ရာမညဓမ္မာစရိယ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
တဆိပ်ကြာ-ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ

လိက်ဒုင်အစဳအရင် ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ် သဘင်သြန်ရတ်[၁][ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

လိက်ဒုင်စဳအစဳအရေင် ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ်

လိက်ဝင်စၟတ်သမ္တဳသဘင်သြန်ရတ်၊

ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ

လၟေၚ် ကေုာံ အာယုက်တာလျိုၚ် ဥက္ကဌ၊ ဟိတဓရ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

အာယုက်တာလျိုၚ်ဥက္ကဌ[၂][ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  • ၁၃၃၄ - ၁၃၆၅ ဘဒ္ဒန္တဝိသုဒ္ဓ
  • ၁၃၆၅ - ၁၃၆၇ ဘဒ္ဒန္တ ပုပ္ဖရမ္မ
  • ၁၃၆၇ - ၁၃၇၀ ဘဒ္ဒန္တ ဣန္ဒက
  • ၁၃၇၀ - ၁၃၈၁ ဘဒ္ဒန္တ ဥတ္တရ
  • ၁၃၈၁ - (စဵုလၟုဟ်) ဘဒ္ဒန္တ ဝဏ္ဏသာရ

အာယုက်တာလျိုၚ် ဟိတဓရ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  • ၁၃၃၄ - ၁၃၅၂ ဘဒ္ဒန္တ ပညာဒဳပ
  • ၁၃၅၂ - ၁၃၆၂ ဘဒ္ဒန္တ ဣန္ဒက
  • ၁၃၆၂- ၁၃၆၇ ဘဒ္ဒန္တ သဳလာစာရ
  • ၁၃၆၇ - ၁၃၈၁ ဘဒ္ဒန္တ စန္ဒောဘာသ
  • ၁၃၈၁ - (စဵုလၟုဟ်) ဘဒ္ဒန္တ ကေသရ

ဒုင်အစဳရေင်ဏာ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ဗွဲမသ္ပအဲပရဲ-ရကျာ်။

ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၅၉ သၞာံဝွံ ဒှ်သၞာံဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ ပေင် ၂၅ သၞာံရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံတက်ပ္တိတ် လိက်မဂ္ဂဇြေန် စပ်ကဵုဝင်ဂကောံ ဝင်ဂကူ ဘာသာ သာသနာ ပရိယတ္တိမန် လိက်ပတ်မန်ဂမၠိုင် ညိဂးတုဲ ပ္ဍဲသဘင်ကောံဓရီု ပွိုင်သၞာံ ၁၃၅၈ သၞာံ ဂိတုက္ထိုန်အိုတ် ဌာန-ဍုင်ကျာ်မြဟ် ဘာကျာ်ဂှ် နူကဵုဂကောံဗဟိုရ် မဟာနာယက ရာမညဓမ္မာစရိယ တံညးဂမၠိုင် ကဵုလဝ်တာလျိုင်ကုညးထပှ်ဇကု (အတိုင်မဓမံက်ထ္ၜးလိက်မွဲဒၞါ) ဂှ်ရ ဗွဲကြဴသွက်ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴ ကမၠောန်မာန်ဇိုင်တဲ က္လိတ်က္လောတ်ညိဂးတုဲ ထပ်ဂလိုင်ပ္တိုန်လဝ်ညးလုပ်ဂကောံ နာဲခန္တီ နာဲကုသလတံညးၜါ ဇကုပၠန်ရ။

ဂကောံဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၅၉ သၞာံ ဂိတုမြေက္ကသဵု ၁၄ စွေက်၊ သ္ပပ္တံဂဇအ်ကောံဓရီုအလန် ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲဘာဗ္ဂေါပရိယတ္တိမန် ဍုင်မတ်မလီုတုဲ ချပ်ဂၞန်ဖန်ဖက် ကိစ္စစပ်ကဵုသွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်လိက်အုပ်ဂှ်ရ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ချူဇန်တက်တြးပ္တိတ် လိက်လလောင်တြး သွက်ဂွံအာတ်ပၟိင်တမ်လိက် ဗွဲမပြဟ်ပြေဟ်တုဲ ချဳဒရာင်ကၠုင်ဟွံဂွံပိုတ်သ္ကုတ်ရောင်။

ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် စဵုကဵုစိုပ် ၁၃၅၉ သၞာံ ဂိတုဒ္ဂိန် ၃ မံက် ပွိုင်တြဴဂိတုပြင်င် ၜိုန်ရဒုင်တၠုင် စၟဳမင်ကၠုင်တမ်လိက်ဂမၠိုင်ကီုလေဝ် တမ်လိက်ဂမၠိုင်တံဂှ် ဗွဲအသဝ်ဂုဏ်(အဆံင်) ကီု ဗွဲလၟိဟ်ဍေံကီု ဟွံဍိုက်ပေင်ကၠုင်ကဵု ပၟိက်စိုတ်ကမ္မတဳ တံရ။

ၜိုန်ရဒှ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် သ္ပအဓိက စုတ်ဗပေင်ဏာဇြဟတ် နကဵုလိက်ပရေင်ဇမၠိင် စပ်ကဵုဝင် ဗုဒ္ဓသာသာနာ ဝင်ပရေင်ဘာသာ သာသနာ ပညာဂကူမန်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒန္တ ပုပ္ဖရမ္မထေရ် နှေဟ်ဍုင် ဘာတြေံမချူဇန်ဂှ်တုဲ မ္ဒးကတဵုဗဒှ်ဏာလိက်အုပ်ဝွံရ။ တမ်လိက်လ္ၚဵုဂမၠိုင် ၜိုန်ရဍိုက်ပေင်ရှ် ဒှ်ဂုဏ်ဖိုလ် ဗွဲမလောန်ကီုလေဝ် သ္ပဟိုတ်နူဟိုတ်တၞဟ်ဟ် မ္ဒးဖဲါပလှ် ပ္တိတ်ဏာထောံဂှ်လေဝ် ကၠိုဟ်စိုတ် သၠးအခေါင်ညိ။

တုဲပၠန် ဝါတ်ဂါတ်ဆတမ်လိက်သၟးဟွံသေင်ဏီ ပရောပရာဝင် စပ်ကဵုဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယမပ္တံ ဗီုရုပ် တင်စၟတ် တင်ဏှ် လိက်တၞးတၞဟ်ဟ်သာ်တံဂှ်ကီုလေဝ် ဂၠိုက်ဂၠာဲဟွံဍိုက်ပေင်တုဲ သွက်လိက်အုပ်ဏံဂှ် ဒှ်ကၠုင်တင်ဝါတ်ဂါတ် ခက်ခုဲမွဲသာ်ပၠန်ရ။

အိုတ်ကၞောတ် ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ် လိက်အုပ်တံညးဂမၠိုင် ဟွံဖ္ဍိုန်ကၠေံဓရ်လွဳ ချဳဓရာင်ကောံဓရီုချပ်ဂၞန်ဂၠိုင်င်ကဵုဝါတုဲ လိက်အုပ်ဝွံ အတိုင်ညးမဗှ်တံ ဂွံဗှ်ဂွံဆဵု စဵုကဵုခိုဟ်အိုတ်လေဝ်ဟွံသေင် ပရေံအိုတ်လေဝ် ဟွံဒှ်ကၠုင်က္ဍင်ဂှ်ဟင် ဗွဲလၟေင်ဆၜိုတ်ဓမ္မတာ ကတဵုဒှ်မံက်ဂတဝ်ကၠုင်ရ။

ပရေင်ဒုင်ဂုဏ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ယွံညးမဗှ်လိက်တံညးဂမၠိုင်အဴ-

ဟိုတ်ဒၟါနူဟိုတ် တၞဟ်ဟ်သာ် အတိုင်မရိုဟ်ရေင်ပ္တိုန်ထ္ၜးကၠုင်လဝ်တုဲကၠုင် ဂမၠိုင်ဟေင်ယဝ်ရဆဵုညာတ်ဒုဟ်ဒဏ်ဟွံဍိုက်ပေင် ဟွံကိတ်ညဳကဵုပၟိက်ဆန္ဒ ညးဗှ်လိက်တံ ပ္ဍဲလိက်အုပ်ဏံနွံမ္ဂး ကၠိုဟ်ကေတ်စိုတ်လ္တူတင်ဝါတ်ဂါတ်ပိုယ်ဍိက်တံတုဲ သြဝ်ကဵုဂွံသၠးအခေါင် အေင်ဒုင်လ္တူပိုယ်ဍိက်တံမာန်အိုတ်ညိအဴ သာ်ဝွံမိက်ဂွံအာတ်ဒုင်ဏာဂုဏ်ဗွဲမေတ္တာရ။ လ္တူပူဂိုလ် ဆာန်ကၟိန်ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာ ပညာကောန်ဂကူတုဲ မချူဇန်ကဵုလဝ်အရီုဗင်တမ်လိက်ကဵုလဝ်ကသပ်ဂၞန် ဂၠိုက်ဂၠာဲကဵုတင်စၟတ်ဝင်ဂကောံ မပ္တံ ဗီုရုပ်ချဳဓရာင် ဂကောံတံညးဂမၠိုင်ဂှ်ကီု လ္တူညးမကတ်တာလျိုင် ဒုင်သဇိုင် သွက်ဂွံတက်ကောန်ပျူတာ (ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒန္တကောသလ္လထေရ် တၠဂုဏ်အ္စာ ဘဒန္တခန္တိ ဘာသုခကာရဳ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဍုင်ဗဂေါ) တံဂှ်ကီု ဂကောံသင်မန် ဍုင်လ္ဂုင် (လဂံါအာဇနဲ) တံဂှ်ကီု လ္တူတၠစက်ကောန်ပျူတာ တၠစက်ပ္ဍဵုဗီုလိက် တၠပညာအ္စာကသဴ မချူပျးဓမံက်ကဵုရုပ်ရဴဂမၠိုင်ဂှ်ကီု လ္တူညးမကဵုလဝ် အရီုဗင်တၞဟ်ဟ်သာ် သီုဖအိုတ်သီုဖအိုတ်တံညးဂမၠိုင်ဂှ် နူကဵုဂကောံကမ္မတီ ကၠောန်ဗဒှ်လိက်အုပ် "လိက်ဝင်စၟတ်သမ္တီ သဘင်သြန်ရတ်ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ" ပိုယ်ဍိုက်တအ်ဏံ သ္ပစၟတ်သမ္တီတင်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရောင် သာ်ဝွံဂရင်ပ္တီပ္တိုန်ထ္ၜးဏာဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ဗွဲမသ္ပအဲပရဲရအဴ။

ဂကောံကမ္မတဳ ခၞံဗဒှ်ကၞပ်လိက်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ခံက်အၚ်-ရာမညဓမ္မာစရိယပွိုၚ်ဍုၚ်

ဂေကာံကမ္မတဳ မခၞံဗဒှ်ကၞပ်လိက်ဝင် စၟတ်သမ္တီ

သဘင်ရတုသြန် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ

၁၃၅၉ သၞာံ

စရင်ညးတာလျိုင် ကမ္မတဳကၠောန်လိက်ကၞပ် သဘင်ရတုသြန်ရတ် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ (၁၃၅၉)
တာလျိုင် ယၟု ဘာ ကွာန်
မဟာနာယက ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တပုပ္ဖရမ္မ ဘာတြေံ ကွာန်နှေဟ်ဍုင်
ဥက္ကဌ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသဳလာစာရ ဘာဗ္ဂေါပရိယတ္တိမန် ဍုင်မတ်မလီု
ဒု-ဥက္ကဌ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တကောသလ္လ ဘာပရိယတ္တိမန် သုခကာရဳ ဍုင်ဗ္ဂေါ
ဟိတဓရ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တစန္ဒောဘာသာ ဘာကျာ် ဍုင်ပံင်
ဒု-ဟိတဓရ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တပါလရာမည ဘာပရိယတ္တိဝေဒဳ ဍုင်မတ်မလီု
သမာဇိက တၠဂုဏ်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တဏဝိသာရဒ ဘာမဟာဝိဟာရ ပရိယတ္တိ ကအ်ဗိန်
တၠဂုဏ်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တကေသရ ဘာဗိုလ်လ္ၚီ ဍုင်လ္ဂုင်
တၠဂုဏ်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တကုသလ ဘာဒေါဝ် ကွာန်တံင်ပါရင်
တၠဂုဏ်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တခန္တဳသာရ ဘာတိုက်ပရိယတ္တိမန် သုခကာရဳ ဍုင်ဗ္ဂေါ


နိဒါန် (လိက်အုပ်-ပထမတန်ဍောတ်)[၃][ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

လိက်ပိုဒ်ဏအ်ဝွံ ကံက်နုက်နင်နူလိက်- ဂကောံသံဃမဟာနာယက ကၟိန်ဍုင် အတိုင်ကိုန်စဳမာန်ဖန်ဖက်ပရေင်ပညာ ပရိယတ္တိ သ္ဘင်သၟာန်လိခ် ကလေင်ပထမ သၞောတ်တၟိ လိက်မန်ဗုဒ္ဓဘာသာ ပထမတန်ဍောတ် တုဲ လိက်အုပ်ဝွံ တက်တြးပတိတ်လဝ်ပ္ဍဲသၞာံ ဗုဒ္ဓသာသနာ ၂၅၃၄ (ခရေတ် - ၁၉၉၀) သက္ကရာဇ် ဍုင် ၁၃၅၂

နိဒါန်

လိခ်အုပ်ဍောတ်ဝွံ ရန်တၟအ်ကဵုကောန်ဂကူ မကတ်လိက်မန် မသွဟ်လိက် နကဵုဘာသာမန် ဘာသာဇဳဂမၠိုင်တုဲ ဘာသာလိက်ဗမာ မွဲဘာသာဂှ် သွက်ဂွံသွဟ် နကဵုဘာသာလိက်မန် ပ္ဍဲသၟိင်အလဵုအသီကီု၊ ပ္ဍဲသဘင်သၟာန်သွဟ်လိက် ရာမညနိကာယ ပရိယတ္တိ အလုံဒေသရးမန်ကီု မ္ဒးချူကၠာဲပတိတ်တုဲ မ္ဒးပ္ဍဵုဗီုစက်ရောင်။

သၟိင်အလဵုအသီ ဂကောံသံဃမဟာနာယက ကၟိန်ဍုင်တံဂှ် တန်သဇိုင်မူလ ကဵု တန်ဍောတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာညးတံကဵုအခေါင်ကဵုသွဟ်ရ။ ပိုယ်အ္စာလိက်မန် ကောန်ကတ်လိက်မန် သီုဒါယကာဂမၠိုင် နကဵုယၟုဂကောံကီု ယၟုပူဂိုလ်ကီု ၜိုန်အာတ်ပ္တိုန်ဒၟံင်လိက်ဂၠိုင်ကဵုဝါကီုလေဝ် ဗၞတ်တြဴသၞာံ ညးတံဟွံကဵုအခေါင်တုဲ ကောန်ကတ်လိက် ညးမသွဟ်လိက် ဂကောံဂိုဏ်သုဓမ္မာဂမၠိုင် ပ္ဍဲသဘင်သွဟ်လိက် အလဵုအသီဟွံသွဟ်မွဲတုဲ မ္ဒးဇူဒေါအ်ဒၟံင်အိုတ်ရ။ သဘင်သွဟ်လိက်ဂကောံဇကုဟေင် ပ္တိတ်ဇြဟတ်သွဟ်တဴအိုတ်ရ။

ၜိုန်ဒှ်သာ်ဂှ်လေဝ် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ အာတ်ပ္တိုန်လိက်ရိုဟ်ဟ်သၞာံ မွဲသၞာံၜါပိဝါ အာတ်ဒၟံင်ဟွံဒေါအ်ပ္တိတ်ဒၟံင်လွဳနွံကဵုဇဲတုဲ၊ နူကဵုသက္ကရာဇ် ၁၃၅၀ သၞာံ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၂ မံက် သၟိင်အလဵုအသဳ ဂကောံသံဃမဟာနာယကကၟိုန်ဍုင် ၄၇ ဇကု ကောံ အလန်သောဠသမဂှ် တန်သဇိုင်မူလ ကဵု တန်ဍောတ် ဘာသာဗမာ မွဲဘာသာ သွက်ဂွံသွဟ်နကဵုဘာသာမန်ဂှ် ညးတံဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ကဵုအခေါင် ဂွံသွဟ်ရ။ သ္ပပတမ်နူ သက္ကရာဇ် ၁၃၅၁ သၞာံကဵုသွဟ်ရ။ ဒဒှ်ရ ညးကဵုအခေါင်ကဵုသွဟ်ဂှ် နူသက္ကရာဇ် ၁၃၅၁ သၞာံ ဂိတုပသာ် (၁၃) မံက် ညးကော်အ္စာလိက်မန်ဂမၠိုင် ၉ ဇကုတုဲ၊ ညးသောင်ကဠးကဵုဒဒှ်ရ ညးတံသ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်တုဲရ၊ ညးတံကဵုအခေါင်ရ၊ သၟေဟ်တန်ဒေါဝ် တန်ဇၞော်ၜါတန်ဂှ် ဆက်ကဵုအာပၠန်ရောင် ညးဟီုထ္ၜးလဴကဵုရ။

အ္စာလိက်မန် (၉)ဇကု

  1. ဘဒန္တ ဝိသုဒ္ဓ - ကွာန်တၟအ်ကၞေင်
  2. ဘဒန္တပညာဒဳပ - ကွာန်ကအ်ဗိန်
  3. ဘဒန္တ ဂန္ဓမာလာ - ကွာန်ကျာ်ပရေင်
  4. ဘဒန္တ ကေသရိန္ဒ -ဍုင်မန္တလေဝ်
  5. ဘဒန္တ ဇောတိပါလ -ဍုင်ဇြပ်ဗု
  6. ဘဒန္တ ခေမာဝန္တ - ကွာန်မယာန်
  7. ဘဒန္တ စန္ဒိမာ - ကွာန်မုဟ်ဒုန်
  8. ဘဒန္တ သဳလာစာရ - ဍုင်မတ်မလီု
  9. ဘဒန္တ တိဿ - ဍုင်လ္ဂုင်

ညးသောင်ကဠးကဵု တၠဳပိုန် ၉ ဇကုတုဲ ဂကောံသင်ဗဟိုရ်သံဃဝန် ကၟိန်ဍုင် ဂွံပစၟတ်သမ္တီပၠန်ဂှ် ၁၃၅၁ သၞာံ၊ ဂိတုဇှေ် ၁၂ မံက် အလန်ဒုတိယ ကောံဓရီုပဉ္စမ ဂကောံသင်ဗဟိုရ်သံဃဝန်ကၟိန်ဍုင် ပ္ဍဲသဘင်ကောံဓရီုပွိုင်သၞာံဂှ် ညးတံပတိုန်ထ္ၜးသွက်ဂွံပစၟတ်သမ္တီတုဲ သင်တံအလုံအိုသီုမိပ်စိုပ်ဒးဂၞပ်တုဲ ကဵုသာဓုကာပိဝါ ဂြုဂြုဂြီုဂြီုအိုတ်ရ။

ညးတံပစၟတ်သမ္တီတုဲ ဒဒှ်ရ ပရောပရာညးတံ ကဵုအခေါင်သွက်ၜါတန်ဂှ် ပိုယ်အ္စာလိက် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ ကော်ကောံဓရီု ကျာ်ဇၞော်အ္စာ အ္စာလိက် ဗၞတ် ၁၀၀ ဇကုပြင်တုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၅၁ သၞာံ၊ ဂိတုဇှေ် ၁၃ စွေက် ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီု ဘာက္ၜင်ထဝ် ကောံဓရီု သောင်ကဠးကဵု ပရောပရာ သွဟ်လိက်တံဂှ်တုဲ ဖျေံလဝ်တင်သ္ဂုတ်သွာတ် ပိတင်ရ။

  • ကဗျလင်္ကာကယျဟ် ကေုာံ ဝတ္ထုဇာတ် အရေဝ်ပဠး တန်သဇိုင်မူလ တန်ဍောတ် ချူပတိုန်မှုအိုတ်တုဲ ဂိတုဒ္ဂိုန် (၈) စွေက် ရုဲစှ်ရောင်။
  • တန်ဒေါဝ် တန်ဇၞော်တံဂှ်လေဝ် ဆက်ကၠာဲအာကဵုညိ
  • သဘင်သၟာန်သွဟ်လိက် ရာမညနိကာယ ပရိယတ္တိအလုံဒေသရးမန်ဂှ် အတိုင်မှုပြကိုဟ် သၞောတ်တၟိ သၟိင်အလဵုအသီတံဟေင် မ္ဒးသွဟ်ရောင်။

ရဴသာ်ဝွံ ညးဂမၠိုင် တုပ်စိုတ်တုဲ တင်အဓိက ပိတင် သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ရ။

မွဲအဆက်ဓဝ် မွဲလှေ်ပၠန် ကောံဓရီု အလန်ဒုတိယ၊ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၅၂ သၞာံ၊ ဂိတုဇှေ် ၈ မံက် အခိင်သဝ်တ္ၚဲ (၇) နာဍဳ ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီု ဘာက္ၜင်ထဝ်၊ ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ မၞုံဗၞတ် ၂၀ ဇကု ကောံဓရီုတုဲ ဖျေံလဝ်တင်သ္ဂုတ်သွာတ်ပန်တင် -

  1. တန်ဍောတ် ကဗျလင်္ကာကယျဟ် ကေုာံဝတ္ထုဇာတ် အရေဝ်ပဠး သွက်ဂွံတက်ပ္ဍဵုဗီုစက်ကီု၊ ပ္ဍဲတန်ဂှ်ပၠန် လိက်ကံက်နုက်ပါဠိ၊ တြာဲ ကေုာံ နိယာမ ဖျပ်ပိုဒ်ကီု၊ သွက်ဂွံချူမှုလိခ်။
  2. တန်ဒေါဝ် ကဗျလင်္ကာကယျဟ် ကေုာံ ဝတ္ထုဇာတ် အရေဝ်ပဠးကီု လိက်ကံက်နုက်ပါဠိတြာဲ ကေုာံနိယာမ ဖျပ်ပိုဒ်ကီု၊ သွက်ဂွံချူမူလိက်။
  3. တန်ဇၞော် အတိုင်တန်ဒေါဝ်ဂှ်ပၠန် သွက်ဂွံချူမူလိက်
  4. တန်ဒေါဝ် တန်ဇၞော် သၟေဟ်ဒၟံင်ၜါတန် သွက်ဂွံဆက်အာတ်အာပၠန်ဂှ် ဂကောံသင် ရာမညဓမ္မာစရိယ ဂမၠိုင် ဖျေံလဝ် သ္ဂုတ်သွာတ်ရ။

အတိုင်သ္ဂုတ်သွာတ်ပန်တင်ဝွံ - သွက်ဂွံချူမူလိက် ပိတင်ဂှ် ရုဲစှ်ကၠာဲလိက်ဂမၠိုင်တုဲ မူလိက်ဂှ် ဂိတုဝှ်အိုတ် တ္ၚဲလက်ကြဴအိုတ် ပလံင်ဗစိုပ် ဘာက္ၜင်ထဝ် ဍုင်မတ်မလီု ညိပ္ညုင်ထ္ၜးလဝ်ရ။

တင်မရနုက်ကဵုပန်ဂှ် အခိင်ၜိုတ်ပြဟ်မာန်ဂှ် ကဵုပြဟ်ညိ ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရ။

အတိုင်သ္ဂုတ်သွာတ်လ္တူတေံဝွံ ဂကောံသင်ရာမညဓမ္မာစရိယ ဂမၠိုင်၊ နူဘာသာလိက်ဗမာကၠာဲနကဵုဘာသာလိက်မန်တုဲ သွက်ဂွံတက်ပ္ဍဵုဗီုစက် မွဲတန်တုဲ မွဲတန် မွဲအုပ်တုဲ မွဲအုပ်ပၠန်ဂှ် ဃောစဳဇန်ဖန်ဖက်ဒၟံင်ရ။

လိက်ကၞပ် ဇာတ်မသုန်ကၠံမသုန်စှော် ကၞပ်သတ္တမ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၈၁ သၞာံ၊ ဂိတုဇှ်ေ ၃-၄-၅-၆ စွေက်၊ အ္စာသၠပတ်မန် နူဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ ဗၞတ်ၜိုတ် ၃၅ ဇကု ကောံဓရီုသဳကၠဳ ဒါန်စၟဳစၟတ်ဇွိတ်သ္ပောတ် ပ္ဍဲဌာနဘာအၚ်ခေဝ်တုဲ ပြကိုဟ်တြာဲအဋ္ဌကထာ ဇာတ်မသုန်ကၠံ မသုန်စှော် ကၞပ်သတ္တမ မအာစိုပ်ဒတုဲရ။

လိက်ပရေၚ် သ္ဂောံဆက်ဗှ်ဂမၠိုၚ်[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

စရၚ်ညးတာလျိုၚ် ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ (ပထမ)

နိဿဲ[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

  1. ကၞပ်လိက်ဝင်စၟတ်သမ္တီသဘင်ရတုသြန်၊ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ။ သၞာံတြး ၁၉၉၇
  2. စၟတ်သမ္တီပူဂိုလ် - ဘဒ္ဒန္တ ကေသရ
  3. ၁၉၉၀-ရာမညဓမ္မာစရိယ။ လိက်မန် ဗုဒ္ဓဘာသာ ပထမတန်ဍောတ်။