ပုံအာဂီု

ပုံအာဂီုဗဟုသုတဂမၠိုင်ဒုၚ်တၠုၚ်ရအဴ

(၁) ကၠဵုမင်တာဲ

တၠကၠအ်ဂှ်ညးတေံလွဳလဝ်ပြေင်ကဵုဂၠဴမသုန်တြဴကီုရ၊ တုဲတှ်ေ ညးတေံသီုလွဳလဝ်ကၠဵုပိသွက်ဂွံမင်တာဲညးတေံကီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်စိုပ်ကၠုၚ်ဥတုၜိုဟ်ဂံက်ဂှ်တှ်ေ လတိုပ်စှ်ေလောန်ဂံက်တဴဗွဲမလောန်တုဲ ညးတေံဂွံအာကၠောန်ကမၠောန်မ္ၚးမ္ၚးတေံဟွံဂွံတုဲ ညးတေံမံၚ်တဴပ္ဍဲကောန်တာဲညးတေံဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ဇွောံမညးတေံအိုတ်အာတုဲ သံက်စဟွံမွယ်ဗက်ဂှ် ညးတေံဂစိုတ်ကၠောန်စထောံပြေၚ်မွဲတုဲမွဲရ၊ ပြေၚ်ဂှ်အိုတ်အာတုဲ ညးတေံထပ်ဂစိုတ်ကၠောန်စတဴဂၠဴညးတေံစွံလဝ်သွက်သ္ဂောံထဲတိကၠောန်ဝါဗ္ၚတံဂှ်ပၠန်ရ၊ အဃောဂှ်ဟေၚ်ရ ကၠဵုမၚ်တာဲပိဂှ်ကေတ်ကသပ်ချပ်တဴညးသ္ကံဟီုဂှ်တှ်ေ၊ ယဝ်လေဝ်ရဲတံ ပြေၚ်ဂၠဴညးလွဳလဝ်သွက်သ္ဂောဲထဲတိဇိက်ဗ္ၚဂှ်ညးဂစိုတ်စထောံမံၚ်ဏီဏောၚ် ၊ အာဂတနူဏံတှ်ေ စိုပ်ဘဝပိုဲတံညးပိဏံရဟာဟွံတီ၊ ဗီုလဵုပိုဲတံဂွံဖန်အာရော ပိုဲတံမံၚ်ဟာဂြိပ်ဟာဟီုစမ်ရဲတံ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ ( ပ္ဍဲအခိၚ်ဆဵုဘဲအန္တရာဲကြပ်ကၠုၚ်ကဵုဇကုဂှ် ထေက်ကဵုဒးပဠေဝ်စွံသတိအိုတ်ညိ) ။

(၂) ကောန်ဍိက်ၜါကဵုစာၚ်ကၟက်

သၟတ်ဗြဴၜါဂှ်ဒှ်ဒၟံၚ်ကောန်ဍိက်ပ္ဍဲသ္ၚိသေဋ္ဌဳဂှ်ရ၊ သေဋ္ဌဳပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးတေံက္တဵုကော်ကောန်ဍိက်ၜါဂှ်ကၠာအခိၚ်တ္ၚဲဟွံတၟးဏီတုဲ သွက်သ္ဂောံကၠောန်ကမၠောန်ရ၊ (စာၚ်တေံဂြဴတှ်ေကၠုၚ်ကဵုပိုဲက္တဵုတွဵု)ဍိုက်ဗြဴၜါဂှ်ဟီုဒေါန်ဟွံပေၚ်စိုတ်ကဵုသေဋ္ဌဳဗျုဂှ်ရ၊ ဒၟာနူစာၚ်ကၟက်ဏံဂြဴဂှ်ရပိုဲညးၜါဒးက္တဵုနူသ္ဂာတ္ၚဲဟွံတၟးဒးကၠောန်ကမၠောန်တုဲ ဟွံဂွံတိက်တ္ၚဲစူစူမွဲလှ်ေ ကောန်ဍိက်ဗြဴၜါဂှ်ဟီုတဴရ၊ ဓဝါဲဂှ်ဍိက်ဗြဴၜါတၠဂှ်ကေတ်ကသပ်ချပ်ဂၞန်ညးသ္ကံသွက်သ္ဂောံဂစိုတ်ကၠေံစာၚ်ကၟက်ဂှ်ရ၊ ယဝ်ရစာၚ်ကၟက်ဏံဟွံမွယ်တှ်ေ သေဋ္ဌဳဟွံၚုဟ်သွက်သ္ဂောံကဵုပိုဲက္တဵုပြဟ်ပြဟ်ရ၊ တ္ၚဲယးဂှ်ပၠန် သေဋ္ဌဳဗျုဂှ်ညးတေံတီကေတ်စာၚ်ကၟက်ဏံဟွံမွယ်တုဲ ညးတေံဂွိၚ်ဖေက်တိက်တ္ၚဲစူအာတုဲ အလန်ဏံတှ်ေ သေဋ္ဌဳဗျုဂှ်လေဝ် အာက္တဵုကောန်ဍိက်ဗြဴၜါဂှ်သွက်သ္ဂောံကၠောန်ကမၠောန်နူကဵု(၁၂)နာဍဳဗ္တံရ၊ အလန်ဏံတှ်ေ သၟတ်ဗြဴၜါဂှ်လေဝ် ဒးက္တဵုကၠောန်ကမၠောန်နူ(၁၂)ဗ္တံတုဲ ဟွံဂွံတိက်ဖဲဖဲတ္ၚဲစူစူဗီုချပ်လဝ်ဂှ်ရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဂှ်တှ်ေ (ကဵုဒဒိုက်ကဵုညး ဒဒိုက်တေံစိုပ်ဇကု) ။

(3) သဟာဲၜါကဵုမုဲ

သဟာဲၜါဂှ်ကွာ်တရဴကၠုၚ်မွဲစွံတုဲ အကြာဂၠံၚ်တရဴဂှ်ဂွံဆဵုကေတ်မုဲဒတုံမံၚ်မွဲပ္ဍဲသ္ကုဲဂၠံၚ်ဂှ်ရ၊ (မုဲဏံဒှ်မုဲအဲဏောၚ် ဟိုတ်နူအဲဆဵုဒးကၠာ)ညးမွဲဂှ်ဟီုရ၊ ဟေရဲ ပိုဲညးၜါဂွံဆဵုကေတ်တုပ်တုပ်ရလေဝ်ရဲ၊ ရဲဟီုရဲဆဵုကၠာဂွံမာန်ဟာမၞိဟ်မွဲဂှ်ဆက်ဟီုရ၊ အဃောညးၜါကယျာၚ်မံၚ်ဂှ် တၠမုဲဇေတ်ဇေတ်ဂှ်ညးတေံဂၠာဲကၠုၚ်မုဲညးတေံသိုက်သိုက်တုဲဆဵုကေတ်ညးၜါကယျာၚ်မံၚ်ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဍာန်ဂှ်ရ၊ (အဵု နွံမံၚ်ဒၞာဲအဏံရဟာကမၠတ်ကၠတ်လဝ်မုဲအဲဂှ်၊ တၠမုဲဇေတ်ဇေတ်ဂှ်ဟီုတိုန်ရ) ပိုဲဒှ်ဒဒိုက်ရရဲယျေ မၞိဟ်ရပ်လဝ်မုဲဂှ်ဟီုတဴရ၊ ရဲညးတေံမွဲကလေၚ်ဟီုကဵုမၞိဟ်ရပ်လဝ်မုဲဂှ်ပၠန်တှ်ေ ဟေရဲလ္ပဟီုပိုဲညိ အဲဟွံပါပုဟ်ဏး နူကၠၚ်ဍဲဟီုရဲဆဵုကၠာဟွံသေၚ်ဟာ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ပိုဲမၞိဟ်တံဂှ် မိက်ဂွံတံၚ်ဂြဲကေတ်အရာခိုဟ်ခိုဟ်မာန်ရ၊ လပါ်ဒုဟ်နွံအခက်ခုဲနာနာတံဂှ် ဟွံမိက်ပံၚ်တောဲအိုတ်ရ။

(4) သှ်တုဲဗ္တောန်

ကောန်ၚာ်မွဲဂှ်ဒ္တုံစှ်ေဍာ်ကၟာတုဲ ကညာၚ်ကော်တဴမၞိဟ် − ရီုအဲ ရီုအဲ ရီုအဲ အဲၜိၚ်ဍာ်ဟွံဒှ်ပုဟ်ကၠုၚ်ရီုအဲညိ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ဟေၚ် မၞိဟ်ဇၞော်မွဲဂှ် ညးတေံကွာ်ကၠုၚ်ဂွံမိၚ်ကေတ်ရမျှာၚ်ကညာၚ်ကရေဲဂွံဆဵုကေတ်ကောန်ၚာ်ဂှ်တုဲ ဓဝါဲဂှ်ဟေၚ်ညးတေံဟီုဗ္တောန်တဴကောန်ၚာ်ဂှ်ရ၊ (ဗှ်ေဂၠာန်ကွေံကွေံရနဝ်− တီမံၚ်ဖိုဟ်ၜိၚ်ဍာ်ဟွံဒှ်တုဲ မုမကၠုၚ်ဝေၚ်ဇိုၚ်ဍာ်ကၟာဏံဂှ်ရော၊ ဒ္တုံစှ်ေတှ်ေညးဂွံကၠုၚ်ရီုရော)၊ ကောန်ၚာ်ဂှ်မိက်သ္ဂောံဟီုကဵုညးတေံဂှ်−−အမူ တံၚ်ဂြဲပ္တိုန်အဲတုဲတှ်ေဒၠောံဗ္တောန်အဲညိ ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ပြသၞာဂတမုက်ဂှ်သှ်ပဠးပ္တိတ်တုဲတှ်ေ ဟီုဗျိဗ္တောန်ကေတ်ဗွဲလက္ကရဴတေံညိ၊ ခိုဟ်နူကဵုဟီုဗျိဒေါန်အဃောညးမွဲဒှ်မံၚ်ဒဒိုက်) ။

(5) လၟတၟိစိုတ်စိုတ်

နွံလၟမွဲဂှ်ညးတေံလုပ်အာဂြိုပ်တုဲ အာသၟာန်ရဲဗာ်ဆုတံဂှ် ယွံရဲတံ ဆဵုမံၚ်ကၠိက်ဂြိုပ်ကီုဟာ၊ ဒၞာဲလဵုရောပှ်ကၟိုၚ်ဒြာဲနွံမံၚ်ဂှ်ရောရဲတံ၊ ဆဂးဂှ် ရဲဗာ်ဆုတံဂှ်လေဝ်ဟွံဆဵုမွဲလှ်ေနာဲလၟဏံဂွံနၚ်သတ်ဂြိုပ်မွဲဝါကီုရ၊ နွံမွဲတ္ၚဲဂှ်ပၠန် နာဲလၟတၟိဂှ်ညးတေံလုပ်အာဂြိုပ်တုဲ အာဆဵုကဵုရဲဗာ်ဆုမွဲဂှ်တုဲ ညးတေံသၟာန်တိုန်ပၠန်ရ၊ ယွံကောဂၠု ကောဂၠုကေၚ်ဆဵုမံၚ်အရၚ်ဇိုၚ်ဇာဒိသိုၚ်ကီုဟာ လဴထ္ၜးကဵုအဲမွဲတုဲညိ၊ မၞိဟ်ဗာ်ဆုဂှ်ကလေၚ်ဟီုကဵုလၟတၟိဂှ်တှ်ေ မိက်သ္ဂောံဆဵုတှ်ေဗက်ကၠုၚ်ညိ၊ တေံတေံဆဵုမံၚ်သေၚ် ဇာဒိသိုၚ်ဂှ်နွံမံၚ်ပ္ဍဲထီုတေံဂှ်ကီုရ၊ ဓဝါဲဂှ်နာဲလၟတၟိဂှ်ညးတေံဂွံမိၚ်ကေတ်သာ်ဂှ်တုဲ ညးတေံမုက်မတ်ပလေဲတိုန်စွံမုက်မတ်ဟွံဒးတုဲ နာဲလၟဂှ်ကလေၚ်သၠာဲထောံအရေဝ်ရ၊ (အဵု အဲဆၜိုတ်မိက်သ္ဂောံဆဵုအရၚ်ဇိုၚ်ဇာဒိသိုၚ်သၟးသၟးရ၊ ကၠုၚ်ပန်ပှော်ဇာဒိသိုၚ်သွံသေၚ်ပုဟ်) ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (မၞိဟ်အစောံစရာဲဟွံမွယ်တံဂှ် ဟီုကျာမံၚ်သၟးကၠာဟွံဆဵုပေါဲဗ္တိုက်) ။

(6) ၚဴအိန်အၚ်ကဵုဂၠဴ

ကောန်ၚဴအိန်အၚ်တံဂှ်လေဝ် ဆဵုဒးဂၠဴလိုန်ထောံကောဒေံညးတေံချိုတ်အာအိုတ်တုဲ ဗွဲမပြဟ်ဂြိပ်စဴအာလဴစကဵုမိယာဲညးတံကီုရ၊ ယွံလေဝ်မိယာဲ မုသတ်မွဲရောဟွံတီမိယာဲ ဇိုၚ်ဍေံနွံပန်ဇကုဍေံဇၞော်တဴဗွဲမလောန် ဍေံလိုန်ထောံကောဒေံပိုဲချိုတ်ဗုၚ်ထကးအိုတ်တးတုဲ သှ်ေမံၚ်အဲမွဲဏံရ၊ ယာဲၚဴအိန်အၚ်ဂှ်လေဝ် ပတေၚ်တိုန်ဇကုညးတေံတုဲ သၟာန်ကောန်ညးတေံအဝယ်ဏံဒှ်ဟာကောန်၊ ကောန်ၚဴအိန်အၚ်ကလေၚ်ဟီုယာဲညးတေံပၠန်ဂှ်တှ်ေ ဇၞော်နူဏံဏီဏောၚ်မိယာဲ တုဲတှ်ေ ယာဲၚဴအိန်အၚ်ဂှ်ထပ်ပတေၚ်တိုန်ဇၞာံဇကုညးတေံမွဲဝါပၠန်တုဲ ကောန်ညးတေံကလေၚ်ဟီုဂှ် မိယာဲပတေၚ်ဇၞော်ဇကုမိယာဲဂလိုၚ်လဵုလေဝ် ဟွံဒှ်အဝယ်သတ်အဲကောန်မဆဵုဂှ်ပုဟ်၊ တုဲတှ်ေ ယာဲၚဴအိန်အၚ်ညးတေံဟွံဒုၚ်ကျဟွံဒိုအ်တုဲ ညးတေံထပ်ပတေၚ်တိုန်ဇကုညးတေံၜိုတ်ဒြဟတ်နွံပတေၚ်ဂွံဂှ်တုဲ အိုတ်ကၞောတ်ဂှ်ဟေၚ် စၞာံဇကုယာဲၚဴအိန်အၚ်ဂှ်လေဝ်ထ္ကးဒးချိုတ်အာဂတမုက်ကောန်ဇကုရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ကၠောန်ကမၠောန်မွဲမွဲတှ်ေ ရံၚ်ကဵုအဝယ်ပမာဏဒြဟတ်ဇကုနွံဂှ်ကၠောန်ညိ) ။

(၇) သဟာဲဂၠဴပိ

နွံကာလမွဲတ္ၚဲတေံဂှ် သဟာဲဂၠဴပိဒှ်ကၠုၚ်မိတ်သဟာဲချိုတ်မွဲကတိုၚ်ဂျိုၚ်မွဲသ္ကဝ်လဝ်လဝ်စိုတ်တုဲ သုၚ်စောဲအာဘဝလၟေၚ်လၟေၚ်တ္ၚဲညးသ္ကံအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ သဟာဲဂၠဴပိဂှ်ဒၞာဲလဵုအာအာတှ်ေ အာတဴမွဲစွံမွဲဂကောံသွက်သ္ဂောံစဵုဒၞာသၞသတြုအန္တရာဲညးမွဲကဵုညးမွဲမာန်ရ၊ သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ်လေဝ်အိုတ်ကသပ်ဂွံရပ်စဟွံလောဲတုဲ ညးတေံပ္တိတ်ကသပ်ရဴသာ်ဝွံတုဲ ဇာဒိသိုၚ်ဂှ်ထပက်ဇိုၚ်ဟီုကဵုဂၠဴမွဲဂှ်၊ ဂၠဴၜါရဲဗှ်ေဂှ်ဍေံစောစမံၚ်ပရောဗှ်ေဗီုတေံသာ်ဏံဏောၚ်၊ တုဲတှ်ေ ဇာဒိသိုၚ်ဂှ်အာလပါ်ဂၠဴၜါဂှ်ပၠန်တုဲ ကလေၚ်ထပက်ဇိုၚ်ဗီုဂှ်ပၠန်ရ၊ စနူကဵုတ္ၚဲဂှ်တုဲ သဟာဲဂၠဴပိဂှ်လေဝ် ဟွံဂံၚ်ပတေဟ်စညးသ္ကံဒှ်ကၠုၚ်သံသယလ္တူညးသ္ကံအိုတ်တုဲ ဗီုညးဍာန်အဲတိတ်အာဂၠာဲစစၞမွဲမွဲဍာန်ကီုရ၊ အလန်ဏံဟေၚ်ရ ဇာဒိသိုၚ်ဂွံအခေါၚ်ရပ်စဂၠဴသောၚ်သောၚ်မွဲတုဲမွဲရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (သမဂ္ဂဳထ္ကး တ္ၚဲယးတေံရပိုဲတံအိုတ်တးဏောၚ်) ။

(၈) ဂၠဴဗၠာဲကဵုဂၠဴဝုတ်

ဂၠဴဗၠာဲတံဂှ်ထက်မြက်စာဍိုက်ပေၚ်ကဵုဒြဟတ်တုဲ ဒးကၠောန်ကမၠောန်ဇြိုၚ်ဇြိုၚ်ထဲတိဇိက်နာနာသာ်ရ၊ ဂၠဴၝောအ်ဝုတ်တံဟီုကဵုဂၠဴကၟက်တံဂှ်တှ်ေ (ဘဝနာဲတံဂှ်တသိုက်ဟွံမွယ်ကွေံကွေံရနဝ်၊ ရံၚ်စမ်ဘဝပိုဲဂၠဴဝုတ်ဝုတ်တံ ကမၠောန်လေဝ်ဟွံဒးကၠောန်အိုတ်တုဲ ဂြိပ်အာဂြိပ်ကၠုၚ်လဒေါဝ်ဝါနွံကဵုတသိုက်ကွေံကွေံရ)၊ ခြာဟွံလအ်စိုပ်ကၠုၚ်အခိၚ်ကလအ်သဘၚ်ကလော်ကြုက်မ္ဂးတှ်ေ ဂၠဴကၟက်တံဂှ်ဇူဒိုအ်ဟွံဒးကၠောန်ကမၠောန်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ဟေၚ် ဂၠဴၝောအ်ၝောအ်တံဂှ်ဒးကုတ်ကအ်ကလအ်ပူဇဴကလော်အိုတ်ရ၊ ဂၠဴကၟက်တံဆဵုကေတ်သာ်ဏံတုဲချပ်တဴဟီုဂှ်တှ်ေ ဘဝနွံကဵုဆဝေၚ်မိပ်ဇြိပ်သၟးတှ်ေ အိုတ်ကၞောတ်ဘဝဂှ်ဒးဆဵုဗီုဏံရ၊ ကဵုအဲဒးကၠောန်ကမၠောန်ဇြိုၚ်ဇြိုၚ်တှ်ေခိုဟ်ဂၠိုၚ်ရဂၠဴကၟက်တံချပ်သာ်ဏံရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (မၞိဟ်ကၠောန်ကမၠောန်တံဂှ်နွံကဵုၚုဟ်မးလၟိုန်ရ)။

(၉) ကၞုဲအ္စာကျာ

သၟာတမ္ၚာမွဲဂှ် ညးတေံဖျေံမံၚ်ဇာပ္ဍဲကဵုပါၚ်ကြုၚ်ဂှ်တုဲ စိုပ်လဒေါဝ်တ္ၚဲညးတေံအာစပုၚ်သွရ၊ ကၞုဲမွဲဂှ်ဆဵုဒးတမ္ၚာဂှ်ပီုမံၚ်ကဖျေံမံၚ်ဇာပ္ဍဲကြုၚ်ဂှ်တုဲ ကၞုဲဂှ်ချပ်တိုန်ရဴသာ်ဝွံရ၊ အဵုဟွံကျာတ်ပုဟ်ၜိုတ်ဆဖျေံဇာပီုကရ၊ ဓဝါဲဂှ်ဟေၚ်ကၞုဲဂှ်စှ်ေနူလ္တူတၞံဆုဂှ်တုဲ အာကေတ်နၚ်ဇာသၟာတမ္ၚာဂှ်တုဲ ကၞုဲဂှ်စှ်ေအာကြုၚ်သီုဇာပီုကဂှ်ရ၊ အိုတ်ကၞောတ်ဂှ်တှ်ေ နကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗဟွံမွယ်နွံအောန်မံၚ်တုဲ ဇာဂှ်ပူဒက်စန်ဂွံဇကုကၞုဲဂှ်တုဲ ဗၠိုက်စှ်ေအာပ္ဍဲလဒေါဝ်ကြုၚ်ဂှ်ကီုရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်ဟီုလဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (အရာပိုဲတံဟွံတီဟွံကၠိုဟ်လဝ်ကၠးကၠးတံဂှ် ဗဒှ်ကဵုအန္တရာယ်ကဵုဘဝပိုဲဏံမာန်လောဲလောဲရ) ။

(၁၀) အခိၚ်ကၠဵုကိတ်

အဗၠာဲမွဲဂှ်ညးတေံလုပ်စိုပ်ကၠုၚ်လဒေါဝ်ဖျာဇၞော်ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်သွက်သ္ဂောံရာန်ကပေါတ်နာနာသာ်တုဲ ဒးကိတ်ကဵုကၠဵုနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲလဒေါဝ်အကြာဖျာဇၞော်ဂှ်ကီုရ၊ အဃောဂှ်ဟေၚ် မၞိဟ်မွဲတၠဂှ်ဟီုကဵုအဗၠာဲကၠဵုကိတ်ဂှ်သာ်ဝွံရ၊ ဟေအဗၠာဲ အဗၠာဲအာကေတ်နၚ်ကွာၚ်မွဲကလောံတုဲ ဆီနာဓဇူမံၚ်ဂှ်ဇုက်ထောံနကဵုကွာၚ်ကလောံဂှ်တုဲ ကဵုအာကၠဵုမကိတ်လဝ်အဗၠာဲဂှ်စထောံမ္ဂးတှ်ေ သရအဗၠာဲဒးကိတ်လဝ်ဂှ်ဂျိအိုတ်အာတုဲဗၠးအာမာန်လောဲလောဲရ၊ အဗၠာဲကၠဵုကိတ်ဂှ်ဂွံမိၚ်ကေတ်သာ်ဏံတုဲ သီုအီဂြိုၚ်ကလေၚ်ဟီုတဴသာ်ဏံပၠန်ရ၊ (ယဝ်ရအဲကၠောန်သ္ပဗီုဏံမ္ဂးတှ်ေ ကၠဵုနွံဒၟံၚ်မွဲဖျာဇၞော်ဏံဖအိုတ်ဂှ် ကၠုၚ်လုပ်ကိတ်အဲရဒှ် ဟိုတ်နူကိတ်ဒးအဲတုဲဂွံစကွာၚ်။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်ဟီုလဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (သုၚ်စောဲသြန်ဟွံလေပ်မ္ဂးတှ်ေ ဂွံကၠုၚ်သၞသတြုတံပဵုဂၠိုၚ်တိုန်အရိုဟ်တ္ၚဲရ) ။

(၁၁) ယာံဂတာံဗ္တောန်ကောန်

ယာဲဂတာံကဝါ်ဏာကောန်တံအာဂၠာဲစပ္ဍဲသံၚ်ဗတဳလၟေၚ်လၟေၚ်တ္ၚဲကီုရ၊ ယာဲဂတာံဂှ်ဆဵုကေတ်ကောန်တံကွာ်ဂါဲဝါဲဂါဲဝါဲမံၚ်အိုတ်တုဲ ဟီုတိုန်ကဵုကောန်တံရဴသာ်ဝွံရ၊ မုဗှ်ေတံဒှ်ဒၟံၚ်သာ်လဵုအိုတ်ရောကောန်တံကွာ်တပ်တပ်ဟွံဂွံဟာ၊ ကောန်ဂတာံတံကလေၚ်ဟီုကဵုမိယာဲဂတာံဂှ်ပၠန်တှ်ေ (မိယာဲကွာ်ထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်တံဗဵုစမ်ရံၚ်ကၠာညိလေဝ်တုဲတှ်ေပိုဲကောန်တံဂွံကွာ်ဗက်ဗီုမိယာဲရ)။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ဟီုတဴနကဵုအရေဝ်သၟးဂှ် ဗက်ကၠောန်ထ္ၜးနဇိုၚ်နတဲဟွံဂွံရ) ။

(၁၂) အဓိပ္ပါယ်ခရေၚ်စ

သၟတ်တြုံမွဲဂှ် ညးတေံဒဳဏာကွဳစက်ကာလုပ်အာဍုၚ်အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ်ရ၊ အဃောအဗၠာဲဂှ်ဒဳဏာကွဳစက်ကာဂှ်တှ်ေ ဂွံဆဵုကေတ်မိနော်ဗျုမွဲဂှ်ရပ်လဝ်ပၟတ်ခ္ဍိဂစိုၚ်ဂစိုၚ်ကုန်ကုန်ညံၚ်ရဴဂၠာဲတဴကပေါတ်အရာမွဲမွဲသာ်ဖါဲဒၟံၚ်အကြာချောဲသ္ကုဲဂၠံၚ်ကွဳစက်ဂှ်ရ၊ အဗၠာဲဂှ်ဂွံဆဵုကေတ်မိနော်ဗျုဂှ်တုဲ နကဵုသံသယဒိုအ်ကွဳစက်ကာတုဲလုပ်အာသၟာန်မိနော်ဗျုဇရာဂှ်ရဴသာ်ဝွံရ၊ ဟေမိနော်ဗျု မုမိနော်ဂၠာဲဖါဲဒၟံၚ်အရာလဵုမွဲရော? ၊ မိနော်ဗျုဂှ်ကလေၚ်သွဟ်ကဵုအဗၠာဲဂှ်တှ်ေ အဵု − မိနော်အဃောဂၠာဲဒၟံၚ်သြန်အတာန်စှ်မွဲမဒတုံစှ်ေအာအကြာချောဲဏံတုဲဂၠာဲရောဟွံဆဵုအဗၠာဲ၊ မိနော်ဂၠာဲဒၟံၚ်တၟာလအ်ရဟွံဆဵုဏီ၊ အဗၠာဲဘိုၚ်ဂၠာဲကဵုမိနော်ကီုဟာအဗၠာဲမိနော်ဂှ်ဟီုကဵုအဗၠာဲဂှ်ရ၊ နကဵုဓဝ်ဆာန်ဍူအဗၠာဲဂှ်တုဲ အဗၠာဲဂှ်ဂၠံက်ပ္တိတ်နၚ်သြန်အတာန်စှ်မွဲမနူထိုၚ်ပဠောအ်တုဲကဵုမိနော်ဗျုဇရာဂှ်တုဲ ဟီုတဴကဵုမိနော်ဂှ်တှ်ေ၊ မိနော်ကေတ်ဏာသြန်အဲဏံတုဲ သြန်မိနော်ဒ္တုံစှ်ေအာအကြာချောဲဂှ်လ္ပဆက်ဂၠာဲရ၊ တ္ၚဲလေဝ်ဂၠုလောန်အာတုဲစဴသ္ၚိဂွံရမိနော်၊ ဓဝါဲဂှ်မိနော်ဗျုဂှ်လေဝ်ကွာ်လုပ်အာကွာန်ကီုရ၊ အဗၠာဲဂှ်တိုန်အာဍုၚ်ကိစ္စဗၟိက်တုဲဒှ်ဟေၚ်ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကွာန်ဇကုပၠန်ရ၊ အခိၚ်စိုပ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲတၞုၚ်ကွာန်ဂှ်ပၠန်တှ်ေ အဗၠာဲဂှ်ဂွံဆဵုကေတ်မိနော်ဗျုဂှ်ဂၠာဲဒၟံၚ်မသြန်အကြာချောဲဂှ်ပၠန်ရ၊ အဗၠာဲဂှ်စှ်ေအာတုဲသၟာန်တဴရ၊ မိနော်သြန်ဒ္တုံအာပၠန်ရဟာမိနော်၊ မိနော်ဗျုဂှ်ယာတိုန်က္ဍိုပ်တုဲ အဵုအဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ်ဏံပၠန်ရဟာ သြန်မိနော်ဟွံဒ္တုံအာပုဟ်အဗၠာဲ၊ နဲဏံဂှ် ဒှ်နဲကဲမိနော်ဂၠာဲသြန်မွဲနဲခိုဟ်အိုတ်ရဏောၚ်အဗၠာဲ၊ အလန်ဏံတှ်ေအဗၠာဲလ္ပကဵုသြန်ကဵုမိနော်ဏံရဏး၊ မိနော်ဗျုဂှ်ဟီုတဴသာ်ဏံတုဲ ထပၠိုတ်ပၟတ်ဗက်ဂှ်ကွာ်လုပ်အာကွာန်ရ၊ မိနော်ဗျုဂှ်ထောံလဝ်အဗၠာဲဂှ်မွဲဓဝ်မတ်ဂၠုမံၚ်ဒၞာဲဂှ်ရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်ဟီုလဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (နဲကဲကၠောန်ကမၠောန်ဂၠာဲသြန်ဟီုဂှ် နဲညးကဵုညးနွံမံၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ဆဂး နဲလဵုလေဝ်ကၠောန်တုဲတှ်ေ လ္ပကဵုဗၠေတ်သၞောဝ်ဍုၚ်ညိဏး) ။

(၁၃) ကောန်ဗ္ဂဲဒှ်ရဲကဵုကၠ

ပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးမွဲကွာန်ဂှ်နွံကြပ်မံၚ်ကဵုဂြိုပ်ကီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိအိန်ထံၚ်မွဲအိန်ထံၚ်ဂှ်လေဝ် ညးတံလွဳလဝ်ကောန်ဗ္ဂဲနွံတုဲ ကောန်ဗ္ဂဲတံဂှ်လေဝ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဆာန်လာန်ဍိုန်ၜိုတ်သာယာတဴဗွဲမလောန်ရ၊ ကောန်ဗ္ဂဲမွဲဂှ်လေဝ်ညးတေံအာဝေၚ်ဂၠာန်အာဂၠာန်ကၠုၚ်မံၚ်တုဲ လုပ်အာဌာန်ဂြိုပ်တေံဂှ်ဟေၚ်ညးတေံဂၠာဲဂၠံၚ်စဴသ္ၚိဟွံဒးရ၊ ကောန်ဗ္ဂဲဂှ်လေဝ်ကွာ်အာပေၚ်ပြးသိုက်သိုက်တုဲသွက်သ္ဂောံဆဵုဂၠံၚ်ဍာန်စဴသ္ၚိတုဲ ဓဝါဲဂှ်ဂွံဆဵုကေတ်ကၠဗျုစိုတ်ခိုဟ်မွဲကီုရ၊ ဟေကောန်ဗ္ဂဲ မုပမံၚ်ရောပ္ဍဲကဵုဂြိုပ်ဏံဂှ်ရောအန္တရာဲဂၠိုၚ်မံၚ်ဏောၚ်တီဟာ၊ ယဝ်ရစဴသ္ၚိဟွံဒးတှ်ေကၠုၚ်မံၚ်ကရောံအဲဏံညိကောန်ဗ္ဂဲ၊ ကၠဗျုစိုတ်ခိုဟ်ဂှ်ဟီုကဵုကောန်ဗ္ဂဲကလိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ်ရ၊ ကောန်ဗ္ဂဲဂှ်လေဝ် ဇကုဂၠံၚ်ပိုတ်ဒၟံၚ်တုဲဒးဖျေံစိုတ်အာမံၚ်ကရောံယာဲကၠးဖျုစိုတ်ခိုဟ်ဂှ်တုဲ ဇၞော်ဂေါတ်တိုန်ကၠုၚ်မွဲစွံမွဲကရောံဂကောံကောန်ကၠတံအိုတ်ရ၊ ခြာဟွံလအ်ဟေၚ် ကောန်ဗ္ဂဲဂှ်လေဝ်ဒှ်ကၠုၚ်သ္ကံရဲကဵုကောန်ကၠတံဂှ်တုဲ အာကၠုၚ်ဂၠာဲစစၞလေဝ်မွဲစွံကဵုကောန်ကၠတံရ၊ အခိၚ်လအ်လအာကဵုသၞာံတုဲ နူစကဵုကောန်ဗ္ဂဲဍိုန်ၜိုတ်ဆာန်လာန်ဂှ်ဒှ်ကၠုၚ်ဗ္ဂဲဂြိုပ်မွဲရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ပိုဲမၞိဟ်တံဏံလေဝ်ပြံၚ်သၠာဲအာအတိုၚ်သဘာဝအတိုၚ်မၚ်မွဲလွဳပရာကီုရ) ။

(၁၄) ကောန်သၟာဗ္ၚၜါကဵုအပါ

နွံကာလမွဲတ္ၚဲတေံဂှ် နွံတဴဂကောံအိန်ထံၚ်ကောကဵုဒေံညးၜါသၟာဝါဗ္ၚဂှ် အပါးတေံစုတိချိုတ်အာတုဲ ကောကဵုဒေံညးၜါတိတ်အာဂွးကေတ်ထဝ်သြန်ပ္ဍဲကဵုကၠအ်တဵုလွဳလဝ်သၞေဝ်ကေဝ်တေံရ၊ အပါညးတေံဗ္ကန်လဝ်ကၠာဟွံဂွံချိုတ်ဏီဂှ်တှ်ေ အပါညးတေံအာတိုပ်စွံလဝ်ထဝ်သြန်ပ္ဍဲကဵုကၠအ်တေံကီုရ၊ ကောကဵုဒေံညးၜါစိုပ်အာပ္ဍဲကဵုကၠအ်သၞေဝ်တေံဂှ်တုဲ ဟေဒေံ ဒေံဂွးဒၞာဲဏံဏး အဲကောန်အာဂွးတေံလပါ်တေဴ၊ ညးၜါကောကဵုဒေံဂှ်လေဝ် ဂစာန်ဂွးဂၠာဲတဴထဝ်သြန်ဗီုအပါညးတေံဗ္ကန်လဝ်ဂှ်ရ၊ ညးၜါကောကဵုဒေံဂှ်လေဝ် ခဲါဂွးထောံဇၞာပ်ဒၞာဲသ္ကဲကၠအ်အိုတ်ကီုလေဝ် ညးၜါကောကဵုဒေံဂှ်ဟွံဂွံဆဵုကေတ်ထဝ်သြန်အပါညးတေံတိုပ်စွံလဝ်ဂှ်ရ၊ ရံၚ်ကေတ်တိကောကဵုဒေံညးၜါခဲါလဝ်တံဂှ်လေဝ် နူသၟဝ်ဒှ်လ္တူ နူလ္တူဒှ်သၟဝ်အတိုၚ်မွဲကၠအ်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ သၞေဝ်ကေတ်တၞံသတ်ဆုသတ်ဒုန်နာနာနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲကဵုကၠအ်ဂှ်လေဝ် ဂွံဝါဲတိတၟိဂံက်ခိုဟ်ကွေံတုဲ ကျေဝ်တိုန်သက်ဟီုဟွံမွယ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ ညးၜါကောကဵုဒေံဂှ်ဂွံဆဵုကေတ်သၞေဝ်ကေဝ်တၞံဆုသတ်ဆုသတ်ဒုန်တံကျေဝ်တိုန်သတ်ကဴတိုန်တုဲ ဂွံၜှ်သွံရာန်တဴၚုဟ်မးခိုဟ်တဴတုဲ ဂွံပကောန်ကေတ်ထဝ်သြန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ ညးၜါကောကဵုဒေံဂွံတီကေတ်ကၠးကၠးဂှ်တှ်ေ အဵု ပိုန်ဒြပ်ထဝ်သြန်အပါပိုဲတိုပ်စွံလဝ်ဂှ် ဗွဲတၟေၚ်ဒှ်မံၚ်ဗီုဏံဏောၚ်သွံ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (မၞိဟ်တ္ၚအ်ကဵုကမၠောန်ဆာန်ကမၠောန်ကၠောန်ကမၠောန်တံဂှ်ဟေၚ် ဂွံကၠုၚ်ထဝ်သြန်ဗွဲမဂၠိုၚ်မာန်ရ၊ ဆဂး ကၠောန်ကမၠောန်လေဝ်ကၠောန်ကဵုဒးညိဏးကောန်ဂကူတံ၊ ယဝ်ကၠောန်ကမၠောန်ဟွံဒးမ္ဂးတှ်ေ တ္ၚအ်ကဵုကမၠောန်ပွိုၚ်စှ်သၞာံလေဝ် ဘဝဂှ်နွံဒၟံၚ်ဒၞာံတြေံဂှ်ရ) ။

(၁၅) နှၚ်ထောၚ်ထောၚ်

နွံကာမွဲတ္ၚဲတေံဂှ်တှ်ေ မၚ်ဗၠာဲမွဲဂှ် ညးတေံဒးအာတုက်ကေတ်ဍာ်သွက်သ္ဂောံသုၚ်စောဲပ္ဍဲသ္ၚိအရာကေၚ်ကာနာလၟိုန်လၟိုန်တ္ၚဲရ၊ ဆဂးဂှ်တှ်ေ နှၚ်မွဲမဂှ်ထောၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ၜိုန်တုက်နၚ်ဍာ်ကၠာအိုတ်ပေၚ်မံၚ်ကီုလေဝ် အခိုၚ်စိုပ်သ္ၚိဂှ်တှ်ေ နှၚ်မွဲလပါ်ဂှ်ပေၚ်ဒၟံၚ်တုဲ မွဲလပါ်ဏံဂှ်တှ်ေဍာ်ဟွံပေၚ်တုဲသှ်ေဒၟံက်ကွက်နှၚ်တွဵုတွဵုရ၊ ပ္ဍဲကဵုမွဲတ္ၚဲဂှ် နှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ဂှ်လေဝ်ညးတေံစိုတ်ဟွံမိပ်ဟိုတ်နူထောၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ညံၚ်ရဴကၠောန်ကမၠောန်ဟွံဍိုက်ပေၚ်ကဵုတၠသ္ၚိဇကုရ၊ လပါ်နှၚ်ဟွံထောၚ်မွဲလပါ်ဂှ်တှ်ေညးတေံစိုတ်မိပ်ဒၟံၚ်၊ အဃောဂှ်ဟေၚ်နှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ဂှ်လေဝ်လုပ်အာကဵုတၠသ္ၚိဇကုတုဲဟီုတဴသာ်ဝွံကီုရ၊ ယွံလေဝ်နာဲသ္ၚိ အဲဏံစိုတ်ဟွံခိုဟ်စကွေံကွေံရ၊ လောန်ကၠုၚ်မွဲၜါဂိတုဏံဂှ် ပ္ဍဲနှၚ်အဲၜိုန်ရတုက်စုတ်ဍာ်ပေၚ်မံၚ်ကီုလေဝ် အခိၚ်စိုပ်သ္ၚိဂှ်တှ်ေ ဍာ်ပ္ဍဲနှၚ်သှ်ေဒၟံၚ်ကွက်ဂှ်တုဲ အဲစိုတ်ဟွံမိပ်ကီုရ၊ အေအခိၚ်ကာလဂှ်တှ်ေ တၠသ္ၚိဂှ်ဟီုကဵုနှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ရဴသာ်ဝွံရ၊ ကၠုၚ်အဏံကၠုၚ်အဏံညိနှၚ်ထောၚ်ထောၚ်၊ တေတေံဗှ်ေကျောဝ်ရံၚ်စမ် သ္ကဲဍာန်လပါ်အဲဂၠေၚ်နၚ်ဍာ်နှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ဗှ်ေဆဵုသေၚ်ပ္ကဴဂမၠိုၚ်ဍိုပ်ဍဴရာၚ်ဆာဲကျေဝ်ဂေါဝ်ဒၟံၚ်သ္ကဲဍာန်ရံၚ်စလုပ်မတ်ၜါကွေံကွေံရ၊ တၠသ္ၚိဂှ်ဟီုကဵုနှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ဂှ်ရ၊ ဇေတ်ဇေတ်တေံဂှ်တှ်ေ အဲဏံရဒးတၚ်ဂုဏ်ကဵုနှၚ်ထောၚ်ထောၚ်ဂွံကဵုဍာ်ကဵုတၞံပ္ကဴနွံမံၚ်သ္ကဲဂၠံၚ်ဂှ်ဏောၚ်တီမံၚ်ဟာ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ပရေံဗၠေတ်ပိုဲဏံဂှ်ဒှ်ဖဵုခိုဟ်သွက်ညးတၞဟ်လေဝ်နွံ၊ ဗၠေတ်ဒးညးတၞဟ်တံဂှ်ပၠန်လေဝ် ဟွံဒှ်ဖဵုသွက်လေဝ်ဒှ်မာန်မံၚ်ရ၊) ။

(၁၆) သေဋ္ဌဳကဵုထဝ်ကလောံ

သေဋ္ဌဳနွံမွဲတၠဂှ် ဇၟာပ်ဇၟာပ်သဝ်တ္ၚဲကၠာတ္ၚဲဟွံပၠိုတ်ဂှ်တှ်ေ ညးတေံလုပ်အာလက္ကရဴသ္ၚိတေံတုဲ သေဋ္ဌဳဂှ်အာခါဲဗဵုကျောဝ်ပ္ဍဲကတိုၚ်သၟဝ်တမ်ဆုဂှ်လၟေၚ်လၟေၚ်တ္ၚဲသဝ်ကီုရ၊ နွံမွဲတ္ၚဲဂှ်ပၠန်တှ်ေ ကောန်ဍိက်ပ္ဍဲသ္ၚိသေဋ္ဌဳဂှ်လေဝ်သံသယတုဲကၠတ်ကျောဝ်ဆဵုကေတ်သေဋ္ဌဳဗျုဏံညးတေံအာတိုပ်လဝ်ထဝ်ကလောံသၟဝ်တမ်ဆုဂှ်ဏောၚ်သွံ၊ ခြာဟွံလအ်ဟေၚ်ထဝ်ကလောံဂှ်လေဝ်ကောန်ဍိက်ပ္ဍဲသ္ၚိသေဋ္ဌဳဂှ်ကၠတ်ခါဲဂၠံက်ကေတ်ဏာတုဲကၠေံအာသီုထဝ်သီုကောန်ဍိက်ဂှ်ရ၊ ဆဂးဂှ် ပ္ဍဲကတိုၚ်တိုပ်စွံလဝ်ထဝ်ကလောံဂှ် ကောန်ဍိက်သေဋ္ဌဳထပ်စုတ်လဝ်မတၟံသ္ပစၞးထဝ်ကလောံဂှ်ရ၊ ကောန်ဍိက်ဂှ်သီုချူစွံလဝ်လိက်မွဲတၞးသၟဝ်တမ်ဆုဂှ်တှ်ေ ၊ ယွံလေဝ်သေဋ္ဌဳ ထဝ်ကလောံသေဋ္ဌဳၜိုန်နွံမံၚ်ကီုလေဝ်သေဋ္ဌဳဟွံသုၚ်ေစောဲစကာမံၚ်ရတှ်ေ အေတၟံကလောံဏံလေဝ်စွံလဝ်စိုတ်သ္ပစၞးထဝ်ကလောံတှ်ေတုဲရ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ် (ကပေါတ်နွံကဵုၚုဟ်မးပ္ဍဲပိုဲဏံဂှ် ယဝ်ဟွံသုၚ်စောဲစကာဗဂဵုလဟဵုမ္ဂးတှ်ေ မုဟွံဒှ်ကၠုၚ်ဖဵုမွဲသာ်တုဲ ညံၚ်ရဴတၟံကလောံနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲကတိုၚ်ဂှ်ကီုရ၊) ။

(၁၇) စာၚ်ထေၚ်ဇၞော်ကဵုဘဝဇကု

နွံကာမွဲတ္ၚဲပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးမွဲကွာန်ဂှ်တှ်ေ စာၚ်ကၟက်နွံမံၚ်မွဲတုဲ ရမျှာၚ်ဂြဴညးတေံလေဝ်သက်ဟီုဟွံမွယ်ရ၊ ယဝ်ညးတေံဂြဴတိုန်ဗက်ဂှ်တှ်ေ သ္ၚိအလုံမွဲကွာန်မၞိဟ်အလုံမွဲကွာန်ဂှ်လေဝ်မိၚ်ကေတ်ရမျှာၚ်ဂြဴညးတေံအိုတ်တးကီုရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ပ္ဍဲကဵုမွဲဗ္တံဂှ်ပၠန်လေဝ် စာၚ်ကၟက်ရမျှာၚ်ခိုဟ်ဏံညးတေံဒှ်အာယဲကအ်ဂိတုဲ ညးတေံဂြဴဟွံမာန်ထေၚ်ကေတ်သာ်တုဲတှ်ေ ညးတေံဟီုကဵုဂၠဴကၟက်နွံမံၚ်ဗ္ဒါဲဗ္ဒါဲပ္ဍဲခရိုၚ်သ္ၚိဂှ်တုဲ ယွံလေဝ်သဟာဲဂၠဴ ဗ္တံဏံအဲဂြဴဟွံမာန်ရ၊ ယဝ်ရအဲဂြဴဟွံမာန်မ္ဂးတှ်ေ သၟိၚ်တ္ၚဲဟွံတိုန်မံက်ကၠုၚ်ရ၊ စာၚ်ကၟက်ဂှ်ထေၚ်ကေတ်သာ်ဂှ်ရ၊ ဓဝါဲဂှ်ဂၠဴကၟက်ဂွံမိၚ်ကေတ်စာၚ်ကၟက်ဂှ်ဟီုတဴသာ်ဂှ်တုဲတှ်ေ ဂၠဴဂှ်ဂြိုၚ်ထတ်ထတ်ရ၊ ဂၠဴကၟက်ဂှ်ကလေၚ်ဟီုကဵုစာၚ်ကၟက်ဂှ်ပၠန်တှ်ေ၊ မှတှ်ေရောသဟာဲစာၚ် ၜိုန်ရသဟာဲစာၚ်ဟွံဂြဴကီုလေဝ် သဘာဝသၟိၚ်တ္ၚဲဟီုဂှ်တှ်ေတိုန်ဒၟံၚ်အတိုၚ်သဘာဝသၟိၚ်တ္ၚဲရဏောၚ်၊ ယဝ်ရသဟာဲစာၚ်ဟွံပတေဟ်မ္ဂးတှ်ေ ဗ္တံဏံသဟာဲစာၚ်လ္ပဂြဴစမ်ညိတုဲ ဂွံတီတ္ၚဲတေံမံက်တိုန်ဟာဟွံတိုန်ဟာဂွံတီ၊ စာၚ်ကၟက်ဂှ်လေဝ်နကဵုစိုတ်ထေၚ်ဇၞော်ကဵုဘဝဇကုရမျှာၚ်ဇကုတုဲ စာၚ်ဂှ်ညးတေံဟွံဂြဴရ၊ ခြာဟွံလအ်တှ်ေသၟိၚ်တ္ၚဲတေံမံက်တိုန်အတိုၚ်ပကတိလၟေၚ်လၟေၚ်တ္ၚဲဂှ်ပၠန်။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗ္တောန်ဟီုလဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ (ဇၟာပ်ဇၟာပ်မၞိဟ်ၚုဟ်မးညးကဵုညးနွံမံၚ်ဖအိုတ်တုဲ ပိုဲတံလ္ပတော်လဝ်အဲစောန်အိုတ်အဲလေပ်အိုတ်တွဵုညိအဴ၊ တ္ၚဲဏံၜိုန်ရပိုဲဏံဟွံမွယ်အာကီုလေဝ် မၞိဟ်ဒးကၠောန်စၞးပိုဲတံဂှ်မံက်တိုန်ကၠုၚ်မာန်အတိုၚ်သဘာဝဍေံမာန်ရ၊) ။

(၁၈) လောဘဂၠိုၚ်ဂွံစအောန်

နွံကာလမွဲတ္ၚဲတေံတြုံကဵုဗြဴညးၜါဝါတ်သက်ဟီုဟွံမွယ်တုဲ သ္ၚိဂွံမံၚ်ဇူဒီုတံဂှ်လေဝ် နကဵုတၞးတၞံတာထာၚ်တာတံကၠောန်ကေတ်သ္ပကၟဳတုဲဂွံဒှ်ကၠုၚ်ကောန်တာဲခေါဲခေါဲမွဲမပ္ဍဲသၟတ်တၞံတာဇိုၚ်ဇိုၚ်ပြၚ်ၜဳဂှ်ကီုရ၊ တြုံကဵုဗြဴညးၜါဂွံဂယျိုၚ်အာလမျီုလၟေၚ်တ္ၚဲဟီုဂှ်တှ်ေ နဒဒှ်ဂၠာဲရပ်ဖျေံဇာပီုကတုဲမှဂွံဂမျီုအာလမျီုကီုရ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲဂှ် တြုံတၠသ္ၚိမဂဳဂှ်ရပ်ဂွံဇာမွဲဂၠးတုဲစှ်ေအာဇိုၚ်ကြုၚ်တၞုၚ်တၟံဂှ်တုဲဖျေံဇာပီုကာရ၊ တ္ၚဲဂှ်ကမွဲလေဝ်ဟွံဂွံတုဲအိုတ်ကၞောတ်ဇာဂှ်ဟေၚ်ကထတ်မွဲဍောတ်ခက်တိုန်ဇာသၟာတမ္ၚာဂှ်ရ၊ ကဂှ်ဒှ်ဒၟံၚ်ကထဝ်ဟီုအရေဝ်ဂွံမံၚ်တုဲ ဟီုတဴကဵုမၚ်ဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ်ဂှ်ရဴသာ်ဝွံရ၊ ယဝ်လေဝ်မၚ်ဗၠာဲ လ္ပရပ်ဂစိုတ်အဲညိ၊ အဲကဏံဂှ် ဒှ်ကဓမ္မတာမွဲဟွံသေၚ်တုဲ ဒှ်တဴကဒေဝတဴမွဲတုဲ ဗၠးထောံအဲ လ္ပဂစိုတ်ကေတ်ရပ်အဲညိ၊ ဓဝါဲဂှ် မၚ်ဗၠာဲဒိုက်ဂတ်စိုတ်ခိုဟ်ဂှ် ဆာန်ဍူနွံမေတ္တာလ္တူကထဝ်ဂှ်တုဲ ဗွဲမပြဟ်ဗလးဖျေံဏာပ္ဍဲဍာ်ၜဳဂှ်ရ၊ ဓဝါဲဂှ် ကမွဲဟွံပါကၠုၚ်ပ္ဍဲဗါမၚ်ဗၠာဲဂှ် စဴစိုပ်ကၠုၚ်ကောန်တာဲသၟဝ်တမ်တၞံတာသမ္ဘာညးတေံရ၊ သမ္ဘာညးတေံတီဒဒှ်ရကမွဲဟဂွံသွက်ဂွံသ္ပပြဘိုက်ဗဂါပ်ဂှ်တုဲ ဒေါန်လက်ပေၚ်ပြးတဴရ၊ အဃောဂှ် မၚ်ဗၠာဲလဴဗ္စပရောကထဝ်ညးတေံဗလးထောံဂှ်တုဲ မဂဳဂှ်ပဵုတုဲထေဲရ၊ မဂဳဂှ်ကသပ်တိတ်တုဲ ဟီုကဵုတြုံညးတေံသာ်ဝွံရ၊ ဟေ−လဓဳ လဓဳအာကဵုကထဝ်ဗလးလဝ်ဂှ်တုဲ အာအာတ်ကောန်တာဲခိုဟ်ခိုဟ်မွဲမ တုဲတှ်ေ နွံကဵုကပေါတ်ကြိယာ စၞစနာနာဂှ်ညိ။

ဓဝါဲဂှ် မၚ်ဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ် ကျဗြဴညးတေံတုဲ မၚ်ဗၠာဲဂှ် ဒးတိတ်အာၜဳဒၞာဲညးတေံဗလးလဝ်ကဂှ်ရ၊ ဟွံလအ် စိုပ်ကၠုၚ်ဒၞာဲဗလးကထဝ်ဂှ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲကော်ဟီုရဴသာ်ဝွံရ၊ ယွံလေဝ်ကထဝ် ပိလ္တုန်ရ၊ ကဂှ်မံက်ထ္ၜးရုပ်တုဲ သၟာန်တိုန်မၚ်ဗၠာဲဂှ်ရ၊ မုမၚ်ဗၠာဲမၞုံဗၟိက်တုဲ ကၠုၚ်စိုပ်ဒၞာဲအဲဏံဂှ်ရော၊ အဵု ယွံလေဝ်ကထဝ် အဲဂှ်မုဗၟိက်ဟွံမွယ်ကီုရ၊ ဆဂး မဂဳအဲနွံမံၚ်သၟဝ်တမ်တၞံတာတေံဂှ် ညးတေံမိက်သ္ဂောံဂွံကောန်တာဲခိုဟ်ဟ်မွဲမ သီုကဵုကပေါတ်ကြိယာနာနာသာ် သီုကဵုဇွောံစုၚ်ဇဳတုဲ အဲမကၠုၚ်အာတ်ကထဝ်လၟုဟ်ဏံရ၊ ဓဝါဲဂှ် ကထဝ်ဟီုကဵုမၚ်ဗၠာဲဂှ်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲစဴအာညိ−အတိုက်ဗြဴမၚ်ဗၠာဲမၞုံဗၟိက်ဂှ် ဍိုက်ပေၚ်အာယျ၊ သာ်ဂှ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲကၠုၚ်ဒၞာဲသၟဝ်တၞံတာဂှ်ရ၊ နူသ္ၚောဲသ္ၚောဲ မၚ်ဗၠာဲဂွံဆဵုကေတ်ကောန်တာဲခိုဟ်ဟ်မွဲမ သီုကဵုဗြဴသမ္ဘာညးတေံ မၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်မွဲညးတေံမ္ၚးသ္ၚိဏံရ၊ စိုပ်သ္ၚိဗက်ဂှ် ဗြဴညးတေံမိပ်အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်တုဲ ဟီုကဵုတြုံညးတေံသာ်ဝွံရ၊ အဲဟီုမံၚ်ဇကုရသေၚ်−ကဂှ် ဒှ်ကဒေဝတဴဏောၚ် လၟုဟ်ပိုဲဂွံကၠုၚ်သီုကောန်တာဲခိုဟ်ဟ် သီုဇွောံမကပေါတ်နာနာပေၚ်ပ္ဍဲကောန်တာဲရလဓဳ၊ ညးၜါတြုံကဵုဗြဴမိပ်တုဲ ကွာ်တိုန်အာလ္တူတာဲဂှ်ရ။

လောန်အာၜိုတ်ၜါပိဂိတုဗက်ဂှ် ဗြဴမၚ်ဗၠာဲဂှ် ညးတေံစိုတ်ဒှ် ညံၚ်ကဵုကောန်တာဲခိုဟ်ဟ် ညးတေံမံၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညံၚ်ကဵုဍောတ်အာကီုတုဲ ဓဝါဲဂှ် ကောန်တြုံညးတေံတုဲ ဟီုတဴသာ်ဏံပၠန်ရ၊ ယွံလေဝ်လဓဳပိုဲ ကောန်တာဲပိုဲမံၚ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် ညံၚ်ကဵုဍောတ်အာယျဏောၚ်၊ လဓဳအာအာတ်ကထဝ်မွဲဝါပၠန်ညိ− အဲမၞုံဗၟိက်သ္ၚိတိုက်ပိထပ်ခိုဟ်ဟ် သီုကဵုကောန်ဍိက် သီုကဵုကၠအ်ပ္ကဴဥဒျန်တၟေၚ်ၚ် သီုဗဒှ်ကဵုကွာန်မွဲဍောတ်တုဲ ကွာန်ဏံအဲဒှ်သေဋ္ဌဳဇၞော်အိုတ် ၊ သာ်ဏံ လဓဳအာအာတ်ကထဝ်ဂှ်ပၠန်ညိ၊ မၚ်ဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ်ဂွံမိၚ်ကေတ်အရေဝ်ဗြဴဇကုတုဲ ဟီုတိုန်သာ်ဝွံရ၊ ယွံလေဝ်မဂဳအဲ အခိၚ်တေံ ပိုဲညးၜါမံၚ်ဒၟံၚ်သၟဝ်တၞံတာတုဲ ဟွံလအ်အာအာတ်ကတုဲ ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ကောန်တာဲခိုဟ်ဟ်မွဲမ နွံသီုဇွောံမဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်ဂှ် မဂဳဟွံပေၚ်စိုတ်ဏီဟာ၊ လၟုဟ်မဂဳကဵုအဲအာအာတ်သာ်ဏံဂှ် ဟွံခိုဟ်ဟာဟွံတီ၊ ဓဝါဲဂှ် မဂဳဒှ်ဒေါသ ဟီုကဵုတၠသ္ၚိညးတေံပၠန်ရ၊ ဟေလဓဳ ကဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ကထဝ်ကဒေဝတဴဏောၚ် မုပိုဲအာတ်တ်တှ်ေ ညးဒးကဵုဟေၚ်ရ၊ ဇကုညံၚ်ဂွံဒှ်အာအာတ်ဂှ် ဗွဲမပြဟ်တိတ်အာအာတ်ညိ၊ မၚ်ဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ်ဂှ် ကျလွဵုဗြဴဇကုတုဲ ဒးတိတ်အာအာတ်ကထဝ်ဂှ်ပၠန်ရ။

လဝါဲဂှ် မၚ်ဗၠာဲစိုပ်အာတၞုၚ်ၜဳဒၞာဲကထဝ်ဂှ်တုဲ ရဴဝွံ ကော်ဟီုတဴသာ်ဝွံပၠန်ရ၊ ယွံလေဝ်ကထဝ် ပိလ္တုန်ကောန်တဴရ၊ ကထဝ်မံက်တိုန်တုဲ သၟာန်မၚ်ဗၠာဲဂှ်ရ၊ ယွံလေဝ်မၚ်ဗၠာဲ မုဗမိက်နွံတုဲ ကၠုၚ်စိုပ်ပၠန်ရ၊ အဵု အဲဂှ် မုဗၟိက်ဟွံမွယ်ရ၊ ဗြဴအဲတေံဂှ် ဍေံမိက်သ္ဂောံဂွံသ္ၚိတိုက်ပိထဝ်မွဲမကီု သီုကဵုကောန်ဍိက်ကမၠောန်နာနာကီု တုဲတှ်ေ ညံၚ်ဂွံဒှ်ကွာန်မွဲဍောတ်ဂှ်ဍေံမၞုံဗၟိက်တုဲ ကွာန်ဂှ် သေဋ္ဌဳဇၞော်အိုတ်ဗြဴအဲမိက်ဂွံဒှ်နွံရကထဝ်၊ ဓဝါဲဂှ် ကထဝ်ဟီုကဵုမၚ်ဗၠာဲဂှ်ရ၊ သာ်ဂှ်တှ်ေ မၚ်ဗၠာဲစဴအာညိ၊ မၚ်ဗၠာဲစဴကၠုၚ်တုဲ နူသ္ၚောဲသ္ၚောဲဂှ် ဆဵုကေတ်ကွာန်ရးမွဲတုဲ ပ္ဍဲကွာန်ဂှ် သ္ၚိဗြဴညးတေံလောဲအိုတ်တုဲ သ္ၚိတိုက်ပိထပ်ဂွံပိုၚ်ရ၊ စိုပ်ကၠုၚ်သ္ၚိတုဲ ဗြဴညးတေံဟီုကဵုညးတေံသာ်ဝွံရ၊ အဲဟီုမံၚ်ကဵုဇကုရသေၚ်ဟာ ကထဝ်ဂှ် ဒှ်ကဒေဝတဴတုဲ မုကေတ်ကေတ်ဂှ် ဂွံမာန်ဖအိုတ်ဏောၚ်။

ဟွံလအ် လောန်အာၜိုတ်ၜါပိဂိတုပၠန်ဂှ် မဂဳဂှ်စိုတ်ဒှ်ပၠန်တုဲ မိက်ဂွံဒှ်ဨကရာတ် ကွာန်ရးဂှ် ဗဒှ်ဍုၚ်ဇၞော်မွဲ သာ်ဏံတုဲ ကေတ်ဟီုကဵုတြုံညးတေံပၠန်ရ၊ ဟေလဓဳပိုဲ လၟုဟ်အဲမိက်ဂွံဒှ်ဨကရာတ်ဗြဴ ဇကုဒှ်ဨကရာတ်တြုံတုဲ ကွာန်ရးဏံဂှ် ဗဒှ်ထောံဍုၚ်ဇၞော်မဟာညိ၊ ဗီုဏံ ဇကုအာအာတ်ကထဝ်ဂှ်ညိ၊ လဝဳညးတေံဂှ် ညှာစိုတ်ဗြဴ ကျမံၚ်ဗြဴတုဲ ဒးအာအာတ်ပၠန်ရ၊ ဟွံလအ်မၚ်ဗၠာဲအာစိုပ်ကထဝ်တေံဂှ်တုဲ သာ်ဝွံ ကောန်ဟီုတိုန်ပၠန်ရ၊ ယွံလေဝ်ကထဝ် ပိလ္တုန်ကာန်ကဂှ်ရ၊ ထဓါဲဂှ် ကထဝ်မံက်တိုန်တုဲ သၟာန်မၚ်ဗၠာဲဂှ်ပရောပရာရ၊ မုနွံဗၟိက်ရောမၚ်ဗၠာဲအလန်ဏံ၊ အဲဂှ်မုဟွံမွယ်ဗၟိက်ရကထဝ် ဗြဴအဲဍေံမိက်ဂွံဒှ်ဨကရာတ်ဗြဴတုဲ ဗဒှ်ကဵုဍုၚ်ဇၞော်ဇၞော်မွဲကီုရကထဝ်၊ ဓဝါဲဂှ်ကထဝ်ဟီုကဵုမၚ်ဗၠာဲဂှ်ပၠန်ရ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲစဴအာညိ အတေံဗီုဗၟိက်စိုတ်မဂဳမၚ်ဗၠာဲဂှ် ဍိုက်ပေၚ်အာယျ။

မၚ်ဗၠာဲစဴကၠုၚ်တုဲ နူသ္ၚောဲသ္ၚောဲဂှ် ဆဵုကေတ်ဍုၚ်ဇၞော်မွဲတုဲ နွံကဵုမၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် နွံသီုနန်ထဝ်ပြာသာဒ်တုဲ ဂွံဆဵုကေတ်ဗြဴဇကုမၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်မံၚ်ညးတေံရ၊ အဲဟီုမံၚ်ကဵုဇကုရဟသေၚ်ဟာ ဗီုဗၟိက်စိုတ်ဂှ်အာတ်ဂွံမံၚ်ဏောၚ်၊ မဂဳဂှ်မိပ်ဇြိပ်ကဵုတသိုက်လောဘညးတေံတုဲ နွံကာမွဲတ္ၚဲဂှ် ဨကရာတ်တှ်ေ တိတ်ဝေၚ်ကၠအ်ပ္ကဴဥဒျန်ရ၊ အခိၚ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဥတုဗြဴတုဲ အဃောမဂဳဨကရာတ်ဗြဴဂှ်အာဝေၚ်ကၠအ်ပ္ကဴဂှ် ဗြဴမဂူဖျေံရ၊ မဂဳဂှ်ဒှ်ဒေါသ မူဟိုတ်ဗြဴဂွံဂူအခိၚ်အဲဝေၚ်ဗဵုပ္ကဴဥဒျာန်ဏံရော၊ ဓဝါဲဂှ် ညးတေံဟီုကဵုတြုံညးတေံပၠန်ရ၊ ဟေလဓဳပိုဲ လဓဳအာဟီုကဵုကထဝ်ဂှ်ပၠန်ညိ၊ ဗြဴလ္ပကဵုဂူအခိၚ်အဲအာဝေၚ်ဗဵုကၠအ်ပ္ကဴဥဒျာန်ဂှ်ညိ၊ ဓဝါဲဂှ် မၚ်ဗၠာဲစိုတ်ခိုဟ်ကျလွဵုဗြဴညးတေံတုဲ အာကဵုကထဝ်တေံပၠန်ရ၊ ဟွံလအ်စိုပ်အာဒၞာဲကထဝ်တေံတုဲ သာ်ဝွံဟီုတိုန်ရ၊ ယွံလေဝ်ကထဝ်ပိလ္တုန်ကော်ရ၊ ကဂှ်မံက်တိုန်တုဲ သၟာန်တဴရ၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲ မုဗမိက်နွံတုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ပၠန်ရရော၊ အဵု အဲဂှ်မုဟွံမွယ်ဗၟိက်ရအဴ မဂဳအဲအတေံဂှ် ညးဟွံကဵုဗြဴဂူအခိၚ်ညးတေံတိတ်မ္ၚးအာဝေၚ်ကီုရအဴ၊ ဓဝါဲဂှ် ကထဝ်ဟီုကဵုမၚ်ဗၠာဲဂှ်ရ၊ သာ်ဂှ်တှ်ေ ဗီုတြေံတေံဂှ် ကလေၚ်မံၚ်ညိ၊ ဓဝါဲဂှ်မၚ်ဗၠာဲစဴကၠုၚ်တုဲ ဂွံဆဵုကေတ်ဗြဴညးတေံလရိုအ်ယာံမံၚ်သၟဝ်တၞံတာဂှ်ဗီုတြေံတေံပၠန်ရ။

( ပုံအာဂီုဏံဝွံ လဴထ္ၜးကဵုပိုဲကောန်ဂကူတံဟီုဂှ်တှ်ေ လောဘၜိုတ်ဂၠိုၚ်အာတုဲ လဆောဝ်ၜက်အာဗွဲသဘာဝနွံတုဲ အရာနွံပ္ဍဲတဲပိုဲလၟုဟ်ဏံဂှ်လေဝ် လီုလာ်စာ်ထောၚ်အာမာန်ဏောၚ် )

(၁၉) ဂဒအ်ဗြာတ်ၜါဒဒအ်

ပုံအာဂီု (ဂဒအ်ဗြာတ်ၜါဂဒအ်) မၚ်ဗၠာဲမွဲ ညးတေံမိက်ဂွံထပ်တဲကဵုကောန်ဝုတ်သေဌဳပ္ဍဲကွာန်ဂှ်တုဲ ညးတေံလေဝ်ထဝ်သြန်ဟၟဲပုဟ် ကသပ်ညးတေံတိတ်ကၠုၚ်မွဲဂှ်တှ်ေ နကဵုထဝ်သြန်အဲဟၟဲကီုလေဝ် နဲကဲပြယာဲတၞဟ်တၞဟ် ဒးနွံတွဵုရမွဲနဲ။

ဂွံမွဲၜါတ္ၚဲ မၚ်ဗၠာဲဂှ် ညးတေံတိတ်တရဴ သွက်သ္ဂောံဂၠာဲနဲကဲ အ္စာလဵုမြဟ်တုဲကွာ်တရဴရ၊ ဂွံမွဲဗဂါပ်ဂှ် ညးတေံဆဵုဒးကောန်တာဲမွဲမတုဲ ကွာ်လုပ်အာတ်သုၚ်ဍာ်ပ္ဍဲတာဲဂှ်ရ၊ စိုပ်တာဲတုဲ ဂွံဆဵုကေတ်မၞိဟ်ဗြဴဗျုဗျုနွံမွဲ၊ ညးၜါတက်ကျာသၟာန်သၟုက်ပရေၚ်ပရောညးသ္ကံတုဲ မၞိဟ်ဗြဴဗျုဗျုနွံပ္ဍဲတာဲဂှ်ဟီုတဴရ၊ အဲဏံရ−ဒှ်အ္စာကဵုနဲကဲပြယာဲ၊ မုအဗၠာဲနွံပၟိက်သာ်လဵုဂှ် လဴနၚ်ညိ၊ မၚ်ဗၠာဲဂှ်လေဝ် ဟွံကၟာတ်ဓလုက်တုဲ လဴဗ္စဗီုဇကုနွံပၟိက်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံ မၞိဟ်ဗြဴဗျုဗျုဟီုတဴသာ်ဝွံရ၊ ဟေ အဗၠာဲ ခရိတ်ဓုပ်အ္စာအဲ ဂွံကၠောန်ကဵုဗှ်ေပေၚ်ပၟိက်စိုတ်ဂှ် ဒးကေတ်နၚ်”ဗြာတ်မွဲနှိၚ်တိတ်ကၠုၚ်ၜါဂဒအ်” ဂှ်မှ ဂွံကၠောန်ဂွံ၊ သာ်ဝွံ အဗၠာဲဂှ်မိၚ်တုဲ တိတ်အာဂၠာဲဂဒအ်ဗြာတ်ၜါဂဒအ်ဂှ်။

မၚ်ဗၠာဲဂှ် ညးတေံဂၠာဲမံၚ်ဂဒအ်ဗြာတ်ၜါဂဒအ်ဂှ် ပေၚ်မွဲၜါဂိတုယျလေဝ်ဂှ် ဟွံဂွံဆဵုဏီတုဲ ညးတေံကသပ်အိုတ်၊ ကူချပ်ဂွံအာ ဇိုၚ်ဒဵုဂြိုပ်ဇၞော်တေံဂှ် ညးတေံၚးစံၚ်ဂူတုဲ တဵုကေတ်တၞံဗြာတ်ကေတ်ကေတ် သွက်သ္ဂောံဂွံ တၞံဗြာတ်မွဲနှိၚ်တိတ်ကၠုၚ်ၜါဂဒအ်ဂှ်ရ၊ ၜိုန်ရညးတေံစံၚ်ဂူတဵုကေတ်တၞံဗြာတ်ကီုလေဝ် တၞံဗြာတ်မွဲနှိၚ်ၜါဂဒအ်ဂှ် ဟွံဆဵုဟွံဟၟဲရ၊ နူဂှ်မွဲကဆံၚ် ဇိုၚ်ဇိုၚ်ဒဵုဇၞော်ဂှ် အလုံပန်ဒိုဟ် ညးတေံဗာ်ထောံဂူ တဵုကေတ်တၞံဗြာတ်ဖအိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် ဂဒအ်ဗြာတ်ၜါဂဒအ်ဂှ် ညးတေံဟွံဆဵုပၠန်၊ ဆဂး ဟိုတ်နူညးတေံတဵုလဝ်တၞံဗြာတ်ပူဂေတ်ဒဵုဂှ်တုဲ သတ်ဗြာတ်ကြံၚ်ဍုဟ်ၜတ်လေဝ် ညးတေံဂွံသွံရာန်ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ဓဝါဲဂှ် ညးတေံဂွံကၠုၚ်လှုဲၜိုတ်ထေက်ကြိုက်ရ။

လောန်ကၠုၚ်ၜိုတ်ထပှ်သၞာံဟေၚ် နူညးတေံဒှ်မၞိဟ်လၞုဟ်လၞုဟ်မွဲ ဒှ်မၞိဟ်ထဝ်သြန်ဟၟဲဂှ် တ္ၚဲဏံ ညးတေံဒှ်အာသေဌဳဗြာတ်ပ္ဍဲကွာန်ဂှ်တုဲ ညးတေံအာအာတ်ကေတ်ကောန်ဝုတ်သေဌဳ သွက်သ္ဂောံသ္ပမ္ၚဵုထပ်တဲရ၊ စနူဂှ်တုဲ ဗီုညးတေံနွံပၟိက် မိက်သ္ဂောံဂွံကောန်ဝုတ်သေဌဳသ္ပသမ္ဘာဂှ် ဂွံကၠုၚ်အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ညးတေံရ၊ အုပ်နိဂီု ။

ပုံအာဂီုဏံဝွံ ဗတောန်လဴကဵုပိုဲကောန်ဂကူတအ်ခိုဟ်မွဲဟီုဂှ်တှ်ေ− (၁) ပူဂဵုလဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ရဝိရဳယနွံဏောၚ်တှ်ေ တိုၚ်ပ္ကဴဇကုနွံပၟိက်ဂှ် စိုပ်မာန်ဟေၚ်ရ။ (၂) ပူဂဵုလဵုမွဲဟွံဟီု ယဝ်ရဟွံလၞုဟ် တိက်တ္ၚဲဟွံစူဏောၚ်တှ်ေ တ္ၚအ်ပ္ဍဲအရာကမၠောန်ဇကု၊ ဗဂဵုလဟဵုပ္ဍဲအရာကမၠောန်ဇကုတွဵုတွဵုမာန်ဂှ် ဟွံလအ် ဒှ်ကၠုၚ်သေဌဳ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုစၞစအာဟာရမာန်ဏောၚ်။

(၁၉) က္ၜိုၚ်သတိအောန်

နွံကာလမွဲတ္ၚဲဂှ်

နိဿဲ

• https://www.parentsone.com/8-witan-esop-for-kids/

• http://xn--o3cdb3hi.codingbasic.com/category/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99/