ပါင်မုက်:ဝၚ်

ပါင်မုက် ဝင်

ဟေရဝ်ဒဝ်တုသ် (Herodotus) (ၜိုတ် 484 BC – c. 425 BC), ညးမဂွံဒုင် စၟတ်သမ္တီ မအံက် ဝင်၊၊ ဝင်(အၚ်္ဂလိက်: History, Burmese; သမိုင်း) ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာမလ္ၚတ် ပရူမဒှ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲအခိင်အတိက်တေအ် နူကဵု မချူစၟတ်သမ္တီလဝ် နကဵုလိက်ရ၊၊ ပွမလ္ၚတ် ခေတ်ကၠာဟွံစၟတ်သမ္တီ မချူလဝ် နကဵုလိက်ဏီတအ်ဂှ် ညးကော်စ မလ္ၚတ် ခေတ်ကိုပ်ကၠာစၟတ်သမ္တီဝင် (prehistory) ရ၊၊ ခေတ်ကိုပ်ကၠာစၟတ်သမ္တီဝင်ဂှ် နကဵုမၜံက်ခါဲ ပ္ဍဲဒၞာဲဝင်တအ်တုဲ ဗၟံက်ထ္ၜး ပရူမဒှ်လဝ် ပ္ဍဲခေတ်ဂှ်ရ၊၊ ဘာသာဝင်ဂှ် ဒှ်အရာ မလ္ၚတ် ပရူလညာတ်သမ္တီ ကောန်မၞိဟ်တအ်၊ ဗီုပြင် ဂကောံမၞိဟ်တအ် မဒက်ပ္တန်လဝ်၊ ပရူမကတဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲအခိင်အတိက်၊ ပရူဗီုမပြံင်လှာဲကၠုင်လဝ်၊ ပရူဗီုမချဳဓရာင်ကၠုင်လဝ်၊ ဟိုတ်အဆက်အစပ် ပရူဒဒှ် မွဲကုမွဲတအ် ပ္ဍဲအခိင်အတိက်တေအ်ရ၊၊ မအရေဝ် အရာမဆေင် ကုပရူဒဒှ်အတိက်တအ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီ၊ ကလေင်ဗၟံက်ပတိုန်၊ ပကောံပကေဝ်၊ ပတိုန်ထ္ၜး၊ ကေုာံ ကံက်အဓိပ္ပါယ် တင်ဂၞင် မကတဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲအခိင်အတိက် ဒှ်တမ်ရ၊၊ တၠပညာ မချူဝင်ဂှ် ညးကော် အစာဝင် ရ၊၊ အရာ (ဝါ) လိက်တၠပညာတအ် မပတိုန်ထ္ၜး မပါ်ပါဲ သ္ၚေဝ်ဂၠေပ် ပရူဒဒှ်အတိက် အဆက်အစပ် ဟိုတ် ကေုာံ ဖဵုတအ်လေဝ် ပါလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲဝင်ကီုရ၊၊ အစာဝင်တအ် လဆောဝ်မ္ဂး သ္ၚေဝ်ဂၠေပ် ပါ်ပါဲ နိယာမပရူဒဒှ်အတိက်တုဲ ဗီုလဵု ဆက်စပ် ကုပရူမကတဵုဒှ်ဒၟံင် ပ္ဍဲအခိင်ပစ္စုပ္ပန်ဏအ်ရ၊၊ ပေါမ်၊ ဇာတ် (stories) တအ်ဂှ် ဒှ်အရာမဆေင်ကဵုယေန်သၞာင်မွဲတုဲ တင်ဂၞင် နူပေါမ် ဇာတ်တအ်ဂှ် စကာ နဒဒှ် တင်ဂၞင်ဝင် ဟွံဂွံရ၊၊ ဥပမာ (ပေါမ် မိဍောင်ကှ်ေထဝ်၊ ပေါမ်မိၝောအ်နန်) တအ်ဂှ် ဒှ်အရာ အာဲကၟာဲယေန်သၞာင် (cultural heritage) ရ၊၊ လဆောဝ်မ္ဂး ပရူလ္ၚဵု ဗီုကဵု ဝင်ကျာ်၊ ဝင်သၟိင် နကဵုအင်္ဂလိက် မကော်စ legends တအ်ဂှ်လေဝ် စကာ နဒဒှ် တင်ဂၞင်ဝင် ဟွံဂွံရ၊၊ ပ္ဍဲမန် ဟိုတ်မဟီုဝင် သီုဖအိုတ်တုဲ အရာလဵု မဒှ်ဝင် မလုပ်လၟိဟ် အရာမဒှ်ဍာံ၊ အရာလဵု မဒှ်ပေါမ် မလုပ်လၟိဟ် အရာမဖန်ဗဒှ်ဂှ် ပါ်စဝါတ်ဒၟံင်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲမန် ဒၞာဲမအရေဝ် အင်္ဂလိက် legend ဂှ် ဒးဖန်ဗဒှ်ပတိုန် အရေဝ်တၟိမွဲထေက်ရ၊၊ ရံင်ကဵု ပ္ဍဲလိက်တြေံ မဂွံဆဵုကေတ် ဥပမာ (ပေါမ်သၟိင်အသး) ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲမန် ဝင်မ္ဂး မဂွံအဓိပ္ပါယ် တုပ်ကဵု (history)တုဲ ပေါမ်ဂှ် တုပ်ကဵု (legend)အင်္ဂလိက် ဗီုဏအ် ဟီုဂွံကီုရ၊၊ ယဝ်ရ ဟီုဗီုဏအ်မ္ဂး သွက်အရေဝ်အင်္ဂလိက် story ဂှ် ဗီုလဵု ဂွံဟီု ဗီုမန်ပၠန်ရော၊၊ ပ္ဍဲဝင်ဂၠးတိမ္ဂး ဟေရဝ်ဒဝ်တုသ် (Herodotus) အစာဝင်ဂရိတ် နူကဵု ၅ ဗွဝ်ကၠံဘဳသဳဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မလ္ၚတ်ဆေင်ကဵုဝင်ကၠာအိုတ်တုဲ ညးတအ် စၟတ်သမ္တီလဝ် ＂မအံက်ဝင်＂၊ ပ္ဍဲအခိင်တုပ်ပ် အစာဝင်ဂရိတ်မွဲပၠန်ဂှ် ဒှ် အစာဝင်ထုသာဲဒိဒ် (Thucydides)ရ၊၊ ညးတအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မဖျေဟ်ရိုဟ်ကၞက် မဆေင်ကဵု ပညာမလ္ၚတ် ဘာသာဝင် ပ္ဍဲခေတ်လၟုဟ်ဟီုဂွံရ၊၊ ညးၜါဂှ် ဟေရဝ်ဒဝ်တုသ် ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်လ္ၚတ် မဆေင်ကဵု ယေန်သၞာင်အခိုက်ဘဝမၞိဟ် မပြံင်လှာဲတုဲ ထုသာဲဒိဒ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မလ္ၚတ်ပရူဝင်သၟိင်တၠ ကေုာံ ပေါဲပၞာန်ဂမၠိုင်ရ၊၊ ပ္ဍဲရးဗၟံက်မ္ဂး လိက်ဝင်တမ်သၞာံကၞောတ်သၞာံ (Spring and Autumn Annals) မဒှ်လိက်ဝင်ဍုင် ဂကူကြုက်ဂှ် ချူခၞံလဝ်တုဲ ပ္ဍဲဘဳသဳ ၇၂၂ (မူလိက် နူဘဳသဳ ၂ ဂှ်ရ ဂွံသှ်ေၜက်) ရ၊၊ ပရူဒဒှ် မချူလဝ် ပ္ဍဲအခိင်တမၠာတေအ်ဂှ် ဒုင်သဇိုင်ကု သဘာဝဝင် ကေုာံ သက်သဳနူနာနာသာ်တုဲ ပရူမချူလဝ် အတိက်တအ်ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ကလေင်ကံက်အဓိပ္ပါယ်တၞဟ် ပြံင်လှာဲထောအ်တၟိတအ်ဂှ် ဆက်နွံဒၟံင် လၟိုန်ရ၊၊ ဘာသာဝင်ဂှ် ပ္ဍဲဘာသာကောန်ၚာ်ကီု သီုကဵု နဒဒှ် ကဆံင်တၠပညာ မကတ်လ္ၚတ် ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်ဂှ် ဆက်ကတ်လ္ၚတ်ဒၟံင်ဖိုဟ်ရ၊၊

ဆက်ဗှ် ပရူဝင်...

ဝင် သွက်ဂွံဗှ် တ္ၚဲဏအ် သၟိင်ဝါရေဝ်ရောဝ် (အၚ်္ဂလိက်: Wareru) သၟိင်မဂဒူ လေဝ်ကော်(၂၀ မာတ် ၁၂၅၃ – ၁၄ ဇာန်နဝါရဳ ၁၃၀၇) ဝွံ ဒှ်သၟိင်မန် ညးမပ္တန် ဍုင်မတ္တမ နဒဒှ် ဍုင်ဨကရာဇ်တုဲ သီုဒှ် မကလေင်ဒက်ပ္တန် ဍုင်ဗၠးၜးဂကူမန် ကြဴနူ ဍုင်သဓီု မဒးဒုင်လီုအာတုဲရ၊၊ သၟိင်ဝါရေဝ်ရောဝ်ဝွံ ဒှ်မၞိဟ် မစိစောန် ပ္ဍဲအရာ ကွတ်ဆက်ဆောံ ကလုတ် ကုဍုင်သအာင်ကီု သီုကဵု လပါ်ပၞာန်မွဲတုဲ ညးဟံင်ပြာ်ဗလးပတိတ် ဂကူမန် နူကဵုအဝဵုသမၠဲတိ ဂကူဗၟာတုဲ ဗွဲကြဴ ကလေင်ဒက်ပ္တန် ဍုင်ဗၠးၜးဂကူမန် အလုံမွဲဒေသ သကုတ်သၟဝ် ပ္ဍဲအခိင် ကၟိန်ဍုင်ဇၞော် မကော်ဂး အေန်ပါယာဗုကာံ မလီုသရိုဟ် ပ္ဍဲအကြာသၞာံ ၁၂၈၀တအ်ရ၊၊ ကြဴနူ မပိုင်ပြဳနန် ပွိုင် ၁၉ သၞာံတုဲ ဒးဒုင်ဂစိုတ် နကဵုကောန်စဴဇကုၜါတၠ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၀၇ ကီုလေဝ် ဍုင်မန်ဟံသာဝတဳဂှ် ဆက်ပကင်ရင်အာ နကဵုတၞောဝ်ညး စဵုကဵုစိုပ် လဒေါဝ် ၁၆ ဗွဝ်ကၠံရ၊၊ သၟိင်ဝါရေဝ်ရောဝ် ကြဴနူ မကလေင်စဴကၠုင် နူဍုင်သေံသုခေါဒယ (Sukhothai)တုဲ ဗတိုက်သီကေတ် အဝဵုသၟိင်ဍုင်မတ္တမ နူသၟိင်စဍုင်ဗၟာ အလိမာမင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၂၈၅တုဲ ညးလလောင်တြး ဍုင်ဗၠးၜး နူကဵုဍုင်ဗုကာံ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၂၈၇ ရ၊၊ ညံင်ရဴ ညးကီု သၟိင်စဍုင်ဗဂေါ တရာဗညာလေဝ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ဍုင်ဗဂေါ မဒှ်ဍုင်ဗၠးၜး နူဗုကာံတုဲ ညးတိုန်ပ ဨကရာဇ် ဍုင်ဗဂေါရ၊၊ ကြဴနူ ဍုင်ဗဂေါ ကဵု ဍုင်မတ္တမ လလောင်တြးဗၠးၜးတုဲ သၟိင်ဗၟာဗုကာံ ဗလးနင်ပၞာန် ကၠုင်ဗတိုက်ဒၟံင် မဂၠိုင်ကဵုအလန် ပ္ဍဲအကြာသၞာံ ၁၂၉၅-၁၂၉၆ ဂှ် မန်ဍုင်ဗဂေါ ကဵု မန်ဍုင်မတ္တမ (ဝါ) သၟိင်ဝါရေဝ်ရောဝ် ကဵု သၟိင်တရာဗညာ ညးၜါပံင်ကောံ ဒက်မဟာမိတ်တုဲ ဒုင်ဗတိုက်ကဵု ပၞာန်ဗၟာရ၊၊ အတိုင်ဝင်မ္ဂး ဗွဲကြဴ တရာဗညာ ချပ်စၞာဲလတူညးတုဲ ညးရပ်ကြိုင်ထောအ် သၟိင်တရာဗညာတုဲ ညးဂွံဒှ် သၟိင်မန် အလုံမွဲရးမန်ပိ - ရးမတ္တမ၊ ရးဖာသီ၊ ရးဗဂေါရ၊၊ အရာမဒယှ်ပြာကတ် ပ္ဍဲသၟိင်ဝါရေဝ်ရောဝ်မွဲပၠန်ဂှ် ဒးခၞံဗဒှ် လိက်ဓမ္မသာတ်မွဲတုဲ ဓမ္မသာတ်ဂှ် ယၟုပြာကတ်ဒၟံင် နဒဒှ် ဓမ္မသာတ်ဝါရေဝ်ရောဝ် စဵုကဵုတ္ၚဲဏအ်ရ၊၊ ဓမ္မသာတ်ဂှ် ဒှ်ဓမ္မသာတ်ကၠာအိုတ် တြေံအိုတ် မခၞံဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုဍုင်မန်ကီု သီုကဵုဍုင်ဗၟာတုဲ ပ္ဍဲခေတ်သၟိင်ဨကရာဇ်တေအ် ဓမ္မသာတ်ညးဂှ် ဍုင်မန်၊ ဍုင်ဗၟာ သီုကဵု ဍုင်သေံ စကာကၠုင်လဝ် စဵုကဵုစိုပ် ၁၉ ဗွဝ်ကၠံ (စဵုကဵု အခိင် ဍုင်ဗၟာ မစိုပ်အာ သၟဝ်တဲအင်္ဂလိက်)ရ၊၊ ဆက်ဗှ် Full article... ဗီုရုပ် မလုပ်ဝင်ဂမၠိုင် ဗီုရုပ် လိက်တၟအ်မန် (မုက် ခ) ခေတ် ၆ ဗွဝ်ကၠံ မဂွံ နူဗဒါဲကျာ်ပရပထုံ၊ လၟုဟ်ထ္ၜးပျးလဝ် ပ္ဍဲတိုက်ထ္ၜးပျး ကျာ်ပရပထုံ၊ ဍုင်သေံ

ပရောဝဳကဳပဳဒဳယာ ဝဳကဳပဳဒဳယာ Category:ဝင် ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ပံင်ပ္ကောံချူလဝ် နကဵု ညးလွပ် မရပ်စပ်သုင်စောဲ တအ်တုဲ ခၞံဗဒှ်ပတိုန် ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ သက္ကုၚုဟ်မွဲရ၊၊ ဇၟာပ်ညးအဲ တၞဟ်နဂွံရပ်စပ် လောဲသွာတုဲ ကဵုလဝ်ယၟု ဝဳကဳတုဲ ဖန်ဗဒှ်လဝ် နကဵုမုက်လိက်ဝေပ်သာ်မွဲရ၊၊ ညးလွပ်တအ်လေဝ် ဇၟာပ်အခိင်အခါ နာဍဳဟွံခြာ ဗီုညးကဵုညး ဖန်ပလေဝ်ဒါန် ချူစုတ်ဒၟံင်တုဲ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ကၠုင် ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ မဍိုက်ပေင်တဴ ကဵုပရူပရာနာနာမွဲရ၊၊ ပ္ဍဲဝဳကဳပဳယာမန်ဝွံလေဝ် ယြဴညးလဵုမွဲ ဟွံဟီု အတိုင်သၞောဝ် မလိက် ယူနဳကုဒ် (Unicode)Font ၅.၂ ဂှ် ဒ္ဂေတ်ဗက်တုဲ ဗှ်ကေတ်မာန်၊ စၠောအ်ချာဲကေတ်မာန်တုဲ သီုချူပတိုန် ဗွဲမဗၠးၜးမာန်ရ၊၊ ဆက်ဗှ် Full article... အရီုဗင် ကောန်ဍေင်မန် နွံပၟိက် ကောန်ဍေင် သွက်ဂွံတက် လိက်မန်ကီု သီုလိက်ဗၟာ နကုသၞောတ်ယူနဳကောဒ်မ္ဂး တံင်ဂြဲကေတ် နူ KeymanWebဏအ်ညိ။ တင်သမ္တီ ပ္ဍဲ စက်ဇကုဂှ် ဒးတင်စုတ်လဝ် ၜါသာ်။ တင်စုတ် Keyman (Install Keyman) တင်စုတ် ကောန်ဍေင် (Install keyboard) ဝဳကဳပဳဒဳယာ- တိုင်ခဳ မသုန် (ဝါ) သဳလ် ဝဳကဳပဳဒဳယာ (၅) Full article... ချူလိက်ပရေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာမ္ဂး အရာမဒးတီလဝ်ထေက်တအ်ဂှ် ဆက်ဗှ်ကေတ် ဒၞာဲဏအ်... ညးပကင်ရင် ဝဳကဳပဳဒဳယာ ဟီုဂှ် မုတာလျိုင်နွံရော။ ဆက်ဗှ်ကေတ် ဒၞာဲဏအ်... ညးပကင်ရင် ဝဳကဳပဳဒဳယာ ဘာသာမန်။ နွံပၟိက် မိက်ဂွံ လုပ်ကၠောန် ယိုက်ဂၠေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာမန် နဒဒှ် မၞိဟ်ပကင်ရင်မွဲမ္ဂး အာတ်မိက်ကေတ် ပတိုန်ဂလာန် ပ္ဍဲဒၞာဲဏအ်ညိ။ ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာမန် ဂှ် ဟိုတ်နူ ဗျူရဝ်ဂရေတ် ဇကုအပိုင် ဟွံမဲတုဲ တင်မပတိုန်ထ္ၜး ပ္ဍဲမုက်လိက်ဏအ်ဂှ် သ္ဒးကလေင်ပတိုန် ပ္ဍဲကဵု Steward requests/Permissions ရ။ ပတိုန်ဂလာန် နဒဒှ် မၞိဟ်ပကင်ရင် တာမ်ပလိက် Template ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာ မကၠောန်လဝ် ကိုန်ဂစိုတ်တုဲ ကပ်ပဳကေတ်တုဲ သၠာဲစုတ် တင်ဂၞင်ဂမၠိုင်မ္ဂး ဍေဟ်မံက်တိတ်ကၠုင် ဗီုမဖျေဟ်လဝ် ကိုန်ဂစိုတ်ဂှ်ရ၊၊ သွက်ဂွံ ကပ်ပဳကေတ် တာမ်ပလိက် မဆေင်ကဵု ပူဂိုလ်တအ်ဂှ် ဍဵုဗှ်ကေတ် ဗွဲသၟဝ်ဏအ်ညိ၊၊ Full article... နကဵုသၞောတ်မ္ဂး ဇၟာပ်မုက်လိက်ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ပရူဗွဲသၟဝ်ဝွံ သ္ဒးနွံရောင်ဂှ် ညးတအ် စၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊ ပရူတအ်ဂှ် ကၠာဲကေတ် နူကဵုဘာသာဇကုမခံင် ဥပမာ နူဘာသာအင်္ဂလိက်တုဲ ကၠာဲဗဒှ် နကဵုဘာသာမန်ညိ၊၊ ပရူမကၠာဲလဝ်တုဲတအ်ဂှ် ကဵုစၞောန်စုတ်လဝ်ကဵု ဗီုမန် ဗဒါဲဂှ်ညိ၊၊ Full article...

ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ

ဍုင်မန် မန် • ဘာသာမန် (ဗျန်မန် • သဒ္ဒါမန်) • ယေန်သၞာင်မန် • ရးနိဂီု • ပရေင်ထတ်ယုက် ယဲကေန်သာ • ယဲဏမ်ဍာတ် • ယဲဂြိုဟ်ဂုဟ် • ယဲကဝ်ရဝ်နာဝဳရုသ် ၂၀၁၉ • ပရေင်ဘာသာ ခရေတ်ယာန် • အေဿလာမ် • ဗုဒ္ဓ • ဟိန္ဒူ • ဇိနဘာသာ • ဂျူ • သိခဘာသာ (ဘာသာသိခ်) • သၠပတ်သမ္မာ • သိပ္ပံ ဇဳဝဗေဒ • ဓာတုဗေဒ • နက္ခတ္တဗေဒ • ဘူမိဗေဒ • စိတ္တဗေဒ • ရုက္ခဗေဒ • ရူပဗေဒ • သတ္တဗေဒ ပါန်ကွတ် ဂဳတ (ဒွက်) • လိက်ပတ် (ကဗျ • ဝတ္ထု) • ပါန်ကွတ် • ဗိသုကာ ပရေင်မၞိဟ် မနုဿဗေဒ • ပရေင်ပညာ (ဘာ • တက္ကသိုလ်) • ဒဿန • ဘာသာဗေဒ • ဓမ္မသာတ် • ပရေင်ဍုင်ကွာန် • ပညာလိင် ဝင်ပထဝဳ ဂြိုဟ် • ဂၠးတိ • တိုက် • (အမေရိကသမၠုင်ကျာ • အမေရိကသၟဝ်ကျာ • အာဖရိက • အာရှ • အန္တာတိက • ဥရောပ • အဝ်သတြေလျာ) နယ်ပညာ ကောန်ပျူတာ • ပရေင်ဆက်စၠောအ် • သောပ်ဝလ် • ဓာတ်လလဳ • အေန်ဂျေန်နဳယာ ဝင် ဝင် • ဝင်မန်