုန် ၜိုန်ဒှ်ခမဳပၠန်တုန်လေဝ် ဂွံဥပ္ပကာ ကၠောန်ၜိုတ်မိကဵုမၜါမ္ဂး ခိုဟ်က္ဍၚ်အာရ၊ ကျာ်မတွံသွံ ဗတ်ရအဲရာံထောံအာဂှ် ဒှ်ဝါတ်ကွေံရ၊ လၟုဟ်အဲဂွံလုပ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်တၠကၠာဝွံ ခိုဟ်ကွေံ ဒးရးကွေံရောၚ်၊ လၟုဟ်အဲဟွံပခရှ်ရ၊ ဒဒှ်ခမဳဝွံဟေၚ် အဲမကၠောန်ၜိုတ် လွဳပရာပ္ပကာမိကဵုမၜါရ၊ ချပ်တုဲ တ္ၚဲယးဂတဂှ် လုပ်အာဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ အဲသ္အာညာတ်မိမၜါညိကၠာဒးဟာ၊ အဲအာၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ကၠာဂှ်ဒးဟာ၊ ခမဳဂှ်ချပ်ဗ္စာရဏာတုဲ သဘဴညးမအာဇရေၚ်ညးမကၠၚ်ကၠောန်မ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲပ္ဍဲတဲသၟး ယဝ်ပြာပ်အာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ရချပ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ဇြပ်မွဲ ကလိဂွံယာဂုအဟာရတုဲ အာဂၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ပၠန်ရ။


ဂွံပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်မိကဵုမဂှ်တုဲ ဂွံညာတ်ကေတ် ဒဒှ်မိကဵုမၜါ သ္ပိုၚ်လတက်ကေတ်ယာတ်ခမၞက် သီုမဇြာဲဇြေဟ် ကၠိခဍက်တဴဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ လၞီလၞာ်က္တဵုဒှ် သီုဍာ်ရမတ်မပေၚ်ဒၟံၚ် ဂၠံမတ်ၜါဂှ်ဒှ်တုဲ ဒတဴဒၟံၚ်ရ၊ မိကဵုမၜါ ဟွံတီဒဒှ်ကောန်ဇကုတုဲ သလှ်ေဂးညးမကၠုၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရချပ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ဘန္တေ၊ ယွံကောန်တၠ ကလံကၠာရအဴ ပိဏ္ဍပါတ်ပိုဲဍိက်ဟွံမွဲ ပိုဲဍိက်ညးဒိုက်ဂတ် ကြၚ်အာအာတ်စရောၚ်အဴ” ရဴဝွံ ညးၜါဂး ၊ ကောန်ခမဳဂှ် ဂွံမိၚ်ပါၚ်မိမၜါတုဲ လၞီလၞာ်က္တဵုဒှ်သီုဍာ်ရမတ် မပေၚ်ဒၟံၚ်ဂၠံမတ်ၜါဂှ် ပံက်ပါၚ်ဟွံမာန်တုဲ ကၞပ်သ္ၚံအာရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ဟီုတိုန်ကဵုမိဣတေံရ၊ “ဘဒ္ဒေ၊ ယွံၝောံ ခမဳကောန်ပိုဲရောဟွံတီ ၝောံအာရံၚ်စံမွဲညိ” မဂှ်ဂး၊ မိဂှ်က္တဵုအာရံၚ် ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်ခမဳကောန်ဇကုဂှ်တုဲ ပၠောတ်ကၞိပ်တံဇိုၚ် ကောန်ဇကုတုဲ ယာံတဴရ၊ မဂှ်လေဝ် သာ်ဂှ်ကိုပၠောတ်ကၞိပ်တဴ ယာံတဴရ၊ ကောန်ခမဳဂှ် ညာတ်မိကဵုမမယာံတဴဂှ်ဒှ်တုဲ သီုဍာ်ရမတ်မပေၚ်ဒၟံၚ်ဂၠံမတ်ၜါဂှ် အေၚ်ဒုၚ်လလံကၠေံစိုတ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “အမ္မတာတ၊ ယွံမိမအဲၜါ မိမလ္ပစံၚ်တဴရ၊ အဲကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာမိကဵုမၜါရ” ဂးတုဲ ကဵုမိမၜါသုၚ်ယာဂုရ၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲ ဗွဲမဗၠးဒုဟ်ဂှ်ကီု အာတန်ဒၟံၚ်တုဲ ကဵုပုၚ်ကုမိမၜါ ဖါပ်ဗ္စမိမၜါတုဲ နအလဵုဇကုဂှ်အာဂၚေၚ်မိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ဂွံပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်မိမၜါတုဲ “မၞုံပၟိက်ကဵုပုၚ်ဟာ” “ပိုဲဟၟဲပၟိက်ရကောန်” မိမၜါဂးတုဲ နအလဵုဇကုဂှ် အာပပြဘိုက်ရ၊ ကဵုပိုန်တုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲ မဗၠးဒုဟ်ဂှ်အာတန်ဒၟံၚ်ရ။


ပတွဵုနူတ္ၚဲဂှ်တုဲ လၟိုန်ဟွံသ္ဂုတ်ဟေၚ် ကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာမိကဵုမၜါရ၊ ဇကုကလိဂွံပိဏ္ဍပါတ်မ္ဂး ကဵုကုမိမၜါကၠာတုဲ နအလ်ဵုဇကုဂှ် အာဂၚေၚ်ၚဳမိဏ္ဍပါတ်ပၠန်ရ၊ ကလိဂွံတုဲပပြဘိုက်ရ၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဂွံဂၠိုၚ် ကဵုကုမိမၜါတၠတုဲ သၟိဟ်တဴနူဂှ် ဇကုပပြဘိုက်ရ၊ ဂွံပိဏ္ဍပါတ်အောန်မ္ဂး ကဵုကုမိမၜါကၠာတုဲ ဇကုအာဂၚေၚ်ဂၠာဲကေတ်ပၠန်ရ၊ ဂွံတုဲပပြဘိုက်ရ၊ ယဝ်ဟွံဂွံမ္ဂး တွဵုမွဲတ္ၚဲဂှ်အေၚ်ဒၟံၚ်ရ။


ယာတ်မပြဲပြဲတံဂှ် ဂွံတုဲကဵုကုမိမၜါပၠန်ရ၊ ယာတ်တြေံကၠိကဍက်တဴ မိမဗဗိုက်လတက်လဝ်တုဲတံဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ကြဴကြဴာတ်ဖျောန်ကၠေံတုဲ ဇကုသပိုၚ်လတက်ကေတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလၞုဟ်တုဲ ဗွဲဨကန္တဟေၚ် ကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာ ကုမိမၜါဟေၚ်ရ၊ မတွဳုနူမကၠောန်ၜိုတ် ပတဴလွဳဗွဲမလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဖကုသ္ဇေဟ်ဇြာဖျိုဟ်ဂတး သော်က္ဍိုပ်ဂၠိုၚ်သၞေံဇိုၚ်တဲလေဝ်ဂၠိၚ် သပိုၚ်သ္ၚာကၠိကဍက်အာဂှ် သ္ဒဟ်အာရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ခမဳသ္အာၚ်ညာတ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “ယွံတၠ −−− ပ္ဍဲကၠာတေံ သာ်ဇကုတၠအဲဒစၚ်ဗၜၚ်တဴသွံ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ မသ္ဇေဟ်ဇြာဲ ဖျိုဟ်ဂတးဂှ် တၠအဲဒှ်ယဲဟာ” “ယွံတၠတံ အဲဟွံယဲရ”၊ “မူရဴမဒှ်ညိပၠန်တုဲရေ” ၊ “အဲဥပ္ပကာမိကဵုမၜါတုဲ ကမၠောန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုအဲရောၚ်”ရဴဝွံ က္တဵုဒဒှ်ဟိုတ်ဇကုမကၠောန်ၜိုတ် ကုမိမၜါသီုဖ္အိုတ်ဂှ် ဂရၚ်ပ္တီခမဳတံဂှ်ရ။


ခမဳတံဂှ်မိၚ်တုဲ ဗျိပၠုတ်တဴရ၊ “ယွံတၠဳ၊ ဝတ္ထုဒေယျ ၊ ဓဝ်နသဒ္ဓါ ညးမကဵုဒါန်ကဵုဇကုဂှ် တၠကၠိဂွံတုဲ ကဵုကၠေံကုခရှ်ရောၚ်ဟာ၊ ပပြဘိုက်ရောၚ်ဟာ၊ ဝတ္ထုနသဒ္ဓါ၊ ညးမကဵုဒါန်ကဵုဇကုတုဲကုခရှ် တၠမအာကဵုကၠေံကၠာဂှ် ပွတၠဝွံ ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵုပွခမဳညိသွံ၊ ပွဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုခမဳညိသွံ၊ ပွတၠအဲဂှ် ဟွံဆာဲသက်က်ရောၚ်သွံ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂး၊ ဂလာန်ခမဳဂမၠိုၚ် မဟီုဗျိပၠုတ်ဂရိုဟ်စေဒနာဂှ်ဂွံမိၚ်တုဲ ဂွဒစိုၚ်တဴမုက်တုဲ ကၞပ်စံၚ်တူတဴရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီကျာ်တြဲရ၊ “ယွံတၠဳမၞုံပိုန် ခမဳမၞုံယၟု မဖှ်သာ်မွဲဂှ် ဝတ္ထုညးမကဵုဒါန် နသဒ္ဓါဂွံတုဲ ကုခရှ်ဟေၚ် မကၠောန်ၜိုတ်က၆ုရောၚ်အဴ”သာ်ဝွံ ခမဳတံလ္ၚောဝ်ပ္တီကျာ်တြဲ၊ ကျာ်တြဲမိၚ်တုဲ ကဵုကော်နၚ်ခမဳဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဒေါဝ်ဇြပ်သ္ဘၚ်ဓဝ်ကျာ်တြဲ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ၊ “ယွံတၠ − ဝတ္ထုညးမကဵုဒါန်နသဒ္ဓါဂှ် တၠဂိုၚ်ကေတ်တုဲ တၠဥပ္ပကာကဵုခရှ်တံမ္ဂးဂှ် ဒှ်ကွေံဟာ” “ဒှ်ကွေံရအဴ” “ခရှ်ဂှ် ပသာ်မဆေၚ်ဆက်ကဵုတၠရော” “မဒှ်မိမအဲဍိက်ရအဴ” ခမဳဂှ်ဂး ၊ ကျာ်တြဲမိၚ်တုဲ တၞဟ်နကဵုဒြဟတ်ကဵုစိုတ်ခမဳဂှ်တုဲ “သာဓု−သာဓတိအာဟ၊ ယွံခမဳ ဒးရးသန် ဒရးသန်ရခမဳ၊ ယွံခမဳတံညးဂမၠိုၚ် အဲကျာ် မပ္တံကၠုၚ်ပါရမဳ လုကဴပန်လှက်အသၚ်ဃဲပရဲမှာလှက်ကဝ်ဂှ် အဲမဂၠာဲကၠုၚ်ကွးဗက်လကြဴ ဟွံဂွံဆဵုဒးဖွက်မွဲဏီ၊ မွဲဟာန်ကၞတ်တဲ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ် ခမဳဗၠာဲဝွံမွဲ အဲကျာ်မဂွံကၠုၚ်ဆဵုဒးဖွက်ရောၚ်သွံ၊ ယွံခမဳတၠအဲ မဂွံကွာ်ဗက်လၟာ်ဂၠံၚ်တြဴပိုဲကျာ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒးရးသန် ဆာန်လောန်သန်ရခမဳ၊ အဲကျာ်တြဲတုန်လေဝ် ပ္ဍဲကာလမတုဲတေဴ အတိက်တေံ ဂွံကၠောန်ၜိုတ်ကၠုၚ်မိကဵုမၜါ တုဲကၠုၚ်ဟေၚ်ရ”ကျာ်တြဲဂး၊ ခမဳဂှ်ဂွံမိၚ်ဂလာန်ကျာ်တုဲ ဂွံဇြဟတ်မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ကျာ်တြဲဟီုတုဲ ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်တဴရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ခမဳတံညးဂမၠိုၚ် တဲၜါပၚ်ယဵု ပ္ဍဵုလဝ်လတူကၞိပ်မပြဲတုဲ အာတ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဇာတ်အတိက်တေံရ၊ “ဘန္တေဘဂဝါ ၊ ယွံတၠဳမၞုံပိုန် မစိုန်ဒှ်တဴကၞတ်လိုက်မပြဲ၊ ပ္ဍဲဘဝအတိက်မဗ္ဒန်ဒၟံၚ်ဂှ် တၠဳမၞုံပိုန်တွံပၟိၚ်ကဵုပိုဲဍိ် ကဵုဂွံယဵုသမ္တီလဝ်ညိရအဴ” ကာလဂှ် တၠဳမၞံပိုန် သီုကွိုန်လျး(၆)သာ် ညံၚ်အရံၚ်အံၚ်သူ လျးသၟိၚ်တ္ၚဲဗၠာဲ မဆာဲတဴပ္ဍဲဒိုဟ်ဗၟံက် လောကဓါတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ နရမျာၚ်မတုပ်တဴရဴ ရမျာၚ်မှာဗြီု ဇာတ်အတိက် တွံပၟိၚ်ကဵုခမဳတံဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကာလဂှ်ရ။ −−− နိဒါန် ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ တုဲဆဝွံရ။ ။


(ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ)

၁။ ခဏ်သၠးဂဝ်ဒုကုလကဵုပါရိက ။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ၊ အတိတေ ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ရးကသဳကရး ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မဟဂွံၚောဲနူဍုၚ်ဂှ် ဇရေၚ်သြၚ်ကြုၚ်မွဲလ္ပာ်ဝွံဂှ် ကွာန်တမ္ၚာမွဲနွံ ပ္ဍဲသြၚ်လ္ပာ်တေံလေဝ် ကွာန်တမ္ၚာနွံမွဲကီုရ၊ ပၞောဝ်ကွာန်ၜါ ပ္ဍဲကွာန်မွဲမွဲဂှ်(၅၀၀)သ္ၚိနွံ၊ ညးဇမၞော်ကွာန်ၜါဂှ် ဒှ်သဟာဲကေုာံရၚ်သ္ကံ၊ ညးၜါဂှ် နူသွတ်တ်တေံဟေၚ် ပလဝ်ဂတိပါၚ် ကဵုရၚ်သ္ကံ ပၞောဝ်ညးၜါ ညးမွဲဂွံကောန်တြုံညးမွဲဂွံကောန်ဗြဴရ၊ ယဝ်သ္ဒဟ်ဂှ် ကောန်ၚာ်ၜါဂှ် ပိုဲထပ်တဲဇိုန်ကဵုရ၊ ရဴသာ်ဝွံ ပလဝ်သတ္တိကရောၚ်။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်လ္ပာ်ဝွံ၊ ပ္ဍဲသမ္ဘာဇမၞော်ညးကွာန်ဂှ် ကောန်တြုံမွဲက္တဵုဒှ်မၞိဟ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလမဒှ်မၞိဟ်ဂှ် ဒုၚ်နကဵုယာတ် ယာတ်ကၠိၚေက်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ် ဒုကုလကုမ္မာ မကဵုလဝ်ယၟုသၟတ်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲသမ္ဘာညးဇမၞော်ကွာန်သြၚ်မွဲလ္ပာ်တေံဂှ်ပၠန် ကောန်ဗြဴမွဲက္တဵုဒှ် ဟိုတ်မဒှ်ညးသြၚ်လ္ပာ်တေံဂှ်ရ ပါရိကကုမ္မာရဳ မကဵုလဝ်ယၟုသၟတ်ဂှ်ရ၊ သီုသၟတ်ၜါဂှ် မၞုံရုပ်မဂေါဝ်လောန် သာကဇကုမတုပ်တဴရဴသာ်ထဝ်ကီုဟေၚ်၊ ကောန်ၚာ်ၜါဂှ် ပ္ဍဲဂကူတမ္ၚာ ၜိုန်မ္ဒးက္တဵုဒှ်ကီု၊ ပါဏာတိပါတ် ဟဂွံပ္တုဲမွဲလှ်ေ ပေၚ်အယုက်(၁၆)သၞာံတုဲ မိမဒုကုလဂှ် ဟီုတိုန်ကဵုကောန်ရ။


“တေံသၟတ်ဗြဴပါရိက ညံၚ်သာ်ထဝ်ဂှ် ပိုဲသ္အာတ်နၚ်ကဵုမရကောန်” မိမတံဂှ်ဂးဒုကုလဂှ်လေဝ် ဒှ်ညးစုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်ဗြီုရောၚ် ဒှ်သတ်မသ္အးဇၚးရောၚ်၊ ယာံဒးမိၚ်ဂလာန်မိမၜါဗက်ဒဝ်ကၠေံက္တောဝ်ၜါတုဲ ဟွံပကလၚ်ရ၊ “ယွံမိကဵုမ ကဵုအဲမပတၠဂယိုၚ်မ္ဂးဂှ် အဲဟွံဒးဂၞပ်သက်က်ရ၊ ဂလာန်ဂှ် လ္ပဟီုၜါဝါညိ” မရနုက်ကုပိဝါ ၜိုန်မိမမဟီုတဴကီုလေဝ် ဟွံဒးဂၞပ်သက်က်ရ။


ပါရိကတုန်လေဝ် ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ “ယွံကောန်တြုံ မပတၠစရာဲ ရုပ်သာ်ညံၚ်ဂၠးထဝ်ဂှ် ပိုဲပြုပြေၚ်စဳရေၚ်စကဵုမိရကောန်” မိမတံမဟီု ပါရိကကီုလေဝ် ဟိုတ်မဒှ်သတ်စုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်ဗြီုကီုဂှ်ရ ဟိုတ်မသ္အးဇၚးတဴရောၚ်၊ ရဴသာ်ဝွံ မဟီုကဵုမိမဇကုကီုရ၊ “ယွံမိကဵုမ တၞဟ်နပတၠဂယိုၚ်မ္ဂးဂှ် အဲဟွံဒးဂၞပ်သက်က်ရအဴ” ပါရိက ဂး၊ ဒုကုလကုမ္မာတုန် သာ်ဝွံ ပၞုက်ဏာလိက်ရ၊ (နာဲဗြဴပါရိက −−− ယဝ်ရမၞး သၟိက်ပတၠဂယိုၚ်ဂှ် ဒၞာဲညးပိုန်တုပ် ရုပ်သၟဟ်ကဵုနာဲဂှ်ဒၟံၚ်ကေတ်ွဲဂကောံရ၊ အဲဟွံဒးဂၞပ်ကဵု တၠဂယိုၚ်ဟေၚ်)ပါရိကတုန်လေဝ် ဏာလိက်သာ်ဂှ်ကီုရ။


ညးၜါဂှ် သီုမဟွံဒးဂၞပ်ကဵု တၠဂယိုၚ်ဂှ်ရ၊ မိကဵုမညးၜါတၠတံဂှ် ပြုပြေၚ်ကၠေံ ထပ်တဲတုဲ ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂကောံဒုကုလသီုညးၜါရ၊ ညးၜါတုန် ဟိုတ်မစုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်ဗြီုဂှ်ရ ဓဝ်ကာမဂုဏ်ဂှ်ဟၟဲရ၊ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိ ညံၚ်ကောကဵုဒေံဗြဴတံဂှ်ကီုရ၊ ဒုကုလတုန်လေဝ် ၚုဟ်ကကီု ဒြာဲမၚ်ကီု ဟွံပ္ကီုပရိုက်သက်က်ရ၊ ကာလဂှ် မိကဵုမၜါဂှ် မဟီု “ယွံဒုကုလ−−−အိန်ထံၚ် ဂှ်လေဝ်ဟွံဒးဂၞပ် ၚုဟ်ကကီု ဒြာဲမၚ်တံဂှ်ကီုလေဝ် ဟွံပြိုက်ဂစိုတ်၊ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန်ဝွံဂှ် မူရဴကေၚ်ကာမွဲ မပ္တုဲရောကောန်” မိကဵုမဂး “ယွံမိကဵုမ−−−မမိက်ကုကေၚ်ကာမွဲမွဲအဲဟွံဒးဂၞပ်ရ၊ ဗတ်ရမိကဵုမသကဵုအခေါၚ်ဂှ် အဲသၟိက်ပကၠေံခမဳရအဴ”ဒုကုလဂး၊ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် သာဓု ဒးရးသန်ရ၊” မိကဵုမဂးရောၚ်။


၂။ ခဏ်ဒုကုလကဵုပါရိက တိတ်ဂြိုပ်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

မိၚ်ပါၚ်မိမတုဲ သီုညးၜါလ္ၚောဝ်ပမိကဵုမၜါ ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴကၠာတုဲ က္တဵုတိတ်အာနူကွာန်တမ္ၚာဂှ်တုဲ ဗဗွဲလွေၚ်မအာတဴဂှ် အာစိုတ်သြၚ်ဂၚ်္ဂါတုဲ လုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ပ္ဍဲမွဲဒၞာဲဂြိုပ်ဂှ်အာတုဲ အာစိုပ်ကြုၚ် မိဂ္ဂသမ္မတရ၊ ညးၜါဗက်တိုန်အာကၞတ်ကြုၚ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲဂှ် ဒိုအ်ဒီုဒၟံၚ်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် တၟံသၞာအိန် တၟိုဟ်တိုန်အာ သၟိၚ်အိန်ဗစာရံၚ်မွဲ တီကေတ်ဒဒှ်ဟိုတ်ဖဵုဂှ်တုဲ ကော်ဝိသုကမ္မရ၊ “ ယွံဝိသုကမ္မ−−−မှာဇန်ၜါ သၟိက်ပခမဳ တိတ်ကၠုၚ်စိုပ်ဂြိုပ်ဟေမဝန် ဒၟံၚ်တဴဇရေၚ်ကၞတ်ကြုၚ် မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဂှ်ရ၊ ဝိသုကမ္မ စှ်ေအာပြဟ်ညိတုဲ က္တဵုဗဒှ်ကဵုပန္နသာဗက်ဗ္ဒဴကၠေံသတ်ဂမျိဂမ္တာန်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲပန္နသာဂှ် ပရိက္ခရာ ခမဳလေဝ်ကီု က္တဵုဗဒှ်လဝ်ညိတုဲ မၞးတိုန်ရ” သၟိၚ်အိန်ဂး၊ “အဲဍိက်ယဵုဒုၚ်ကေတ်အသံရအဴ” ဝိသုကမ္မဂးတုဲ (ဒၞာဲဏံဂှ် ညံၚ်နဲမကၠုၚ်နူ မုဂ္ဂပက္ခဇာတ်တေံဂှ် ဂပ်ဝ်စၟတ်သမ္တီကေတ်ရ)၊ ဝိသုကမ္မစှ်ေအာတုဲ နိမိတ်ဗဒှ်လဝ် ပန္နသာဗက်ဗ္ဒဴကၠေံသတိဂမျိဂမ္တာန်တုဲ ဗ္ဒဟ်လဝ်ဂၠံၚ်လၟာ်ဇိုၚ်မၞိဟ်မွဲတုဲ တိုန်အာဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်ဇကုရ။


ညးၜါဂှ်တုန် နူဋ္ဌာန်ဂှ်ပြာပ်အာဟဂွံသ္ၚောဲညာတ်လမာ်ဂၠံၚ်တုဲ လမာ်ဂၠံၚ်ဂွံ အဿမာပိုတ်ရသိတံ သၞုံတန်ဒှ်ရဂးတုဲ ဗက်လုပ်အာ ညာတ်အဿမာပိုတ်တုဲ ဒုကုလမွဲ လုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာဂှ် ညာတ်ပရိက္ခရာတံဂှ်တုဲ ပရိက္ခရာဝွံ သၟိၚ်အိန် သကဵုကုအဲတန်ဒှ်ရချပ်တုဲ ၜးကၠေံသ္ၚာ လၜက်ကေတ်စၞာံဗြန်ပ္ဍဲပၞး ဒက်သော်ဝဥ္ဇာတာတုဲ ပခမဳရသိ၊ ကာလဂှ် ကော်နၚ်ပါရိကတုဲ သ္ဂးရ“ယွံပါရိက−−−ပိုဲညးၜါပမခဳရသိရ၊ ဟဂပ်ဝ်ဒုၚ်စကာမဂုဏ်ရ၊ ပၟဝ်ကမ္မဋ္ဌာန်ဘာဝနာတုဲ ပိုဲတန်ဒၟံၚ်ရ”ဂးတုဲ ညးၜါပကၠေံရသိရ။


ပၟဝ်ဒၟံၚ်မေတ္တာဘာဝနာတုဲ တန်ဒၟံၚ်ရ၊ ပါရိကတုန် ဍာ်သွုၚ်ဍာ်ရပ်စပ် အာတုက်နၚ်တုဲ တွံၚးသအးကၠေံအဿမာပိုတ် သဗ္ဗကိစ္စ စရၚ်ကေၚ်ကာဝတ် ပဋိပတ်အိုတ်သီုတံဂှ် ပ္တုဲအိုတ်တုဲ သီုညးၜါလုပ်အာဂြိုပ် အာဂၠာဲစသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂွံနၚ်တုဲသ္ပပြဘိုက်ရ၊ လုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာတုဲ ပၟဝ်တဴဓဝ်ခမဳရ၊ သၟိၚ်အိန်လေဝ် ပြာပ်ကၠုၚ်သဳကၠဳဒၟံၚ်ခဏခဏရ။


ကြဴဝွံ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ သၟိၚ်အိန်မၠာ်မွဲ ဗစာရဏာရံၚ်ညးၜါဝွံ မတ်မ္ဒးလီုအာရောၚ်သွံ အန္တရာဲဂှ်ဂွံညာတ်ကေတ်တုဲ သၟိၚ်အိန်စှ်ေကၠုၚ် လုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာ ပဝတ်လ္ၚောဝ်ရသိဒုကုလတုဲ တန်ဒၟံၚ်ကာလဂှ် သၟိၚ်အိန်ဂး “ဘန္တေ၊ ယွံကောန်တၠတံ−−−အန္တရာဲညးၜါနွံတဴညိအဴ တၞဟ်နသ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာ ဥပ္ပကာညးၜါဂှ် က္တဵုဗဒှ်လဝ်ကောန်တြုံမွဲညိ မံၚ်ဗီုဗြဴကဵုတြုံညိအဴ” ရဴဝွံသၟိၚ်အိန်ဂး၊ “ယွံသၟိၚ်အိန် ၜိုန်ပိုဲမတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေါဝ်သ္ၚိကၟိန်တေံတုန်လေဝ် ပ္ဍဲခန္ဓဗဒှ်ဗွဝ်အသုဘ ဇွသမ်အုဲဝွံ မဂပ်ဝ်က္ဍုဟ်မၠေံရောၚ်သွံ”ဂးတုဲ “ပိုဲဟွံသွိုန်ဗပိုန် လောကဓဝ်တုဲရ လၟုဟ်ပိုဲလုပ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်မခမဳရသိတုဲ ကဵုသွိုန်ဗပိုန်ဒ္ဂေတ်လိုက်ပၠန်မ္ဂးဂှ် ဂၞပ်စိုတ်ပိုဲဟၟဲသက်က်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရသၟိၚ်အိန်” ဒုကုလရသိဂ၊ “ယွံကောန်တၠ ဒ္ဂေတ်လိုက်ဟွံသွိုန်ဗပိုန်ဂှ်တုဲရ၊ ကာလရသိဗြဴဆီဓမ္မတာကၠုၚ်ဂှ် တၠအဲသ္ပောတ်ပေါၚ်လိုတ်ညိရအဴ”သၟိၚ်အိန်ဂး၊ ဆဂှ်ဂှ်ဂွံကီုရ၊ ရသိသၟိၚ်အိန်ဂးတုဲ သၟိၚ်အိန်တိုန်အာဒၟံၚ်ဇကုရ။


ဟိုတ်ဒဒှ်ဂှ် ရသိဒုကုလဟီုလဝ်ကဵုရသိပါရိကတုဲ ပါရိကဂှ် ကာဥတုမကၠုၚ် ဟီုကဵုရသိဒုကုလရ၊ ခဏဂှ် ဒုကုလသ္ပောတ်ပဏိဟ်ပါရိကရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်တြုံတၠပါရမဳ စုတိပြာပ်စှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်သွဝ်တုဲ စှ်ေတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲဂၠံဂၞဴရသိဗြဴပါရိကရ၊ ပေၚ်စှ်ဂိတုတုဲ ကောန်တြုံမွဲ ညံၚ်ကလောအ်ထဝ်ကီုက္တဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်ဇကုမဒှ်ညံၚ်သာ်ထဝ်ဂှ်ရ သုဝဏ္ဏသာံ သုဝဏ္ဏသာမကုမ္မာ မကဵုယၟုရ၊ ရသိဗြဴပါရိက ကၠာဟွံလုပ်ဂြိုပ်အာဂၠာဲစသတ်ဆုဍုဟ်ဟ်ဂှ် ဖုံဍာ်ကဵုကောန် ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကဵုကောန် ဗၟဴတပ်ကဵုကောန် သ္တိက်လဝ်ကောန်ဒးရးတုဲ တၞဟ်နဂၠာဲစသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂှ် ပြာပ်လုပ်အာဂြိုပ်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ကောန်ဒေဝတဴဗြဴမွဲ ပဒတဴပ္ဍဲတၞံဆု(ယုဂ္ဂန္ဓဝ်)ဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်မိန်ကေတ်ဏာသၟတ်သုဝဏ္ဏသာံဂှ်တုဲ ပ္တိုန်ဏာလတူက္ဍိုပ်တၟံ(ယုဂ္ဂန္ဓဝ်)ပ္ဍဲကြုၚ် ပ္ဍဲလဒေါ်တံဂှ် ကေတ်ဏာဖုံဍာ်တုဲ ပ္တိုန်ဏာလတူက္ဍိုပ်တၟံ နကဵုပ္ကဴမြမောဝ်တၞဟ်ဟ်သာ်တံဂှ်ဂ္ညိဂ္ညာတ်တုဲ မပ္တံမနောသိလ္လာမတ်မၞိက်တံဂှ် ကွက်စုတ်လဝ်ကဵုပ္ဍဲကံတုဲ ကေတ်နၚ်သ္တိက်လဝ်ပ္ဍဲပန္နသာဂှ်ပလန်ရ၊ အာကၠေံနူဂှ်ခဏ ပါရိကရသိဗြဴကၠေၚ်စဴကၠုၚ်နူဂြိုပ်တုဲ မိန်ကေတ်ကောန်တုဲဗၟဴတှ်ရ၊ နလၟေၚ်သာ်ဝွံဗွဲလၟေၚ်ဟေၚ် ဇၞော်မောဝ်အာ ပေၚ်အယုက်(၁၆)သၞာံ ပ္တန်လဝ်ပ္ဍဲအဿမာပိုတ်ဂှ်တုဲ တၞဟ်နသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂှ် မိကဵုမၜါ အာဂၠာဲတိတ်အာဂြိုပ်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ချပ်ရ၊ “မိကဵုမအဲဝွံ ဟွံကဵုအဲဗက်အာဂြိုပ်မွဲလှ်ေ တ္ၚဲရအန္တရာဲမွဲမွဲက္တဵုဒှ်ဂှ် သိက်ပအဲသ္ဂောံတီဂၠံၚ်တြဴလအာတံဂှ်ရော” ဂးတုဲ ကာလမိမၜါမအာလောန်အာဂှ် ဗွဲကြဴကြဴဂှ် ဗက်အာကီုတုဲ ဂၠံၚ်ဍာန်တြဴတံဂှ်သမ္တီစၟတ်လဝ်တုဲ ကၠာမိမဟစိုပ်ဂှ်စဴကၠုၚ်ကၠာရ။


နွံကာလမွဲတ္ၚဲ တၞဟ်နသတ်ဆု တိတ်အာဂြိုပ်ဂွံသတ်ဆုတုဲ ပယာံသၟဝ်တ္ၚဲ ကလေၚ်စဴဆိုက်ညန်ကဵုအဿမာပိုတ်ဂှ် ကာလဂှ် ဗြဲမဂူဖျေံ ညးၜါလုပ်အာအသၟဝ်တၞံဆုတုဲ တိုန်ဂ္ဇံဒၟံၚ်လတူတိကုန်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကဏအ်ဂှ် ဇြုံဇာတ်ဂမျိမွဲနွံ ခမူလာ်ပလှက်ပ္ဍဲဇကုညးၜါဂှ် ဇွောဝ်စှ်ေထနဟ်ဒးပ္ဍဲမုက်ဇြုံဇာတ်ဂှ်ရ၊ ဇြုံဇာတ်ဂှ်ဍေံထေဲပၞဟ်တုဲ နကျာမုဟ်ဍေံဂှ် ဍေံတသိုဟ်ပ္တိတ်ဂျိတုဲ ဒးဂျိကျာမုဟ်ဍေံဂှ်တုဲ မတ်ဒးဂၠုအာသီုညးၜါရ၊ ကာလဂှ် ရသိဒုကကလမဟီုတိုန်ရ၊ “အမ္မ၊ ယွံပါရိက မတ်အဲမဂၠုအာသီုၜါ ဟွံညာတ်တၠအဲတုဲရ” “အဲဍိက်လေဝ်ဟွံညာတ်ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ မတ်ဒးဂၠုအာသီုညးၜါ အ်ဍိက်လေဝ်ဟွံညာတ်တၠအဲကီုရ၊ ပိုဲဟွံညာတ်ဍာန်တြဴတုဲရ၊ လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲသ္ဒးအိုတ်လမျီုပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံဗိုန်ရ”ဂးတုဲ ယာံတဴရ၊ မတ်မဂၠုအာသီုညးၜါဂှ် မူကံဝိပက်အတိက်တေံရော ယဝ်သ္ဂးမာ။


ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံဂှ် ဒုကုလဒှ်အ္စာသဝ် တြုံမွဲဂှ်မတ်ယဲက္တဵုဒှ် မတ်ဂၠုအာတုဲ “လွဳပရာမတ်အဲဝွံယဝ်ဗၠးမ္ဂး ဒြပ်ရတ်မပြဲပြဲအဲသကဵုရ၊”ဍေံဂးတုဲ လွဳဍေံရ၊ မတ်ဍေံဂှ်ဗၠးတုဲ ယးတၟးအာရ၊ ဍေံဖေက်ဒးကဵုဒြပ်ဂှ်တုဲ “မတ်အဲဟွံဗၠးဏီ”ဍေံဂးတုဲ ဍေံဟွံကဵုဒြပ်ဂှ်ရ၊ အ္စာသဝ်ဂှ်စဴဟီုဗြဴဇကုရ၊ ဗြဴဂှ်မိၚ်ဗက် ထေဲပၞတ်ကဵုဍေံတုဲ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပ္ကောံဂဥုဲ စုတ်ဒလုကၠေံမတ်ဍေံညိ” ဗြဴဂှ်ဂး၊ အ္စာသဝ်ဂွံမိၚ်လဟီုဗြဴဂှ် သီုမထေဲပၞတ်တဴကီု ပ္ကောံဂဥုဲတုဲ “မတ်တလအဲယဝ်ဟွံဗၠးဏီဂှ် ဂဥုဲဝွံစုတ်တဴညိ”ဂးတုဲ စုတ်ဂဥုဲဂှ်မွဲဝါပၠန်တုဲ မတ်တြုံဂှ်ဟွံညာတ်သက်က်ဟေၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဒၟါနူဝိပက်ဂှ်ရ သီုညးၜါမတ်မ္ဒးဂၠုအာရောၚ်။


မာတ်တ္ၚဲဂၠုအာ မိမၜါဟွံစိုပ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ချပ်တဴ“ရိုဟ်တ္ၚဲ ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲတေံလေဝ် ပ္ဍဲပယာံကလာဏံ မိမအဲကၠေၚ်စဴစိုပ်ကၠုၚ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံ မူရဴဟိုတ်မွဲမ္ဒးဒှ်ဟွံတီရ”ဂးတုဲ ကော်ဒစးအာရ၊ မိမိၚ်ပါၚ် ဗရုရမျာၚ်ကောန်ဇကုတုဲ ညးၜါကလုက်တိုန်ရ၊ အစောံမသ္ဍိုက်ကောန်ဂှ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးကဵုကောန်ရ၊ “ ယွံသုဝဏ္ဏသာံသ္ဍိုက်ယာဲ ဋ္ဌာန်ဝွံ ဘဲအန္တရာယ်နွံလ္ပကၠုၚ်ဆိုက်ညန်ညိကောန်” ညးၜါဂှ်ဂး၊ ဗောဓိသတ် ဂၠာဲကေတ်ဆုဇမၠိၚ်မွဲတၞုၚ်တုဲ ဗ္ဒုၚ်ကဵုမိမၜါရ၊ ညးၜါရပ်ဂွံမုဟ်ဆၞုၚ်ဆုဂှ်တုဲ ဒတဲနၚ်ကၠုၚ်စိုပ်ဗောဓိသတ်ရ။


တုဲတှ်ေ ဗောဓိသတ်သၟာန် “မူဟိုတ်မတ်မိကဵုမပိုဲသီုညးၜါ မ္ဒးဂၠုအာဂှ်ရောအဴ”၊ “ယွံကောန် ဗြဲဂူတုဲ ပိုဲလုပ်အာအသၟဝ်တၞံဆုမွဲဂှ် ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဂှ်ကၞအ်မွဲနွံ ပိုဲတိုန်ဂ္ဇံဇူဒၟံၚ်လတူကၞအ်ဂှ်တုဲ ဒၞာဲဂှ်မတ်ပိုဲမ္ဒးဂၠုအာရကောန်”ညးၜါဂး ၊ မိၚ်ပါၚ်မိမၜါဂှ်တုဲ ဒဒှ်ဟိုတ်ဖဵုဂှ် ဗောဓိသတ်တီအာရ၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဂှ် ဇြုံဇာတ်ဂမျိနွံဗိုန်ရ၊ ဇြုံဇာတ် ဟိုတ်ဍေံထေဲပၞတ် တသိုက်ပ္တိတ်နၚ်ဂျိတုဲ ဟိုတ်မဒွံဒးကျာဂျိဇြုံဇာတ်ဂှ်ရ မိတ်မိမၜါဝွံမ္ဒးဂၠုအာရောၚ် ဂးတုဲ ကာလဂှ်ယာံတုဲ ဂြိုၚ်တိုန်ပၠန်ရ၊ ခဏဂှ် မိမၜါသၟာန်ပၠန်ရ၊ “ယွံကောန် မူဟိုတ်ဂှ်ယာံတုဲမ္ဒးဂြိုၚ်တိုန်ပၠန်ဂှ်ရော” “ယွံမိကဵုမ ညာတ်ဒဒိုက်မိမၜါမတ်မ္ဒးဂၠုအာသီုၜါဂှ်တုဲ စိုတ်ဒိုက်တုဲ ဟိုတ်ဒိုက်စိုတ်တုဲအဲမယာံရောၚ်အဴ၊ တုဲပၠန် အချပ်ပၠန် မိကဵုမအဲမတ်မ္ဒးဂၠုအာလၟုဟ်ဝွံဂှ် အဲကောန်သ္ဂောံအခေါၚ်ကၠောန်ၜိုတ်တရံၚ်လဍုဟ်ပါရမဳအဲပၠန်ကောန်ပၠန်ဂးတုဲ အဲမ္ဒးဂြိုၚ်တိုန်ပၠန်ရောၚ်ရအဴ၊ မိကဵုမၜါ လ္ပဒွိၚ်စံၚ်တူရ၊ အဲကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာ မိကဵုမၜါဒဵုလအိက်လမျီုရအဴ” ရဴဝွံ ဗောဓိသတ်ဟီုကဵုဇြဟတ်ကၠေံစိုတ် မိကဵုမၜါဂှ်တုဲ ကော်ဖျဴဏာအဿမာပိုတ်တေံရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်စဳရေၚ်ပြုပြေၚ်ကဵုမိမၜါရ၊ ဋ္ဌာန်ဒတဴဗ္တံ ဋ္ဌာန်ဒတဴတ္ၚဲလေဝ်ကီု ဋ္ဌာန်စၚ်ကြံလေဝ်ကီု သီုဋ္ဌာန်ပန္နဿ ကေုာံ ဋ္ဌာန်သွက်ဂွံအာကိစ္စဇၞော်သွတ်ဂှ်လေဝ်ကီု၊ ဒုန်ဗလဲဇုက်ဇမၠိၚ် ဒက်လဗိုန်ဒရေပ်ဏာရ၊ ပတွဵုနူဂှ်တုဲ မိကဵုမၜါဂှ် ပ္တန်လဝ်ပ္ဍဲအဿမာပိုတ်တုဲ နအလဵုဇကုလုပ်အာဂြိုပ် ဂၠာဲသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ် ဂွံဖျဴနၚ်တုဲ တွံၚးဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်မိမၜါ စှ်ေအာကြုၚ်မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဂှ်တုဲ ဍာ်သွုၚ်ကီု သီုဍာ်လွပ်(ဍာ်ရပ်စပ်)တုက်စုတ်ဗပေၚ်လဝ်၊ လေအ်ပေါတ်ၚေက်ဇၞော်သၟတ်တံဂှ် ကၠောန်ပ္တန်လဝ်တုဲ ဍာ်သွက်က္ၜဴပါၚ်လာၚ်မုက္ခဝါတံဂှ် စုတ်ဗ္ဒုၚ်ကဵုတုဲ သစ္ဆုမၞုံကဵုရှ်သာတံဂှ် မိကဵုမၜါစသုၚ်ဖဲလဲတုဲ ဆသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်သှ်ေတဴတံဂှ်ဂိုၚ်ကေတ်တုဲ ဇကုပပြဘိုက်ရ၊ ပ္ဍဲပယာံသၟဝ်တ္ၚဲ မိကဵုမၜါမၞုံပၟိက်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴဂှ်တုန်လေဝ် ဍာ်ဂမ္တဴဂှ်ဟေၚ် ကဵုကမိမရ၊ ပၟတ်ဖဴပၠေဲ သီုအောဟ်စံၚ်ကီု ပြာပ်နၚ်ကဵုမိမ၊ ကာလမိမသတိက်ဂှ်တုန်လေဝ် ပတ်ပေါန်ဇိုၚ်တဲမိကဵုမၜါပၠန်၊ ကာလမိကဵုမၜါက္တဵုဂ္ဇံဂှ် သစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်ပရာပ်နၚ်ကဵုမိမၜါ၊ မိမၜါပပြဘိုက်သစ္ဆုတံဂှ်တုဲ ဗွဲကြဴဇကုမပပြဘိုက်ရ၊ နလၟေၚ်သာ်ဝွံဂှ် ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲဟဂွံသ္ဂုတ်ဖလုတ်သက်က်ရ၊ ဗောဓိသတ်မကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာ ဥပ္ပကာတဴမိမၜါဟေၚ်ရ။

၃။ ခဏ်သုဝဏ္ဏသာံဒးလဴ။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

နွံကာလမွဲတ္ၚဲ သၟိၚ်ပဳဠိယက္ခ တၠဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဂှ် မၞုံတဲမစွံပ္ဍဲပၞး ကေတ်လွဟ်ဂ၅)သာ်တုဲ လုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်ရ၊ ပန်ကေတ်ဖျုန်ဒြာဲတုဲစဟာပ်ရ၊ နဗဗွဲလွဟ်ဟေၚ် အာစိုပ်ကြုၚ်မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် ညာတ်ဒၞာဲဇိုၚ်ဒြာဲမတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴတံဂှ် မိပ်စိုတ်တုဲ နသၠဆုမတုပ်တဴညံၚ်ရဴမတ်မၞိဟ်လမ်စံက်ဂှ် စဵုဗ္ဒန်ကၠေံဇကုတုဲ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ်သၞးကၠေံတုဲ သၟိၚ်အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်တုန် အာဂၠာဲသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂှ်ဂွံဖျဴနၚ်တုဲ စွံပ္တန်လဝ်ပ္ဍဲအဿမာပိုတ်တုဲ လ္ၚောဝ်မိကဵုမတုဲ တၞဟ်နဟုံဍာ် ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်နုၚ်တွဳဗွိုၚ်ကေတ်သ္ကံပွါဒြာဲဂမၠိုၚ်တုဲ ဒြာဲၜါထတ်စောံတဴဂှ်ပ္ကောံကၠေံတုဲ ပ္ဍိုက်စုတ်နုၚ်လတူစးဒြာဲတံဂှ်တုဲ နတဲရပ်ကေတ်နုၚ်ဂှ်တုဲ စှ်ေအာဂၞဴကြုၚ်ဂှ်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်မအောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ပ္ဍဲသတီုဂြိုပ်ဂှ် ညာတ်ဗောဓိသတ်မစှ်ေတုက်ဍာ်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံသၟိၚ်မချပ်တဴရ၊ “အဲဂၚေၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်လလံဝွံ အဲဟွံညာတ်မၞိဟ်မွဲဏီရ၊ ညးဏံဂှ် မၞိဟ်ဟာဒေဝတဴသ္ဂးဟာတုဲ အဲပြာပ်အာသၟာန်စံမွဲညိဒးဟာ၊ ခါရဒှ်ဒေဝတဴဂှ်ညာတ်အဲတုဲ ကၠာၚ်ဒဴအာကၠေံရ၊ ခါရဒှ်နာ်ဂှ်လေဝ် ဗၠိုက်စှ်ေအာဂတာတိတေံရ၊ အဲမဂၚေၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်လလအ်ဝွံဂှ် မမိက်ကုတၟေၚ်မွဲမွဲအဲညာတ်ဂှ် အဲကၠေၚ်စဴဍုၚ်ဗာရန္နသဳတေံမ္ဂး အမာတ်တံသၟာန်အဲရ” ၊ “တၠအဲတိတ်စိုပ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်ဂှ် မူတၟေၚ်အသဝ်မွဲမွဲမသ္ဂောံညာတ်ကၠုၚ်ကီုရော”ညးသၟာန်ပၠန်ရ၊ “အဲဟွံဂွံဏီ”အဲသ္ဂးကဵုညးဂှ်တှ်ေ ညးဟီုဂရိုဟ်ဗျိပၠုတ်အဲပၠန်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲပန်ဖဍိုန်ကၠေံဒြဟတ်ကၠာတုဲ အဲအာသၟာန်ညိခိုဟ်ရောၚ် ချပ်တုဲရံၚ်ဒၟံၚ်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒြာဲဂမၠိုၚ်စှ်ေအာကၠုၚ် ဍေံသုၚ်ဍာ်တုဲ ဍေံတိုန်အာရ၊ ဗောဓိသတ်စှ်ေဟုံဍာ်တုဲ သီုမသိပ်ဂၠိပ်ဂှ် မဒှ်ညံၚ်မဟာထေရ်ကီုဒှ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်နူဍာ် ၜးကၠေံသ္ၚာသၜက်ကေတ်သၞာံကၠမပၞဟ်မွဲပၞး စၚိန်ကေတ်ဍာ်နုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ်ဟေၚ် သၟိၚ်ပန်ဗလးဏာတ္ၚလဴကီုရ၊ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ် ဆာတ်ဒးသကဲတ္တုံ သာတ်ကၠောံအာသကဲဇွိရ၊ ဒြာဲဂမၠိုၚ်ညာတ်ဗောဓိသတ်ဒးကံတုဲ ဖေက်လကိုတ်ဒြေပ်ဒဴအာအိုတ်၊ ဗောဓိသတ်ဒွံဒးပွန်ဗက် ဖျေံကၠေံနုၚ်တုဲ တးသတးကၠေံဗ္တဳတုဲ ဗွဲဒိုဟ်မိမၜါမတဴဂှ် ပၠောတ်ဏာကၞိပ်ဇကုတုဲ ပ္ဍဲဗ္တဳသာ်သြန်ဂှ် ဇကုဗောဓိသတ် ညံၚ်သာ်ထဝ်ဂှ် ဒ္ၚဳသ္တိက်သ္တၚ်ကၠေံတုဲ သှ်ပ္တဴဓဝ်သ္တိပၠန်တုဲ ရဴဝွံချပ်တဴရ၊ “ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေမဝန်ဝွံ ဒၟံၚ်သၞသတြုရောဟွံမွဲသွံ မိမအဲၜါလေဝ် ဒၟံၚ်သနဝေရဳလေဝ်ဟွံမွဲသွံ”ချပ်တုဲ ဆီမတၟိုဟ်တိတ်ပ္ဍဲပါၚ်ဂှ် တ္ၜောတ်ထောံကၠေံတုဲ ဇကုသၟိၚ်ဟွံညာတ်ဂှ်မိက်ဂွံဂၠာဲသၟာန်တုဲ ဂါထာမရဴဝွံသ္ဂးရ။


ကောနုမံဥဿုနာဝိဇ္စျိ၊

ပမတ္ထံဨဒကံ ဟာရိကံ ။

ခတ္တိယော ဗြဟ္မနော နေဝေဿော၊

ကောမံဝိဒ္ဓါ နတုယေသိ ။


“ဘောမာနဝ၊ ယွံမၞးတံ − ပမတ္တံ မေတ္တာ ဘာဝနာယ၊ မဓဝ်မေတ္တာဘာဝနာဂှ် အနုပတ္တိသတိ၊ သီုဓဝ်သတိအဲမလဖှ်ဗှ်ဒၟံၚ်သၞာသွံ၊ ဥဒကံ ဟာရိကံ မံအာဂတံ၊ န်အဲမပြာပ်ကၠုၚ်တုက်ဍာ်လၟုဟ်ဝွံဂှ်၊ ဥဿု နာပိသပိတေနသလ္လေန၊ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ် ပဝိဇျိ စိုန်မပန်စုတ်အဲဂှ်၊ ကောနု ညးဂှ်မဒှ်ဗိုန်ရော၊ ခတ္တိယောဝါ သၟိၚ်ကီု၊ ဗြဟ္မနောဝါ ဗမၞးကီု၊ ဝေဿောဝါ ညးဒိုက်ညးလွေဟ်ကီု၊ မံ၊န်အဲ မိဒ္ဓါတိဇျိတွာ ပန်တုဲ နိတုယေသိ မအောပ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကောနု ညးဂှ်မဒှ်ဗိုန်ရော”။


အဓိပ္ပါဲဂါထာဝွံမာ “ ယွံမၞးတံ၊ နဓဝ်မေတ္တာဘာဝနာဂှ် သီုဓဝ်သတိအဲမလဖှ်ဒၟံၚ်သၞာရောၚ်သွံ၊ ပ္ဍဲအဲမကၠုၚ်တုက်ဍာ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိတုဲ မကၠုၚ်ပန်စုတ်အဲဂှ် ညးဂှ်မပန်အဲရော− ဟသေၚ်သၟိၚ်ဟာ ဗမၞးဟာ ညးဒိုက်ညးလွေဟ်ဟာပန်အဲတုဲမအောပ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညးဂှ်တုန်ရော”ရဴဝွံ ဗောဓိသတ်ဂး ။


၄။ ခဏ်သုဝဏ္ဏသာံကဵု သၟိၚ်ပဳဠိယက္ခ ဟီုဂလာန်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

“ဆဂှ်ဟသေၚ်တုန် ယွံမၞးတံ ဒြာဲမ္ဂးဂှ် ဟိုတ်နူဖျုန်တုဲညးမပန်ဍေံ၊ ဗြန်ဂှ် ဟိုတ်နူစၞာံတုဲညးမပန်ဍေံ၊ စိၚ်ဂှ် ဟိုန်နူဒြၚ်တုဲညးမပန်ဍေံ၊ လၟုဟ်အဲမၞိဟ်ရောၚ် ဂးဖျုန်လေဝ် ညးဟွံစ ဂးစၞာံဂှ်လေဝ်ကေတ်ဟွံဂွံ ဂးဒြၚ်ဂှ်လေဝ်ဟွံမွဲ လၟုဟ်မပန်အဲဂှ်မူဂှ်မချပ်ကေတ်ဂှ်ရော၊ မွဲသာ်တုန် ယွံမၞးတံ ညးမပန်အဲဂှ် ညးဂှ်သ္ဂောံတီညိရော၊ မူရဴကောန်ညးဂှ်ရော၊ ယွံညးမသၟဟ်ကဵုပိုဲတၠအဲ ပ္ဍဲအဲမသၟာန်လၟုဟ်ဝွံဂှ် တိတ်ကၠုၚ်ဟီုကဵုအဲညိ၊ ပန်စုတ်အဲတုဲ မူဟိုတ်မဂွံအောပ်ဒၟံၚ်ဒှ်တုန်ရောၚ်အဴ” ဗောဓိသတ်ဂး ။


မိၚ်ပါၚ်ဗောဓိသတ်ဟီုတုဲ သာ်ဝွံ သၟိၚ်ချပ်“သၟတ်တြုံဝွံ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ် ၜိုန်အဲမပန်ကလှၚ်လဝ်တုဲ လောတ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲတိဂှ်ကီုလေဝ် ဟွံထေဲပၞတ်ကဵုအဲညိတုဲ ဟွံတ္ၜေဟ်လက်လဗပ်ပ္ကီုကဵုအဲနဂလာန်သ္ဍိုက်မၠိုက် မပမှဝ်ကဵုစိုတ်အဲဂှ်ရောမဟီုတဴသွံ၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်သၟတ်တြုံဂှ် အဲမ္ဒးအာရံၚ်စံမွဲညိရခိုဟ်ရောၚ်”ရဴဝွံသၟိၚ်ချပ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်တြုံဗောဓိသတ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ။


“ယွံတၠအဲ အဲဂှ်ဒဟ်ညးတၠဍုၚ်ၚဗာရာန္နသဳ မ္ဂးယၟု−ပဳဠိယက္ခရ၊ ဟိုတ်အဲမ္ဒးတဟၚ်ကဵုဖျုန်ဒြာဲတုဲ ထောံလဝ်ဍုၚ်လုပ်ကၠုၚ်ဂြိုပ် ဂၠာဲပန်ပဟ်စဖျုန်ဒြာဲမၚ်ရောၚ်အဴ” သၟိၚ်ဂး။


“ ယွံတၠအဲ အဲတုန်လေဝ် ဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲကွတ်တ္ၚလောန်ရ၊ ယာံကံအဲဂွံဗၠးဏာတုဲ သတ္တံသ္ဂောံဗၠးဂှ်ဟၟဲရ”သၟိၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ဗောဓိသတ်ပၠန်ရ။


“ယွံတၠအဲ ညးဂှ်မဒှ်မိမတၠအဲရော၊ တၠအဲကောန်ညးဂှ်ရော၊ တၞောဝ်ဒတောဝ်ဂကူဝေါၚ်သတၠအဲကီု ဟီုကဵုအဲဂွံမိၚ်စံညိ”သၟိၚ်ဂး ။


ဗောဓိသတ်ဂွံမိၚ်သၟာန်သၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံချပ်တဴ “အဲဝွံလေဝ် တၞောဝ်ဒတောဝ်ဒေဝတဴရောၚ်၊ နာၚ်ရောၚ်၊ ဒေဝတဴရောၚ်ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး ညးပ္တေဟ်အဲဂှ်ဒှ်မုသာရ၊ သဘဴဓဝ်ဂှ် အဲဟီုထ္ၜးကဵုရ”ချပ်တုဲ။


“ ယွံသၟိၚ်မၞုံမုက္ခဝါထမိတ်မဆာဲ၊ အဲဂှ် မဒှ်ကောန်တၞောဝ်ဒတောဝ်ဂကူတမ္ၚာရ၊ မိမအဲကီု ဇကုအဲကီု ပိုဲညးပိဝွံ ပခမဳရသိ ဂၚေၚ်ဂၠာဲသတ်ဆုလၟုတ်လၟတ်ဗွဲဗဗွဲဓဝ်တုဲ ပိုဲဒၟံၚ်မဒတဴတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံရောၚ်မရာဇ်၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ် ဂျိတၠအဲမပန်ကလှၚ်ကၠေံအဲလၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒှ်ညံၚ်ရဴညးမပန်စဒြာဲမၚ်ကီု နူသကဲသတုံကၠိုဟ်တိတ်အာသကဲဇွိ၊ ဆီဇွောဝ်တၟိုဟ်တိတ်အာအလုံတိ မူရဴဟိုတ်မွဲမွဲနွံတုဲ သၟိၚ်ဂွံကၠုၚ်ပန်ဂစိုတ်ဝေၚ်အဲရောသၟိၚ်၊ ဒြာဲမၚ်တံဂှ် ဟိုတ်နူဖျုန်တုဲ ညးမပန်ဍေံကီု၊ ဗြန်ဟိုန်နူစၞာံ၊ စိၚ်ဟိုတ်နူဒြၚ်ညးမပန်ဍေံကီု၊ အဲဂှ်မဒှ်မၞိဟ်ပက္ကတိရောၚ်ဂးတုဲ ဖျုန်ဂှ်လေဝ်ညးဟွံစ၊ ဂးစၞာံလေဝ်ကေတ်ဟွံဂွံ၊ ဂးဒြၚ်တုန်လေဝ်ဟွံမွဲမွဲသာ်တုဲ မူရဴဟိုတ်မွဲဂှ် မရာဇ်မပန်ဂစိုတ်အဲလၟုဟ်ဝွံဏံ ဟီုတွံကဵုအဲဗွဲစၟတ်စံညိ” ရဴဝွံသုဝဏ္ဏသာံဂး။


သၟိၚ်မိၚ်သၟာန်ဂှ်တုဲ ဂလာန်စၟတ်ဂှ်ဟွံဂွံဟီု ဂလာန်မုသာဂှ်သၟိၚ်မဟီုရ၊ “ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ − ဒြာဲညာတ်တၠအဲတုဲ ဒြာဲလကိုတ်အာကၠေံ အဲဟွံဂွံပန်ဟေၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲထေဲကဵုတၠအဲတုဲ အဲမ္ဒးပန်စုတ်တၠအဲကွေံရအဴ”သၟိၚ်ဂး ။


ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သ္ဂးပၠန်ရ၊ “ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပတွဵုနူအဲမသတီဒးတုဲ ဂကောံဒြာဲမၚ် သတ်ဇိုၚ်တံဂှ် အဲမလီတ္ၜန်ဒၟံၚ်ရောၚ်မရာဇ်၊ ဒြာဲမၚ်တံဂှ် ဍေံညာတ်အဲတုဲ ဍေံမဒြေပ်ကၠုၚ်ကဵုအဲရောၚ်၊ ဒၞာဲမသ္အာဒဵုက္ဍိုပ်တၟံဂန္ဓမာနပၚ်တံဂှ် ဆသတ္တံညာတ်အဲတုဲ မဖေက်လကိုတ်တဴရောၚ်မ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲသက်က်ရမရာဇ်၊ နူသ္ပတ်သွတ် ဒဵုအဲမဒှ်ကၠုၚ်ဗၠာဲလၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒြာဲမၚ်တံဂှ် ဍေံဟွံဖေက်လကိုတ်အဲမွဲလှ်ေရမရာဇ်၊ မရာဇ်လ္ပဟီုဂလာန်လီရ၊ ဗွဲစၟတ်ဂှ် တၠအဲဟီုကဵုအဲညိရမရာဇ်” ရဴဝွံသုဝဏ္ဏသာံဂး ။


သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်ဗောဓိသတ်တုဲ ချပ်ပၠန်ရ၊ “ သုဝဏ္ဏသာံဝွံလေဝ် မသက္ကုဒုဟ်ရောၚ်၊ ဆအဲမ္ဒးပန်ဂှ်လေဝ်ဟသေၚ်ဏီ၊ ဂလာန်မုသာအဲမ္ဒးထပ်ဟီုစုတ်ပၠန်ဂှ် ဟွံခိုဟ်ကဵုအဲသက်က်ရသွံ၊ နဂလာန်မဒှ်စၟတ်ဂှ် ယဝ်အဲဂွံဟီုကဵုဂှ်မ္ဂးတှ်ေ ခိုဟ်ဒးရးသန်ဂၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံချပ်တုဲ သၟိၚ်ထပ်သ္ဂးပၠန်ရ။


“ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ ဒြာဲညာတ်တၠအဲတုဲ လကိုတ်ဒဴအာရောၚ်မ္ဂးဂှ် အဲမ္ဒးဟီုဂှ် ဂလာန်မုသာအဲမ္ဒးဟီုကွေံရ၊ မူဒှ်မဒှ်စၟတ်ရောမ္ဂးဂှ် အဲညာတ်တၠအဲတုဲ ဒေဝတဴဟာ နာ်ဟာ ခနှောဝ်ဟာ အဲသၟိက်မိက်ဂွံတီတုဲ အဲမ္ဒးပန်စုတ်ဗွဲစၟတ်ကွေံရအဴ”သၟိၚ်ဂး၊ “ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ မူရဴဋ္ဌာန်မွဲတၠအဲမကၠုၚ်စိုပ်ဂြိုပ်ဝွံတုဲ မူရဴညးသ္အာၚ်မွဲ စကာတၠအဲကဵုကၠုၚ်တုက်ဍာ်ကြုၚ်ဝွံရောအဴ” သၟိၚ်ဂး။


ဗောဓိသတ်ဂွံမိၚ်သၟာန်သၟိၚ်တုဲ ဒဒိုက်ဂမျိဂှ်အေၚ်ဒုၚ်ကၠေံတုဲ ဆီမတၟိုဟ်တိတ်နူပါၚ်ဂှ်တ္ၜောဝ်ထောံသၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ။


“ ယွံသၟိၚ်မပြဲ မိကဵုမဒမၠုမတ်အဲၜါ မပဒတဴနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံ တၞဟ်နဥပ္ပကာ လွဳပရာမိမဒမၠုမတ်ၜါဂှ်တုဲ အဲမ္ဒးကၠုၚ်တုက်ဍာ်ကြုၚ်မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဝွံရောၚ်မရာဇ်၊ ယွံမရာဇ် မိမအဲၜါဂှ် ဗၞတ်အယုက်ကၠံလ္ၚီကဵုဒှ်ကီုရ၊ ဟဂွံပြဘိုက်သတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်တုဲ ညးမရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဟွံမွဲတုဲ ပသာ်မိမပိုဲဂွံဂျိုၚ်တဴလမျီုမာန်ဏီရောမရာဇ်”။


“ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဒဒိုက်ဂမျိမရာဇ်မပန်ကလှၚ်စုတ်လဝ်အဲလၟုဟ်ဝွံဂှ် အဲဟွံရိုဟ်စကဵုဒဒိုက်ဂှ်ရမရာဇ်၊ မူဟိုတ်မ္ဒးဂးသာ်ရောယဝ်သ္ဂးမ္ဂးတှ်ေ နူဒဒိုက်အဲမ္ဒးပွမပန်ဝွံဂှ် ယြဴဒဒိုက်မွဲအဲဟွံဂွံညာတ်၊ မိမၜါဂှ်တုဲ ဒဒိုက်ဂှ်ရောၚ်ဒိုက်လောန်အာ နူဒဒိုက်မ္ဒးပွန်ဝွံပၠန်ရောၚ်မရာဇ်”။


“ ယွံမရာဇ်မပြဲ မိမအဲၜါဂှ် အဲဖါပ်ဗ္စသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ် အဲကၠောန်ၜိုတ်လွဳလွတ် ဖုံပၠဳသီုဍာ်ၜိုဟ်ဂမ္တဴလုကဴဗ္တံတ္ၚဲ၊ အဲမပတ်ပေါန်တဴဇိုၚ်တဲလၟိုန်န်ဂှ် မွဲတ္ၚဲၜါပိဝါ − လၟုဟ်ဝွံ ညးမကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာဥပ္ပကာဂှ်ဟွံမွဲတုဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်ဝွံရောၚ် ကြက်သ္ဒးပကၠေံကာဂစိုတ်ဗိုန်ရမရာဇ်” ဗောဓိသတ်ဂး ။


ရဴဝွံ သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဗောဓိသတ်တုဲ သာ်ဝွံ သၟိၚ်ချပ်ပၠန်ရ၊ “ သုဝဏ္ဏသာံဝွံ ဒ္ဂေတ်တဴမပြဲ မၚ်မွဲတဴဗွဝ်ဓဝ် ကၠောန်ၜိုတ်ဇံသဝ်ဒၟံၚ်ကဵုမိမၜါ ညးမက္ဍိုပ်ပေၚ်တဴ ကေုာံလအာဂုန်မပြဲ မသက္ကုဒုဟ် အဲမ္ဒးပန်ကလှၚ်စုတ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် အဲသ္ဒးစိုပ်နရက်ဗိုန်န်ရသွံ − မူအဲသ္ပကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဏီရော၊ အဲကၠောန်ၜိုတ်ကဵုမိမသုဝဏ္ဏသာံၜါဝွံ စၞးသုဝဏ္ဏသာံဗိုန်ရ” ချပ်တုဲ ရဴဝွံ သၟိၚ်သ္ဂးရ။


“ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ တၠအဲလ္ပယာံရ၊ တၠအဲလ္ပဒွိၚ်စံၚ်တူကုမိမတၠအဲၜါဂှ်ညိ၊ အဲဟွံစဴဍုၚ်ရတုဲ အဲမကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာကုမိမနာဲၜါတၠဂှ်ရ၊ အဲမဒၟံၚ်ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံရအဴ” သၟိၚ်ဂး ။


“ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ အဲဂှ်ပ္ဍဲကွတ်တ္ၚဆိက်ဗ္ဒက်လောန်သန်ရ၊ ဂတဝွံလေဝ် အဲဟွံပန်ပဟ်စဒြာဲမၚ်တံရ၊ အဲဂၠာဲစသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်တုဲ အဲကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကုမိမတၠအဲၜါရအဴ”။


“ ယွံသုဝဏ္ဏသာံ မူရဴဋ္ဌာန်မွဲ မိမတၠအဲမတန်တဴနွံဂှ်ရော၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဒေသဂှ် တၠအဲပညုၚ်ထ္ၜးလဝ်ကဵုအဲညိတုဲ အဲသ္အာကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာ မိမတၠအဲၜါရောၚ်” သၟိၚ်ဂး ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ “ သာဓု−သာဓု ဒးရးသန် ဒးရးသန်ရဂးတုဲ ၊ ယွံမရာဇ် ပ္ဍဲလတူက္ဍိုပ်တၟံအဲဝွံဂှ်ဂၠံၚ်မွဲနွံ ပ္ဍဲဂၠံၚ်ဂှ်ဗက်အာတုဲ ဂွံအာစိုပ်ဒၟံၚ်ပန္နသာမိမအဲၜါရ၊ စိုပ်မိမအဲၜါတုဲ တၠအဲကၠောန်ၜိုတ်ဗိုန်န်ညိ”ရဴသာ်ဝွံ ဟီုပညုၚ်ထ္ၜးကဵုဂၠံၚ်တြဴတုဲဗက် ဒက္ခဝေဒနာဂှ် ရာန်သကိုတ်ပၚ်ပ္တိုန်တဲ လ္ၚောဝ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ။


“ယွံသၟိၚ်ကသဳကရးဟိုဲ အဲလ္ၚောဝ်တၠအဲရ၊ တၠအဲကၠောန်ၜိုတ်ကဵုမိမအဲၜါဗိုန်န်ညိရအဴ”ရဴဝွံ ဗောဓိသတ်ဂးရ။


၅။ ခဏ်သုဝဏ္ဏသာံသ္ၚဳအာ။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သာဓုသၟိၚ်ဂး − ဒုၚ်လဝ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ်လ္ၚောဝ်မိမၜါ ဖ္အောဝ်ဏာသၟိၚ်တုဲဗက် နပရှ်ဂျိဂှ်သ္ၚဳအာတုဲ သတပ်ကၠေံဇိုၚ်တဲရ၊ မတ်ဟွံမၠာ်ပါၚ်စိပ်အာရ၊ ဆီလဗးဒၟံၚ်အလုံဇကုရ၊ ညာတ်ဒဒိုက်ဝိပါကသာ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂတဝွံ အဲသ္ဂောံဟီုပၠန်ဂတးကဵုသုဝဏ္ဏသာံပၠန်ဂှ် ဟွံမွရသွံချပ်တုဲ ဗ္စာရဏာရံၚ်ကျာယဝီုဂှ်တုဲ ကျာယဝီုလေဝ်သ္ဂုတ်အာရ၊ ဇိုၚ်တဲလေဝ်မ္ၚိုဟ်ကြံၚ်အာရ၊ သၟိၚ်ညာတ်တုဲ သီုလၞီလၞာ်မလောန်ဂှ် ပခိုၚ်နရိုၚ်စိုတ်ဟွံမာန်တုဲ ပၚ်ယဵုတဲၜါ ဂတေဝ်ယာံတဴကဵုဗောဓိသတ်ပ္ဍဲကာဂှ်ရ ။


“ ဘန္တေဒေဝသၚ်္ခါယော၊ ယွံဒေဝတဴတံဟိုဲ − ပ္ဍဲမတုဲတေံ သတ္တံဟွံဒးဗျု ဟွံဒးချိုတ်ရောၚ်၊ အဲချပ်လၟုဟ်ဝွံ သုဝဏ္ဏသာံမ္ဒးချိုတ်အာဂှ်ဂွံညာတ်တုဲ သတ္တံဟွံဗၠးနူဂစိုတ်သက်က်ရောၚ်သွံဒေဝတဴတံ၊ ယွံဒေဝတဴတံ အဲဝွံ မ္ဒးပန်ကလှၚ်စုတ်သုဝဏ္ဏသာံလၟုဟ်ဝွံဂှ် အဲချိုတ်အာတုဲဒးစှ်ေဒုၚ်ဒဒိုက်ပ္ဍဲဍုၚ်နရက်တေံဗိုန်ရသွံ၊ သ္ဂောံဗၠးနူနရက်ပၠန်ဂှ် လ္ပသလှ်ေရလေဝ်ဒေဝတဴတံ” ။


“ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေဝတဴဗြဴမွဲ ဝိသုန္ဓရိဂးယၟုဂှ် မပဒတဴပ္ဍဲတၟံဂန္ဓမာဒနပဝ်ပ္ဍဲ(၇)ဘဝမတုဲတေံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်မိမဗောဓိသတ်တုဲရ၊ ဒေဝတဴဗြဴဂှ် သ္ဍိုက်ဗောဓိသတ်ညံၚ်ကောန်ဂၞဴကီုဂှ်ဒှ်တုဲ ဗှ်သၞာတဴဗောဓိသတ်လၟိုန်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ကီု ဒေဝတဴဗြဴဂှ် စသိုၚ်တသိုက်ဒိပ်တုဲ ဟွံဂွံမၠာ်မွဲ ဗောဓိသတ်ဝိုတ်အာသတိရောၚ်၊ ဒေဝတဴဗြဴဂှ် ကၠောၚ်နူသဘၚ်ဒေဝတဴတုဲ မၠာဲမွဲဗ္စာရဏာရံၚ် ဒဒှ်ဗောဓိသတ်မဒွံစုတ် ဒးပွန်သၟိၚ်ပဳဋ္ဌိယက္ခဂှ်တုဲ ချိုတ်သ္ၚဳဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၞဴဗ္တဳသြၚ်ကြုၚ်−မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳ−ဂှ်ဂွံညာတ်ကေတ်တုဲ ဂတေဝ်ယာံတဴရ၊ ယာံရအဲဟွံအာမ္ဂးတှ်ေ ကောန်အဲသုဝဏ္ဏသာံ သ္ဒးပကာဂစိုတ်ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဗိုန်ရ၊ သၟိၚ်ဂှ်လေဝ် သြိုဟ်ပါ်အာၜါလွးရ၊ မိမသုဝဏ္ဏသာံတံဂှ်တုန်လေဝ် ဟွံဂွံပုၚ်ဍာ်အဟာရတုဲ သ္ကဟ်ချိုတ်အာကီုရ၊ အဲပြာပ်အာတုဲမ္ဂး သၟိၚ်ဂှ်ဂွံတုက်ဏာဍာ်ကုမိမၜါ၊ မိမၜါဂှ် ဂွံတီဒဒှ်ဟိုတ်ဖဵုတုဲ ဂွံပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်ကောန်ရ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် မိမၜါကီုအဲလေဝ်ကီု ဂွံဗ္ဒဟ်တွံစၟတ်သစ္စတုဲ ဂျိဂှ်ဂွံစှ်ေအာ၊ သုဝဏ္ဏသာံလေဝ်ဂွံဂျိုၚ်ရောၚ်၊ မိမသုဝဏ္ဏသာံလေဝ်မတ်ဂွံယးအာ ၊ သၟိၚ်တုန်လေဝ် ဂွံမိၚ်တဝှ်ဓဝ်သုဝဏ္ဏသာံတုဲ ကၠေၚ်စဴဍုၚ်ဂွံပ္တုဲဒါန်တုဲ ၜးအဏဘဴဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲသ္ဒးပြာပ်အာဌာန်ဂှ်ရောၚ်”သာ်ဝွံချပ်တုဲ ဒေဝတဴဗြဴဂှ် ပြာပ်အာပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဂှ်တုဲ ဟွံပၠဇကု တန်ဒၟံၚ်လတူအကာသတုဲ သာ်ဝွံဟီုကဵုသၟိၚ်ရ။


“ ယွံသၟိၚ် ပွသရာံပါပ်သ္ဇိုၚ်ညးသ္ပဂှ် တၠအဲမ္ဒးပတဴသွံ ညးပိမိမကဵုကောန် မသက္ကုဒုဟ်ဂှ် တၠအဲမကၠုၚ်ကဵုဘဲပရိုက်ရောၚ်သွံ၊ ပွတၠအဲဂှ် ပ္တုံဖျေံအပါဲကဵုဇကုရောၚ်သွံ၊ ယြဴဟိုတ်မွဲ မူရဴဟိုတ်မွဲမသ္ဂောံအာစိုတ်သုဂ္ဂတိဘုံသၞုံတုန်ရောဂှ် ညံၚ်မဂွံအာစိုပ်သုဂ္ဂတိဘုံမာန်ဂှ် ညံၚ်ကၠုၚ်အဲပ္ကတ်ကဵုမရာတ်ညိ “ ယွံသၟိၚ် ပွသရာံပါပ်သ္ဇိုၚ်ညးသ္ပဂှ် တၠအဲမ္ဒးပတဴသွံ ညးပိမိမကဵုကောန် မသက္ကုဒုဟ်ဂှ် တၠအဲမကၠုၚ်ကဵုဘဲပရိုက်ရောၚ်သွံ၊ ပွတၠအဲဂှ် ပ္တုံဖျေံအပါဲကဵုဇကုရောၚ်သွံ၊ ယြဴဟိုတ်မွဲ မူရဴဟိုတ်မွဲမသ္ဂောံအာစိုတ်သုဂ္ဂတိဘုံသၞုံတုန်ရောဂှ် ညံၚ်မဂွံအာစိုပ်သုဂ္ဂတိဘုံမာန်ဂှ် ညံၚ်ကၠုၚ်အဲပ္ကတ်ကဵုမရာတ်ညိ” ဒေဝတဴဗြဴသ္ဂးရ။


သၟိၚ်ပြာပ်ကၠုတုဲ ဒေဝတဴသ္ဂးရ၊ “ယွံမရာတ် မိမသုဝဏ္ဏသာံဒမၠုမတ်ၜါဂှ် မရာတ်သ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာတုဲမ္ဂး ၜးအဿဘဴတုဲ မရာတ်သ္ဂောံစဴစိုပ်သုဂ္ဂတိဘုံမာန်ရောၚ်” ဒေဝတဴဗြဴဂး ။


၆။ ခဏ်သၟိၚ်ပဳဋ္ဌိယက္ခပြာပ်အာဇရေၚ်ဒုကုလကဵုပါရိက။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဒေဝတဴဂှ်တုဲ သၟိၚ်ချပ်တဴရ၊ “ အဲသ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာမိမသုဝဏ္ဏသာံကုညးၜါဂှ်တုဲ သ္ဂောံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်” ဒေဝတဴဂး။


သၟိၚ်ချိုန် မဂွံမိၚ်ဗက်ပတှ်ေအာပ္ဍဲစိုတ်တုဲ “ အဲသ္အာကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာညးၜါမိမဂှ်ရ၊ မူအဲသ္ပကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဏီရော” သာ်ဝွံ ဖျေံစိုတ်ဗိုန်ဇၟံတုဲ သုဝဏ္ဏသာံဝွံ ဒှ်ချိုတ်ကွေံရဂးတုဲ ဂတေဝ်ယာံတုဲ ဍောၚ်ပ္ကဴတၞဟ်ဟ်သာ်ဂှ် အာၜှ်ကေတ်နၚ် ကၠုၚ်ကလံပူဇဴတုဲ အာကေတ်ဍာ်စရိုဟ်စုတ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဗ္ဒက်သိုန်ပိလတုန် ပဝတ်လ္ၚောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်နုၚ်တုဲ သီုကဵုဍာ်ရမတ်မပေၚ်တဴဂၠံမတ်ၜါဂှ်ဒှ်တုဲ ဗွဲလတူရူကဵုဒိုဟ်သမၠုၚ်ကျာဂှ် သၟိၚ်ပြာပ်အာသီုမယိုက်ကေတ်ဏာဍာ်နုၚ်တုဲ ပြာပ်တိုန်အာအဿမာပိုတ်တုဲ ညံၚ်ညးကဆံၚ်ကၟုတ်ပါမ်ကကီု ကွာ်လုပ်အာရ၊ ဒုကုလရသိဂှ် တဴသ္ကဲပါၚ်တြၚ်ပါရိကဂှ် တဴပ္ဍဲအဿမာပိုတ်တုဲဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ၊ ဗရုဇိုၚ်သၟိၚ်ဂှ်ဂွံမိၚ်တုဲ ဗရုဇိုၚ်ဝွံဂှ် ဗရုဇိုၚ်ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဟွံသေၚ်ချပ်တုဲသၟာန်တိုန်ရ။


“ ဘောမာနဝ ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲ ဗရုဇိုၚ်မကွာ်လုပ်ကၠုၚ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒှ်ဗရုဇိုၚ်မၞိဟ်ရ၊ ညးတၠအဲရော၊ ဗရုဏံဂှ် ဗရုဇိုၚ်ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဟသေၚ်၊ ဗရုဇိုၚ်သုဝဏ္ဏသာံဂှ် ဇိပ်ဂၠိပ်လောန် ဟွံဂမြံ ဟွံကွာ်ထတ်တ်သာ်ဏံတုဲ ညးတၠအဲရော ပိုဲသ္ဂောံတီညိ” ရသိဂး ။


သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံချပ်တဴရ၊ “ ကောန်မၞးတံသုဝဏ္ဏသာံဂှ် အဲပန်ဒးချိုတ်အာတုဲရ၊ ယဝ်အဲသ္ဂးမ္ဂးညးၜါဝွံ ထေဲပၞတ်ကဵုအဲတုဲ ဂလာန်သ္ကာတ်မြဟ်သ္ကေဝ်က္တောဝ်ဒးဟီုကဵုအဲတုဲ အဲလေဝ်ထေဲအာပၠန်တုဲ အဲဟွံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကုညးၜါဝွံပၠန်ရ၊ အဲသၟိၚ်ရောၚ်ဂးတုဲ မမိက်ကုညးမွဲကီု ဟွံဖေက်သၟိၚ်မ္ဂးဂှ်ဟွံမွဲရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံဂှ် အဲသၟိၚ်ရောၚ် အဲသ္ဂးရ”ချပ်တုဲ ဖျေံလဝ်ဍာ်နုၚ်ပ္ဍဲလတူဂတဵုဂှ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ်ဂးရ။


“ဘောတာပဿ ၊ ယွံတၠရသိ − အဲဂှ် ဒှ်သၟိၚ်ကသဳကရး တၠဍုၚ်ဗရာန္နသဳ အဲဂှ်မဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲကွတ်တ္ၚလောန်တုဲ မထၞေန်စိုတ်ပ္ဍဲဖျုန်ဒြာဲတုဲ အဲတိတ်ဂၚေၚ်ဂြိုပ်တုဲ မကၠုၚ်စိုပ်ဋ္ဌာန်ဝွံရောၚ်အဴ”သၟိၚ်ဂး။


ရသိမိၚ်တုဲသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ ယွံမရာတ် တၠုၚ်မရာတ်မကၠုၚ်လၟုဟ်ဝွံ ဒးရးသန်ရ၊ နူဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲမကၠုၚ်ဝွံဂှ် မၞုံပၟိက်မွဲမွဲမၞုံဂှ်မရာတ်ဟီုရ၊ ယွံမရာတ် သစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်နွံကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံအာဂၠာဲနၚ်လဝ် ယာံဒးဂၞပ်ဂှ်လေဝ်စရ၊ ဍာ်သ္ဇုၚ်တ္ၜိုဟ်မိပ် ကောန်ပိုဲအာတုက်လဝ် ယာံဒးဂၞပ်ဂှ်လေဝ် မရာတ်သုၚ်ပပြဘိုက်ရ” ရသိဂး။


သၟိၚ်တုန် ညံၚ်အၚဝ်ဟွံတီပတုဲ သာ်ဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ ယွံတၠရသိ တၠအဲတံညးၜါ ဒမၠုမတ်ရောၚ်ဂှ် ညးဂှ်မကေတ်နၚ်ဍာ်အှော် သတ်ဆုရိုဟ်ဆုညိတုန်ရောၚ်အဴ” ။


“ ယွံမရာတ် ဍာ်အှော်သတ်ဆုရိုဟ်ဆုတံဂှ် ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံ အာဂၠာဲကေတ်နၚ်ကဵုပိုဲရ၊ ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဂှ် မၞုံသော်မဂၠိုၚ်လောန် မၞုံသာ်ဇကုညံၚ်ထဝ် သီုအိန်ရဳဇံသဝ် ဂါံကွာ်မဍိုန်ညန်ဒးရး လၟုဟ်အာတုက်ဍာ်လံကွေံရဟွံစိုပ်ဏီ” ရသိဂး ။


သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပလန်ရ၊ “ ဘောတာပဿ ၊ ယွံတၠရသိ − သုဝဏ္ဏသာံတၠထမိက်ရုပ် မၞုံသော်မဂၠိုၚ်လောန် မကၠောန်ၜိုတ်တၠအဲတံဂှ် အဲပန်ဒးစုတ်တုဲ ချိုတ်လောတ်သ္ၚဳဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၞဴဗ္တဳဂှ် သီုဆီမလေတ်တဴအလုံဇကုတုဲရအဴ”သၟိၚ်ဂး ။


ပါရိကမိၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ဒုကုလတုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “ ယွံဒုကုလပဏ္ဍိတအဴ ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဂှ်မချိုတ်အာရ၊ ဣၚုဟ်ညးဂးတုဲ အဲမိၚ်တုဲ ဖျုန်ဒြိုဟ်ဇဝ်ဒၟံၚ်တတ်တ်ရအဴ” ဒုကုလသၟိၚ်ဒလောံဗတောန်ပါရိကတုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးပၠန်ရ။


“ ယွံတၠသ္ၚိပိုဲဒုကုလ ကောန်တြုံမပ္တုဲကဵုကိစ္စပိုဲအိုဿီု ပိုဲမကလိဂွံကောန်တြုံမွဲပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံဂှ် မဒးချိုတ်အာလၟုဟ်ဝွံမ္ဂးဂှ် သိက်ပပိုဲဂွံလဝ်စိုတ်ရော” ။


“ ယွံပါရိက − ကောန်တြုံသ္ဍိုက်ကလိဂွံပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံ မချိုတ်အာဂှ်လ္ပထေဲပၞတ်ညိ၊ တၠပညာတံဂးလဝ်”ဒုကုလဂး။


ပါရိကတုန် သီုတဲၜါဂှ် တက်သြိုဟ်တိၚ်ၚ်တုဲ ပခိုၚ်နရိုၚ်စိုတ်ဟွံမာန် ဗဟ်သၞာကောန်သ္ဍိုက်လောန်က္ဍၚ်အာတုဲ လောတ်သ္ၚဳစှ်ေအာပ္ဍဲဂၠးတိဇၞော်ဂှ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်သၟိၚ်ဟီုလှေံလှန်စိုတ်ရသိတံဂှ်တုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးပၠန်ရ ။


“ ယွံတၠရသိ − တၠအဲတံညးၜါ လ္ပယာံဂတဝ်ဂတေဝ်ဍာ်ရမတ်ညိရ၊ ဟိုတ်နူပွအဲရောၚ်တုဲ သုဝဏ္ဏသာံဒးချိုတ်အာတုဲဂှ် စၞးသုဝဏ္ဏသာံ ဇကုအဲသၟိၚ်ဏံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာတၠအဲတံညးၜါရ၊ ဒြာဲမၚ်လေဝ်အဲဟွံဂစိုတ်ရ၊ အဲသ္အာကေတ်နၚ်ဍာ်အှော် အဲသ္အာဂၠာဲနၚ်ကဵုသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်တုဲ အဲဟွံကလေၚ်စဴဍုၚ်ရ၊ အဲလွဳပရာဥပ္ပကာတၠအဲတံညးၜါ ဒဵုလအိတ်လမျီုရအဴ” သၟိၚ်ဂး ။


ရသိဒုကုလမိၚ်တုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ − တၠအဲမကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကဵုပိုဲမ္ဂးဂှ်တှ်ေဟဂပ်ဝ်ရသၟိၚ်၊ တၠညးလေဝ် မဒှ်သၟိၚ်ပိုဲရောၚ်တုဲ ဂၠးဂတာဇိုၚ်သၟိၚ်ပိုဲဂှ် ပိုဲဍိက်ဒးလ္ၚောဝ်တဴရအဴ” ရသိဂး ။


“ ယွံမရာတ် − ယွံသၟိၚ်မပြဲ − သၟိၚ်မကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာအဲမ္ဂးဂှ်ဟဂပ်ဝ်ရ၊ ရပ်မုဟ်ဒစုန်တုဲ ကေတ်ဏာထ္ၜးကဵုဇွကောန်သ္ဍိုက်ပိုဲညိရသၟိၚ်၊ ယွံသမိၚ်မပြဲ ပိုဲလ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်သၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကေတ်ဏာဗစိုပ်ကဵုဇရောၚ်ဇွကောန်ပိုဲမချိုတ်တဴဒၟံၚ်ဂှ် ညိရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲကောန်ပိုဲမချိုတ်အာဂှ် ကဵုပိုဲဂွံအာဇွိတ်သ္ပောတ် ကဵုပိုဲဂွံအာဇွိတ်ဇိုၚ်ကောန်ပိုဲညိ၊ ကဵုပိုဲဂွံသ္ပောတ်ရံၚ်မုက် သ္ပောတ်ရံၚ်က္ဍိုပ်ကောန်ပိုဲညိ၊ ကောန်ပိုဲလောတ်ကၟပ်လှိုက်ထုဲဒၟံၚ် ကေုာံဍိုတ်တ်တိဂှ် ကဵုပိုဲဂွံအာရပ်ဇွိတ်သ္ပောတ်ရံၚ်ညိတုဲ ကဵုပိုဲဂွံချိုတ်ကရောံကောန်ပိုဲညိကီုရအဴ” ရသိၜါဂး ။


ဆမဟီုရိုဟ်ရေၚ်ပၠန်ဂတးတဴဒၟံၚ် ကေုာံရၚ်သ္ကံဂှ် တ္ၚဲပၠိုတ်အာဟေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံသၟိၚ်ချပ်ရ၊ “ အဲကေတ်ဏာရသိၜါဝွံ စိုပ်ဇရေၚ်ကောန်တုဲ ဖျုန်ဒြိုဟ်သ္ပာ်သ်ကးချိုတ်အာပၠန်ရ၊ သီုညးပိမဒးချိုတ်အာ ဟိုတ်ဒၟာနူအဲမ္ဂးတှ်ေ အဲသ္ဒးစှ်ေဒုၚ်ဘဲနရက်ဗိုန်န်ဟွံဆောတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ် အဲဟွံဏာထ္ၜးကဵုကောန်ဣတေံရ” သၟိၚ်ချပ်တုဲ ရဴဝွံ သၟိၚ်သ္ဂးပၠန်ရ။


“ ဘောတာပဿ ယွံတၠရသိ၊ ယြဴပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲ သုဝဏ္ဏသာံမချိုတ်သတၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ပ္ဍဲသြၚ်ဗ္တဳကြုၚ်မိဂ္ဂသမ္မတနဒဳဂှ် ညံၚ်ရဴသၟိၚ်ဂိတုမဒတုံစှ်ေနူအာကာသတုဲ ပ္ဍဲတိဇၞော်ဂှ် ရဴမတန်ဒၟံၚ်ကီု ညံၚ်ရဴသၟိၚ်ဂိတုမဒတုံစှ်ေနူအာကာသ ပ္ဍဲတိမသ္တးဂှ်ရဴမတန်ဒၟံၚ်ကီု၊ သုဝဏ္ဏသာံဂှ် ပကာဂစိုတ်တုဲ သ္တိက်သ္တၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်ဂၞဴဗ္တဳဂှ်နွံတဴရ၊ လၟုဟ်ဝွံ တ္ၚဲလေဝ်ဂၠုပၠိုတ်အာတုဲရ−ပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံဂှ်တုန်လေဝ် သတ်ဂမျိဂမ္တာန် ကေုာံသတ်ဇိုၚ်ပန် မတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴနွံဂၠိုၚ်သန်၊ ဘောတာပဿ−ယွံတၠရသိ၊ သုဝဏ္ဏသာံဂှ် ပကၠေံကာဂစိုတ်တုဲရ၊ တၠအဲတံလ္ပအာရ၊ ပဒတဴပ္ဍဲအဿမာပိုတ်ဝွံရ၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်လေဝ်သတ်ဇိုၚ်ပန်သတ်ဂမျိဂမ္တာန်တံဂှ် တ္ၜန်တ္ၜောဲနွံတဴဂၠိုၚ်သန်အဴ” ရဴဝွံ သၟိၚ်ဂး ။


“ မဟာရာဇ ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံဂှ် သတ်ဂမျီဂမ္တာန်ကၠံလ္ၚီကဵုနွံတဴကီုလေဝ် ပရိုက်ဘဲဟွံမွဲကဵုပိုဲမွဲလှ်ေရမရာဇ်” ရသိၜါဂး ။


၇။ ခဏ်ဒုကုလကဵုပါရိကတံဗက်ကၠုၚ်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ဗဒိုအ်ဟွံမာန်တုဲ သၟိၚ်ရပ်တဲညးၜါ ဒတဲကေတ်ဏာ ထ္ၜးကဵုဇွကောန်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ကေတ်ဏာညးၜါပ္ဍဲဇရေၚ်သုဝဏ္ဏသာံဂှ်စွံပ္တန်လဝ်တုဲ ဟီုထ္ၜးကဵုဇွသုဝဏ္ဏသာံရ၊ ရသိမဂှ်ပၚ်ကေတ်က္ဍိုပ်ကောန်တုဲ စွံပ္တန်လဝ်လတူထဝါဲ၊ ရသိမိဂှ် ပၚ်ကေတ်ဇိုၚ်ကောန်တုဲ စွံပ္တန်လဝ်လတူဒဳတုဲဂ္ဇံဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ တံကာရဏံ−န်ဟိုတ်ဂှ် ကျာ်တြဲနာဲညးဇၞးဒိုဟ်စှ် သၟိက်ပပြာကတ်ကဵုတုဲ ရဴဝွံ ကျာ်တြဲသ္ဂးရ။


ဘိက္ခဝေ−ယွံခမဳတံ ၊ မိမၜါဂွံညာတ်သုဝဏ္ဏသာံတုဲ ဇရေၚ်ဂြိုပ်ပ္ဍဲဂၞဴဗ္တဳမလောတ်ကၟဝ်လၟုဲလၟေက်တဴဒၟံၚ်ကေုာံခနှိက်တိဂှ် ညံၚ်ရဴသၟိၚ်ဂိတုတ္ၚဲမဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဂၠးတိဇၞော်ဂှ်ကီု မိမၜါဂွံညာတ်ကေတ်တုဲ သီုလၞီလၞာ်မဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ဂှ်က္တဵုဒှ်တုဲ ဂတေဝ်ယာံတဴကဵုကောန်ရ၊ ယွံခမဳတံ ရသိၜါညာတ်ကောန် မ္ဒးချိုတ်သ္တၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၞဴဗ္တဳဂှ်တုဲ ပၚ်ယဵုကေတ်တဲၜါ သီုကဵုလၞီမဇၞော်ဂှ်ဒှ်တုဲ ယာံတဴကဵုကောန်ရ။


“ ဟာဟာတာတ − ဟးကောန်သ္ဍိုက်ယာဲ − ဟးကောန်သ္ဍိုက်ယာဲ၊ ဟာဟာတာတ ဟဒယံမမ၊ ဟးလမောဝ်ဖျုန်ဒြိုဟ်ယာဲ၊ ဟာဟာတာတ စက္ခုမဂ၊ ဟးဂဍောၚ်မတ်ယာဲၜါ အဵုလမာဂၞဴယာဲဟိုဲ၊ ဣဒါနိ−ပ္ဍဲကာလၟုဟ်၊ အဇ္ဇေဝ−ဆဗၞတ်တ္ၚဲဏံမွဲတ္ၚဲဟေၚ် ပိုဲသ္ဂောံညာတ်နာဲရသွံလေဝ်ကောန်၊ ဟာဟာတာတ ပိယပုတ္တက၊ ဟးကောန်ဂၠုသ္ဍိုက်ယာဲ အဵုလမာဂၞဴယာဲဟိုဲ နာဲဟွံဂစိုတ်သဝ် နာဲဟွံကၠတ်ဒြပ်ညး မွဲလှ်ေရောၚ်သွံလေဝ်ကောန်၊ နာဲဟွံပလီုကောန်သမ္ဘာညး နာဟွံဟီုထၟုန်မုသာ နာဲဟွံသုၚ်သုရာစၞဗၜူ၊ နာဲဒ္ဂေတ်လဗိုန်ဓဝ်သဳလလတူစိုတ်ယာဲရောၚ်သွံလေဝ်ကောန်” ။


“ ဟာဟာတာတ သုဝဏ္ဏသာမ၊ ဟးသုဝဏ္ဏသာံသ္ဍိုက်ယာဲဟိုဲ တ္ၚဲယးကၠုၚ်ဗက် နာဲပရာပ်နၚ်ကဵုသ္က သီုကဵုဍာ်လၟုဟ်ဂမ္တဴ ကဵုပိုဲမိမၜါဂွံစသ္ကတ္ၜဴပါၚ်လာၚ်မုက်ခဝါတုဲ နူဂယးပြဟ်ဟ် နာဲအာဂၠာဲလဖှ်နၚ် ၜဟ်နၚ်ကဵုသတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂွံနၚ်တုဲ ပရာပ်နၚ်ဗ္စဖါပ်ကုမိမၜါ ဗွဲကြဴသၟိဟ်တဴဂှ်ရောၚ်၊ ကောန်မပတဴပြဘိုက်ရောၚ်သွံလေဝ်ကောန်၊ ဟးကောန်သ္ဍိုက်ယာဲဟိုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ပယာံသၟဝ်တ္ၚဲ နာဲကေတ်နၚ်ဍာ်လၟုဟ်ဂမ္တဴ ကၠုၚ်ဖုံပၠဳလွဳလွတ်တဴပိုဲရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲ၊ တွံၚးစအးကၠေံအဿမာပိုတ် ဂၠုညိမိသ္တိတ်တုဲ နာဲကၠုၚ်ပတ်ပေါန် ကၠောန်ၜိုတ်တံဇိုၚ်မိကဵုမၜါ နာဲဥပ္ပကာမိကဵုမၜါ လတူစိုတ်ယာဲရောၚ်သွံလေဝ်ကောန်။


“ ယွံကောန်သ္ဍိုက်ယာဲဟိုဲ အယုက်နာဲပေၚ်(၁၆)သၞာံတုဲကၠုၚ်ဂှ် နာဲဟွံကဆံၚ်ဒြဟ်စိုတ် နာဲဟွံထေဲကဵုယာဲမွဲလှ်ေရောၚ်သွံလေဝ်ကောန်၊ ပါၚ်ထတ်မတ်ဂံၚ်ဂှ်လေဝ် နာဲဟွံဟီုကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကဵုယာဲမွဲလှ်ေသွံလေဝ်ကောန်၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်ယာဲ နာဲမွဲဟွံမွဲတုဲ ညးဂှ်သ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ကဵုယာဲ ညးဂှ်သ္ဂောံဂၠာဲနၚ်သတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ် ညးဂှ်သ္ဂောံတုက်နၚ်ဍာ်ဝတ် ညးဂှ်သ္ဂောံကၠုၚ်ပတ်ပေါန်ကၠောန်ၜိုတ် တွံၚးကဵုဒမၠုမတ်ၜါညိပၠန်ရောလေဝ်ကောန်၊ ဝေၚ်အာနူနာဲမွဲတုဲ ပိုဲသီုညးၜါသ္ဒးချိုတ်အိုတ်လမျီုဗိုန်န်ရလေဝ်ကောန်” နနဲသာ်ဝွံ မိကဵုမၜါယာံရိုဟ်ရေၚ်တဴကဵုကောန် နပြယာဲမဂၠိုၚ်တုဲ ဂၠါံပတန်လဝ်တုဲပ္ဍဲသြိုဟ်ကောန်တုဲ ဗ္စာရဏာရံၚ်စံၚ်မွဲ၊ “ ကောန်ပိုဲဝွံ ဇကုလေဝ်သဂီုတဴဒၟံၚ်ဏီ၊ နဒစောံပရှ်ဒရေပ်ဂျိဂှ်တုဲ ဟဳအာရောၚ်တန်ဒှ်ရ” ။


၈။ ခဏ်သ္ပသစ္စအဓိဋ္ဌာန်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပိုဲသပသစ္စအဓိဋ္ဌာန်ညိကၠာရဂးတုဲ မတွံစၟတ်သစ္စရ၊

၁ ။ ယွံမၞးဒေဝတဴတံညးဂမၠိုၚ် ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဝွံ ဒ္ဂေတ်ဒၟံၚ်ဓဝ်ဗြဟ္မဂှ်ဗွဲမဗိုန်ရောၚ်၊ ညံၚ်လဟီုပိုဲဝွံ ယာံဒှ်စၟတ်ဂျိဏံဝွံ ကဵုဍေံဒးစှ်ေလာဲလေၚ်အာညိတုဲ ကောန်ပိုဲသုဝဏ္ဏသာံဝွံ ကဵုဂွံဂျိုၚ်တိုန်ညိ” ရဴသာ်ဝွံ မိကဵုမၜဂှ်ပသၟတ်သစ္စရ။


၂ ။ “ မွဲသာ်တုန်ကောန်ပိုဲဝွံ ယောၚ်စိုတ်ညိတုဲ ဟွံဂစိုတ်သတ်မွဲလှ်ေ”။

၃ ။ “ မွဲသာ်တုန်ကောန်ပိုဲဝွံ ယောၚ်စိုတ်တုဲ ဟွံဟီုဂလာန်မုသာမွဲလှ်ေ”။

၄ ။ “ ကောန်ပိုဲဝွံ ရှ်ေသှ်ေတဴမိကဵုမၜါလၟိုန်”။

၅ ။ “ ကောန်ပိုဲဝွံ ကၠောန်ၜိုတ်တဴကဵုမိကဵုမၜါလၟိုန်”။

၆ ။ “ ကောန်ပိုဲဝွံ ဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲပွမပ္တုဲကုသဵုလောန်”။

၇ ။ “ ပိုဲမပ္တုဲဒၟံၚ်ကုသဵုဒုဟ်ဟွံမွဲဂှ် နအနုဘဴကုသဵုဂှ် ဂျိတံဂှ် ဍေဴလလံစှ်ေကၠေံ လာဲလေၚ်အာညိတုဲ ကောန်ပိုဲဝွံ ကဵုဂွံဂျိုၚ်တဴလမျီုညိရအဴ”။


သာ်ဝွံမိကဵုမၜါဂှ် သ္ပသစ္စအဓိဋ္ဌာန်တုဲဗက်ခဏဂှ် ဗောဓိသတ်ယီုတိုန်ရ၊ ဂတးဇကုတုဲ သ္တိတ်ကၠေံလ္ပာဲသကဲမွဲဒိုဟ်ပၠန်တုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေဝတဴဗြဴပြာပ်ကၠုၚ်နူတၟံဂန္ဓမာဒနပဝ်တုဲ ပသၟတ်သစ္စပၠန်ရ။


၁ ။ “ ပတွဵုနူအဲမဒၟံၚ်တဴပ္ဍဲတၟံဂန္ဓမာဒနပဝ်ဝွံဂှ် သ္ဍိုက်ဇြဟာန်အဲ သ္အာၚ်နူသုဝဏ္ဏသာံမွဲတုဲဟွံမွဲရ၊ နဒဒှ်အတိုၚ်လဟီုအဲဝွံ ခါရဒှ်စၟတ်ဂှ် ဂျိကံနူသုဝဏ္ဏသာံဂှ် ကဵုဍေံဂွံလာဲလေၚ်စှ်အိုတ်သ္အးအာညိ”။


၂ ။ “ မွဲနဲတုန် ပ္ဍဲတၟံဂန္ဓမာဒနပဝ်ဝွံဂှ် ဂြိုပ်နွံတဴကဵုမြမောဝ်အိုဿီုရောၚ်၊ နလဟီုအဲဝွံ ခါရဒှ်စၟတ်ဂှ် နူဇကုသုဝဏ္ဏသာံ ဂျိကဵုကလှ်ပြဟ် ဒတုံလာဲလေၚ်ကၠေံအာညိ” သာ်တွံ ဒေဝတဴမတွံသၟတ်သစ္စရ။


ပ္ဍဲလ္အိတ်စၟတ်သစ္စဂှ်ရ ညံၚ်ရဴဍာ်မတဴပ္ဍဲသၠဒကှ် မပြဟ်ဒတုံစှ်ေအာဟွံထၞေန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဂျိအိုဿီုတံဂှ် ဍေံမ္ဒးတလှ်ပြဟ်ဒတုံစှ်ေအာအိုတ်သ္အးရ၊ ဒၞာဲသရမ္ဒးပွန်ဂှ်လေဝ် မ္ဒးစိန်အာကၠေံမဟၟဲကဵုပၞေတ်သက်က်၊ ဗောဓိသတ်ယဲဗၠးဂှ်ဒှ်တုဲ မုက်မိကဵုမၜါတုဲ ဗောဓိသတ်ပအဓိဋ္ဌာန်ပၠန်ရ။


“ ပတွဵုနူမိမအဲၜါမတ်မဂၠုအာတုဲ အဲဂွံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကုမိမၜါဂှ် သီုမေတ္တာကရုဏာ သဒ္ဓါပသန္န အဲဟွံထေဲပၞတ်ကဵုမိမၜါသက်က်ရ၊ နအတိုၚ်ဒဒှ်လဟီုအဲဝွံဂှ် ခါရဒှ်စၟတ်ဗိုန်ရသ္ဒဟ်မ္ဂး မတ်မိမအဲၜါဝွံ လ္ပကဵုဂၠုကဵုဂွံယးတၟးအာသီုညးၜါတုဲ ကဵုဂွံညာတ်အဲညိ”။


သာ်ဝွံဗောဓိသတ်မပအဓိဋ္ဌာန်တုဲဗက် ချိုန်ခဏဂှ်ကီု မတ်မိမၜါဂှ် ယးခၠၚ်တၟးအာသီုညးၜါတုဲ ဂွံညာတ်တဴရုပ်ကောန်သ္ဍိုက်ဆာန်ဇကုဂတမတ်ကၠးကၠးရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် နကြဳဇှ်အနုဘဴဒေဝတဴဗြဴဂှ်ရ သီုညးပန်ဂှ် ဂွံအာစိုပ်အဿမာပိုတ်ဂှ်ပၠန်ရ၊ မိကဵုမၜါလေဝ် မတ်ဂွံယးအာ သုဝဏ္ဏသာံလေဝ် ဂျိစှ်ေအာကီု မသက္ကုယဲဂွံဒှ်အိုတ်တုဲ သီုညးပန်ဂှ် အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်။


၉။ ခဏ်ဗောဓိသတ်တွံဓဝ်ကဵုသၟိၚ်ပဳဠိယက္ခ။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ဂွံညာတ်ကေတ်သၟိၚ်ပဳဠိယက္ခဂှ်တုဲဗက် သၟိက်ဟိုပၠန်ဂတးတုဲ ဂလာန်ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ။


“မဟာရာဇ ယွံသၟိၚ်မပြဲ၊ တၠုၚ်လအာအဲမကၠုၚ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် မဒှ်တၠုၚ်ဒးရးရ၊ ယွံသၟိၚ်ဨကရာတ်မပြဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မၚောဲလောန် သ္ဇိုၚ်သန်သ္ဂောံစိုပ်ဒၟံၚ်ပိုဲသွံ၊ ယွံညးမပြဲစၞအဟာပိုဲဂှ် သစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်ရောၚ်အဴ၊ သတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်မၞုံတဴကုရှ်တံဂှ် မရာတ်ပပြဘိုက်ရအဴ၊ ဣဝွံ ဍာ်လ္ဂောဝ်မတ္ၜိုဟ်တိတ်နူလ္ဂောဝ်ဂိုဟ်ဂၞဴတၟံအဲမတုက်လဝ်ဂှ် တၠအဲပပြဘိုက်ရအဴ”။


နဂလာန်ယေန်သၞာၚ်ဍိုန်ညှံဒးရးဂှ် ဗောဓိသတ်မဟီုတဴသၟိၚ်မိၚ်တုဲ ပတဴအသဝ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ။


“ယွံသုဝဏ္ဏသာံ − နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိဂှ်အဲပန်စုတ်တုဲ ဒဒှ်တၠအဲမချိုတ်ဗိုန်ဂှ် နူတဏေံအဲမညာတ်ဒၟံၚ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံ တၠအဲဂျိုၚ်တိုန်ပၠန်တုဲ ပၞေတ်သရဂှ်လေဝ် ညိညညာတ်၊ မိကဵုမတၠအဲၜါဂှ်လေဝ် မတ်ဂွံယးတၟးအာပၠန် သြအသဝ်တြုံမပြဲရောၚ်သွံ”ဂးတုဲ သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သးတဴဗွဲမလောန်ရ၊ ဗောဓိသတ်တုန် သၟိၚ်ဝွံ အဲချိုတ်ဗိုန်ရဟွံဒျိုၚ်ပၠန်ရ၊ သၟိၚ်ဝွံ မချပ်ဒဒှ်အဲဟွံချိုတ် မဂွံဂျိုၚ်တိုန်ပၠန်ဂှ် အဲသ္ပပြကာကဵုသၟိၚ်ဝွံညိ ဗောဓိသတ်ချပ်တုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးပၠန်။


“ယွံမရာတ် − ယြဴတြုံမွဲ သ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ကဵုမိမဗဗွဲဓဝ်တုဲဂှ် မိကဵုမၜါဂှ်ဂွံပသ္ဇိုၚ်တုဲယာံရယဲဒိုက်အာမ္ဂး ဒေဝတဴတံမ္ဒးလွဳပရာကဵုဟေၚ်ရ၊ ဒေဝတဴမ္ဒးမၚ်မွဲလမျီုပူဂဵုဂှ်ရ၊ မဟာရာဇာ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ယြဴတြုံမွဲ သ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ကုမိမၜါဗဗွဲဓဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲလိုက်ဝွံ မၞိဟ်ဒေဝတဴမ္ဒးမၚ်မွဲလတ် ဒေဝတဴတံမ္ဒးထိုၚ်သးတဴရ၊ ပြာပ်အာဘဝမ္ၚးလိုက်တုဲ ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရမရာတ်၊ ယွံမရာတ် အဲတုန်လေဝ် ပသဇိုၚ်ကဵုမိမၜါတုဲ ကၠောန်ၜိုတ်ကဵုမိမၜါဗဗွဲဓဝ်တုဲ ၜိုန်ချိုတ်အာကီု ဒေဝတဴတံမ္ဒးမၚ်မွဲ ဒေဝတဴမ္ဒးဂယိုၚ်ကဵုလမျီုကုအဲပၠန်ရ ဟသေၚ်ဟာမရာတ်” ဗောဓိသတ်ဂး ။


သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဗောဓိသတ်တုဲ “အစ္ဆရိယံဝတ၊ သြအသဝ်လောန်က္ဍၚ်သန်ကွေံကွေံ၊ ပူဂဵုပသ္ဇိုၚ်ကဵုမိမၜါတုဲ ယဲဒိုက်အာလေဝ်ဒေဝတဴမ္ဒးလွဳပရာ ၊ သုဝဏ္ဏသာံဝွံ အသဝ်ကွေံရောၚ်သွံ”ဂးတုဲ သၟိၚ်ပၚ်ယဵုတဲၜါတုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ်ဂးရ။


“တာတသုဝဏ္ဏသာမ၊ ယွံသုဝဏ္ဏသာံတြုံမပြဲ၊ တြုံမသ္ဂောံတုပ်ညံၚ်တၠအဲဂှ်သ္ဇိုၚ်သန်ရ၊ အဲသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ကဵုတၠအဲရအဴ၊ တၠအဲဟေၚ်မဒှ်စ္ၜုဲစ္ၜော်ရအဴ” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး ။


ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗော်ဓိသတ်သ္ဂးပၠန်ရ၊ “ ယွံသၟိၚ်မပြဲ မရာတ်နွံပၟိက်ကဵုဍုၚ်သွဝ် သၟိက်မိက်ဂွံဍုၚ်သွဝ်မ္ဂး ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဂှ် မရာတ်မၚ်မွဲကဵုဗိုန်ညိ”။


“မဟာရာဇ၊ ယွံသမိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲမိကဵုမၜါဂှ် သ္ဂောံကၠောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကဵုဗဗွဲဓဝ်မ္ဂးဂှ် မရာတ်သ္ဂောံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ကီုရ” ။


“ မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲကောန်သမ္ဘာဂွံဖ္အာတဴစိုတ်ဓဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲလိုက်ဝွံဒှ်သၟိၚ်မပြဲရ၊ ၜးအဿဘဴတုန်လေဝ် ဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဗိုန်ရ ”။


“ မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲခမဳဗမၞးညးမၞုံကုဓဝ်သဳလတံဂှ် သ္ဂောံဖ္အာတဴသဘဴဓဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲလိုက်ဝွံဂှ် ဂွံဒှ်သၟိၚ်ဓဝ်မပြဲ တ္ၚဲရၜးအဿဘဴ ဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ကိုရ”။


“ မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ၊ ပ္ဍဲအိန်ဗြီုဒေဝတဴတံဂှ် ကၠေံစိုတ်ဖ္အာတဴသုစရိုတ်ထၟိက်ညိ၊ ပ္ဍဲဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဂှ်လေဝ် မရာတ်လ္ပဗၠေတ်မှတ်မၚ်မွဲကဵုဗိုန်ညိ၊ ၜအဿဘဴတုဲ မရာတ်သ္ဂောံစဴဍုၚ်သွဝ်ဟွံဆောတ်ရ”။


ညးမ္ဂးဓဝ်စှ်ပြကာဂှ်ရော။

ဒါနံ၊ သဳလံ၊ ပရိစာဂံ၊ ဥဇုဝံ၊ မုဒုဝံ၊ အတပ္ပံ၊ အက္ကေဓံ၊ အဝိဟိံသဥ္စ၊ ခန္တဳစ၊ အဝိရာဓနံ၊ ဨတေဒသ ရာဇာဓမ္မေ မုနိန္ဒေန ပကာသိတာ ။

၁။ ဒါနံ၊ ပွမပ္တုဲဒါန် ။

၂။ သဳလံ၊ ပွမဂွံမၚ်မွဲလဝ်ဓဝ်သဳလ ။

၃။ ပရိစဂံ၊ ပွမၞုံကဵုထံၚ်ပၚ် ထောံကၠေံ ။

၄။ ဥဇုဝံ၊ ပွမၞုံကဵုစိုတ်မလ္ဂူတပ်တး ။

၅။ မုဒုဝံ၊ ပွမၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညံ ။

၆။ အတပ္ပံ၊ ဟဂွံဂတဴသတ် ။

၇။ အက္ကောဓံ၊ ဟဂွံဇၞော်ပၞတ်(ဝါ) ဟဂွံထေဲပၞတ် ။

၈။ အဝိဟိံအဥ္စ၊ ဟဂွံပရိုက်ပျဲပျာံညး ။

၉။ ခန္တဳစ၊ ပွမဂွံအေၚ်ဒုၚ်ပ္ဍဲလဟီုညးပွညး ။

၁၀။ အဝိရာဓနံ၊ ဟဂွံပျုတ်ကၠေံခန္တဳ ပဝေဏဳသၟိၚ်တမၠာ ။

ဨတေဒရာဇာဓမ္မေ၊ န်ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဂှ် ၊ မုနိန္ဒေန−မိန်ကျာ်တြဲသၟိၚ်ခမဳ၊ ပကာသိတ−စိုတ်သ္ပပြကာတ်လဝ်ရောၚ်။


ဣဝွံမ္ဂး ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာရ၊ ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဝွံဂှ် ဗောဓိသတ်တွံကဵုသၟိၚ်တုဲ ကဵုဒ္ဂိုန်သဳမသုန်ရ၊ ဒ္ဂိုန်ကေတ်သဳမသုန်တုဲ ဒုၚ်ဒလောံဗ္တောန်ဗောဓိသတ်ရ၊ ကာလဂှ် ကၠေစဴဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ ၊ ကာကုသဵုမပ္တံဒါန်တံဂှ်ပ္တုဲတုဲ ၜးအဿဘံဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်သွတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ကီု က္တဵုဗဒှ်အဘိညာန်မသုန် သ္မာပတ်ဒစာံတုဲ ၜးအဿဘဴတုဲ ဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်ဗြီုရ။


၁၀။ ခဏ်ပံၚ်ဇာတ်။[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

သတ္တာ၊ ၚ်ကျာ်တြဲ။ ဣမဴဓမ္မဒေသနံ၊ န်တဝှ်ဓဝ် မရဴသာ်ဝွံ၊ အာဟာရေတွာ၊ ရၚ်တၠုၚ်တွံကဵုတုဲ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ တၠပညာတမၠာတေံဂှ် ကၠေံစိုတ်ကၠောန်ၜိုတ် ဥပ္ပကာမိကဵုမၜါတုဲရ၊ ခမဳဝွံ တွံလၟိၚ်ဖျဴဗစိုပ် ဓဝ်သစ္စပန်ရ၊ ပ္ဍဲလအိတ်ဓဝ်သစ္စပန်ဂှ် ခမဳကောန်ဂကူမဥပ္ပကာမိကဵုမၜါဂှ် မဒှ်သောတာပန်ရ၊ ပတွဵုနူမဂွံဒှ်သောတာပန် အိုတ်ကဵုမၞိဟ်ဒေဝတဴတံညးဂမၠိုၚ် မ္ဒးရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပူဇဴသကာ ဗွဲမလောန်ရ။


အထ ဘဂဝါ ဇာတကံ သမောနေသိ၊ ရာဇာအာနန္ဒော အဟောသိ၊ ဂန္ဓဗ္ဗာဒေဝတာ ဥပလဝန္ဒာ အဟောသိ၊ အက္ကော အနုရုဒ္ဓေါ အဟောသိ၊ ပိတာ ကဿပေါဟောတိ၊ မာတာဘဒ္ဒကလျာဏဳ အဟောသိ၊ သုဝဏ္ဏသာမ ပဏ္ဍိတောပန၊ အဟံဨဝသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ အဟောသိ၊ သုဝဏ္ဏသာမ ဇာတကံ နိဋ္ဌိတံ။


သၟိၚ်ပဳဠိယက္ခ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ထေရ်အနန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ဒေဝတဴဗြဴ တၟံဂန္ဓမာဒနပဝ် မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဥပ္ပဵုလဝန် လၟုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ၊ သၟိၚ်အိန် မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မဟာထေရ်အနုရုဒ္ဓလၟုဟ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်မမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ထေရ်ကဿပလၟုဟ်ဝွံရ၊ မိ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဘဒ္ဒကလျာဏဳ လၟုဟ်ဝွံရ၊ သုဝဏ္ဏသာံ မတုဲတေံဂှ် အဟံ ဨဝ သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ ကၠုၚ်ဒှ်အဲကျာ် ဂြၚ်ဓဝ် ပ္ကဝ်ပၞာန်မာ လၟုဟ်ဝွံရလေဝ်ခမဳတံ၊ ရဴဝွံ ကျာ်တြဲဂး၊ သုတ်ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ ဂဂွံကောန်ၜိုတ်ဥပ္ပကာကုမိမၜါမတုဲတေံဂှ် စိုန်တုဲဒှ်အာစိုပ်ဒတုဲရအဴ။ ။ ( ဇာတ်သုဝဏ္ဏသာံ တုဲဆဝွံရ ) ။



နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

https://drive.google.com/file/d/1n1jBi7mv7rFA7hoOIn_FrOdcHY2gf8A-/view?usp=sharing ပြကိုဟ်ဇာတ်စှ် ကျာ်ဇၞော်အဇွောံ